भतृ हरेः शतक श त - शृङ्गार शतकम्€¦ · प र...
Post on 09-Dec-2020
39 Views
Preview:
TRANSCRIPT
भतहरःशतक श त-शङगारशतकम
श भ वय भहरयोह रण णानायना य तसततगहक भदासाः|वाचाअगोचरच र व च तायत मनमोभगवतमकर वजाय||2।1||
मतनभावनचल जया भयापरा मखरधकटा वी णः|वचो भरी याकलहनलीलयासम तभावःखलब धन यः||2।2||
चातया क चता ाःकटा ाःन धावाचोल जता ता हासाः|
लीलाम द थतच थतचीणाएत षणचायधच||2।3||
व च स भङगः व चद पचल जाप रगतःव च र तः व चद पचलीला वल लतः|
कमारीणाएतमदनसभगन व लतःफर नीला जाना करप रक णाइव दशः||2।4||
1
https://www.vignanam.org
व च वका सपङकजपरीहास मलोचनवणः वणअपाक र णर लनी ज णःकचानाचयः|ब ोजा वभक भ व महरौगव नत ब थलीवाचाहा रचमादवयवतीष वाभा वकम डन||2।5||
मत क च म धसरलतरलो वभवःप र प दोवाचाअ भनव वलासो सरसः|गतानाआर भः कसल यतलीलाप रकरःपश या ता य कइवन हर यमग शः||2।6||
ष कउ ममग शः म स नमखातव व प कतद ^^आ यपवनः ष कत चः|
क वा षतद ^^ओ प लवरसः प यष कत प ययकनवयौवनस दयःसव त माः||2।7||
एता ल लयसह तमखलो थझङकारनपरपरा जतराजह यः|कव तक यनमनो ववशत योव तम धह रणीस शःकटा ः||2।8||
कङकमपङककलङ कतदहागौरपयोधरक पतहारा|नपरहसरण प ा
2
https://www.vignanam.org
कनवशीक तभ वरामा||2।9||
नन हतक ववरा वपरीतवाचोय न यआ रबलाइ तका मनी ताः|या भ वलो लतरतारक पातःश ादयोऽ प व जता वबलाःकथताः||2।10||
ननआ ाकर त याःस वोमकर वजः|यत त न स चारस चतष वतत||2।11||
कशाःसय मनः तर पपरपारगतलोचनअ तव अ प वभावश चभीःक ण जानागणः|म ानासतता धवास चरौव ोजक भा वमा व थत ववपः शा तअ पतरागकरो यवनः||2।12||
म धधान कताकयअपवा व य यत|यया व य सचता सगणरवनसायकः||2।13||
स त द पस य नौस सतारारवी ष|वनाममगशावा यातमोभतइदजगथ||2।14||
उ ः तनभारएषतरलन चल लतरागा ध तओ प लवइदकव तनाम था|
3
https://www.vignanam.org
सौभा या रमा लकव ल खताप पायधन वयम य था पकरो ततापअ धकरोउम^^आव लःकनसा||2।15||
मखनच का तनमहानीलः शरो हः|करा याप रागा यारजर नमयीवसा||2।16||
ग णा तनभारणमखच णभा वता|शन रा यापादा यारज हमयीवसा||2।17||
त याः तनौय दघनौजघनचहा रव चचा तव च कआकल व|प यक वय दतषतवा तवा छाप य वनान हभव तसमी हताथाः||2।18||
इमता य ीनवप रमलाः ौढसरत तापार भाः मर वजयदान तभवः|चरचत ोराअ भनव वकारकगरवोवलास ापाराः कअ प वजय तमग शा||2।19||
णयमधराः मो ारारसा यतागताःफ ण तमधराम ध ायाः का शतस मदाः|क तसभगा व भा ाः मरोदयदा यनी
रह स कअ प वरालापाहर तमगी शा||2।20||
4
https://www.vignanam.org
व य व यवन माणाछायासत वी वचचारका चत|तनो रीयणकरो तननवारय तीश शनोमयखान||2।21||
अदशनदशनमा कामा वाप र वङगसखकलोला|
आ लङ गतायापनरायता यामाशा महव हयोरभद||2।22||
मालती शर सज भणमखच दनवप षकङकमा वल|व स यतमामदालसावगएषप र श आगमः||2।23||
ाङमाए तमनागनागतरसजाता भलाषाततःस ीडतदन थो मअथ व तधयपनः|मा पहणीय नभररहः डा ग भततोनःसङगाङग वकषणा धकसखर यकल ीरत||2।24||
उर स नप तताना तध म लकानामक लतनयनाना क चद^^उ मी लताना|
5
https://www.vignanam.org
उप रसरतखद व नग ड थलानामधरमधवधनाभा यव तः पब त||2।25||
आमी लतनयनानायःसरतरसोऽनस वदभा त|मथर मथोऽवधा रतम वतथमइदएवकाम नबहण||2।26||
इदअन चतअ म पसाय दहजरा व पम मथा वकाराः|तद पचनकत नत बनीनातनपतनाव धजी वतरतवा||2।27||
राज त णा बराशन हजग तगतःक दवावसानकोवाथ ऽथः भतः ववप षग लतयौवनसानराग|ग छामःस याव क सतनयन द वरालो कनीनामा या य
पझ ट तनजरयाल यत यसीना||2।28||
राग यागारएकनरकशतमहा ःखस ा तहतम ह यो पबीजजलधरपटल ानतारा धप य|क दप यक म क टत व वध प दोष ब धलोकऽ म न थ जकलभवनयौवनाद यद त||2।29||
6
https://www.vignanam.org
शङगार मनीरद समर डारस ोत स न यबा धवचतरवाङम ाफलोद व त|
त वीन चकोरपावन वधौसौभा यल मी नधौध यःकोऽ पन व याकलय त ा तनवयौवन||2।30||
ससारऽ म नसारकनप तभवन ारसवाकलङक ासङगतधयकथअमल धयोमानसस वद यः|
य ताः ो द ^^इ त नचयभतोन यर भोजन ाःङख का चीकलापाः तनभर वनम म यभाज त यः||2।31||
स ा या सतक दरहरवष क धाव ण मगङगाधौत शलातल हमवतः थान थत य स|कःकव त शरः णामम लन लानमन वीजनोय तकरङगशावनयनान यः मरा यः||2।32||
ससारतवपय तपदवीनदवीयसी|अ तरा तरान यय दतम दर णा||2।33||
दशवनह रणी योवशका ड छवीनाकवलउपलको ट छ नमलकशाना|शकयव तकपोलापा डता बलव लीदलमअ णनखा ःपा टतवावध यः||2।34||
7
https://www.vignanam.org
असाराःसवत वर त वरसाःपाप वषयाजग य ताय ाननसकलदोषा पदइ त|तथा यत मौन हपर हता प यअ धकनचा म ससारकवलय शोर यअपर||2।35||
एत कामफलोलोकय वयोरक च ता|अ य च कतकामशवयो रवसङगमः||2।351||
मा सयउ साय वचायकायमायाःसमयादइदवद त|स ा नत बाः कउभधराणामतमर मर वला सनीना||2।36||
ससार व सारप रण ततरल गतीप डतानात व ानामता भः लवल लत धयायातकालःकथ चत|नोच म धाङगनाना तनजघनघनाभोगस भो गनीनाथलोप थ थलीष थ गतकरतल पशलीलो माना||2।37||
आवासः यतागङगपापहा र णवा र ण|तन यत यावामनोहा र णहा र ण||2।38||
कइहब भ य श यः लाप यमइहप षाणासवदासवनीय|
8
https://www.vignanam.org
अ भनवमदलीलालालसस दरीणातनभरप र ख नयौवनवावनवा||2।39||
स यजनाव मनप पाताललोकषस त व पत यएतत|ना य मनोहा र नत बनी योःखकहतनचक द यः||2।40||
का त य पललोचन त वपल ोणीभर य नम पीनो ङगपयोधर तसमखा भोज तस र त|
वामा तमोदतऽ भरमत तौ त व ान पय ाश चभ का यअहोमोह य त||2।41||
मताभव ततापाय ाचो मादका रणी|प ाभव तमोहायसानामद यताकथ||2।42||
तावदवामतमयीयाव लोचनगोचरा|च पथादतीतात वषाद य त र यत||2।43||
नामतन वष क चदताम वा नत बन |सवामतलतार ा वर ा वषव लरी||2।44||
आवतःसशयानाअ वनयभवनप णसाहसाना
9
https://www.vignanam.org
दोषाणास नधानकपटशतमय अ ययाना|वग ार य व नोनरकपरमखसवमायाकर डीय कनस वषअमतमय ा णलोक यपाशः||2।45||
नोस यनमगाङकएषवदनीभतोनच द वर लोचनतागतनकनकर यङगय ःकता|क ववक व भः ता रतमना त व वजान न पवङमासा थमयवपमग शाम दोजनःसवत||2।46||
लीलावतीनासहजा वलासा तएवमढ य द फर त|रागोन ल या ह नसग स त
यववथाषड^^अङ ः||2।47||
समोहय तमदय त वड बय तनभ य तरमय त वषादय त|एताः व यसदय दयनराणाकनामवामनयनानसमाचर त||2।471||
यदत पण तहरउदाराक तपरमखा जत वङ याः कलवस तय ाधरमध|इदत कपाक मफलइदान अ तरस तीतऽ मनकाल वषइवभ व यसखद||2।48||
10
https://www.vignanam.org
उ मील वलीतरङग नलया ो ङगपीन तन नो तच वाकयगलाव ा बजो ा सनी|का ताकारधरानद यअ भतः रा नाप तससाराणवम जनय दतदा रणस य यता||2।49||
ज प तसाधअ यनप य य यस व माः|त च तय य य यःकोनामयो षता||2।50||
मध त तवा चयो षता दहालाहलएवकवल|अत^^एव नपीयतऽधरो दयम भरवता त||2।51||
अपसरसख राद मा कटा वषानलातक त वषमा ो ष सपा लासफणाभतः|
इतरफ णनाद ःश य क सतऔषध तरव नताभो ग त हम णः||2।52||
व ता रतमकरकतनधीवरणीस तब डशअ भवा बराशौ|
यना चरा द^^अधरा मषलोलम यम या वक य वपच यनरागव ौ||2।53||
का मनीकायका तारकचपवत गम|
11
https://www.vignanam.org
मास चरमनःपा थत ा त मरत करः||2।54||
ाद घणचलनव ग तनातज वनाभो गनानीला ज तना हनापरअह ोनत च षा|
स त च क सका द श द श ायणदमा थनोम धा णवी त यन हमव ोनचा यौषध||2।55||
इह हमधरगीतन यएत सोऽयफर तप रमलोऽसौ पशएष तनाना|
इ तहतपरमाथ र य ा यमाणःव हतकरणधतःप च भव चतोऽ म||2।56||
नग योम ाणानचभव तभष य वषयोनचा प वस ज त व वधःशा तकशतः|
मावशादङगकअ प वदध ङगअसकतमराप मारोऽय मय त शघणय तच||2।57||
जा य^^अ धायच मखायचजराजीणा खलाङगायचामीणायच कलायचगल क ा भभतायच|
य छ तीषमनोहर नजवपल मीलव याप य ीष ववकक पल तकाश ीषरा यतकः||2।58||
व यासौमदन वाला
12
https://www.vignanam.org
पऽ धन वव धता|का म भय य तयौवना नधना नच||2।59||
क ब तकलप षोव याधरप लवमनो अ प|चारभटचोरचटकनट वट न ीवनशराव||2।60||
ध या तएवधवलायतलोचनानाता यदपघनपीनपयोधराणा|
ामोदरोप रलस वलीलताना वाक त वक तए तमनोनयषा||2।61||
बाललीलामक लतअमीम थरा पाताःक य त वरम वरम थएष म त|स य यवयउपरतबा यआ थावना त
ीणोमोह तणइवजग जालआलोकयामः||2।62||
इयबालामा यनवरतइ द वरदल भाचीरच ः प त कअ भ तअनया|गतोमोहोऽ माक मरशबरबाण तकर वरवालाशा तातद पनवराक वरम त||2।63||
कक दपकरकदथय सरकोद डटङका रत
13
https://www.vignanam.org
ररको कलकोउम^^अलकलरव कवावथाज प स|म ध न ध वद धचा मधरल लःकटा रलचत बतच चडचरण यानामतवतत||2।64||
वरहऽ पसङगमःखलपर परसङगतमनोयषा|दयअ प वघ तचत
सङगी वरह वशषय त||2।65||
कगतनय दसानजीव ता ण त यतमातथा प क|
इ यद यनवमघमा लकान या तप थकः वम दर||2।66||
वरमतबधायो ष सङगा सखा णभङगरातक तक णाम ी ावधजनसङगम|नखलनरकहारा ा तघन तनम डलशरणअथवा ोणी ब बरण म णमखल||2।67||
यदायोगा यास सनकशयोरा ममनसोर व छ नाम ी फर तक तन त य कउतः|
याणाआलापरधरमध भव वध भःस न ासामोदःसकचकलशा षसरतः||2।68||
14
https://www.vignanam.org
यदासीद ान मर त मरस चारज नततदा नारीमयइदअशषजग द त|इदान अ माकपटतर ववका जनजषासमीभता भवनअ प मनत||2।69||
तावदवक तनाअ प फर यषनमल ववकद पकः|यावदवनकरङगच षाता तचटललोचना चलः||2।70||
वच सभव तसङग यागउ यवाता तमखरमखानाकवलप डताना|
जघनअ णर न थका चीकलापकवलयनयनानाको वहातसमथः||2।71||
वपर तारकोऽसौन द तयोऽलीकप डतोयवतीः|य मा पसोऽ पफलवगः वगऽ पचा सरसः||2।72||
म भक भदलनभ वस तधीराःक च च डमगराजवधऽ पद ाः|
15
https://www.vignanam.org
क त वी मब लनापरतः सक दपदपदलन वरलामन याः||2।73||
स मागतावदा त भव तचनर तावदव याणाल जाताव ध वनयअ पसमाल बततावदव|
चापाक म ाः वणपथगतानीलप माणएतयाव लीलावतीना दनध तमषो बाणाःपत त||2।74||
उ म मसर भाद आरभ तयद ^^अङगनाः|त यहआधात
ा पखलकातरः||2।75||
ताव मह वपा ड यकलीन व वव कता|याव वल तनाङगषहतःप चषपावकः||2।76||
शा ोऽ प ग णतनयोऽ या तबाधा पबाढससारऽ म भव त वरलोभाजनस तीना|यनत म नरयनगर ारउ ाटय तीवामा ीणाभव तक टला लताक चकव||2।77||
16
https://www.vignanam.org
कशःकाणःख जः वणर हतःप छ वकलोणीपय ल नःक मकलशतरावततनः|धा ामोजीणः पठरककपाला पतगलः
शन अ व त ाहतअ पचह यवमदनः||2।78||
ीम ाकसमायध यज यन सवाथस प करयमढाः वहायया तक धयो म याफला व षणः|ततनव नह य नदयतरन नीकताम डताःक च प च शखीकता ज टलाःकापा लका ापर||2।79||
व ा म पराशर भतयोवाता बपणाशना तऽ पीमखपङकजसल लत ववमोहगताः|
शा य नसघतपयोद धयतयभ जतमानवा तषामइ य न होय दभव यः लव सागर||2।80||
प रमलभतोवाताःशाखानवाङकरकोटयोमधर वधरो क ठाभाजः या पकप णा|वरल वरस वदो ारावधवदन दवःसर तमधौधा याजातोनक यगणोदयः||2।81||
मधरयमधरर पको कलाकलरवमलय यचवाय भः|वर हणः हण तशरी रणो
17
https://www.vignanam.org
वप दह तसधा प वषायत||2।82||
आवासः कल क चत यद यतापा वलासालसाःकणको कलका मनीकलरवः मरोलताम डपः|गो ीस क व भःसमक तपयम धाःसधाशोःकराःकषा च सखय तचा दयच व च ाः पाः||2।83||
पा थ ी वरहानला तकलाआत वतीम जरीमाक दषपकाङगना भरधनासो क ठआलो यत|अ यतनवपाटलाप रमल ा भारपाट चरावा त ला त वतानतानवकतः ीख डशला नलाः||2।84||
थतः णयवतीनाताव पदआतनोत दमानः|भव तनयाव च दनतसर भमलयपवमानः||2।85||
सहकारकसमकसर नकरभरामोदम छत दग^^अ त|मधरमधर वधरमधपमधौभव क यनो क ठा||2।86||
अ छा छच दनरसा तरामगा यो
18
https://www.vignanam.org
धारागहा णकसमा नचकोउम^^उद च|म दोम समनसःश चह यप ी ममदचमदनच ववधय त||2।87||
जो ामोदा जनपवन करणाःपरागःकासारोमलयजरजःशीध वशद|श चःसौधो सङगः तनवसनपङकज शोनदाघतावत लस तलभ तसक तनः||2।88||
सधाश धाम फरद ^^अमलर मःशशधरःयाव ा भोजमलयजरज ा तसर भः|जो ामोदा त ददअ खलरा ग णजन
करो य तः ोभनत वषयससग वमख||2।89||
त णीवषो पतकामावकस जातीप पसग धः|उ नतपीनपयोधरभाराावटतनतक यनहष||2।90||
वयद^^उप चतमघभमयःक द ल योनवकटजकद बामो दनोग धवाहाः|श खकलकलककारावर यावना ताःस खनअस खनवासवउ क ठय त||2।91||
19
https://www.vignanam.org
उप रघनघनपटलतय गरयोऽ पन ततमयराः|
तर पक दलधवलाप थकः वपातय त||2।92||
इतो व ली वल सतइतःकत कतरोःफर ग धः ो जलद ननद फ जतइतः|
इतःक क डाकलकलरवःप मल शाकथया य यत वरह दवसाःस भतरसाः||2।93||
अस चस चारतम सनभ स ौढजलद व ना म यपत तपषतानाच नचय|
इदसौदा म याःकनककमनीय वल सतमदच ला नच थय तप थ वरस शा||2।94||
आसारणनह यतः यतमयातब हःश यतशीतो क प न म आयत शागाढसमा लङ यत|जाताःशीकरशीतला म तोर य तखद छदोध यानाबत दनस दनताया त यासङगम||2।95||
अधस वा नशायाःसरभससरतायासस न थाङग ो तासत णोमधमद नरतोह यप व व |
20
https://www.vignanam.org
स भोग ला तका ता श थलभजलताव जतककरीतोयो ना भ ना छधार पब तनस ललशारदम दप यः||2।96||
हम तद ध धस परशनामा ज वासोभतःका मीर वसा द धवपष छ ना व च रतः|व ो तनका मनोजनकता षागहा य तरता बलीदलपगप रतमखाध याःसखशरत||2।97||
य ौढ यङग तभ त वकस क दमा वरफकाल ालयवात चल वल सतोदारम दारधा न|यषानोक ठल ना णअ पत हन ोदद ामगा ीतसाआयामयामायमसदनसमाया मनीया तयना||2।98||
च ब तोग ड भ ीरलकव तमखसी कता यादधानाव ःस क चकष तनभरपलको दआपादय तः|ऊ नाक पय तःपथजघनतटा सय तोऽ◌शका न
का ताजनाना वटच रतभतःश शरावा तवाताः||2।99||
कशानाकलय शोमकलय वासोबलादा प नात वनपलको म कटय नावगक पशनः|बारबारउदारसी कतकतोद त छदा पीडयनायःश शरएषस तम का तासका तायत||2।100||
21
https://www.vignanam.org
य यना त चरत म त य पहामनो ऽ प|रमणीयऽ पसधाशौनमनःकामःसरो ज याः||2।101||
वरा यस चर यकोनीतौ म तचापरः|शङगाररमतक वभदाःपर पर||2।102||
इ तशभभयात|
शङगारशतकमभतहरः
श भ वय भहरयोह रण णानायना य तसततगहक भदासाः|वाचाअगोचरच र व च तायत मनमोभगवतमकर वजाय||2।1||
मतनभावनचल जया भयापरा मखरधकटा वी णः|वचो भरी याकलहनलीलयासम तभावःखलब धन यः||2।2||
चातया क चता ाःकटा ाः
22
https://www.vignanam.org
न धावाचोल जता ता हासाः|लीलाम द थतच थतच
ीणाएत षणचायधच||2।3||
व च स भङगः व चद पचल जाप रगतःव च र तः व चद पचलीला वल लतः|
कमारीणाएतमदनसभगन व लतःफर नीला जाना करप रक णाइव दशः||2।4||
व च वका सपङकजपरीहास मलोचनवणः वणअपाक र णर लनी ज णःकचानाचयः|ब ोजा वभक भ व महरौगव नत ब थलीवाचाहा रचमादवयवतीष वाभा वकम डन||2।5||
मत क च म धसरलतरलो वभवःप र प दोवाचाअ भनव वलासो सरसः|गतानाआर भः कसल यतलीलाप रकरःपश या ता य कइवन हर यमग शः||2।6||
ष कउ ममग शः म स नमखातव व प कतद ^^आ यपवनः ष कत चः|
क वा षतद ^^ओ प लवरसः प यष कत प ययकनवयौवनस दयःसव त माः||2।7||
23
https://www.vignanam.org
एता ल लयसह तमखलो थझङकारनपरपरा जतराजह यः|कव तक यनमनो ववशत योव तम धह रणीस शःकटा ः||2।8||
कङकमपङककलङ कतदहागौरपयोधरक पतहारा|नपरहसरण प ाकनवशीक तभ वरामा||2।9||
नन हतक ववरा वपरीतवाचोय न यआ रबलाइ तका मनी ताः|या भ वलो लतरतारक पातःश ादयोऽ प व जता वबलाःकथताः||2।10||
ननआ ाकर त याःस वोमकर वजः|यत त न स चारस चतष वतत||2।11||
कशाःसय मनः तर पपरपारगतलोचनअ तव अ प वभावश चभीःक ण जानागणः|म ानासतता धवास चरौव ोजक भा वमा व थत ववपः शा तअ पतरागकरो यवनः||2।12||
24
https://www.vignanam.org
म धधान कताकयअपवा व य यत|यया व य सचता सगणरवनसायकः||2।13||
स त द पस य नौस सतारारवी ष|वनाममगशावा यातमोभतइदजगथ||2।14||
उ ः तनभारएषतरलन चल लतरागा ध तओ प लवइदकव तनाम था|सौभा या रमा लकव ल खताप पायधन वयम य था पकरो ततापअ धकरोउम^^आव लःकनसा||2।15||
मखनच का तनमहानीलः शरो हः|करा याप रागा यारजर नमयीवसा||2।16||
ग णा तनभारणमखच णभा वता|शन रा यापादा यारज हमयीवसा||2।17||
त याः तनौय दघनौजघनचहा रव चचा तव च कआकल व|प यक वय दतषतवा तवा छाप य वनान हभव तसमी हताथाः||2।18||
25
https://www.vignanam.org
इमता य ीनवप रमलाः ौढसरत तापार भाः मर वजयदान तभवः|चरचत ोराअ भनव वकारकगरवोवलास ापाराः कअ प वजय तमग शा||2।19||
णयमधराः मो ारारसा यतागताःफ ण तमधराम ध ायाः का शतस मदाः|क तसभगा व भा ाः मरोदयदा यनी
रह स कअ प वरालापाहर तमगी शा||2।20||
व य व यवन माणाछायासत वी वचचारका चत|तनो रीयणकरो तननवारय तीश शनोमयखान||2।21||
अदशनदशनमा कामा वाप र वङगसखकलोला|
आ लङ गतायापनरायता यामाशा महव हयोरभद||2।22||
मालती शर सज भणमखच दनवप षकङकमा वल|व स यतमामदालसा
26
https://www.vignanam.org
वगएषप र श आगमः||2।23||
ाङमाए तमनागनागतरसजाता भलाषाततःस ीडतदन थो मअथ व तधयपनः|मा पहणीय नभररहः डा ग भततोनःसङगाङग वकषणा धकसखर यकल ीरत||2।24||
उर स नप तताना तध म लकानामक लतनयनाना क चद^^उ मी लताना|उप रसरतखद व नग ड थलानामधरमधवधनाभा यव तः पब त||2।25||
आमी लतनयनानायःसरतरसोऽनस वदभा त|मथर मथोऽवधा रतम वतथमइदएवकाम नबहण||2।26||
इदअन चतअ म पसाय दहजरा व पम मथा वकाराः|तद पचनकत नत बनीनातनपतनाव धजी वतरतवा||2।27||
राज त णा बराशन हजग तगतःक दवावसान
27
https://www.vignanam.org
कोवाथ ऽथः भतः ववप षग लतयौवनसानराग|ग छामःस याव क सतनयन द वरालो कनीनामा या य
पझ ट तनजरयाल यत यसीना||2।28||
राग यागारएकनरकशतमहा ःखस ा तहतम ह यो पबीजजलधरपटल ानतारा धप य|क दप यक म क टत व वध प दोष ब धलोकऽ म न थ जकलभवनयौवनाद यद त||2।29||
शङगार मनीरद समर डारस ोत स न यबा धवचतरवाङम ाफलोद व त|
त वीन चकोरपावन वधौसौभा यल मी नधौध यःकोऽ पन व याकलय त ा तनवयौवन||2।30||
ससारऽ म नसारकनप तभवन ारसवाकलङक ासङगतधयकथअमल धयोमानसस वद यः|
य ताः ो द ^^इ त नचयभतोन यर भोजन ाःङख का चीकलापाः तनभर वनम म यभाज त यः||2।31||
स ा या सतक दरहरवष क धाव ण मगङगाधौत शलातल हमवतः थान थत य स|कःकव त शरः णामम लन लानमन वीजनोय तकरङगशावनयनान यः मरा यः||2।32||
28
https://www.vignanam.org
ससारतवपय तपदवीनदवीयसी|अ तरा तरान यय दतम दर णा||2।33||
दशवनह रणी योवशका ड छवीनाकवलउपलको ट छ नमलकशाना|शकयव तकपोलापा डता बलव लीदलमअ णनखा ःपा टतवावध यः||2।34||
असाराःसवत वर त वरसाःपाप वषयाजग य ताय ाननसकलदोषा पदइ त|तथा यत मौन हपर हता प यअ धकनचा म ससारकवलय शोर यअपर||2।35||
एत कामफलोलोकय वयोरक च ता|अ य च कतकामशवयो रवसङगमः||2।351||
मा सयउ साय वचायकायमायाःसमयादइदवद त|स ा नत बाः कउभधराणामतमर मर वला सनीना||2।36||
ससार व सारप रण ततरल गतीप डताना
29
https://www.vignanam.org
त व ानामता भः लवल लत धयायातकालःकथ चत|नोच म धाङगनाना तनजघनघनाभोगस भो गनीनाथलोप थ थलीष थ गतकरतल पशलीलो माना||2।37||
आवासः यतागङगपापहा र णवा र ण|तन यत यावामनोहा र णहा र ण||2।38||
कइहब भ य श यः लाप यमइहप षाणासवदासवनीय|अ भनवमदलीलालालसस दरीणातनभरप र ख नयौवनवावनवा||2।39||
स यजनाव मनप पाताललोकषस त व पत यएतत|ना य मनोहा र नत बनी योःखकहतनचक द यः||2।40||
का त य पललोचन त वपल ोणीभर य नम पीनो ङगपयोधर तसमखा भोज तस र त|
वामा तमोदतऽ भरमत तौ त व ान पय ाश चभ का यअहोमोह य त||2।41||
मताभव ततापाय ाचो मादका रणी|
30
https://www.vignanam.org
प ाभव तमोहायसानामद यताकथ||2।42||
तावदवामतमयीयाव लोचनगोचरा|च पथादतीतात वषाद य त र यत||2।43||
नामतन वष क चदताम वा नत बन |सवामतलतार ा वर ा वषव लरी||2।44||
आवतःसशयानाअ वनयभवनप णसाहसानादोषाणास नधानकपटशतमय अ ययाना|वग ार य व नोनरकपरमखसवमायाकर डीय कनस वषअमतमय ा णलोक यपाशः||2।45||
नोस यनमगाङकएषवदनीभतोनच द वर लोचनतागतनकनकर यङगय ःकता|क ववक व भः ता रतमना त व वजान न पवङमासा थमयवपमग शाम दोजनःसवत||2।46||
लीलावतीनासहजा वलासा तएवमढ य द फर त|रागोन ल या ह नसग स त
यववथाषड^^अङ ः||2।47||
31
https://www.vignanam.org
समोहय तमदय त वड बय तनभ य तरमय त वषादय त|एताः व यसदय दयनराणाकनामवामनयनानसमाचर त||2।471||
यदत पण तहरउदाराक तपरमखा जत वङ याः कलवस तय ाधरमध|इदत कपाक मफलइदान अ तरस तीतऽ मनकाल वषइवभ व यसखद||2।48||
उ मील वलीतरङग नलया ो ङगपीन तन नो तच वाकयगलाव ा बजो ा सनी|का ताकारधरानद यअ भतः रा नाप तससाराणवम जनय दतदा रणस य यता||2।49||
ज प तसाधअ यनप य य यस व माः|त च तय य य यःकोनामयो षता||2।50||
मध त तवा चयो षता दहालाहलएवकवल|अत^^एव नपीयतऽधरो दयम भरवता त||2।51||
अपसरसख राद मा कटा वषानलातक त वषमा ो ष सपा लासफणाभतः|
32
https://www.vignanam.org
इतरफ णनाद ःश य क सतऔषध तरव नताभो ग त हम णः||2।52||
व ता रतमकरकतनधीवरणीस तब डशअ भवा बराशौ|
यना चरा द^^अधरा मषलोलम यम या वक य वपच यनरागव ौ||2।53||
का मनीकायका तारकचपवत गम|मास चरमनःपा थत ा त मरत करः||2।54||
ाद घणचलनव ग तनातज वनाभो गनानीला ज तना हनापरअह ोनत च षा|
स त च क सका द श द श ायणदमा थनोम धा णवी त यन हमव ोनचा यौषध||2।55||
इह हमधरगीतन यएत सोऽयफर तप रमलोऽसौ पशएष तनाना|
इ तहतपरमाथ र य ा यमाणःव हतकरणधतःप च भव चतोऽ म||2।56||
नग योम ाणानचभव तभष य वषयोनचा प वस ज त व वधःशा तकशतः|
33
https://www.vignanam.org
मावशादङगकअ प वदध ङगअसकतमराप मारोऽय मय त शघणय तच||2।57||
जा य^^अ धायच मखायचजराजीणा खलाङगायचामीणायच कलायचगल क ा भभतायच|
य छ तीषमनोहर नजवपल मीलव याप य ीष ववकक पल तकाश ीषरा यतकः||2।58||
व यासौमदन वालापऽ धन वव धता|
का म भय य तयौवना नधना नच||2।59||
क ब तकलप षोव याधरप लवमनो अ प|चारभटचोरचटकनट वट न ीवनशराव||2।60||
ध या तएवधवलायतलोचनानाता यदपघनपीनपयोधराणा|
ामोदरोप रलस वलीलताना वाक त वक तए तमनोनयषा||2।61||
बाललीलामक लतअमीम थरा पाताःक य त वरम वरम थएष म त|
34
https://www.vignanam.org
स य यवयउपरतबा यआ थावना तीणोमोह तणइवजग जालआलोकयामः||2।62||
इयबालामा यनवरतइ द वरदल भाचीरच ः प त कअ भ तअनया|गतोमोहोऽ माक मरशबरबाण तकर वरवालाशा तातद पनवराक वरम त||2।63||
कक दपकरकदथय सरकोद डटङका रतररको कलकोउम^^अलकलरव कवावथाज प स|म ध न ध वद धचा मधरल लःकटा रलचत बतच चडचरण यानामतवतत||2।64||
वरहऽ पसङगमःखलपर परसङगतमनोयषा|दयअ प वघ तचत
सङगी वरह वशषय त||2।65||
कगतनय दसानजीव ता ण त यतमातथा प क|
इ यद यनवमघमा लकान या तप थकः वम दर||2।66||
35
https://www.vignanam.org
वरमतबधायो ष सङगा सखा णभङगरातक तक णाम ी ावधजनसङगम|नखलनरकहारा ा तघन तनम डलशरणअथवा ोणी ब बरण म णमखल||2।67||
यदायोगा यास सनकशयोरा ममनसोर व छ नाम ी फर तक तन त य कउतः|
याणाआलापरधरमध भव वध भःस न ासामोदःसकचकलशा षसरतः||2।68||
यदासीद ान मर त मरस चारज नततदा नारीमयइदअशषजग द त|इदान अ माकपटतर ववका जनजषासमीभता भवनअ प मनत||2।69||
तावदवक तनाअ प फर यषनमल ववकद पकः|यावदवनकरङगच षाता तचटललोचना चलः||2।70||
वच सभव तसङग यागउ यवाता तमखरमखानाकवलप डताना|
जघनअ णर न थका चीकलाप
36
https://www.vignanam.org
कवलयनयनानाको वहातसमथः||2।71||
वपर तारकोऽसौन द तयोऽलीकप डतोयवतीः|य मा पसोऽ पफलवगः वगऽ पचा सरसः||2।72||
म भक भदलनभ वस तधीराःक च च डमगराजवधऽ पद ाः|क त वी मब लनापरतः सक दपदपदलन वरलामन याः||2।73||
स मागतावदा त भव तचनर तावदव याणाल जाताव ध वनयअ पसमाल बततावदव|
चापाक म ाः वणपथगतानीलप माणएतयाव लीलावतीना दनध तमषो बाणाःपत त||2।74||
उ म मसर भाद आरभ तयद ^^अङगनाः|त यहआधात
ा पखलकातरः||2।75||
ताव मह वपा ड य
37
https://www.vignanam.org
कलीन व वव कता|याव वल तनाङगषहतःप चषपावकः||2।76||
शा ोऽ प ग णतनयोऽ या तबाधा पबाढससारऽ म भव त वरलोभाजनस तीना|यनत म नरयनगर ारउ ाटय तीवामा ीणाभव तक टला लताक चकव||2।77||
कशःकाणःख जः वणर हतःप छ वकलोणीपय ल नःक मकलशतरावततनः|धा ामोजीणः पठरककपाला पतगलः
शन अ व त ाहतअ पचह यवमदनः||2।78||
ीम ाकसमायध यज यन सवाथस प करयमढाः वहायया तक धयो म याफला व षणः|ततनव नह य नदयतरन नीकताम डताःक च प च शखीकता ज टलाःकापा लका ापर||2।79||
व ा म पराशर भतयोवाता बपणाशना तऽ पीमखपङकजसल लत ववमोहगताः|
शा य नसघतपयोद धयतयभ जतमानवा तषामइ य न होय दभव यः लव सागर||2।80||
38
https://www.vignanam.org
प रमलभतोवाताःशाखानवाङकरकोटयोमधर वधरो क ठाभाजः या पकप णा|वरल वरस वदो ारावधवदन दवःसर तमधौधा याजातोनक यगणोदयः||2।81||
मधरयमधरर पको कलाकलरवमलय यचवाय भः|वर हणः हण तशरी रणोवप दह तसधा प वषायत||2।82||
आवासः कल क चत यद यतापा वलासालसाःकणको कलका मनीकलरवः मरोलताम डपः|गो ीस क व भःसमक तपयम धाःसधाशोःकराःकषा च सखय तचा दयच व च ाः पाः||2।83||
पा थ ी वरहानला तकलाआत वतीम जरीमाक दषपकाङगना भरधनासो क ठआलो यत|अ यतनवपाटलाप रमल ा भारपाट चरावा त ला त वतानतानवकतः ीख डशला नलाः||2।84||
थतः णयवतीनाताव पदआतनोत दमानः|
39
https://www.vignanam.org
भव तनयाव च दनतसर भमलयपवमानः||2।85||
सहकारकसमकसर नकरभरामोदम छत दग^^अ त|मधरमधर वधरमधपमधौभव क यनो क ठा||2।86||
अ छा छच दनरसा तरामगा योधारागहा णकसमा नचकोउम^^उद च|म दोम समनसःश चह यप ी ममदचमदनच ववधय त||2।87||
जो ामोदा जनपवन करणाःपरागःकासारोमलयजरजःशीध वशद|श चःसौधो सङगः तनवसनपङकज शोनदाघतावत लस तलभ तसक तनः||2।88||
सधाश धाम फरद ^^अमलर मःशशधरःयाव ा भोजमलयजरज ा तसर भः|जो ामोदा त ददअ खलरा ग णजन
करो य तः ोभनत वषयससग वमख||2।89||
40
https://www.vignanam.org
त णीवषो पतकामावकस जातीप पसग धः|उ नतपीनपयोधरभाराावटतनतक यनहष||2।90||
वयद^^उप चतमघभमयःक द ल योनवकटजकद बामो दनोग धवाहाः|श खकलकलककारावर यावना ताःस खनअस खनवासवउ क ठय त||2।91||
उप रघनघनपटलतय गरयोऽ पन ततमयराः|
तर पक दलधवलाप थकः वपातय त||2।92||
इतो व ली वल सतइतःकत कतरोःफर ग धः ो जलद ननद फ जतइतः|
इतःक क डाकलकलरवःप मल शाकथया य यत वरह दवसाःस भतरसाः||2।93||
अस चस चारतम सनभ स ौढजलद व ना म यपत तपषतानाच नचय|
इदसौदा म याःकनककमनीय वल सत
41
https://www.vignanam.org
मदच ला नच थय तप थ वरस शा||2।94||
आसारणनह यतः यतमयातब हःश यतशीतो क प न म आयत शागाढसमा लङ यत|जाताःशीकरशीतला म तोर य तखद छदोध यानाबत दनस दनताया त यासङगम||2।95||
अधस वा नशायाःसरभससरतायासस न थाङग ो तासत णोमधमद नरतोह यप व व |स भोग ला तका ता श थलभजलताव जतककरीतोयो ना भ ना छधार पब तनस ललशारदम दप यः||2।96||
हम तद ध धस परशनामा ज वासोभतःका मीर वसा द धवपष छ ना व च रतः|व ो तनका मनोजनकता षागहा य तरता बलीदलपगप रतमखाध याःसखशरत||2।97||
य ौढ यङग तभ त वकस क दमा वरफकाल ालयवात चल वल सतोदारम दारधा न|यषानोक ठल ना णअ पत हन ोदद ामगा ीतसाआयामयामायमसदनसमाया मनीया तयना||2।98||
च ब तोग ड भ ीरलकव तमखसी कता यादधाना
42
https://www.vignanam.org
व ःस क चकष तनभरपलको दआपादय तः|ऊ नाक पय तःपथजघनतटा सय तोऽ◌शका न
का ताजनाना वटच रतभतःश शरावा तवाताः||2।99||
कशानाकलय शोमकलय वासोबलादा प नात वनपलको म कटय नावगक पशनः|बारबारउदारसी कतकतोद त छदा पीडयनायःश शरएषस तम का तासका तायत||2।100||
य यना त चरत म त य पहामनो ऽ प|रमणीयऽ पसधाशौनमनःकामःसरो ज याः||2।101||
वरा यस चर यकोनीतौ म तचापरः|शङगाररमतक वभदाःपर पर||2।102||
WebUrl:https://www.vignanam.org/veda/bhartruhari-sataka-trisati---srungaara-satakam-devanagari.html
43
https://www.vignanam.org
top related