choroby xxi wieku - pediatria2.wum.edu.pl · ica -przeciwciała przeciw komórkom beta anty gad -...

Anna RamotowskaKlinika Pediatrii

WUM

Choroby XXI wieku

Choroby XXI wieku

Cukrzyca

Zespół metaboliczny

Otyłość

Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę, 2017

Międzynarodowa Federacja Diabetologiczna (IDF), 2013

International Society for Pediatric and Adolescent Diabetes (ISPAD) Guidelines, 2014

Cukrzyca

GLUT 3

GLUT 2 GLUT 4

GLUT 5

GLUT 1

TYP 1 - Niszczenie komórek beta, prowadzące do bezwzględnego braku insuliny

typ autoimmunologiczny - przeciwciała ICA, IA2, anty GAD, ZnT8 typ idiopatyczny

LADA

TYP 2

Cukrzyca ciężarnych

Inne typy

ICA -przeciwciała przeciw komórkom beta

anty GAD - przeciw dekarboksylazie kwasu

glutaminowego

IAA - przeciwciała przeciwinsulinowe

IA-2 - przeciw białkowej fosfatazie tyrozynowej

ZnT8- przeciw transporterowi cynku

Monogenowa (1-2%)

-MODY

-Noworodkowa

-Mitochondrialna

-CF

-Nowe typy (double diabetes??)

Fendler W, Diabet Med., 2014

D. Endocrinopathies H. Other genetic syndromes sometimes associated with diabetes1. Acromegaly 1. Down syndrome2. Cushing’s syndrome 2. Klinefelter syndrome3. Glucagonoma 3. Turner syndrome4. Phaeochromocytoma 4. Wolfram syndrome5. Hyperthyroidism 5. Friedreich’s ataxia6. Somatostatinoma 6. Huntington’s chorea7. Aldosteronoma 7. Laurence–Moon–Biedlsyndrome8. Others 8. Myotonic dystrophy9. Porphyria10. Prader–Willi syndrome11. Others

Kryteria diagnostyczne, PTD 2017

Glikemia w osoczu krwi na czczo

Wenflon

Test: 75g glukozy lub 1,75g/kg, p.os.

Glikemia po 60 min

Glikemia po 120 min

Pacjent w spoczynku!

W populacji otyłych dzieci - 19,2%

okres prepubertalny - 7,0%

okres pubertalny - 28,2%

okres postpubertalny - 26,5%

Med Clin, 2005

Polidypsja, poliuria

Ubytek masy ciała

Moczenie nocne

Zapalenie sromu, napletka

Osłabienie, niechęć do wysiłków fizycznych

Nietypowa infekcja

Hiperglikemia

Ketonuria

Objawy kliniczne

-Ból brzucha

-Nudności, wymioty

-Oddech Kussmaula

-Zapach acetonu z ust

Spalanie tłuszczu - chudnięcie Nasilone pragnienie

Brak glukozy w komórce

Powikłania ostre- KWASICA KETONOWA

Aceton, ketony Zwiększone oddawanie moczu

Mocz: cukier, acetonZapach acetonu Krew: wysokie stężenie glukozy

Skierowanie do poradni diabetologicznej

Skierowanie do szpitala (oddział E)

PR

Insulina????

Płyny????

Postępowanie lekarza pediatry w kwasicy

ketonowej

Zapalenie płuc,

Zaostrzenie astmy,

Infekcja żołądkowo- jelitowa,

Zapalenie gardła,

„Ostry brzuch”,

Zatrucie,

Mocznica,

Kwasica metaboliczna.

Cele leczenia

(1) Nawodnienie

(2) Wyrównanie kwasicy, odwrócenie ketozy

(3) Normalizacja glikemii

(4) Monitorowanie i leczenie powikłań

PALS

Oceń: poziom glukozy, poziom c. ketonowych, m. ciała, stopień odwodnienia

Ocena stanu ogólnego wg skali GSC

2 dojścia i.v. (unikamy dojść centralnych)

Badania laboratoryjne:-Elektrolity (Na, K, P)

-Gazometria

-Mocznik, kreatynina

-Osmolalność osocza

-Morfologia

-albuminy

Badanie ogólne moczu

HbA1c

Badania specyficzne

EKG

Monitor

Tlen

Bolus płynowy

20 ml/kg/godz.

Nawadnianie i.v. (0.9% NaCl, roztwory glukozy

+ jony)

Insulina

Po 1-2 godz nawadniania

0,05- 0,1 j/kg/godz. i.v.

Obrzęk mózgu

Hipoglikemia

Zaburzenia rytmu serca

Zaburzenia jonowe (hipokaliemia,

hiperchloremia, hipofosfatemia)

Niewydolność wielonarządowa

Zgon (0,2- 2%)

Insulinoterapia

- funkcjonalna - konwencjonalna

PENY

OPI

Leczenie cukrzycy t 1

"Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej Dzieci i Młodzieży" Żywienie człowieka i metabolizm, 2016, nr 3.

Szczepienia ochronne - przeciwwskazane w

okresie remisji

Zalecane szczepienia wg PSO (w tym

p/pneumokokom)

Szczepienia dodatkowe: p/grypie, p/ospie

wietrznej

HbA1c (hemoglobina glikowana)

-Śr stężenie glukozy z ostatnich 3 miesięcy

-Docelowa wartość: < 6,5%

-Dodatnia korelacja poziomu HbA1c i powikłań

odległych cukrzycy

Dobowy profil glikemii

Glikemia na czczo

2 godz po posiłlkach

Profil nocny: 20.00

22.00

24.00

3.00

6.00

ogłód,

obladość,

opocenie,

odrżenie rąk,

oniepokój,

otachykardia,

owzrost ciśnienia tętniczego krwi,

oból brzucha.

Doustne

- łatwo przyswajalne węglowodany: kostki cukru,

słodkie płyny

Glukagon (Glucagen hypo -kit)

< 12 r.ż 0,5 mg i.m.

> 12 r.ż. 1mg i.m.

Glukoza dożylnie

-bolus: roztwór 20% min 1ml/kg/godz (do

3ml/kg/godz), potem roztwór 10% do normalizacji

poziomu glikemii

-0,3g/kg

Leczenie obrzęku mózgu

Celiakia (~10%)

Choroby tarczycy (~30%)

Inne:Ch. Addisona

Kolagenozy (np. MIZS)

Bielactwo

Czynniki wyzwalające proces autoagresji

-BMK, witD3, teoria higieny, stres, szczepienia, infekcje

(enterowirusy..)……

Treg

Przeszczepy-wyspy, trzustka, trzustka+nerki

Sztuczna trzustka

Otyłość

Wg danych z 2005 roku (The International Obesity

Task Force raport):

co piąte europejskie dziecko ma nadwagę lub jest

otyłe,

co roku przybywa około 400 000 nowych

przypadków nadwagi i otyłości dziecięcej.

Otyłość

Otyłość

15- 30% polskich dzieci w wieku

dojrzewania jest otyłych lub ma

nadwagę

Otyłość

Dlaczego niski indeks glikemiczny?

Otyłość- leczenie

Leczenie niefarmakologiczne (dieta, wysiłek

fizyczny),

Orlistat,

Metformina,

Sibutramina,

Chirurgia bariatryczna.

Zespół metaboliczny

●Współwystępowanie czynników ryzyka pochodzenia metabolicznego, sprzyjającego rozwojowi chorób sercowo-naczyniowych o podłożu miażdżycowym oraz T2DM

●u 60% osób współwystępuje insulinooporność i hiperinsulinemia

●Otyłość brzuszna

●Nie każdy otyły

●Również pacjenci z prawidłową masą ciała

–zespół metabolicznej otyłości z prawidłową masą ciała (MONW)

–nadmierne gromadzenie tkanki tłuszczowej trzewnej

Zespół metaboliczny IDF

●Obwód talii (Europa)

–♂ ≥ 94 cm

–♀ ≥ 80 cm

●Insulinooporność z lub bez upośledzonej tolerancji glukozy/cukrzyca

●Dyslipidemia lub jej leczenie

–Trójglicerydy (≥ 150)

–HDL (≤ 40/50)

●Nadciśnienie tętnicze

● * ≥ 130/85 mmHg

Zespół metaboliczny

Nadciśnienie tętnicze,

Dyslipidemia (hipertriglicerydemia),

Zaburzenia gospodarki węglowodanowej (IGT),

Podwyższone stężenie androgenów u dziewcząt,

Niealkoholowe stłuszczenie wątroby, kamica

pęcherzyka żółciowego,

Bezdechy senne,

Problemy psychologiczne.

Insulinooporność

HOMA-IR

QUICKI

Insulinooporność- leczenie

Dieta (!):

- Śródziemnomorska,

- Niskokaloryczna, niskowęglowodanowa,

niskotłuszczowa.

Wysiłek fizyczny:

- umiarkowany,

- Min 3 x w tygodniu, najlepiej codziennie

Metformina.

Dziękuję

a.ramotowska@gmail.com