cÔn Ñau tim (nhoÀi maÙu cÔ tim) dÖÏ phoØng vaØ ÑieÀu trÒ

CÔN ÑAU TIM

(NHOÀI MAÙU CÔ TIM)

DÖÏ PHOØNG VAØ ÑIEÀU TRÒ

Bs Nguyeãn thanh Hieàn

BS Nguyễn Le My

BV Nhaân daân 115

NOÄI DUNG1.GIÔÙI THIEÄU

2.TRIEÄU CHÖÙNG

3.HÌNH THAÙI TIM

4.NGUYEÂN NHAÂN

5.ÑTN-CÔN ÑAU TIM,BIEÁN CHÖÙNG

6.ÑIEÀU TRÒ

7.KEÁ HOAÏCH CAÁP CÖÙU

8.DÖÏ PHOØNG. TRÔÛ LAÏI CUOÄC SOÂNG SAU BÒ NMCT

Moãi naêm

COÙù hôn 1

trieäu ngöôøi

Myõ bò côn

ñau tim (CÑT)

Nhöõng

ngöôøi naøy

khoâng ñöôïc

ñieàu trò

thöôøng seõ

cheát.

Taïi Vieät

Nam

Nhôø söï tieán boä cuûa y hoïc, haàu heát

nhöõng CÑT ñöôïc ñieàu trò thaønh coâng

neáu cöùu chöõa kòp thôøi.

Chöông trình GDSK

naøy seõ giuùp baïn:

Hieåu bieát nhöõng daáu hieäu vaø nguyeân nhaân cuûa CÑT

Chuaån bò cho 1 tröôøng hôïp caáp cöùu.

Bieát nhöõng “meïo” dö phoøng CÑT

NOÄI DUNG1.GIÔÙI THIEÄU

2.TRIEÄU CHÖÙNG

3.HÌNH THAÙI TIM

4.NGUYEÂN NHAÂN

5.ÑTN-CÔN ÑAU TIM, BIEÁN CHÖÙNG

6.ÑIEÀU TRÒ

7.KEÁ HOAÏCH CAÁP CÖÙU

8.DÖÏ PHOØNG

Haàu heát

beänh nhaân

caûm giaùc ñau

ngöïc naëng

hoaëc caûm

giaùc ñeø eùp

trong CÑT

Ñau coù theå

lan ñeán caùnh

tay,coå, caèm

vaø ra sau löng.

Ñau coù theå

xaûy ra baát cöù

nôi ñaâu vaø

thöôøng keùo

daøi töø

30phuùt ñeán

vaøi giôø.

Nghæ ngôi

khoâng laøm

giaûm ñau

hoaëc giaûm

raát ít.

Thay ñoåi tö

theá cuõng

khoâng laøm

giaûm hoaëc

bieán ñoåi

trieäu chöùng

ñau.

Moät vaøi ngöôøi

coù caûm giaùc

khoù tieâu vaø

buoàn noân trong

CÑT

Ñau ngöïc coù

theå ñi keøm vôùi

vaõ moà hoâi,

choaùng vaùng vaø

khoù thôû.

Moät vaøi ngöôøi

khoâng bò ñau

ngöïc trong CÑT

thöôøng gaëp ôû

ngöôøi ñaùi thaùo

ñöôøng hoaëc treân

75 tuoåi.

NOÄI DUNG1.GIÔÙI THIEÄU

2.TRIEÄU CHÖÙNG

3.NGUYEÂN NHAÂN

4.ÑTN-CÔN ÑAU TIM

5.ÑIEÀU TRÒ

6.KEÁ HOAÏCH CAÁP CÖÙU

7.DÖÏ PHOØNG

Nguyên nhân

có thể tăng lượng tích tụ chất béo gọi là mảng xơ vữa

Triệu chứng đó gọi là xơ vữa động mạch

Nếu nghẽn động mạch >90% nguy cơ nhồi máu cơ tim sẽ tăng cao

Nguy cơ khác có thể tạo ra bệnh mạch vành là sự phát triển các cục

máu đông

Máu có thể đông lại, kết cụm lại tại điểm nứt đó

XVÑM coù theå laøm giaûm löu löôïng

maùu vaø oxy ñeán cô tim hay coøn goïi

laø thieáu maùu cuïc boä. Daáu hieäu

ñaàu tieân cuûa BMV laø ñau ngöïc hay

coøn goïi laø ÑTN

ÑM bt Heïp nheï

Heïp 1 nöûa

Heïp naëng

Khi bò huyeát khoái doøng

maùu ñeán phaàn cô tim

seõ bò taéc.

Teá baøo ôû nhöõng vuøng

cô tim bò aûnh höôûng seõ

trôû neân toån thöông vónh

vieãn.

Ñaây laø nhöõng gì xaûy ra

trong CÑT

NOÄI DUNG1.GIÔÙI THIEÄU

2.TRIEÄU CHÖÙNG CÑT

3.HÌNH THAÙI TIM

4.NGUYEÂN NHAÂN

5.ÑTN-CÔN ÑAU TIM, BIEÁN CHÖÙNG

6.ÑIEÀU TRÒ

7.KEÁ HOAÏCH CAÁP CÖÙU

8.DÖÏ PHOØNG

Daáu hieäu cuûa côn ñau

tim töông töï nhö ÑTN

nhöng coù 3 khaùc bieät

chính:

1.Ñau naëng hôn

2.Thöôøng keùo daøi hôn

20 phuùt.

3.Nghæ ngôi hoaëc

Nitroglycerin khoâng

laøm giaûm ñau.

20 phuùt

Khoâng gioáng CÑT, ÑTN

seõ bieán maát khoaûng 10

phuùt sau khi nghæ ngôi

hoaëc uoáng nhöõng

thuoác ñaëc bieät

Khi ÑMV bò heïp seõ

gaây ÑTN.

Neáu BMV khoâng ñöôïc

kieåm soaùt bôûi loái

soáng laønh maïnh hôn thì

söï taéc ngheõn seõ xaáu

hôn.

Vaø cuoái cuøng moät

vaøi ÑMV bò taéc hoaøn

toaøn vaø gaây neân CÑT.

Neáu baïn bò ñau ngöïc

khi hoaït ñoäng theå

chaát vaø giaûm khi

nghæ coù theå baïn ñaõ

bò ÑTN. Baïn caàn ñeán

BS kieåm tra caøng

sôùm caøng toát neáu

coù theå.

Neáu baïn ñang ñieàu

trò ÑTN baèng thuoác,

nghæ ngôi cuõng nhö

uoáng thuoác khoâng

laøm giaûm ñau ngöïc

coù theå baïn ñang bò

CÑT vaø neân goïi söï

trôï giuùp ngay laäp

töùc.

Bieán chöùng( sôùm)

• Töû vong.• Roái loaïn nhòp.• Roái loaïn huyeát ñoäng:

– Tuït HA, sung huyeát vaø phuø phoåi.– Shock tim.– …

• Cô hoïc:– Thuûng vaùch tim, vôõ tim, hôû van

tim…

Bieán chöùng (muoän)

• Suy tim.• Ñau ngöïc sau NMCT.• Ñoät töû.• Phình thaønh tim.• …

NOÄI DUNG1.GIÔÙI THIEÄU

2.TRIEÄU CHÖÙNG

3.HÌNH THAÙI TIM

4.NGUYEÂN NHAÂN

5.ÑTN-CÔN ÑAU TIM

6.ÑIEÀU TRÒ

7.KEÁ HOAÏCH CAÁP CÖÙU

8.NGÖØNG TIM

9.DÖÏ PHOØNG

Trong ÑTN tim khoâng nhaän ñuû oxy. Trong

CÑT cung caáp oxy ñeán cô tim bò taéc hoaøn

toaøn. Cô tim baét ñaàu cheát theo töøng

phuùt. Trong voøng 6 giôø toån thöông cô tim

seõ lan roäng

Sau 1 giôø

sau 6 giôø

Neáu ñieàu trò thuoác

trong giôø ñaàu cuûa

CÑT thì cô hoäi soáng

soùt vaø giôùi haïn

toån thöông tim laø

toát nhaát.

Taïi beänh vieän hoaëc phoøng

maïch, BS seõ ño ñieän taâm ñoà

(ECG) ñeå xaùc ñònh baïn coù bò

CÑT hay khoâng.

Neáu CÑT ñöôïc xaùc

ñònh, BS cuûa baïn

seõ:

1.Cho thuoác laøm

giaûm ñau ngöïc.

2.Oån ñònh nhòp tim

cuûa baïn.

3.Giuùp baïn thôû

toát hôn.

4.Thoâng laïi ÑM bò

taéc baèng can

thieäp ( qua

da ,moå) hay

baèng thuoác laøm

tan cuïc maùu .

Trong quaù trình CMV hoaëc PT, BS coù theå:

Ñaåy maûng xô vöõa eùp vaøo thaønh maïch.

Laáy boû maûng xô vöõa.

Baét caàu qua maûng xô vöõa baèng caùch söû duïng caùc maïch maùu khaùc cuûa baïn.

Caàu noái ñoäng maïch- ñoäng maïch vaønh

Caùc loaïi caàu noái ñoäng maïch vaønh.

Neáu ñieàu trò sôùm, tim seõ töï laønh

nhöõng toån thöông nhoû gaây ra bôûi CÑT.

Sau CÑT

1 naêm sau

Kinh nghieäm töø

nhöõng CÑT tröôùc ñaây,

keát cuoäc toát ñeïp laø

tuyø thuoäc vaøo nhaän

ñöôïc söï chaêm soùc y

khoa caøng sôùm neáu

coù theå.

Khi baïn ñang bò CÑT

raát khoù khaên ñeå laäp

keá hoaïch baïn seõ phaûi

laøm gì trong luùc ñoù.

Toát nhaát baïn neân coù

saün keá hoaïch trong

tröôøng hôïp noù xaûy ra.

NOÄI DUNG1.GIÔÙI THIEÄU

2.TRIEÄU CHÖÙNG

3.HÌNH THAÙI TIM

4.NGUYEÂN NHAÂN

5.ÑTN-CÔN ÑAU TIM

6.ÑIEÀU TRÒ

7.KEÁ HOAÏCH CAÁP CÖÙU

8.NGÖØNG TIM

9.DÖÏ PHOØNG

Trong tröôøng hôïp baïn

coù nhöõng daáu hieäu

cuûa CÑT, baïn caàn

bieát:

1.AI -Baïn seõ goïi cho ai?

2.KHI NAØO -Baïn seõ

ñöôïc nhaän söï chaêm

soùc y khoa?

3.ÔÛ ÑAÂU -Baïn seõ ñeán

vaø ñeán ñoù NHÖ THEÁ

NAØO?

4.GÌ -Nhöõng thoâng tin gì

baïn caàn cung caáp cho

BS?

1. Goïi baát kyø ai khi baïn

caûm nhaän hoaëc nghó mình

coù theå bò côn ñau tim.

Trong tröôøng hôïp baïn ôû

moät mình, baây giôø quyeát

ñònh ai baïn seõ goïi vaø coù

soá ÑT cuûa ngöôøi ñoù treân

tay. Ñoù coù theå laø baïn

hoaëc BS cuûa baïn.

Coù 1 yù kieán toát laø

chia seû tình traïng SK

cuûa baïn vôùi vôï

choàng, baïn beø,

ngöôøiû cuøng phoøng

hoaëc BS. Ñieàu naøy

coù theå giuùp baûo

ñaûm raèng baïn seõ

ñöôïc giuùp ñôõ khi

caàn

2. laø quyeát ñònh khi

naøo baïn caàn ñeán söï

hoã trôï cuûa y hoïc.

-Neáu baïn ñang gaëp

BS vì ÑTN, BS cuûa baïn

seõ noùi vôùi baïn khi

naøo caàn söï trôï giuùp.

-Neáu baïn chöa gaëp BS

tröôùc ñaây, haõy goïi

söï trôï giuùp khi ñau

ngöïc khoâng heát trong

voøng 15 phuùt sau

nghæ ngôi

15 phuùt

Neáu baïn ñaõ coù ñôn

thuoác, haõy theo söï

höôùng daãn BS cuûa

baïn.

Trong tröôøng hôïp

baïn ñang uoáng

Nitroglycerin, haõy goïi

söï trôï giuùp khi ñau

ngöïc keùo daøi treân 15

phuùt vaø 3 lieàu

Nitroglycerin khoâng

laøm giaûm ñau ngöïc

15 phuùt

Khi nghæ ngôi, baïn haõy

nôùi roäng nhöõng quaàn

aùo boù chaët vaø naèm

hoaëc ngoài ôû tö theá

thoaûi maùi.

Môû cöûa soå neáu

phoøng baïn khoâng

thoâng thoaùng khí

3. laø xaùc ñònh baïn seõ

ñeán cô sôû y teá nhö theá

naøo:

- Phoøng caáp cöùu BV naøo

baïn seõ ñeán?

- Haõy goïi caáp cöùu löu

ñoäng 115 hoaëc baát cöù ai

coù theå ñöa baïn ñeán ñoù

Neáu coù 1 ngöôøi baïn

hoaëc thaønh vieân trong

gia ñình ñeán vôùi baïn,

haõy nhanh choùng ñöa

ñeán phoøng caáp cöùu hôn

laø chôø caáp cöùu löu

ñoäng.

Tuy nhieân neáu tình

traïng baïn nguy kòch,

ngöôøi ñoù bieát hoài sinh

tim phoåi (CPR), haõy goïi

caáp cöùu löu ñoäng 115

roài baét ñaàu CPR

4. laø phaûi bieát nhöõng

thoâng tin gì baïn neân cung

caáp khi ñeán BV. Chuaån bò

noùi vôùi BS phoøng caáp

cöùu:

Kieåu ñau ngöïc baïn caûm

thaáy

Noù baét ñaàu khi naøo

Söï thay ñoåi cuûa ñau töø

khi noù baét ñaàu

Nhöõng thuoác baïn ñaõ

duøng cho côn ñau

Baïn cuõng neân thoâng

baùo vôùi nhoùm Y, BS

caáp cöùu bieát:

Neáu baïn coù bò côn ñau

tim tröôùc ñaây

ÑTN tröôùc ñaây

Nhöõng thuoác gì baïn

ñang duøng thöôøng

xuyeân

NOÄI DUNG1.GIÔÙI THIEÄU

2.TRIEÄU CHÖÙNG

3.HÌNH THAÙI TIM

4.NGUYEÂN NHAÂN

5.ÑTN-CÔN ÑAU TIM

6.ÑIEÀU TRÒ

7.KEÁ HOAÏCH CAÁP CÖÙU

8.DÖÏ PHOØNG, TRÔÛ LAÏI CUOÄC SOÁNG SAU NMCT

Ñieàu trò baèng thuoác, thuû thuaät vaø phaãu

thuaät khoâng chöõa khoûi BMV.

Neáu thay ñoåi loái soáng khoâng ñöôïc thöïc

hieän, söï taéc ngheõn MV trôû neân xaáu daàn cho

ñeán khi côn ñau tim xuaát hieän

ÑM bt Heïp nheï Heïp 1 nöûa Heïp naëng

Sau ñaây laø 10 “meïo”

quan troïng cho moät loái

soáng laønh maïnh giuùp

caûi thieän söùc khoeû traùi

tim cuûa baïn

1. Khoâng huùt thuoác

2 .Hoaït ñoäng theå

löïc döôùi söï giaùm

saùt BS cuûa baïn

3. Aên khoûe maïnh, cheá ñoä

aên caân baèng laø giaøu

chaát xô vaø ít chaát beùo

4 .Kieåm tra löôïng cholesterol trong

maùu cuûa baïn, neáu cao caàn kieåm

soaùt noù

5. Kieåm tra HA cuûa baïn ñeàu ñaën,

neáu cao caàn kieåm soaùt noù

6. Giaûm caân neáu baïn quaù caân

7. Luyeän taäp ñeàu ñaën

8. Kieåm tra löôïng ñöôøng trong

maùu cuûa baïn, neáu cao caàn kieåm soaùt noù

9. Nguû ñuû vaøo buoåi toái

10. Ñieàu chænh stress trong cuoäc soáng cuûa baïn

Neáu bò ÑTN hoaëc beänh lyù tim khaùc, baïn

caàn thoâng baùo cho BS cuûa baïn bieát

tröôùc khi baét ñaàu 1 chöông trình luyeän

taäp hoaëc 1 chöông trình giaûm caân naøo

Neáu baïn coù BMV, cô

may soáng soùt khi bò

CÑT cao hôn nhieàu

neáu baïn coù saün keá

hoaïch haønh ñoäng:

Xaùc ñònh ngöôøi

naøo baïn caàn baùo

ñoäng?

Khi naøo caàn tìm

ñeán caáp cöùu y khoa

vaø ñeán ñoù nhö theá

naøo?

Noùi gì vôùi ngöôøi

tieáp nhaän caáp cöùu?

Kyõ thuaät y hoïc saün coù seõ giuùp söï hoài

phuïc traùi tim cuûa baïn. Tuy nhieân söï hoài

phuïc laïi tuøy thuoäc vaøo tìm kieám söï trôï

giuùp sôùm neáu coù theå

TRÔÛ LAÏI CUOÄC SOÁNG SAU KHI BÒ NHOÀI MAÙU CÔ TIM

• MÖÙC ÑOÄ HOAÏT ÑOÄNG THEÅ LÖÏC• (cho NMCT khoâng bieán chöùng)• -Trong quaù trình taäp luyeän caùc

hoaït ñoäng phaûi döøng ngay neáu beänh nhaân coù khoù thôû, nhòp tim taêng theâm > 20-30 laàn/1’, meät.

• -Phaûi theo doõi daáu hieäu sinh toàn tröôùc vaø sau khi chuyeån giai ñoaïn.

• -Söû duïng NTG döï phoøng ñoái vôùi caùc kyõ thuaät yeâu caàu gaéng söùc.

TRÔÛ LAÏI CUOÄC SOÁNG SAU KHI BÒ NHOÀI MAÙU CÔ TIM

• Giai ñoaïn 01: ngaøy 01-02• -Söû duïng giöôøng quay ñeå thay

ñoåi tö theá.• -Ngöôøi khaùc cho aên, lau ½

ngöôøi treân.• -Vaän ñoäng thuï ñoäng 5 -10 laàn

trong ngaøy.• -Hít thôû saâu vaø thö giaõn.• -Naâng giöôøng cao thaønh gheá 1-

2 laàn / ngaøy.

TRÔÛ LAÏI CUOÄC SOÁNG SAU KHI BÒ NHOÀI MAÙU CÔ TIM

• Giai ñoaïn 02: ngaøy 03-04.• -Lau ngöôøi treân giöôøng ( toaøn thaân).• -Töï maëc quaàn aùo treân giöôøng (ngoài).• -Chuyeån giöôøng thaønh gheá 20-30’/ngaøy.• -Di chuyeån trong phoøng vôùi khoaûng

caùch vaø thôøi gian taêng daàn.• -Ngoài hoaëc ñöùng taém trong boàn (coù

ngöôøi giuùp).• -Ñi boä ra ngoaøi phoøng (coù ngöôøi giuùp)

30-200 meùt.• -Ngoài töï vaän ñoäng töù chi treân giöôøng

5-10 laàn/ ngaøy.

TRÔÛ LAÏI CUOÄC SOÁNG SAU KHI BÒ NHOÀI MAÙU CÔ TIM

• Giai ñoaïn 03: ngaøy 05-06.• -Di chuyeån 200meùt x 03

laàn/ngaøy.• -Goäi ñaàu.• -Ñi boä coù baäc thang (coù

ngöôøi giuùp).• -Coù theå thöïc hieän Test gaéng

söùc (döôùi toái ña) tröôùc khi xuaát vieän.

TRÔÛ LAÏI CUOÄC SOÁNG SAU KHI BÒ NHOÀI MAÙU CÔ TIM

• -Xuaát vieän sau 5-7 ngaøy • -Tuaân thuû taát caû caùc bieän

phaùp ñeå phoøng ngöøa tieân phaùt • -Tham gia chöông trình phuïc hoài

chöùc naêng sau NMCT • -Thuoác: aspirin, cheïn thuï theå beta,

öùc cheá men chuyeån, clopidogrel….• -Töï tin ñeå sôùm trôû laïi hoaït

ñoäng bình thöôøng

TRÔÛ LAÏI CUOÄC SOÁNG SAU KHI BÒ NHOÀI MAÙU CÔ TIM

• -Baét ñaàu cheá ñoä taäp luyeän töø töø

• -Neân laøm traéc nghieäm gaéng söùc (sau 8-12 tuaàn)

• -Ñi boä, bôi, chaïy chaäm, cheøo thuyeàn laø raát toát

• -Trôû laïi coâng vieäc sau 1-3 thaùng bò nhoài maùu cô tim

• -Coù theå coù hoaït ñoäng tình duïc sau 4 tuaàn nhoài maùu cô tim

TRÔÛ LAÏI CUOÄC SOÁNG SAU KHI BÒ NHOÀI MAÙU CÔ TIM

• -Möùc HA < 140/90 mmHg ( < 130/85 neáu baïn coù suy tim, tieåu ñöôøng hay suy thaän).

• -Moät thaønh phaàn môõ trong maùu goïi laø LDL < 100mg.

• -Neáu baïn bò tieåu ñöôøng, ñöôøng huyeát phaûi < 120mg% vaø HbA 1c < 7%.

•Xin chaân thaønh caùm ôn quí coâ baùc ñaõ chuù yù

laéng nghe