de integratie van chronische zorg in belgië · 2016-12-15 · de integratie van chronische zorg in...

De integratie van chronische zorg in België

Chronische zorg Congres

Ri De Ridder -

Directeur-Generaal Geneeskundige Verzorging, Rijksinstituut voor Ziekte en Invaliditeitsverzekering (België)

Utrecht, 14 december 2016

Gezondheidszorg in België

Issues:• besparingen (900 miljoen euro in 2017)• governance (staatshervorming 2014)• ziekenhuishervormingen (netwerken, concentratie,

financiering, …)• hoe dokters vergoeden• innovaties (dure geneesmiddelen)• zinnige zorg• (toegankelijkheid)• geïntegreerde zorg

2

Integratie van chronische zorg in België

1. Nood aan verandering

2. Nationaal Plan Geïntegreerde Zorg voor Chronisch

Zieken

3. Pilootprojecten: Opzet

4. Pilootprojecten: In de praktijk

3

Vergrijzing & comorbiditeit

41 Nood aan verandering

Toenemende ongelijkheid

51 Nood aan verandering

Van

Gefragmenteerd systeem

Reactieve zorg

Ziektegerichte aanpak

Medisch model

Aanbodgestuurd

Passieve patiënt

Naar

Zorgcontinuïteit en integratie

Proactieve en geplande zorg

Persoonsgerichte aanpak

Multidisciplinair model

Vraaggestuurd

Actieve patiënt

« Change »

1 Nood aan verandering

Pad naar een oplossing

6

Een lange weg naar een Belgisch model voor geïntegreerde zorg

2 Nationaal Plan Geïntegreerde Zorg 7

Het Belgisch model

Integratie op 4 niveaus1. de patiënt en zijn omgeving

• Multidisciplinaire samenwerking

• gezondheid en welzijn

• preventieve zorg tot palliatieve zorg

3. organisaties:

• verschillende zorg ’lijnen’ en structuren

• Gedeelde governance

• Commitment en bundeling van middelen

2. de professionals:

• Zorgoverleg en - afspraken• taakverdeling en substituties• Gedeelde vorming en guidelines• informatiedeling

4. het beleid:

• verankering op de verschillende beleidsniveaus

• promotie van « health in all policies »

2 Nationaal Plan Geïntegreerde Zorg 8

De integrator

Nood aan “integrator”

Verbindt partners en samenwerkingen

Coördineert acties

Draagt visie uit

Kent zorgtrajecten, paden, structuren

92 Nationaal Plan Geïntegreerde Zorg

1. Verbeterde gezondheidstoestand in de gehele bevolking,

2. Verbeter de kwaliteit van zorg zoals de patiënt die ervaart

3. Verhoog de efficiëntie – “more value for money”

JobtevredenheidEquity

2 Nationaal Plan Geïntegreerde Zorg

Triple Aim

10

Co-creatie als rode draad

Geïntegreerde zorg in België = paradigmashift

Draagvlak is groot

Maar… nog een aantal open vragen (o.a. financieel en juridisch kader)

Stap voor stap zoek naar antwoorden

Samen met alle stakeholders: terrein, overheden, academische wereld, …

= proces van co-creatie

112 Nationaal Plan Geïntegreerde Zorg

2 Nationaal Plan Geïntegreerde Zorg 12

Doelstelling =

“het uittesten van geïntegreerde zorg voor chronisch zieken binnen een bepaalde regio met

respect voor de Triple Aim gedachte, met aandacht voor het equity principe en de

jobtevredenheid bij alle zorgactoren”

Actielijn 1: Pilootprojecten

2 Nationaal Plan Geïntegreerde Zorg 13

Op niveau van de pilootprojecten• Coaching tijdens

conceptualisatiefase• Stratificatie van de

behoeften en omgevingsanalyse• Opleiding lokale

coördinatoren• Wetenschappelijke

begeleiding en evaluatie• Financiële Werkgroep

Op niveau van het Plan

• Communicatieplan• Evidence Based Practice• Kwaliteitscultuur en

Change Management• Ontwikkeling van e-

gezondheidstools• Performantiemeting en

globale evaluatie

Actielijn 2: Methodologische, wetenschappelijke en technische ondersteuning

2 Nationaal Plan Geïntegreerde Zorg

14

14

Actielijn 3: Governance

Politieke aansturing door Interministeriële Conferentie Volksgezondheid

Cöordinatie door Interadministratieve Cel (IAC) Geïntegreerde Zorg, in samenwerking met de verschillende overheden en stakeholders

Ondersteuning door begeleidingsplatform en coaches, adviesorganen, opdrachthouders en stakeholders

2 Nationaal Plan Geïntegreerde Zorg

15

15

Geleidelijke implementatie van componenten ;

Ten aanzien van specifieke doelgroep (niet ziektespeficiek);

Binnen een afgebakende regio (100 à 150.000 inwoners);

In samenwerking met breed aantal partners (consortium);

Aangepast aan de lokale noden/behoeften en realiteit

Pilootprojecten: Verwachtingen

3 Pilootprojecten: opzet 16

Verzamelen geïnteresseerde

actoren

Oprichten lokaal consortium

Gedeelde visie

Opstellen locoregionaal

actieplan (business case)

Samenwerking met coaches en

project-coördinator

Implementatie actieplan

Evaluatie project (intern

en extern)

Succesvolle veranderingen

verankeren

‘Best practices’ uitrollen en opschalen

4 maanden 9 maanden 4 jaar

Verschillende fasen

3 Pilootprojecten : opzet 17

3 Pilootprojecten : opzet

Begeleide bottom-up: waar wordt ondersteuning verwacht van de overheid?

18

Loco-regionaal actieplan

Inhoudstabel

A. Contextueel kader

B. Risicostratificatie van de populatie en middelencartografie (=AS IS) : aanlevering van zorggebruik gegevens vanuit nationale databank

C. Locoregionaal actieplan voor de ontwikkeling van geïntegreerde zorg voor chronisch zieken (=TO BE)

193 Pilootprojecten : opzet

C. LOCO-REGIONAAL ACTIEPLAN1. Visie en doelstellingen 2. Doelgroep en inclusie3. Projectplan4. Zelf-evaluatie 5. Governance van het project 6. Financieel plan7. Communicatieplan

Loco-regionaal actieplan

3 Pilootprojecten : opzet 20

Ontvangen interesseverklaringen

Totaal 70 interesseverklaringen ontvangen

= 70 consortia van actoren uit alle sectoren

Minimaal: 1ste lijn, 2de lijn, woon- en thuiszorg, medische specialismen, overlegstructuren, patiënten-, mantelzorg-, en familieverenigingen

= groot draagvlak

= doorbreken van scheiding tussen sectoren door samen achter 1 project/doelstelling

4 Pilootprojecten in de praktijk 21

20 kandidaat-projecten

Populatie: 3,67 miljoen inwoners Verschillende doelgroepen: • Chronisch ziek en kwetsbaar (fysiek, psychisch, sociaal,

polymedicatie, polypathologie, metabool syndroom, meerdere hospitalisaties,…)• Rechthebbenden op de zorgverzekering of statuut/forfait

‘chronisch zieken’• Geïsoleerde chronische patiënten in de thuissituatie, zwaar

zorgbehoevende patiënten in de residentiële opvang• …

4 Pilootprojecten in de praktijk 22

Voorbeelden en uitdagingen

Hoe betrek je patiënten in dit proces van co-creatie?

Patiënt = centraal

• Coaching• Leren van elkaar: goede

praktijken in 1 project verspreiden naar anderen via website (bvb. lokale patiënteninterviews)• Input patiëntenorganisaties• Praktische fiches met good

practices

4 Pilootprojecten in de praktijk

23

23

Voorbeelden en uitdagingen

Data driven approach

&

Gegevens delen

• Coaching voor analyse van data• Opleiding en intervisie

datamanagement• Privacy wetgeving

Top-down ondersteuning voorzien wanneer nodig

Linken voorzien

4 Pilootprojecten in de praktijk

24

24

25

Financiering: van Fee for Service naar?

4 Pilootprojecten in de praktijk 25

Principes Budgetgarantie :simulatie voor project X : 121.000 inwoners en 11.966 patiënten met statuut chronische aandoening

264 Pilootprojecten in de praktijk

Alle patiënten: per patiënt per jaar

Alle patiënten: totaal

Patiënt met statuut chronische aandoening: per patiënt per jaar

Patiënten met statuut chronische aandoening : totaal

Reële uitgaven alle groepen

1.997 euro

241,6 mio euro 9.798 euro 117,2 mio euro

• Coaching tijdens conceptualisatiefase• Stratificatie van de behoeften en

omgevingsanalyse• Opleiding lokale coördinatoren: e-gezondheid,

datamanagement, financiering, enz. • Wetenschappelijke begeleiding en evaluatie• Financiële kader• Ontwikkeling van e-gezondheidstools

Begeleide bottom-up: Waar wordt ondersteuning van de overheid verwacht?

4 Pilootprojecten in de praktijk

27

27

Geïntegreerd zorgmodel: sterktes en kansen voor de overheid

285 Conclusie

- Decentraliseren van operationele verantwoordelijkheden - Minder regels en controle - Ander sturingsmodel: nieuwe vorm van governance

op outcomes zoals kwaliteit en toegankelijkheid - Bottom-up ontwikkelde innovaties, bv. Financiering

Geïntegreerd zorgmodel: knelpunten voor de overheid

295 Conclusie

Verandering vraagt • Tijd (> politieke tijd) • Mental shift: nood aan

durvers / innovators in het veld

= bv. coördinatoren en consortia

pilootprojecten

Dank voor uw aandachtwww.integreo.be

30

30