ekonomiczny uniwersytet dziecięcy · gospodarczej 5. nierówności społecznych w rozkładzie...
Post on 16-Feb-2020
4 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Pomiar dobrobytu gospodarczego i społecznego
Dr Monika Grabowska
EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
17.11.2014 r.
Z czym kojarzy się Dobrobyt ?
Ocena poziomu dobrego samopoczucia z dostępnych warunków
gospodarczych, kulturowych, środowiskowych i politycznych
Bogactwo Błogostan
Dostatek Dobry stan zdrowia
Majętność Pomyślność
Posiadanie Powodzenie
Sukces Szczęście
Wysoka jakość życia Zadowolenie
Zamożność Zasobność
Dobrobyt Gospodarczy
Określa w jakim stopniu ludzie
zaspakajają swoje potrzeby
Majątek
Zależy od wzrostu gospodarczego,
wielkości produkcji
Aspekt ilościowy
Dobrobyt Społeczny
Określa w jakim stopniu ludzie
zaspakajają swoje potrzeby
Oświata
Kultura
Bezpieczeństwo
Opieka zdrowotna
Ochrona środowiska
Zależy od rozwoju gospodarczego Aspekt jakościowy
Jak mierzyć ?
ONZ w latach 50-tych stworzył obecny system liczenia
wzrostu gospodarczego
SNA - System of National Account
System rachunków narodowych
Najważniejszy miernik tego systemu to
Produkt Krajowy Brutto
PKB
PKB
Pieniężny miernik produkcji wytworzonej na terenie kraju
przez obywateli danego kraju i obcokrajowców
w określonym czasie (rok)
Suma wartości wszystkich, nowych wyprodukowanych
dóbr i usług finalnych
Inne mierniki systemu SNA:
PNB – Produkt Narodowy Brutto
PNN – Produkt Narodowy Netto
DN – Dochód Narodowy
DO – Dochody Osobiste
DOD – Dochody Osobiste Do Dyspozycji
Ujęcie:
Nominalne – w cenach bieżących
Realne – w cenach stałych
Dynamika wzrostu gospodarczego - informuje, o ile procentowo
zmieniła się sytuacja gospodarcza danego kraju w porównaniu do
innego okresu (roku poprzedniego)
Tempo wzrostu gospodarczego w Polsce w latach 2000-2013
Do porównań międzynarodowych
PKB PER CAPITA
To realny PKB podzielony przez
liczbę ludności kraju
PKB (realny) przypadający na 1 mieszkańca
w dolarach ($)
Euro (dla UE)
Lp. Państwo PKP per capita w USD
(wg. PPP)
1. Katar 145 894
2. Luxemburg 90 333
3. Singapur 78 762
4. Brunei 73 823
5. Kuwejt 70 785
6. Norwegia 64 363
7. ZEA 63 181
8. San Marino 62 766
9. Szwajcaria 53 977
10. Stany Zjednoczone 53 001
48. Polska 23 273
184. Burundi 877
185. Malawi 748
186. Dem. Rep. Konga 655
187. Rep. Środkowoafryk. 604
Międzynarodowy Fundusz Walutowy 2013 r.
PKB per capita (wg. PPP – Parytetu Siły Nabywczej)
Według Eurostatu wartości PKB per capita,
w krajach UE kształtowały się pomiędzy
45% (w Bułgarii) a 274% (w Luksemburgu) – w 2012 r.
Kraje o najwyższych wartościach PKB per capita:
1. Luksemburg (274%)
2. Niderlandy (131%)
3. Austria (129%)
Znacznie poniżej przeciętnej unijnej PKB per capita:
1. Bułgaria (45%) 4. Litwa 62%
2. Rumunia (49%) 5. Polska 65%
3. Łotwa (58%)
PKB
per capita
w UE
2012 r.
Wady PKB
PKB nie uwzględnia:
1. Wartości czasu wolnego
2. Pracy wykonywanej na własny użytek przez gospodarstwa
domowe
3. Samozaopatrzenia – produkcja własna, która nie trafia na rynek
4. Zanieczyszczenia środowiska – efekty zewnętrzne działalności
gospodarczej
5. Nierówności społecznych w rozkładzie dochodu
PKB wlicza:
1. Produkcję antydóbr – alkohol, tytoń, broń
(wpływa na wzrost uciążliwości i zmniejsza dobrobyt;
wydłużenie czasu dojazdu do pracy, korki drogowe, hałas,
wzrost wydatków na administrację, policję, więziennictwo)
Alternatywne mierniki dla PKB
1. DEN – Dobrobyt Ekonomiczny Netto
2. HDI - Human Development Index, Wskaźnik Rozwoju
Społecznego
3. ISEW - Index of Sustainable Economic Welfare, Trwały Dobrobyt
Ekonomiczny
4. Współczynnik Giniego – miara nierówności rozkładu dochodów
5. GNH – Gross National Happiness, Szczęście Narodowe Brutto
Wskaźnik Rozwoju Społecznego
(Human Development Index, HDI)
Wprowadzony w 1990 r. przez ONZ dla celów porównań
międzynarodowych
Miernik opisujący efekty w zakresie
społeczno-ekonomicznego
rozwoju poszczególnych krajów
Opracowany przez pakistańskiego ekonomistę
Mahbuba ul Haqa oraz indyjskiego Amartya Sena
Do pomiaru HDI służą następujące wskaźniki:
1. oczekiwana długość życia
2. średnia liczba lat edukacji otrzymanej przez
mieszkańców w wieku 25 lat i starszych
3. oczekiwana liczba lat edukacji dla dzieci
rozpoczynających proces kształcenia
4. PKB per capita w USD
Podział państw wg. HDI (0-1)
1. państwa bardzo wysoko rozwinięte 0,8-1,0
2. państwa wysoko rozwinięte 0,7-0,8
3. państwa średnio rozwinięte 0,5-0,7
4. państwa słabo rozwinięte 0,0-0,5
Miejsce Państwo HDI
1 Norwegia 0,943 b. wysoko rozwinięte
2 Australia 0,929 „
3 Holandia 0,910 „
4 USA 0,910 „
5 Nowa Zelandia 0,908 „
39 Polska 0,813 „
47 Barbados 0,793 „ end
94 Tunezja 0,698 Kraje wysoko rozwinięte,
end
141 Bhutan 0,522 Kraje średnio rozwinięte,
end
187 Dem. Rep. Konga 0,286 Kraje słabo rozwinięte,
end
Human Development Report 2012 r.
Szczęście Narodowe Brutto
Gdzie obowiązuje Szczęście Narodowe Brutto?
Kto to ???
W 1971 roku Bhutan odrzucił założenie, że podstawowym
miernikiem rozwoju jest PKB
Zaproponował nowe, inne podejście do rozwoju, mierzące
dobrobyt poprzez poziom szczęścia
Wskaźnik GNH (Gross National Happiness)
Poczucie szczęścia powinno być ważniejsze
niż wzrost gospodarczy
Troska o środowisko naturalne i szczęście ludzi
Nieformalne wskaźniki pomiaru
wzrostu gospodarczego
??????
INDEKS BIG MACA
Co burgery mówią o gospodarce?
Indeks siły nabywczej
Został opracowany w 1986 roku przez „The Economist”
Uproszczona metoda szacowania wartości
poszczególnych walut
Informuje czy waluta jest przewartościowana czy
niedowartościowana względem USD
Wykorzystuje koszyk dóbr zawierający tylko jedną pozycję:
kanapkę Big Mac – towar występujący w wielu krajach
w tej samej postaci
Zestawienie porównujące siłę nabywczą walut z ponad 100 krajów
Kraje w których Big Mac jest najdroższy 01. 2014 Cena Big Maca w
USD
Norwegia 7,76
Szwajcaria 6,83
Wenezuela 6,82
Szwecja 5,95
Brazylia 5,86
Strefa Euro 4,95
USA 4,80
Polska 3,00
Kraje w których Big Mac jest najtańszy
Ukraina 1,63
Indie 1,75
RPA 2,33
Egipt 2,37
Malezja 2,41
Indonezja 2,43
Indeks
Co oferuje IKEA?
Główna zasada sieci IKEA:
dostarczenie jak najszerszej gamy produktów, po jak
najniższych cenach w danym kraju, biorąc pod uwagę
koszty działalności
Portal biznesowy Slon.ru porównał ceny produktów
w 30 krajach
(Ikea ma swoje sklepy w 38 krajach na świecie)
Koszyk dóbr z IKEI zawierał 30 takich samych produktów
Indeks Ikea pokazuje koszty zestawu w USD
Informuje, w którym kraju najtaniej
prowadzi się biznes wg. IKEI
Kraje najdroższe wg.
Indeksu IKEA
Cena za koszyk dóbr z
IKEA
Australia 5,5 tys. USD
Japonia 5,0 tys. USD
Rosja 4,8 tys. USD
Islandia 4,7 tys. USD
Izrael 4,4 tys. USD
Chiny 4,3 tys. USD
Kraje najtańsze wg.
Indeksu IKEA
Cena za koszyk dóbr z
IKEA
Polska 3,2 tys. USD
Czechy 3,3 tys. USD
Rumunia 3,4 tys. USD
Warsztaty:
IDEALNY MIERNIK DOBROBYTU
1. Jak ulepszyć obecnie obowiązujące mierniki
gospodarcze?
2. Jak mierzyć wartość gospodarki, żeby uwzględnić
aspekty zarówno gospodarcze, jak i społeczne?
top related