"liria" nr. 1 - tetor 1980
Post on 07-Jul-2018
258 Views
Preview:
TRANSCRIPT
8/18/2019 "Liria" Nr. 1 - Tetor 1980
http://slidepdf.com/reader/full/liria-nr-1-tetor-1980 1/10
tiria do tE jetë një tribunE e vërtetë e
popullit që ka për oEllim të ndihm ojE bashki-
min e gjithë pcpullit në luftE kundEr pushtu-
esEve dhe tradhtarëve.
Iiria do të luftojë pa mëshirë kundër
armiqëve të popullit tonE dhe do të de masko-
jE propagandën e poshtër demagogjike e masht-
ruese
Liria do të pasqyrojë urrejtjen e ma-
dhe o6 ka mbushur gjokset shqiptare kundër
regj imit shtypës e shfrytëzues,luftën e popu-
Il it që bEhet në forma të ndryshme kundër kë
lij regjimi,do t'i sgarojE masat mbi gjendjen
brenda dhe jashtë vendit si dhe do t'i orien-
tojE ato në situatat e ndryshme .
P H U l f A R I
I L 1
C J IT h A V E N D E V E O P E P O P U J T E S P T Y P U R , R A S H Y N U N I
L I
RGAN MARKSIST
-
LENINISTËVE
OSOVr.S
TETOR 1 9 8 0
r.
L I R I A
thërrasin sot të gjithE popujt
e robëruar të botEs.Armiqt6 imperial istE,so-
cialimperialistE,revizionistE e fashistë ku-
do në botë dridhen ng a kjo thirrje epopujve
dhe prolotariatit.TE gjithE shtypësit e no-
bEruesit në botë fundin e tyre do ta gjejnë
në zjarrin e madh të luftEs popullore.
tiri: liri thirri në shekuj pcpulli shqi-
Ptar për Atdheun e tij të dashur.Gjaku lumE
u
derdh për lirinë e shtrenjtë në tokën e
shqipes.
Liri thërret sot Kosova e robEruar,Koso-
va e shumEvuajtur e martire,Kosova trime.81 j-
tE e Kosovës luftuan në shekuj për liri,kun-
dEr armiqve të shumg e të eg ër që lakmonin
'foshat tona të gjera,malet tona të bukura ,
pasuritë e shumEta qE ka në vete
toka
jonë e
dashurile këto lakmi të çmendura kralët e
Serbisë e Mali t të Zi,me ndihmEn e impe ri-
alizmit evropian,me gjithE luftën heroike të
popullit shqiptar,arritEn të shkëpusin nga
trungu i ShictipErisE gati gjysmEn e saj dhe
ta fusin nën robErinE e tyre të egër.
Të nisur nga këto lakmi kralët revizi-
cnistE të Beogradit me tradhEti dhe me he kur
e
zjarr e futën sërish nën një robëri të re
po aq të egër popullin e Kosovës dhe v iseve
shqiptare në M aqedoni e M al të
Por,populli ynë,që nE historinë e tij
nuk
iu nënshtrua kurrë asnjë robEruesi,sigu-
risht që nuk u pajtua asnjEherE me sunduesit
e
rinj revizionistë e shovinistë të tErbuar.
Prandaj,populli shqiptar nE Kosovë, Maqe doni
e Mal të Zi ka luftuar vazhdimisht dhe lufton
pa pushuar,në forma të ndryshme,kundEr push-
tuesEve të sotEml revizionistë,për çiirim kom-
bEtar e shogEror.KjoluftE do të rritet gji-
thing e më shumE,do të zgjerohet e thellohet
çdo ditë,do të marrE zjarGdo t'i djegë në
flakën e saj armiqtE dhe tradhtarët dhe do
t'i sjellë fitoren e sigurtë popullit tonE,
l irinE e ëndërruar në shekuj.Kosovën pa push-
tues,pa shtypës e shfrytëzues,të lirë e të
bashkuar me Atdheun socialist do ta bëjë ve-
tEn gjaku i pastër i bijve më të mirE të saj.
Organi Liria po del mm qëllin oE ta
ndihmojE këtë luftE tE popullit tonë për tE
drejta e liri.
Iiria në gjithë
p u n ë n
e saj do të frymE-
zohet nga aspiratat e larta të popullit dhe
do të orientohet nga njE vijë e drejtë polt-
•
tike e ideologjike marksiste-leniniste.
Iiria do
regojë popullit qartë ci-
lEt janë armietE e vërtetë të tij,kush i rrE-
mbeu lirinë ,kush e vrau dhe e m ashtroi,kush
e
dëboi nga vatrat e ve ta,kush e varfëroi dhe
e
çoi në kEtE gjendje të mjeruar,kush i pEr-
plas nEpEr burgjet e errEta jugosllave bijtE
e
tij,kush e shtyp dhe e shfrytëzon kaq egEr-
sisht dhe do t'i tregojE cila është rruga e
shpëtimit nga robëria e tmerrshme.
Iiria do t'i mbrojE
M Q
guxim interesat
e popu llit tonë tE robëruar para çdo arm iku.
Iiria jonë d o
tE jetë gjithë jetën tri-
bunE e së vërtetës,e drejtësisë dhe zëri
i
lirisë së vërtetë të popullit tonë.
Iiria do të punojë e luftojE me vullnet
të hekurt pEr edukimin dhe kalitjen e popu-
llit me njE patrtolizEm të f]aktë e revolu-
cionar.
Itria do tE ngrejë lart me krenari tra-
ditat e shkëlqyera Iuftarake të së kaluarEs
së lavdishme tE populEit tonë,përpjekjet e
luftërat e tij për liri e bashkim kombEtar.
Iirça do të pasqyrojë fttoret ladi&
shtore të ndërtimit e të mbrojtjes së soct-
alizait në Shqipërinë nEnE,nEn udhEheqje n
e Partisë së lavdishme të Punës dh e shokut
Enver Hoxha.
Liria do të karakterizohet nga fryma
e lartë e internacionalizmit proletar.Në
luftë për çlirim ne nuk jemi vetEM;prole-
tariati dhe popujt e shtypur kudo në botE
luftojnë kundEr shtypesve e shfrytEzuesEr
ve tE tyre;me ne janë të gjithE popujt
liridashEs të botës.
Iiria do të përkrahë luftën çltrim-
tare në Jugosllavi e kudo
në botE dhe
është kundër politikës antipopullore e
gjakatare të imperializmit me atë ameri-
kan në krye,të socialimpertalizmit sov-
jetik,tE atij kinez dhe të reaksiorarëve
të çdo ngjyre.
Këtë mision ka Liria jonë.
8/18/2019 "Liria" Nr. 1 - Tetor 1980
http://slidepdf.com/reader/full/liria-nr-1-tetor-1980 2/10
R
u
L
lluN
r. 1
ASNJË MASË E REVIZIONISTËVE
NUK MUND TA MPOSHTË
POPULLIN TONË HEROIK
Pushtuesit revizionistë
jugosllavë dhe
shërbëtorët e
tyre
shqiptarE,kohEve të fu ndit,
Kanë ndërmarrë kundEr popullit tonë një varg
masash tE dhunës e të demagogjisE.KEto nasa
t t rel4izionistEve nuk janë të
p an j o h u r a p E r
p o p u l li n t o n ë d h e n u k e ç u d i s i n a t ë. G j a të
gjithë sundi:it të tyre të egër revizionistEt
jugosIlavE nuk kang lEnE metodE e mjet pa pEr-
de rur me 011im që ta sh typin e shfrytEz ojnE
sa mE egErsisht popullin
tonë dhe të shuajnë
çdo aspiratë
e përpjekje të tij
për çIirim
k o m b E t a r
e shoqëror.
Menjëherë pas luftEs klika
gjakatare e
Tito,
Ranko viçit ndërmorri masa të papara për
ta shfarosur,dëbuar
e shkomb Eta r iz ua r popu -
11in tonë në Kosovë,Maqedoni e Mal tE Z i dhe
për të real iz uar në këtë mEnyr6 ëndërrat e
çmendu ra të paraardhEsve të tyre shovinistë.
Zhdu kja mizore e dhjetëra mija shqiptarëve
gjatë dhe pas luftEs,dEbimi me dhu në për në
T u r q i e v e n d e t ë t je r a i q i n d r a m i j a t ë t j e -
rEve,rrahja e poshtërim i i pothuajse të g j i-
thE burrave kosovarë gjatë aksicnit famEkeo
të armEve,plaçkitja e pamE shirshme e Pasu ri
-
ve tona natyrore,grabitja e dhunshme e tokës
dhe bereqet i t janë
vetEm disa nga masat
që
xhelatEt
t I tI s tE ushtrua n mb i
kurrizin e po -
pullit ton
ë
.Por,megjithë këto
masa të pErbin-
Oshme ata
nuk ia ar r i tën 011imit tE tyre .
Popull i ynë trim e
patr iot nu k u
shfaros,nuk
e
lëshoi tokën e tij
të dashur ,nuk
e harroi
g j u h ë n e t i j t ë .ë m b ë l , z a k o n e t e t r a d it a t e
lashta shqiptare . Ai nu k u fr ikësu a e nEnsht -
ru a para
d h Un Es e
terrorit
fashist të revizi-
onistEve,por,pErku ndrazi,urrejtja dhe
pezoi
i tij
u shtuan edhe më shumE.
Prepagan da revizionis te ngr i t i në qie l l
d i s a r e fo r n a q ë k l i k a e T i t o s u d e t u r u a t ë
bEnte pas vitit 1967 dhe u pErpoq
ta
b i n d E p o
pu /l in tonë se . tar t e tut je oo tE nd ryshonte
pol i t ika t i t i s te ndaj shqiptarëve ,se tani a ty
re
do t'u sigurohej l i r ia e barazia
e vërtetë
etj .,e t j.Kr imet e p ashem bu l l ta që k l ika t i ti s
te k ishte kryer kund ër popull i t tonë u qu aj-
tEn "deformIne","shtrembErine"e "gabime" që
qenkan
bErE"pa dijerinE e Titos" dhe
n E k u n -
dErshtim me poIitikEn
e Lidhjes
së Komunls-
tEve të JugosI lavisEME gji tha fajet p ë r ato
që
i ishin bërë
shqiptarëve iu ngarku an njE-
r i t nga bashkEpu nEtorEt mE të ngu shtë të
Titos,xhelatit Rankoviç,të cilin klika e Ti-
tos e r rëzoi për hesape të veta dhe aspak për
krimet n d aj
popull i t
shqiptar që kishin kryer
së bashku m e të sa e sa vi te më parë .
Kishte e dhe nga a ta që u gE njyz n nga k jo
demagogji dhe merduari se duke ndërruar
ujku po e harronle edhe zakonin.Por,popuIli
ynE,O në she kuj ë shtë mEsua r m e ma novra të
ndryshme të armiqve të tij ,nuk u mashtrua nga
reformat dhe propaganda e revizionistëve.Ai e
kuptoi se ishin të njejtat qëllime të të njej-
t i t a rmik, se a to që po n dryshonin ishin vetEn
fornat e
mjetet e shtypjes e shfryWzimit.t4a-
sa t e re ja të revizionistëve jo v etëm
( 1 ë n u k
e gënjyen popull in tonE,por pErkundrazi OnE
gE të shtohet edhe
m e
shumë urrejtja
ndaj
shtypësve e shfrytëzu esëve dhe lu fta e t i j për
të drejta e liri.
Viteve të fundi t ,kur kjo luf të ,si rezul ta t
i
sht imit të pakën aqës isë e u rre jt jes së m asa-
v e
dhe ngritjes së
ndërgjegjes së
tyre
k o m b E -
tare e klasore,po bëhet gjithnjë e ME
e v e n d o -
s: ,r ,më
e organizuar dhe po merr përmasa gji th-
njE e m ë sheetEstiese për regjimin,klika t it is-
te dhe
zagarët e saj shqiptarë kanë
heour
m a s -
kEn dhe janë hedhu r mbi popull in tonë me të
gjitha mjetet dhe
forcat e tyre.PeriudhEn p as
Rankoviçit,gjatë së cilës
popull i
y n ë
fitoi
disa të d re j ta , revizionistë t tani
po
e dEnoj-
n E si
"periudhE të
liberalizmit",duke
arsye-
tu ar kEshtu hapu r vënien përsër i rë plan të pa-
rE të poI l t IkEs së tyre të dhu n Es . SI rezu ] ta t
apo vende të ndryshme të botës.Nga ana tjetër
tokat shqiptare popullohen vazhdimisht me
0 0
-
pullsi sl lave.NE mEnyrE të veçantë shovinis-
tUt maqedenas po pErpioen me çdo kusht të
grumbullojnE gjithE
diasporen m agedonase dhe
ta vendosin atë nëpër viset shqiptare.Ng
tE m Ee yrE shovin istë t jugosl la vë synojnë të
ndryshojnE
strukturën
nacionale të p o p U l l s i -
sg së tokave sh qiptare dhe t ' i shpallin pas-
taj tokat tona si toka serbe,malazeze
ap o
maqedonase.Aq larg kanë shkuar ata në këto
përpjekje sa që në em Er të planif ikimit të
familjes etj. të përpiqen që me m asa masive
mjeksore të
p en g o j n E
edhe shtimin natyror të
shcliptarEve: VallE a s' janE k ëto vazhdim i
planeve
d h e
masave
të egra të Çu br i llovici t ,
Rarko viçit e xhelatëve të
tjerë
si kEta?
Gjatë vizi tës së t i j tE fu n di t në K osovë,
ashtu s i edh e g jatë v iz itave të ti j të m Epar-
shme,kryerevizionist1 Tito i ndErseu disa he-
rE kundër popullit tonë këlyshët e tij në
Kcsov ë, të c ilët ende pa u largu ar ai f il luan
një fushatë të pap arë ndjekjesh ,bast is jesh
e arrest imesh.MijEra b ijë e b i ja të popu ll i t
n g a m ë t ë m i r ë t u r r a h ë n e u t o r t u r u a n n ë
m E n y r E
shtazarake,të
denjë
v e t N
p ë r " u d b a -
shEt" e Rank oviçit.OhjetEra oijE tE popu llit
u nxorrën para gjyqeve revizioniste dhe iu
d h an ë
dënime të rënda,të shumtEn në mu ngesE
të plotë të fakteve .Të gj i tha proceset gjy*
sore u m bajtEn me dyer të mbyllu ra,sigerisht
jc nga frika se mos populli dc suimonte
bijtë e tij,siç pErralliste "PolItIka",por
nga frika e madhe që
ka regj im i t i ti s t nga
P oP u l l i i mb uku r p lo tE
p e z m ë
e urrejtje.
( Vijon
në
faqer 3 )
nurri i policEve,agjentEve e spiujve
o
shtohet pa n dErprerje.Bastisjet dhe
arresti-
met janë bërë të zakonshme dhe shtohen nga
vit i nE v it .Populi i ynë po sheh të r ingjal len
përsëri veprimet gjakatare tE kohës së Ran-
koviçit .
RevizionistEt jugosllavë asnjEherE nu k
kanë hequ r dorë nga poli tika e shkombEtarizi-
mit j* viseve të pu shtu ara shqiptare dhe s l la -
viz Imit të tyre.Këtë poli t ikë të poshtër ata
po e ndjekin edne sot m e
mjete e forma
ë
ndryshme.ME tepër se 130 mijë shqiptarë kanë
lënë shtëpitë e tyre dhe për të s igu ruar
kaf
sha tk
e
gojës
derdhin djersën nëpër
vise t e
ndryshme të Jugosllavisë dhe jashtë saj. Sa
familje shqiptare nga Kosova,Maqedo nia e ta-
ni , pas tErmet i t të 15 pr i l l i t, s idom os ng a
Mali i Zi,brakt:sin pErgjithmonE vatrat e ty-
re dhe vendosen
nëpër
repub]ikat
jug o sl lav e
8/18/2019 "Liria" Nr. 1 - Tetor 1980
http://slidepdf.com/reader/full/liria-nr-1-tetor-1980 3/10
Dëgjoni
R A D
TI
0 R A E
V A t E
të nesee (191) të shku rttraISW)
5-7
2 1 m .
2 7 5
e.
4 6 3
a.
2
7 6 5
w .
- 8
m.
8-12
1 2 - 1 8
18-20,30
7 5
m.
? 7 5 m .
4 6
2 0 , 3 0- 2 3 2 2 1 m .
2 7 5
m
4 6 3 m .
Emisioni
p t r
sholiptarfft jashtë Atdheut
0 R A
E VAtE
të mesme (M111) të shkurttra(SW)
1 - 2
1 m .
41 o.
49 x.
3-4 1 m .
4 1
a.
49 m.
7-8
4 7 m .
9 o.
1 4 - 1 5
0 6 m .
2 m.
1 9 - 2 0
2
m .
4 9 m .
60n.
E0a.
6 0 m .
6 0 m
E 1 £R1 9 8C, Nr.
A Q E
3
munduan ta nxjerrin Titofi edhe si "mikun mt
të nedb" dfie "njeriun më të dashur të sheip-
tar tve? . :Por ,popu l l i ynë i njeh mir t "m er i --
tat"
e
revtzionts ti t l ito , i n jeh kr ime t dhe
niz oritt e paehesball ta që janë kryer m bi ku-
rr iain e t i j nga ky t i ran dhe anfishgiptar i
tt
buar dhe nuk gënjehet dot.
RtndEsi të veçantt,nE përpjekjei e tyre
për ta mbajtu r popu ffin
tork
në rob tr i ,revi-
zioeis tt t jugostlavr dhe tradhtarr t shgtptar t
po i ku shtojnt shthurr jes dne geg jener ioit të
masave popol lore dhe sidom os të r inisë , s i
ajet të preferuar për t'i trullcsur e çorodi-
tur ato dhe ptr shuar kështu atyre çdo
ndjenjë patrictike e revolucionare.PEr këtë
gtIl im a ta po ptrhapin m e të gj i tha mjete t e
tyre art in dhe kultu rën dekade nte, rel ig l ionin ,
modE n borgjeze e mtnyrrn amerikane të jetesës,
alkohal izatn,pornograf int ,presti tucloein e t j ,
Por,a de të lejojt vallt rinia jonë e pastër
dhe e z jarr të që të bjer t në bataku n ku du an
ta hedhin ars iq tE e saj?Jo . Ajo po e kupton
s e r r u g o e s a j r a k t s h f t rr u g a e j e të s s ë
shthurrur ,boshe e pa ideale , të ci lën ia t rego-
int revizionist t t ,por r ruga që u t regon a tyre
Avni Rrustemi
Oemal Stafa e Emin Dureku,rru-
ga që u t regon marksiz ta- lenin iz mi, rruga e
luft ts për l i r t e social izto l .Kttt dhe vette
këtë rrugt do të ndjekë r in ia jonë revoluci-
onare.
Një eropagandt të poehtEr po bëjnë push-
tuesit revizionistë dhe zagartt e tyre shelip--
tart edhe kundtr Atdheut tonë të dashur,Shgi-
ptrist socieliste,Ala,ptr demagogji ,hertpas-
here deklare jnt se jant shum t të interesuar
p t r
marrellitnie "tE mira" e "mtetsore" me Shet-
ptrin t,kurse në abledhjet e shu mtta që organi-
zojnt në popu ll fairrikojnë
kunde: r
saj trilli-
me e shpifje nga ë poshtrat .Në këtë mtny-
t
ata pEreigen,etrveç tjeraah,edhe
rmi-
etsojnt popul I in tont të robtruar në K osevt ,
Magedoni e ia1 të Zi
Mf
vtlleztrit tanë të
lirë nt
S h q i e t r i n e
Partinë e lavdishae
ë
Pu nts dhe u dtitfiegjen e saj ma rksiste-leniniste.
Por ,sie e k btr t të gar t t shoka Enver në Koe-
gresin e "7"
ë
Partisë,këto përpjekje janë
kre j të të kotadhe do të dtsf i tojnt me tu rp.
Popu lit ynë po i sheh sukseset madh tshtore që
pc kcrr Atdheu i t i j në të g j ; the fushat,po e
sheh n ë praktikë dre j tësinë e pol i t ikës së
kris tal t t marksis te- lenin is te të Partisë së
Pu nts dhe nu k po u beson mt të lehu rave të
armieve dhe t radhtartve.Deshu ria e t i j ndaj
Shgiptr is t social is te ,Partisë së
S a i
syshei-
ponjt dhe udhëheqësit tonë të madh shokut
Enver Noxha,tahlë aq e madhe sa
e t
n u k m u n d
ta shuajë e l tkundt dot asnjë forct në botë .
Populli
ynë
heroik,që ku rr t në histor int
e
t i j f t lavdishme n u k tsl i tt nënshtru ar e prr -
u l u r p a r a e r m to v e t t t i j t ë s h u m tt e t f e g t r,
nu k hie nt g junjë as para kra l tVe revizionts-
t t të Beogradi t dhe një gru shi l sheiptaarsh
të shi tur .Ai nuk
frikësohet nga dhuna e egër
e
regj imit t i t is t dhe as m ashtrohet nga pro-
pegand a e . l i j e poshttr,pom ashtu s i të g j i -
thF armieive të t jer t ,do t ' i tregojë edhe ati j
erushtin
e
t tj d t r m u e s . I b a s h k u a r s i n j ë t ru p
i vet&apop u l l i ent do të vaehdoj t luf t tn e
tij deri në fitoren
e
plott dhe do të çojë
nE vend am anet in e shenjtë të Isa Belet in it,
Bajram Cu rrit e Sholt Ga1icts,tt Ali Kelnen-
dit,Astm Vokshit,Emin D erakut e sijEra Trshe
nargve të n dr i tur ,
e t
j e të n e ty r e i a f a l ë n
lirisr së shtreejtt.
Pu shtuesat reviz 1enis ttcDt hylm egart t e
tyre engiptarg shpresuan se ne këto m asa do
ta fr ik tsonin popul tin tont,per ,s iç detyro--
han të pranojnt eitae vetë,u gabuan keg. Po--
e o l l i y rt j o v e t to n u k u f r ik ë s u a , p o r e s h to i
edhe mt ehumt urre j t jen dhe luf t te e t i j kun-
d r r regjimit titist,kerse hijtë tij me
q ë n d r e s ë n d h e l u l t rn P e r o i k e n t g j y g e t d h e
burgjet ant e kërd jugestlavis t ,po u kal ttn
taerrin armigve e tradhtarrve,edhe duke gent
të l idfier re pranga e zinxhir t .
Me anë t t këtyre masave armiku synen të
zleulo j t e të zhclukt n t radht të parë aatr i -
ottt dfie koeunisttt e vtrtetr,tek të ciltt
ai me të dre jtE sheh edhe rreziku n mt të m adh.
e
e t 1 1 1 m e t
t'l diskreditojë ata dhe t'i
izolojt nga popu l l i,nga e tea
e U
i k a l i n d u r ,
ai ka ndErnarrt kundtr tyre një fushatë t•
gjerë shpif jesh e t r i l1 imesh.Ptr
ë t ë
otIlim,
armiku mundohet futë ata në një thes me
g j i th t f a r E e l e m e n g s h , r i a k u z o j ë a ta s i " n a -
cionalistë",":rredenfist 'r_
"
' ,"rEacsiorarë","ar-
A i q ë
të pepullit" etj.,etj.Por,populli ynë
nuk mashtrohet .Ai 1 n jeh m irE ehe d in d in t ' l
dallojë bijtë e tij të vërtettdhe armigtt" e
tij të vërtetë.
Krahas masave t r ee•a të dhents,revizioni-
s t a jueçsl levt dhe shtrbEtortt e tyre kanë
•
në veprim njt makint të tërë prupagandi-
s tike N e
gtl l im gr t ' i mash trojnë ,çorodisin
e
degjenerojnt Nasat popullore dhe,nt këtë
mk yriat 'i largojer ato nga hal let dhe prob-
lees: e shueFta g t 1 preokupojnt ,nga luf ta e
tyre 1,rr tt drejtz e liri.
Mjetet e propagendts reviztoniste,shtypi,
eedtaja , televiz Ioni et j .pn m eedehee me të g j i-
tha etryrat i'ta olushin eendjer populltt to-
n r se Jegosilavia ra genka atdaea yr1U,se eis-
teni eaj"vetaamirtel:rues" na cenk ansis tem i
vtr te t t socie l la t" ,sistemi "nt human" e "de-
mokrat.k",sistem,
g r
e siguroka masave "liri" ,
"mirtgante" e "becati" , se pol i t tka e "mos-
aneazhtaii" ea grake "e vetnja politikë e
jastitare e rejtF" etj.,etj.Por,populli ynë
rek masfilrehe nge këto protkaaAt e ka të gar-
t t d te po e ku pton g j i thaj t• e m t mirt se JO-
gesliavia e revizionisttVe është atdheu y n r
aq sa i shte Tu rgia e sul l tantve ,Jug osIlavia
e
kral tVe apo I ta l ia fashiste ,se Jugo sl lavia
e T itos tsh tE social is te ,hemene e dem okrat i-
ke aq sa tshtt Spanja e K ar lemit apo KIl i i
Pinoçeti t .PopuW )nt pe e kupton gj i t ;vi j t e
mt m ir t se "I i ria" ,"baraeia" ,"si rteenia"e"be-
gatia" revizioniste s'jeet gjë tjetër pos
shtypje e shfryi tzis i pal tr kolonial e kapt-
talas t ,pos kr izt e inflecion i pap rrmbajtu r ,
neritje e pErditsfixe e çaimeve,papuetsi,ska-
mje,kurbet e njerim,Al kepton,gjithashtu,
se pol i i ika e jaeHre e revizionis tëve jugos-
l avt s'tsfitt gjë tjetër pos a l t politikr an-
i . laraeis te e kendtrrevolur iorare,pol i t ik t e
shitjes nteresave dhe sovrantte t it të po-
au jea :g ra sup erfue i t t dhe
vera'at tjfra tmper:liste.
D a s h
kvr tshte gja l lt Ti toja dhe sidemes
a a s t e : e k j c s s t t i jorepagande reviziontste
ghe Kosovë,du ke f ryrë dert në ab-
surJ kuliin e Titcs,u eandea ta nxirrte atë
e a
-
t r aedh të shekul l i t"(mg t nadh
eihe se Icatn i ) ,s i "h tein në të dashur të
kmbeve e knebteive zt JugoslIavisretj . ,e t j .
Nrathart të veçanfr krer tt sahanI tp ir ts
i t Kosovga dhe disa ka lenxhinj të shi tur u
8/18/2019 "Liria" Nr. 1 - Tetor 1980
http://slidepdf.com/reader/full/liria-nr-1-tetor-1980 4/10
kur kete nuk e dinin koksovaret. t•w heshli
nik
Jaktin
ni• ki•to pasuri 1 perpunon Silo••nia
Kroacia. Nuk i beri zentra
linsht•
e ngri-
hen fabrika dh•
erplutoben mineral•t
o-
sove. A
1 1
cl•tvrna
oze.latoji'• fakiht
r pa-
nxohueshi'm dhe te itidhur
rylet • pasurise
së Kosoves i rremb•jne
jeret, pc•r nuk zuri
në
gojë
sc
oftit se Sllovenia e ka niv<lin c
jeteses 100 per qind• Kosova e ka 30-35
okk
qind.
Titoja bitta nj• xitirn te shn•jte ne P•je, nii
Pi•zren e nit Gjakovit.
erse eri ketë vi-
zite në. Ktxsovi. Titnja"
eri
•testear
disi ndjenjat
e patriotizmit, te lirise dhc te pa-
varesise. qe jane te medha Kosove. Keto
ncljenja patriotike te shqipLt•ëve, që jetojne në
Jugostlavi
•
Thoja dite shokët c tij i eilesojne si
-irredentizem-, ti
-naeionalizern-
Ndihma jone per zhvillimin e kultures
Ittan një rol të madh ne KOSIWë. Ky zhvillim cihe
gjulta antlare atjc nuk mund te frenohen. Në
radion, në televizionin dhe ne shtypin kosovar
esitte adaptua• drejtshkrimi i gjuhes shqipe, tash
kosovari lexon, flet dhc shkruan nshtu si ne.
Ketë gjë popullt atje c rcalizoi ne një kohë sint-
r. 1
Shoku E nver Hoxha për Kosovën
Z E RA JONE
1 .
£NGO\ P 1
.111
A
PjesE ng a libri
1 3 3
0 N A L E T P C P , J 0 S H O I P T A R I N "
(Fjalize tE robajtura nE rrethin e Shko drEs
Tetor 1.979)
Ashjithere nuk kernipx.t;
--
dhc nuk do
k•mi besim tek inq.zeriahstitt tihe te revizionis-
•
let. Asnjeh•re nuk j•mi );enjy•r e nuk do te
genjeherni nga fjalet dh• ntla ciendrimv1 • ty-
re të pabesa. Histo•ia nc na ka mesuar të ru-
hemi ntta imperialistet, nga kapitalistet dhe
nga
imperiaii.stët e rinj
evizionistët, të
si dinakë qe janë.
në çdo kohe e kane djegur,
•e
kane •jedhur,
e kanë grabitur
diks
e kanë
copetuar Shriip•rine.
Velle•erit tan• shqiptare n• uaj-
në. Në nga vendet me te prapambetura
u-
gosIlavi eshtë Koso•a. Edhe shryiptarët
doni vtzajne, por tashti, pas termetit te 15 prillit
te këtij viti. m• keq akorna jane vëllezerit tane
shqiptarë al .i. Zentra jone lengon per
ta. Si te mos na cihenthe zernra per,ttlijera ve-
Ilezerit tane ne Hot e Grudit,
lqin •
Tivar, kur tash qe po •j•n dirmi nuk do Ii kenë
çati për të futur koken?
Jugosllavia e Titos eshte nje qhtet bankrut,
i fahmentuar rne teri; kuptimin
f•
fjalës. Themi
kestitu jo thjesht për arsye sc ne i k•rni atmiq
titizmin, Titon dhe sistemin kapitalist jugosilay.
por sepse ky estite
nje
realitet
qe i•
njell
thë bota. Në Jugo•ilavine titiste kapitati i huaj,
me ligj, ku •hectItur kthetrat c pe•gjakura.
Nder
marrjet •..vt•tacluzioistru•s•., me ti eilat tuburren
tevizionistel jugosilave, june tc kapilatil ameri-
kan, gjermanop•rendimor, franeez dhc tit
ven-
Ijera kapitalist•, qe kane siguruar, mc
ligj. te clrejtetz c pronesise mbi to. VetCan bor-
xltet c d•kl••ua•a te Tibm ndaj kapitatit të huaj
arrijne simmen prej 1G miliarde dollatesh. Këto
bo•xhe e kap•reejnë kutirin maksimal të 49
perqindshit, që ka eaktuar Skupshtina Yedera-
tive pe• in•t-stimet e huaja. Sipas ligjit jugos-
Ilay aksion•t e huaja nuk mund te jene me te-
per sc 4 ) per qind• kursc 51 për qind duhct të
j•ne kapital• te jugashaveve. Duk• dhene vazh-
dhoisitt kr•di
C1111C(` illV1•411:1V
kapita-
listet c Ituaj, ne një pëtqindje mjaft te macthe,
i kanë
killyer ndermarrjet jugosIlave pro-
nesi tc tyr•. Nje perqindje e
vogël
e kapitalit
eslite • shtt•it jugosilay• Gjystna e int•tesit ië
kapitali shkon
ft•pin e klikes së Ti-
tos clit• te bougjt-zisit
e titistc.
vell••erit clitt• motrat,
ijnit ketu
ziga Jugostlavia, kenan,•n kur shohin vendin tone
soetalist. Ncljenja e v•tembrojtjes, e qëndrueshme-
rise dhc c vendosmërise per të mos lënë të zhdu-
ken gjulta, zakonet dhe traditat rr shqipta•izmit.
atyre u slitohen
edo
dite. e me shume. Kdhe ar-
miqle e kane marre vesh se ç'po behet ketu, ku.
p•r 5 nutztj, po inaugurott•n kitto nderlime,
që
janë më t• bukura se ç'ishin
para tërmetit.
Tibtja ka kalër ditit oe u ngrit ditt• vajti
Kiksove dlte, pr•j and•j u kthyt• prape
grad. Atje ai beri disa mbledhje dhe perrallist
disa fjale. U detyrua pranonte teabletin qe
në JugosIlavi ka nje minor;tet te madh shqip-
8/18/2019 "Liria" Nr. 1 - Tetor 1980
http://slidepdf.com/reader/full/liria-nr-1-tetor-1980 5/10
IETOR 19 8 0
r.
t
FA 0E5
1 1111~11119
GJENDJE E RËNDË NËEKONOMIN
E
KO S OVËS
Si
rrjedhim i rrugës kapitaliste të zhvi-
Ilimit dhe të pozitës koloniale në të ciltr,
ndodbet,ekgnom ia e Kosovës tshtë mbErthyer në
darën e një krize të rëndë e të gjitharchae.
Vitel 1980 ,si edhe v itet e mtparshme,ptr Jugos-
Ilavint revizioniste është një vit i vështirë.
Veçantrisht e rëndë paragitet gjendja në
K D S O -
v,ku pasojat e krizës ekonomike janë
m E
të
theksuara se kudo tjetër në Jog osflavi.Ekono-
mia e Kosovës jo vetëm që nuk po bën hapa pEr-
para,por gjerdja e saj po ke0schet edhe mt
shemt.Mbsrealizimi i planeve të prodhinit e
t shaot degtrkia e dukshme e tij,humbjet
gjithnjt e mt tt mtdha,borxheteshumta e de-
ficiti tregtar rekord,aftësia e dobtt ripro-
dhuese dhe akemuluese,ngritja astronomike e
pimeve dhe e kostos së jetests,shtimi i madh
i numrit të të papuntve ,emigrimi në m ast i
fuqisë penttore e plagë të tjera si këto,që
po vazhdojnt të thellohen
,
e
solltn ekonom inë
e Kosovës në një gjendje tepër të rëndë. Këto
plagt bënë që gjatë viteve të fundit Kosova
jo vetëm nuk u zhvillua 50 për qind ot shpej
të se mesatarja jugosilave,siç planifikohej,
por pt
kundraei,ritmet e zhvillimit të saj
ishin për jo ot pak se 50 për eind nën kEtt
mesatere.
Një nga sëm undjet në të rënda e të pasht-
ruerhme në
ekonomint e Kosovës janë hambjet e
mtdha dhe të vae hdueshm e.Gjatt vitit të kalu-
ar,jo më pak se 1 12 ndtrmarrje ekonom ike ki-
shin hiç më pak se 1,4 mfliard dinart(tit rinj)
humbje,prej të cilave 72 për qind i takonin
industrisë dhe xehiarist.
s
këtë vit nuk u btrit hopa përpara,por
gjendja u keqësua edhe ot . Nthnivelin e vi-
titttkaIuar,gjaiëgjashtteeljorit,prodhuan
17 degt të rbdtsishee të industrist.Vettm
ekcnom ia e Prishtints,gjatt gjysmts së parë
të këtij viti kishte rreth 242 miliont dinarë
hunbje,e Mitrovicës 117, e Ferizajt 119 mili-
on etj.
Shtimi
i vazhdueeshtm i humbjeve,i
numi-
rit të
orgonizatave që i krijojnë
ato dhe i
numrlt
të punonjtsve mbi të eiltt
bie barral
e tyre,është vettm njëra anë
e së keqes.E k
j a . J . M t t r
është se ato duhet të
mbulohen duke:
borxhe të reja,në bankat dhe fondet
e
duke i shfrytëzuar
rezervat e fure'«
dit,mjetet e destinuara për zgjerimin e kapa-
ctteteve,mjetet për pushim e konsum të pErba-
shkEt të punonjësve etj.Si pasojë vtshtiriso-
her edhe mt shumë kushtet e punës,punëtorët
marrin paga të zvogtluara.e minimale ose hi-
dhen krejtësisht rt rrugt.(VetUm gjatë vitit
1978 rreth 10 00 vetaShumt ndtrararrje,ofr çdo
vit,falimentojrt ose gëlltiten nga ndërmarrje
më të Odha.Me gjithatt,mt se 84 për qind e hu
mbjeve në industri,vitin e kaluar obettn të
pambuluara.
Edhe në ato pak rdtrmarrje ku kishte njt-
art rritje të prodhimit,kje ishte rezultat
para st gjithash i eksploatimit në
shkaIrt të lartt të pasurive të shumta rotyro
re dhe fugist punttore kosovare
R g a
borgje--
zia e repehlikave jugosilave.
Gjendja nt bujqEsi tshtt edhe nt e vësh-
tirt.Poe hum bjeve tt mëdha,që vitin e kaluar
arritth në shkallth 8,4 ptreind të të gjitha
humbjeve të ekonomist kosovare,për çdo vit,
siçshkruan shtypi,mbesin
tr
pambjella mijëra
hektarë tokE të punueshme,përveç mijtra tU
t jerëve që janë djerrint e p&hershme.Kjo de-
gt e ekonomist jep vetëm 20,9
ptr eind të
prodhimit shoqtrer,kur dihet se m e te merret
mt se gjysma e popullsist.Gjalt viteve të fun-
dit prodhimtaria bejutsore ka rënë 5,4 pë r
qind,kurse planifikohej të rritet 4 ptr qind.
Edee pse toka e Kcsovës është e njohur
për plleshmtrirt e saj,rendioentet e kultura-
ve lavërtare janë deri 50
për
qind nte mesa-
taren jugosllave.
Ashtu si në të gjithë bsjOsint jugosIla-
ve e dhe në atë kosovare m bizottron prona pri-
vate.Sektori privad ka më se 88 ptr qind të
tokave të punueshme,pesë të gjashtat të meka-
nizmit bujetsor etj.Toka e punueshae bujetso-
re është e coptluar në parcela tejet tt vogt-
la.Mesatarja e tyre tshtt vettm 0,24 hektart,
kurse jo mt pak se 4 pEr g ind e zënë me zhdat
fflegjat).
81egtaria,e cila jep 33 për qind të pro-
dhimit bujqësor,ka rendimen te shem t të ulëta.
Fondi i ptrgjithshtm i lagttive po varfërohet
gjithrjt,ndtrsa 95 për qind e tij i takon sek-
torit privat.N0 600 mijt dele,sa kishte Koso-
va në vi t ia 1970 ,siv jet mbetfn vetëm 295 00 0
copë.
Në një gjendje l t r tedE g jendet edhe py1I-
taria.Pyjet e pasura të Kosovës,po piaçkiten
me të madhe nga regjioi antipopullor titist
dhe po Shkattrrohen vazhdimisht.
Kosova ptrdoret si një zont tregu për
shitjer e m allrave të g atshme industriale nga
repubiikat e JugosIlavist.Rreth 70 për qind
të tregtisE së KosovEs e mbajnt mbi 200 firnd
tregtare jugosllave m e mt shumt se
6 0 0
njësi
tregtare,200 prej të cilave vettO në Prishti-
nt.Ndtrmarrjet e republIkave jugostlave nuk
kanë kurrfarë peng ese pë r shitjen e m aIlrave
të tyre në Kosovë,ndërsa rollrat e pakëta ko-
sovare vështirë gjejnë vend në tregjet jugos-
11ave,bile edhe në tregun kosovar,jo ve tëm
për shkak të konkurrencts së egr,ur edhe
nga pengesal administrativel
këtë
mërtyrë
•
shullë
ndErmarrje kosovare-imint me kapaci-
tete të
ptrgjysmeara ose
t
me maIlra
stoge,duke i sh
t.
M i r E p o , k j o
nuk
ndodh me lëndët e
pe~ra-
le që nxirren në "Trep0","Kosovt", Novobtrdt,
Kishnict,Najvali,Gelesh,Devt,Volljak,Karaçevë,
S t r e z o v c , 8 a b u s h
e
në vende tjera.
Edhe në tregtinë e jashtme nuk ka raporte
të drejta.Derisa nt Jugostlavi vitin e kaluar
u dhanë ndtrmorrjeve 1188 ptIclioe
ptr
tregti
të
jashtme,në Kcsovë u dhanë vetëm 5 sosh.
lregtia e jashtme e Kosovës,e cila bëhet tE
shumtën me nd&mjettsimin e ndtrmarrjeve ja-
shtt Kusovts,vitin e kaluar kishte një deficit
prej 3 miliardë dinarësh,ose dyfish mt shurt
se një vit mt eartimporti,qt u rrit 67 për
qind,ishte dyfish mt i madh se eksporti,ndtr-
sa vettM gjatt gjashttrujorit të parë të këtij
viti, dhe ptrkundtr masave të kufizimit,u rrit
për 34 për gird.VIera e eksportit mbelonte ve-
ttO 50 për qind të vlerës së importit.
Deficit i madh tregtar dhe irflacioni i
lartt në JegosIlavi,gt arriti shkalltn 32 për
qind,bënë që qeve ria jugosllave të de tyrehat,
për të shtaten hert pas 1uftts,tt zhvleftEso-
jE dinarin,këtë herë për jo mE pak se 3Crkerte
Kju mast e ka vështirësuar edhe më tepër
gjendjen në ekonomint jugosllave,por në mtny-
rt tt veçantë e ka g oditur rëndë ekono mint e
varfër tr
Kosovts,e ci1a 25 për qind të kapa-
( Vijon nt fagen 6 )
Me djershn dhe mineralin tonë pasurohen të tjerët.
8/18/2019 "Liria" Nr. 1 - Tetor 1980
http://slidepdf.com/reader/full/liria-nr-1-tetor-1980 6/10
mtr
garites
irdërm ets
~~1151111~
distonenta~~1 /~
tj
m t
1
-
~~1111
F A E 6
EIOR 1 9 8 0 Nr.
1
citcteve i bazon rë Itrdtt e para nga impom.
ti.Për kttt shkak vetEn në industrint kirike
të Trepçts ,siç shkruan Rilindja ,parashi-
het ft kett 103 miliont e 8C0 mijë dinarë
humbje.
PASOUT E W IZES U H1191£N MBI KURPIL
1 4 4 S A V E P U N O U S E
Për të dalur rga kjo gjendje e vështirë,
revizionisttt jugosliavë i ngrejnE çdo ditë
çainet,duke e b ërë nt këtë mtnyrt jetEn e
masav e gjiihnjt E më të shtrenjtë dhe
-
mt:',..t
vështirë.Gjatë vitit t• kaluar,nE mesin e
shumë artikujve të tjerë u shtrenjtuan qumt-
shti 43 ptr qind,rishi 29 dr qind,eneryjia
elektrike 24 për qind e shurt të tjerE.VetEm
gjatt tre cuajve të parë të këtij vit emi-
m e t u rrit
,n dy hert n1 shpejtë se sa piani-
fikohej.W 6 pest muajtt e part valme t
u ngri-
ren 26,2 G ër
qind,rcZesa v etUm gjatt muajit
karrik pinet me pa<ict ishin 3,8 për qind
më tt larta se një mhaj mt parë,kurse ato
të vodhimeVe indust•iale 5,8 për qind.Ko-
hEVe të fundit u nçrittn goimet e miellit
2 dinarë për kilogran,tE kafes 50 për gind,
të detergjerteve 38 ptr qind etj.Tregu,ash-
ta si edhe p rodtd/id,nuk tsht& aspak stabil
dhe shpesh ka m ungesa të artikujve tE dom os-
doshtm .Edhe pas ngritjes së lartt të çnime-
ve artikuj si sheeeri,kripa,detergjentet,
yndyrnat,kafeja,çaji,ilaçet,çimentoja,pleh-
rat artificiale e shunt të tjerë ose mungbj-
nE plotUsisht
-
ose gjende n me shum t vtshtirt
si.Derisa shpenzimet e jetesës po shtohen me
të nadhe,tE ardhurat personale pothuajse nuk
ngriten fare,kurse të ardhurat reale janë në
rënie të vazhdueshre .It ardhurat personale
nt Kosovt ngriten për 4 për qind më ng adalt
se mesatarja jugosllave.
Rrjedhir i krizës së rëndë e konomike
është edhe shkalla e lartë e papuntsist dhe
kurbet.~011111~~
shum~sepse~
fyre as gt paragiten fare rë këto
tesh.Shkhlla e, i @molint*
në pane e
popullM,
s ë K o s o v t s
e
katër
hert a M F
e
u ët
s e d § 1 1 1 1 1 1 1 1 1 k m o d
As struktura nacionnle e punonjEsve ruk
është
n ë proporcior tE.drejtE me strukturta
nacionale të popullsist.Veren 62 për qind të
punonjësve janE shqiptarë,kurse serbë e ma-
lazezt jo më pak se 32,4 për qind.Kjo mos-
pErputhje do të ishte shumE m t e madhe'po
të analizohej struktura e atyre qt punojnt
nëpër zyra dhe'vende udhëneqëse.
Akoma mt të vësht irë e bën gjendjen fak-
ti se 52,3 për oind t& vendeve të.lira nuk
plottsohen fare.Në anën tjettr shteti ka fu-
tur sistemin e punës jashttorarit.VettM gja-
tt vitit 1978 me orar të zgjatur kanë punuar
51 865 vett,ndtrsa vitir e kaluar 7400
v e n d e
të puots janë mbajtur howarxhinjtt.
Papunësia e nadhe ,varfEria dhe jeta e vt-
shtirt i kanë detyruar një numtr të madh të
të papunëve të marrin rrugën e trishtueshme
tElcurbetit
tët rreth 120 0 00 ve,E
ëviiionistët f asin shpesh për gjoja
pjekjet që bëkan ata për kthimin e kurbetqi-
njtve,por kjo është thjesht
një
demagogji~
.Entet e pun ts ptrkundrazi pErga-
tisin plane dhe hapin rruqë të re'a të kurbe-
tit
ja
nt e
hen t'i hedhin mbi kurri;in e klas
e
dne m a s a v e
të Ijera uunonjtse.Kt
6 7 p t r q i n d it punonjësve kosovar
të aldhura nersonale ntn 5000
d'
rdErsa 12,1 ptrqind e tyre,n6n 3D00
Veçantrisht e vEshtirt tshtt gjendja e pune-
tortveAt prodhin të drejttotrdrejtt.Kehtartt
e minierave të Kosovës,siç shkruante Rilind-
ja me shumicE po i lëshojnë mlnierat,ptr
shkak të kushteve të vështira të puhts dhe të
pagave tepër tt ulttaYesatarja e pagave të
tyre,aë vitin e kaluar,ishte vettm rreth 2800
dinart.
RevizionistEt jugosIlavt dhe renegatët
shqiptarë këtë gjandje it vështirë tt ekono-
mist së KosavEs mundohen
tw
16
gjenajes së rtndt të
e
letjes së trashëguar
or,e vërteta q ej t nd
Kosova,siç dihet,është një krahint e be -
gatshme m e pasuri të shumtta natyrore.Rezer-
vat e saj të
64
Pt
9> t r g I r t E l a
r
i
ato
-
t U
~Por
e
pasuri nu k shfrytko -
hen n ga ne kosovarR.Ato
grabiten dhe s hfryt
zohen si ltndt të para nga pushtuesit revizi -
onistt jugosIlavt.Prandaj,ekonomia e Kosovës
tshtt e gjymtuar,e njtanshme dhe e varur nga
ekanomia e republikave jugoslIave.Vendin krye
sor në ekonomi e zënë bujqësia,industria nxje
rrëse e Itndtve të para dhe ajo e ptrpunimit
fillestartt t
e.
ustria e lEndtve të para
ininerare
d h e
bazike japin dy të tretat e pro-
dhimit të përgjithshëm industrial.Në këto de -
gt derdher edhe shumica e investimeve të kapi
talit jugosIlav dhe atij botëror.
Politika e g ërshërës së çnimeve tshtt një
mjet tjetër i borgjezist jugosIlave për
nx,errt fitime nga Kosova.Prodhimet e Kosovës
si gruri,thtngjilli,energjia elektrike,plumbi,
zinku,kromi,argjendi etj.merren si lëndt të
para me çmise shuat të ulëta dhe pothuajse it
aandryshueshrieYt tepër se 90 për qind të pro-
dhimit të papërpunuar të plumbi e zinkut Ire-
pça ua jep blertsve jashtë
K e s o v U s A 1 1 1 1 1 1 1 1 1
s h i t e t
-
1411.
Ktshtu p,sh.çmimi plumbi
I l
është 20 për gind
f i
ultt
se ai në tregun botëror,ndërsa çmimet e heku-
rit,çelikut për betonim dhe bakrit(që prudho-
hen jashtë Kosov&s)jant mt të rnëdha
n ë treyun
e hrendsitn se sa në att të jashtnin pErkatE-
sisht 124 otr qind,72
p t r
qind dhe 27,5 për
qind.VettM për shkak të çnimev e të .ulEta,me
tt
cilat Irepça detyrohet t
s
ua shest prndhi-
met e veta ndërmarrjeve jugosIlave,gjatt vi-
tit 1998.ajo kishte mbi 300 niliont dinart .
humbje.
fieg~
~
1 1
~ 1 . 1 1 1 . 1 1 1 1 1 1 a
elektrike.
q e
e
ë r
Bashkësia Elektnekon om ika e Serbisë vjet m o-
ri
mbi 2
Idliod e 360 000 megavatort
energji
elektrike së el
isë
t
a r t a
në
a k i a l
të
njejmempreele~.
1111101
b u c
on
i10010ffigkompoislimill
.
rneri; çdo vitrrett
n t
milion megava tort enerqji elektrike,deri mE1977
e paguante një kilovatorë vettM 0,25 dinart,ose
disa hert
më pak
se sa paguanim ne kosovartt.Nça'
ky 9 m i a
Kembinati Kosov ançdo vit kishte rreth
150 miliont dirhrt humbje.Kontestin rreth
të kësaj energjie padrejtësisht e mori në dort
një komision jugosIlav i arbitrazhit i cili si-
gurisht që nuk do ta zgjidhte atë drejtt.Perveç
kësaj rothuajse gjithë sasinë e thençjillittt
këtij Kbrbinati që nuk e harxhojnt termoce ntra-
let e bj,shkon në republikat jugosllave miç
i shkon edhe qati gjitht gazi industrial i këtij
gjiganti.
Borgjezia e reP ut likave jugosllave bën pEr-
gatitje intensive për shfryttzimin e nttejshts,
shumt mt të madh,tE Iëndëve të para dhe të
gjist së Kosovës.Për të shuar etjen e e kononis
jugosllave për ere rgji,dhe në zbatim të porosive
të Iitos gjatt vizitës së tij të fundit nt Ko-
sovt,kohgve të fundit,federata forroi një ko-
mitet keordinues në nivel jugosIlav
-ptr
shfryttzimin e thtngjillit të Koscvts.Repub-
l ikat jugosIlave'parashohin të ndërtojnë në
Kosevt termocentrale me fuqi prej 4500-500 0
Keçavator6h~111ffitel
earrCveshtje
ke-
1111~4~
që
r iM a
Potencia.:
.
i gurojO
energji
2-
2
rontelihndjes
1 _ 1 _ V M 9 w £ k z e g E N I V e
t ë
sesataril~
so-
v a 1 ka
edh e I70 fshatra të paelektrifikuar a
d h e
o rrallë detyrchet ta ndërpresë furnizi-
min e v et me erergji,kurse ae e nergjinë e saj
furniaohen rregullisht republikat jugosIlave.
( Vijon në faqen 7 )
8/18/2019 "Liria" Nr. 1 - Tetor 1980
http://slidepdf.com/reader/full/liria-nr-1-tetor-1980 7/10
TETOR 1980 Nr.1
R
ADE7
Burimeve të pasura enerçjitike të Kosovës
ia venë syrin edhe borgjezia e v endeve kapita-:
l iste e revizioniste.Disa vende të Evropës Pe-
rendimore,siç shkruan shtypi,po bëjnë pErgati-
t je për ng ritjen e kapaciteteve të veta ene r-
gjit ike në Kosovë.
Ekoromia e Kosovës,siç shIhet,EshtE në
vartësi dhe kontroll të plotë nga Serbia dhe
republikat tjera jugosllave.Ndryshe nuk mund
kuptohet:deklarata e kryetarit të Ve qes së
SerbisE,I.Stamboloç,kur
thot:91~1111D
k a
pjesEMOWvend/OtonE që nuk
k a i r
410gres
dhe leverdi për zhvillimin e
eps
".
VErshimi i vrullshEm i kapitaleve tE hua-
ja ka bërë qe ekonomia e Kosovës të ngarko-
het me borxhe të mEdha.Ekonomia jugosllave
është njëra nga ekonomitE mE tE ngarrkuara
nE botë me borxhe,ndërsa borxhet e ekonomisE
së Kosovës për baner janë tri herë mE të mE-
dha se mesatarja jugosllave.Në vitin 1978
kreditë e papaguara u shtuan 43 për qind dhe
arritën shumEn 2,4 miliardE dinarë.Vetëm në
formë të kamatEs për kreditë e marra në atë
vit,Kosova u pagoi bankave jugosllave dhe
atyre të jashtmeve mbi 1 miliard dinarE.Kra-
hina e Kosovës
p ë r çdo 100
-
dinarE të marrE,
në vitin 1978. paguante 140 dinarë. 1PEr pesë
vitet e ardheshme ,shkruante Politika e da-
tES 30. 3, 1980,Kosova.duhet të kthejë bor-
xhin
prej
1.350miIiardE (dinarë të vjetErY:
H umbjet e mEdha financiare,borxhet
e
shumëta e deficiti tregtar kanë bërë
q ë
aftE-
sia akumuluese dhe riprodhuese e ekonomisE
koscvare tE jetë shumë e dobët dhe të ketë
tendencë të vazhdueshme rënieje.Në krahasim
me me sataren jugosIlave ajo është 4 deri 5
herë mE e vogël.Mjetet financiare të narma-
rrjeve kosovare përbëjnë vetEm 7,7 për qind
të investimeve të pErgjithshme në KcsovE,kur-
se g jithë pjesa tjetër është kapital i banka-
ve dhe fondeve jugosllave e atyre hotErore.
Propaçanda revizioniste çirret se gjoja
federata jugosllave ndihmon zhvillimin ME
të shpejtë të
K o s o v ë s
e se bile kjo Krahinë
gëzoka D rioritet në F ondin.federativ pEr të
pazhvilluarit.Kjo zhurmë nuk bëhe t oër tjetër,
veçse për t'i hedhur hi syve kosovarëve dhe
për ta mashtruar opinionin jugosllav e atë të
jashtëm rreth gjendjes së vërtetë në Kosovë.
1=t
Por,faktet tregojnë tE kundërtën.Shkalla e
zhvillimit të Krahinës jc vetEM që nuk hëri
asnjë hap pErpara,por,siçdetyrohet të pra-
nojE edhe shtypi revizionist,viteve të fun-
dit ajo ka rënë edhe për 5,1 për qind(hE vi-
tin 1975 ishte 33,1 për qind,ndërsa sivjet
ajo ra në 28 për qind).
Në pe riudhën prej vitit 1953 -1978 prc-
dhimi shoqëror për banor në Kosovë u rrit mE
ngadalë se në
J u g c s I l a v i i I I I M M W v i t i f f i r 9 5 3
g arrinte në shkallEn 46,1 për qind të mesa-
tares jugosilave,25 vjetë mE
b n k t i 3 O s h k e l l & P 2 M . *
pullsia
Kosovës përbën 7 për qind
të
popullsisë së
)Ergjithshme të Jugosllavisë ,kurse pjesEma-
-rja e saj
n ë
të ardhurën kombEtare mezi
arrin shkallën 1,9 pEr gind.
Rev izionistët jugosIlavE dhe kre rët tra-
dhtarE të Kosovës po i kushtojnë një vEmendje
edhe mE të madheintensifikimit të eksploati-
mit tE pasurive tona,si rrugë g joja për
nxjerrjen e ekonomisE së Kosovës nga gjendja
e
vështirë dhe për zhvillimin e saj.mE të
shpejtE . Republikat jugosllave kanë hartuar
programe dhe projekte të reja për ndErtimin,
e
reparteve të tjera në Kosovë.Në kEtE mEny-
rE Kosova jo vetEm.0 nuk do të fitojE asgjë
por,pErkundrazi,gjendja e saj do të keqUso-
het edhe m E shumE.Ekonomia e saj do tE futet
edhe mE nën vartësinë e republikave të Jugo-
sllavisE të cilat do t'i shfrytEzojnë egEr-
sisht pasuritë e shumta të Kosovës për tE pë
balluar krizën e rëndë në të cilën ndodhen
edhe ato.
Propaganda revizioniste në
KOSOd
d h e
JugoslIavi më kot mundohet ta arsYete jE pra-
pambetjen e KosovEs dhe gjendjen e vështirë
tE ekonomisE së saj.GEnjeshtrave.dhe demag o-
gjisE së tyre djallëzore nuk u beson mE njeri
Populli i Kosovës po sheh g jithnjE e mE qartë
se shkaktari i vërtetë i kësaj gjendjeje
.
Esh-
tE kriza e thellë politike ekonom ike e shog E--
rore që pc e bren nga the mele t regjimin ti--
tist dhe
shtypja e shfrythiimi
i egër
al e kapitalist që ushtrohet m bi të.Ai po e
kupton gjithshtu se e vetmja rrugë për të da-
lur nga kjo gjendje është lufta e pakompromis
kundEr regjimit revizionist jugosIlav dhe
tradhtarëve shqiptarë.
Çka ka diellt që s'han dritë?
Ka krisë pushka
n'KaçanIk.
Kaçanikut raft-i pika,
Nuk e dijtka ç'ka a frika
Nandë sahat tuj u therë me thik
Therë me thika nandë sahat
Ka ra kali not në gjak
Shtypi i kohës, jo vetëm ai shqip-
tar, por edhe sfitypi i huaj, i k•ahasoi
betejat e Kaçanikut e të Carralevës
ISA
me betejën I
eTe
O
w
p
E
T
pokë
së lashtësisë. Porse gjatë kr•engritje
së vitit 1910 paii edhe beteja të tjer
të mëdha midis forcave shqiptar
dhe forcave të panumërta xhonturke,
siç qenë ato të Qafës së Morinës dh
të Qafës së Agrit. Ay gjenerali
famë
keq Shefqet Turgut Pasha u ngujua
me javë të tëra. Qeverisë dhe autori-
teteve ushta•ake xhonturke iu deshë
më sav tre muaj për ta shtypur këtë
kryengritje.
Kryengritja
pati jehonë të thellë e
të gjerë jo vetëm brenda vendit në
vilajetet
e
ShkOdrës, Manastirit dhe të
Janinës, por edhe jashtë tij.
Përvoja e kryengritjes së KOsovës
nuk shkoi kot. Lëvizja kombëtare
shqiptare nxori prej saj mësirliet e
duhura. Në
këtë
kuptim Kryengritja
e
Kosovës e vitit 1910 dhe'Kryengritja
e
Malësisë së Mbishkodrës, Hotit e
Grudës
e viti
1911 mund të merren
si parathënj• e Kryengritjes së Për-
gjithshme të vitit. 1912. Si rrjedhim
logjik <lhe
i
dr•jtpërdrejtë i kësaj lu-
fte mbarëshqintare. erdhi Shpallja e
Pavarësisë së Shqipërisë më 271 Nëntor
1912.
Por, si pasojë e vendimeve të pa-
drejta, të fuqive imperialiste, me te
cilat ‘.1 lanë jashtë kulijve të shte-
tit të ri shqiptar Kosova e Rrafshi i
Dukagjinit, dhe toka të tjera shqip-
tare në Maqedoni e Mal të Zi, kjo.
fitore mbeti e gjymtuar. Megjithatë
në themelet e cimentuara me gjak të
navarësisë shqiptare qëndron edhe
f
yengritja
e
vitit 1910 e popullit trim
Itridashës.4 të Kosovës, e udhëhequr
nga trima e patriotë të shquar s1 Isa
Boletini
e Idriz Seferi me shokë.
Detyrat historike të shtruara nga
Lidhja Sh•tptare
•e Prizrenit vazh-
donin të mbeteshin ende në fillim
të shekullit tonë në rend të ditës.
Pranvera e vitit 1910 e gjeti mba•ë
Kosovën në këmbë e rne armë në
dorë. Kryengritja, siç pohonin edhe
dëshmitarë të kohës, kishte në bazë
idenë kombëtare të pava•ësisë. Dhe,
në fakt, udhëheqës të lëvizjes si
Idriz Seferi, si dhe shtypi• patriotik
shqiptar që e mbështeti kryengritjen,
deklaruan se lufta bëhej për realizi-
min e autonomisë administrative t.ë
Shc•ipërisë.
Për të shtypur kryengritjen, qeve-
ria xhonturke .mobilizoi forca të më-
dha ushtarake dhe gjeneralët e saj
më të zotë. U angazhua drejtpërsë-
drejti dhe erdhi për këtë qëllim në
Kosovë vetë ministri i luftës
Pe-.
randorisë në atë kohë, Mahmut
N jë latie e
i
layd ish m e e lu itës
. . •
për
pavares
Shefqet Pasha. Ata ushtruan një te.
rror të pashembullt. Megjithatë, që-
ndresa e kryengritësve shqiptarë qe
heroike. Ata zunë pikat strategjfke
kryesore. Momentet kulmore të saj u
bërtë betejat e Kaçanikut e të Carrale-
vës. Ay u gozhduan forcat 20-mijëshe
xlionturke dhe u ndalua përkohësisht
marshimi i tyre drejt Kosovës. Bijtë
e Kosovës heroike e liridashëse, të
udhëhequr nga strategë të luftës po-
.pullore si Isa Boletini e Idriz Seferi
me shokë shkruan faqe lavdie e tri-
mërie, të cilat do të mbeten edhe në
të ardhmen të pashlyera në ndërgje-
gjen e mbarë kombit, i cili i ka për-
jetësuar e skalitur ata në vargje epi-
ke lapidare:
8/18/2019 "Liria" Nr. 1 - Tetor 1980
http://slidepdf.com/reader/full/liria-nr-1-tetor-1980 8/10
F
AGE
8
ITOR 1 9 80 Nr.1
••
Ë
EPËR ME
RENDE
S1
TE M
DHE
TEOR1KE H
RAKTIKE
( LIBRI I SHOKUT ENVER HOXHA«VEIADMINISTRIMI-JUGOSLLAV
T EORI DHE PRAKTIKË KAPITALISTE-)
N ë
vitin 1978 , vargut lt veprave të
marksist-Ieninistit të shquar të koh&s.sont,
shokut Enver Hoxha,iu shtua edhe një ved& e
re me rëndësi të madhe teorike e praktike
për mbrojtjen e marksiztm-Ieninizmit e
- tt
socializmit.NE këtë vepër,si edhe herë të
tjera,shoku Enver Hoxha tregon me logjikë të
hekurtt,me gjuhë të thjeshtë e të kuptuesh-
me rrthja e revizIonizmit titist,pasojat dhe
rrezikun që paraqet ky variant i revizioniz-
mit modern.Vepra Eshtt një thesar shumt i
guar në duartë e marksistt-leninisttve dhe
proletartve kudo në botë që u tregon atyre
të vërtetën mbi "veladministrimin"jugosllav
("veteleverisjen")si një tecri dhe praktikë
kapitaliste,W ciiën,siç thekson shoku Enver
Hexha,"...titisttt-dhe kapitalizmi ndtrkombt-
tar...e propaganoojnt si njt"rrugE të gatshme
të sprcvuar të sccializmit" dhe e ptrdorte si
një armt të preferuar në lufttn kundtr soct-
alizmit,revolucionit dhe luftërave çIirtmtare"
Shoku Enver Hoxha,në veprtn "Vetadrinist-
rimi" jugosllav teori dhe praktikë kapitalis-
t e" d em as k o n n ë
mthyrt të pakundtrshtueshme
tecrizimet e telallit titist,Eduard Kardelit,
të shprehura në librin "Drejtimet e mhvilli-
mit të sistemit politik të vetqeverisjes so-
ciaIisteUufta e drejtë e parImore,kurdohert
në baza marksiste-leniniste,e Partisë së Pu-
nts të Shqipërisë kundër revizionizmit li-
tist ka cienU dhe është një shkoilë e madhe
e t i mësoi marksistt-leninistR,proletartt
dhe popujt e botës se si iuftohen arniqtt
e revolucionit dhe të socializmit,sado të mas
kuar
et të jenë ata.
Në veprën "Vetadministriminjugostlav..."
i bghet një anaIlzt shkencore rrugës së zhvi
Ilimit të revImionizmit titist,si varianti i
parë i revizicnizmit modern nt pushtet.Ai,
siç thotë shoku Enver,ishte i pari që i do-
li krah kapitalizmit bottror dhe që iu vu
me zell të paptrfibajtur luftës kundtr revolu-
cionit e marksiztmmleninizmit."...si mkpara,
edhe pas çlirimit të JugosIlavist,knekludon
shoko Enver Hoxha ,grtpi renegat titisbet
ishte i maskuar,që hiqej si pUrkralke i sis-
temit socialist të vendosur në Bashkimin Sov-
jetik,qt trumbetonte se do të ndërtonte soci-
aIizmin në bazë të teorist shkencore të
marksiztm-leninizmit,nt të vërtetë ka qenë
kundër kësaj ideologjie dhe kundër përvojës
revolucionare scvjetike"
tufta Nacionalçlirimtare e pcpujve juge-
slIamOadyshim,tshtt epopeja e tyre më e lav-
dishme.Ajo përveç trimtrist,gomimit dhe hero-
izmit të pooujve,kishle edhe ndershmtrint e
e
komunisthe të vtrtett e konsekuentt jugo-
sllavt.Por,nE anën tjetër,në gjirin dhe si-
domos nt odhthegjen e PKJ-së kishte shurt fra
ksionistë,devijatorë e nacionalistë borgjezt,
të cilët bënë at të tradhtohej lufta nacto-
nalçlirimtare dhe revoiucioni nt Jugostlavi.
Kjo tradhëti u duk gartt,ptrveç tjerash,
edhe nt oëndrimin e udhthegjes së PKJ ndaj
aled
cts antifashiste.Grupi titist,siç vë nt
dukje shoku Enver Noxha,afrohej dhe anonte
nga angloamerikantt,nt një kohë kur lufta
nacionalçhrimtare e Jugosllavisë duhej të
lidhej ngushtë
m e luftën çlirimtare të Bash-
kimit sovjetik.
Iga
a n a
tjetër,si nacionalistë
ot
ishin,
ata mbanin një qtndrim shovinist ndaj popu-
jve të shtypur në Jugosllavi dhe atyre feinj.
"JugosIlavia,thot& shoku Enver,rivendtkonte
toka në veri,sidomos në kufi we Ilalint.Por
ajo heshtte për kutijtt në jug,veçanërisht
Cë'r ato me Shqipërinë,për Kosovte dhe tekat
shqiptare në Magedoni e në Malin e
Pas luftts Grupi Tito-Kardel-Rankoviç
nffirmerri likuidimin e të gjitha tipareve
marksiste-Ieeiniste të revoiucionit dhe u
v u
në ktrkim tt
rrugëve gjoja të reja"soctalis-
te" dt fushën ekonomike,në poIitiktn e bmend-
styme dhe të jashtme,nt arsim,në kulturt dhe
në it gjitha fushat e jetts.Brenda një kohe
të shkurtër u zhduktn edhe ato pak elemente
socialiste që kishin lindur në ekonomi,normat
e centralizmii demokratik në parti u shkeltn
brutalishl,partia u m
pastrua" nga niertzit bes-
nikt të socializmit dhe u vu në vartësi të
plott tt• HDB-st famtkeqe,ktese në
polit iken
e jashtme Jugosllavia u lidh edhe mU shumt me
imperializmin."Ktto masa,shkruan shoku Enver
Hoxha,provonin jashtë çdo dyshimi se ky"socia-
liztM" që po ndtrionte Jugosllavia,nuk ishte
gjt tjetër veçse rruga e integrimit në kapi-
talizte"
Ishte kjo rrugë antimarksiste e titistëve
ajo që i çoi ata në konfliktin me Bashkimin
Sovjetik,me Stalinin dhe me të gjitha vendet
e atnershme socialiste dhe jo aspak ptrpje-
kjet që gjoja bënin Bashktmi Sovjetik dhe
Stalini për ta mbajtur JugosIlavin& nën tute-
Itn e tyre,siç dgrffillisin revizionisttt.
Pas largimit nga Kampi socialist Jugos--
flavia titiste u lidh edhe
m ë
fortë pas qe-
rres së imperializnit bottror."Si agjentud
e
_kepitalizmit botëror e përpunuar me kohë,
thotë shoku Enver Hoxha,aje iu drejtua atij
menjthert për ndihmt dhe ky,sidomos imperia-
lizmi amerikan,u tregua plot&sistt i gatsUm
t'u jepte Titos me shokë gjitht ndihmat e
mbtshtetjen e nevojshme për t'u shottuar It-
kurtn dhe për t'i bërë ata njt vehtl tt rtn-
d t s i s h m e
n ë
luftën kundër socializmit,revo-
Iucienit dhe l&vizjeve çlirimtaret
N ë k ë t ë v e p ë r s h o ' fo i En v e r a r g u r e e t o n m e
fakte bindëse sen
teoria dhe praktika e "vet-
administrtmitlugosIlav t•shtt njt mohim i ha-
ptt i mUsimeve të marksiztm-leninizmit dhe i
ligjeve të ptrqjithshme mbE ndtrtimin e soci-
altzmitt
D u k e u m b ë s h te t u r
n ë
mtsimet jetëdhënëse
të marksiita-leninizmit,n6 përvojën
e
pasur
t ë
ndtrtimit të socializmit në Bashkimin Sov-
jetik të kents së leninit dhe Stalinit si dhm
në përvojën e madhe të ndtrtimit të socializmit
në Sheiptri,shoku Enver hedh poshtt teorizimet
e revizionistUve titistt, sipas të cileve,sd
c i
a
mjetet e prodhimit
n ë duartë e shtetit soc'ma-
list,por duke e copttuar pronën shtetërore so-
cialiste,në duartë e grupeve
të veçamta të pu-
nttortve të ciltt gjoja e vetadminitrokan atë
drejttptrdrejtt.Revizionisttt jugosIlavt kanë
bërë të tyrer tezPn antimarksiste të Sauerit,
sipas së cilts,ntse shteti drejten ekonomint
ai bëhet teptr i fugishtm kundrejt oopuIlit
dhe Orfaqtsist kombttare,gjt që,sipas tij,de
të ishte e rrezikshme oër demokracinU.Por,
krejt të kundUrtën vërteton ptrveja e Shqipt-
rist socialiste,ku ndtrtohet sociatiz®i i
vtr-
tetU,ku ekonomia drejtohet nga shteti n ë
mtnyrt
të planifikuar e tt centralizuar dhe ku ka për
masat liri e demokraci të vërtetë proletare.
Realiteti i zi nt Jugosllavinë titiste,e
cila tshtt mbtrthyer në dartn e njt krize të
rUndt e të gjithanshme,vUrteton më së miri
kcrluzionin e shokut Enver Hoxha se në Juge
sllavi nuk ndërtohet dhe as et tshtt ndërtuar
ndonjthert socializmi.Prona private mbi mjetet
e prodhimit është shtrirë kudo në JugosIlavi.
ligje tt• shumUta lejojrit e bile stimulojnt eko-
nomint private dhe u Iënë duartt të lira bor-
gjeztve tt rinj dhe të vjetër për të shtypur e
shfrytëzuar masat punonjtee,tt cilat jetcjnt
n& kushte shumt të vtshtira,më të vështira edhe
se ato të shckëve të tyre në vendet borgjeze.
Në tërë Jugostlavint Ushtt krijuar njt klasë
borgjeze në qytet e fshat e ci:a vezhdimisht
pasurchet në dtm tt masave popullore.Vett Ti-
tua detyrohej të pranonte se disa borgjezt ju-
çostlavë kanë depozituar n& bankat jugosIlave
mbi 4-5 miIiardt dollart,pa Ilogaritur këtu
miliardat tjerë që kanë depozitear ata në ban-
kat e huaja.
Ekonomia jugosllave i ka hapur dyertë ptr
kapitalln bottror e në mtbyrt tt veçantt për
atë amerikan.Firmat e ndryshme kapitaliste ja-
nt të lira të bëjnë investime kudo në JugosIla-
vi,ptr të shfrytklar lUndk e para dhe krahun
e lirt të punëtorit jugostlav.Revizionisttt ju-
gostlavt mburren me disa fabrika e ndtrmarrje
industriale qt i kant,pornt fakt ato jant ngri-
turme kapitalir e borgjezist perëndimore e cila
aktualisht posedon në shumt se gjysmtn e kapi-
talit të ptrgjithst* jugosIlav.Vett fakti se
JugosIlavia titiste sot ka rreth 20 miliardë
dolIart borxhe të jashtme tregon se çfarë eko-
nomie kanë ngritur revizionistët në Jugosnavi.
13istemi i "vetadministrimit" jugosIlav mund ttl
ouhet një pushtet i kooperimit të kapitalizmil
jugostlav me kaoitalizmin emerikan dhe ne ka-
pilalistt të tjerë.Këta jant ortakë në pasuritë
e JugosIlavist në çdo gjë,në fabrika,nt komuni-
kacion,rig hotele,nt shtëpitë e baninit,deri edhe
(Vijon nt faqen 9)
8/18/2019 "Liria" Nr. 1 - Tetor 1980
http://slidepdf.com/reader/full/liria-nr-1-tetor-1980 9/10
TE1OR1 9 8t,
r.1 R
t;
D
: 9
ntMhpirtin e njertzvet
Revizionisti Kardel mundohet t'i bindë të
tjertt se gjoja klasa•minEtore në Jugosllavi
i administron vetë ndtrmarrjet ntpErmjet të
ashtuguajturave ktshilla të punttortve,tt ci-
ltt gjoja zgjidhen nga vetë punëtorët etj.
Por në të vtrtett,siç shkruan shoku Enver
Hoxto në /ibrin"Veladministrimi " jugos1lav?
" Punttori në Jugosllavi nuk drejton dhe nuk
otmon ato të crejta që i shpall
n e
a ç p o m p t
"ideologu"Kardelt.. "N4 fakt,vendimtar Ushtë
roli i asaj shtrese funksionartsh dhe borgje-
mtsh të rinj Q .
s:ndojnë në ndgrmarrjen "vet-
administruese':Jan't ata që btjnë planin,që cak-
tojnE investimet,tE ardhurat e gjithsecilit,
të punëtorit dhe të vetes;natyrisht kërraba
tërheq nga vetja e tyre.Janë krijuar të tilla
ligje e rregullore që fitinet të jent mt të
mëdha pEr udtaegjen dhe të pakta
p t r
pun' t to-
rët".
Revizionistët jugosllavë,kur është fjala
për ndtrtimir e socialimmit në fshat,mbajnt
heshtje të plott,pasi në fshatin jugasllav
as që është ndErtuar socializmi ndonjtherh.
ligjet e shtetit jugosllav,siç thekson shoku
Enver Hoxha,kanë krijuar munffisitt për lin-
djen dhe pasurimin e klasës së re borgjeze të
fshatit dhe kulaktrist nt kurriz të fshata-
rtsist së varfër.
ihurmt të madhe btjnt revizionistët titis
të edhe rreth "lirive individuale"dhe"demekra
cist" që ekzistokan në Jurosllavi.Por,lufta
e proletariatit jugosllav,fshatrsist,rinisë
etj,ntpUrmjet grevave,protestave,demonstra-
tave etj. kundër regjimit titist,nuk tregor
për ndorjë demokraci për masat,por të kmndtr-
tën;mungestn e lirisë dhe të drejtave për to.
Për punonjësit r.ë Jagosllavi,siç thotë shoku
Enver,ka"liri"për të çenë të papunt,per të
migrua• jashtë atdheut e për t'u endur si hae
menj nëpër rrugët e metrcpoleve kapitaliste,
për të paguar taksa,për t'u diskriminuar dhe
për t'u shfrytëzuar egërsisht nga borgjezia
e vjettr MMe e re jugosllave,si dhe nga ajc
e huaj.
Vend të veçantë në veprën "Vetadministri-
mi" jugosliav..."mt kritika e pikkamjeve
revizionisfe të"teoricienit" Kardel nbi shte-
tin.Duke hedhur poshtë pretendimet e kEtij te-
lalli titist,i cili me
frLa
abstrakte e kon-
fuze përpiqet ta paragest sistemin jugos1lav
tt delegimit si bartës të demokracist së
vtr
tetë,si shorehje të drejtUmërdrejtt të "vet-
administrimit"tt masave popullore, shoku Er-
ver Hoxh2 thekson:"Mt Jugosilavi nuk ekz1s-
tojnë organe të pushtetit shtettror si për-
fagtsuese të vërteta të popullit.Atje ekzis-
ton vettm sistemi burokratik i quajturnsiste-
mi i delegattve
Sistem1 politik i "vetadministrimit so-
cialist tshtë i ncffirtuar
n ë
kundtrshtim fla-
grart me diktaturtr e proletariatit.Marksizth-
leninimmi na m&son se midis shogtrist kapita-
liste dhe asaj komuniste është i domoscoshtm
shteti i diktaturts së proletariatit.Në kun-
dtrshtim ne këto mEsime ,revizionisttt juge-
sliavë mohojnë roline shtetit të diktaturës
së proletariatit,të cilin pa fije turpi,pa ht-
rt kmrrtfart dallimi e barazojnë me shtetin e
diktaturës bergjeze.Revizionisti me damkë Kar-
del,duke dëshirearla prezentojë sistemin fa-
mtkeer të "vetadninistrimit"si sistemin mg"hu-
man" ia kundtrvt 'att diktaturës borgjeze dhe
asaj prolelare,tt cilat,pa btrt dallin
MES t y -
re,i konsiderojnt cE të dyja si doematike.E
gjithë kjo bëhet ptr ta nxjerrë sjstemin e ve-
tadministrimit jugosIlav si të vetmir sistem
të drejtt dhe jodogratik.
Problem tjetër që trajton shoku Enver
•
kttt lihër,është edhe Oshtja nacionale e pa-
mgjidhur në Jugosilaving revizioniste,probIem
i trashëguar nga koha
e
kra1ëve të vjetër.Pas
1uftts st Dytt botërore,Partia KomUniste e Ju-
gosIlavist
i t s h o l
parullën e "vëllazërimmbash-
kimit,aor vetë parulla nuk mund t'i zgjidhte
grindjet e vjetra nacionale ,që u thelluan
e d h e m ë s h u m ë . " B a s h k i m i n d h e " v t i la z t ri m I n i p o -
pujvemAr të cilët flitet shumt nt Jdgos1lavi,
kurrë nuk është shtruar mbi themele tt drejta
të barazisë ekonomike,politike,sociale e kul-
turore të kombeve e të kornbtsiveUtt e dtshm
"VETADMIN 1 STR IMMWOOSL L AMm
4 a M
T E O R I D H E
'
PR AKTIKgKAPITAL ISTE. 1
kmalMm.mmamMa
k m e m m e
a
mer mt st miri politika fashiste e bandës së
Beceradit e ushtruar,ptr deceaie me radhë,mbi
popullsinë shqiptare në Kosovt,Magedoni e Hal
tt Zi.
P M M- t ë d o b t s u a r s a m t s h u n t r e z i s te m e t n
e shqiptarëve,revizionistët jugosilavë bënë
att që kishin btrt pushtuesit osmang shumt ke-
ht
m r
rart;copttuan tokat shçiptare në dy re-
pub11ka dhe një krahinë autorome,qt otrveç
-
em -
r i t
nuk ka asgjë autonome,pasi,si ekonomikisht
ashtu edhe politikisht,tshtt e varur plotEsisht
ngs reeublika e Serbisë. Popullsia shqiptare
në Juemsllavi edhe pse,siç tha shoku Enver në
fjalën e
3 Ntntorit,si për naa madhEsia e to-
kave,ashtu edhe për rga numri i pcpullsisë,bën
sa
d y
republika të marra së bashku të Jugoslla-
vist,bile edhe mt shumë,ndodhet në një prapa-
mbetje të theksaar ekonomike,politike,sociale
e kulturore.
Revizionistët titistë mundohen ta parage-
sin Jueosllavinë si vendin ku është zgjidhur
m ë
së miri çështja naciocale.Por,siç theksun
shoku Enver,"me fjaië revizionistët mund t'i
paraeasin si tt duan marrtdh5niet midis kombe-
ve e kombUsive në Jugosllavi,por e vtrtela e
hidhur për këtë problem do t'i tmerrojt ata
edhe pas vdekjes:
D u k e e a n a l iz u a r m e
objektivitet shkencor
Utt situatt mjaft të Ashttrt e të turbul1t,
shcku Enver nxjerr konkluzionin e pakundtr-
shtueshëm se "çtshtja naciocale në Jugosllavi
nuk do të zgjidhet në goftt se atje nuk ptr-
mhyset rendi kapitalist i ashtuquajtmr vel-
administrees':
Nt veprth "Vetadministriminjugollav..."
s h o k u E f i v e r H o x h a h e d h p o s h t ë g j l th a s h t u e d h e
piktMamjet e revizionisttve jugosliavt mbi
revolucicnin eibe lufttn e klasave.Sipas revi-
zionisttmie titistë set nuk mund të bthet fja-
lë për ptrmbysjen ma dhunt të shtetit kapita-
list,pgr marrjen e pus'atetit nga klasa
puntto-
re dhe për vendosjen e diktaturës së proleta-
riatit.Revizionisttt jugosllavt ,ashtu si tt
gjitht revizIonistEt tjert,mohojnt revolucio-
nin
proletar dhe luftën klasavea4ta
janë
kundtr ohe sabotojnt gjithashtu edhe lafttrat
çlirimtare ft• popujvP të shtyper.
Në kttt veptr,shoku Enver demaskon edhe
pikpamjet antimarksiste tt revizionisttve jumoe
silavU mbi rolin e partisë marksiste-leninist
në revolucion e nt ndtrtimin socialist.Sipas
revizionistit Kardel,partia e klasts punëtcre
duhet të merret vettM me puntn edukuese dhe
nak dahet të kett rol udhtheqes.Mbhimi i ro-
lit edhtheets të partisë dhe reduktimi i ro-
lit të saj vettm në sferën ideolagjike e
edukuese është në kundtrshtim tt plOtt
M e
d o k -
trintn marksiste-leniniste.Duke )
m d f l u r p o s h t t
këto teorizine të Kardelit,shoku Enver Hoxha
thekson:"...udhëbegja e partisë ptrhtn
një
0
shtje me rtnfiSi jetike ptr fatet e revolucio-
nit dhe
iktaturën e prcletariatit,ajo
p a
gyrorm, një iigj të pErgjithsh& tt revolucio-
nit socialtst:
Revimionisttt jugosiiavë,si antimarksistt
që
jant,duan njE
parti të tipit bergjem,tt
xhveshur nga çdo gjë kommniste,ashtu siç tsntt
Lidhja e tyre e "KomunisttVe".Ata,siç tholt
shoka Enver,nuk duan,dhc nt të vtrtett nuk
kant parti politike të klamts punëtore,por njE,
organizatt borgjeme,njt klubkumund të futet a
të dalë cilidc,kur të dojt e si të dojE,njaf-
ton të dek1arojt se tshtt komunist,pa qenë ne-
Voja të jett i tillt.Natyrisht,kjo është rjë
ajë nermale për një marti si Lidhja e "Komdnis
ttve"tt Jugosilavisë që s'ka gjë prej gjtje ko-
muniste."
Ka koht që •evizionisttt titistt po bëjnë
zhurmë rreth të ashiuçuajturit "pluralizth të
interesave", që ,sipas tyre,u si.prehka nt kul
adrin e "Lidhjes SoCialiste" e cl:a përmbiedh'
në gjirin e saj të gjitha rrymat politike,de-
ri edhe te ato reaksionaret.Në veprën e tij,
shoku Enver Hoxha,argumenton se "ky "plura11-
mën",sido së të quhel"pluraliztm demokratik"
ose "pluraliztM i intercsave të punonjtsvet,
ose ndenjë lloj tjetër,në të vërtetë,rdryshon
vettm formalisht nma pluralizmi borgjez;dhe
nxjerr konkluzioein se "Sistemi politik i
"Vetadministrimit" nt Jugesliavi është një
maskin i pacimt i tradhëtisë revizioniste ndaj
m a r k a i a 5 m - l e n i n iz m i M, n d a j s a c i a li z m i t s h M e n c o r
d h e k o m u n i m m i r:
Për të luftuar socializmin e vtrtetë që u
ndtrtma në Bashkimln SovjetiMtt kohës së le-
•
ninit e
Stalinit dhe që po ndErtchet sot n E
Snqiptri si dhe për tt nmadalsuar precesir
a
kalbtzimit tt rendit kamitalist ,titisttt,kang
sajuar "teor1" tt ndryshce rreth"rrugëVe të
rdryshme për nt socializtM","Ilojeve tt ndrysh
me të socializmit" etj.Në e*
të zbatimit
g j o m
ja krijues tt marksimmit dhe r.ë strputhje me
kushtet konkrete,ata nohojnë ligjet e ptrgjith-
( Vijon në faqen 10 )
ENVER 110
8/18/2019 "Liria" Nr. 1 - Tetor 1980
http://slidepdf.com/reader/full/liria-nr-1-tetor-1980 10/10
rAQE10
ETOR )930
r. 1
t h s h n e t ë r e v o l u c i o n i t d h e t ë n d E r t i m i t t ë
socializmit.Duke hedhur poshtë këto teorizi-
me,shoku Inver Hoxha shkruan: "E vërteta tst•
t& se për ndtrtimin socialist kërkohet të
mb a he n pa ra sysh doe mos kushte t konkre te të
çdo vendl,por sccializmi në çdo vend mu rd të
ndtr tohet vet te l në bazë të m arks ide- leniniz
mit ,n t baz ë të i ig jeve e të parimev e të p tk-
bashktta për të g j i tha ve ndet , të c ' Jave
n u k
mu nd t 'u shm angesh nëqoftëse nuk don të ptr-
fun dosh në kapitalizëm si Jugesllaviai:
Në gjirin e klikts titiste,gjatt gjitht
j e t ë s s ë s a j ë s h t ë z h v I l l u a r n j ë l u f t t e a s t m
Or për pushtet në mes klaresh sunduese.K
v e t ë f u n d i t k j o l u f t ë k a m a r rë p t r a je s t im e
të reja .Për ta z bu tur sadopak këtë g jendje ,
Titoja "zbu loi" l
udhthegjen kolektive7O1Iimi
i së cilës është ruajtja e titizmit pas vdek-
jes së Ti tos(Sa i shte gja] lë ,Ti toja nuk le jo-
r te t' i cenohej sadcpak sundimi 2 ersenal
m b r e t k o r ). " U d h t l e g j a k o l e k t i v e " , rr e t h s ë
ci lës po W he t n jë z hurmE shu rdhue se , ë shtë
një reformt borgjez e s i m otrat e saj të mt-
parshme, s i "s is temi i de legim it" , "Ligj i m bi
pu n ën e bashku ar" e t j .Por , as kjo "shpikje l e
fanshme nu k rund ta shpëto jë t i tiz min nga
f u n d i i tu r p s h t M q ë e p r e t .
Titizmi,ashau siç mëson shoku Enver Hoxha
ka qenë dhe m betet një armë e borgjezisë im-
perialiste,njt zjarrfikës i revoiucionit.Ai
qëndron në n jë radhë ,ka të n jej tat OlI ime
dhe tsh t t në unitet ideologjik me reviz ioniz -
min m odern në përgjithësi dhe me variantet e
ndryshme të t i j .
Edhe pse O rpigen ta fshehin, revizionis -
ttt titistë bëjnë të gjitha ptrpjekjet që
s is temi i tyre "vetadminis trues" të adopoto-
het e të zbatohet në shkal l t rdërkombëtare .
Por , popu j t dhe klasa pu r t tore në J u gos l lavi
dhe ku do në bott" po e shohin çdo ditë e më
mirt se "vetadminis tr imi" jugosI lav është n jë
teor i dhe praktikE vër te të kapi ta l i ste
G ë
nuk ka asgj E t ë Orbashktt me narksiztm-
len in iz min dhe social iz min e v tr tet t ."Reali-
teti jugo sllav,shkruan sho ku E nver Hoxha,pro-
von çdo ditë tani dhe do të provojë akoma m t
mirt nestr se ku i shpieJugosllavint ,pepujt e
sa j dhe klasEr purktore kl ika e Ti tes dhe e
Kardelit .
PU r vlera t e sa j të gj ithanshre teor ike
dhe praktike
p ë r .
mbrojtjen e marksiztm-lenini
z mit , të revolucionit e të social iz mit ,vepra
e shoku t Inver Hoxha "Vetadministrimi" ju go-
sl lav teor i dhe praktikt kapi ta l i ste" është
n j ë a r m t e f u g i s h r e n ë d u a r t ë e p o p u l l i t to -
nt të rebtruar në KosovE,Megedon1 e Mal tt
Zi për ta n johu r t i tiz min,armikun tont
,
të
u r r y e r, d h e s i s t e m i n e t i j të k a l b u r " V e t -
administrues".
1, I E3 R I R I I S Ei C) K 11 1F
ENVER Ei C) )( H A,
Ktte ditë doli nqa shtypi libri i ri i sho-
kut Enver Hoxha "KRUSNOVIANtT",et Ormban kuj-
time nga takimet që ka pasur shoku Enver me kre
r t t revizionistë krush oviant
e t
erdhën në fuqi
pas v dekjes së Sta l ini t .l ibr i është pa sqyr t e
luftës heroike që ka zhvilluar PPSV dhe shoku
Enver Hoxha kundër revizionizmit krushovian.
Ky lib tr
p o
transmetohet çdo ditë nt emisie
onet e Radio T iranës.
Po bthet gat i n jë v it që popull i afgan po
luf ton me he roiz tm ku ndtr pushlue stve sovje t i-
kt dhe regjimit kukuil të Kabu li t.Në f i l l im
açresorët sovjetikë u p ërpogën të m ashtrenin
opinionin ndtrkombttar duk e trumbetu ar se gje-
ja a ta dt rgu an a t je u sht rinE e tyre me k Urke-
s tn e Afganis tant t, por iu fta e vendosu r dhe e
pakompromis kun drr pushtuesëve sovjetikë dhe
mercenarëve afganë po u çjerr maskth më së
m iri carëve të r inj të Krer l ini t .
M e
çjitht masat e shumta t t socia1imperia-
listtve sovjetikë për ta shuar këtë luftt,fla-
ka e saj po rritet çdo ditë dhe ka përfshirë
pothu ajse gj i thtAfganis tanin. Ushtria pu shtu e-
se sovjetike nuk po e ndjenë asnjë moment ve-
ten të gett dhe po m err godi t je të r thda
e
të n j tpasnjEshee ega 1u f tëtart t populior të ei-
l t t gtze je t ptrkrahjen e mbtshte t jen e plot t
të masave popu llore afgane.
Nt vargu n e betejave të shumta është për
t 'u t h e k s u a r a j o q ë u z h v i l lu a , g j a t t m u a j i t
sh tato t ,n t lug inën e Pansh ir i t (150 k ilom etra
në ver i të Ka bu l i tl .Nt këtë lu f t t agresor tt
sovjetikë angazhuan
n jë
numtr të madh ushta-
r tsh dhe sje te të shumta luf tarake si tanksa
e helikoptert .Othdresa e vendosu r e lu f t ttart-
ve dhe po pull i t të kësaj krahine i detyroi ushe
tr in t pushtu ese dhe t radhtarët eU pas t r i javë
luftimesh të tërhiqen me turp nga kjo zonë dbe
të struk en në K abul.Gjett këtyre luft imeve ata
lanë në fushgn e betejës mt" tepër se 1500 ush-
tart të vrarë e shumë të t jerë të p lagosur
s i
dhe u z u në nga popul l i 35 la nke e mb i 12 0 m a -
qina të ndryshm e laftarake.
lufta e drejtë e pepullit afgan,i cili po
bënë sakr i f ica të mtdha për të je tuar i l i rë e
i pavarur , i ka sje l lë në një gjendje teptr të
rëndë s i pushtuesit sovjet ikë ashtu e dhe geve-
rin t kuis l inge t t Karm ali t .Socia1impe rial ist t t
M ë
12 shtator të këtij viti oficerët e la-
r t t dhe g jene ralt t e u shtr isë turke,n t krye me
Kenan Evrenin,duke pasur edhe ndihmtn e reak-
sionit të brendshëm e të jashtëm,organizuan
një puç u shtarak ne anë të të c i
l i t përmbysën geverint e D emire -
l i t dhe vend osën dikta tu Or fash-
is te në Tu rgi .
Marrjen e p u shte t i t nga ju r t ,
ush tarake,puçistët dhe reaksioni
ndErkombttar po mundohen ta para-
sin si
e j t
mast tt domesdoshme
për
gjoja shOtimin e "demekraci-
st" rë Tu rekPor,n t të vërtetë ,ky
puç u bë për t ' i zgja tur je tën
sistemit t t shtypjes dhe shfrytt-
zimit dhe për të shuar me foreUn kamm mikme
e armtve revolttn e masave popu llore turke,qt
kchtve të fu ndi t ka shp ërthyer s i ku rrë m ë parë
Masat e shumta a t
ndtrmorrtn gjeneralët
euçistE,menjthert pas marrjes së pushtetit ,
si ndalimi i të çjitha partive politike e ga-
zetave ptrparimtare,i grevave dhe demenstrata-
ve,ndalimi i s indikatave punttore dhe shumt
m asa të t jera të dhu nës e ter ror i t fashist ,
tregojnë më së miri qëllimet dhe fytyrën e ty-
re të vërtett.
POPULLI AFGAN DO TË FIT J
pësuar dhe për të mbuluar disfatat
e
njëpasnj
ë
shme,po ptrdorin kundër popullsist së pafajsh-
me edhe mjete e m etoda të shfarosjes masive,si
bombardimet ,d jegjet e f shatrave të tëra e d e-
ri te ptrdorimi edhe i bonbave me napalm.N t k
adrin e këty re m asave, a ta ,nga fu ndi i shta to-
r i t ndtrmorrtn n jë fu shatë të g jerë spastr imi
në ju gl indje të Kabu l i t
aaja t t së ci lës m ë se
200 fshatra u bën objekt nombardimi të ariile-
rist" dhe aviacionit .Me këtë rast u shkattrruen
dhjetëra shtëpi banimi e objekte ekoromike dhe
gjetën vdekjen një rum tr i madh banortsh të pa
fajshëm.
Burgosjet ,vrasjet , shfarosjet masive e ma
sat tjera të dhurës e terrorit fashist.0 po
ndtrmarrin pushtuesit sovjetikë cë bashkëpunii
me tradhtarët e vendit po shto jnë çdo d itë e
mE shum t ur re jt jen
e a r
masat popu1lore,bile
edhe nt radhët e ushtrisë mercenare.Si rezuita
i kësaj ,ushtr ia e k l ik ts së Karmali t është ka-
tandisur në një gjendje shumt të vështirë.Për
edo ditë ,ushtarë të shum tt,madje edhe reparte
të t t ra ,dez erto jet dhe bashkt me armtt që ka-
nt kalojnt në antn e iuftëtarëve të lirisë.
Dezrtimet e shumtta dhe hum bjet e ptsUara kant
bërë që nu mri i u shtartkze të u sht r isë merce
ne
re të Karmalit të bie në 20 000 vetë nga 80 Oq
' sa i shte në prak të agreston i t sovje t ik .
Një veprimtari të rrezikshme kurdtr popm -
I l i t a fgan po zhvi l lojnt edhe im eer ia l ist t t
amerikan d he social imperial is tt t k inez ë të c i-
Itt s'po ltnt mjet pa Ordorur për ta shfrytt-
zuar luf t tn e dre j të të popul l i t a fgan për in-
tersa t e tyre im perIa l i ste .
Por,populli afgan nuk m ashtrohet.Ai do të
di jë t ' i da l ]ojë miatt e vër te të nga armigtt
e t i j të Orbetuar .Me po pu ll in afgan jant pro-
le tar ia t i dhe pepuj t l i r idashEs të botës.
lufta e tij është e drejtë dhe patjetër do të
Por , as demagogjia e premtimet masht-1-
ruese,as g iz mja e hajonetat e d ik tatorëve fa-
shist t dhe as planet e intr igatesuperfugive
imperialiste ruk mund ta ndalin hovin e klasës
sovjet ikë për t 'u hakearrE për humbjet që kanë f i to jë .
DIKTATURA FASHISTE NUK MUND TA MPOSHTË
POPULLIN
TURK
revolucionare turke
pun ëtore dhe popullit revolucionar turk.Nën
udhë heqjen e b i jve l t t i j komu nistë ai me s i-
guri do t t ngri tet dhe do të këp usë p rangat e
rënda m e të c i lat e kant 1idhur d ik tatorët fa-
sh is tE dhe imp erial is tët e hu aj .VettM lu f ta e
vendosur,ashtu si të gjithë popujve xE shtypur
të botEs,do
j e l 1 t e d h e p o p u l l i t f q i n j të
Tu rqisë ,l i rinë e dem okrac int e vgrte t t dhedo ta
shpëtojë nga skam ja , mjerimi dhe t i rania e
egër fashiste.
top related