musul rehineler sorunu

KUZEY IRAK TAARRUZU (HAZIRAN

2014)Musul Rehineler

•IŞİD ve onları destekleyen Sünni aşiretler ve eski Baas partisi mensuplarının Musul'a yaptıkları taarruzla başlayan çatışmalardır. Kuzey Irak'taki IŞİD ilerlemesi, IŞİD'in güneye doğru ilerlemeye başladığı ve Tikrit'e saldırdığı 26 Haziran'a kadar devam etmiştir.

SAVAŞIN KRONOLOJİSİ• 5 Haziran'da, Suriye ve Irak'ta bir şeriat devleti kurmak isteyen IŞİD, Samarra'ya

saldırdı ve şehrin büyük bölümünü ele geçirdi.Irak Ordusu, karşı saldırı ile cevap verdi ve Samarra yeniden Irak Ordusu'nun hakimiyetine girdi.

• 6 Haziran'da, IŞİD, Musul'un kuzeybatısına saldırdı ve ilerleyen saatlerle şehre batıdan girmeyi başardı. Güneyden beş intihar bombacısı saldırı gerçekleştirdi ve 11 asker öldü.

• 9 Haziran'da, Irak askerleri 9 Haziran'da Musul'dan çekildi. IŞİD ve müttefikleri 10 Haziran öğle saatlerinde şehrin kontrolünü tamamen ele geçirdi. Ayrıca Musul Uluslararası Havaalanı IŞİD'in eline geçti.

• 11 Haziran'da IŞİD, Türk Konsolosluğunu ele geçirdi. 49 Türk vatandaşını rehin aldı. Yağmaladığı bankalardan 429 milyon dolar ele geçirdi. Ayrıca güneye doğru ilerlemeye devam ederek Tikrit'i ele geçirdi.

• 12 Haziran'da, IŞİD güneye doğru ilerleyişini sürdürdü ve Samarra'yı kuşattı.

• 13 Haziran'da, Diyala bölgesindeki iki kasaba teröristlerin eline geçti. IŞİD hedeflerini Bağdat ve Kerbala olarak açıkladı. Irak savaş uçakları IŞİD militanlarını bombalamaya başladı. Şii lider Mukteda El Sadr cihat ilan etti ve Irak Başbakanı Nuri El Maliki gönüllü asker toplamaya başladıklarını açıkladı.

• 14 Haziran'da, Kerkük kırsalında Peşmerge ile IŞİD arasında çatışmalar başladı.

• 16 Haziran'da, Türkmenlerin çoğunlukta olduğu Telafer IŞİD'in eline geçti.

• 17 Haziran'da, IŞİD Bağdat'a 60 km uzaklıktaki Bakuba'ya kadar ilerledi ve şehri kuşattı.

• 18 Haziran'da, IŞİD Irak'ın en büyük rafinerisi olan Beyji rafinerisine saldırdı. Saldırıyı Irak Ordusu geri püskürtü. IŞİD 40 militanını kaybetti. 19 Haziran'da Irak Ordusu, Beyji rafinerisinde tam hakimiyeti sağladıklarını açıkladı. Aynı gün, IŞİD Bağdat'ın 45 km kuzeybatısına kadar gelerek El Mutana Kimya Fabrikasını ele geçirmiştir. 21 Haziran'da Beyji rafinerisi IŞİD'in eline geçmiştir.

• 23 Haziran'da IŞİD Tel Afer Havalimanını ele geçirmiştir.

• 25 Haziran tarihinde İran'ın Kudüs Gücü'nin Irak-İran sınırında toplandığı belirtilmiştir. ABD'li yetkililer İran'ın gizlice Irak merkezi hükümetine uçak ve silah yardımı yapmaya başladığını belirtmişlerdir. 

TÜRKİYE MUSUL BAŞKONSOLOSLUĞU SALDIRISI

• 2014 Türkiye Musul Başkonsolosluğu saldırısı, Ebu Bekir Bağdadi'nin başında bulunduğu IŞİD örgütü tarafından 11 Haziran 2014 tarihinde Türkiye'nin Musul başkonsolosluğuna  yapılan silahlı baskın Özel harekat polisleri tarafından korunan konsolosluk binasına 900'den fazla IŞİD militanları tarafından yapılan yasadışı baskında Türkiye'nin Musul Başkonsolosu Öztürk Yılmaz'ında dahil olduğu 49 kişiyi rehin alınmıştır.

ARKA PLAN

• IŞİD olaydan önce Musul'da Türkiye’ye yönelik herhangi bir eylem yapmayacağı mesajı verdiği halde konsolosluğu işgal etmiş, Türk Başkonsoloslu'ğunun bu nedenle tahliyede geç kaldığı bildirildi.

• Türk Başkonsoluğu'na IŞİD'in düzenlediği baskının ardından konsolosluk binası IŞİD militanlarının kontrolü altına girmiş, konsolosluktaki Türk Bayrağı indirilmiştir

KURTARILMALARI

• Başbakan Ahmet Davutoğlu, Musul'da IŞİD tarafından rehin alınan 49 konsolosluk çalışanının serbest bırakılarak 20 Eylül 2014 sabaha karşı saat 05.00'te Türkiye sınırına giriş yaptıklarını söylemiştir.

• Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun paylaştığı bilgiye göre, rehineler, kurtarılmalarının ardından Türk topraklarına girinceye kadar 7-8 defa yer değiştirdi ve bölgedeki şartlar yüzünden Suriye üzerinden gelmek zorunda kaldı. Rehineleri kurtarma süreci Mili istihbarat teşkilatı Dış Operasyonlar Daire Başkanlığı'nca tamamen yerli bir operasyon olarak yürütüldü. 49 personel ve aileleri, rehin alındıkları ilk günden beri Musul'da 8 ayrı adreste tutuldu, hareketlilik insansız hava araçları ve diğer unsurlarla sürekli takip edildi. Musul'da rehin alınanların kurtarılması süreci; MİT Dış Operasyonlar Daire Başkanlığı'nca tamamen "yerli bir operasyon" olarak yürütüldü.Rehineler, bugüne kadar 5-6 kez kurtarılma aşamasına geldi ancak bu girişimler bölgedeki savaş ortamı sebebiyle sonuca ulaşmadı, operasyon bugüne kaldı. Rehineler için herhangi bir fidye ödenmedi, bırakılmaları karşılığında herhangi bir şart kabul edilmedi. MİT, Musul'daki rehin alınma olayının ardından İŞID'in bölgede daha önce gerçekleştirdiği tüm rehin alma operasyonlarını analiz ederek bir strateji geliştirdi ve bu çerçevede sonuca ulaştı.

TEPKİLER

• AB: AB Sözcü aracılığıyla yapılan açıklamada konsolosluğuna yapılan saldırının Viyana Sözleşmesi'ni açıkça ihlal ettiğine işaret ederek, gelişmelerin kaygı verici olduğu söylendi

• BM: BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Türk Başkonsolosluğu'na yapılan baskını kınayarak, "Yaşadığım şoku anlatmama imkan yok. Bu, kesinlikle kabul edilemez" demiş, Birleşmiş Milletler Güvenlik konseyi ise IŞİD tarafından kaçırılan Türk rehinelerin serbest bırakmasını istedi

• ABD: ABD Dışişleri Bakanı Jen Psaki aracığılıyla yapılan açıklamada Türk Başkonsolosluğu'na yapılan baskını kınadıklarını belirterek, diplomatik personelin bir an önce serbest bırakılması çağrısı yapıldı

• Almanya: Almanya Dışişleri Bakanlığı bir sözcü aracığılıyla tüm rehinelerin derhal serbest bırakılması çağrısı yaptı

• Çin: Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Çunying aracılığıyla yapılan açıklamada yabancı diplomatik kurum ve kişilere karşı terör saldırısı kınandı.

• İran: İran Dışişleri Bakanlığı bir sözcü aracığılıyla Irak'ta yaşanan son terörist eylemleri ve beraberinde Türkiye Başkonsolosluğu'nun işgal edilerek konsolosluk çalışanlarının rehin alınması olayını kınadı

• İsviçre: İsviçre Dışişleri Bakanlığı’nın internet sitesinden yapılan açıklamada başkonsolosluğa yönelik saldırı kınandı

• İngiltere: İngiltere Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada Türk vatandaşları ile Türk Başkonsolosluğu çalışanlarının alıkoyulmasından derin endişe duyulduğu söylenmiştir.

• Kazakistan: Kazakistan Dışileri Bakanlığı, Türkiye'nin Musul Başkonsolosluğu’na yapılan saldırıyı kınadı.

• İtalya: İtalya Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, İtalya hükümeti, Türkiye'nin Musul Başkonsolosu Öztürk Yılmaz ve diğer konsolosluk çalışanlarının kaçırılmasını kınamaktadır denildi.

• Türkiye: Dönemin Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, "Vatandaşlarımıza verilecek herhangi bir zarar karşılıksız kalmayacak" demiş, Türkiye'nin isteğiyle NATO Musul'da meydana gelen olaylar sonrasında olağanüstü toplanmıştır Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan başdanışmanı Yalçın Akdoğan  ile Çankaya Köşkü'nde Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gün ile kriz zirvesi yapmıştır. Zirveye MİT Müsteşarı Hakan Fidan, Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral Yaşar Güler ve Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu katılmıştır.

• Yunanistan: AB Dönem Başkanı, Yunanistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Evangelos Venizelos, yaptığı yazılı açıklamada, saldırıyı kınadığını belirterek, alıkonulan personelin bir an önce serbest bırakılması dileğinde bulundu.