sint. nominal, sint verbal, suxeito

1

Cortesía de Alfonso Sancho Rodríguez en www.trompiletras.com (adaptación)

O sintagma nominal

O sintagma nominal (SN) está constituido por unha palabra ou grupo de palabras, agrupadas en torno a un núcleo substantivo, que desenvolve unha función unitaria (suxeito, CD…) dentro da oración.

2

O sintagma nominal (SN)

Non aparece só na oración (si en frases).

Forma parte de unidades maiores. Pero o propio SN está constituído

por unidades menores.

A nena loira xogaba no xardín.

SNSN

Det N Mod

O

3

Estrutura do SN

NN ModDet

Elementosopcionais

Elementonecesario

4

Estrutura do SN

Determinante/s (Det) Núcleo (N) Modficador/es (Mod)

Sintagma nominal (SN)

•Artigo•Indefinidos•Demostrativos•Posesivos•Numerais•Interrogativos•Exclamativos•Relativo cuxo

•Substantivo•Pronome substantivado

•Adx. ou adv. substantivados

•Proposición substantiva

•Adxectivo•Sintagma adxectivo•SN en aposición•SPrep•Proposición de participio ou xerundio

•Proposición de relativo

5

Orde de palabras no SN

mozaestaa

Querida amiga miña

Amiga miña querida

Miña querida amiga

Miña amiga querida

6

Cortesía de Alfonso Sancho Rodríguez en www.trompiletras.com (adaptación)

Funciones do SN

A súa función principal é a de suxeito, mais pode desempeñar outras moitas funcións, só ou precedido de preposición.

7

Funcións do SN

Sen preposición suxeito (SUX) complemento

directo (CD) atributo (Atr) Modificador (Mod) vocativo (Voc) complemento

circunstancial (CC)

Con preposición Modificador (Mod) complemento

directo (CD) complemento

indirecto (CI) complemento

circunstancial (CC) suplemento (Supl) complemento

axente (CAx)

8

Suxeito

O bar do Instituto énchese nos recreos.

SN S

O

9

Complemento directo

Martiño ten unha inchazón molestísima.

SN CD

O

SV P

10

Atributo

Carmela é unha mestra extraordinaria.

SN Atr

O

SV P

11

Modificador (aposición)

Federico,

SN Mod

O

SN S

profesor de Latín, xubílase hoxe.

12

Vocativo

Nenos, poñede a mesa.

SN Voc

O

13

Complemento circunstancial

Esta mañá almorcei torradas e macela.

SN CC

O

SV P

14

Funcións do SN

Sen preposición suxeito (SUX) complemento

directo (CD) atributo (Atr) Modificador (Mod) vocativo (Voc) complemento

circunstancial (CC)

Con preposición Modificador (Mod) complemento

directo (CD) complemento

indirecto (CI) complemento

circunstancial (CC) suplemento (Supl) complemento

axente (CAx)

15

Modificador (Mod)

O can

Mod

O

SN S

d/o veciño é perigoso.

TEnl

16

Complemento directo

El ama

CD

O

SV P

a Laura

SNEnl

17

Complemento indirecto

Deille a entrada

CI

O

SV P

a miña irmá

SNEnl

18

Complemento circunstancial

N/ esta clase

CC

O

SV P

pasan cousas raras.

SNEnl

19

Suplemento

Xiana non cre

Supl

O

SV P

en heroes.

SNEnl

20

Complemento axente

O lume foi extinguido

CAx

O

SV P

po/ los bombeiros.

SNEnl

21

Cortesía de Alfonso Sancho Rodríguez en www.trompiletras.com (adaptación)

O sintagma verbal

O sintagma verbal (SV) está constituído por un verbo ou unha expresión complexa que funciona como tal e uns complementos que, no seu conxunto, desenvolven a función de predicado (P) na oración.

22

Estrutura do SV

NN

Elementosopcionais

Elementonecesario

C C C

23

Estrutura dos complementos

Quero auga.

unha moto verde.contar un chiste.que veña a miña nai.

A estrutura de cada complemento pode sermoi sinxela ou extraordinariamente complexa

24

Complementos do SV

Complemento directo (CD) Complemento indirecto (CI) Suplemento (Supl) Complemento circunstancial (CC) Atributo (Atr) Complemento predicativo (CPred) Complemento axente (CAx)

Os complementosson termos adxacentes do sintagma verbal que serven para especificar a referencia á realidade que efectúa o núcleo (verbo)

25

Cortesía de Alfonso Sancho Rodríguez en www.trompiletras.com (adaptación)

Suxeito

É o elemento nominal (SN ou equivalente) cuxo núcleo determina o número e a persoa do núcleo do predicado.

O núcleo do suxeito e o núcleo do predicado concordan en número e persoa.

26

Suxeito

As monxas teñen un convento na Alameda

Sin

gu

lar

tenA monxa un convento na Alameda

O elemento que necesariamentecambia de número ao cambiar o verbo

é o núcleo do suxeito

O cambio non afectaa outros elementos

27

Suxeito

Faltan día

un

dous s para a feira.

SN S

Cam

bia

nd

o o

verb

od

e n

úm

ero

…

…comprobamos que o elementoque tamén cambia é o suxeito

28

Ausencia do suxeito

Suxeito omitidoSuxeito elididoOracións impersoais

Cando o contexto e a forma verbal permiten identificalo (elidido): Soubo que estaba só.

Cando esta en P3 do plural e o falante non o identifica (en apariencia oración impersoal): Seica contan que hai crise.

En oracións impersoais: Fenómenos naturais ou atmosféricos: Choveu toda a noite. Con determinados verbos:

Haber (“existir”): Hai fame no mundo. Haber que + infinitivo: Hai que axudar. Facer (cumprimento dun prazo temporal): Fixo onte un ano no mar. Ser (referido ao tempo): É de noite. Con infinitivos cando indican orde: Traballar niso. Non fumar. En construcíós verbais de P3 de sing. con se: O luns coñecerase o gañador.