y.y.Ü. vel fak. acranİe dİger...
Post on 20-Oct-2019
4 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Y.Y.Ü. VeL Fak. Derıı. 3 (1-2): 37 -44 ,1992
BİR KUZUDA GÖZLENEN ACRANİE VE DİGER KONGENİTAL
ANOMALİLER
ö. Serdar SonceleyI
KOya Kahvecioğlu2 Hasan Alpak2
Huriye Horoz3
A case Of Accanie And Another Congenltal Anomalies In A Lamb
Summary: In this study a acranie lamb suffering from congenital anomalies of digestive, respiratory, Urogenita~ locomotive and circulatory systems were observed from anatomopathologic point of view. ,
Özet: Bu çalışmada bir kuzuda acranie ile birlikte systema digestorium, urogenitalis, respİratorium , [ocornotoria, ve vasculosa ıda tespit edilen anomali
olgulan anatoma patolojik yönden incelenmiştir.
Giriş
Ülkemizde ve dünyada sporadik olaylar şeklinde görülen kongeniıal anomali olaylarının, açıklananlardan daha fazla oranda olduğu bildirilmİitir (4,7,11,13,15).
Anomalilerin sebepleri ve oluşum mekanizması henüz gereği gibi bilin
memekle beraber, genelolarak, genetik ve çevresel faktörlerin, viral, bakteriyel,
hormonal ve radyasyonla ilgili etkenlerin roloynayabileceği ileri sürülmüştür (2,3,4,5,8,11,13,14,16).
1: Araş.Gör.Dr.,İstanbul Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Avcılar - İstanbul -TÜRKİYE
2: Araş. Gör. , İstanbul Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Anatomi Bilim Dalı, Avcılar-İstanbul- TÜRKİYE
3: Araş.Gör.Dr., İstanbul Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Reprodüksiyon Bilim Dalı, Avcılar- İstanbul-TÜRKİYE
38
Kongenital anomalilere domuzlarda %8, sıgırlarda % 0.2-3.0, koyunlarda ise %0.2-2.0 oranında rastlanıldıgı bildirilmi§tir (11,12,13). Kuzularda, Systema
locomotoria'da %55.4, Systema digestorium'da %12.7, Systema vasculosa'da
%9.7, Systema urogenitalis'te %8, Systema nervosum'da % 6, Organa sensuum'da %3.5, Integunemtum communae'de %3.3 ve Systema endocronologia'da %1.5
oranında anomalilere rastlantıdıgı bildiriImi§tir (11). Ülkemiz ve dünyada kuzular üzerinde yapılan çaIı§malarda acranie
vakalarının çok dü§ük oranda oldugu ara§tırmacılar tarafından bildirilmi§tir
(1,6,7,15). Bu çalı§ma, kuzularda nadiren rastlanan bir vaka oldugundan ilginç
bulunan acranie'nin ve bunun yanında geli§mi§ olan diger anomali olaylarının
anatomo-patolojik yönden incelenerek bütün özelliklerinin ortaya konması
amacıyla yapılmı§tır.
Materyal ve Metod
Ara§tırma materyalini güçdogum §ikayeti ile Fakültemiz Dogum KIinigine getirilen 2 ya§ındaki. sakız koyunundan operasyon sezeryanla alınan bC§ yavrudan
anomalili dogan bir adet erkek yavru olu§turmu§tur. Bu yavrulardan birinin ya§adıgı, üçünün ise canlı dogdukları halde kısa bir süre sonra öldükleri
gözlenirken, bu üç yavruda gerek dı§ bakıda ve gerekse diseksiyon sonucu her
hangi bir anomalinin olmadlgı tespit edilmi§tir.
Ara§tırma materyalini olu§turan kuzu rutin anatomik diseksiyon ve
maserasyon yöntemleriyle incelenmi§tir.
Bulgular
Anomalili kuzunun dı§ bakısında tüylerin iyi geli§tigi ba§ın ve boyunun oıu§madıgı (Acranie) (Resim 1) görüldü. Aniis'ün hiç olmadıgı (Atresia ani),
kuyrugun ise rudimenter olarak geli§tigi (Resim 2) gözlendi. İntestinum'un bir
kısmının ventral karın duvarından dı§arıya çıktığı (Hemia ventralis) ve scroturnun
içinin bo§ oldugu tespit edildi (Resim 3).
Membrum thoracium'da Capsula ungulae'nin hiç geli§medigi ve bu
bölgenin normal tüylü deri ile kaplı olduğu (Resim 3,a), membrum pelvinum'da
ise Capsula ungule'nin rudimenter bir Çıkıntı §eklinde gel~tigi gözlendi. Bundan
dolayıda anomaliii yavrunun bacak uzunluldanııln kardC§leriniııldnd:;n daha kısa olduğu tespit edildi.
Kuzu veııtro-median hat boyunca enzisyon yapılarak açıldığında,
diafragınanın olmadığı ve bunun sonucu olarak kuzunun tek bir vücut boşluğuna
sahip olduğu gözlendi. Systema digestorium organlarından gaster'ler (Rumen, retieulum, omasum
ve abornasum) ile intestinum tenue ve intestinum erassum'un kardC§lerine göre daha, küçük oranda geli§tiği (Resim 4,a), intestina bölümlerinin ayırt
edilerniyecek §ekilde sınırlarının kaybolduğu, reetum'un ise hiç geli§mediği
(Atresia recti simplex) tespit edildi. Hepar'ın ise hiç olU§madığı gözlendi.
Systema vaseulosa organlarından eor'un küçük boyutta olduğu (Hemicaridus), lien'in ise hiç geli§mediği tespit edildi.
Systema urogenitalis organlarından testis'lerin cavum abdominis'de yer
aldığı (Cryptorshismus abdominalis Resim 4,b), penis'in geli§mediği (Aplasia penis) gözlendi. Ayrıca renes'in ve vesica urinaria'nın hiç olu§madığı tespit edildi.
Systema respiratorium organlarından trachea ve pulmo'nun olu§madığı saptandı.
İç organlardan sonra kemikler üzerinde yapılan incelemelerde, ossa
cranii'nin ve vertebra cervicales'in olmadığı, thoracal, lumbal, sacral ve coccygeal
vertebralar'ın gayri muntazam geli§tiği, vertebra cocygeus'lar hariç birbirleriyle
kayna§tıkları (Perocormie) gözlendi (Resim 5). Bütün vertebralar'da Proc. spinosus' ların geli§mediği bundan dolayı özellikle vertebra lumbalis ve saeralis'lerin areus dorsalislerinin tam kapanmadığı tespit edildi. Dorsalden
balaldığında areus'ların arasındaki bu bo§luklardan eranial ve cervical kısmı hiç
geli§meyen medulla spinalis'in uzantısı gözlendi (Resim 5,a ). Proe. transversus'ların rudimenter ve girintili çıkıntılı bir durum arzettiği saptandı.
Foramen intervertebrale'lerin C§il aralıklarla olmadığı, bazı bölümlerde sık §ekillendiği halde bazı bölümlerde hiç §ekillenmediği tespit edildi.
Kuzunun membrum thoracium ve pelvinum kemiklerinde phalanxlar hariç
herhangi bir geli§im bozukluğu veya anomaliye rastlanmad ı. Sol tarafta stem uma
bağlı olan 4 tane düz ve uzun rudimenter costa görülmesine rağmen sağ tarafta 3
adet stemuma bağlanmayan kısa, ka.i sli ve enli costa tespit edildi.
40
Tartı§ma ve Sonuç
Bazı ar3§tırmacılar tarafından bildirilen (7,15) ve genellikle acranie olgusu
ile görülen atresia ani et recti, cryptorshismus olaylarına bu çalı§mada da
rastlanmı§tır.
Amyelie'nin genellikle acranie ile birlikte bulunduğu bildirilirken (3) in
celenen bu olayda acranie olmasına rağmen rudimenter de olsa medulla spinalis'in
te§ekkül ettigi gözlenmi§tir.
Büyük ruminantlarda anomaliler üzerine yapılan bir çalı§mada (9)
kuyruksuzluğun nadir görülen bir olgu olduğu bildirilirken, bu çalı§madaki
anomalili kuzuda rudimenter de olsa geli§tiği tespit edilmi§tir.
Bir buzağıda anencephali ile birlikte intestina'nın az geli§tiği, özellikle
distal kısımda belirgin bir hypoplasie'nin görüldüğü, bunun dı§ında kuyruk kısalığı
ve vertebra thoracicae'da deformasyonun §ekillendigi gözlenmi§tir (10). Yapılan
bu çalı§mada da kuzuda acranie ile birlikte intestina'nın tamgeli§medigi, columna
vertebralis'te belirgin bir deformasyonun olduğu tespit edilerek aynı ara§tırmacı
grubunun bulgularıyla benzerlik Oldugu gözlenmi§tir.
Birçalı§mada ba§ ile ilk 4 cercival vertebra'nın hiç geli§medigi, tüylenmenin
iyi oldugu, bunun yanında pelvis'in ise tam geli§memi§ olduğu bildirilmi§tir (1).
Buradaki acranie olayının gerek erkek kuzuda tespit edilmesi ve gerekse
tüylenmenin iyi geli§mi§ oldugunun tespit edilmesi ile yukarıda bildirilen literatür
ile benzerlik saglanmı§tır. Bu çalı§mada anomalili yavrunun pelvis'inin iyi geli§mi§
olduğuda gözlenmi§tir.
Kuzularda acranie, kuyruksuzluk, cryptorshismus, atresia ani et recli
olaylarının kalıtsal hatalardan ileri gelebileceği bildirilmi§tir (3). Bazı ara§tırıcılar
da (5,8,1 1,13) fötal dönemde geli§im bozuklugunctan dolayı doku ve organların hiç
te§ekkül edemiyebilecegini bildirmi§ler, bu tür anomalilerin uzun zaman dilimi
içinde tek lük olaylar §eklinde görülmesinin sebebinin ise genetik orijinli olabileği
fikrini savunmu§lardır. Yukarıdaki ara§tırmacıların bildirdikleri kriterlerin ı§ığı
altında, üzerinde çalı§ılan bu materyalde görülen anomalilerin sebebinin de
genelik orijinli olabileceği inancını kuvvetlendirmektedir.
Anomalie olayları pratik hekimlik alanında pek önem ta§ımasa da,
ekonomik kayıplara sebep olmakta ve en önemlisi damızlık seçiminde çok önemli
bir bulgu niteliği ta§ımaktadlr. Bu yüzden hayvan yeti§tinne çiftliklerinde her bir
hayvana ait ayrıntılı sağlık kayıtlarının tutulması gerektiğine inanmaktayız.
41
Iilly,,,,klar
ı. Alaçam,E., Seyrek, K. (1987): Bir kuzuda rastlanıMn acranie olgusu.s.D. o
Vet.Fak. Derg. 3(1), 293-297.
2. Alaçam, E. (1990): Theriogenoloji. Nuı'Ol Matbaa<~lık. Ankara.
3. Alibaşoğln, M., Yeşildere, T. (1988): Veteriner Genel Patoloji ve Tümör
Bilimi. Kardeşler Basımevi. İstanbul.
4. Bruere,A.N. (1980): The application of cytogenetics to domestic
animals.Vet.Annual, 20 th., 29-40.
5. Chung,S.ı.,Livingston,C.W., Edwords,J.W., Edwards,J.F.Gaver,B.Il.,
Colisson, E. W. (1990): Congeniıal malfomıalions in sheep resulting from in utero
inoculation ofcache Val/ey virusAm.J. Vet.Res., 51 (10), 1645-1648.6. Dennis,S.M.
(1974): A survey of congenital defects of sheep Vet.Rec.95, 488-490.
7. Dennis,S.M. (1975): Peritana! !amb monaUty in WestemAustralia. 7.con
genital defects. Aust. Vet. J .51,8O-82.
8. Done, J.T. (1978): Vinıs teratogens and domesticated animals. Vet.Annual,
18 th., I-LL.
9. Greene, H.J.,Leipold, H.W.,Huston,K.(1974): Bovine congenital skeleta!
defects. Zbl. Vet. Med. Reihe A (21), 789-796.
10. Hıraga, T ., Abe, M. (1986): A neneephaly and other congenital defects in
calf. Jpn.J.Vet.Sci. 48(3),595-598.
ıı. Morrow,DA . (1986): Current therapy in Theriogenology 2. W.Il.saunders
company. Philadelphia.
12 . Mulley,R.C.,Edwards,M.J. (1984):Prevalence of congenital abnor
malities in pigs. Aust.Vet.J.,61(4),1l6-118.
13. Roberts,M. (1971): Veterinary obstemcs and gefl ita! disease. Edward s
Ilrothers Inc.,lthaca., Ithaca, New York.
14. Roook,J.S.,Trapp,A.L.,Krehbiel,J.,Yamanl,B.,Benson,M. (1988): Diag
nosis of hereditary chondrodysplasia (Spiiler lambsyndrome)in sheep. JA VMA,198
(6),713-718.
15. Saperstein, G., Leipold,H.W., Dennis,S.M. (1975): Congenita! defeets of
sheep. JAVMA-167,314,322
16. Smith,H.A.,Jones, T.C., Hunt,R.D. (1972): Veterinary Pathology. Fourth
edition, Lea and Febiger, Philadelphla.
42
Resimler
Resim 1: Kuzunun cranio-dorsalden görünü§ü. (Craruo··dorsal view oflamb)
Resim 2: Kuzunun caudalden görül1ü§ü. Rudimenter kuyruk ve atresia ani.
(Cauelal view of lamb.Rudimentoıy tail and atresia ani.)
Resim 3: Kuzunun venıralden görünü§ü. (Ventral view of lamb.)
a) Membrum thoracium'da geliıjmemi§ olan capsula ungulae. (Nondeveloped capsula ungulae in the membrum thoracium.)
~
.~ .. . . \
b .. ,.,.c . o - i '
Resim 4: Vücut bo§luğundaki iç organların görünü§ü. (Appearenee of abdominal organs)
a) İntesıinum (Intestines) b)Cryptorshid testisler (Crypıorchid testes)
top related