ANDRAGOGIJA

1.Vid- funkcija vida osjetno slabi u odraslom dobu. Taj proces postepeno traje od18 do 40 godine, da bi posle tog perioda nastupilo intenzivnije slabljenje vida kojetraje do 55 godine.

Inteligencija- Torndjakova istraživanja pokazuju da inteligencija raste do 25-26godine, a onda postepeno opada do 42 godine u prosjeku 1% godišnje.

Sluh- optimalna oštrina sa 15 godina ustalnom opadanju do 65. Sposobnost učenjaraste do 16 godina, a zakonitost učenja ista od 15 do 50 godina.

2. Pod odraslim učenikom podrazumjeva se socijalno, psihološki i profesionalnomanje ili više zrela osoba koja uči i obrazuje se radi sticanja ili usavršavanja iobogačivanja znanja i vještina.3.Tri vrste osoben osti odraslih učenika:Socijalne: status odraslih učenika, odnosno njihovu uključenost u praktični životdruštva.Socijalno-psihološke: koje se iskazuju tako što odrasli učenici različite pojave uživotu posmatraju kroz prizmu svog sopstvenog iskustva.Psihološke: uopšte povezane sa formiranjem psihičkih mehanizama, opažanja,pažnje,pamčenja i mišljenja.

4. Osnovna područja i sadržaji obrazovanja odraslih su:- područje funkcionalne pismenosti i osnovnog obrazovanja,- područje profesionalnog obrazovanja,- područje društveno-ekonomskog obrazovanja,- područje obrazovanja za život porodice,- područje kulturno-estetskog obrazovanja,- područje ekološkog obrazovanja.

5.Informalno: učenje je ono gdje institucija kontrolira ciljeve,ali učenik kontrolišesredstva.Neformalno: učenik kontroliše ciljeve, ali institucija kontroliše sredstva učenja.Samousmjereno: učenik kontroliše i ciljeve učenja i sredstva učenja.Organizaciono učenje: je učenje koje se dešava u grupi (organizacija), pomoćugrupe i zbog njenih namjera i ciljeva. Učenje na organizacionom nivou mnogo jekompleksnije od učenja na individualnom nivou.

6.Kolbov model učenja:1. Konkretno iskustvo- učenje započinje kada se ličnost ili tim suoči sa novimkonkretnim iskustvom, udubljuje se u njegovo razumjevanje kroz procesposmatranja.2. Refleksivna opservacija- traganje za odgovorom na pitanje sta je primječeno,učinjeno ili doživljeno.3. Konceptualizacija- analiziranje podataka i njihovo osmišljavanje.

4. Aktivno ekspermentisanje- razmatranje implikacija i modifikovanje ponašanjaodnosno znanja.

7.Maslowljeva teorija: On je zaključio da kad se jedna skupina potreba zadovolji ona prestaje bitimotivator. Takođe smatra da su potrebe niže razine uvjet za potrebe više razine.

8.Savremeno shvatanje obrazovnih potrebe:Stvarne potrebe: suštin se ne razlikuju od potreba u perspektivnom smislu;Obrazovne potrebe: razlikuje se od drugih samo po tome što može biti zadovoljnaučenjem;Realna obrazovna potreba: najvažnija karika koja se može zadovoljiti u procesuučenja kroz sticanje znanja i vještina i izgrađivanje stavova;Doživljena potreba: može biti, ali i ne mora biti obrazovna potreba, ali je tjesnopovezana sa interesima i suštinski je svjesna želja ili «spojni indikator».

Simptomatična potrba: asocira na doživljenu potrebu i u suštini je njenamanifestacija.

9.Osobine zrelosti:Psihofiziološka zrelost- znači zrelost čovjekova organizma i njegovih funkcija;Psihološka zrelost- podrazumjeva optimalno funkcionisanje motorike ipsihomotorike, sposobnost za kontrolu emocija i usaglašenost emocija sasituaciom;Socijalna zrelost- prvenstveno se odnosi na sposobnost odrasle osobe da uskladisvoje potrebe i postupke sa potrebama i postupcima drugih ljudi;Profesionalna zrelost- sposobnost odraslog da kvalifikovano obavlja svoj posao isamostalno zarađuje za život da bi obezbjedio svoju egzistenciju i izdržavanječlanova svoje porodice.

10.Funkcije obrazovanja odraslih1. Kompenzaciona funkcija- povezuje se sa potrebama eliminisanja nepismenostiali i svih drugih deficita nastalih u mladosti;2. Stručna funkcija- usmjerena je na to da odrasli steknu i usavrše svojaprofesionalna i druga znanja potrebna na poslu ali i u životu;3. Kulturna funkcija- sagledava se kroz potrebu da se odraslim omogućirazumjevanje prirode svijesti, kulturnog nasljeđa, društva u kojem živi kako bimogli živjeti bogatije i sadržajnije;4. Politička funkcija- je u tome da odraslim osiguraju bolje osnove za učešće ujavnom životu, odnosno da im omogući bolje razumjevanje spoljne politike.

Prema Onuškinu i Ogarevu obrazovanje ima sledeće funkcije:Kompenzacionu: koja popunjava ranije nezadovoljene obrazovne mogućnosti;Adaptacionu: koja podrazumjeva prilagođavanje novim zahtijevima života;Razvijajuću: koja ima za cilj postepeno obogaćivanje stvaralačkih sposobnostičovjeka i njegovog duhovnog svijeta.

11.Tri pojma društva koje uči:a) obrazovano društvo, b) tržište učenja, c) mreže u čenja.

12.GANJE:Ganje je razvio informaciono-procesni model učenja i definiše kao seriju koraka:- selektivna percepcija stimulansa,- skladištenje u kratkotrajno pamčenje,- dekodiranje,- skladištenje u dugoročno pamčenje,- pozivanje informacija iz dugoročnog pamčenja,- odgovor, učinak, feedback.

13.Koncepcija motivacione orjentacije1. motivisan na cilj, 2. orjentisan na aktivnost, 3. orjentisan na proces učenja.

14.Organizacija nastave za odrasle:- redovna (klasična)nastava, - dopisno-konsultativna nastava, - multimedijskanastava.

15.Hulova tipologija participacije odraslih Socijalni kontakt: odrasli žele da sklope prijateljstva, da budu prihvaćeni oddrugih;Socijalna stimulacija: odrasli žele da pobjegnu od dosade, izbjegava intelektualnetjeskob;Profesionalno unapređenje: odrasli žele osigu profesionalno unapređenje, višistatus u profesiji;Služenje zajednici: osobe žele da budu efikasniji građani, da se pripreme zasluženje zajednici;Spoljna očekivanja: pojedine osobe participiraju u obrazovanju odraslih sainstrukcijama nekog drugog;Kongitivni interes: osobe uživaju u učenju i zbog učenja.

16.BURŽUE:Burže -ovi faktori koji opredjeljuju učešće odraslih u obrazovnim aktivnostima:I faktor- želja za znanjem,II faktor- želja da se postigne individualni cilj,III faktor- da se postignu socijalni ciljevi,IV faktor- želja da se postignu religiozni cilj,V faktor- želja da se učestvuje u socij aktivn,VI faktor- želja za isticanjem,VII faktor- da se zadovolji formalni zahtijev.

Andragogija je spoj dvije rijeći:Andros- što znaći čovjek;Agein- što znaći voditi;

Andragogija je nauka o obrazovanju odraslih.

Razvojni put Andragogije (Samolovčev)1. Faza univerzalne i jedinstvene pedagoške misli;2. Faza istoriskog oblikovanja prvih pojava andragoškog vaspitnog rada;3. Faza dedukcije i aplikacije opštih pedagoških saznanja na andragoško području;4. Faza relativne samostalnosti andragogije kao nauke.

Andragogija mora nastojati da:1. smanji učenikovu zavisnost od nastavnika;2. pomogne učenicima da shvate kako se koriste resursi učenja, posebno iskustvodrugih a posebno nastavnika;3. pomoći odraslima da definišu svoje potrebe učenja i kao neposrednu svjesnost ikao kulturne i psihološke predpostavke koje utiču na njihovu percepciju potreba.

Kolb-ovi stilovi učenjaKonverger- apstraktna konceptualizacija i aktivno eksperimentisanje;Diverger- konkretno iskustvo irefleksivna opservacija;Asimilator- astraktna konceptualizacija i refleksivna opservacija;Akomodator- konkretno iskustvo i aktivno eksperimentisanje.

Učenje (Radonjić)- ono je svjesna, namjerna, cilju usmjerena aktivnost,- cilj te aktivnosti je sticanje znanja i vještina,- učenje je najčešće vezano za ponavljanje.

Povezanost Andragogije i AntopologijeZa andragogiju su naročito važni rezultati istraživanja pedagoške antropologije kojaistražuje stvarna zbivanja u sistemu funkcionalnog obrazovanja, primjenjujućimetod opservacije kad god je to moguće. Sve je to u funkciji potpunijeg rješavanjaizvjesnih problema iz oblasti obrazovanja odraslih u savremenom svijetu.

Andragogija-PedagogijaIz raznih shvatanja da je andragogija proizišla iz pedagogije ili iz sukoba sapedagogijom, neosporna je njihova međusobna povezanost i upučenost jedne nadrugu. Razlog za tu povezanost nalazi se u bliskosti njihovog predmetaproučavanja.

Andragogija – PsihologijaBez poznavanja rezultata istrživanja iz oblasti psihologije nije moguće sagledatisuštinu obrazovno-vaspitnog rada sa odraslim,organizaciju nastave i učenja,osobenosti različitih stilova učenja, motivacionu osnovu obrazovanja odraslih imnoga druga značajna pitanja i probleme.

Andragogija -SociologijaMjesto i funkcije školskih institucija u društvu, odnose škole i «globalnog društva»,uključujući proučavanje organizacije ili sistema koji se u cjelini, brine za školu,odnose između nastavnika i odraslih učenika

Tri cilja obrazovanja odrasliha) Humanistički ciljevi je obrazovni i odgojni ideal sastoji se u višestranom razvojuličnosti čovjeka. Humanistički i obrazovni odgoj uslovno bi mogli nazvatiunutrašnjim ciljem obrazovne djelatnosti;b) Poticanje ekonomskog i privrednog rasta, tj. razvoj proizvodnih snagaodređenog društva ali i unapređenje ekonomskog položaja pojedinaca koji seobrazuju.c) Socijalni ciljevi obrazovanja se sastoje u napređenju socijalnog položajapojedinca, idejnoj komercijalizaciji društva i razvoju dominantnog društvenogodnosa.

Laswelova paradigma komunikacija 5WWHO- pošiljatelj poruke, WHAT-poruka, TO WHOME- primatelj poruke, INWITH CHANAL- kanal za prevoz, WITH WHOT EFEKT- učinak

Drugi nazivi za neformalno obrazovanjeSlobodno obrazovanje, liberalno obrazovanje, netradicionalno, vanškolsko.

Karakteristike organizacije koja brzo uči:- sposobnost za adaptaciju na spoljne okoln,- stalno prisutno i njegovano osječanje lične i kolektivne odgovornosti za uspjehorganizacije i njeno funkcionisanje,- shvatanje da je promjena jedino stabilno organicaciono stanje,- usmjerenost na organizacione pre nego na individualne procese učenja,- vrednovanje sposobnosti samoučenja kao ključnih personalnih vještina,- sposobnost članova organizacije da identifikuju i analiziraju probleme sa kojimase suočavaju i produkuju relevantna rješenja.

PISCI:-Samolovčev B- Obrazovanje odraslih u prošlosti i danas, Znanje, Zagreb;-Savićević D- Obrazovanje za život i porodicu;-Pastuović N- Obrazovni ciklus;-Pataki S- Opća pedagogija;-Kulić R- Sadržaj rada i obrazovanje;-Despotović M- Znanje i kritičko mišljenje u odraslom dobu.