asİt baz denge bozukluklari ve arterİyel kan gazi deĞerlendİrİlmesİ

36
ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI ve ve ARTERİYEL KAN GAZI ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ DEĞERLENDİRİLMESİ

Upload: cinderella-rufus

Post on 02-Jan-2016

156 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI ve ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ. Kandaki hidrojen iyon konsantrasyonu pCO 2 ile serum HCO 3 arasındaki dengeye bağlıdır . H + konsantrasyonundaki 1mEq/L lik değişiklik pH da 0,01 değişmeye yol açacaktır. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

ASİT BAZ DENGE ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI BOZUKLUKLARI

ve ve ARTERİYEL KAN GAZI ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİDEĞERLENDİRİLMESİ

Page 2: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Kandaki hidrojen iyon konsantrasyonu pCOKandaki hidrojen iyon konsantrasyonu pCO22 ile ile serum HCOserum HCO3 3 arasındaki dengeye bağlıdır.arasındaki dengeye bağlıdır.

H H + + konsantrasyonundaki 1mEq/L lik değişiklik pH konsantrasyonundaki 1mEq/L lik değişiklik pH da 0,01 değişmeye yol açacaktır.da 0,01 değişmeye yol açacaktır.

Page 3: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Asit Baz Denge Bozukluğu Olan Asit Baz Denge Bozukluğu Olan Hastaya Hastaya

Klinik YaklaşımKlinik Yaklaşım

1-Asit baz bozukluğundan 1-Asit baz bozukluğundan şüphelenme,anamnez,klinik ve lab.bulgularının şüphelenme,anamnez,klinik ve lab.bulgularının değerlendirilmesi.değerlendirilmesi.

2-Asit baz bozukluğunun tipini belirleme2-Asit baz bozukluğunun tipini belirleme

3-Fizyolojik kompanzasyon mekanizmasının3-Fizyolojik kompanzasyon mekanizmasınıngelişip,gelişmediğini araştırma gelişip,gelişmediğini araştırma

4-Bozukluğa yol açan primer nedenin belirlenmesi4-Bozukluğa yol açan primer nedenin belirlenmesi

5-Asit baz denge bozukluğunun ve primer nedenin 5-Asit baz denge bozukluğunun ve primer nedenin tedavisitedavisi

Page 4: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Asit Baz Bozukluğunda Laboratuar Asit Baz Bozukluğunda Laboratuar Bulguları:Bulguları:

Serum COSerum CO22 bileşikleri veya HCO bileşikleri veya HCO33 düzeyi düzeyi

Serum KSerum K++ değeri değeri

Serum Anyon gap değerlendirilmelidir.Serum Anyon gap değerlendirilmelidir.

Page 5: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Arteriyel Kan Gazları AnaliziArteriyel Kan Gazları Analizi

pH = 7,36-7,44pH = 7,36-7,44

PaCOPaCO22 = 36-44 mmHg = 36-44 mmHg

(HCO(HCO--33) = 24-26 mEq/L) = 24-26 mEq/L

Page 6: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Asit Baz Dengesizliklerinde Arteriel Kan Asit Baz Dengesizliklerinde Arteriel Kan GazlarıGazları

Asit baz Asit baz Primer Değişiklik Primer Değişiklik Komp.Değişiklik Komp.Değişiklik

BozukluğuBozukluğuRespiratuar AsidozRespiratuar Asidoz pCO pCO22 HCO HCO3 3

Respiratuar Alkaloz Respiratuar Alkaloz pCO pCO2 2 HCOHCO3 3

Metabolik AsidozMetabolik Asidoz HCOHCO3 3 pCO pCO2 2

Metabolik AlkalozMetabolik Alkaloz HCO HCO33 pCOpCO2 2

Amaç sabit PaCOAmaç sabit PaCO22 / HCO / HCO33 Oranı Oranı

Page 7: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Asit Baz bozukluğuna uygun fizyolojik Asit Baz bozukluğuna uygun fizyolojik yanıtlaryanıtlar

BozuklukBozukluk Primer olayPrimer olayYanıtYanıt

Met. AsidozMet. Asidoz HCOHCO33 1.0 1.0 pCOpCO22 1.0-1.5 1.0-1.5

Met. AlkalozMet. Alkaloz HCOHCO331.0 1.0 pCO pCO22 0.25-1.0 0.25-1.0

Resp. AsidozResp. Asidoz

Akut Akut pCO pCO22 10 10 HCOHCO33 1.0 1.0KronikKronik pCO pCO22 10 10 HCOHCO33 4.0 4.0

Resp. AlkalozResp. Alkaloz pCO pCO22 10 10 HCOHCO33 1.0-3.0 1.0-3.0 pCOpCO2 2 10 10 HCOHCO33 3.0-5.0 3.0-5.0

Page 8: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Serum Anyon açığıSerum Anyon açığı

Anyon açığı:(mEq/L)=(Na+)-((Cl)+Anyon açığı:(mEq/L)=(Na+)-((Cl)+(HCO(HCO33))))

=140-(104+24)=140-(104+24)

= 12 mEq/L= 12 mEq/L

(Normal sınırlar = 9-15 mEq/L)(Normal sınırlar = 9-15 mEq/L)

Page 9: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Anyon gap belirleyicileriAnyon gap belirleyicileri

Ölçülemeyen Anyon (UA)Ölçülemeyen Anyon (UA)Proteinler (15 mEq/L)Proteinler (15 mEq/L)Organik asitler (5 mEq/L)Organik asitler (5 mEq/L)Fosfatlar (2 mEq/L)Fosfatlar (2 mEq/L)Sülfatlar (1 mEq/L)Sülfatlar (1 mEq/L)UA=23 mEq/LUA=23 mEq/L

Ölçülmeyen katyon (UC)Ölçülmeyen katyon (UC)Kalsiyum (5 mEq /L)Kalsiyum (5 mEq /L)Potasyum (4,5 mEq/L)Potasyum (4,5 mEq/L)Magnezyum (1,5 mEq/L)Magnezyum (1,5 mEq/L)UC = 11 mEq/LUC = 11 mEq/L

Anyon gap = UA-UC = 12 mEq/LAnyon gap = UA-UC = 12 mEq/L

Plasma proteinleri % 50 azalmışsa Anyon Plasma proteinleri % 50 azalmışsa Anyon gap:4 mEq/L olur. gap:4 mEq/L olur.

Page 10: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Asit Baz bozukluğunun tipini belirleme:Asit Baz bozukluğunun tipini belirleme:

1-Aşama 1-Aşama :: Asidemi veya alkalemiyi belirleme Asidemi veya alkalemiyi belirleme

2-Aşama 2-Aşama :: HCO HCO33 değerindeki sapmayı belirleme değerindeki sapmayı belirleme

3-Aşama 3-Aşama :: HCO HCO3 3 değişikliğinin pH da gözlenen değişikliğinin pH da gözlenen değişikliğe yol açıp açmayacağını değişikliğe yol açıp açmayacağını yorumlamayorumlama

4-Aşama 4-Aşama :: pCO pCO22 değerindeki değişikliği belirleme değerindeki değişikliği belirleme

5-Aşama5-Aşama : : pCO pCO22 değişikliğinin pH’a etkisini değişikliğinin pH’a etkisini yorumlama.yorumlama.

Page 11: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Asit Baz Bozukluğunun Asit Baz Bozukluğunun BasitBasit veya veya KarışıkKarışık Tipte olduğunu araştırma.Tipte olduğunu araştırma.

Uygun kompansatuar yanıtın gelişip, Uygun kompansatuar yanıtın gelişip, gelişmediğini araştırmagelişmediğini araştırma

a- Serum HCOa- Serum HCO33 ve pCO ve pCO22 değişikliğindeki değişikliğindeki sapmaların yönünü belirlemesapmaların yönünü belirleme

b-Tampon sistemlerde primer bozukluğa karşı b-Tampon sistemlerde primer bozukluğa karşı gelişen yanıtın ciddiyetini değerlendirmegelişen yanıtın ciddiyetini değerlendirme

c-Metabolik bozukluğun nedenini belirlemede c-Metabolik bozukluğun nedenini belirlemede anyon gap’ı değerlendirme anyon gap’ı değerlendirme

Page 12: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Örnek IÖrnek I

pH = 7,55 HCOpH = 7,55 HCO33= 18 mEq/l pCO2 = 21mmHg= 18 mEq/l pCO2 = 21mmHg

HCO3 (18mEq/L)HCO3 (18mEq/L) pH(7,55) = Sabit Değer X _________________pH(7,55) = Sabit Değer X _________________

pCO2 (21 mmHg) pCO2 (21 mmHg)

1 .Aşama1 .Aşama: pH : pH Alkaloz Metabolik ?Alkaloz Metabolik ?

RespiratuarRespiratuar ??

2.Aşama2.Aşama : HCO : HCO 3 3

3.Aşama3.Aşama : HCO : HCO33 Azalması pH yı arttırmazAzalması pH yı arttırmaz

O halde Metabolik alkaloz değilO halde Metabolik alkaloz değil

4.Aşama4.Aşama : pCO : pCO2 2

5.Aşama :5.Aşama : pCO pCO22 pH yı arttırır pH yı arttırır

O halde O halde RESPİRATUAR ALKALOZRESPİRATUAR ALKALOZ ‘dur. ‘dur.

Page 13: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Örnek II: Mixt Tip BozuklukÖrnek II: Mixt Tip Bozukluk

pH= 7,55 pH= 7,55 HCO HCO33= 30 mEq/L = 30 mEq/L pCO pCO22= 35 mmHg = 35 mmHg

1.Aşama1.Aşama : pH : pH Alkaloz Alkaloz Metabolik ? Metabolik ? Respiratuar?Respiratuar?

2.Aşama2.Aşama: HCO: HCO33

3.Aşama3.Aşama: HCO: HCO3 3 artışı pH yı arttırabilir. artışı pH yı arttırabilir.

Metabolik alkaloz olabilirMetabolik alkaloz olabilir..

4.Aşama4.Aşama: p CO: p CO22

5.Aşama5.Aşama: p CO: p CO2 2 azalmasıda pH yı arttırabilir. azalmasıda pH yı arttırabilir.

Respiratuar alkalozda vardır.Respiratuar alkalozda vardır.

HCOHCO33 artışı artışı 30-24= 6mEq/L 6/24 = % 25 Artış 30-24= 6mEq/L 6/24 = % 25 Artış

pCOpCO22 azalması azalması 40-35=5mmHg 5/40 = % 12,5 Azalış 40-35=5mmHg 5/40 = % 12,5 Azalış

O Halde temel bozukluk Metabolik Alkaloz ‘dur.O Halde temel bozukluk Metabolik Alkaloz ‘dur.

Page 14: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Asidozun Fizyolojik EtkileriAsidozun Fizyolojik Etkileri

Myokard kontraktilitesi azalır.Myokard kontraktilitesi azalır.

Periferik vasküler rezistans azalır.Periferik vasküler rezistans azalır.

Ventriküler fibrilasyon eşiği düşer.Ventriküler fibrilasyon eşiği düşer.

Ekstrasellüler KEkstrasellüler K+ + düzeyi artar.düzeyi artar.

Santral Sinir Sistemi depresyonu Santral Sinir Sistemi depresyonu oluşur.oluşur.

Page 15: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Metabolik Asidoz NedenleriMetabolik Asidoz NedenleriArtmış anyon açığıArtmış anyon açığıEndojen Organik Asit ÜretimiEndojen Organik Asit Üretimi-Renal yetmezlik-Renal yetmezlik-Diyabetik ketoasidoz-Diyabetik ketoasidoz-Alkolik ketoasidoz-Alkolik ketoasidoz-Laktik asidoz-Laktik asidozEntoksikasyonlarEntoksikasyonlar-Solisilat-Solisilat-Metil alkol-Metil alkol-Paraldehit-Paraldehit-Toluen-Toluen-Sülfür-SülfürRabdomyolizisRabdomyolizis

Normal anyon açığı (Hiperkloremik)Normal anyon açığı (Hiperkloremik)-Gastrointestinal bikarbonat kaybı-Gastrointestinal bikarbonat kaybı-Renal bikarbonat kaybı-Renal bikarbonat kaybı-Dilüsyonel bikarbonat azlığı-Dilüsyonel bikarbonat azlığı-Klorür içeren asitlerin artmış alımı.-Klorür içeren asitlerin artmış alımı.

Page 16: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Metabolik Asidozun sistemik etkileri ve Metabolik Asidozun sistemik etkileri ve klinik bulgular.klinik bulgular.

1-Primer hastalığın semptom ve bulguları:1-Primer hastalığın semptom ve bulguları:

2-Myokard kontraktilitesinde azalma2-Myokard kontraktilitesinde azalma Pulmoner Pulmoner ödemödem Arteriel vazodilatasyon Arteriel vazodilatasyon HipotansiyonHipotansiyonTotal periferik rezistansta azalmaTotal periferik rezistansta azalma Doku Doku hipoksisihipoksisiVentriküler fibrilasyonVentriküler fibrilasyon

3-Resp. kompanzasyon3-Resp. kompanzasyon Kusmaull Kusmaull solunumusolunumu

4-Şuur bulanıklığı4-Şuur bulanıklığı

Page 17: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Metabolik Asidoz TedavisiMetabolik Asidoz Tedavisi

Amaç:Amaç: Metabolik asidoz nedeni olan patolojiyi ortadan kaldırmak.Metabolik asidoz nedeni olan patolojiyi ortadan kaldırmak.

Etken ortadan kalkana kadar aşidozun etkilerinden Etken ortadan kalkana kadar aşidozun etkilerinden korunmak için asidozu kontrol altına almak.korunmak için asidozu kontrol altına almak.

Tedavi:Tedavi: Respiratuar komponent varsa düzeltilir.Respiratuar komponent varsa düzeltilir.

Alkali tedavisi (%7,5 NaHCOAlkali tedavisi (%7,5 NaHCO33) ciddi asidozda (pH<7,2) ) ciddi asidozda (pH<7,2) düşünülmelidir.düşünülmelidir.

Derin ve tedaviye dirençli asidozda bikarbonatlı diyaliz Derin ve tedaviye dirençli asidozda bikarbonatlı diyaliz solüsyonları ile acil hemodiyaliz yapılmalıdır.solüsyonları ile acil hemodiyaliz yapılmalıdır.

Page 18: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

NaHCONaHCO33 tedavi protokolü tedavi protokolü

HCOHCO33 açığı(mEq) =açığı(mEq) = 0,5xAğırlık (kg) 0,5xAğırlık (kg)

x (istenen HCOx (istenen HCO3 3 ölçülen HCOölçülen HCO33))

Page 19: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

NaHCONaHCO33 tedavisi tedavisi

GEREKLİ Mİ?GEREKLİ Mİ?

ETKİLİ Mİ?ETKİLİ Mİ?

Page 20: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

NaHCO3 tedavisiNaHCO3 tedavisi

COCO2 2 açığa çıkarır.açığa çıkarır. Paradoksal intrasellüler asidoz oluşturur.Paradoksal intrasellüler asidoz oluşturur. Kan laktat düzeyini arttırır.Kan laktat düzeyini arttırır. İyonize Caİyonize Ca++++’u bağlar, kan Ca’u bağlar, kan Ca++++’ ’ u düşürür.u düşürür. Hiperosmolariteye neden olur.Hiperosmolariteye neden olur. NaNa++ yükü oluşturarak ekstrasellüler sıvıyı yükü oluşturarak ekstrasellüler sıvıyı

arttırır.arttırır.

Page 21: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

NaHCONaHCO33 Tedavisi Tedavisi

YARARLI MI?YARARLI MI?

Page 22: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

NaHCONaHCO33 tedavisi tedavisiClass I.Class I. YararlıYararlı HiperkalemiHiperkalemi

Class II.a Class II.a Yararlı olabilir.Yararlı olabilir. Bikarbonata cevap veren asidozBikarbonata cevap veren asidoz Trisiklik zehirlenmesiTrisiklik zehirlenmesi İdrar alkalizasyonuİdrar alkalizasyonu

Class II.bClass II.b Muhtemelen yararlı Muhtemelen yararlı Uzamış kardiak arrestUzamış kardiak arrest Postresüssitasyon asidozuPostresüssitasyon asidozu

Class III.Class III. Zararlı Zararlı Anaerobik Laktik AsidozAnaerobik Laktik Asidoz

Page 23: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Laktik asidoz nedenleriLaktik asidoz nedenleri

I: Doku perfüzyon ve oksijenasyonunda azalmaI: Doku perfüzyon ve oksijenasyonunda azalma Septik şokSeptik şok Kardiyojenik şokKardiyojenik şok Hipovolemik şokHipovolemik şok Mezanterik vasküler yetersizlikMezanterik vasküler yetersizlik Hipoksemi (Pa0Hipoksemi (Pa022 < 35 mmHg < 35 mmHg))

II: Sistemik bozukluklarII: Sistemik bozukluklar

D. Mellitus D. Mellitus KC yetmezliğiKC yetmezliği MaligniteMalignite

III: Musküler hiperaktiviteIII: Musküler hiperaktivite KonvülzyonKonvülzyon Maraton koşusuMaraton koşusu

IV : ZehirlenmelerIV : Zehirlenmeler EtanolEtanol Phenformin Phenformin Aşırı doz İsoniazidAşırı doz İsoniazid KarbonmonoksitKarbonmonoksit Sitriknin Sitriknin

Page 24: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Laktik asidoz tedavisiLaktik asidoz tedavisi

Yeterli oksijenizasyon ve doku Yeterli oksijenizasyon ve doku perfüzyonunun sağlanmasıperfüzyonunun sağlanması

Elektrolit açıklarının replasmanıElektrolit açıklarının replasmanı

Neden olan patolojiye yönelik tedaviNeden olan patolojiye yönelik tedavi

Alkali tedavisi (pH < 7,2 ise ) ?Alkali tedavisi (pH < 7,2 ise ) ?

Dikloroasetat ?Dikloroasetat ?

Page 25: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Diyabetik ketoasidoz tedavisiDiyabetik ketoasidoz tedavisi

İ.v. İnsülin tedavisiİ.v. İnsülin tedavisi 0,1 Ü/kg İ.v. puşe0,1 Ü/kg İ.v. puşe

0,1 Ü/kg / saat i.v. infüzyon0,1 Ü/kg / saat i.v. infüzyon İ.v. sıvı tedavisiİ.v. sıvı tedavisi (% 0,9 NaCl sol) (% 0,9 NaCl sol)

Elektrolit replasmanıElektrolit replasmanı Potasyum, Fosfat, MagnezyumPotasyum, Fosfat, Magnezyum

Page 26: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Respiratuar Asidoz NedenleriRespiratuar Asidoz Nedenleri

Alveolar HipoventilasyonAlveolar HipoventilasyonSantral sinir sistemi depresyonuSantral sinir sistemi depresyonuNöromusküler bozukluklarNöromusküler bozukluklarGöğüs duvarı anomalileriGöğüs duvarı anomalileriPlevral anomalilerPlevral anomalilerHava yolu obstrüksiyonuHava yolu obstrüksiyonuParankimal Akciğer hastalıklarıParankimal Akciğer hastalıklarıVentilatör fonksiyon bozukluklarıVentilatör fonksiyon bozuklukları

Artmış COArtmış CO22 üretimi üretimiAşırı karbonhidrat yüküAşırı karbonhidrat yüküMalign HipertermiMalign HipertermiAşırı TitremeAşırı TitremeUzamış nöbetlerUzamış nöbetlerTroid kriziTroid kriziGeniş yüzeyli yanıklarGeniş yüzeyli yanıklar

Page 27: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Akut Respiratuar Asidoz TedavisiAkut Respiratuar Asidoz Tedavisi

Amaç:Amaç:Alveoler ventilasyonu COAlveoler ventilasyonu CO22 üretimini üretimini dengeleyecek şekilde tutmaktır.dengeleyecek şekilde tutmaktır.

Alveoler ventilasyon arttırılır.Alveoler ventilasyon arttırılır. COCO22 üretimi azaltılır. üretimi azaltılır. İnspire edilen Oksijen konsantrasyonu arttırılır.İnspire edilen Oksijen konsantrasyonu arttırılır. Mekanik ventilasyonMekanik ventilasyon İ.v. Na HCOİ.v. Na HCO33 tedavisi başlanır.(?) tedavisi başlanır.(?)

Page 28: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Kronik Respiratuar Asidoz Kronik Respiratuar Asidoz TedavisiTedavisi

GEREKLİMİ?GEREKLİMİ?

Page 29: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Alkalozun Fizyolojik EtkileriAlkalozun Fizyolojik Etkileri

Dolaşım depresyonuDolaşım depresyonu

Doku hipoksisiDoku hipoksisi

HipokalemiHipokalemi

Nöromüsküler irritabiliteNöromüsküler irritabilite

Serebral kan akımında azalmaSerebral kan akımında azalma

BronkokonstrüksiyonBronkokonstrüksiyon

Pulmoner vasküler rezistans azalmasıPulmoner vasküler rezistans azalması

Page 30: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Metabolik Alkalozun Sistemik Metabolik Alkalozun Sistemik etkilerietkileri

Azalmış kardiak out-putAzalmış kardiak out-put

Hb OHb O22’ de sola kayma’ de sola kayma

Artmış doku OArtmış doku O22 tüketimi tüketimi

Page 31: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Metabolik alkaloz nedenleri Metabolik alkaloz nedenleri

Klora cevap verenKlora cevap veren GIS kayıplarıGIS kayıpları Renal kayıplarRenal kayıplar TerlemeTerlemeKlora dirençliKlora dirençli Artmış mineralokortikoid aktiviteArtmış mineralokortikoid aktivite Potasyum eksikliğiPotasyum eksikliğiDiğerleriDiğerleri Masif kan transfüzyonuMasif kan transfüzyonu Alkali tedavisiAlkali tedavisi AsetatAsetat HiperkalsemiHiperkalsemi Na-penisilinNa-penisilin Açlık sonrası verilen glukozAçlık sonrası verilen glukoz

Page 32: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Metabolik alkalozun klinik bulgularıMetabolik alkalozun klinik bulguları

1. 1. Primer hastalığa ait semptom ve Primer hastalığa ait semptom ve bulgularbulgular::

Anamnez: Kusma, gastrik drenaj, diüretik Anamnez: Kusma, gastrik drenaj, diüretik tedavi, kas krampları, halsizliktedavi, kas krampları, halsizlik

2. 2. Fizik muayeneFizik muayene

Nöromusküler irritabilite bulguları, tetani, Nöromusküler irritabilite bulguları, tetani, konvülzyon, hiperaktif reflekslerkonvülzyon, hiperaktif refleksler

3. 3. Belirgin alkalemi (PH>7,6)Belirgin alkalemi (PH>7,6)

Ciddi kardiyak ritm bozukluğuCiddi kardiyak ritm bozukluğu

Page 33: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Metabolik Alkalozun Lab. bulguları :Metabolik Alkalozun Lab. bulguları :

Kan gazları :Kan gazları : pH yüksek, HCO pH yüksek, HCO3 3 ve pCOve pCO22 artmış artmış

Kan elektrolitleri :Kan elektrolitleri : Hipokloremi, hipopotasemi Hipokloremi, hipopotasemi

Volüm azlığı bulguları :Volüm azlığı bulguları : BUN ve S.krea hafif artış BUN ve S.krea hafif artış Hemokonsantrasyon ve Hkt artışıHemokonsantrasyon ve Hkt artışı

Anyon gap 5 mEq/L üzerinde artışAnyon gap 5 mEq/L üzerinde artış

İdrar PH :İdrar PH : Bazik veya asidik (paradoksik asidüri) Bazik veya asidik (paradoksik asidüri) İdrar CLİdrar CL-- : 10 mmol / L altında. : 10 mmol / L altında. Volüm azlığı ile birlikte NaCl yanıtlı metabolik alkalozVolüm azlığı ile birlikte NaCl yanıtlı metabolik alkaloz İdrar CLİdrar CL-- 20 mmol / L üstünde 20 mmol / L üstünde Volüm artışı ile birlikte NaCl dirençli metabolik alkalozVolüm artışı ile birlikte NaCl dirençli metabolik alkaloz

Page 34: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Metabolik Alkaloz TedavisiMetabolik Alkaloz Tedavisi

Seçilen İnfüzyon SıvısıSeçilen İnfüzyon Sıvısı : :

% 0,9 NaCl% 0,9 NaCl

Protokol :Protokol : ClCl-- açığı (mEq) açığı (mEq) = 0,3xAğırlıkx(100 - plasma Cl = 0,3xAğırlıkx(100 - plasma Cl--))

Verilecek izotonik miktarı (L)Verilecek izotonik miktarı (L) = Cl = Cl-- açığı / 154 açığı / 154

pH > 7,50 isepH > 7,50 ise Hidroklorik asit (0,1 N)Hidroklorik asit (0,1 N) Amonyum klorid (0,1 N)Amonyum klorid (0,1 N) Arginin hidroklorid.Arginin hidroklorid. Askorbik asit (C vit)Askorbik asit (C vit)

Page 35: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Respiratuar Alkaloz NedenleriRespiratuar Alkaloz Nedenleri

I : Santral stimülasyonI : Santral stimülasyon AğrıAğrı AnksieteAnksiete EnfeksiyonEnfeksiyon AteşAteş İlaçlarİlaçlarII : Periferik stimülasyonII : Periferik stimülasyon HipoksemiHipoksemi YükseklikYükseklik Pulmoner HastalıklarPulmoner Hastalıklar Ciddi AnemiCiddi AnemiIII : Bilinmeyen mekanizmalarIII : Bilinmeyen mekanizmalar SepsisSepsis AnsefalopatilerAnsefalopatilerIV : İatrojenikIV : İatrojenik Ventilatör ileVentilatör ile

Page 36: ASİT BAZ DENGE BOZUKLUKLARI   ve  ARTERİYEL KAN GAZI DEĞERLENDİRİLMESİ

Respiratuar Alkaloz TedavisiRespiratuar Alkaloz Tedavisi

Neden olan patolojiye yönelik tedaviNeden olan patolojiye yönelik tedavi

Mekanik ventilasyon sırasındaMekanik ventilasyon sırasında Dakika ventilasyonu azaltır.Dakika ventilasyonu azaltır. Ölü boşluk mesafesi arttırılır.Ölü boşluk mesafesi arttırılır. % 3 Co% 3 Co22 içeren gaz karışımı içeren gaz karışımı

inhalasyonu yapılabilirinhalasyonu yapılabilir

pH> 7.60 ise I.v. Hidroklorik asit pH> 7.60 ise I.v. Hidroklorik asit veya amonyum klorür tedavisi yapılır.veya amonyum klorür tedavisi yapılır.