askapenaren kontrako auziaren txostena

1. AURKIBIDEA

• 3. orrialdea: Kokapena.

• 5. orrialdea: Sar hitza.

• 6. orrialdea: Aurrekariak

• 7. orrialdea: Atxiloketa eta miaketa unearekin doazen gertakariak

• 9. orrialdea: Atxiloketa garaian gertatzen diren salbuespenezko egoerak

• 10. orrialdea: Atxilotu eta azkenean epaitu ez dituzten pertsonen

egoera. Hasera batean instrukzio autoan akusatuak zeuden pertsonen

egoera. Ikertuak diren pertsonak.

• 12. orrialdea: Kartzelan sartu ondoren aplikatzen diren salbuespenezko

egoerak.

• 14. orrialdea: Atxilotuen berme peko askatasuna.

• 15. orrialdea: 2010eko irailaren 27tik 2015eko urriaren 19ra

• 16. orrialdea: Fiskaltzaren eta akusazio partikularraren kalifikazio

idazkia

• 18. orrialdea: Askapenaren aurkako epaiketaren ibilbidea. Epaituei

aitortu ez zitzaizkien eskubideak.

• 20. orrialdea: Askapena, Elkar Truke, Askapeña eta Herriak Aske

erakundeen aurkako epaiketaren ibilbidea

• 22. orrialdea: Ondorio nagusiak

• ERANSKINAK◦ 1. eranskina: Kolonbiako eta Euskal Herriko gatazken lepotik

Askapenaren kriminalizatzea.

◦ 2. eranskina: Hedabideak eta errugabetasun-presuntzioa.

◦ 3. eranskina: kargu politiko eta instituzionalak. Errugabetasun-

presuntzioa.

◦ 4. eranskina: Tortura lekukotasunak

◦ 5. eranskina: Dispertsioa.

◦ 6. eranskina: F.I.E.S. (Jarraipen Bereziko Presoen zerrendak).

◦ 7. eranskina: “18/98” eta “Segi” sumarioen gaineko informazioa.

◦ 8. eranskina: Askapenaren aldeko ebazpena onartu den

Udalerri/Legebiltzarren zerrenda.

2

• KOKAPENA

Euskal Herria, askatasun eskenatoki bat eraikitzeko oinarriak argitu eta

adosteko prozesu batean murgildurik bizi da. Marko demokratiko bat, non

batzuen eta besteen nahikari zilegiak, ez soilk defendagarriak, baizik eta

berdin egingarriak ere izango diren.

Eskenatoki politiko berriak, ETAk jardun armatua bertan behera utzi

izanetik sortuak, ideia eta egitasmo guztiekiko errespetua bermatu dadin

ezinbesteko askatasun eremuak berreskuratzeko ahaleginak biderkatzea ekarri

du.

Eskenatoki horretan bada, Madrilek edo Parisek hartarako baimenik eman

zain egon beharrean, geure bidea eraikitzeko beharra defenditzen duenik.

Beste muturrean bide hori Madril eta Parisekin hitzartzearen alde egiten

dutenak kokatzen dira.

Ez dirudi, herri gisa bide bat jorratu beharra dagoela, inork ukatzen

duenik, eta bide horretan, inork ezin duela ez bere proiektua, ez bere

askatasun pertsonal zein kolektiboak mehatxupean izan, bermea jarri behar

da. Bada ordua eztabaida bat abian jartzeko, non guztion lan egiteko gakoak

izango diren: aurkakotasuna termino politiko hutsetan izatea eta gehiengoen

erabakiekiko errespetua.

Espaniar eta frantses estatuek hamarkadetan zehar arkitektura legal,

alegal, are ilegal oso bat eraiki zuten, beren hitzetan, ETAren kontra jotzeko

baliabideak izateko erabili dutena.

Euskal Herria poliziak eta militarrek okupaturik dago. Legeak

muturreraino eraman zituzten, presoen sakabanaketa bezalako neurriak

aplikatzeko. Salbuespen epaitegiak, oinarrizko eskubideen gaineko

murrizketak, alderdi eta erakundeen ilegalizazioa edo torturaren erabilpena, ez

dira iraganaren parte. Neurri hauez gain, berririk ere badator, espetxeetako

baldintzak okerragotu edo legeak jasotzen dituen egoeretan askatasuna

lortzeko oztopo gehiago jartzen dutenak. “Mozal legea” bezalako neurrien

onarpena salbuespen neurriak iraunkor bilakatzera dator.

Eskenatoki berri bat, non bi aldetako baten aldetik bortizkeriarik ez

dagoen, ezin da normaltasun politikoaz hitz egiteko nahikoa izan. Oraindik ere,

bada gainditu ez diren errealitate zahar bateko adierazpide asko, praktika

politikoa askatasun osoz garatu dadin oztopatzen dutenak.

Ehunka hiritar euskaldun espetxera eta hamarka erakunde eta elkarte

ilegalizaziora eraman duten epaiketa politikoek, askatsun osoz jardun ahal

izatea, eta beraz, berdintasunean, galarazten dute.

Lehen arrazoibidea zen, ETAren aurkako borrokarako ustezko

3

eraginkortasuna. Eta orain? Frantses eta espaniar estatuak herri hau osatzen

dugun denon arteko benetako prozesu demokratikoa, eta askatasunez garatua,

blokeatzen saiatzen ari dira.

Gure borondatea eta ahalegina jarri behar ditugu, lortu ez dezaten. Baina

hori ezingo da egin, gizartearen sektore garrantzitsu batengan bortizkeriarik

eza eta askatasun guztiekiko errespetu hori aplikatzen ez bada. Eraiki behar

dugun prozesuak berme eta oinarri nahikoa ez du izango, sentsibilitate guztiek

ezin badute bertan parte hartu baldintza-berdintasunez.

Preso dauden pertsonen egoerak, beraietako asko espetxean

egonarazteko dagoen salbuespen egoerak, kaleen militarizazioak, debekuek

eta eskubideen egikaritzeko mugek eduki behar dute aurrean erantzun zabal

eta herrikoia.

Gaur egun ehunka pertsona eta erakunde gutxi batzuk dira estatuen

aldetiko etengabeko mehatxua zuzenago sufritzen dutenak. Baina mehatxu

hau Euskal Herri berri hori eraiki ahal izateko oinarrien kontrako eraso gisa

ulertu behar da.

Eskenatoki hau normaltasunez ikusia izatea onartzen badugu, estatuei

beharrezko inpunitatea emango diegu, etorkizunean, eta zirkuztantzia batzuk

gertatuz gero, salbuespen lege eta neurrien mehatxuaren zama milaka

pertsona eta ehunka erakunderen gainean eror dadin.

Askapenaren kontra jarraituriko auzia eta txosten honetan egiten dugun bere

salaketa testuinguru horren baitan baizik ezin dira ulertu. Alde batetik,

normaltasun itxuran aurkezten diren salbuespen egoerak salatu beharra, eta

bestetik, dei bat, ezkutuko bortizkeria horiek gure herriaren etorkizun politikoa

baldintzatu dezaten eragozteko indarrak batu ditzagun.

4

1. SAR HITZA

Honako txostena Askapenaren, erakunde honetako militante diren Walter

Wendelin, Gabi Basañez, Aritz Ganboa, Unai Vazquez eta Dabid Sotoren eta

Askapeña, Elkar Truke eta Herriak Aske elkarteen aurka 2010eko irailetik

aurrera Espainiako Auzitegi Nazionalean burutu zen epaiketaren baldintza

berezien azterketari buruzkoa da.

Txosten honen xedea prozedura honetan zehar aipatu pertsonei,

elkarteei eta erakundeei aplikatu zaizkien salbuespenezko neurriak,

babesgabetasun egoerak eta eskubide urraketak agerian uztea da.

Txosten honen osaketarako, egileen iturri propioak erabili dira. Lehenik,

era batera edo bestera prozedura honen nondik norakoak zuzenean ezagutu

dituzten jendea galdekatu da: kausaren defendatzaile izan diren abokatuak,

ikertu den jendea, epaituak, Askapeña, Elkar Truke eta Herriak Aske enpresen

legezko ordezkariak, atxiloturiko eta kartzelaturiko pertsonen senideak,

Askapenako militanteak, kausan lekuko den jendea eta abar.

Gauzak hola, prozeduraren bilakaeraren ikuspegi ahal bezain hurbila

edukitzearren, bertan aztertzen diren egoerak nolabait baieztatzen dituzten

beste egoera batzuk kontuan eduki dira, prozedura berarekin zuzeneko lotura

ez badute ere. Horretarako zuzenean dispertsioa pairatzen duten presoen

senideekin lan egiten duten erakundeak galdekatu dira eta atxiloketa garaian

tortura pairatu izana salatu zuten pertsonen eskutik informazioa jaso da.

Prozeduran zehar iristen joan diren Auto ezberdinen eskutik, zeharka

beste informazio mota bat jaso da, baita defentsak zein akusazioak

aurkezturiko idazkietatik ere. Azkenik hemeroteka ere informazio iturri gisa

erabili da, batez ere afera honetan gertaerek baino hauen interpretazio

mediatikoak izan duen garrantzia azaltzen saiatzeko.

Bukatzeko, txostenak une ezberdinetan ematen duen informazioa

osatzera datozen Eranskinak gehituko dira.

5

2. AURREKARIAK

2010eko irailaren 27an, Euskal Autonomia Erkidegoan eta Nafarroan 7

pertsonen atxiloketekin bukatu zen polizia operazio bat abian jarri zen.

Polizia Walter Wendelin, Gabi Basañez, Aritz Ganboa, Unai Vázquez,

Dabid Soto, Ruben Sánchez eta Itsaso Lekuonaren etxebizitzetan sartu zen.

Pertsona hauek atxilotzeaz gain, beren etxebizitzak eta Askapena

erakunde internazionalistaren lokalak miatu zituzten.

Atxiloketa hauen ondotik Uberka Bravo atxilotuko zuten Hendaian.

Beranduago jakingo zen bezala, operazio honek 2008an du abiapuntua.

Urte horretako abuztuan, Askapenako brigadista batek Kolonbian urte bereko

uztailaren 20an pairaturiko gertakari batzuk epaile aurrean salatu zituen.

Data horretan, Askapenako brigadistak bere burua “Aguilas Negras”

deritzon paramilitar taldeko kide gisa aurkezten zuen norbaiten deia jaso zuen.

Pertsona honek brigadista bera eta Askapena “Europan FARC-ko bozeramalea”

izateaz akusatzen zituen eta zera esan zion: “Zuen atzetik gabiltza eta hilko

zaituztegu”.

Mehatxu hauei UNO kolonbiar telebista kateko berrietan agertu zenari

gehitu behar zaio, zeinean FARC-ekin harremana egiten saiatzen ari ziren “ETA-

ko balizko terroristak” bezala aurkezten zituzten 5 brigadisten argazkiak atera

ziren. Berez FARC-eko presoekin elkarrizketatzeko egin zuten bisita, Kolonbiako

giza eskubideen defendatzaileen baimen eta laguntzarekin egin zen eta

Kolonbiako kartzeletan etengabe gertatzen diren eskubide urraketen inguruan

xehetasunak jasotzeko beharrean soilik oinarritzen zen. (1. eranskina).

Espainiako Justizia, mehatxu horiek burutu dituztenak identifikatzen saiatu

beharrean, Askapena eta FARC-en artean lotura zegoela frogatzen ahalegindu

zen. Elementu hori abiapuntutzat harturik eta soto eta sumario ezberdinetan

metatzen zuen informazioa gehituz, Askapenaren aurkako polizia

operazioarekin bukatuko zen autoa osatu zuen.

6

3. ATXILOKETA ETA MIAKETA UNEAREKIN DOAZEN GERTAKARIAK

Atxiloketak goizeko ordu bata aldera gertatu ziren. Aldi oro, polizia

kopuru handiarekin batera, hedabide kopuru handia egon zen.

Atxiloketaren eta miaketaren baldintzak, atxilotuei aplikatu zaizkien eta

zerrenda luzea osatu duten salbuespenezko neurrien lehen atala baizik ez ziren

izan.

Atxiloketak ordu txikietan eta atxilotuen etxeetan burutu izana,

salbuespenezko baldintza batzuk beteko liratekeen kasuan soilik uler zitekeen.

Atxiloketaren baldintzak eta erabilitako bitartekoak ez ziren salbuespenezko

neurriak aplikatu izana justifika zitzaketen arrazoiekin bateragarriak, are

gutxiago atxilotuek familia lotura hertsiekin batera bizileku finkoa edukita eta

lana era erregularrean egiten zutela jakinda.

Atxilotuak deklaratzera dei zitzaketen edo izatekotan haien

eskubideak osoki errespetatuak izango ziren egoera batean atxilotuak izan.

Alta, beren eskubideak ez ziren errespetatuak izan, hamarnaka pertsona

armatuk seme alabez osaturiko familien etxeak literalki eraso zituzten une

beretik, jakina baitzen, pertsona hauek atxilotzeak ez zuela inolako arriskurik.

Aldi berean, etxe batean polizia kopuru zehaztugabe bat sartzeak berak,

tokian idazkaritza judizialaren edo lekuko gisa hartuko den norbaiten presentzia ziurtatuko lukeen miaketa ordenatua bermatzea ezinezko

egiten du.

Lehenago aipatu bezala, polizia operazioa hedabideen presentzia

handiarekin batera burutu zen. Horrek une horretan argi erakusten zuen,

autoritate eskudunak operazioaren publizitatea eta hedabideetako oihartzuna

edozein pertsonak duen intimitaterako eskubidearen aurretik jartzea

erabaki zuela; helburu politiko argiak erdiesteko helburuarekin zapuztu ezin

den eskubidea.

Gainera hedabide gehienek atxiloketaren eta miaketaren berriari eman

zioten garrantziak eta egin zuten interpretazioak egoera hori larriagotu zuten.

Berria hedatzeko orduan, hedabideek eduki beharko luketen gutxieneko

objektibitate edo profesionaltasuna desagertu zen. Atxilotuei, hauen senide eta

lagunei zein gizarteari orokorrean benetako eta kontrastaturiko informazioa

zabaltzeko eskubidea ukatu zitzaien. Azpimarratzekoa da gainera, egoera hori

prozedura osoan zehar sistematikoki errepikatuko zela.

Aipatu hedabideek horri buruzko informazioetako titular eta edukietan,

pertsona orok duen errugabetasun-presuntziorako eskubidea, atxilotuek

barne, deuseztatzeko argiki agertzen zuten interesa egiaztatzea are larriagoa

7

da. (2. eranskina). Hemen datorren, eta hedabide idatzietara mugatzen den,

dokumentazioan egiazta daitekeenez, Diario de Navarra, ABC, El País edo La

Vanguardia bezalako komunikabideetan ez dago inongo objektibitaterik.

Atxiloketaren nondik norakoei dagokionez, politikari eta ordezkari instituzional

askoren partetik ere errugabetasun-presuntzio eskubidea urratu zela

ohartarazi behar da. (3. eranskina). Frogatu gabeko delituak atxilotuei edo

ikerturiko erakundeei egotzi zizkieten kargu politiko horiek jokatu zuten

paperak, zein testuingurutan gertatzen den ikusiz, operazio horren atzean

zegoen interes alderdikoia agerian utzi zuen.

Beranduago, talde politiko horietako ordezkariak izanen ziren,

kasualitatez, urraturiko eskubideen salaketen eta elkartasun eskaeren aurrean,

justiziaren erabakiak eta independentzia errespetatzeko beharra aldarrikatuko

zutenak.

Azkenik argi geratu behar da bi egoera hauek, komunikabide batzuen

papera alde batetik, eta justiziatik urrun diren interes alderdikoiak bestetik,

ikerturiko jende eta erakundeei benetako epai paraleloa jasanarazi dietela,

prozedura judiziala hasi eta gaur arte.

8

4. ATXILOKTEA GARAIAN GERTATZEN DIREN SALBUESPENEZKO EGOERAK.

Atxilotuei eskuburdinak jarri eta inkomunikazio egoeran zeudela

jakinarazi zitzaien. Neurri horrek, atxilotze garaian atxilotuari konfiantzako

abokatuarekin egoteko aukera ezeztatzen dion salbuespenezko prozedura bat

aplikatzera darama. Inkomunikazio garai hori gainera askotan torturaren

jardunari bide ematen dion zigorgabetasun eremu bilakatzen da. Jardun hori

bera izan zen 15 egun lehenago beste polizia operazio batean atxilotuak izan

zirenek salatu zutena (4. eranskina). Ondorioz inkomunikatuak izate

hutsarekin Askapenaren aurkako operazioan atxilotu zituztenak

babesgabetasun egoeran aurkitu ziren eta, bide batez, uneoro atxilotutako pertsonen eskubideen errespetua bermatzeko bitartekoak jartzeko estatuak duen betebeharra ez zen bete.

Atxiloketen eta miaketen ondoren, atxilotuak Bilbo, Gasteiz eta Iruñeko

Polizia Nazionalaren polizia-etxeetara eraman zituzten. Lekualdatze guztiak,

atxilotuek eskuburdinak “jantziak” zituztela burutu ziren. Atxiloketa gertatu eta

ordu gutxira, irailaren 27ko goiz berean, Madrilera eraman zituzten. Bidaia

horiek ere eskuburdinak atzean loturik zituztela eta burua hanken artean

edukitzera behartuta burutuko ziren.

Inkomunikazio garaiak 40 orduz iraun zuen. Irailaren 30eko goizeko

11etan, atxilotuak Entzutegi Nazionaleko Pablo Ruz epailearen aurrera

deklaratzera eraman zituzten. Atxilotuek inkomunikazioa kendu ostean

deklaratu zuten. Inkomunikazio garaian zehar, galdeketak atxilotuen

konfiantzazko abokatua bertan egon gabe burutu ziren eta epaile aurreko

adierazpenak, konfiantzazko abokatu batek aholkatzeko aukera eduki gabe

egin behar izan zituzten. Epaile aurreko adierazpenetan, Aritz Ganboak

Madrilerako bidean mehatxatu zutela salatu zuen.

9

5. ATXILOTU ETA AZKENEAN EPAITU EZ DIREN PERTSONEN EGOERA. HASERA BATEAN INSTRUKZIO-EPAITEGIAK INPUTATU ZITUEN PERTSONEN EGOERA. IKERTUAK DIREN PERTSONAK

Jakinez txosten honen helburua Askapenaren aurkako prozesuan zehar

egon diren salbuespenezko egoerak islatzen saiatzea dela, berebizikoa da

ondotik aipatzen diren egoerak islatzea:

◦ 5.1. Atxilotu eta azkenean epaitu ez dituzten pertsonak.

2010eko irailaren 30ean kartzelatze autoarekin batera, Pablo Ruz

epaileak bermea ordainduta ekidin zezaketen kartzelatzea sinatu zuen

beste bi atxilotuentzako, Ruben Sanchez eta Itsaso Lekuonarentzako. Lehenak

10.000 euro ordaindu behar izan zituen eta bigarrenak 5.000.

Autoan gainera, Urbeka Bravorentzako bilatzeko eta atxilotzeko agindua

zabaltzen zen. Urriaren 11n Hendaian atxilotu zuten. Bere abokatuak atxiloketa salatu zuen, Urbeka bere borondatez epaile aurrean agertu ahal

izateko saiakeretan baitzebilen azken egun horietan. Urriaren 27an, Frantziako

justiziak Espainiako estatuak luzaturiko euroagindu eskaera onartu zuen eta

zaintza peko askatasun egoeran gelditu zen urriaren 27an berean. Urriaren

28an berriz atxilotu zuten eta egun horretan berean gauzatu zen euroagindua.

Lau egunez preso egon ondoren, epailearen aurretik igaro eta honek 50.000

euroko berme peko askatasuna eta astero epaitegian izenpetzeko betebeharra

ebatzi zuen.

Hiru pertsona hauen kasuan, ikerketa prozesu luzea jasan bazuten ere,

azkenean bat bera ere ez zela epaitu azpimarratzekoa da. Hori bai, denbora

luzean zain egon behar izan zuten, Rubenen eta Uberkaren kasuan lau urte

baino gehiago, azkenean sumariotik kanpo gelditu ziren arte. Auzipetu ez izanak ez du inolaz ere haiekin justizia egin denik esan nahi. Benetako

epaiketa paraleloa jasan behar izan zuten eta epaitik kanpo gelditu arteko

prozesua bera kondena bat izan zen: atxiloketa, jasan zuten ikerketa, lau

urteko prozesua, inposaturiko bermea, horiek guztiek espainiar justiziak

ordaindu ezingo duen zigorra osatzen dute.

◦ 5.2. Hasera batean instrukzio-epaitegiak inputatu zituen pertsonen egoera.

Hasera batean, atxilotuez gain deklaratzera beste lau pertsona deitu

zituzten: Aitziber Martinez de Lagos, Naroa Iturri, Beatriz Ilardia eta Humberto

Trapero. Errugabetzen zituen prozesamendu autoari helegiterik jarri ez

zitzaionez, prozeduratik kanpo gelditu ziren denak. Auto hori 2011ko irailaren

2koa da, ondorioz pertsona hauek praktikan urte bete zain egon behar izan

zuten prozedura judizialetik kanpo behin betiko gelditu zirela jakin arte.

10

◦ 5.3. Ikertu ziren pertsonak.

Sumario honen ikerketa fasean zehar, hamarnaka pertsona ikertua izan

da. Proportzionaltasun eza prozesu honetako ezaugarri nagusia da eta hori,

haienganako inolako ardura zantzurik ez zegoen pertsonek jasan duten neurri gabeko ikerketek larriagotzen dute. Hamarnaka kontu korronte pribatu

kontrolatuak izan ziren. Askapenarekin zerikusia zutenetan titular gisa

agertzen zen kontuak zein bereak ziren kontu pribatu guztiak. Instrukzio fasean pertsona hauei, hauen senideei, lagunei edo arlo guztiz pertsonal eta

pribatuari zegozkien datuen pribatutasun eskubidea urratu zen.

Polizia ikerketa, intimitate eta komunikazioen bortxaezintasun eskubideari dagokionez, gutxieneko bermea errespetatu gabe burutu zen.

Kontuen inguruko ikerketa zorrotzari, telefono deien kontrol sistematiko eta

etengabea gehitu behar zaio. Sarean burutu zen ikerketarekin, ikertutako

jende kopurua zuzenbide estatu batean onartezina den eremuetara eraman

zen.

11

• 6. KARTZELAN SARTU ONDOREN APLIKATZEN DIREN SALBUESPENEZKO NEURRIAK.

Audientzia Nazionaleko epaileak 2010eko irailaren 30ean baldintzarik

gabeko espetxeratzea agindu zuen Walter Wendelin, Gabi Basañez, Unai

Vázquez, Aritz Ganboa eta David Sotorentzako, “erakunde terroristan

integrazioa” leporaturik. Denak Madrileko Soto del Real espetxean sartu

zituzten.

◦ 6.1. Askapena erakunde internazionalistako preso politikoei sakabanaketaren aplikazioa.

2010eko urriaren 1ean, espetxeratuak izan ziren bost pertsonak presondegi

ezberdinetara lekuz aldatu zituzten:

• Unai Vázquez, Aranjuezeko espetxera, Barakaldotik 511 km-tara.

• Aritz Gamboa Navalcarneroko espetxera, Arruazutik 485 km-tara.

• Walter Wendelin, Estremerako espetxera, Gasteizetik 417 km-tara.

• Gabi Basañez, Alcaláko espetxera, Sopelatik 463 km-tara.

• David Soto Soto del Realeko espetxean gelditu zen, Iruñetik 421

km-tara.

Sakabanaketa politika gobernu espainiar eta frantsesak 1987tik aurrera

eraman duten neurri berezi eta baztertzailea da. Berezia, euskal preso

politikoen kolektibo osoari modu orokorrean aplikatzen zaiolako; eta

baztertzailea, berau delako hori aplikatzen zaion kolektibo bakarra. Are

gehiago, Espainiako Zigor Kodean jasotakoaren kontra doan neurria ere bada:

“Kondena, presoak lotura soziala duen lekuan betetzea. Espainiako espetxeak

lurralde nazional osoan sakabanaturik daude eta horrek, presoek kondena bere

jatorrizko herritik ahal bezain hurbil bete dezaten ahalbidetzen du familia eta

gizarte lotura galtzea ekidinez”.

Izan ere, honako neurria kartzelaturiko bost pertsonei aplikatu zitzaien,

euren egoera, baina batez ere, bisitatzera joaten diren lagun zein senideen egoera izugarri zailduz eta kaltetuz. Bidaiek eta egonaldiek

suposatzen duten gain-kostuari bisitak egiteko orduan senide eta lagunentzat

suposatzen duen arriskua gehitu behar zaio. Ehunka dira, presoen

sakabanaketa politika honek dakarren bidai luzeak egiteko beharraren ondorioz

errepideetan gertatutako ezbeharrak, dozenaka istripuak eta 16 hildakoak.

(5. Eranskina)

◦ 6.2. F.I.E.S erregimena Askapena erakunde internazionalistako preso politikoentzat

Espetxean sartu bezain laster, bostei FIES (Jarraipen Bereziko Presoen

Zerrendak) kartzela erregimena ezarri zieten.

12

Kontuan hartu behar da bost pertsona hauek behin-behinean atxilotu eta

espetxeratuak izan zirela eta, oraindik epaitu gabeak izanik, pertsona oro

errugabetasun-presuntziorako eskubidearen jabe dela. Hala ere “talde

terrorista edo talde armatuko kide guztiei” ezartzen zaien erregimena inposatu

zitzaien. Izan ere, euskal gatazkarekin zuzeneko edo zeharkako zerikusia

duten kasu guztietan aplikatuz, erregimen honen salbuespenezko izaera arau

bihurtu dute.

Aipaturiko erregimena aplikatzen zaien unetik beretik, preso dauden pertsonen eskubide guztiak urratzen dira. (6. Eranskina) FIES

erregimenak bost euskal internazionalistentzat, beste batzuen artean, honako

hau suposatu zuen:

o Idatzizko komunikazio guztien interbentzioa. Berauek fotokopiatuak eta

Segurtasun Koordinaziora bidaltzen ziren. Honek, askotan, gutunak

jasotzeko asteetako atzerapena, gehienez astean bi gutun, eta batzuetan

ama-hizkuntzan (euskara bada) aritzeko zailtasunak eta mugak egotea

dakar.

o Ahozko komunikazio guztien interbentzioa.

o Komunikatzeko pertsonen zerrenda itxiak. Filiazio politikoa norbait

kanpoan uzteko nahikoa da. Egin beharreko helegite luzeek hilabete edo

urteetan lagun zein senide zenbait bisitarik gabe egotea ekar dezakete.

Batzuetan helegiteek ere huts egiten dute.

o Aldizkari, liburu zein egunkarien interbentzioa (legeak dioenaren arabera,

legezko gordailurik gabe edo segurtasunaren kontrakoak…). Praktikan,

irizpide politiko hutsak erabiltzen dituzte.

o Euren jardunbideen eguneroko behaketa eta idatzizko erregistroa.

o Aldizkako ziega aldatzea.

o Etengabeko erregistroak ziegetan.

o Eta abar.

13

7. ATXILOTUTAKO PERTSONEN BERME PEKO ASKATASUNA

Aritz Ganboa eta Dabid Soto Navalcarneroko eta Soto del Realeko

espetxeetatik 2010eko abenduaren 23an atera ziren, 87 egunez preso egon

ostean.

Gabi Basañez, Unai Vázquez eta Walter Wendelein Alcaláko, Aranjuezeko

eta Estremerako espetxeetatik 2011ko apirilaren 2an atera ziren, 187 egunez

preso egon ostean.

Behin-behineko askatasuna lortzeko aurreikusiriko neurriek gaur egun bere horretan diraute:

• Haietako bakoitzak 60.000 euroko bermea ordaindu behar izan

zuen.

• Pasaporteak kendu zizkieten, estatu espainoletik ateratzea

debekaturik daukatelarik.

• Euren kontu korronte guztiak eta senide zein euren ondasun

zenbait (etxebizitzak, negozioak… ) bahituta dauzkate.

• Hasiera batean, egunero sinatu behar zuten epaitegian, eta gaur

egun, astero egin behar dute.

14

• 8. 2010-EKO IRAILAREN 27tik 2015-EKO URRIAREN 19RA.

Prozesaturiko bost pertsonen abokatuek epaiketaren bistan egin zuten

salaketako bat horixe izan zen, prozedura guztia denboran gehiegi luzatu

izana, hau da, atzerapen bidegabea.

Legeak, justifikaturiko kausarik edo akusatuei egotzi dakiekeen kausarik ez

badago, balizko delitua egitetik epaitua izan arteko denbora ahalik eta

laburrena izan behar dela dio. Beronen helburua inputaturiko pertsonen eskubideak babestea da, horrela izan ezean pertsona hauei beharrezko eta

konponezina den kaltea eragiten zaiela ulertzen delako.

Askapena, Askapeña, Elkar Truke, Herriak Aske eta atxiloturiko bost

pertsonen kontrako prozesuan, ez dago inondik inora prozesuaren 5 urteko atzerapena justifikatzen duen ezer.

2011ko irailaren 2an, Entzutegi Nazionaleko Pablo Ruz epaileak Gabi

Basañez, Dabid Soto, Walter Wendelin, Unai Vazquez eta Aritz Ganboaren

kontrako prozesatze autoa eman zuen. Momentu horretarako prozesurako

eskaturiko informazio guztia egon bazegoen, eta hortik aurrera

eginbeharrekoak ez ziren, ez konplexuak, ezta luzeak ere. Hala eta guztiz ere,

fiskaltza zein gainontzeko akusazioen kalifikazioak ez ziren 2015eko otsailera

arte publiko egin. Azkenik, 2015eko ekainean epaiketarako datak zehaztu

ziren, sesioak 2015eko urriaren 19an hasi ziren eta azaroaren 2an amaitu ziren

arte iraun.

Azpimarratzekoa da prozesuaren luzatze honek kalte ukaezinak eragin

dizkiela inplikatuak izan diren pertsona guztiei. Izan ere, gaur egun bost

akusatuen aurkako akusazioen larritasunari beste elementu bat gehitu behar

diogu: 2011ko irailean, Pablo Ruz epailearen prozesatze autoari berari akusazio

ezberdinek helegiteak aurkeztu zizkiotela. Gaur egun prozesutik kanpo dauden

Ruben Sánchez eta Uberka Bravo, Fiskaltzak zein AVT (Asociación de Víctimas

del Terrorismo) eta “Dignidad y Justicia” taldeek euren kontra bi urtez aurrera

eraman zuten etengabeko jazarpenaren helburu izan ziren.

15

• 9. FISKALTZAREN ETA AKUSAZIO PARTIKULARREN KALIFIKAZIO IDAZKIA

Fiskaltzaren kalifikazio idazkia 2015eko urtarrilaren 29koa da. 2010eko

irailaren 27ko atxilotzeko autoan jasotako eduki nagusiak eta aipaturiko

kalifikazio idazkian jasotakoak alderatuz gero, argi gelditzen da 5 urte horietan

ez zitzaiola kausari garrantziko elementurik gehitu.

Atxilotuetako pertsonen etxebizitzetan zein Askapena erakundearen

lokaletan egindako miaketek, kausari ekarriko zizkioten dokumentuek

atxilotuek Askapenarekin lotura dutela baieztatzera eta Askapenaren jarduera

politikoaren dokumentazio propioa aurkitzera baizik ez zuten eraman.

Akusazioen idazkietan ere ez zitzaien inputatuen deklarazioei garrantzia

handirik ematen. Hauek gainera, guztiek Askapena erakunde internazionalistan

duten militantzia era naturalean eta kontzienteki onartzen eta aldarrikatzen

zutela baieztatu baizik ez zuten egiten.

Hala ere, akusazioen idazkietan agertzen diren bi elementuk berebiziko

garrantzia dute; biak delituen kalifikazio atarian agertzen dira, bata akusatuei

dagokie eta bestea erakundeei:

• Akusatuei dagokienez. Pablo Ruz epailearen espetxeratze autoan

jasotzen zenaren kontra, fiskaltzak Dabid Soto, Walter Wendelein,

Aritz Ganboa, Unai Vázquez eta Gabi Basañez-i ez zien “erakunde

terroristako kide izatearen” delitua leporatzen. Instrukzio epaileak

mantendu zuen tesiari eusteko osagairik ezaren ondorioz,

fiskaltzak eta akusazioek euren kalifikazioetan “erakunde terroristarekin laguntzaile” delitua leporatzea erabaki zuten.

Espetxe-zigorrez gain, akusazio ezberdinek hurrengoak gehitu

zituzten:

o Fiskaltzak: 6 urteko espetxe-zigorra, 20 hilabeteko isuna

(12 euro eguneko) eta 14 urteko erabateko inhabilitazioa.

o AVT-k: 10 urteko espetxe-zigorra, 24 hilabeteko isuna (50

euro eguneko)

o Dignidad Y Justicia-k: 7 urteko espetxe-zigorra.

o Erakundeei dagokienez. Fiskalak eta akusazio partikularrek

Askapena, Askapeña, Elkar Truke eta Herriak Aske erakunde zein

sozietateen debekatzea eta desegitea eskatzen zuten. Hau,

prozedura bera irauli egiten zuen, elementu berria dugu,

instrukzioa burutu zuen epaileak ez baitzuen Askapena erakunde

terrorista zenik baloratu eta ondorioz ez zuen Askapenaren

jarduera behin-behinekoz gelditzeko inolako neurririk hartu. Izan

16

ere, argi dago edozein datuk erakunde hauen jarduera terrorista

edo delituzkoa zela adierazi izan balu, 2010eko polizia operaziotik

bertatik erakundeon kontrako neurriak hartuko zirela.

17

• 10. ASKAPENAREN AURKAKO EPAIKETAREN IBILBIDEA. EPAITUEI AITORTU EZ ZITZAIKIEN ESKUBIDEAK.

Jesús Martínez Lázaro, Nicolás Poveda eta Fermín Echarri jaunek osaturiko

epaimahaiak Entzutegi Nazionaleko instalazioetan edozein aldarrikapen

politikodun kamisetarik janzteko debekua agindu zuen. Debeku honek

publikoari zein akusatuei eragiten zien. Anekdotaz harago, egia da Entzutegi

Nazionaleko eraikinetan adierazpen askatasunaren mugak ez direla inongo

legetan jasotzen, kasu honetan gertatzen den bezala, ez bada prozesuaren

garapen zuzena oztopatzen.

Epaiketaren beraren garapenari zegokionez, gutxienez bi elementuk

epaileen beharrezko objektibotasuna eta beraz, bidezko epaiketarako eskubidea, zalantzan jar zitzaketen:

• Polizia Nazionaleko kideak peritu gisa onartzea. Honako praktika prozesu

judizial askotan salatu izan da jadanik. Haatik, berriro ere adierazi behar

da Polizia Nazionaleko kide batek, ETAren kontrako borrokan daukan inplikazio maila kontuan harturik, hau bezalako epaiketa batean peritu moduan behar diren inpartzialtasun eta objektibotasunez jokatzea ia ezinezkoa dela. “Aditu” hauen

itaunketek, elementu egozgarriak sartzeko zuten interesa egiaztatzeko

baino ez zuten balio izan, etengabeko kontraesanetan jausiz. Peritu

batek ezin du dokumentu bateko atal bat delitua egozteko azpimarratu

eta dokumentu bereko bi orrialde aurrerago dauden eta errugabetzeko

balio duten elementuak alde batera utzi, epaiketan bertan gertatu zen

bezala.

• Akusatuetako bat deklaratzen ari zen bitartean epaimahaiko presidente

Jesús Martínez Lázarok bortizki esku hartu izana ere aztertu beharra

dago. Dabid Soto akusazioen galderei ez erantzuteko asmoa agertu

ostean, eta bere abokatuaren galderei erantzuten ari zen bitartean,

epaimahaiko presidenteak hitza moztu zion. Honek ETAren jardunari

buruzko Askapenaren iritziari edo Sotoren iritzi pertsonalari buruz

galdekatu zuen. Epailearen jarrera egoki ala desegokitzat jotzen dela

ere, begi bistakoa da epaileak hitza hartzeko eskubidea, neurri batean gehiegikeriaz, epaiketaren helburua ez zen elementu bat

sartzeko erabili zuela. Nahitara edo nahigabe, epaileak elementu berri

bat, adierazi gabeko iritziarena, sartu zuen akusatzeko zio berria

osatu nahian. Iritzi askatasuna eskubidea da, ez betebeharra.

Egoera bera errepikatu zen deklaratu zuen hurrengo akusatuarekin, Aritz

Ganboarekin. Fiskaltzaren partetik defentsaren lekukoekin sistematikoki

errepikatu zen gertakaria izan zen hori.

Azkenik, adierazi behar da salatutako pertsonen hizkuntz eskubideak

18

ere neurri batean urratuak izan zirela. Itzulpen lanetan jardun zuten

pertsonen gaitasun eza begi bistakoa baitzen, eta akusatuek eta hauen

defentsak egiten ziren itzulpenak etengabe zuzendu behar izan zituzten.

19

• 11. ASKAPENA, ELKAR TRUKE, ASKAPEÑA ETA HERRIAK ASKE-REN AURKAKO EPAIKETAREN IBILBIDEA.

Txosten honen helburua ez da salatzaile edo defentsaren argumentuen

alderdi juridikoak baloratzea, baina bai epaiketan zehar gertaturiko

zirkustantzia baten balorazioa egitea, zeinak, ez epaiketa bera, baizik eta

prozesua bere osotasunean modu argi batean ilustratzeko balio behar baitu.

Instrukzio aldian Askapeña, Elkar Truke eta Herriak Aske erakunde

terrorista baten finantziazio iturri gisa seinalatu zituzten. Inongo zirkunstantzia

zein datu berririk gabe, 2015eko Otsailean fiskaltza eta AVT eta Dignidad y

Justicia elkarteen kalifikazio idatzietan beren ezlegezkotasuna eta

deuseztapena eskatu zuten, bai eta Askapenarena berarena ere. Komeni da

oroitaraztea eskaera hau ez zela egin, ez instrukzio aldian, ez ondorengoetan.

Edozein Zuzenbide Estaturen oinarriak askatasunak eta askatasun horien gauzatzearen gainean ezarri behar dira. Haien murrizketarik soilik

salbuespen egoeretan planteatu ahal da. Elkartze-eskubidea bezalako

oinarrizko zutabea erasatekotan -elkarte edota erakunderen baten

ilegalizazioen bidez-, kasu, jokabide horren arrazoiak pisuzkoak eta aski

argumentatuak izan behar dira.

Askapeña, Elkar Truke eta Herriak Aske instrukzio aldian seinalatuak izan

ziren, epaiketarako aurre-kalifikazioetan beren ezlegezkotasuna eskatu zuten,

eta ondoren epaiketan bertan, behin-betiko kalifikazio idatzian, elkarte hauek,

besterik gabe, desagertzen dira. Prozeduratik atera dituztela, eta ondorioz

beren jarduerarekin jarraitu dezaketela ulertzen dugu beraz.

Asaldagarria da salatzaileek, baina batik-bat fiskaltzak -estatuaren izenean

jokatzen baitu-, nolako arinkeriaz jarri dituzten ezbaian elkarte hauen funtzio

eta lana, zorroztasun apurrik gabe. Bere burua eskubide-bermatzaile gisa

aintzatetsi egiten duen estatu batek ezin dio holako oinarrizko eskubide bati eraso egin halako funtsgabetasunez. Objektibotasunez, 2015eko

Otsailean egin zen ilegalizazio eskaera arrazoitzeko ez zegoen inongo datu

berririk.

Eta zirkunstantzia hau larria izanik ere, elkarte hauen kontra eginiko

prozesua aldrebeskeria juridikotzat baino ezin da hartu, prozedura

judizialaren ikuspegitik begiraturik. Enpresa kooperatibo hauen kontra -eta

zeharka bere ordezkari legalen kontra- eginiko prozesua ezinbesteko berme juridikodun epaiketa bat izateko oinarrizko eskubidearen bortxakeria

nabarmena izan da.

Guztiz salagarria da erakunde eta elkarte hauek guztiek dagozkien

ordezkari legalak izanik ere, inongo jakinarazpen, zitazio edo eskakizunik jaso ez izana, zeinaren bidez elkarte hauen kontra abiaraziko prozesuaren

20

berri emango zieten, bai eta beren legezko defentsari ekiteko modua ere.

Beren lana jarduera deliktiboekin -edonolakoak direla ere- nahasturik

geratu delarik, erakunde eta elkarte hauei eragindako kaltea izugarria da.

Ikusirik, beraz, salatzaileek, eta bereziki Estatuak, fiskaltzaren bidez,

prozedura honetan, elkarte eta erakunde hauen eskubideak nabarmen

bortxatuz, nolako arinkeriaz jokatu duen, ezin da inola ere baztertu Askapena erakundearen ezlegezkotasuna eta deuseztapena eskatzeko erabilitako irizpideak ere, justiziagintzakoak ez, bestelako interesen araberakoak izatea.

21

• 12. ONDORIO NAGUSIAK

Aurreko ataletan xeheturiko argumentu horiek beren horretan, 95/2010

sumario honetan jarraituriko prozedura osoa kolokan jartzeko modukoak

dira gutxienez.

Bai instrukzio aldian, bai ondorengoetan, eta 2015eko Azaroaren 2an

bukatu zen ahozko auzira arte, salbuespen neurri eta legeen babespean sorturiko egoeren aurrean topatu gara etengabe, prozedura honetan erabili izanak inongo justifikaziorik ez badu ere.

Lege berezi hauen babespean, egintza delektiboetan inongo ardurarik izan

ez duten pertsonen eskubideak bortxatu dira. Beren intimitatea, eta ondorioz

beren eskubideak, era arbitrario eta etengabean bortxatuak izan dira.

Beste pertsona batzuk, berriz, atxilotu ere atxilotu zituzten eta gero

prozeduratik kanpo utzi, eginiko salaketen sendotasun eskasa eta

arbitrarietatea nabarmen utziz. Beren oinarrizko eskubideak, askatasuna edo

errugabetasun-presuntzioa, kasu, bortxatuak geratu direlarik.

Azkenean prozedura honetan auzipetu dituzten bost lagunen kasuan,

berriz, Walter Wendelin, Gabi Basáñez, Dabid Soto, Unai Vázquez eta Aritz

Ganboa, kondenatuak izan aurretik ere bizi izan dituzten salbuespen-egoera katea eskubide-urraketa etengabetzat baizik ezin da hartu.

Atxiloketen zirkunstantziek, espetxeratzeak, espetxeratzearen salbuespen

baldintzek, prozedura osoaren luzapen bidegabeak eta auziaren beraren

garapenak agerian utzi dute, de facto, estalitako kondena bat.

Eta alderdi pertsonalez gain, prozedura honetara, funtsik gabe eta

bidegabe, elkarte eta erakundeen ezlegezkotasun eskaera ere erantsi dute,

beren jarduera, ordea, adierazpen, elkartze edo manifestazio ariketen baitakoa

besterik ez delarik.

Txosten honetako azken ondorioa da prozedura osoan zehar pertsona eta kolektiboen oinarrizko eskubideak sistematikoki urratuak izan direla.

Prozedura osoan zehar gertaturiko oinarrizko eskubideen urraketa larri

honi, orain etorkizunean urraketa horrek prozedura honetako ildo nagusia

izaten jarraituko duelako hipotesia erantsi beharrean gaude.

Baieztapen hau ez da, ordea, hipotesia hutsa, espaniar Entzutegi

Nazionalak gaur arte eman dituen urratsen egiaztatzean oinarritua baizik.

Edozein prozedura judiazialean jarraitu beharreko logikaren ordez, berriz

22

ere, zuzenki zein zeharka euskal gatazkarekin loturiko epaiketen kasuan,

salbuespen neurrietatik tiraka daramate auzia, auzipeturiko pertsonen

eskubideen kontra larriki eta ere konponezinean jotzen dutelarik.

Orain aplika dezaketen hurrengo salbuespen neurria "badaezpadako

espetxaratzea" izenda genezake. Honen arabera, Entzutegi Nazionalaren lehen

ebazpen judizialaren zain dauden pertsonak, epaia bera ezagutu aurretik

atxilotuak izan daitezke.

Bergogoratu beharrean gaude, pertsona hauek baldintzapeko askatasunean

daudela, eta beraz, azken urteetan badaezpadako neurrien mende bizi

beharrean egon direla eta daudela. Pertsona hauek badute Epategi Gorenera

jotzeko eskubidea edonola ere.

Pertsona hauek lehen ebazpena ezagutu aurretik eta Epaitegi Goreneko

helegitera arteko epean atxilotuz gero, era guztiz arbitrarioan izango lirateke

askatasunik gabe utziak.

Zirkustantzia hau gertatuz gero, eragindako kaltea konponezina litzateke,

izan ere, nola konpondu ahal da hilabeteetan espetxean egotea, ondoren

Epaitegi Gorenak absoluzioa eta, beraz, lehen ebazpen hori bertan behera

uzten badu?

2009an gertaturiko Natale Landa, Mikel Aznar eta Olatz Altunaren kasuak

(7. eranskina), nahikoa ilustratzaileak dira: 18/98 auziaren epaia ezagutu

aurretik atxilotu zituzten; Natale Landak 512 egun eman zituen espetxean

bidegabeki, Auzitegi Gorenak bere zigorra bertan behera botatzerako, Mikel

Aznarrek 360 egun eman zituen eta Olatz Altunak 200.

Berriki, eta aintzakotzago hartzeko modukoa, beraz, Xabat Moran, Bergoi

Madernaz, Marina Sagastizabal, Aiala Zaldibar eta Igarki Robles-en kasuak izan

dira. 2015eko Maiatzean atxilotu zituzten denak, lehen izendatu dugun

"badaezpadako espetxaratzea" neurria ezarri zietelarik. 6 hilabeteren ondoren,

2015eko Azaroaren 4ean, Auzitegi Gorenak pertsona hauek denak absolbitu

zituen (7. eranskina).

Prozesu osoan zehar jarraituriko ibilbidea kontuan harturik, eta salaketa

eraikitzeko dagoen egintza erreal eta zorroztasun falta direla eta, auzia behin

betiko artxibatzea da bukaera onargarri bakarra, eta halarik ere, gertaturiko

guztia ezingo genuke hartu justizia egin izantzat.

Baina zer gerta ere, orain Askapenaren kontrako auzian loturiko pertsonen eta Askapenaren beraren kontra hartu litezkeen "badaezpadako neurriei" aurre egin beharrean gaude.

Txosten hau, beraz, bukatu nahi dugu azken 5 urteetan auzipeturiko

pertsona eta erakundeen kontra gertaturiko eskubide-urratze kate luzeari

23

beste adabegi bat erants dakiokeen aukera benetakoa dela azpimarratuz, eta

dagozkion alarmak pizteko deia eginez.

Euskal Herrian, 2015eko Azaroaren 20an

• Beatriz Ilardia Olangua, Galdakaoko zinegotzia, Abokatua, 6276 elkargo-zenbakiduna.

• Carlo Fabretti, idazlea, telebista gidoilaria eta komiki kritikaria..

• Jesús Valencia, euskal internazionalista.

• Nestor Kohan, filosofoa, intelektuala eta militante marxista.

• Laura Ando Sanchez, abokatua, 6261 elkargo-zenbakiduna.

• Irma Orozko Kortabarria, abokatua, 6450 elkargo-zenbakiduna.

• Jesús Gonzalez Pazos, "Mugarik Gabe" GKEko jatorrizko herriak arloko arduraduna eta

Giza Eskubideen gaineko unibertsitate espezialista.

• Ángel Guerra Cabrera. "La Jornada"-ko kazetaria eta unibertsitate irakaslea (México-

Cuba).

• Yolanda Jubeto Ruíz, EHU/UPV-ko irakaslea.

• Silvia Piris, "Elkartasuna eradaltuz" plataformako kidea.

• Irantzu Mendia, EHU/UPV-ko irakaslea.

• Anibal Garzón, soziologoa, komunikatzailea eta Latinoamerika eta Afrikarekin

elkartasuna lantzen duten hainbat GKE-etan laguntzailea, nazioarteko analista hainbat

telebista-kateetan. Kaosenlared eta Podemos-eko kidea.

24

1. ERANSKINA

Askapenako brigadistak urte luzeetan zehar ibili dira Kolonbiara bidaiatzen, izan ere Askapenak betitik izan du interesa Kolonbiako gatazkaren egoeraren gainean, eta sindikalista, nekazari, giza eskubideen aldeko ekintzaile, ikasle, eta preso politikoen kontrako giza eskubideen urraketetan ere.

Miguel Valverdek, espaniar poliziako informazio komisario nagusiak, Kolonbia bisitatu ondoren, UNO albistegiak, 2008ko udaran Kolonbiara joan ziren 5 brigadista, "euskal hirirtar" eta "ETAko ustezko kide"-tzat identifikatu zituen argazki eta guzti.

• http://noticiasunolaredindependiente.com/2008/07/19/noticias/comisionado-farceta/

• https://youtu.be/EHueJ9rnBSk

Albiste honegatik eta "Águilas Negras" talde paramilitarrak brigadistetako bati eginiko heriotz mehatxuengatik, Askapenak bertan behara utzi zituen Kolonbiara egin ohi zituen brigadak, joan zitezkeen pertsonen kriminalizazioa eta heriotz arriskuak ekidin asmoz.

Azkenik, Askapenak 2008ko Azaroan publikaturiko albiste hau eransten dugu hemen. Bertan, jasotako heriotz-mehatxua zela eta, Bilboko epaitegietan salaketa jarri zen, eta horrez gain, badituzue kontsultagarri sasoi hartan hainbat hedabideetan jasotako intoxikazio eta kriminalizazio mediatikoak. Besteak beste eta Kolonbiako gatazkatik "irten" gabe, jasotzen da espaniar eta kolonbiar hedabide zenbaitek Walter Wendelin Raúl Reyes-en ondoan eserita "ikusi" zuten albistearena (Ekuadorren, Quiton, izan zen mintegi publiko batean) (gaizki ikusi ere).

• http://www.askapena.org/es/content/denuncia-de-las-amenazas-de-muerte-recibidas- por-un-brigadista-de-askapena

Hemen Bilboko epaitegietan jarri genuen salaketaren argazkiak.

• https://www.flickr.com/photos/askapena/sets/72157607513078975/with/2889720034/

Eta albiste bera DEIA egunkariak eta "Komite Internazionalistak" euskal erakunde internazionalistak jasoa:

• http://www.deia.com/opinion/foros/viewtopic.php?f=4&t=5142&start=0

• http://komiteinternazionalistak.org/index.php/es/blogs/brigada-colombia/339- persecucil-internacionalismo?format=pdf

ANEXO 22. ERANSKINA

ANEXO 33. ERANSKINA

Euskal Herrian 2010eko irailaren 14an Ezker Abertzalearen aurkako polizia

operazioan atxiloturiko bederatzi euskal herritarren tortura testigantzak.

Eneko Compains (Valentziatik Iruñeara bueltan zela autobusean atxilotua):

Autoan Madrilera bidean dela buruan poltsa jarri diote arnasarik gabe uzteraino. Burua

makurtuta egin du Madrilerako bidea, oso postura deserosoan.

Behin Madrilera eramanda gela ilun batean eduki dute denbora luzez, eta bertatik

ateratzean beti izan du antifaza jarria.

Psikologikoki jasan duen jazarpena oso gogorra izan da, bere senideen inguruko

mehatxuak izan ditu, bere bizitza pertsonalarekin sartu dira. Oihu ugari egin dizkiote eta

zarata ugari entzun ditu inkomunikaturik egon den aldian.

Une batean eskuak atzean jarri arazi dizkiote eta makila bat ukitu arazi diote. Makila

hori ba al dakien zertarako den galdetu diote, eta berarekin ipurdi ingurua igurtzi diote

bortxatzeko imintzioak eginez.

Hainbat aldiz poltsa jarri diote buruan arnasarik gabe uzteraino.

Ariketa fisikoak egin arazi dizkiote eta postura deserosoetan egotera behartu dute.

Ez diote utzi lo egiten, orduak eta orduak eman ditu zutik.

Uko egin dio deklarazio poliziala egiteari eta honen ondoren bereganako jarrera lasaitu

egin da.

Mediku forentseari salatu dizkio jasandako tortura guztiak. Bere buruarentzat Habeas

Corpusa eskatu dio mediku forentseari eta handik denbora batera Espainiako Entzutegi

Nazionaletik Habeas Corpus eskaeraren erantzuna jaso du. Erantzuna ezezkoa izan da,

Eneko tratu txarrak jasotzen ari dela pentsatzeko nahiko elementu ez dagoela

argudiatuta. Kontuan hartu behar da mediku forentseak Enekok salaturiko tortura

guztiak jaso dituela bere informean. Beraz, elementuak egon bazeuden.

Epaileari esan dio ez dituela galderak erantzungo, ez bereak ezta fiskalarenak ere. Hala

ere, tortura latzak jasan dituela salatu du bere aurrean.

Deklarazioaren amaieran honakoa esan dio Enekok Grande Marlaska epaileari: Ziur

nago laster mota honetako atxiloketak iragana izango direla, Euskal Herriak bakerako

bidea egingo baitu elkarrizketaren eta negoziazio politikoaren bidez.

Rosa Iriarte (Iruñean atxilotua):

Autoan Madrilera bidean dela buruan poltsa jarri diote arnasarik gabe uzteraino. Burua

makurtuta egin du Madrilerako bidea oso postura deserosoan.

Behin Madrilen zela gela ilun batean eduki dute denbora luzez, eta bertatik ateratzean

beti izan du antifaza jarria.




Deskarga elektrikoak jartzeko simulazioak egin dizkiote.

Ariketa fisikoak eginarazi dizkiote eta postura deserosoetan egotera behartu dute.

Poltsa jarri diote arnasarik gabe uzteraino.

Beste atxilotuei torturapean egindako galdeketak entzun arazi dizkiote.

Eskuak paretaren aurka jarri dizkiote eta bertan hauts zuri bat dagoela ohartu da. Une

batetik bestera eskuak lokartzen ari zaizkiola konturatu da. Ondoren hauts zuria

hanketara bota diote eta une horretan prakek pisatu egiten diotela sumatu du. Eskuetara

ere joan zaio hautsa, eta gerora ura edan duenean, eskuetan zuenak ahoarekin kontaktua

izan du eta lo hartu dio ahoak.

4. ERANSKINA

Epailearen aurrean torturak salatu ditu eta epaileari esan dio deklarazio poliziala

torturapean egin duela eta behartu egin dutela beraiek nahi duten hori esatera.

Joxe Aldasoro (Etxarrin atxilotua):

Behin Madrilen dela gela ilun batean eduki dute denbora luzez, eta bertatik atera

dutenean beti izan du antifaza jarria.


mehatxuak izan ditu, bere bizitza pertsonalarekin sartu dira. Ohiu ugari egin dizkiote eta


Poltsa jarri diote buruan arnasarik gabe uzteraino.

Ariketa fisikoak eginarazi dizkiote eta postura deserosoetan egotera behartu dute.

Epailearen aurrean salatu ditu jasandako torturak.

Sandra Barrenetxea (Bilbon atxilotua):

Lau egunetatik bi oso gogorrak izan direla salatu du.

Madrilera bidean auto batean sartu dute, bi Guardia Zibilen artean ezarri arazi eta

gerritik gora biluztu egin dute. Mehatxu eta irainen artean ukimenak jasan behar izan

ditu. Autoan zioala kolpe eta ukituen artean prakak kendu dizkiote Guardia Cibil batek

buruan jotzen duen bitartean, besteak indarra egiten du hankak zabaldu zitzan. Bera

hankak itxita mantentzen saiatzen da. Bidaian zehar hainbat aldiz errepikatu den egoera

izan da honakoa.

Behin Madrilen dela gela txiki batean sartu dute.

Kolpe ugari eman dizkiote, postura fortzatuetan edukiarazi dute. Makurrarazi eta

zutiarazi egin dute behin eta berriz. Ariketa fisikoak eginarazi dizkiote eta postura

deserosoetan egotera behartu dute.

Kuleroetan eduki dute. Kamiseta kendu diote eta berriz ere ukimenak jasan ditu.

Mahai batean jarri arazi dute. Gorputzaren goiko aldea mahaian apoiatu ondoren hanka

artera ur hotza bota diote, soka batekin ipurdia bilduz eta bortxatzeko mehatxua eginez.

Poltsa jarri dioten behin baino gehiagotan ia arnasarik gabe utziz.

Presio psikologikoak eta mehatxuak ere ugariak izan dira.

Mediku forentseari eta epaileari dena kontatu dio, jasandako torturak salatuz.

Urko Aierbe (Donostian atxilotua):

Lehen egunean gogor torturatu dute eta ondorengo egunak lasaiagoak izan direla azaldu

du.

Behin Madrilen zela gela ilun batean eduki dute denbora luzez, eta bertatik ateratzean

beti izan du antifaza jarria.

Psikologikoki jasan duen jazarpena oso gogorra izan da, bere senideen gaineko



Postura fortzatuetan egotera behartu dute, kolpe ugari eman dizkiote.

Poltsa jarri diote buruan bi aldiz.

Atxilotu zutenean inolako arazorik ez zuen baina orain belaun batetik herrena dago.

Ugaitz Elizaran (Donostian atxilotua):

Behin Madrilen zela gela ilun batean eduki dute denbora luzez, eta bertatik ateratzen

zutenean beti izan du antifaza jarria.




Poltsa buruan jarri diote arnasarik gabe utziz. Denbora gutxian poltsa sesio asko jasan

behar izan ditu. Ez da gogoratzen zenbat aldiz egin dioten poltsa baina adierazi du gau

batean gutxienez 20 aldiz egin diotela.

Poltsa asko estutu diote eta konortea galtzera iritsi ez bada ere lurrera erori izan da.

Buruan poltsa jarrita duela makurrarazi eta zutituarazi egin dute, poltsa estutzen joan

zaizkio eta buruan kolpeak eman dizkiote.

Une batean, buruan poltsa duela toaila bat jarri diote buruaren bueltan, poltsa gehiago

estutuz.

Kolpeak, postura fortzatuak, mehatxuak eta irainak ugariak izan dira.

Beste une batean gorputza goma espumarekin bildu diote, eskuak atzean lotu dizkiote,

buruan poltsa jarri diote eta lurrean zela Guardia Zibilak gainean jarri zaizkio. Une

batean bista galdu du.

Bere neskaren argazkia erakutsi diote atxilotua balego bezala, argazki muntaia bat

eginda.

Epaileari eta mediku forentseari salatu dizkiote jasandako torturak.

Egoitz Garmendia (Gasteizen atxilotua):

Madrilera bidean auto batean eraman dute, uneoro makurtua izan dutelarik. Hemen hasi

dira lehen galdeketak.

Behin Madrilera iritsita kolpeak eta poltsa sesioak hasi dira. Poltsa buruan jarri diote

askotan eta arnasarik gabe uzteraino estutu diote.

Poltsa buruan estutua duela ur botila batekin kolpeak eman dizkiote.

Poltsa askotan egin diote, egunero, galdeketa guztietan, azken egunerarte.

Poltsa egin dioten kasu batzuetan ahoa prezintoarekin itxita izan du.

Ariketa fisikoak eginarazi dizkiote, berak gorputza lurrean etzanda utzi du eta ostikoka

behartu dute igotzera.

Postura fortzatuetan egotera behartu dute.

Begiak antifaz batekin estalita izan ditu.

Manta batekin bildu diote gorputza eta prezintoarekin lotu, goma espumazko koltxoi

batekin bildu dute ondoren, hankak lotu dizkiote eta hiru Guardia Zibil gainean bota

zaizkio, bata barrabiletan saltoka, bestea buruan eta bestea hanketan.

Tortura metodo hau askotan errepikatu diote eta Egoitzek askotan galdu du konortea.

Ondoren, poltsa kendu dioten batzuetan ura bota diote ahora eta arnasarik gabe utzi

dute.

Ziegara eraman duten batean urez busti dute goitik behera eta arropa bustiarekin egon

behar izan du. Arropa kendu eta sikatu bitartean manta batekin tapatua egon da.

Biluztu egin dute eta makila bat uzkian sartzeko imintzioak egin dizkiote.

Barrabiletan kolpeak eman dizkiote.

Galdeketa eta tortura sesioak azken eguna arte luzatu dira.

Egoitzen ofizioko abokatuak (beste bi atxilotuena ere izan da) kexa agertu du deklarazio

polizialaren inguruan. Atxilotuek erantzuteko denborarik ez dutela izan aipatu du eta

galdeketak oso prestatuak zeudela gaineratu du. Bere bezeroak ezin izan dituela ikusi

adierazi du, ez duela aukerarik izan informe polizialak ikusteko.

Egoitzek epailearen galderei erantzuteari uko egin dio. Ofizioko abokatuak galdetu dio

ea prest dagoen bere galderei erantzuteko eta Egoitzek erantzun dio galderen arabera

ikusiko duela. Tratuaren inguruko galderak egin dizkio eta galdetu dio ea deklarazio

poliziala bere borondatez egin duen. Egoitzek beharturiko deklarazioa izan dela esan dio

eta jasandako torturak azaldu dizkio.

Egoitzek jasandako torturak salatu ditu epailearen aurrean eta mediku forentsearen

aurrean.

Aniaiz Ariznabarreta (Nojan atxilotua):

Aniaizen aurkako torturak ere bidaian hasi dira. Bi Guardia Zibilen artean jarri dute,

esposatuta izan dute eta irain ugari jaso du.

Bidaian biluztu egin dute gerritik gora eta bularrak ukitu dizkiote, irain sexistak jasan

dituelarik.

Lehen egunean hasi dira bere aurkako tortura sesio gogorrak.

Gorputza manta batekin bildu diote, goma espumarekin ondoren. Eserita eduki dute,

Guardia Zibil bat gainean duela eta bost inguruan inguruan irainka eta mehatxuka

dituela.

Poltsa egin diote behin eta berriz eta galdeketa saio luzeak izan ditu.

Poltsa askotan estutu diote.

Galdeketa saioak eta antzeko torturak egunero izan ditu, azken eguna arte.

Antifaz batekin eduki dute, kolpe ugari jaso ditu, baita mehatxu eta presioak ere.

Ariketa fisikoak egitera behartu dute.

Galdeketetan biluztu egin dute, bularrak ukitu dizkiote eta bitartean poltsa jarri diote

buruan.

Azken eguna arte luzatu dira torturak, azken egunean bereziki gogorrak izan direlarik.

Goitik behera biluztu dute, bularrak ukitu dizkiote eta alua ere ukitu diote Guardia

Zibilek.

Mediku forentseari eta epaileari salatu dizkio jasandako torturak.

Erika Bilbao (Erandion atxilotua):

Behin Madrilen dela gela ilun batean eduki dute denbora luzez, eta bertatik ateratzean

beti antifaza jarrita izan du.

Psikologikoki jasan duen jazarpena oso gogorra izan da, bere senideen gaineko



Kolpeak eman dizkiote eta postura fortzatuetan egotera behartu dute.

Askotan jarri diote poltsa buruan arnasarik gabe uzteraino.

Elektrodoak jartzearekin mehatxatu dute.

Epailearen aurrean salatu ditu jasandako torturak.

EUSKAL HERRIA

Iturria: Etxerat. Mapa: GARA

4424St. M. de Re

9732Bapaume

9623Clairvaux

7103Moulins-Yzeure

6993Tarascon

2316Lannemezan

2332Gradignan

1563Mont de Marsan

5606St. Maur

8107Fresnes

8383Poissy

8473Villepinte

8175La Santé

8293Nanterre

80612Fleury M.

8243Bois d´Arcy

8754Osny

PARIS

99414Huelva

1.02031

7669Jaén81811

Córdoba

7569Badajoz

6576Cáceres II

46712Topas

6131Bonxe

6435Monterroxo

6519 Curtis

73812 A Lama

3846Villabona

3668Mansilla

3055Dueñas

3497Valladolid

4021Brieva

4081Segovia

2186Burgos

1662El Dueso

2614Soria

30012Zuera

3433Daroca

4321Teruel

57417Castelló I y II

60122Valencia II y III

7509

62013Herrera M.

51310Ocaña I y II

MADRID

Donostia hartu da erreferentzia moduan ibilbideen kalkulurako.

presoak

Espetxeak

Km.

E S P A I N I A RE S T A T U A

4215S. del Real

5117Aranjuez

8672 Meaux

F R A N T Z I A RE S T A T U A

1655Logroño

7013Rennes

7352Alençon

8345Reau

7462Roanne

8641B.-en-Bresse

Puerto I, II y IIIMurcia I y II

96011Sevilla II

86014Granada

Alacant I

70711Alacant II (Villena)

Muret CD y Seysses

6621Arles

5203Beziers

8923Liancourt

8753Lyon

Espetxe kopurua

Preso kopurua

Euskal Herria

Espainiar estatua

Frantziar estatua

Alemania

Ingalaterra

Portugal

Etxean preso

3

45

26

1

1

1

-

5

352

96

1

1

1

5

76 455Guztira

Martutene2

Basauri1

Zaballa2

4675Poitiers

4634Alcalá

4853Navalcarnero

5166Estremera

3292

81818

#BSQsHUMANRIGHTS

Egun 455 dira espetxean dauden Euskal Preso Politikoen Kolektiboko kideak.

Hauxe da, espetxez espetxe, egoera:

DISPERTSIOAREN MAPA

Etxerat.eusE u s k a l P r e s o e t a i h e s l a r i p o l i t i k o e n s e n i d e e n e l k a r t e a

5. ERANSKINA

ELKARTEA

1. Euskal preso eta iheslari politikoen senideak eta lagunak gara. Senide izatea ez da hautazko egoera, espetxeak eta erbesteak inposaturiko egoera baizik. Hori dela eta, jatorri eta ideolo-gia politiko ezberdineko pertsonen bilgunea da Etxerat elkartea.

2. Erbestean ala espetxean ditugun senide eta lagunen egoerak Giza Eskubideen urraketak sa-latzera bultzatzen gaitu eta, aldi berean, egoera horiek dira gure Giza Eskubideak urratzen dituztenak. Gure senideak maitatzeagatik, gure senideekiko dugun maitasunari uko ez egi-teagatik.

3. Eskubideen urraketak salatzen ditugu. Gure senideei urratzen dizkietenak baita guri urratzen dizkigutenak ere. Xantai, presioak eta mendekua direlarik eskubideak urratzeko erabiltzen di-tuzten tresnak.

4. Bakea eta konponbidea lortzeko aurreneko pausua pertsona guztien eskubideen errespetua dela aldarrikatzen dugu.

5. Pairatutako sufrimenduaren aitortza aldarrikatzen dugu egian oinarritutako errelatoa egite-ko, egoera hauek inoiz errepikatuko ez direla bermatzeko.

ZER DA ETXERAT?Hau da elkarte honek preso eta iheslarien senide eta lagunei eskaintzen diena:

• Asistentzia, aholkularitza eta laguntza. Egoera mingarri honek sortutako samina txikitu eta leuntzeko tresnak. Bizitzaren alor guztiak ukitzen dituen egoera da hau fisikoki, psikologikoki, sozialki eta emozionalki eragiten baitute espetxeak, erbesteak edota deportazioak.

• Bizipenak eta esperientziak elkartrukatzeko bilgunea. Non egoera hauek ulertuak eta parte-katuak izan daitezkeen.

• Lan esparrua: Non informazioa zein testigantzek, salaketek eta aldarrikapenek bat egiten duten.

ZER DA ESPETXE POLITIKA?

Espainiako zein Frantziako Gobernu desberdinek azken 30 urteetan gutxienez euskal preso poli-tikoei aplikatutako espetxe politika berezitua da. Espainiako Kode Penaleko printzipioetan jasot-zen denaren aurka: ”Cumplimiento de la condena allí donde el preso tenga arraigo social. Las cár-celes españolas están diseminadas por todo el territorio nacional lo que permite que los internos cumplan su condena en la institución más próxima a su lugar de origen y evitar así el desarraigo familiar y social.” Egungo 400 preso politiko baino gehiago, 76 espetxetan dituzte sakabanatuak estatu espainol zein frantsesean.

DATUAK

Batez besteko distantzia Portzentajea Senide eta lagunentzako ibilbidea

+1.000 km baino gehiagotara 14,06% (64 pertsona) + de 2000 km baino gehiago bisita bakoitzeko

990-800 km bitartean 26,81% (122 pertsona) 1800 bat km. Bisita bakoitzeko



400 km baino gutxiagotara 14,72% (67 pertsona) 600 bat km. Bisita bakoitzeko

Portugal, Ingalaterra eta Alemanian 0,65% (3 pertsona) 2000 kilometro baino gehiago bisita bakoitzeko

Beraz, espetxe politika honen helburu argia presoak beraien inguru sozial, afektibo eta familiarra-rengandik urruntzea eta deserrotzea da. Gainera beraien herriko, Euskal herriko bizitza politikoan parte ez hartzera zigortuak daude.

ZEINTZUK BERE ONDORIOAK?

Preso dauden lagunei ezarritako salbuespeneko neurri ho-nek, senide eta lagunengan eragin zuzena du.

Bisita egiteko eta komunikatzeko gure eskubidea gau-zatzeko hilabetero, senide eta lagunok bidai luzee-giak egitera behartuak gaude baldintza okerretan, ordu eta erdiko hilabeteroko komunikazioa egin ahal

izateko (batez bestekoa Espainiako espetxeetan). Fa-milientzat higadura fisiko, ekonomiko, psikologikoa eta

kezka nabaria da, areago urruneneko espetxeetan edota zigor oso luzeak betetzen direnean (31 urteko espetxe zigo-

rrak betetzen dituztenean).

Ondorio larrienak azken 25 urteetan behintzat, errepideetan beraien lagunak edo senitartekoak ikusteko asmo bakarrare-

kin zihoazen 16 senide eta lagunen bizitzak ezbeharretan galtzea. Espetxe politika honek dirauen bitartean herritar asko hiltzeko arriskuan gaude. Egun, senide eta gertukoek bidegabekoa den egoera batera zigortuak gaude, senide

izateagatik bidaiatzen jarraitzera zigortuak, gastu ekono-miko asumiezinak mantentzera gure harreman loturei uko

ez egiteagatik. Familia izateko eskubidea, bizitzarako eskubi-dea eta askotan Osasuna izateko eskubideak espetxe politika

honen helburu politikoen menpeko jarri dizkigute.

Espetxe politika honen eskubide urraketen biktimak bihurtu gaituzte, aitortza eta ezagutzarik gabeko izkutuko bikti-mak. Eraso, tratu txarren eta abusuen biktima bilakatu gai-tuzte. Diskriminazioa eta oinarrizko eskubideen urraketa sistematikora zigortuak gaude.

www.etxerat.eus

ANEXO 66. ERANSKINA

8. ERANSKINA

18/98 AUZIA (2006 – 2007)

18/98 auziak epaiketa bakarrean batu zituen, lehenago prozedura judizial ezberdinak zirenak. Epaiketa 2006-2007 urteetan zehar garatu zen 16 hilabetez. Epaitegietan jorratzen zen holako lehen prozesua izan ez bazen ere, 18/98 auziak nolabait hasiera eman zion urteetan luzatu zen "dena da ETA" deritzan teoriari, Baltasar Garzón epaileak bultzaturik.

Auzi honi egiten zaion erreferentzia, beraz, modu horretan ulertu behar da: nabarmena dela, Entzutegi Nazionaleko epaileen aldetik "badaezpadako espetxeratzeak" hasiera-hasieratik erabili dituzte. Ez dira zerbait zirkustantziala edo balizkoa, baizik eta Euskal Askapen Sozial eta Nazionalaren aldeko elkarte, erakunde eta militanteen kontrako ohiko jardunbidea.

Auzi haren baitan banaturiko piezak epaitu ziren, hala nola, Egin, hainbat enpresa, Ekin, Xaki edo Zumalabe. Hemen biltzen ditugunak "badaezpadako espetxeratzeek" zer ekar lezakaten hiru adibide ilustratzaile besterik ez dira.

NATALE LANDA

Ekin-eko piezaren baitan auzipetu zuten. 2007ko Azaroaren 30ean, epaiketa bukaturik zegoela, eta pertsona auzipetuak epaiaren zain zeudelarik, Entzutegi Nazionalak auzipeturiko 52 pertsonatik 46ren atxiloketa agindu zuen. Atxiloketak epaia ezagutzera eman baino lehen gertatu ziren. Epaiak Natale Landa "erakunde terroristako kide" izatea leporatuta 11 urteko espetxe zigorra ezarri zion..

Natale Soto del Real espetxera bidali zuten eta ondoren A Coruñako Curtis espetxera. Bertan egon zen preso, 2009 Apirilaren 29an

askatasuna lortu zuen arte, espetxean 512 egun pasa

ondoren. Biharamunean ezagutu zen Epaitegi Gorenari aurkeztutako helegitearen emaitza, non Natale Landa absolbitu zuten.

MIKEL AZNAR

Zumalabe piezaren baitan auzipetu zuten. Natale atxilotu zuten egun berean atxilotu zuten 2007ko Azaroaren 30ean. Epaiak 9 urteko espetxe zigorra ezarri zion "erakunde terroristari laguntza" eman izana leporaturik. Mikel Aznar 2008ko Azaroaren 26an askatu zuten. Ondoren, 2009ko Apirilaren 30ean, ezagutu zen Epaitegi Gorenari

7. ERANSKINA

aurkeztutako helegitearen emaitza, non Mikel Aznar absolbitu

zuten. "Badaezpadako espetxeratzearen" aplikazioan espetxeratu zutenetik askatu zuten arte Mikelek espetxean 360 egun pasa

zituen. Epaile baten erabaki justifikaezinaren ondorioz..

OLATZ ALTUNA

Mikel bezala Zumalabeko kide izateagatik auzipetu zuten. Bere espetxe zigorra ere 9 urtekoa da, "laguntza" eman izana leporaturik. Bere atxilotze data 2007ko Azaroaren 30ean, eta askatasuna lortu zuten engunera 2008ko Ekainaren 19an, 200 egun eta 200 gau

joan zitzaizkion. Olatz absolbitu zuen Auzitegi Gorenaren epaia, 2009ko Apirilaren 30ean eman zuten ezagutzera.

28 GAZTEREN AURKAKO EPAIKETA (SEGI 2015)

XABAT MORAN

BERGOI MODERNAZ

MARINA SAGASTIZABAL

AIALA ZALDIBAR

IGARKI ROBLES

5 pertsona hauek bi data ezberdinetan atxilotu zituzten, 2015eko Maiatzaren 5ean aurreneko hirurak eta 2015eko Maiatzaren 18an azkeneko biak.

Aurreneko hirurak "kidetza" delitua leporaturik 6 urteko espetxe zigorra zien epaia ezagutzera eman aurretik atxilotu zituzten. Beste biren kasuan, Gasteizen atxilotu zituen Ertzaintzak, gazteen egoera salatu eta babes ematen saiatzen ari zen "herri harresia" deritzana eraitsi ondoren. Aurreneko 3 atxiloketak gogor kritikatuak izan ziren eta epaitegietan salatuak ere, inongo epailek agindu edo onartu aurretik ere gertatu baitziren. Ertzaintzari lana errazteko pentsaturiko eta buruturiko erabaki polizial hutsa izan zen.

2015 Azaroaren 4an denek utzi zituzten preso zeuden

espetxeak. Lehen 3 kasuetan espetxe barruan 179 egun pasatu zuten. Aiala eta Igarkiren kasuan espetxealdia 166 egunekoa izan zen.

2015 Azaroaren 24an Epaitegi Gorenari aurkeztutako helegitearen emaitza eman zuten ezagutzera. Auzian prozesaturik zeuden beste bi gazteren, Ainhoa Villaverde eta Ibon Esteban-en, baina epaitegiak Xabat, Bergoi, Igarki, Aiala eta Marinaren absoluzioa

ebatzi zuen. Abenduaren 14an, berriz, Ainhoa Villaverde atera da espetxetik.

9. ERANSKINA

Askapenak aurkezturiko babes-ebazpena onartu duten udalerri eta legebiltzarren zerrenda.

• ARABA:

Vitoria-Gasteiz, Agurain, Legutio, Aramaio, Asparrena, Erriberagoitia, Arraia-Maeztu, Kanpezu, Zuia, Barrundia, Zigoitia, Gaubea, Laudio, Amurrio.

• BIZKAIA:

Bilbao, Barakaldo, Markina, Berriatua, Etxebarri, Ondarroa, Lekeitio, Mendexa, Aulesti, Bolibar, Bermeo, Zalla.

• NAFARROA:

Uharte Arakil, Basaburua, Arbizu, Doneztebe, Berriozar, Gares, Etxauri, Etxarri Aranatz, Burlata, Atarrabia, Huarte, Berriobeiti, Ituren, Leitza, Bakaiku, Lakuntza, Sartaguda.

• GIPUZKOA:

Astigarraga, Hernani, Elgoibar, Antzuola, Arrasate, Oñati, Lazkao, Ordizia, Ormaiztegi, Urretxu, Zaldibia, Zerain, Orexa, Tolosa, Villabona.

• Nafarroako Legebiltzarra

8. ERANSKINA

askapenaren kontrako auziaren txostena

Documents