1

Warszawa, 22 marca 2016 r.

Dr Agnieszka Bógdał-Brzezińska

Starszy wykładowca

W Instytucie Stosunków Międzynarodowych

Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych

Uniwersytetu Warszawskiego

Załącznik nr 2: Autoreferat

AUTOREFERAT

Imię i nazwisko: Agnieszka Bógdał-Brzezińska

Posiadane dyplomy i stopnie naukowe:

- czerwiec 1996 – magister w zakresie stosunków międzynarodowych

uzyskany w Instytucie Stosunków Międzynarodowych Wydziału

Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.

Praca magisterska na temat „Stałe i zmienne uwarunkowania oraz

przejawy mocarstwowości państw w czasach nowożytnych”.

- czerwiec 2000 – stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie

nauki o polityce nadany uchwałą Rady Wydziału Dziennikarstwa i

Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Rozprawa doktor-

ska na temat „Globalizacja polityki Stanów Zjednoczonych w latach

1945-1949” przygotowane pod kierunkiem prof. dr hab. Wiesława

Dobrzyckiego w Instytucie Stosunków Międzynarodowych WDiNP

UW.

2

Przebieg rozwoju zawodowego

Po ukończeniu II Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława

Jagiełly w Płocku w 1991 roku rozpoczęłam studia na kierunku: sto-

sunki międzynarodowe stacjonarne na Wydziale Dziennikarstwa i

Nauk Politycznych w Warszawie jako jedna z pierwszych absolwentów

nowego kierunku. Studia te ukończyłam w 1996 roku z wyróżnieniem,

a następnie w roku akademickim 1995/ 1996 zostałam przyjęta na

roczny staż asystencki w macierzystym Instytucie Stosunków Między-

narodowych WDiNP UW. Po jego ukończeniu i otrzymaniu II nagro-

dy w konkursie na najlepszą pracę magisterską im. Remigiusza Bie-

rzanka, zostałam przyjęta na czteroletnie studia doktoranckie, które

odbywałam między 1996 a 2000 rokiem. 28 czerwca 2000 roku obro-

niłam przed Komisją powołaną przez Radę Wydziału Dziennikarstwa i

Nauk Politycznych UW dysertację doktorską pt. „Globalizacja polityki

zagranicznej Stanów Zjednoczonych 1945-1949”, której promotorem

był prof. dr hab. Wiesław Dobrzycki, a recenzentami prof. dr hab. An-

drzej Mania i prof. dr hab. Edward Haliżak. Decyzją Rady Wydziału

Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW uzyskałam stopień doktora

nauk humanistycznych w zakresie nauki o polityce.

Dorobek naukowy

Autorstwo monografii naukowych, autorstwo lub współau-

torstwo publikacji w recenzowanych czasopismach nauko-

wych, współredakcja naukowa opracowań zbiorowych,

współautorstwo naukowych opracowań zbiorowych.

Z uwagi na specyfikę działalności badawczej w zakresie nauk

społecznych, wyraźny związek zainteresowań badawczych korespon-

duje z moim wykształceniem politologicznym. Staram się łączyć w

swoich badaniach naukowych zarówno kwestie związane historią sto-

sunków międzynarodowych, teorią stosunków międzynarodowych

3

oraz studia z pogranicza bezpieczeństwa teleinformatycznego, społe-

czeństwa informacyjnego. Stąd też moje badania naukowe skupiły się

na:

Relacjach między teorią a historią stosunków międzynarodo-

wych, poszukiwaniach narządzi teoretycznych do studiów histo-

rycznych.

Zależnościach między studiami politologicznymi a współcze-

snym społeczeństwem informacyjnym.

Procesami decyzyjnymi w nawiązaniu do teorii i historii stosun-

ków międzynarodowych.

Zgodnie z zamieszczoną charakterystyką zainteresowań badaw-

czych można stwierdzić, że mój dorobek naukowy po doktoracie

obejmuje około 40 opracowań z szeroko i wielodyscyplinarnie po-

strzeganego zakresu nauki o stosunkach międzynarodowych Z punk-

tu widzenia rodzajów publikacji na powyższy dorobek składają się

samodzielne monografie książkowe (2 opublikowane rozprawy dok-

torska i habilitacyjna), współredakcja naukowa 2 publikacji zbioro-

wych, autorstwo i współautorstwo rozdziałów w monografiach zbio-

rowych lub czasopismach naukowych (w tym 2 w języku angielskim)

oraz współredakcja ekspertyz dla organów państwowych i 1 artykuł

popularyzujący naukę w miesięczniku popularno-naukowym. Wśród

tych publikacji znajdują się dwie monografie książkowe: „Globalizacja

polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych 1945-1949” (Wydawnic-

two ASPRA-JR, Warszawa 2001) oraz publikacja napisana wspólnie z

Marcinem Florianem Gawryckim „Cyberterroryzm oraz problemy

bezpieczeństwa informatycznego we współczesnym świecie” (Wydaw-

nictwo ASPRA-JR, Warszawa 2003) oraz książka cyfrowa (e-book)

„Koncepcje współczesnych stosunków międzynarodowych” (Łódź

2006).

4

1. Wśród podstawowych osiągnięć naukowych, o których mowa

w art. 16 ust. 1 i 2 pkt 1 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach

naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie

sztuki (Dz. U. nr 65, poz. 595 ze zm.) jest studium „Jako monarcha

i jako człowiek”. Uwarunkowania personalne decyzji politycznych

Józefa II Habsburga, Warszawa 2016, wydane pod patronatem

Fundacji Studiów Międzynarodowych.

Mój dotychczasowy dorobek opublikowany po otrzymaniu stop-

nia doktora nauk humanistycznych w zakresie nauki o polityce obej-

muje około trzydzieści publikacji napisanych samodzielnie albo we

współpracy z innymi autorami. Można poddać go dwojakiej klasyfika-

cji. Po pierwsze wg. kryterium rzeczowego publikacje moje dotyczą hi-

storii stosunków międzynarodowych, teorii stosunków międzynaro-

dowych i związków między rozwojem technologicznym, w tym tech-

nologii cyfrowych, a wyzwaniami i zagrożeniami dla współczesnych

stosunków międzynarodowych. Po wtóre wg. kryterium rodzajowego

publikacje te podzielić można na monografie, podręczniki, książki

współredagowane z innymi badaczami, artykuły naukowe w publika-

cjach zbiorowych i w czasopismach oraz recenzje naukowe.

Na dorobek naukowy dotyczący szeroko pojmowanej myśli teo-

retycznej w nauce o stosunkach międzynarodowych składają się po-

głębione recenzje i artykuły naukowe oraz podręcznik w wersji cyfro-

wej, jak również publikacja zbiorowa wydana we współredakcji. War-

to zaznaczyć, że zainteresowanie teorią stosunków międzynarodo-

wych skłoniło mnie do szukania afiliacji naukowo-dydaktycznej w Za-

kładzie Historii i Teorii Stosunków Międzynarodowych ISM WDINP

UW. W ramach wskazanego obszaru mego dorobku naukowego za

wartościowy uznaję podręcznik w wersji cyfrowej (e-book), zatytuło-

5

wany „Koncepcje współczesnych stosunków międzynarodowych”, wy-

dany przez Polski Uniwersytet Wirtualny w 2006 roku. Przedstawio-

no w nim podstawowe metody badań stosunków międzynarodowych,

jak również panoramę paradygmatów teoretycznych stosunków mię-

dzynarodowych oraz popularnych, najczęściej stosowanych teorii

cząstkowych. W tym ostatnim przypadku dokonałam reasumpcji teo-

rii wojny i pokoju, wskazując znaczenie polemologii Francuskiej i

teorii wojen hegemonicznych. Publikacja ta uzupełniona została rów-

nież o narzędzia weryfikacji wiedzy przez czytelnika w formie zesta-

wów pytań i odpowiedzi oraz testów dołączonych do każdej z części

tego opracowania.

Kolejny obszar prowadzonych przeze mnie badań naukowych odnosi

się do dorobku teoretycznego niezachodniej nauki o stosunkach mię-

dzynarodowych. Służy on poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie, jak

rozwija się myśl teoretyczna na obrzeżach geograficznych i tematycz-

nych współczesnych badań. Odpowiedzią na te dylematy badawcze

była publikacja pt. „Re-Wizje i Re-Orient-acje. Myśl pozaeuropejska w

nauce o stosunkach międzynarodowych” wydana w 2012 roku w ko-

redakcji z M.F. Gawryckim i J. Zajączkowskim. Jej anglojęzyczna wer-

sja ukazała się w dwa lata później pt. „Re-visions and Re-

Orientations. Non-European Thought in International Relations Stu-

dies”, London -New Delhi-New York-Sydney 2014. W pracy tej oprócz

zakończenia opracowanego wspólnie z M.F. Gawryckim miałam oka-

zję umieścić artykuł naukowy, zatytułowany „Postkolonialne dziedzic-

two niezachodniej teorii stosunków międzynarodowych”, s. 44-65

(jego angielska wersja „Postcolonial Heritage of Non-Western Inter-

national Relations Theory”, s.27-47, (w:) „Re-visions and Re-

Orientations. Non-European Thought in International Relations Stu-

dies”, London -New Delhi-New York-Sydney 2014. Dokonałam w nim

6

analizy zależności między rozwojem myśli teoretycznej w krajach nie-

zachodnich, a ich przeszłością kolonialną, akcentując zauważalność

dwóch prawidłowości jej rozwoju, tj. rodzaju odwzorowywania tema-

tów badań, popularnych w krajach-byłych metropoliach, a ponadto –

znaczące skupienie uwagi badaczy na nowych podejściach teoretycz-

nych, takich jak feminizm, ekologizm czy postmodernizm. Ten ostatni

nurt, w kontekście wkładu w mój dorobek naukowy, znalazł odzwier-

ciedlenie w artykule naukowym pt. „Postmodernizm” w pracy zbioro-

wej pod redakcją R. Zięby, S. Bielenia i J. Zając, pt. „Teorie i podej-

ścia badawcze w nauce o stosunkach międzynarodowych”, Warszawa

2015, s. 217-241. Dokonałam w nim analizy i systematyzacji wiedzy o

przesłaniu i głównych treściach podejścia postmodernistycznego w

różnych działach nauki, jak również w nauce o stosunkach międzyna-

rodowych. Poddałam również weryfikacji obowiązujące opinie o me-

todologii postmodernistycznej i główne wątki krytyki nurtu obecne w

ujęciach związanych z szeroko rozumianą tradycją pozytywistyczną.

W artykule w języku angielskim pt. „National and International Iden-

tity In the Context of Polish European Union Presidency – Construc-

tivism-based Approach, opublikownym na łamach “Economic and Po-

litical Thought” ( 2(4)2011, s. 117-134) wraz z współautorką Anitą Bu-

dziszewską poddałyśmy analizie użyteczność kategorii tożsamość na-

rodowa i międzynarodowa w kontekście kampanii wizerunkowej Pol-

ski w kontekście prezydencji naszego kraju w UE. Przeprowadzone

analizy wystąpień i wypowiedzi decydentów polskich pozwoliły okre-

ślić jako przeciętny poziom poczucia wspólnej tożsamości Polski z in-

nymi państwami UE, podobnie jak skalę umiejętności wykorzystania

„poczucia-my” (kategoria autorstwa Karla Deutscha) w budowaniu

międzynarodowego wizerunku przez polityków polskich. W świetle

studiów teoretycznych osnutych wokół Unii Europejskiej sytuuje się

7

także artykuł naukowy pt. „Neofunkcjonalne i neorealistyczne kon-

cepcje Unii Europejskiej oraz ich krytyka” wydany w pracy zbiorowej

pod redakcją Edwarda Haliżaka i Stanisława Parzymiesa pt. „Unia

Europejska - nowy typ wspólnoty międzynarodowej”, (Oficyna Wy-

dawnicza ASPRA-JR, Instytut Stosunków Międzynarodowych, War-

szawa 2002, s. s. 95-112). Służy porównaniu dokonań nurtów teore-

tycznych wymienionych w tytule, jak również próbie poszukiwania

między nimi analogii i wzajemnych inspiracji. W dorobku naukowym

posiadam również artykuły poświęcone kategoriom powszechnie sto-

sowanym w nauce o stosunkach międzynarodowych. Pierwszy artykuł

pt. „Kategoria globalizacji w nauce o stosunkach międzynarodowych i

pojęcia współzależne: regionalizacja, uniwersalizacja, internacjonali-

zacja” wydana na łamach „Stosunków Międzynarodowych” ( Tom 23,

Nr 1-2, 2001, s. 99-121) uzupełnia debatę opisaną w sprawozdaniu z

międzynarodowej konferencji naukowej pn. „Globalization of Interna-

tional Relations and Implications for Central and Eastern European

Countries” (STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE, Tom 22, Nr 3-4,

2000, s. 193-202). Oba teksty podsumowują debatę nad naturą globa-

lizacji, zestawiają ze sobą zgodnie z analizą porównawczą kategorię

globalizacja i inne terminy pokrewne stosowane w pracach z zakresu

stosunków międzynarodowych, eliminują możliwość utożsamiania ich

ze sobą. Drugie z opracowań zatytułowane „Mocarstwowość w teorii

stosunków międzynarodowych” zamieszczono w pracy zbiorowej pt.

„Państwo w teorii i praktyce stosunków międzynarodowych” pod re-

dakcją Janusza Symonidesa i Mirosława Sułka (Wydawnictwa Uni-

wersytetu Warszawskiego, Warszawa 2009, s. 89-114) nawiązuje w

odległy i pośredni sposób do tematyki mej pracy magisterskiej. W ar-

tykule znalazły miejsce próby przedstawienia fenomenu

m0carstwowości, jako jednej z kluczowych kategorii realizmu poli-

8

tycznego. Postawiono pytanie, czy zasadne jest używanie tej kategorii

wobec podmiotów zbiorowych, np. Unii Europejskiej, a także czy i jak

zmieni się wartość wyjaśniająca tego pojęcia w warunkach narastania

takich zjawisk jak terroryzm międzynarodowy czy migracje. Trzeci z

artykułów poświęconych pojęciom teoretycznym jest zatytułowany

„Modele bezpieczeństwa międzynarodowego w świetle teorii stosun-

ków międzynarodowych” i znajduje się w pracy zbiorowej pod red.

Pawła Olszewskiego, Tomasza Kapuśniaka i Wiesława Lizaka pt.

„Bezpieczeństwo międzynarodowe-wyzwania i zagrożenia XXI wieku

(Wydawnictwo Wyższej Szkoły Handlowej Radom, 2009, s. 11-28),

podobnie jak czwarty omawiający „Porządek międzynarodowy w per-

spektywie badań angielskiej szkoły stosunków międzynarodowych”

(w: „Porządek międzynarodowy u progu XXI wieku. Wizje - koncepcje

– paradygmaty”, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, War-

szawa 2005, s. 297-312), oba te artykuły uściślają zależności między

rozumieniem pojęć porządek międzynarodowy a model bezpieczeń-

stwa międzynarodowego. Dodatkowo weryfikują fundamentalne ce-

chy obu kategorii, a nade wszystko oprócz funkcji wyjaśniającej, peł-

nią funkcję porządkującą w ramach terminologii teoretycznej.

Z kolei w artykule pt. „Nieślubna córka świętego Mikołaja. Liga

Narodów w krzywym zwierciadle teorii” zamieszczonym w książce pt.

„Liga Narodów Wybranych”, wydanej pod redakcją moją i M.F. Gaw-

ryckiego w Warszawie w 2010 roku (s. 171-216, Wydawnictwa Uni-

wersytetu Warszawskiego) podjęłam próbę wykorzystania wielu nur-

tów teorii stosunków międzynarodowych do zdefiniowania konkret-

nego zjawiska historycznego jakim była pierwsza międzyrządowa or-

ganizacja powszechna. Była to próba eksperymentalnego zaprezento-

wania narzędzi teoretycznych w odniesieniu do badań z historii sto-

sunków międzynarodowych.

9

Częścią mojego dorobku naukowego powiązanego z teorią

stosunków międzynarodowych są rozbudowane recenzje dzieł nauko-

wych innych autorów, zamieszczonych w czasopiśmie „STOSUNKI

MIEDZYNARODOWE – International Relations”. Były one poświę-

cone odpowiednio pracy habilitacyjnej Jacka Czaputowicza, pt „Teo-

rie stosunków międzynarodowych. Krytyka i systematyka” (STO-

SUNKI MIEDZYNARODOWE – International Relations, Tom 38 r.

2008, str. 281-282), pracy zespołu autorskiego w składzie Scott Bur-

chill, Richard Devetak, Adrew Linklater, Matetew Patarson, Christian

Reus-Smit, Jacqui True pt. „Teorie stosunków międzynarodowych”

(STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE Tom 36 r. 2007, str. 263-266),

ocenie krytycznej monografii Emmanuela Todda, pt. „Schyłek impe-

rium. Rozważania o rozkładzie systemu amerykańskiego”, (STOSUN-

KI MIĘDZYNARODOWE, Tom 29 r. 2004, 1-2, s. 215-217 ), a wresz-

cie panoramie prac nawiązujących do teorii stosunków międzynaro-

dowych różnych autorów polskich pt. „New Thinkers for the New Age.

Młodzi polscy badacze wobec teorii stosunków międzynarodowych”,

(STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE, Tom 29 r. 2004, s. 335-345),

gdzie dokonałam reasumpcji rozwoju myśli teoretycznej w dorobku

najmłodszego pokolenia naukowców zajmujących się w naszym kraju

studiami międzynarodowymi. Podsumowując: publikacje dotyczące

teorii stosunków międzynarodowych stanowią ważną składową w mo-

im dorobku naukowym, pozostając w ścisłym związku z wieloletnią

aktywnością dydaktyczną. Uzupełniają polski dyskurs wokół myśli

teoretycznej lub służą jego podsumowaniu.

Kolejny obszar w moim dorobku naukowym stanowią zagadnie-

nia rozwoju społeczeństwa informacyjnego, gospodarki opartej na

wiedzy czy bezpieczeństwa cybernetycznego i jego zagrożeń oraz dzia-

łalności organizacji międzynarodowych. Głównym osiągnięciem na-

10

ukowym w tym obszarze jest monografia napisana wspólnie z M. F.

Gawryckim, pt. „Cyberterroryzm i problemy bezpieczeństwa informa-

cyjnego we współczesnym świecie”, (Fundacja Studiów Międzynaro-

dowych, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2003). Uzupeł-

nieniem jej treści stały się artykuły naukowe zamieszczone w pracach

zbiorowych tj. „Rola Internetu wobec procesów demokratyzacji w sto-

sunkach międzynarodowych” (współautorstwo z M.F. Gawryckim) w

publikacji pod redakcją J. Adamowskiego i M. Jas pt. „Demokracja a

nowe środki komunikacji społecznej” (Oficyna Wydawnicza ASPRA-

JR, Warszawa 2005, s. 83-108,), jak również „Cyberterroryzm jako

nowe zagrożenie dla bezpieczeństwa międzynarodowego w dobie glo-

balizacji. (współautorstwo z M.F. Gawryckim) w pracy pod redakcją

E. Haliżaka, W. Lizaka, L. Łukaszuka i E. Śliwki SVD pt. „Terroryzm w

świecie współczesnym”, (Fundacja Studiów Międzynarodowych i

Fundacja Misyjno-Charytatywna Księży Werbistów., Warszawa 2004,

s. 321-339). Zarówno wymienione powyżej artykuły naukowe, jak i

monografia stanowiły pionierski wkład w rozwój polskich badań nad

problematyką cyberterrorzymu, cyberprzestępczości i prewencji bez-

pieczeństwa cyfrowego (teleinformacyjnego). Publikacje te, a zwłasz-

cza monografia, należą do najczęściej cytowanych w naukowych opra-

cowaniach innych autorów zajmujących się powyższą problematyką.

Ważną część mojego dorobku naukowego stanowią studia nad

wkładem Polski, Unii Europejskiej i innych organizacji międzynaro-

dowych w promocję, rozwój i implementację modelu społeczeństwa

Informacyjnego. Celem badań było uchwycenie związanych z tym

trendów w skali globalnej, ich regionalnych wariantów w Europie i

poziomu recepcji w naszym kraju. Ponadto w opisywanej tu serii arty-

kułów naukowych wykazano fundamentalne znaczenie organizacji

międzynarodowych i wspólnot integracyjnych w promocji społeczeń-

11

stwa informacyjnego. Treści powyższe znaleźć można w następują-

cych opracowaniach mego autorstwa: „Polska na drodze dostosowań

do modelu społeczeństwa informacyjnego Unii Europejskiej” opubli-

kowana w pracy zbiorowej pt. „Prawo, instytucje i polityka w procesie

globalizacji”, pod redakcją E. Haliżaka i R. Kuźniara (s. 344-357, Wy-

dawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2003), „Strategie rozwojowe

społeczeństwa informacyjnego w Unii Europejskiej” w pracy zbioro-

wej pod redakcją G. Michałowskiej pt. „Integracja europejska. Insty-

tucje. Polityka. Prawo. Księga pamiątkowa dla uczczenia 65-lecia Pro-

fesora Stanisława Parzymiesa” (s. 61-72, Wydawnictwo Naukowe

Scholar, Warszawa 2003), „Kampania ONZ na rzecz budowy GSI

elementem pogłębiania bezpieczeństwa społecznego i gospodarczego”

w pracy zbiorowej pt. „Stosunki międzynarodowe w XXI wieku”, pod

redakcją E. Haliżaka i in. (s. 984-1001, Wydawnictwo Naukowe

SCHOLAR, Warszawa 2006), „Poszerzanie statutowych funkcji Sekre-

tarza Generalnego ONZ na przykładzie koncepcji Globalnego Społe-

czeństwa Informacyjnego” wydane w czasopiśmie „STOSUNKI MIĘ-

DZYNARODOWE”, (Tom 2, Nr 1-4 r. 2006, s. 121-130).

Elementem mojego dorobku naukowego są również studia

nad zmianami, jakie wprowadzają narzędzia technologii informacyj-

no-komunikacyjnej (ICT) w gospodarce i życiu prywatnym jednostek

w skali kraju i świata. W artykule pt. „Słoń zwany prywatnością. Na-

ruszenia prywatności z użyciem nowoczesnych technologii i ich pre-

wencja” w publikacji zbiorowej pt. „Świat wobec współczesnych wy-

zwań i zagrożeń”, (s. 290-305, Wydawnictwo Naukowe Scholar, War-

szawa 2010) przeprowadziłam analizę porównawczą stanu regulacji

prawnych dotyczących wpływu ICT na jedno z kluczowych praw czło-

wieka tj. prawo do prywatności, tezując, że poddawane jest ono w

większości państw bez względu na ich ustrój wymogom bezpieczeń-

12

stwa narodowego. Z kolei w opracowaniu pt. „Międzynarodowe struk-

tury wiedzy i innowacji – mechanizmy zmiany, aktualne trendy i

uczestnicy”, w pracy pod redakcją E. Haliżaka pt. „Geoekonomia” (s.

162-186, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2012) dokona-

łam systematyzacji jakościowej i przestrzennej tytułowych struktur

innowacji i wiedzy, rozwijanych w ramach gospodarki opartej na wie-

dzy. Do tej nowoczesnej formacji ekonomicznej nawiązuję również w

dwóch innych publikacjach tj. artykule pt. „Inwestycje oparte na wie-

dzy a społeczeństwo informacyjne w Polsce”, w pracy zbiorowej pt.

„Czy inwestować w umiejętności informatyczne pracowników?” (s. 8-

26, Suwałki 2014) oraz we wcześniejszym opracowaniu pt. „Rosja,

Ukraina i Białoruś: koncepcje społeczeństwa informacyjnego i gospo-

darki opartej na wiedzy” na łamach „STOSUNKÓW MIĘDZYNARO-

DOWYCH” (Tom 30 r. 2004, nr 3-4, s. 169-189 ).

Ponadto do mojego dorobku naukowego należą badania nad

działalnością organizacji międzynarodowych w pogłębianiu między-

narodowej współpracy sektorowej „Udział Polski we współpracy

transportowej, technologicznej i dotyczącej zmian klimatu na forum

organizacji międzynarodowych”, w pracy pod redakcją S. Parzymiesa i

I. Rysińskiej pt. „Udział Polski w organizacjach międzynarodowych”,

(s. 367-392, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2012).

Ostatni, trzeci obszar prowadzonych przeze mnie badań na-

ukowych odnosi się do szeroko pojmowanej historii stosunków mię-

dzynarodowych (HSM) z odniesieniami do teorii tychże stosunków.

Ich celem staje się określenie poprzez analizę wybranych problemów

historycznych ich międzynarodowego kontekstu lub siły i skali od-

działywania na rzeczywistość międzynarodową. Najwcześniejszą pra-

cą o takim właśnie profilu jest „Globalizacja polityki Stanów Zjedno-

czonych 1945-1949”, która jest opublikowana wersja doktoratu (Ofi-

13

cyna Wydawnicza ASPRA - JR, Fundacja Studiów Międzynarodo-

wych, Warszawa 2001). Podejmuję w niej próbę zdefiniowania globa-

lizacji jako współczesnego megatrendu rozwojowego stosunków spo-

łecznych, zestawiając jej naturę ze specyfiką globalizmu (lub globali-

zacji) jako szczególnej formy udziału mocarstw światowych w polityce

międzynarodowej. Uzupełnieniem badań określających narzędzia po-

lityki zagranicznej potęg światowych stała się analiza „Czynnika mor-

skiego w polityce Stanów Zjednoczonych - aspekty historyczne”. Arty-

kuł pod tym tytułem został wydany w pracy zbiorowej „ Morze w cywi-

lizacji, kulturze, stosunkach międzynarodowych” pod red. E. Haliżaka

i in. (s. 97-108, Fundacja Studiów Międzynarodowych i Fundacja Mi-

syjno-Charytatywna Księży Werbistów, Warszawa 2006).

Zainteresowanie działalnością organizacji międzynarodowych

został uzupełniony w 2010 roku publikacją zbiorową pod redakcja

moją i M.F. Gawryckiego pt. „Liga Narodów Wybranych” ( Wydawnic-

twa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2010). W ośmiu roz-

działach zestawione zostały analizy percepcji Ligi Narodów przez sła-

biej opisane w literaturze przedmiotu jej państwa członkowskie lub

grupy państw. Celem pracy była także funkcja demaskatorska, tj.

ujawnienie instrumentalizmu mocarstw w sterowaniu pracą tej orga-

nizacji i selektywizmu korzyści odnoszonego z tytułu członkowstwa w

niej. Stąd tytuł pracy wskazuje, że zasada suwerennej równości człon-

ków była fasadowa i nie zaspokajała oczekiwań mniejszych państw.

Jako redaktorzy pracy podjęliśmy starania, aby uzupełnić tradycyjne

narzędzia metodologii historycznej narracją politologiczno-

międzynarodową.

Podobny cel postawiony został w ramach badań własnych nad

tożsamością historii stosunków międzynarodowych jako obszaru ba-

dań. Tok wnioskowania opisany został w artykule naukowym pt.

14

„Agnieszka opowiada bajki” w publikacji pt. „Wielo- i interdyscypli-

narność nauki o stosunkach międzynarodowych” pod red. A. Gałgan-

ka, E. Haliżaka i M. Pietrasia, (s. 415-440, Wydawnictwo RAMBLER,

Warszawa 2012). Wskazałam w nim różnice między historią stosun-

ków międzynarodowych a historią powszechną, opisując sposób wy-

korzystania paradygmatów nauki o stosunkach międzynarodowych do

badań nad wybranymi zagadnieniami historycznymi, jak również

wskazując własne doświadczenia w ramach dydaktyki HSM prowa-

dzonej przeze mnie na Uniwersytecie Warszawskim.

Głównym dziełem w ramach mojego dotychczasowego dorobku

naukowego zgłoszonym do oceny w procedurze o nadanie stopnia

doktora habilitowanego jest studium pt. „Jako monarcha i jako czło-

wiek. Uwarunkowania personalne decyzji politycznych Józefa II”,

Warszawa 2016. Opracowanie to poświęcone jest analizie decyzji poli-

tycznych Austriackiego władcy Józefa II Habsburga, cesarza rzym-

skiego narodu niemieckiego. Czas życia i aktywności politycznej Józe-

fa II przypadał na okres 1741-1790 i w sensie chronologicznym mieści

w obszarze szeroko pojętej historii stosunków międzynarodowych.

Przy wyborze tematu pracy kierowały mną motywy osobiste i nauko-

we. Przed piętnastoma laty zainteresowałam się hobbystycznie posta-

cią i działalnością Józefa II Habsburga, omawiana praca podsumo-

wuje zatem wieloletnie badania własne nad fenomenem cesarza jako

osoby i jako polityka. Celem pracy jest ukazanie zależności między

procesami decyzyjnymi w polityce, a ich kontekstem, w którym uwagę

koncentruję na uwarunkowaniach personalnych. Z realizacją tego celu

powiązana jest teza główna pracy, że stan zdrowia, osobowość i wize-

runek oraz percepcja rzeczywistości oddziałują nadzwyczaj silnie na

decyzje polityczne mężów stanu. Dla uproszczenia i symbolicznego

podsumowania tezy służy zdanie „historię tworzą ludzie”, które ozna-

15

cza, że jako autor opracowania nie identyfikuję się z koncepcją o bez-

względnie dominującym wpływie przemian społecznych na procesy

decyzyjne w polityce, dokonując analizy słuszności jednego z wcze-

śniejszych, dziewiętnastowiecznych podejść badawczych w historio-

grafii, skupionego wokół problemu wpływu jednostek na dzieje, w tym

przypadku – na procesy polityczne osiemnastowiecznej Austrii, u

progu zmian w Europie wywołanych Wielką Rewolucją Francuską.

Celem drugoplanowym jest podjęcie pionierskiej w Polsce próby

wykorzystania wybranych podejść teoretycznych z zakresu analizy po-

lityki do badań nad historią stosunków międzynarodowych. Do tego

celu posługuję się materiałem faktograficznym w większej mierze z

zakresu spraw zagranicznych monarchii habsburskiej, gdyż jest to

zgodne z moim wykształceniem podstawowym magistra stosunków

międzynarodowych i wieloletnią afiliacją zawodową w Instytucie Sto-

sunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Praca pod

względem konstrukcyjnym służy odpowiedziom na poniższe przykła-

dowe pytania badawcze:

jaka jest skala wpływu czynników personalnych: zdrowia,

osobowości, mentalności decydenta na procesy decyzyjne i

w jakim stopniu może on być nieświadomy ich znaczenia,

a wreszcie – jak istotnie konsekwencje niesie to dla jego

decyzji.

w jakiej skali, w jaki sposób, przy jakich ułatwieniach i

utrudnieniach, uwidacznia się wpływ głównego architekta

procesów decyzyjnych na ich genezę, redakcję, artykula-

cję, promocję i realizację.

w jaki sposób, w jakiej skali, z jakim skutkiem na procesy

decyzyjne wpływa efekt paradygmatyczny; jak należy po-

strzegać oddziaływanie mentalności epoki: ducha czasów

16

albo klimatu opinii na światopogląd decydenta i jego oto-

czenie.

jak dalece w badaniach pomijany jest problem różnic w

światopoglądowych minionych epok i współczesności, gdy

nauka próbuje wyjaśniać poza kontekstem ideowym po-

stępowanie mężów stanu.

W badaniach nad tym podobnymi kwestiami odwołałam się do

dorobku podejść postpozytywistycznych w naukach społecznych, a

zwłaszcza do postmodernizmu w teorii stosunków międzynarodo-

wych. Oparłam się na założeniu, że narracja o wydarzeniach histo-

rycznych, tak odległych jak panowanie Józefa II Habsburga, musi po-

siadać charakter subiektywny, przedstawia bowiem opinie badacza o

wydarzeniach opisywanych jedynie w źródłach pierwotnych i wtór-

nych, ale nie nawiązuje do jego własnego doświadczenia, jako ich po-

tencjalnego świadka czy uczestnika. Postmodernistyczny dyskurs, w

którym utrzymana jest konwencja tej pracy pozwolił wydobyć głębiej

zaakcentować wielodyscyplinarność i interdyscyplinarność nauki o

stosunkach międzynarodowych, w której specjalizuję się w ramach

mego dorobku naukowego. Toteż, poza tradycyjnie pojmowanym ob-

szarem studiów politologicznych, sięgnęłam do dokonań w wielu in-

nych nauk. Narracja postmodernistyczna pozwoliła w omawianej pra-

cy na zastosowanie zróżnicowanych narzędzi metodologicznych. Z

obszaru samego postmodernizmu wykorzystano genealogie wiedzy,

dla analizy korespondencji Józefa II. Z obszaru psychologii kognityw-

nej zaczerpnięto elementy teorii emocji i percepcji rzeczywistości. Z

zakresu teorii polityki zagranicznej odwołano się do teorii racjonalne-

go aktora, a z dorobku socjologii – teorii niewdzięczności społecznej.

Zgodnie z konwencją postmodernistycznego dyskursu praca napisana

została stylem określonym przez autora jako perswazyjny, tj. zaanga-

17

żowany i oparty na założeniu o prawie badacza do prowadzenia wy-

wodu naukowego w formie wywołującej emocjonalną reakcję czytel-

nika. Silny akcent położony na interpretację badanych treści miał

wzbudzić wątpliwość, czy przeważająca w nauce o stosunkach mię-

dzynarodowych koncepcja dążenia intersubiektywizmu poznania jest

właściwa lub przynajmniej poprawnie rozumiana. Intersubiektywizm

na poziomie praktyki politycznej służy utrzymaniu harmonii między

podmiotami, wydaje się jednak, że na poziomie wnioskowania na-

ukowego stanowi rodzaj ślepej uliczki. Przyjęta przeze mnie konwen-

cja narracyjna ujawnia mą głęboką wątpliwość, czy powinniśmy dele-

gitymizować ujęcia badawcze sytuujące się poza głównym nurtem

związanym z metodologią pozytywistyczną. Ambicją autora jest

przede wszystkim podjąć próbę zrozumienia przedmiotu badań, a w

dalszej kolejności skłonienia czytelnika do podobnych prób. Działanie

takie sytuuję w obrębie funkcji ideologiczno-wychowawczej nauki.

Daleka jestem natomiast od neutralistycznych prób intersubiektywi-

stycznego objaśniania rzeczywistości, które dominują w podejściach

pozytywistycznych, nawiązując do uzgodnionej drogą kompromisu

metody skupiania się na ontologii. Nie oznacza to, że w pracy mej on-

tologiczny wymiar badań został całkowicie zredukowany. Dokumen-

tacja źródłowa była jednak nade wszystko istotna dla rozbudowy

funkcji epistemologicznej dzieła.

Studium pt. „Jako monarcha i jako człowiek. Uwarunkowania

personalne decyzji politycznych Józefa II” składa się z obszernego

wprowadzenia, czterech rozdziałów i podsumowania. Wprowadzenie

określa motywacje wyboru tematu pracy, przedstawia wykorzystywa-

ne podejścia teoretyczne, wskazuje siatkę kategorii naukowych nawią-

zujących do badanego problemu i wyjaśnia przesłanki konstrukcyjne

pracy z uwzględnieniem wyboru narracji postmodernistycznej.

18

W rozdziale pierwszym skupiłam się na detalicznej analizie sta-

nu zdrowia Józefa II, ze szczególnym uwzględnieniem końcowego

okresu jego panowania. Cały rozdział służy dokumentacji tezy o

zmienności decyzji politycznych cesarza w zależności od jego stanu

zdrowia, jak również o wpływie pogłębiającej się emocjonalności jako

formy reakcji na problemy polityczne w okresie długiej i śmiertelnej

choroby. Prowadzi to do wniosku, że zarówno stan zdrowia fizycznego

jak i psychicznego rzutowały w kluczowy sposób na decyzje politycz-

ne, czyniąc z tego przez wiele lat aktywnego reformatora grabarza

własnych projektów.

W rozdziale drugim ukazałam wizerunek Józefa II jako decy-

denta politycznego, złożony z wyglądu i emanacji cech charakteru

oraz przekonań. Przedmiotem rozważań było pytanie o zdolność Józe-

fa II do autokreacji i ewentualną celowość budowania dualnego obra-

zu monarchy i człowieka. W toku badań doszłam do przekonania o

niezdolności, a nawet niechęci cesarza do konsekwentnego tworzenia

obrazu samego siebie jako decydenta, przy równoczesnej, do pewnego

stopnia intuicyjnej potrzebie podejmowania takich prób w obszarze

jego tożsamości jako jednostki. Prowadzić to może do wniosku, że

część decyzji politycznych była przezeń podejmowana z poziomu toż-

samości indywidualnej, a nie tożsamości męża stanu.

W rozdziale trzecim zajęłam się oceną wpływu otoczenia na de-

cyzje polityczne Józefa II, skupiając na kilku problemach. Po pierwsze

– oceniłam brak spójności w doborze przez cesarza najbliższych

współpracowników, z których część pełniła funkcje z racji posiada-

nych kompetencji, a część w związku z sympatią osobistą władcy, bądź

subiektywną oceną ich lojalności. Po wtóre – przeanalizowałam od-

działywanie nieformalnych więzi łączących cesarza z przyjaciółmi i

rodziną, co doprowadziło mnie do przekonania, że czynnik płci od-

19

grywał znaczącą rolę w definiowaniu tego wpływu. Prowadziło to do

wniosku, że czynnik mizoginii był silnym ograniczeniem dla podej-

mowania poważnej debaty politycznej przez cesarza z kobietami z jego

otoczenia.

Rozdział czwarty uczyniłam panoramą dorobku decyzyjnego Jó-

zefa II, skupiając się na sprawach zagranicznych, lub filtrując sprawy

polityki wewnętrznej monarchii habsburskiej przez relacje ze środo-

wiskiem międzynarodowym. W rozdziale tym zilustrowałam postawę

decyzyjną cesarza zgodną z modelem racjonalnego aktora, wskazując

równocześnie przykłady podejmowania decyzji, które zgodnie z kon-

cepcją kodu operacyjnego decydenta, podejmowane były w oparciu o

przekonania osobiste, zawsze bronione z uporem, ale często iluzo-

ryczne.

W podsumowaniu podkreśliłam, że w mojej ocenie celem Józefa

II jako decydenta politycznego była bezwzględna jedność monarchii

habsburskiej, której zaangażowanie w sprawy europejskiej można

określić jako realizację „zagranicznej polityki wewnętrznej”. Z prowa-

dzonych badań ujawnił się obraz Józefa II jako decydenta świadome-

go głównych zagrożeń w polityce wewnętrznej i zagranicznej, lecz nie-

zdolnego do osiągnięcia sukcesu w postaci reform i stabilizacji pozycji

międzynarodowej Austrii. Za główny problem nieefektywności decy-

zyjnej cesarza uznałam obok jego niekonsekwencji i zmienności dzia-

łania, pogarszającą się kondycję zdrowotną i emocjonalną. Nade

wszystko jednak – pragnienie osiągnięcia pewnego ideału: sługi pań-

stwa, którego źle pojęta realizacja, czyniła z cesarza wartościowego

człowieka, lecz nieskutecznego monarchę i decydenta.

W omawianym studium, które jest podstawą wniosku o prze-

prowadzenie procedury habilitacyjnej, łączę również dotychczasowy

dorobek w zakresie roli wiedzy i informacji w życiu społecznym, w

20

tym międzynarodowym ze studiami nad historią stosunków między-

narodowych. W rezultacie w omawianej pracy pojawił się problem re-

lacji między wiedzą a władzą polityczną. Poruszyłam problem rozu-

mienia wiedzy i informacji w epoce Oświecenia i poddałam ocenie

sposób wykorzystania wiedzy przez Józefa II w jego decyzjach poli-

tycznych. Wnioskuję przez to, że omawiana praca pozostaje w łączno-

ści z wcześniejszymi elementami mego dorobku naukowego poświę-

conego roli informacji w życiu społecznym i gospodarczym współcze-

snych państw.

Referaty na międzynarodowych i krajowych konferencjach

naukowych.

Czynny udział w życiu naukowym mojej osoby przejawia się

przede wszystkim w przygotowywaniu oraz wygłaszaniu referatów na

tematycznych konferencjach naukowych (krajowych i międzynarodo-

wych), poświęconych zagadnieniom z zakresu stosunków międzyna-

rodowych, bezpieczeństwa, politycznych, gospodarczych i społecznych

problemach współczesnego świata. Jako czynny uczestnik brałam

udział w następujących konferencjach naukowych krajowych i mię-

dzynarodowych, przygotowując, a także wygłaszając referaty:

1. udział w ogólnopolskiej konferencji Instytutu Stosunków Międzyna-

rodowych pt. „Unia Europejska – nowy typ wspólnoty międzynaro-

dowej”, – referat pt. „Neofunkcjonalne i neorealistyczne koncepcje

integracji europejskiej; Kazimierz Dolny n. Wisłą, wrzesień

2001;

21

2. udział w ogólnopolskiej konferencji Instytutu Stosunków Międzyna-

rodowych pt. „Globalizacja a stosunki międzynarodowe”, – referat pt.

USA – mocarstwo globalne; Kazimierz Dolny n. Wisłą, wrzesień

2002;

3. udział w ogólnopolskiej konferencji Instytutu Stosunków Międzyna-

rodowych i Zakonu Werbistów pt. „ Terroryzm międzynarodowy –

źródła i przejawy we współczesnym świecie”, – referat pt. Cyberterro-

ryzm jako nowe zagrożenie bezpieczeństwa międzynarodowego w do-

bie globalizacji (koreferat z M.F. Gawryckim, Krynica Morska, maj

2002;

4. udział w międzynarodowej konferencji Prywatnej Wyższej Szkoły Biz-

nesu i Administracji w Warszawie pt. „The United Nations: Threats

and Challenges in the 21st Century”, ”, – referat pt. “The UN’s contri-

bution to building cybersecurity”, Warszawa, marzec 2004;

5. udział w ogólnopolskiej konferencji WDiNP UW pt. „Demokracja a

nowe środki komunikacji społecznej” – referat pt. „Internet a proble-

my demokracji w stosunkach międzynarodowych” (koreferat z M.F.

Gawryckim); Warszawa, grudzień 2004’

6. udział w ogólnopolskiej konferencji Wyższej Szkoły Handlowej w Ra-

domiu pt. „Bezpieczeństwo międzynarodowe u progu XXI wieku” –

referat pt. „ONZ-towska koncepcja bezpieczeństwa informacyjnego”,

Radom czerwiec 2007’

7. udział w ogólnopolskiej konferencji Instytutu Stosunków Międzyna-

rodowych pt. „Państwo w teorii i praktyce stosunków międzynarodo-

wych” – referat pt. „Mocarstwowość w teorii stosunków międzynaro-

dowych”, Warszawa listopad 2007’

8. udział w ogólnopolskiej konferencji Instytutu Stosunków Międzyna-

rodowych pt. „Świat wobec zmieniających się wyzwań i zagrożeń” –

22

referat pt. „Naruszenia prywatności w Internecie”; Warszawa listo-

pad 2008’

9. udział w seminarium naukowym Instytutu Stosunków Międzynaro-

dowych UW pt. „Historyczny kontekst badania stosunków międzyna-

rodowych", - referat pt. „Między Machavellim a Guiccardinim” ,

Warszawa, marzec 2010’

10. udział w ogólnopolskiej konferencji Instytutu Studiów Międzynaro-

dowych Uniwersytetu Wrocławskiego pt. „Miękka siła w stosunkach

międzynarodowych” – dwa referaty: „Rola wiedzy i informacji w

koncepcji soft power Jospeha S.Nye’a” oraz „Rola Internetu w kre-

owaniu wizerunku państw. Nation branding on-line jako element soft

power", Wrocław listopad 2010’

11. udział w ogólnopolskiej konferencji Instytutu Stosunków Międzyna-

rodowych pt. „Wkład myśli pozaeuropejskiej w rozwój nauki o sto-

sunkach międzynarodowych”, - referat pt. „Postkolonialne dziedzic-

two myśli teoretycznej z zakresu nauki o stosunkach międzynarodo-

wych”, Warszawa październik 2011’

12. udział w ogólnopolskiej konferencji Polskiego Towarzystwa Studiów

Międzynarodowych pt. „Poza oblężoną twierdzę. Interdyscyplinarność

w nauce o stosunkach międzynarodowych”, - referat pt. „Relacja mię-

dzy historia a teoria stosunków międzynarodowych w świetle praktyki

dydaktyki 1995–2011”, Poznań listopad 2011’

13. udział w ogólnopolskiej konferencji Polskiego Towarzystwa Studiów

Międzynarodowych pt. „Normy, wartości i instytucje we współcze-

snych stosunkach międzynarodowych” - referat pt. „Kondycja zdro-

wotna jako determinanta procesów decyzyjnych w polityce zagranicz-

nej – ujęcie historyczne”, Wrocław listopad 2014’

14. udział w ogólnopolskiej konferencji Polskiego Towarzystwa Studiów

Międzynarodowych pt. „Liberalizm i neoliberalizm w nauce o stosun-

23

kach międzynarodowych” - referat pt. „Merkantylizm, fizjokratyzm,

etatyzm, liberalizm – zapożyczenia i inspiracje polityki gospodarczej

Austrii habsburskiej w latach 80. XVII wieku ”, Gdańsk listopad

2015’

15. udział w międzynarodowej konferencji Instytutu Europeistyki UW i

Politechniki Rzeszowskiej pt. „Zagrożenia i wyzwania bezpieczeństwa

współczesnego świata. Wymiar ekonomiczno-społeczny” - referat pt.

„Cyberzagrożenia i cyberbezpieczeństwo w świetle teorii stosunków

międzynarodowych”, Warszawa listopad 2015’

Poprzez swój czynny udział w konferencjach naukowych, a w

szczególności o charakterze międzynarodowym staram się przyczy-

niać do rozwoju polskiej nauki oraz wypracowania wielopłaszczyzno-

wego spojrzenia na problematykę rozwoju teorii i historii stosunków

międzynarodowych, jak również bezpieczeństwa teleinformacyjnego i

społeczeństwa informacyjnego.

Udział w projektach naukowych i strukturach eksperckich:

2001/2002 - Encyklopedia stosunków międzynarodowych – zespół

pod kierunkiem prof. dr hab. Edwarda Haliżaka (funkcja sekretarza

naukowego);

2010/2012 – Strategiczny Przegląd Bezpieczeństwa Narodowego –

struktura ekspercka przy Prezydencie Rzeczypospolitej Polskiej

/członek zespołu/

2011/2012 – Geoekonomia – zespół pod kierunkiem prof. dr hab.

Edwarda Haliżaka /członek zespołu/

24

Informacje dotyczące zatrudnienia w jednostkach nauko-

wych, naukowo-dydaktycznych i dydaktycznych. Pełnione

funkcje organizacyjne

Od października 2000 roku pracuję na Uniwersytecie Warszaw-

skim w macierzystym Instytucie Stosunków Międzynarodowych UW,

jako asystent, następnie jako adiunkt, a obecnie – na etacie starszego

wykładowcy. Jako pracownik ISM pełniłam następujące funkcje ad-

ministracyjne: od października 2000 roku do lutego 2001 roku byłam

kierownikiem dziennego magisterskiego studium stosunków między-

narodowych, następnie od lutego 2001 roku do września 2002 roku –

zastępcą dyrektora ISM ds. badań naukowych i współpracy z zagrani-

cą. Wreszcie od października 2002 roku do września 2005 roku pełni-

łam obowiązki zastępcy dyrektora ISM ds. studenckich. Od paździer-

nika 2005 roku do grudnia 2005 roku korzystałam z urlopu dla

podratowania zdrowia, do pracy na stanowisku adiunkta wróciłam od

stycznia 2006 roku. W roku akademickim 2007-2008 pełniłam obo-

wiązki kierownika zaocznego uzupełniającego magisterskiego studium

stosunków międzynarodowych w zamiejscowym punkcie konsulta-

cyjnym UW w Płocku. Wreszcie od września 2008 roku do chwili

obecnej pełnię obowiązki zastępcy dyrektora ISM ds. dydaktycznych.

Do chwili obecnej Uniwersytet Warszawski pozostaje moim podsta-

wowym miejscem pracy w rozumieniu przepisów prawa o szkolnic-

twie wyższym.

Podstawową afiliacją naukową w ramach macierzystego Instytu-

tu jest Zakład Historii i Teorii Stosunków Międzynarodowych. W ra-

mach jego profilu naukowo-dydaktycznego prowadzę nieprzerwanie

od dwudziestu jeden lat zajęcia z przedmiotu Historia stosunków

międzynarodowych, do ubiegłego roku akademickiego wykładałam

25

również Teorię stosunków międzynarodowych, a w krótszych prze-

działach czasu takie przedmioty jak: Negocjacje międzynarodowe, De-

cyzje w stosunkach międzynarodowych, Organizacje międzynarodo-

we, Prawo informatyczne, Globalne społeczeństwo informacyjne. W

latach 2000-2004 byłam zatrudniona jako wykładowca w Prywatnej

Wyższej Szkole Biznesu i Administracji w Warszawie. Prowadziłam

zajęcia z przedmiotów: Organizacje międzynarodowe i Międzynaro-

dowe stosunki polityczne. Na przestrzeni lat 1998 – 2008 prowadzi-

łam zajęcia w Wyższej Szkole Stosunków Międzynarodowych i Ame-

rykanistyki w Warszawie z przedmiotów Historia stosunków między-

narodowych, Teoria stosunków międzynarodowych.

W latach 2005-2011 byłam zatrudniona na stanowisku wykła-

dowcy w Wyższej Szkole Handlowej w Radomiu, w której prowadzi-

łam zajęcia z przedmiotów: Historia stosunków międzynarodowych,

Organizacje międzynarodowe.

Dorobek w zakresie popularyzacja nauki i dydaktyki

W dotychczasowym dorobku dydaktycznym uwzględniałam

również elementy promocji nauki, które w mojej ocenie mają cechy

innowacyjne. Od roku 2011 inicjuję i moderuję multimedialne projek-

ty studenckie poświęcone różnorodnym aspektom historii stosunków

międzynarodowych (HSM), pod wspólnym tytułem „Sens HSM”. Ty-

tuł należy rozumieć jako zachętę do poszukiwania istoty i głębi wyda-

rzeń z przeszłości polityki międzynarodowej oraz do ukazywania ana-

logii między minionymi a współczesnymi zjawiskami i procesami sce-

ny międzynarodowej. Do współpracy angażuję głównie studentów I

roku studiów pierwszego stopnia, którzy z dużym entuzjazmem do-

bierają pod moim kierunkiem i realizują samodzielnie sprofilowane

zadania tematyczne. Rezultaty prac prowadzonych wspólnie ze stu-

26

dentami w latach 2011-2014 zamieszczone zostały pod adresem inter-

netowym [URL - http://sens-hsm.ism.uw.edu.pl/] na przygotowanej

specjalnie w tym celu stronie. W roku akademickim 2011/2012 był to

projekt poświęcony był omówieniu kilkudziesięciu kluczowych wyda-

rzeń międzynarodowych z lat 1815-1945 i nosił tytuł „Historia ma głę-

boki sens”. W roku akademickim 2012/2013 za temat projektu obrano

znane postacie historyczne, nadając tej edycji tytuł „Historię tworzą

ludzie”. W roku akademickim 2013/2014 w ramach kolejnej odsłony

projektu omówiono wybrane „Symbole i metafory w HSM”. W związ-

ku z dwusetną rocznicą wielkiego wydarzenia jakim dla historii sto-

sunków międzynarodowych był kongres wiedeński 1814-1815, w roku

akademickim 2014/2015 przeprowadzono edycję pt. „Inicjatywa Wie-

deń 2014” przy współpracy ze studenckim kołem naukowym „Inicja-

tywa”. Był do największy z dotychczasowych projektów poświęconych

promocji wiedzy z historii stosunków międzynarodowych, trwający

dziewięć miesięcy od września 2014 do czerwca 2015. Zarówno inau-

guracja projektu, jak i jego zakończenie powiązane były symbolicznie

z datami początku i końca obrad kongresu wiedeńskiego. W ramach

tej edycji projektu zorganizowano kilka seminariów naukowych z

udziałem zaproszonych ekspertów krajowych i międzynarodowych.

Niezwykle innowacyjnym narzędziem dydaktycznym okazała się gra

planszowa pn. „Kongres”, której wydanie komercyjne planowane jest

przez jej autorów. Wszystkie rezultaty prac zostały umieszczone pod

adresem internetowym [URL - http://inicjatywa-wieden-

2014.blogspot.com]. Wspomnieć należy, że wszystkie edycje projektu

pt. „Sens HSM” spotkały się z życzliwym przyjęciem Władz Wydziału

Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW. Obecna 5. edycja projektu

nosi tytuł „Rewolucja a stosunki międzynarodowe”, a jej zakończenie

przewidziane jest na czerwiec 2016 roku.

27