aye - hafta 7 konuşma ahlakı - speech ethics
TRANSCRIPT
![Page 1: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/1.jpg)
Konuşma Ahlakı – Speech Ethics
İKT 237 Araştırma Yöntemleri ve EtiğiDoç. Dr. Altuğ Yalçıntaş
Ankara Ü[email protected]
![Page 2: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/2.jpg)
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
Biçim mi, içerik mi?
![Page 3: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/3.jpg)
İçerik
Biçim
Eş-anlam eğrisi 3
Eş-anlam eğrisi 2
Eş-anlam eğrisi 1
Fikri kısıtlar eğrisi 1
Fikri kısıtlar eğrisi 2
Basitleştirilmiş Bilgi Üretim FonksiyonuAnlam = f (biçim, içerik)
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 4: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/4.jpg)
• Speech act: bir performans olarak konuşma ve yazma
• Retorik / söylem: bir ikna çabası olarak konuşma ve yazma
• Sprachethik / Speech ethics: bir ahlak konusu olarak konuşma ve yazma
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 5: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/5.jpg)
• Konuşma (ve yazma) ahlâkına neden ihtiyaç duyarız?– Otorite olmak ve saygınlık kazanmak– Otoritemizi ve saygınlığımızı korumak için
Otorite: author + itySaygınlık: credibility
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 6: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/6.jpg)
• Niçin konuşuruz ve yazı yazarız?– Pragmatik amaçlar için• Köprü yapmak, kansere tedaviler bulmak
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 7: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/7.jpg)
• Niçin konuşuruz ve yazı yazarız?– Alışkanlık ve içgüdü olarak araştırma merakı• Idle curiosity
Kaynak: http://feelozof.files.wordpress.com/2008/11/untitled-41.jpg
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 8: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/8.jpg)
• Niçin konuşuruz ve yazı yazarız?– Araştırmacı olmak daha çok yazı yazmak demektir!• Daha çok okumak değil!
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 9: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/9.jpg)
• Niçin konuşuruz ve yazı yazarız?– Bir düşünceyi bir takım izlere dönüştürmek için• Tabletler• Kitaplar• E-kitaplar• …
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 10: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/10.jpg)
• Niçin konuşuruz ve yazı yazarız?– İletişim kurmak için• Dilekçe, mektup
eposta, blog vs.
Kaynak: http://feelozof.files.wordpress.com/2008/11/untitled-91.jpg
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 11: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/11.jpg)
• Niçin konuşuruz ve yazı yazarız?– Bir argümanı belli bir kalabalığa iletmek için• audience matters
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 12: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/12.jpg)
• Bir konuşmanın / yazının bileşenleri nelerdir?– Paragraflar, cümleler ve kelimeler– Araç (medium): makale, kitap, email, blog vs.– Yayınevi: dergi, kitabevi– Hakemler ve editörler– Hitap edilen dinleyici /okuyucu kitle
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 13: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/13.jpg)
• Hitap edilen kitle – audience (1):– Her zaman belli bir kitleye hitaben yazarız• Dersin hocası• Diğer öğrenciler • Akademik okuyucular• Bürokratik okuyucular• “Sıradan” okuyucular – laymen
– Popüler bilim yazarlığı, köşe yazarlığı vs.
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 14: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/14.jpg)
• Hitap edilen kitle – audience (2):– Bir kitlenin varlığı, etik konusunu gündeme– Yapıp ettiklerimizin sonuçları sadece bizi değil
karşımızdakileri etkiler– Tek başımıza olsaydık etik olmazdı– Etik yasa ve formel kurallardan daha fazlasıdır
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 15: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/15.jpg)
• Konuşurken ve yazarken amacımız nedir?– İkna
Kaynak: http://feelozof.files.wordpress.com/2008/11/untitled-111.jpg
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 16: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/16.jpg)
• Konuşurken ve yazarken amacımız nedir?– Sıkıcı olmak ≠ akademik olmak• Eğlendirmeyi de unutmayın!
– Yazarlar fikri tüccarlardır• Fikri ekonomi• Buying and selling ideas
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 17: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/17.jpg)
• Nasıl konuşuruz ve yazarız?– Düşünerek• Kelimeler ve cümleler arasındaki zorunlu bağlar
– 1 + 2 = 3– A ise B. B çünkü C …
– Yaratıcılığımızı kullanarak• Kelimeler ve cümleler arasındaki contingent baglar
– Enflasyon yükselir, ekonomiler çöker, borsa dip yapar– Mecazlar
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 18: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/18.jpg)
• Nasıl konuşuruz ve yazarız?– Herşey sadece contingency olamaz
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 19: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/19.jpg)
• Konuşma (ve yazma) ahlâkı neleri kapsar?– “Açık ve net” olmak– Önemli olan: okuyucunun sizi anlamasını sağlamak
değil, okuyucunun sizi yanlış anlamasını engellemek
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 20: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/20.jpg)
• Konuşma (ve yazma) ahlâkı neleri kapsar?– Yalan söylememek (truthfulness)– Eksik konuşmamak (half-truthfulness)– Dürüstlük (honesty)*– Öz-eleştiri– Diğerlerini takdir etme (acknowledgement)– Muhakeme (reasoning)– Kelime sarraflığı (wordsmith)
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 21: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/21.jpg)
• Konuşma (ve yazma) ahlâkı neleri kapsar?– “İyi” bir dinleyici olma
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 22: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/22.jpg)
• Bazı yapılması gerekenler (1):– Somut ve pragmatik örneklerden hareket edin– Her kim ki sadece soyutlamalardan bir takım
sonuçlara ulaşmaya çalışıyorsa, o kişiyi çok büyük ihtimalle somut olaylardan hareketle köşeye sıkıştırabilirsiniz!• Örnek: bürokratlar, televizyon yorumcuları
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 23: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/23.jpg)
• Bazı yapılması gerekenler (2):– İmlâ ve noktalama• De / da• ya da• (.) kullanmaktan çekinmeyin. Okuyucuya nefes aldırın.
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 24: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/24.jpg)
• Bazı yapılması gerekenler (3):– İnsan olduğunuzu unutmayın!
Deirdre McCloskey. 2000. How to be Human, though an Economist. University of Michigan Press.
Balığın Türkçesi için öneri: Hem insan hem iktisatçı nasıl olunur?
İnsan olmanın sonuçları: Hata yapmak, saçmalamak, sinirlenmek, inatçı olmak, zeki ol(ma)mak
Ve bunların hepsinin farkında olmak!
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 25: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/25.jpg)
• Bazı yapılması gerekenler (4):– Karşınızdakini takdir edin
Kaynak: http://correianfa.wikispaces.com/Home
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 26: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/26.jpg)
• Bazı yapılması gerekenler (5):– Birbirinizi eleştirin– Ortaya çıkan ürün vs. o ürünün yazarı
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 27: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/27.jpg)
• Bazı yapılması gerekenler (6):– Yeniden ve yeniden yazın• Amaç kelimeleri ve cümleleri ekonomize etmek!• Soru şu: “ee ne olmuş?” ya da “so what?”
– Darwinist bir süreç olarak yazı yazmak• “Survival of the fittest”• Virginia Woolf The Waves romanını 20 defa yazmıştır.• Ernst Hemingway Farewell to Arms kitabının son
sayfasını tam 60 kez yeniden yazmıştır!Kaynak: D. McCloskey. 2000. Economical Writing: x ve 33
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 28: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/28.jpg)
• Bazı yapılmaması gerekenler (1):– Kabalık. (Gerekiyorsa kibarlıktan kırılın!)• İroni ve sarcasm
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 29: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/29.jpg)
• Bazı yapılmaması gerekenler (2):– Dinlememek – Ve çok konuşmak
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 30: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/30.jpg)
• Bazı yapılmaması gerekenler (3):– Önyargı
Kaynak: http://feelozof.wordpress.com/2008/11/09/selcuk-erdem/
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 31: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/31.jpg)
• Bazı yapılmaması gerekenler (4):– Kişisel saldırı, küfür ve hakaretler
Kaynak: http://correianfa.wikispaces.com/Home
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 32: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/32.jpg)
• Bazı yapılmaması gerekenler (5):– Kişisel saldırı, küfür ve hakaretler
Kaynak: http://www.internethaber.com/chpden-erdogana-net-soru-529907h.htm
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 33: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/33.jpg)
• Bazı yapılmaması gerekenler (6):– Kişisel saldırı, küfür ve hakaretler
Kaynak: http://correianfa.wikispaces.com/Home
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 34: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/34.jpg)
• Bazı yapılmaması gerekenler (7):– Kulaktan kulağa bilgiler ya da söylentiler
Kaynak: http://correianfa.wikispaces.com/Home
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği
![Page 35: AYE - Hafta 7 Konuşma Ahlakı - Speech Ethics](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062304/55ba16a1bb61eb425a8b462b/html5/thumbnails/35.jpg)
• Bazı yapılmaması gerekenler (8):– Genellemeler
Kaynak: http://correianfa.wikispaces.com/Home
Konuşma ahlâkı - speech ethicsAÜ SBF İktisat Bölümü Araştırma Yöntemleri ve Etiği