Монголын Аялал Жуулчлалын Салбарын өнөөгийн байдал, хэтийн төлөв

Ш.НэргүйМҮХАҮТ-ийн аялал жуулчлалын зөвлөлийн дарга

2011 оны 3 дугаар сарын 28

Монголын аялал жуулчлалын өнөөгийн байдал

2010 онд 456,000 жуулчин

Өмнөх оноос 10% өссөн

Өнөөдөр 520 тур оператор, 340 жуулчны бааз, 326 зочид буудал

50 их дээд сургууль

Салбарын хэмжээнд 2,000 орчим аж ахуй нэгж үйл ажиллагаа явуулж 18,000 хүн ажиллаж байна.

Төрийн бус байгууллага 40 орчим

8 агаарын тээврийн компани

Соёл урлаг, хувцас загварын 30 гаруй компани

Аялал жуулчлалын салбарын

өрсөлдөх чадвар /өнөөгийн байдал/Дээрх тоон үзүүлэлтээс чанарт шилжих заалшгүй шаардлага гарч ирж байна.

Тур оператор компаниудын 10% нь буюу 52 компани Жуулчны баазуудын 20% нь буюу 70 компани Зочид буудлуудын 20% нь буюу 61 компани

... идэвхитэй үйл ажиллагаа явуулж байна.

Идэвхитэй үйл ажиллагаа явуулж байгаа дээрх

компаниудын ЭЗ-ийн үзүүлэлт, үр ашиг нь бага

Идэвхитэй үйл ажиллагаа явуулж байгаа компаниудын үр ашигийн судалгаа

Тур оператор• 10 орчим нь 1000-с дээш жуулчин, 20 орчим нь 500-с дээш

жуулчин хүлээн авч байна.• Ажилчдын тоо 5-30• Дундаж ашиг 50,000 – 100,000 ам доллар

Жуулчны баазууд • Дундаж ашиг 10,000 – 50,000 ам. Доллар• Ажилчдын тоо 10-25 • 1000-с дээш жуулчин хүлээж авж буй бааз дундаар15• 500-с дээс дээш жуулчин хүлээж авж буй бааз дундаар 30

орчим

Зочид буудал• 4 одтой буудал – 600,000 – 1,000,000 ам доллар ашигтай• 3 одтой буудал – 100,00 – 200,000 ам доллар ашигтай

Аялал жуулчлалын салбарт тулгарч буй гол бэрхшээлүүд, сул талууд

1. Төрийн бодлого2. Тур оператор3. Жуулчны бааз4. Зочид буудал

1. Төрийн бодлого

• Төрийн болон ТББ, ОУБ-аас хангалттай олон судалгаа, шинжилгээ хийлгэж, баримт бичгүүд, төслүүд боловсруулан Монголын ЗГ-т өргөн барьсан боловч ЗГ-ын зүгээс тэдгээр дээр тулгуурлан салбарын хөгжлийн бодлого, үйл ажиллагааны төлөвлөгөөг боловсруулан, зөвлөмжүүдийг ажил хэрэг болгох тал дээр ажил хийгдээгүй нь АЖ-ыг хөгжүүлэх асар олон боломжуудыг алдагдуулсан байна

• АЖ-н салбарыг хөгжүүлэх эрхэм зорилго, алсын хараа байхгүйгээс салбарын хөгжлийн чиг хандлага, голлон анхаарах чиглэлүүд \priorities\ одоо болтол тодорхой бус байна

• Хууль эрх зүйн зохицуулалт бүрэн шийдэгдээгүй

• Агаарийн тээврийн хүрэлцээ бага

• Мэргэжилтэй боловсон хүчин хангалт тутмаг

• Гадаад сурталчилгаанд мөнгө зарж буй боловч хангалтгүй

2. Тур оператор

• Тоо хэт олон• Бүгд гадаад зах зээлд гарах сонирхолтой• Худалдаж буй бүтээгдэхүүн ижил• Аялалаараа төрөлжөөгүй• Үйлчилгээний тогтсон технологи бага• Дадлага, туршлагатай боловсон хүчин тутмаг• Компаниуд нь жижиг /гэр бүлийн/ үйлчилгээний үнэ жил

бүр өсдөг• Эцсийн хэрэглэгч учраас инфляцийн эрсдлийн бүрэн

хүлээдэг• Гадаад маркетинг, сурталчилгаа нэг хэвийн байдаг

3. Жуулчны баазууд

• Улирлын чанартай

• Нэг бүсэд хэт олноороо төвлөрсөн

• Орлого ашиг бага

• Тогтвортой ажилчид байхгүй /жил бүр солигдож үйлчилгээний технологи тогтворждоггүй/

• Дэд бүтэц сул

• Нэг загварын

• Үйлчилгээний нэр төрөл цөөн

• Орон нутгийн захиргаа, нутгийн иргэдтэй хамтран ажиллах ажилгаа муу

4. Зочид буудал

• 100-с дээш өрөөтэй зочид буудал цөөн /4-5 ширхэг/

• Гадаадын жуулчидыг хүлээн авч үйлчилэх зочид буудлын хүрэлцээ муу

• Томоохон буудлуудын барилга нилээд хуучирсан

• Үйлчилгээний чанарт ахиц гарахгүй байгаа ба үнэ жил бүр нэмэгдэж байна

• Үйлчилгээний ажилчидыг тогтмол сургалтанд хамруулах тал дээр тааруухан

Шийдвэрлэх асуудлууд• Хувийн хэвшлийн компаниуд цаашид үйл ажиллагаагаа

нэгтгэх, төрөлжих, хорших, сүлжээ байгуулах замаар үйл ажиллагаа үр ашигаа дээшлүүлэх

• Үйлчилгээний технологийг сайжруулж, өртөгийн сүлжээний уялдаа холбоог боловсронгуй болгон, Монгол гэсэн бүтээгдэхүүний өрсөлдөх чадварыг дээшлүүлэх

• Монгол гэсэн брэндийг Олон Улсын зах зээлд гаргах, тодорхой маркетингийн төлөвлөгөө боловсруулж, хэрэгжүүлэх

• Аялал жуулчлалын мэргэжилтэй боловсон хүчин бэлтгэх, үйлдвэр сургалтын төвийг бий болгох

• Тус салбарын улиралын чанарыг багасгаж хамилон загварт шилжиж, ЖДҮ-г дэмжих ажиллах

• Өндөр зэрэглэлийн ЗБ, жуулчны бааз барьхад төрөөс дэмжлэг үзүүлж хөнглөлттэй зээл олгох

Шийдвэрлэх асуудлууд• Нутгийн иргэдэд түшгэлсэн тогтортой аялал жуулчлалыг

хөгжүүлэх

• Хөрөнгө оруулалт бага шаардсан үндэсний уламжлал, ёс заншилыг түшиглэсэн эко цогцолборыг бий болгох

• Аялал жуулчлалын тухай хуулийг шинэчлэн найруулж, жуулчны үйлчилгээний байгууллагуудын хариуцлагийг дээшлүүлэх, үйлчилгээний нэр төрөл, хэлбэр тэдгээртэй холбогдсон харьцааг зохицуулах, төр орон нутгийн захиргааны байгууллагуудын эрх үүргийг тодорхой болгох

• Аялал жуулчлалын дагалдах бизнес болох гар урлал, бэлэг дурсгал, орон нутгийн брэнд бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийг төрөөс дэмжиж, экспортийн үйлдвэрлэлд үзүүлэх хөнглөлтөнд хамруулах

Шийдвэрлэх асуудлууд• “Монголын аялал жуулчлалын тухай хууль”-ийн 15 дугаар

зүүлд зааснаар “Ерөнхий сайдын эсвэл шадар сайдын дэргэд аялал жуулчлалын хөгжлийн зөвлөл”-ийг төр хувийн хэвшлийн хамтын ажиллагааны зарчмаар байгуулах

• Жил бүр манай салбар тодорхой зорилттой болж байгаль орчин, нийгэм, олон нийтэд тустай үйл ажиллагааны жил болгон тодорхой урай, лого үүсгэн бодлого чиглэлээ байнга илэрхийлэх

• Аялал жуулчлалын баазуудын цэвэр, бохир, ус цахилгаан дулааны асуудлыг байгаль орчинд ээлтэй техник, технологийг ашиглан шийдвэрлэх, байгаль орчинд хор хөнөөлгүй, арга ажиллагаа, техник технологи нэвртүүлсэн үйлчилгээний байгууллагуудад “ногоон гэрчилгээ” олгож, гадаад дотоодод сурталчилах үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлэх

Шийдвэрлэх асуудлууд• Тусгай хамгаалалттай бүс нутгуудын даац, ашиглалтын

судалгааг тодорхойлж, газар олгох системийг боловсронгуй болгох, хязгаарлах бодлого баримтлах, хяналтын системд хувийн хэвшлийн оролцоог нэмэгдүүлэх

• Монголын засаг, төр аялал жуулчлалын салбар дахь эрхэм зорилго, зорилт, алсын хараагаа эцэслэн тодорхойлж тус салбарт баримтлах урт болон дунд хугацааны бодлогоо боловсруулах шаардлагатай.

Шийдвэрлэх арга замууд

Төр, хувийн хэвшил, төрийн бус байгууллагууд аялал жуулчлалын салбарын бодлого хэтийн төлөвийн талаар хамтарсан уулзалтыг зохион байгуулж, урьдчилсан хөтөлбөр зөвлөмжүүдийг гаргасан бөгөөд өнөөдөр аялал жуулчлалын өрсөлдөх чадварыг дээшлүүлэхийг тулд доорх 4 чиглэлээр салбар илтгэл тавигдаж та бүгдийн саналыг тусган Засгийн газарт хүргүүлэхээр төлөвлөж байна. Үүнд:

1. Тогтвортой аялал жуулчлал - Хууль эрх зүйн бодлого, стратеги

2. Дэд бүтэц ба хөрөнгө оруулалт

3. Хүний нөөц сургалт

4. Олон Улсын Маркетинг

Анхаарал тавьсанд баярлалаа