b12 sensibilización hacia la calidad, el respeto ... · planificación docente. horas na aula...

Guía Materia 2014 / 2015

DATOS IDENTIFICATIVOS

Caracterización e Clasificación de Residuos Industriais

Materia Caracterización eClasificación deResiduosIndustriais

Código V04M046V01101

Titulacion MásterUniversitario enContaminaciónIndustrial:Avaliación,Prevención eControl

Descriptores Creditos ECTS Carácter Curso Cuadrimestre

4 OB 1 1c

Idioma

Departamento

Coordinador/a Soto González, Benedicto

Profesorado Alonso García, AuroraCameselle Fernández, Claudiode León Blanco, JosefaExposito Campos, VanesaFernández Álvarez, Héctor MartínGago Rodriguez, CarlosGundín Fuente, AlejandroHerrero Castilla, LuzLópez-Boado Prieto, AmaliaRomero Sánchez, Francisco JavierSoto González, BenedictoVidal Ferreira, Beatriz

Correo-e [email protected]

Web http://http://www.uvigo.es/uvigo_es/titulacions/masters/contaminacion-industrial-evaluacion-prevencion-control/index.html

Descriciónxeral

Nesta materia analizase inicialmente a importancia ambiental da xeración de residuos na industria.Posteriormente analizanse as características dos residuos industriais en función do sector industrial de orixe.

Competencias de titulación

Código

A1 Capacidad en el análisis de la cadena productiva, minimizando la producción de residuos y emisiones, valorando lasalternativas posibles con una visión integrada (desarrollo e implantación de las “Best Available Techniques” (BAT)según se específica en la Directiva 2008/1/CE)

A4 Capacidad de definir el complejo producción-gestión de residuos en cualquier organización a nivel de Dirección(estratégico), de Mandos intermedios y a nivel operativo, planteando los necesarios mecanismos de coordinacióntransversales (entre mismos niveles jerárquicos pero de diferentes departamentos).

B1 Capacidad de análisis y síntesis (localización de problemas e identificación de las causas y su tipología)

B2 Capacidad de organización y planificación de todos los recursos (humanos, materiales, información einfraestructuras).

B3 Capacidad de gestión de la información (con apoyo de tecnologías de la información y las comunicaciones).

B8 Racionamiento crítico y compromiso ético en este contexto de sostenibilidad.

Páxina 1 de 3

http://http://www.uvigo.es/uvigo_es/titulacions/masters/contaminacion-industrial-evaluacion-prevencion-control/index.html

http://http://www.uvigo.es/uvigo_es/titulacions/masters/contaminacion-industrial-evaluacion-prevencion-control/index.html

B12 Sensibilización hacia la calidad, el respeto medioambiental y el consumo responsable de recursos y la recuperaciónde residuos

Competencias de materia

Competencias de materia Tipoloxía Competencias

Adquirir unha visión global da problemática asociada aos residuos industriais saber A1B8B12

Avaliar a importancia dos residuos industriais dende o punto de vista cuantitativo ecualitativo segundo o sector industrial

saber A1A4B1B8B12

Estudar os procesos industriais específicos relacionados coa xeración de residuos e asimplicacións da súa xestión no proceso produtivo

saber A1A4B1B2B3

Contidos

Tema

Aspectos xerais dos residuos industriais e daproblematica ambiental

A xeración de residuos industriais.Marco legal e político da xeración de residuos na contaminación industrial

Residuos industriais segundo o sector produtivo - Residuos na industria dos automóbil- Residuos na industria do aluminio- Residuos na industria do papel e a celulosa- Residuos nas industrias agroalimentarias- Residuos na industria naval- Residuos na industria química- Residuos na industria siderometalurgica

Planificación docente

Horas na aula Horas fóra da aula Horas totais

Sesión maxistral 16 32 48

Estudo de casos/análises de situacións 6 24 30

Titoría en grupo 2 1 3

Saídas de estudo/prácticas de campo 8 4 12

Probas de tipo test 1 6 7

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientador, considerando a heteroxeneidade do alumnado.

Metodoloxía docente

Descrición

Sesión maxistral Exposición dos conceptos básicos respecto á contaminación industrial e a xeración de residuos naindustria. Ademais, docentes procedentes do sector industrial presentarán a problemáticaespecífica dos residuos industriais en diferentes sectores produtivos. As sesións maxistrais encárganse da exposición dos conceptos teóricos polo docente e aformulación dos problemas ambientais reais na industria e na xestión e manexo dos residuos. As sesións maxistrais apoiaranse nos medios audiovisuais dispoñibles no centro e os diferentescontidos serán achegados ao alumno a traves da plataforma Posgrao Virtual

Estudo decasos/análises desituacións

Os docentes das sesións maxistrais exporán ao alumno casos reais prácticos para o seu estudo.

Titoría en grupo Resolución de dúbidas e revisión dos aspectos fundamentais da materia.

Saídas deestudo/prácticas decampo

Coñecemento "in situ" da xeración de residuos en diferentes sectores industriais.

Atención personalizada

Descrición

Estudo de casos/análises desituacións

Realizarase de forma presencial para os profesores da Universidade de Vigo e mediante aplataforma Posgrao Virtual ou mediante correo electrónico para o profesorado externo.

Páxina 2 de 3

Avaliación

Descrición Cualificación


Como parte do proceso de aprendizaxe plantexaráse ao alumno o estudo decasos reais para a integración dos contidos da materia e a toma de decisiónsna resolución dos mesmos

20

Saídas de estudo/prácticas decampo

Memoria resumo dos aspectos de interese observados nas visitas asinstalacións industriais

20

Probas de tipo test Avaliarase a resolución das preguntas tipo test plantexadas polos diferentesdocentes da materia

60

Outros comentarios e segunda convocatoria

Bibliografía. Fontes de información

Uriarte, J., Guía de caracterización de residuos peligrosos , 2008, Ategrus

Eur-Lex, http://europa.eu/legislation_summaries/environment/waste_management/index_es.htm (legislación generalresiduos), ,

, ORDEN MAM/304/2002 (valorización, eliminación y Lista Europea de Residuos), BOE Nº43 de 19/02/2002, BOE

, DIRECTIVA 75/442/CE y modificaciones (91/156/CE) (caracterización general residuos), DOCE C 32/75 , DOCE

Eur-Lex, http://europa.eu/legislation_summaries/environment/soil_protection/index_es.htm (legislación general protecciónsuelos), ,

Nemerow, N. L., Industrial solid wastes: a textbook, 1984, Ballinger Pub. Co.

, DECISIÓN 2000/532/CE y modificaciones (clasificación y listado general de residuos), DOCE L 226/3, DOCE

Laurence, W., Tratamiento de los residuos de la Industria del Procesado de Alimentos, 2008, Acribia Editorial

, DIRECTIVA 2008/1/CE (prevención y control integrados de la contaminación), DOCE L 24/8, DOCE

, Directiva 2008/98/CE (Directiva Marco de Residuos), DOUE L 312 (22/11/2008),

Recomendacións

Materias que continúan o temarioCaracterización e Avaliación de Contaminantes en Residuos Industriais/V04M046V01102Xestión Ambiental de Instalacións Industriais/V04M046V01104Xestión e Tratamento de Residuos e Emisións Industriais/V04M046V01105Monitorización e Modelización da Contaminación/V04M046V01103

Páxina 3 de 3



Caracterización e Avaliación de Contaminantes en Residuos Industriais

Materia Caracterización eAvaliación deContaminantesen ResiduosIndustriais




4.5 OB 1 1c

Idioma

Departamento

Coordinador/a Lavilla Beltrán, María Isela

Profesorado Calle González, Inmaculada de laCostas Rodríguez, MartaFernández Costas, María del CarmenFilgueiras Rodal, Ana VirginiaGil Casal, SandraLavilla Beltrán, María IselaMíguez Baños, José PelayoMoscoso Díaz, FátimaPena Pereira, Francisco JavierPérez Álvarez, María José


Web http://http://eei.uvigo.es/eei_gl/estudos/mestrados/profesionalizantes/contaminacion-industrial-avaliacion-prevencion-control/index.html

Descriciónxeral

Nesta materia describense os métodos empregados na caracterización dos contaminantes e formase aoalumno nas técnicas empregadas nos laboratorios para a caracterización de residuos e no tratamento dedatos


Código

A11 Habilidad en el procesamiento de muestras ambientales y residuales y selección de métodos analíticos adecuados

A12 Destreza en la interpretación de resultados analíticos y en la valoración ambiental de los mismos

A13 Habilidad en el manejo de software relacionado con modelos de especiación y dispersión de contaminantes para laadecuada valoración de los procesos contaminantes asociados a vertidos y emisiones





B9 Adaptación a nuevas situaciones legales, exigencias ambientales, o novedades tecnológicas así como aexcepcionalidades asociadas a situaciones de emergencia

B10 Aprendizaje autónomo

Páxina 1 de 4

http://http://eei.uvigo.es/eei_gl/estudos/mestrados/profesionalizantes/contaminacion-industrial-avaliacion-prevencion-control/index.html





Planificar a toma de mostras de residuos dos diferentes medios naturais (augas, chans,sedimentos, atmosfera) en función do tipo de contaminación.

saber A11A12B1B2B3B10

Manexar os protocolos de conservación e traslado de mostras. saber facer A11A12B9B12

Distinguir as diferentes metodoloxías de preparación de mostras para a análise decontaminantes inorgánicos, orgánicos e biolóxicos.

saber A11A12B1B3B9

Coñecer os métodos de análises de contaminantes microbiolóxicos, orgánicos einorgánicos.

saber A11A12B1B3B9

Coñecer as técnicas analíticas e os procedementos de extracción, purificación econcentración de contaminantes en diferentes matrices.

sabersaber facerSaber estar / ser

A11A12B1B9B10B12

Coñecer as fontes de erro na análise de contaminantes e os procedementos detratamento de resultados analíticos. Asimismno preténdese coñecer as ferramentasquimiométricas máis importantes para o tratamento de datos

sabersaber facer

A11A12A13B1B8B12

Coñecer a estrutura e o funcionamento dos laboratorios de control e análise decontaminantes.

sabersaber facer

A12B12

Contidos

Tema

Toma de mostra para el análise decontaminantes

-Plan de mostraxe-Criterios estatísticos da toma de mostras-Mostraxe en medios heteroxéneos e segregados-Aspectos prácticos da mostraxe de residuos industriais, augas, solos,sedimentos e atmósfera

Tratamento de mostras para a caracterizaciónquímica de contaminantes inorgánicos

- Pre-tratamento da mostra.- Disgregación- Calcinación- Disolución aceda.- Métodos de extracción e pre-concentración.

Principais técnicas analíticas para adeterminación de contaminantes inorgánicos

- Espectrofotometría de absorción molecular UV-vis- Espectrometría de absorción atómica (AAS) (chama, hidruros, vapor frio)- Espectrometría de emisión en plasma axustado inductivamente(ICP-OUVES)- Espectrometría de masas con fonte de plasma (ICP-MS)- Fluorescencia de raios X- Voltamperometría de redisolución anódica (ASV).

Determinación de contaminantes non-metálicos Metodoloxía analítica para o control ambiental:- Cloro libre e combinado, cloruros- Fosfatos-Nitratos e nitritos, amoníaco, nitróxeno orgánico- Sulfitos, etc

Páxina 2 de 4

Tratamento de mostras para a caracterizaciónquímica de contaminantes orgánicos

Método de extracción, purificación e concentración de contaminantesorgánicos: - Extracción sólido-líquido e líquido-líquido- Extracción con fluídos supercríticos- Extracción asistida por ultrasóns- Extracción asistida por microondas- Extracción asistida por altas presiones- Extracción e dispersión da matriz en fase sólida

Determinación de contaminantes orgánicos -*Cromatografía de gases (GC)-*Cromatografía de Líquidos de Alta Resolución (HPLC)-Técnicas de detección (espectrometría de masas, ultravioleta-visible,fluorescencia, captura de electróns, nitróxeno-fósforo, chama)

Contaminación microbiolóxica - Principais contaminantes microbiolóxicos- Tratamento da contaminación microbiolóxica

Tratamento e presentación de resultadosanalíticos

- Erros en análises de trazas- Expresión de resultados analíticos- Tratamento de resultados- Validación de métodos analíticos

Acreditación e control de calidade en laboratorios - Control de calidade en laboratorios- Acreditacion de laboratorios




Prácticas de laboratorio 2 4 6

Titoría en grupo 4 2 6

Seminarios 3.5 7 10.5

Resolución de problemas e/ou exercicios 8 24 32




Descrición

Sesión maxistral Exposición dos conceptos básicos respecto da presenza de contaminantes en residuos industriais eno medio, os protocolos e técnicas analíticas para a súa determinación e a avaliación da calidade efiabilidade dos resultados analíticos.As sesións maxistrais compoñense da exposición dos conceptos teóricos polo docente e aformulación dos problemas reais na industria dentro da xestión e manexo dos residuos. As sesións maxistrais apoiaranse en medios audiovisuais dispoñibles no centro e os diferentescontidos serán achegados ao alumno a través da plataforma Posgrao Virtual

Prácticas de laboratorio Durante as practicas de laboratorio os alumnos familiarizaranse cos protocolos de mostraxe,tratamento de mostras e determinación de contaminantes en residuos e mostras ambientais. Durante as practicas desenvolveranse os procedementos xerais destinados á determinación dapresenza de contaminantes en mostras reais.

Titoría en grupo Resolución de dúbidas e revisión dos aspectos fundamentais da materia

Seminarios Valoración e discusión de casos reais e interpretación desde o punto de vista do risco ambientaldos resultados analíticos.

Resolución deproblemas e/ouexercicios

Resolución de problemas relacionados coa análise de contaminantes en residuos industriais e omedio ambiente. Os alumnos deberán avaliar o grao de contaminación de mostras ambientais e de residuos evalorar estatisticamente os resultados obtidos.Os problemas serán expostos nas sesións maxistrais ou a través da plataforma Posgrao Virtual


Descrición

Resolución de problemase/ou exercicios


Avaliación


Páxina 3 de 4

Resolución de problemase/ou exercicios

Como parte do proceso de aprendizaxe plantexaranse ao alumno o estudo deresultados analíticos e a súa validez estatística

20

Probas de tipo test Avaliarase a resolución das preguntas tipo test propostas polos diferentesdocentes da materia

80



Marín Galvín R., Fisicoquímica y microbiología de los medios acuáticos : tratamiento y control de calidad de aguas, 2003,Díaz de Santos

Dean, J. R., Methods for environmental trace analysis, 2003, Wiley

Orozco, C. et al, Contaminación Ambiental, 2003, Thomson

Pérez Bendito, D., Enviromental Analythical Chemistry, 1999, Elsevier

Smith, R., Handbook of Enviromental Analysis, 1999, Genium Publishing

Marr, I. L. et al, Química Analítica del Medio ambiente, 1990, Servicio de Publicaciones de la Universidad de Sev

J.N. Miller, J. N. et al, Estadística y Quimiometría para Química Analítica, 2002, Pearson Education

Keith, H. L., Compilation of EPA's Sampling and Aanlysis Methods, 1996, CRC Press

Cullen, M., Atomic Spectroscopy in Elemetal Analysis, 2004, Blackwell Publishing

R.N. Reeve, R. N. et al , Enviromental Analysis, 1994, (ACOL) John Wiley&Sons

Manahan, S. E., Enviromental Chemistry, 1994, CRC Press

Harrison, R. M., El Medio Ambiente. Introducción a la Química Medioambiental y a la Contaminación, 1999, Acribia

Barceló, D., Sample Handling and Trace analysis of Pollutants, Techniques, Applications and Quality Assurance, 2000,Elsevier

Dean, J. R., Extraction Methods for Enviromental Analysis, 1998, John Wiley&Sons

Ali, I. et al, Instrumental Methods in Metal Ion Speciation, 2006, CRC Press

Markert, B., Enviromental Sampling for Trace Analysis, 1994, VCH

Keith, L. H., Principies of Enviromental Sampling, 1996, ACS

Mester et al, Sample Preparation for Trace Element Analysis, 2003, Elsevier

Cela, R., Técnicas de Separación en Química Analítica, 2002, Síntesis

Robinson, Undergraduate Instrumental Analysis, 2005, Marcel Dekker

Atlas R. M., Ecología microbiana y microbiología ambiental, 2002, Addison-Wesley Publishing Company, cop.

Recomendacións

Materias que continúan o temarioMonitorización e Modelización da Contaminación/V04M046V01103

Materias que se recomenda ter cursado previamenteCaracterización e Clasificación de Residuos Industriais/V04M046V01101

Páxina 4 de 4



Monitorización e Modelización da Contaminación

Materia Monitorización eModelización daContaminación




3 OB 1 1c

Idioma

Departamento


Profesorado Cameselle Fernández, ClaudioDafonte Dafonte, JorgeLópez Periago, José EugenioParadelo Pérez, MarcosRodríguez Suárez, José AntonioSoto González, Benedicto


Web http://http://www.uvigo.es/uvigo_gl/titulacions/masters/contaminacion-industrial-evaluacion-prevencion-control/index.html

Descriciónxeral

Esta materia inclúe os aspectos relacionados co estudio do comportamento dos contaminantes no medio.Permite ao alumno coñecer cal será a repercusión e a dinámica dos contaminantes no medio e por tantocapacitar ao alumno nas técnicas de predicción do impacto da contaminación


Código






B7 Trabajo en un contexto de sostenibilidad, caracterizado por: minimización de la producción de residuos, gestiónóptima de los mismos y minimización de su impacto





Páxina 1 de 3

http://http://www.uvigo.es/uvigo_gl/titulacions/masters/contaminacion-industrial-evaluacion-prevencion-control/index.html


Mostrar os procedementos de control e monitorización da contaminación, con especialreferencia á contaminación química e física.

saber A12A13B1B7B8B12

Coñecer os procedementos e técnicas encamiñadas ao control e monitorización dacontaminación

saber facer A11A12B1B3B8

Coñecemento e manexo de software e ferramentas encamiñadas á modelización dacontaminación


Contidos

Tema

Comportamentos de contaminantes no medio - Diagramas Eh-pH- Modelos xeoquímicos: Phreeqc, Minteq2

Contaminación térmica da auga - Contaminación térmica da auga- Modelización da contaminación- Modelo SSTEMP

Dispersión de contaminantes en medios hídricos - Procesos de dispersión y difusión en el medio hídrico- Modelización de la dispersión de contaminantes en el medio hídrico- Aplicación del modelo OTIS

Dispersión de contaminantes en medios porosos -Procesos de difusión-Procesos de dispersión -Aplicación do modelo HYDRUS 1D

Control e alerta da contaminación -Sistemas de medida-Transmisión de información-Instalacións de alerta en tempo real




Prácticas en aulas de informática 15 30 45

Resolución de problemas e/ou exercicios de formaautónoma

2 6 8




Descrición

Sesión maxistral Exposición dos conceptos básicos respecto da interpretación de resultados analíticos para o seuposterior implementación en modelos que permitan avaliar a dinámica de contaminantes no medio.Inclúense ademais a exposición dos conceptos teóricos nos que se basean os modelos e softwarerelacionado.As sesións maxistrais apoiaránse en medios audiovisuais dispoñibles no centro e os diferentescontidos serán achegados ao alumno a través da plataforma Posgrao Virtual

Prácticas en aulas deinformática

Uso de modelos para a especiación e dinámica de contaminantes no medio

Resolución deproblemas e/ouexercicios de formaautónoma

Resolución de problemas relacionados coa interpretación de análise de contaminantes e aimplementación da información analitica e de campo en modelos que permitan avaliar ocomportamento de contaminantes no medio. Os alumnos resolverán estes problemas e exercicios baseándose nos aspectos expostos e ainformación achegada. Os problemas serán expostos nas sesións maxistrais ou través da plataforma Posgrao Virtual


Descrición

Páxina 2 de 3

Resolución de problemas e/ouexercicios de forma autónoma

Realizarase de forma presencial para os profesores da Universidade de Vigo e mediantea plataforma Posgrao Virtual ou mediante correo electrónico para o profesorado externo.

Avaliación



Como parte do proceso de aprendizaxe plantearánse ao alumno o estudo decasos reais para a integración dos contidos da materia e a habilidade nomanexo de software de modelización

20

Prácticas en aulas de informática Avaliación dos exercicios de modelización 30

Probas de tipo test Avaliarase a resolución de pregúntalas tipo test expostas polos diferentesdocentes da materia

50



Evangelou, Environmental soil and water chemistry, 1998,

USGS, http://wwwbrr.cr.usgs.gov/projects/GWC_coupled/phreeqc/ (programa de modelización geoquímica), ,

EPA, http://www.epa.gov/ceampubl/mmedia/minteq/ (programa de modelización geoquímica), ,

USGS, http://smig.usgs.gov/cgi-bin/SMIC/model_home_pages/model_home?selection=sntemp (programa de modelizacióntérmica), ,

USGS, http://co.water.usgs.gov/otis/ (programa de modelización de dispersión de contaminantes), ,

Recomendacións

Materias que continúan o temarioXestión Ambiental de Instalacións Industriais/V04M046V01104Xestión e Tratamento de Residuos e Emisións Industriais/V04M046V01105

Materias que se recomenda ter cursado previamenteCaracterización e Avaliación de Contaminantes en Residuos Industriais/V04M046V01102Caracterización e Clasificación de Residuos Industriais/V04M046V01101

Páxina 3 de 3



Xestión Ambiental de Instalacións Industriais

Materia XestiónAmbiental deInstalaciónsIndustriais




5 OB 1 1c

Idioma

Departamento

Coordinador/a Cameselle Fernández, Claudio

Profesorado Álvarez da Costa, EstrellaCameselle Fernández, ClaudioCartelle Fernández, DavidGarcía Lema, María MontserratGonzález Cespón, José LuisHerva Iglesias, MartaMarcote Insua, JoseMontero Vilariño, María JoséRoca Bordello, EnriqueRodríguez Álvarez, DionisioValcárcel Fernández, PatriciaVázquez Cabo, JoseVellón Graña, José Manuel



Descriciónxeral

Nesta materia analízanse os mecanismos e sistemas que permiten optimizar o proceso produtivo co fin dereducir o impacto ambiental e diminuír a produción de residuos.


Código


A2 Destreza en el diseño de sistemas de tratamiento de residuos en las propias instalaciones productivas valorando lasalternativas posibles bajo principios de eficacia y eficiencia.

A3 Capacidad de definir el procedimiento logístico para la gestión y traslado de residuos desde los centros productoreshasta las plantas de tratamiento


A5 Destreza en los procedimientos administrativos relacionados con la gestión de residuos y en la captación de ayudasencaminadas a la mejora ambiental de la producción y del tratamiento de los residuos y emisiones generados

Páxina 1 de 4



A6 Capacidad para elegir y poner en funcionamiento las infraestructuras y recursos más adecuados que permitan untratamiento de los residuos orientada en la medida de lo posible a su valorización o recuperación

A10 Capacidad para implicar a otros miembros de la organización en la mejora continua a todos los niveles de trabajopara obtener una producción industrial sostenible y respetuosa con el medio ambiente




B4 Capacidad de toma de decisiones y de resolución de problemas de forma ágil y eficiente con visión global de laactividad industrial y la generación de residuos

B5 Capacidad de comunicación oral y escrita de los planes y decisiones tomadas

B6 Trabajo en equipo multidepartamental dentro de la empresa y multiempresa (productores, logística y gestión deresiduos y relación con las administraciones).




B11 Liderazgo y capacidad de coordinación




Analizar a cadea produtiva, prestando especial atención aos procesos e mecanismos dexeración de residuos

saber facer A1B1B2B3B4B12

Deseñar e concibir sistemas que permitan minimizar a emisión de verteduras eemisións, tanto desde o punto de vista cualitativo (menor presenza de contaminantes)como cuantitativo.

saber facer A1A2A4A6B3B4B6B7B8B9B12

Avaliar o ciclo de vida dos produtos ou procesos industriais mediante a cuantificacióndo consumo de recursos e das emisións.

saber facer A2A3A4B1B2B4B6B8

Avaliar as emisións atmosféricas e propor sistemas de control e diminución dasmesmas.


Desenvolver conxuntamente con outros sectores e departamentos sistemas de alerta eemerxencia en plantas industriais.

saber facer A5B4B5B6B9B11

Páxina 2 de 4

Deseñar sistemas ou procesos de xestion ambiental segundo criterios de calidade,incluíndo sistemas de certificación

saber facer A5A6A10B2B3B4B5B6B7B8B9B12

Contidos

Tema

Plans de minimización e prevención dacontaminación industrial

Autorizacións rexistros e permisos: IPPC, E-RPTR, Focos potencialmentecontaminadores, Regade.Emisións de gases de efecto invernadoiroCriterios de xestión ambiental na industriaXestión e minimización de residuos

Análise e avaliación de emisiónsatmosféricas

Contaminación atmosféricaMonitorización da contaminación atmosféricaMinimización das emisións atmosféricas

Análise de ciclo de vida dos produtos industriais Análise de Ciclo de Vida (ACV). Definición. Aplicabilidade. Metodoloxías decálculo do ACV.Metodoloxía ACV ISO 14040.Métodos de avaliación de impacto. Exemplos de aplicación. Software paraACV. SIMAPRO. A Pegada do Carbono.

Procesos de certificación e acreditaciónambiental de instalacións industriais

- Certificacións ambientais- ISO 14001 e EMAS- Autorización ambiental integrada

Protocolos de emerxencia industrial Protocolos de emerxencia e Plans de autoprotecciónVixilancia da saúde: Contaminación Química, Física e Biolóxica

Contaminación electromagnética - Regulación e normativa da contaminación electromagnética- Medida e control da contaminación electromagnética

Contaminación acústica -O ruído industrial-Medida e avaliación-Medidas correctoras-Regulamento xurídico do ruído










Descrición

Sesión maxistral Exposición dos contidos teóricos correspondentes ao temario da materia na aula coa axuda demedios audio-visuais


Os docentes das sesións maxistrais exporán ao alumno casos reais para o seu estudo.


Visitas a instalacións industriais relacionadas coa xestión e o tratamento de residuos


Uso de programas de determinación de pegada de carbono e análise de ciclo de vida

Páxina 3 de 4


Descrición

Estudo de casos/análises de situacións Aplicación a casos reais ou supostos dos conceptos e metodoloxías estudados nasclases presenciais

Avaliación


Estudo de casos/análisesde situacións

Como parte do proceso de aprendizaxe se plantexarán ao alumno o estudo de casosreais para a integración dos contidos da materia e a toma de decisións na resolucióndos mesmos

20

Probas de tipo test Exame escrito no que se combinan exercicios teóricos e prácticos para avaliar aasimilación dos conceptos, a súa aplicación práctica e a capacidade de raciocinio.

80



Manahan, Fundamentals of environmental chemistry, 2000, Taylor and Francis

Tchobanoglous, Gestión integral de residuos sólidos, 1998, McGraw Hill

LaGrega, Hazardous waste management, 2001, McGraw Hill

Kiely, Ingeniería ambiental, 1999, McGraw Hill

Davis and Cornwell, Introdution to environmental engineering, 2008, McGraw Hill

Bishop, Pollution prevention: fundamentals and practice, 2000, McGraw Hill

Freeman, H. M., Manual de prevención de la contaminación industrial, 1998, McGraw Hill

Recomendacións

Materias que continúan o temarioXestión e Tratamento de Residuos e Emisións Industriais/V04M046V01105

Materias que se recomenda ter cursado previamenteCaracterización e Avaliación de Contaminantes en Residuos Industriais/V04M046V01102Caracterización e Clasificación de Residuos Industriais/V04M046V01101Monitorización e Modelización da Contaminación/V04M046V01103

Páxina 4 de 4



Xestión e Tratamento de Residuos e Emisións Industriais

Materia Xestión eTratamento deResiduos eEmisiónsIndustriais




6 OB 1 1c

Idioma

Departamento


Profesorado Alcázar Arévalo, Pedro JoséBlanco López, RamónCameselle Fernández, Claudiode la Cruz González, AbelFernández López, Ricardo VictorFilgueira García, María BelénGonzález Méndez, JoseLlauger Torrado, BegoñaLópez Rodríguez, NoemíMogín del Pozo, JuanOrtiz Torres, LuisPérez Martínez, Marta MaríaRomero González, ElisaSoto González, Benedicto



Descriciónxeral

Nesta materia analízanse os procedementos para o tratamento de residuos industriais destinados á súavalorización ou inertización. Ademais estúdanse as características das plantas de tratamento de residuos.


Código





Páxina 1 de 4














Analizar a cadea produtiva, prestando especial atención aos procesos e mecanismos dexeración de residuos

saber facer A1B1B2B3

Deseñar e concibir sistemas que permitan minimizar a emisión de verteduras eemisións, tanto desde o punto de vista cualitativo (menor presenza de contaminantes)como cuantitativo.

saber facer A1A2A4B1B2B3B12

Realizar todos os procedementos requiridos para o almacenamento, transporte etratamento de residuos industriais.

saber facer A3A4B4B6B7B8B9

Deseñar sistemas destinados ao manexo e xestión de residuos perigosos, tanto naplanta produtiva como nas plantas de tratamento.

saber facer A1A2A3A4B2B4B7B12

Contidos

Tema

Loxística e xestión de residuos - Xestión de residuos de disolventes- Loxistica e xestión de residuos perigosos- Xestión de residuos en laboratorios

Mercado laboral na xestión e tratamento deresiduos industriais

- Oportunidades de negocio- Novos nichos laborais

Reciclaxe, recuperación e inertización deresiduos

-Tratamento de residuos vitivinícolas- Xestión de residuos de industrias agroalimentarias

Valorización de residuos - Valorización de residuos orgánicos: compostaxe- Valorización de residuos da industria forestal e da madeira - Valorización de residuos metalúrxicos

Plantas de tratamento de residuos industriais - Plantas de tratamento de residuos urbanos- Plantas de tratamento de residuos industriais: Recepción e análise,Estrutura e xestión, Procesos de tratamento, Reciclaxe, *inertización eresiduos.

Páxina 2 de 4









Descrición

Sesión maxistral Exposición dos conceitos teóricos correspondentes ao temario da materia na aula coa axuda demedios audio-visuais


Determinación da ruta de xestión e tratamento de residuos.Elaboración de documentación de trazabilidade de residuos.


Visita a instalacións industriais de xestión e tratamento de residuos, e a empresas que teñaninstalacións de xestión e tratamento dos seus propios residuos.


Descrición


Seguimento da resolución de exercicios sobre casos reais ou supostos relacionadoscos contidos teóricos da materia

Avaliación


Saídas de estudo/prácticas decampo

Avaliación das memorias nas que se recollen os procesos de xestión etratamento de residuos observados nas visitas a instalacións industriais

25


Determinación da ruta de xestión e tratamento de residuos. Elaboración de documentación de trazabilidade de residuos.

15

Probas de tipo test Exame escrito no que se combinan exercicios teóricos e prácticos para avaliara asimilación dos conceptos, a súa aplicación practica e a capacidade deraciocinio.

60



Manahan, Fundamentals of environmental chemistry, 2000, Taylor and Francis

Tchobanoglous, Gestión integral de residuos sólidos, 1998, McGraw Hill

LaGrega, Hazardous waste management, 2001, McGraw Hill

Kiely, Ingeniería ambiental, 1999, McGraw Hill

Davis and Cornwell, Introdution to environmental engineering, 2008, McGraw Hill

Bishop, Pollution prevention: fundamentals and practice, 2000, McGraw Hill

Woodard, F., Industrial Waste Treatment Handbook, 2001, Elsevier Butterworth-Heinemann

Celenza, G. J., Industrial waste treatament process engineeering. Vol. 1: facility evaluation and pretreatment, 1999,Technomic Publishing Co.

Celenza, G. J., Industrial waste treatment process engineering, vol. 3: specialized treatment systems., 2002, TechnomicPublishing Co.

Celenza, G. J., Industrial waste treatment process engineering. Vol. 2: Biological processes, 1999, Technomic Publishing Co.

Reddy and Cameselle, Electrochemical remediation technologies for polluted soils, sediments and groundwater, 2008, Wiley

Recomendacións

Materias que continúan o temarioIncidencia doutras Normas Xurídicas sobre a Contaminación/V04M046V01107Regulación Administrativa sobre a Contaminación/V04M046V01106

Páxina 3 de 4

Materias que se recomenda ter cursado previamenteCaracterización e Avaliación de Contaminantes en Residuos Industriais/V04M046V01102Caracterización e Clasificación de Residuos Industriais/V04M046V01101Xestión Ambiental de Instalacións Industriais/V04M046V01104Monitorización e Modelización da Contaminación/V04M046V01103

Páxina 4 de 4



Regulación Administrativa sobre a Contaminación

Materia RegulaciónAdministrativasobre aContaminación




3 OB 1 1c

Idioma Castelán

Departamento

Coordinador/a Ruiz Hidalgo, María del Carmen

Profesorado Botana Mosquera, LucíaBustillo Bolado, Roberto OrlandoEiró Bouzas, CarmenMerino Gil, AnaPérez Pérez, Manuel GonzaloRuiz Hidalgo, María del CarmenSánchez Bermúdez, Ángel ManuelUrrejola Madriñán, Santiago RafaelVazquez Quintela, José Antonio



Descriciónxeral

Nesta materia abordanse aqueles aspectos administrativos relacionados coa contaminación e osmecanismos procedementos de relación coas Adminitracións.


Código











Páxina 1 de 3





Familiarización co uso das fontes xurídicas:-Normas-Sentencias-Documentación administrativa

saber A5B8B9B10

Formulación e presentación de instancias, alegacións e recursos sabersaber facer

A5B8

Razoamento xurídico sabersaber facerSaber estar / ser

A5A10B1B3B5B10B11B12

Contidos

Tema

Introdución ao dereito en materia de medioambiente

- Introdución ao dereito ambiental- Introdución ao dereito administrativo sancionador en materia de medioambiente

Infraccións e sancións ambientaisadministrativas

- Infraccións e sancións penais en materia de medio ambiente

Procedementos administrativos en materia demedio ambiente

- Procedementos administrativos en materia de medio ambiente

Auditorias ambientais e avaliación de impactoambiental

- Auditorias ambientais- Impacto ambiental

Inspección ambiental - Regulamento- Procedementos administrativos




Estudo de casos/análises de situacións 3.5 14 17.5




Descrición

Sesión maxistral Durante as sesións maxistrais mostraranse aos alumnos os aspectos básicos da lexislaciónambiental, as sancións e procesos administrativos relacionados co medio ambiente e analizaransecasos reais de procedementos administrativos.


Estudo de supostos ou infraccións ao medio ambiente, tramites, as súas implicacións legais esancións derivadas.Elaboración de estudos de impacto ambiental de instalacións industriais


Descrición

Sesión maxistral Tutorías electrónicas por medio de correo-e cos profesores que imparten a materia aolongo do primeiro cuadrimestre.


Tutorías electrónicas por medio de correo-e cos profesores que imparten a materia aolongo do primeiro cuadrimestre.

Avaliación



Avaliarase a asistencia e participación activa dos alumnos durante as clases, asícomo o seu progreso e razoamento crítico.

30

Probas de tipo test Exame escrito no que se combinan aspectos teóricos e prácticos para avaliar aasimilación dos conceptos e a súa aplicación practica.

70

Páxina 2 de 3



Aranzadi, Westlaw, ,

Esteve, J., Derecho del medio ambiente, 2008, Aranzadi

Gómez Orea, D., Evaluación de impacto ambiental, 2002, Mundi-Prensa

Conesa, V., Capella, V., Auditorías medioambientales: guía metodológica, 1997, Mundi-Prensa

Recomendacións

Materias que continúan o temarioAnálise e Caracterización de Solos Contaminados/V04M046V01201Incidencia doutras Normas Xurídicas sobre a Contaminación/V04M046V01107Técnicas e Procedementos de Descontaminación de Solos/V04M046V01202

Materias que se recomenda ter cursado previamenteCaracterización e Avaliación de Contaminantes en Residuos Industriais/V04M046V01102Caracterización e Clasificación de Residuos Industriais/V04M046V01101Xestión Ambiental de Instalacións Industriais/V04M046V01104Xestión e Tratamento de Residuos e Emisións Industriais/V04M046V01105

Páxina 3 de 3



Incidencia doutras Normas Xurídicas sobre a Contaminación

Materia Incidenciadoutras NormasXurídicas sobre aContaminación




3 OB 1 1c

Idioma Castelán

Departamento

Coordinador/a Ruiz Hidalgo, María del Carmen

Profesorado Fernández Carballo-Calero, Pablo IgnacioFernández López, Roberto IgnacioLópez Rodríguez, NoemíMenor Conde, SaraPita Grandal, Ana MaríaRuiz Hidalgo, María del CarmenTobio Rivas, Ana MaríaTorres Pérez, Francisco José



Descriciónxeral

Nesta materia abordanse aspectos relacionados co ordenamento xurídico en materias como seguros,responsabilidade civil e responsabilidade penal.


Código











Páxina 1 de 3



Coñecementos sobre a responsabilidade administrativa, civil e penal derivadas dosdanos producidos por actividades contaminantes

sabersaber facer

A5B3B6B8B10

Coñecementos sobre a normativa tributaria europea, estatal e autonómica en materiade control e prevención da contaminación

saber A5B1B3B5B8B9

Contidos

Tema

Os tributos ambientais - Os tributos ambientais

Os seguros por danos ao medio ambiente - Os seguros por danos ao medio ambiente

Responsabilidade ambiental LexislaciónResponsabilidade civil







Descrición

Sesión maxistral Durante as sesións maxistrais mostraranse aos alumnos aspectos relacionados coa protecciónxurídica, os seguros e a responsabilidade civil en materia de medio ambiente e exporanse casosreais sobre estes temas.


Descrición

Sesión maxistral Realizarase de forma presencial para os profesores da Universidade de Vigo e mediante a plataformaPosgrao Virtual ou mediante correo electrónico para o profesorado externo.

Avaliación


Sesión maxistral Avaliación da asistencia ás clases, participación activa, razoamento crítico e evolución dopensamento do alumno

30

Probas de tipo test Exame escrito sobre os conceptos básicos da materia 70



Aranzadi, Westlaw, ,

Esteve, J., Derecho del medio ambiente, 2008, Aranzadi

Palao Moreno, G., La responsabilidad civil por daños al medio ambiente: aspectos internacionales, 1998, Universitat deValència

Carbajo, D., Herrera, P., Marco jurídico constitucional y comunitario de la fiscalidad ambiental, 2003, FundaciónBiodiversidad

Recomendacións

Materias que continúan o temarioAnálise e Caracterización de Solos Contaminados/V04M046V01201Técnicas e Procedementos de Descontaminación de Solos/V04M046V01202

Páxina 2 de 3

Materias que se recomenda ter cursado previamenteRegulación Administrativa sobre a Contaminación/V04M046V01106

Páxina 3 de 3



Análise e Caracterización de Solos Contaminados

Materia Análise eCaracterizaciónde SolosContaminados




3 OB 1 2c

Idioma Castelán

Departamento

Coordinador/a Andrade Couce, María Luísa

Profesorado Alonso Vega, María FloraAndrade Couce, María LuísaArenas Lago, DanielFernández Covelo, EmmaMacías García, FelipeMacías Vázquez, FelipeSoto González, Benedicto



Descriciónxeral

Nesta materia inclúense aqueles aspectos relacionados coa caracterización e análise de solos, con especialatención á presenza de contaminantes. Tamén se abordan aspectos relacionados co impacto dacontaminación nas funcións do solo


Código

A7 Capacidad de elegir y poner en funcionamiento los mecanismos que permitan diseñar sistemas de tratamiento desuelos contaminados









Páxina 1 de 3



Coñecer as técnicas destinadas á caracterización de solos e á determinación decontaminantes

saber facer A11A12A13B1

Capacidade de avaliar e interpretar os resultados analíticos de solos e a súa valoracióndesde o punto de vista ambiental

saber A12A13B1B3

Capacidade de avaliar o impacto da contaminación na calidade dos solos saber facer A12B1

Capacidade de selección de sistemas de tratamento de solos contaminados sabersaber facer

A7B1B7

Contidos

Tema

Lexislación sobre actividades contaminantes esolos contaminados

- Análise da lexislación europea sobre contaminación do solo e soloscontaminados- Análise da lexislación estatal sobre contaminación do solo e soloscontaminados- Análise da lexislación autonómica sobre contaminación do solo e soloscontaminados

Caracterización xeral de solos - Compoñentes e procesos principais do solo- O solo como compoñente ambiental: Propiedades, funcións e calidade-Propiedades físicas dos solos

Contaminación do solo - Concepto, causas e natureza da contaminación do solo- Orixe e distribución e acumulación de contaminantes en solos- Vulnerabilidade e poder de autodepuración do solo-Vulnerabilidade de acuíferos

Extracción e determinación de contaminantes ensolos. Avaliación da súa biotoxicidade

- Interacción de contaminantes e solos- Influencia dos compoñentes do solo e as súas propiedades- Sorción e desorción de contaminantes- Técnicas e procedementos de extracción selectiva de contaminantes

Tecnosoles - Lexislación sobre tecnosoles- Materiais empregados e características- Propiedades dos tecnosoles e aplicacións




Prácticas de laboratorio 7 14 21

Resolución de problemas e/ou exercicios de formaautónoma

4 12 16

Saídas de estudo/prácticas de campo 3 1.5 4.5




Descrición

Sesión maxistral Exposición dos conceptos básicos respecto das características xerais dos solos e o seu papel nosprocesos de contaminación do medio.As sesións maxistrais componse da exposición dos conceptos teóricos polo docente e aformulación dos problemas reais na interpretación e desenvolvemento de actividades relacionadascoa contaminación dos solos. As sesións maxistrais apoiaranse en medios audiovisuais dispoñibles no centro e os diferentescontidos serán achegados ao alumno mediante a plataforma Posgrao Virtual

Prácticas de laboratorio Durante as practica de laboratorio os alumnos familiarizaranse cos protocolos e procedementos dedeterminación do contido e dispoñibilidade de contaminantes no solo.O profesor de practícas seleccionará un caso real para a súa análise e posterior interpretación.

Páxina 2 de 3

Resolución deproblemas e/ouexercicios de formaautónoma

Son un complemento importante das explicacións teóricas, e axudan a clarificar e asentar oscoñecementos adquiridos nestas. Quérese que o alumno aprenda unhas estratexias xerais deenfoque e resolución dos mesmos. Periodicamente entregaranse ao alumno, unha selección deproblemas adecuada aos obxectivos conceptuais da materia, para que poida traballar neles antesde discutilos en clase.


Visita a instalacións relacionadas coa recuperación de solos degradados


Descrición

Prácticas de laboratorio Realizarase de forma presencial para os profesores da Universidade de Vigo e mediante aplataforma Posgrao Virtual ou mediante correo electrónico para o profesorado externo.

Resolución de problemase/ou exercicios de formaautónoma


Avaliación



Avaliarase a capacidade do alumno para resolver os problemas e exerciciosexpostos e o procedemento empregado na súa resolución

35


65



Cheng, H. H., Pesticides in the soil environment: processes, impacts, and modeling, 1990, SSSA

Conselleria de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas, Plan de Xestión de Residuos Industriais e solos contaminados deGalicia, ,

Mirshal, I., Soil Pollution: Origin, Monitoring and Remediation, 2004, Springer Verlag

, RD 9/2005 (Suelos contaminados), BOE Nº 15 de 18/1/2005, BOE

Sparks, D.L., Environmental Soil Chemistry, 2002, Academic Press

Kabata-Pendias, A., Trace elements in soils and plants, 2001, CRC Press

V.V.A.A., Methods of soil analysis. 4 Volumenes, 1986-2002, ASA, SSSA

, Resolución 8 Xaneiro do 2008 (Tecnosoles), DOGA Nº18 do 25/01/2008, DOG

, Decreto 60/2009, DOGA Nº 57 do 24 de Marzo de 2009, DOG

Recomendacións

Materias que continúan o temarioTécnicas e Procedementos de Descontaminación de Solos/V04M046V01202Tecnoloxía e Instalacións de Depuración de Augas e Verquidos/V04M046V01204Tipoloxía de Efluentes e Verquidos Industriais/V04M046V01203

Materias que se recomenda ter cursado previamenteCaracterización e Avaliación de Contaminantes en Residuos Industriais/V04M046V01102Caracterización e Clasificación de Residuos Industriais/V04M046V01101

Páxina 3 de 3



Técnicas e Procedementos de Descontaminación de Solos

Materia Técnicas eProcedementosdeDescontaminaciónde Solos




3.5 OB 1 2c

Idioma Castelán

Departamento

Coordinador/a Andrade Couce, María Luísa

Profesorado Abia Aguilá, LuisAlonso Vega, María FloraAndrade Couce, María LuísaCameselle Fernández, ClaudioDomínguez Martín, José JorgeFernández Covelo, EmmaGonzález Rodríguez, LuisReigosa Roger, Manuel JoaquínRodríguez Babarro, AlbertoSanroman Braga, María ÁngelesTaboada Castro, Javier



Descriciónxeral

Os contidos desta materia describen os métodos destinados á recuperación dos solos contaminados. Oalumno debe coñecer as técnicas existentes e ter a capacidade de seleccionar as máis adecuadas segundo otipo de solo e de contaminante.


Código








Páxina 1 de 3









Coñecer as técnicas de descontaminación de solos saber A7A12A13B1B3B4B5B9B12

Capacidade de selección das técnicas mais adecuadas para o tratamento de soloscontaminados

saber facer A7B2B3B4B5

Desenvolvemento dos procedementos de posta en marcha de técnicas e sistemas dedescontaminación de solos

saber facer A7B2B3B4B5B7B9

Contidos

Tema

Descontaminación de solos. Técnicas químicas efísicas

- Aspectos xerais da descontaminación de solos- Tratamentos fisico-químicos- Tratamentos electroquímicos- Tratamento térmico- Extracción por fluídos- Fixación de contaminantes

Biorremediación de solos - Aspectos microbiolóxicos da biorremediación- Corrección de chans mediante o emprego de biosurfactantes

Fitorremediación de solos - Aspectos botánicos da fitorremediación- Aspectos prácticos da fitorremediación

Aspectos tecnológicos de descontaminación desuelos

Ingeniería para los procesos de descontaminación de suelos

Recuperación de vertedoiros e áreas degradadas Tecnoloxías para a recuperación de áreas degradadas e vertedoiros




Estudo de casos/análises de situacións 7.1 28.4 35.5




Descrición

Páxina 2 de 3

Sesión maxistral Exposición dos conceptos básicos das técnicas de descontaminación e recuperación de soloscontaminados. As sesións maxistrais componse da exposición dos conceptos teóricos polo docente e aformulación dos problemas reais na interpretación e desenvolvemento de actividades relacionadascoa recuperación de solos. As sesións maxistrais apoiaranse en medios audiovisuais dispoñibles no centro e os diferentescontidos serán achegados ao alumno a través da plataforma Posgrao Virtual


Os docentes das sesións maxistrais exporán ao alumno casos prácticos ou reais para o seu estudopolo alumno.A información achegada permitirá ao alumno expor solucións para a corrección de chanscontaminados


Descrición



Avaliación



Como parte do proceso de aprendizaxe propondrán ao alumno o estudo de casosreais para a integración dos contidos da materia e a toma de decisións naresolución dos mesmos

20

Probas de tipo test Avaliarase a resolución de pregúntalas tipo test expostas polos diferentesdocentes da materia.

80



Banuelos, G. S. et al, Phytoextraction and accumulation of boron and selenium by popular (Populus) hybrid coles, 1999, Int JPhytochem, 1: 81-96

Cunningham, S. D. et al, Phytoremediation of soils contaminated with organic pollutants, 1996, Adv Agron, 56: 55-114

Vangronsveld, J. et al, Metal-Contaminated Soils: In-situ inactivation and Phytorestoration., 1998, Springer-Verlag

Wise, D. L. et al, Bioremediation of contaminated soils, 2000, Marcel Dekker Inc

Mirsal, I., Soil pollution : origin, monitoring & remediation, 2008, Springer

EPA, http://www.epa.gov/tio/remed.htm (recuperación de suelos), ,

Sellers, K., Fundamentals of hazardous waste site remediation, 1998, CRC

Wong, J. et al., Design of remediation systems, 1997, CRC

V.V.A.A., Guía de tecnologías de recuperación de suelos contaminados, 2004, Comunidad de Madrid

Reddy and Cameselle, Electrochemical remediation technologies for polluted soils, sediments, and groundwater , 2009,Wiley

Recomendacións

Materias que continúan o temarioTecnoloxía e Instalacións de Depuración de Augas e Verquidos/V04M046V01204Tipoloxía de Efluentes e Verquidos Industriais/V04M046V01203

Materias que se recomenda ter cursado previamenteAnálise e Caracterización de Solos Contaminados/V04M046V01201

Páxina 3 de 3



Tipoloxía de Efluentes e Verquidos Industriais

Materia Tipoloxía deEfluentes eVerquidosIndustriais




3 OB 1 2c

Idioma Castelán

Departamento

Coordinador/a Sanroman Braga, María Ángeles

Profesorado Alonso Fernández, Francisco RosendoDomínguez Santiago, AngelesFrieiro Barros, JoseMirón López, JesúsMoldes Moreira, DiegoPrado Portela, Celsa de CarmenRuiz del Portal Florido, Carlos GuillermoSanroman Braga, María ÁngelesSuárez López, Joaquín



Descriciónxeral

Nesta materia inclúense inicialmente aspectos legais e normativos respecto á contaminación das augas e osprotocolos de actuación e sistemas de protección contra vertidos accidentáis. Posteriormente trátansecontidos sobre o análisis das características dos efluentes industriales en función do sector; entendendo porcaracterísticas dos efluentes: os caudais, tipo de contaminación e concentración de contaminantes. Destemodo, preténdese describir os aspectos que condicionan a súa toxicidade e perigosidade así como os seusposteriores tratamentos.


Código

A8 Capacidad para implantar métodos y técnicas para el tratamiento en planta de efluentes así como para eltratamiento de cursos de agua contaminados

A9 Capacidad de diseñar protocolos y procedimientos de emergencia a nivel de planta y bajo el supuesto de vertidosaccidentales al medio





Páxina 1 de 3











Coñecer os aspectos legais e normativos respecto da contaminación de augas. saberSaber estar / ser

A8A10B8B9B10B12

Coñecer os protocolos de actuación e sistemas de protección contra vertedurasaccidentais


A9A10B2B4B6

Coñecer as características dos efluente industriais en función do sector saberSaber estar / ser

A11A12B2B8B10

Contidos

Tema

Aspectos legais e administrativos sobrecontaminación de augas e verteduras

-Plans de protección da calidade da auga -Lexislación sobre a contaminación de augas e vertidos -Aspectos administrativos sobre calidade de augas e verteduras

Verteduras accidentais -Escoamento de áreas industriais -Verteduras accidentais no medio mariño -Plans de actuación ante verteduras accidentais

Características dos efluentes industriais -Características básicas das augas residuais.-Indicadores de calidade ambiental por sectores industriais.-Valorización de efluentes e a súa contorna conceptual e económica.-Boas Prácticas nun Laboratorio dunha Planta de Depuración de augasresiduais.




Estudo de casos/análises de situacións 2.2 8.8 11


Resolución de problemas e/ou exercicios 3 9 12




Descrición

Sesión maxistral Estas consisten na exposición oral e directa por parte dos profesores dos coñecementos principaisao redor dos temas da materia en cuestión. Preténdese facer comprender ao alumno os conceptosbásicos necesarios para resolver os problemas cos que se poida atopar posteriormente narealidade empresarial.

Páxina 2 de 3


Os docentes das sesións maxistrais exporán ao alumno casos prácticos ou reais para o seu estudopolo alumno. A información achegada permitirá ao alumno expor procedementos para a avaliación dosproblemas asociados a efluentes industriais e por tanto propor medidas para o seu tratamento emesmo para a proposición de medidas ante verteduras accidentais


Nas saídas de campo visítase estacións de control de verteduras e móstranse os procedementosde alerta ante verteduras ao medio hídrico

Resolución deproblemas e/ouexercicios

Son un complemento importante das explicacións teóricas, e axudan a clarificar e asentar oscoñecementos adquiridos nestas. Quérese que o alumno aprenda unhas estratexias xerais deenfoque e resolución dos mesmos. Ao longo da materia entregaráselle ao alumno, unha selecciónde problemas adecuados aos obxectivos conceptuais, para que poida traballar neles antes dediscutilos en clase.


Descrición

Resolución de problemas e/ouexercicios




Avaliación



Como parte do proceso de aprendizaxe propondránse ao alumno o estudo decasos reais para a integración dos contidos da materia e a toma de decisións naresolución dos mesmos

20


80



Fundación Entorno, Libro Blanco sobre la Gestión Medioambiental en la Industria Española, 1998, Ed. Mundi Prensa

Corbitt, R. A., Manual de referencia de la ingeniería medioambiental, 2003, Ed. McGraw-Hill - Interamericana

Seoánez, M., Ecología industrial, ingeniería medioambiental aplicada a la industria y a la empresa : manual, 1998, Ed.Mundi-Prensa

European Commission, Biological treatment of biodegradable waste : Technical aspects, 2003, Ed. Europen

Metcalf Eddy, Ingeniería de aguas residuales: tratamiento, vertido y reutilización (3ª ed.), 2000, Ed. McGraw-Hill

Recomendacións

Materias que continúan o temarioTecnoloxía e Instalacións de Depuración de Augas e Verquidos/V04M046V01204

Materias que se recomenda ter cursado previamenteAnálise e Caracterización de Solos Contaminados/V04M046V01201Técnicas e Procedementos de Descontaminación de Solos/V04M046V01202

Páxina 3 de 3



Tecnoloxía e Instalacións de Depuración de Augas e Verquidos

Materia Tecnoloxía eInstalacións deDepuración deAugas eVerquidos




5 OB 1 2c

Idioma Castelán

Departamento

Coordinador/a Sanroman Braga, María Ángeles

Profesorado Alonso Fernández, Francisco RosendoAlves Ferreira de Gouveia, Susana MargaridaCameselle Fernández, ClaudioDomínguez Santiago, AngelesGarcía Dieguez, CarlosGuitián Guitián, FernandoKennes , ChristianLongo González, María AsunciónMosquera Corral, AnuskaPazos Curras, Marta MaríaRoca Bordello, EnriqueSanroman Braga, María ÁngelesSolis Sierra, Diana MaríaSoto González, BenedictoTorres Ayaso, Ana BelénVeiga Barbazán, Mª del Carmen



Descriciónxeral

Estuda-los procesos e a tecnología dispoñible e outras técnicas innovadoras, para o tratamiento de efluenteslíquidos e augas residuais. Os procesos e tecnoloxías estúdanse de forma sistemática clasificadas segundo asua natureza física, química ou bilógica. Tamén se lle prestará especial interés ós procesos de tratamentoavanzado para a mellora da calidade dos efluentes fináis e parar a eliminación de contaminantes específicos.A segunda parte desta materia trata do deseño de prantas de tratamento de efluentes industriais e daimplementación técnica dos procesos de depuración.


Código



Páxina 1 de 3















Coñecer os procesos e tecnoloxías aplicadas ao tratamento de efluentes líquidos eaugas residuais

saberSaber estar / ser

A2A8A9B2B6

Coñecer os procesos de tratamento avanzado para a mellora da calidade dos efluentesfinais e á eliminación de contaminantes específicos.

saberSaber estar / ser

A1A2A8A9B1B2B6B8B9

Coñecer todos os aspectos relacionados co deseño dunha planta de tratamento deefluentes, tendo en conta as características do sector do que proceden os efluentes.

sabersaber facer

A1A2A4A8A9B1B3B6B7

Contidos

Tema

-Técnicas físicas e químicas de depuración etratamento de augas e efluentes

-Etapas da depuración de efluentes. -Operacións físicas unitarias: Medición de caudais, desbaste,homoxenización, sedimentación, flotación, filtración.-Procesos químicos: Precipitación química, absorción, desinfección.-Caso práctico.

-Técnicas biolóxicas de depuración e tratamentode augas e efluentes

-Bases cinéticas e microbiolóxicas da depuración de efluentes.-Tratamento biolóxico aerobio.-Tratamento biolóxico anaerobio.-Gases xerados nunha planta depuradora e o seu tratamento.-Eliminación de nutrientes.-Tratamentos avanzados na depuración de augas. Reutilización.-Tratamento e vertedura de lodos.

-Plantas de tratamento de efluentes industriais -Deseño de plantas de tratamento de augas residuais: Automatización eeficacia enerxética. -Plantas de tratamento de augas residuais en diversos sectores industriais.-Modelización dos tratamentos anaerobio e aerobio.

Páxina 2 de 3




Estudo de casos/análises de situacións 5.9 23.6 29.5


Saídas de estudo/prácticas de campo 5 2.5 7.5




Descrición

Sesión maxistral Son sesións de traballo conxunto entre o profesor e os alumnos, as cales poden resultar moi útilescomo método de apoio ao ensino, fomentando o sentido crítico, creativo e participativo dosestudantes. Preténdese facilitar a introdución do alumno nos métodos científicos, o manexo dasdistintas fontes bibliográficas e a mellora das capacidades de expresión oral e escrita, ao mesmotempo que favorecer o establecemento dun clima de diálogo entre profesor e alumno.


Son un complemento importante das explicacións teóricas, e axudan a clarificar e asentar oscoñecementos adquiridos nestas. Quérese que o alumno aprenda unhas estratexias xerais deenfoque e resolución dos mesmos. Periodicamente entregaranse ao alumno, unha selección deproblemas adecuada aos obxectivos conceptuais da materia, para que poida traballar neles antesde discutilos en clase.


Aplicación de programas informáticos para a modelización dos procesos aerobios e anaerobios notratamento de efluentes


Para achegar ao alumno á realidade do mundo empresarial, realizaranse diversas visitas aindustrias. Mediante estas visitas o estudante poderá observar persoalmente as técnicas defabricación e os equipos industriais que foron descritos na aula, aclarando detalles relativos atamaños, formas e disposición de equipos na planta, difíciles de explicar sobre o papel.


Descrición



Avaliación



Avaliación de deseño de plantas e sistemas de tratamento en función dascaracterísticas dos efluentes

20


80



MWH, Water Treatment: Principles and Design, 2005, Wiley

American Society of Civil Engeneers, Water Treatment Plant Design, 2004, McGraw Hill

Metcalf et al, Ingeniería de aguas residuales: tratamiento, vertido y reutilización (3ª ed.), 2000, McGraw-Hill

Ramalho, R.S. , Tratamiento de aguas residuales, 1996, Reverté

Hammer, M.J. et al, Water and wastewater technology (4º Ed.), 2001, Prentice Hall

Recomendacións

Materias que continúan o temarioPrácticas de Empresas/V04M046V01205

Materias que se recomenda ter cursado previamenteTipoloxía de Efluentes e Verquidos Industriais/V04M046V01203

Páxina 3 de 3



Prácticas de Empresas

Materia Prácticas deEmpresas




8 OB 1 2c

Idioma CastelánGalego

Departamento


Profesorado Cameselle Fernández, ClaudioSoto González, Benedicto



Descriciónxeral

En esta materia el alumno se integrará dentro de la estructura de una empresa con el fin conocer elfuncionamiento y los aspectos prácticos relacionados con la producción gestión o tratamiento de residuos


Código












Páxina 1 de 3












Desenvolver procedementos de mellora e xestión daxeración de residuos dentro da estrutura produtiva

saber facerSaber estar / ser

A1A2A3A4A5A6B1B2B3B4B5B6B7B8B9B10B11B12

Desenvolver procedementos de xestión, loxística ou tratamento de residuos nunhaempresa dedicada á xestión e tratamento de residuos.

saber facerSaber estar / ser

A1A2A3A4A5A6B1B2B3B4B5B6B7B8B9B10B11B12

Contidos

Tema

Prácticas en empresas - Xestión de residuos- Tratamento de residuos- Mellora nos procesos produtivos- Mellora en loxística- Adaptación de procesos á lexislación- Certificación ambiental- Avaliación de impacto ambiental- Análise da contaminación



Páxina 2 de 3

Prácticum 160 0 160

Informes/memorias de prácticas externas ouprácticum

2.5 37.5 40



Descrición

Prácticum Desenvolvemento de prácticas nunha empresa baixo a dirección do responsable de medioambiente, produción ou administración da empresa correspondente, e baixo a supervisión duntitor-profesor do máster.


Descrición

Prácticum Seguimento do traballo desenvolvido durante a estancia na empresa correspondente

Avaliación


Informes/memorias de prácticasexternas ou prácticum

Memoria onde se recollen as principais tarefas realizadas e osresultados ou logros obtidos, derivados directamente do traballo doalumno

100



Xunta de Galicia, Diario oficial de Galicia, ,

Gobierno de España, Boletin oficial del estado, ,

Kiely, Ingeniería ambiental, 1999, McGrawHill

Tchobanoglous, Gestión integral de residuos sólidos, 1998, McGrawHill

Recomendacións

Materias que continúan o temarioTraballo Fin de Máster/V04M046V01206

Materias que se recomenda ter cursado previamenteAnálise e Caracterización de Solos Contaminados/V04M046V01201Caracterización e Avaliación de Contaminantes en Residuos Industriais/V04M046V01102Caracterización e Clasificación de Residuos Industriais/V04M046V01101Xestión Ambiental de Instalacións Industriais/V04M046V01104Xestión e Tratamento de Residuos e Emisións Industriais/V04M046V01105Incidencia doutras Normas Xurídicas sobre a Contaminación/V04M046V01107Monitorización e Modelización da Contaminación/V04M046V01103Regulación Administrativa sobre a Contaminación/V04M046V01106Técnicas e Procedementos de Descontaminación de Solos/V04M046V01202Tecnoloxía e Instalacións de Depuración de Augas e Verquidos/V04M046V01204Tipoloxía de Efluentes e Verquidos Industriais/V04M046V01203

Páxina 3 de 3



Traballo Fin de Máster

Materia Traballo Fin deMáster




9 OB 1 2c

Idioma CastelánGalego

Departamento


Profesorado Andrade Couce, María LuísaCameselle Fernández, ClaudioLavilla Beltrán, María IselaPaz Penín, María ConcepciónRuiz Hidalgo, María del CarmenSanroman Braga, María ÁngelesSoto González, Benedicto



Descriciónxeral

O traballo fin de máster supón a integración dos conceptos adquiridos nas diferentes materias do Másterdentro dun estudio de un caso práctico referido á Contaminación Industrial.


Código









Páxina 1 de 4





















Elaborar un estudo dun problema relacionado coa produción, caracterización outratamento da contaminación industrial de modo que o alumno sexa capaz de aplicaros coñecementos adquiridos nas outras materias á resolución dun problema específico.


A1A2A3A4A5A6A7A8A9A11A12A13B1B2B3B4B5B6B7B8B9B10B11B12

Contidos

Tema

Páxina 2 de 4

Desenvolvemento dun estudo sobre un aspectorelacionado cos contidos do Máster.

Os casos a estudar poderán referirse a:- Un problema ambiental relacionado cun residuo- A optimización dun proceso produtivo para a mellora dos aspectosambientais- O desenvolvemento de procedementos de manexo e xestión de residuosindustriais-O estudo do marco legal relacionado coa xestión e tratamento deresiduos ou a contaminación- A análise do impacto dunha vertedura no medio- Calquera outro aspecto que inclúa contidos relacionados co máster

Exposición do estudo ante un tribunal formadopor docentes do máster

- Exposición dos contidos e conclusións máis relavantes- Defensa do procedemento, resultados e conclusións obtidas



Proxectos 14 168 182

Presentacións/exposicións 2.5 12.5 15

Cartafol/dossier 4 24 28



Descrición

Proxectos Os alumnos deberán desenvolver un estudo sobre un aspecto incluído nos contidos do máster.Cada alumno dispondrá dun titor ou director de proxecto que orientará ao alumno na metodoloxía,procedemento e análise do estudo a desenvolver.

Presentacións/exposicións Cada alumno contará cun titor para a elaboración do Traballo Fin de Máster. O titor do TFM guiaráao alumno na forma de expor e presentar os resultados obtidos no desenvolvemento do estudo.


Descrición

Presentacións/exposicións Durante a elaboración do Traballo Fin de Máster, o titor manterá unha atención sobre oprocedemento de traballo e o desenvolvemento do estudo e na metodoloxía de redacción eexposición dos resultados obtidos

Proxectos Durante a elaboración do Traballo Fin de Máster, o titor manterá unha atención sobre oprocedemento de traballo e o desenvolvemento do estudo e na metodoloxía de redacción eexposición dos resultados obtidos

Avaliación


Presentacións/exposicións Avaliarase a claridade da presentación e a idoneidade das respostas ás preguntasformuladas sobre os contidos do traballo

40

Cartafol/dossier Avaliarase a calidade da memoria, a súa coherencia, estrutura e desenvolvementolóxico do mesmo

60



Icart Isern, M.T., Elaboración y presentación de un proyecto de investigación y una tesina , 2001, Universidad de Barcelona

Puchol, L., Hablar en público : nuevas técnicas y recursos para influir a una audiencia en cualquier circunstancia, 2008, Diazde Santos

Quesada Herrera, J. , Redacción y presentación del trabajo intelectual : tesinas, tesis doctorales, proyectos, 1987, Paraninfo

Ministerio de la Presidencia, BOE, , Ministerio de la Presidencia

Xunta de Galicia, DOG, , Xunta de Galicia

Gómez Orea, D.; Gómez Villarino, M., Consultoría e ingenieria ambiental: Planes, programas, proyectos, ..., 2007,Mundi-Prensa

Freeman, H., Manual de prevención de la contaminación industrial, 1998, McGraw-Hill

Recomendacións

Páxina 3 de 4

Materias que se recomenda ter cursado previamenteAnálise e Caracterización de Solos Contaminados/V04M046V01201Caracterización e Avaliación de Contaminantes en Residuos Industriais/V04M046V01102Caracterización e Clasificación de Residuos Industriais/V04M046V01101Xestión Ambiental de Instalacións Industriais/V04M046V01104Xestión e Tratamento de Residuos e Emisións Industriais/V04M046V01105Incidencia doutras Normas Xurídicas sobre a Contaminación/V04M046V01107Monitorización e Modelización da Contaminación/V04M046V01103Prácticas de Empresas/V04M046V01205Regulación Administrativa sobre a Contaminación/V04M046V01106Técnicas e Procedementos de Descontaminación de Solos/V04M046V01202Tecnoloxía e Instalacións de Depuración de Augas e Verquidos/V04M046V01204Tipoloxía de Efluentes e Verquidos Industriais/V04M046V01203

Páxina 4 de 4

b12 sensibilización hacia la calidad, el respeto ... · planificación docente. horas na aula...

Documents