talingchan.bangkok.doae.go.thtalingchan.bangkok.doae.go.th/km/%bb%c7%d5%b3%d2%20%… · web view-...
TRANSCRIPT
1
แบบถอดองคความร
1. เรอง เทคนคการปลกหนวดฤาษสรางรายได2. ชอเจาขององคความร นางปวณา สงรศม
วนเดอนปเกด 23 มกราคม พ.ศ. 2495 อาย 64 ป เลขบตรประชาชน 3 1021 00356 0 23 ทอย 343 ซอยพระราม 2 ซอย 25 ถนนพระราม 2 แขวงบางมด
เขตจอมทอง กรงเทพมหานคร 10150 (สวนเลอมรศม) โทรศพท 085-9231061
3. ความเปนมา
นางปวณา สงรศม อาย 64 ป เคยรบราชการอยกระทรวงเกษตรและสหกรณ หลงจากเกษยณอายราชการใชชวงเวลา 6 เดอนในการพกผอน หลงจากนนไดพบปะพดคยกบนองทรจกกนทเปดรานขายพชไมดอกไมประดบ จงมการแนะนำาและชกชวนใหมาลองปลกตนหนวดฤาษ เพราะสวนหนงเปนพชทกำาลงไดรบความนยม
เนองจากในกรงเทพมหานครถอเปนจงหวดทมมลพษทางอากาศเยอะ จดสำาคญตนหนวดฤาษเปนพชทสามารถฟอกอากาศจากสารพษ ทเขาสรางกายของเราได เปนอกเหตผลหลกทอยากลองปลกดสกครง เพอความปลอดภยดวย และผปลกยงไมแพรหลายในขณะนน
2
รวมทงมความพรอมมพนทสำาหรบการเลยง การปลก นองทรจกจงมการแนะนำาวธปลก นางปวณา สงรศม เกดความสนใจอยางจรงจง และไมอยากทงเวลาไปโดยเปลาประโยชนจงเรมศกษาเทคนควธตางๆ สำาหรบการเลยงตงแตนนเปนตนมา
จนเรมเปนเกษตรกรเตมตว มการรเรมปลกครงแรกโดยการหาพนธแหลงปลกและจำาหนายบรเวณหมบานแถวๆ พนทเขตจอมทอง โดยมการลงทนในการซอพนธครงแรกจำานวน 50 กโลกรม เปนจำานวนเงน 58,000 บาท (เฉพาะหนวดฤๅษ) และทำาการสรางโรงเรอนปลกประมาณ 100,000 บาท จนเสรจสมบรณหลงจากนนสวนนางปวณา สงรศม เลยทำาการตงชอสวนจงเปนทมาของสวนทชอวา "สวนเลอมรศม"
สวนเลอมรศม
4. องคความรในการประกอบอาชพและงานทภาคภมใจ
องคความร ในเรองการเลยงหนวดฤาษ ถอเปนของใหมและเปนทตองการของตลาดเปนพชทางเลอกใหมของคนเมองทตองการพชทเลยงงายและดแลไมยาก จงเกดการสนใจและอยากรเรมการลองทำา เนองจากคดวานาจะมประโยชน ลดการใชเวลาวางในชวงชวตหลงการทำางาน ไดอยกบธรรมชาต และเปนการหารายไดเพมเตม ฯลฯ
จงไดทำาการศกษาขอมลดวยตนเองทางผานทางตวเกษตรกรผเชยวชาญ ปราชญชาวบาน อาจารยผทรงคณวฒ ผปลกโดยตรง ผรตางๆ และมการ
3
สบคนผานระบบออนไลน internet อาท ศกษาเพมเตมจากการอานหนงสอ ใบความรทเจอ เขาอบรมตามกจกรรมตางๆ ของทางสำานกงานเขต, สำานกงานเกษตรพนท 3 กรมสงเสรมการเกษตร จนเกดเปนองคความรทสำาคญในการประกอบการเลยงหนวดฤาษใหประสบผลสำาเรจ และยงยน
หลงจากนนจงเรมลองปฏบตเพาะเลยงหนวดฤาษ โดยลงทนตงแตการทำาโรงเรอนเพาะ จนขยายพนธไดตอไป
งานทภาคภมใจ
- สวนทางสวนเลอมรศม มโอกาสไดออกรายการทางสอโทรทศนทางชอง NBT 11 และรายการ Morning talk ชองทว 24 ถอวาเปนสงทยนยนไดเปนอยางดสำาหรบผลความสำาเรจของการปลกหนวดฤาษทผานมา
ภาพการออกรายการ Morning talk
ภาพการออกอากาศทางชอง NBT
4
- ทางสวนเลอมรศมถอเปนแหลงเรยนรทางการเกษตรทสำาคญ ของเขตจอมทอง มนกเรยนในระดบชนทงประถมศกษา มธยมศกษา และระดบมหาวทยาลยมาเรยนรภายในสวน รวมถงประชาชนทสนใจในยานชมชน ตวเกษตรกรในพนท ถอเปนสงทสรางประโยชนและคณคาทางสงคมของสวนเลอมรศมเปนอยางด ถอเปนสงทนาภาคภมใจ
- หลงจากทเรมเปนเกษตรกรเตมตว ไดกลายเปนสมาชกของกลมเกษตรกรเขตจอมทอง ตอจากนนจงเขาสการเปนคณะกรรมการศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจำาแขวงบางมด-จอมทอง เขตจอมทอง พอเปนคณะกรรมการศนยอยไดชวงหนง ไดรบการคดเลอกจากเกษตรกรและคณะกรรมการศนยฯ ใหดำารงตำาแหนงเปนประธานศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจำาแขวงบางมด-จอมทอง
หลงผานการเหนชอบจากทกฝาย และจดการตงศนยบรการฯ ณ ทบานของตนเอง โดยเสยสละพนทเปนทงทจดประชมศนยฯ และทำากจกรรมตางๆ ของสมาชก , โครงการจากทางหนวยงานภาครฐ ฯลฯ เปนการทำางานทเตมไปดวยความสข สำาหรบการเรมเปนเกษตรกรตวจรง
เนองจากนางปวณา สงรศม เปนผมความรความสามารถเปนอยางด มจตสาธารณะ เสยสละ จงเปนทยอมรบไววางใจจากหนวยงานตางๆ ทงภาครฐและเอกชน ใหชวยเหลองานในหลายตำาแหนงดงนนางปวณา สงรศม ไดรบการคดเลอกเปนอาสาสมครเกษตร (อกม.) ของเขตจอมทอง ซงถอเปนงานทภาคภมใจและสามารถเปนวทยากรในการเผยแพรองคความรในเรองนไดเปนอยางด
5. สรปองคความรทใช
มาทำาความรจก หนวดหรอเคราฤาษ
5
สำาหรบความหมาย "Tillandsia usneoides " เคราฤาษ,หนวดตาแปะ หรอหนวดฤาษ มหลากหลายชอในการเรยก เปนทลแอนดเซยชนดหนง (Tillandsia usneoides) หลายคนเคยเหน แตหลายคนยงไมรจกพชชนดนด และตามตลาดขายตนไมโดยทวไปถอวามมลคาคอนขางสงเหมอนกน ผสนทดกรณระบวาสามารถพบทลแอนดเซยชนดนไดตงแตทวปอเมรกาเหนอลงไปจนถงอเมรกาใต ลกษณะลำาตนเลกผอมเปนเสนยาวเรยงตอกน เหนไทรโคม (ขน) ปกคลมทวตนชดเจน ทขายในประเทศไทยมประมาณ 5 สายพนธ โดยหนวดฤาษจะมรากอากาศ ไวคอยดกอาหารตามอากาศนะ ทดกอาหารตามอากาศได ลองสงเกตเกลดสขาว ๆ ทวตน จะเรยกวา "ไทรโคม" (Trichome) มหนาทดดซบความชนจากอากาศ ฉะนน รากมนไมไดมไวเพอหาอาหารนะ แตมนมไวเพอยดเกาะกบวสดเทานน
เทคนคการปลกหนวดฤๅษการปลก : เรมตนจากการหาพนธมาปลก สกระยะพอเจรญเตบโต
จงทำาการขยายพนธ โดยหนวดฤาษถอเปนพชทเลยงงาย โตไว และไดผลผลตจำานวนมาก ตนเคราฤาษ หรอหนวดตาแปะ จดเปนพชอากาศทชอบแดด ชอบนำามากๆ และชอบลม
พฤตกรรมของเคราฤาษ หรอหนวดตาแปะ ชอบทโลงโปรง อากาศถายเทไดสะดวก การเจรญเตบโตจะยาวเพมลงมาเรอย ๆ สามารถตดสวนทยาวตอ ๆ ลงมาแบงไปเปนกอใหมหรอเปนพมใหมได และตนหนวดฤาษนหลายคนอาจยงไมทราบวามดอกดวยแตจะเลกและรวงเรวสดๆ ไมเกน 3 วนกไปแลว
การรดนำ/า : แควนละครงเทานนในเวลาเชาโดยสวนมาก แตกมบางทเวนไป 2 - 3 วนแลวคอยรด แตทางสวนจะมการตดตงระบบสปรงเกอร เพอใหนำาแกหนวดฤาษ ซงทางสวนจะรดนำาทกวนเลยเปนเทคนคเฉพาะทเพมเขามา
6
ภาพระบบนำ/าในสวนเลอมรศมการใสปย : ใสเดอนละครงกพอ ปยกลวยไมกได ใชแบบเจอจางไมตองเขม
ขนมาก แตจรงๆ แลวปยกบเคราฤาษมความจำาเปนคอนขางนอยมากรดนำาอยางเดยวเคราฤาษกสวยไดจรง ฉดปยกลวยไมได บางทานบอกไววาเดอนละครงกพอ ถาใหมากไป ปยอาจจะไปกดใบกได ทำาใหปลายใบดคลายรอยไหมเกรยม
การขยายพนธ : ทำาไดงายมากๆ สงทตองเตรยมมเพยงลวดกบตนหนวดฤาษทจะนำามาแยกกอใหม โดยการสางเอาเสนตนหนวดฤาษทอยดานออกมาหอยลวดใหมจะทำาใหขยายพนธไดเรวขน หลายคนอาจสงสยวาการสางหนวดฤาษ หลายคนอาจจะงงๆ กเหมอนการสางผมคนนนเลย แลวจะสางไปทำาไม ?
7
ภาพการขยายพนธหนวดฤาษ
การสางหนวดฤาษจะชวยทำาใหหนวดฤาษไมพนกนจบตวเปนกอน ทำาใหลำาตนไมเกดกลมกอนทเปนสดำาๆ คงจะเคยเหนกนมาบาง ในหลายๆททเลยงไวปลอยปะละเลยไมสนใจ ทนไดทนไป ยาวไดยาวไป หนวดฤาษกเลยพนกนยง ขอดของการสางหนวดฤาษกคอ นอกจากจะไมทำาใหหนวดพนกนแลวยงจะชวยทำาใหหนวดฤาษโตเรว
ทสำาคญ ลองไปทำาดไดวา หนวดฤาษแขงแรงหรอไมกดไดจากการสางเครานเลย เพราะถาหนวดฤาษแขงแรงอวบอวน สางยงไงกไมรวงตดมอ (ประสบการณตรงจากผเลยง) กลาทาใหลอง แตถาหนวดฤาษออนแอ เสนเลกแหงบาง สางเครากทกหลดเปนยวง
8
*** ดงน/นสรปไดวา *** สถานททเหมาะคอ บรเวณทอากาศถายเทไดสะดวก มลมพด มแสงแดด แลวเรากคอยรดนำาเปนประจำา วนละ 1 - 2 ครง สำาหรบปยกใสปยทผสมนำาแลวฉดใสแบบกลวยไมกได ไมตองเขมขนมากแคเดอนละครงกพอครบ ทสำาคญคอ ตนเคราฤาษหามขาดนำาเปนอนขาดและทสำาคญตองรดนำาใหเขาถงรากของตนดวย บางคนอาจรดแคผวเผน อาจทำาใหนำาเขาไมถงได ถาขาดนำาตนจะเรมแหงและเฉา ลองลมรดนำาสก 2 - 3 วนจะเรมเหนอาการ เหยวหรอมสดำาๆ ทตน
ประโยชนของการเลยงหนวดฤาษ - เปนไมประดบมความสวยงาม ชวยฟอกอากาศสารทเปนพษได ซงตรงนสำาคญมากๆ - บงแดดใหตวบานได ถาเลอกมมแขวนตนไมดๆ- มความเชอวา ถาปลกแลวหอยลงมายาวๆ จะทำาใหอายยน- สรางความสข ความบนเทงแกตนเองและครอบครว- เปนการสรางอาชพเสรม สรางรายได สามารถทำาเปนธรกจสงออกสตลาด ทำาเงนแกครอบครว- เทคนคเฉพาะ : ใสใจทกรายละเอยด ทกขนตอนการเลยงด การเจรญเตบโต ใหนำาเยอะทกวน
6. ปจจยแหงความสำาเรจ
- มองคความรในเรองหนวดฤาษ- มเงนทนในการทำา- มความตงใจจรง พากเพยรพยายาม อดทน มานะ ในการประกอบอาชพ
อยางมงมน โดยยดถอความถกตองและเทยงตรง
สวนความสำาเรจจากผลผลต
9
- ในสวนของผลผลตทไดจากการเลยงและขยายพนธหนวดฤาษ มการตอยอดทางธรกจ ดวยการดดแปลงเปนผลตภณฑในรปแบบใหม ทงของใช เครองประดบตกแตง รวมทงของทระลก ทเหมาะแกการประดบตกแตงไวตามบาน รานคา ถอเปนอกทางเลอกใหมสรางรายไดจากการขาย โดยมการคดและรเรมใหรปแบบออกมาทนสมยอยเสมอ เพอตอบเขาโจทยกบโลกเทคโนโลยในปจจบน
- โดยรายไดเฉลยจากการขายหนวดฤาษ ขายเปนแบบกโลกรม กโลกรมละตงแต 800-1,200 บาท สวนชองทางการตลาด มผคามารบผลผลตดวยตนเองทสวน ซงมาจากยานตลาดบางใหญ
- สวนรายไดเฉลยสงสดทเคยขายไดตอวนประมาณ 1,500 บาท สงสด 9,000 บาท เฉลยตอเดอนเดอนละ 60,000 - 70,000 บาท
10
ภาพผลตภณฑตางๆ จากหนวดฤาษ
7. แนวคดในการทำางาน
- ศกษาและหาความรใหมๆ เพมเตมอยสมำาเสมอ มการคนควาจากแหลงขอมล และนำามาประยกตใชในอาชพ โดยทดลองปฏบตทำาจรงใหบรรลผลและเปาหมายทวางไว มการคำานงถงสภาพแวดลอมและปลอดภยตอตนเองรวมทงผอน ทำาการเกษตรแบบพอเพยงและยงยน
- ตงใจทำางานใหไดด คอ ตองสนกสนานกบงานททำา เมอคณทำางานดวยความสนก คณจะมแรงขบ ในการพยายามทจะทำางานใหไดดทสด และประสบความสำาเรจ
11
- นอกจากสนกสนานแลว ยงตองใสความเอาจรงเอาจงมงมนสความสำาเรจลงไปดวย ความเพยรพยายาม จะนำาพาคณไปพบกบความสำาเรจในทสดรวมทงมความภมใจในสงนนๆ ทไดผลออกมา
- ตองความเชอมนในตนเองตองมอยเสมอ เพราะนนจะทำาใหคณกลาคดกลาทำา ซงจะทำาใหคณไดเปรยบกวาคนอน ๆ ทมกทำาตวเปนผตามทด ชอบทำาตามทคนอนคด มากกวาชอบแสดงความคดเหน เราสงสยจะมการซกถามเพอหาขอมลตอบความสงสย
- มความคดสรางสรรค ไมหยดทจะคด ทจะรงสรรคผลงานออกมา- มการปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอม เรยนรทจะอยในสงคมอยางม
ความสข การประกอบอาชพไมสงผลเสยตอสงคมรวมถงสภาวะแวดลอม - โดยปกตเราตองมมนษยสมพนธทด ทาในทางบวก คนทคดบวกจะแสดง
ทาทในทางบวก ไมยอทอตออปสรรค เปนทรกและชนชมของคนรอบขางถอวาเปนสงสำาคญ
- ตองมระเบยบวนย การทำางานกเชนกน ตองตรงเวลา สงผลผลตตามกำาหนด โดยมการคำานงถงคณภาพและความปลอดภยเปนสำาคญ ซอตรงตอลกคา และถาผลผลตไมมคณภาพยนดรบคนเงน เปนการการรนตผลผลตไปในตวเลย
8. หลกคดในการทำางาน
รกในสงททำา ตงใจปฏบตจรง ซอสตยสจรตตออาชพ มงเนนคณภาพและความปลอดภย ใสใจทกรายละเอยด อยแบบพอเพยงและมความยงยน
9. ทมาของขอมล (ผถอดองคความร)
12
นายสราวธ มะนาวหวาน นกวชาการสงเสรมการเกษตร สำานกงานเกษตรพนท 3 กรมสงเสรมการเกษตร
ภาพขณะการถอดองคความร
10. ภาพถายกจกรรมงานเรองดงกลาว
13
14
15
..........................................................................
..........................................................................