bỆnh lý tuỶ và vùng quanh chóp - yhdp.net · pdf filetỪ...

45
BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP BICH NGAN 1

Upload: vuongkhuong

Post on 31-Mar-2018

223 views

Category:

Documents


4 download

TRANSCRIPT

Page 1: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP

BICH NGAN 1

Page 2: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

MỤC LỤC MỤC TIÊU

TỪ KHÓA

NỘI DUNG

KẾT LUẬN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

CÂU HỎI LƯỢNG GIÁ

17/05/08 BICH NGAN 2

Page 3: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

MỤC TIÊU 1. Nêu được những đặc điểm sinh lý bệnh của viêm tuỷ

2. Trình bày được các loại bệnh tuỷ, đặc điểm của mỗi loại

3. Kể được các loại bệnh lý vùng quanh chóp, nguyên nhân chẩn đoán và điều trị

17/05/08 BICH NGAN 3

Page 4: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

TỪ KHÓA VIÊM TỦY HỒI PHỤC

VIÊM TỦY KHÔNG HỒI PHỤC

VIÊM TỦY CẤP

VIÊM TỦY MÃN

ABCES QUANH CHÓP

ABCES TÁI PHÁT

17/05/08 BICH NGAN 4

Page 5: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

NỘI DUNG SINH LÝ BỆNH

BỆNH LÝ TỦY Viêm tủy có hồi phục

Viêm tủy không hồi phục Viêm tủy cấp

Viêm tủy mãn

BỆNH LÝ VÙNG QUANH CHÓP Viêm quanh chóp cấp.

Abces quanh chóp cấp.

Viêm quanh chóp mãn.

Abces quanh chóp mãn( VQC mãn có mủ).

Abces tái phát.

Xơ hoá vùng quanh chóp

17/05/08 BICH NGAN 5

Page 6: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

SINH LÝ BỆNH

17/05/08 BICH NGAN 6

Page 7: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

QUÁ TRÌNH VIÊM TỦY Đặc điểm:

Tủy được bao bọc bởi mô cứng.

Mô tủy dễ bị hoại tử do:

Không có tuần hoàn phụ.

Hệ vi tuần hoàn lưu thông qua lổ chóp gốc nhỏ.

Khả năng tự bảo vệ: tạo ngà thứ cấp .

17/05/08 BICH NGAN 7

Page 8: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

CÁC YẾU TỐ GÂY BỆNH Vi khuẩn:

Trực tiếp từ xoang sâu.

Từ mô nha chu.

Từ máu

Chấn thương: tai nạn, CTKC.

Vật lý: sự dẫn nhiệt qua miếng trám.

Hóa học: vật liệu trám có tính kích thích.

17/05/08 BICH NGAN 8

Page 9: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

BỆNH LÝ TỦY

BỆNH LÝ TỦY

Viêm tủy hồi phục Viêm tủy không hồi

phục

Viêm tủy cấp Viêm tủy mãn

17/05/08 BICH NGAN 9

Page 10: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

BỆNH LÝ QUANH CHÓP

BỆNH LÝ QUANH CHÓP

VIÊM QC CẤP ABCES QC CẤP VIÊM QC MÃN ABCES QC MÃN ABCES TÁI PHÁT XƠ HOA QC

17/05/08 BICH NGAN 10

Page 11: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

TUỶ VIÊM CÓ KHẢ NĂNG HỒI PHỤC

* Triệu chứng:

- Đau nhói khi có kích thích.

Cơn đau ngắn vài giây, khu trú.

- Thử nhiệt: đau dữ dội trong chốc lát.

- Gõ: không đau.

- XQ: không có dấu hiệu bệnh lý.

- Tiền sử đau: không có những cơn đau trước đó.

17/05/08 BICH NGAN 11

Page 12: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

TUỶ VIÊM CÓ KHẢ NĂNG HỒI PHỤC

17/05/08 BICH NGAN 12

1. Xoang sâu sát tuỷ

Page 13: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

TUỶ VIÊM CÓ KHẢ NĂNG HỒI PHỤC

* Điều trị:

Loại bỏ nguyên nhân:

- Do sâu: làm sạch xoang, dịu đau, trám tạm.

- Do miếng trám(Amal) quá lớn: tháo miếng trám, rửa xoang, dịu đau, trám tạm.

- Theo dõi(ít nhất 1 tuần), trám lại bằng vật liệu khác, có lót đáy xoang.

17/05/08 BICH NGAN 13

Page 14: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

TUỶ VIÊM KHÔNG HỒI PHỤC

1. Viêm tuỷ cấp:

- Đau tự phát, kéo dài.

- Đau dữ dội, có mạch nhịp.

- Đau tăng vào ban đêm, khi nằm.

- Khám: có điểm lộ tuỷ hoặc không.

- XQ: không có dấu hiệu bệnh lý.

- Thử nóng: đau dữ dội, kéo dài.

17/05/08 BICH NGAN 14

Page 15: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

TUỶ VIÊM KHÔNG HỒI PHỤC 1. Viêm tuỷ cấp

17/05/08 BICH NGAN 15

Phim XQ:

Page 16: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

TUỶ VIÊM KHÔNG HỒI PHỤC 1. Viêm tuỷ cấp

Tiến triển:

Đau kéo dài dai dẳng hoại tử tuỷ.

Điều trị:

- Điều trị khẩn: lau sạch xoang, làm dịu đau.

gây tê lấy tuỷ.

- Điều trị nội nha.

17/05/08 BICH NGAN 16

Page 17: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

TUỶ VIÊM KHÔNG HỒI PHỤC

2. Viêm tuỷ mãn( không triệu chứng).

- Tiển triển từ VTC, dịch viêm đuợc dẫn lưu, triệu chứng đau giảm.

- Hoặc viêm tuỷ mãn ngay từ đầu.

Có các dạng sau:

- Tuỷ viêm triển dưỡng.

- Nội tiêu.

- Vôi hoá ống tuỷ

- Hoại tử tuỷ.

17/05/08 BICH NGAN 17

Page 18: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

TUỶ VIÊM KHÔNG HỒI PHỤC 2. Viêm tuỷ mãn.

Triệu chứng:

- Không đau.

- Khám: Có điểm lộ tuỷ.

- XQ: không dấu hiệu.

Điều trị:

Điều trị nội nha.

17/05/08 BICH NGAN 18

Page 19: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

BỆNH LÝ VÙNG QUANH CHÓP 1. Viêm quanh chóp cấp.

2. Abces quanh chóp cấp.

3. Viêm quanh chóp mãn.

4. Abces quanh chóp mãn( VQC mãn có mủ).

5. Abces tái phát.

6. Xơ hoá vùng quanh chóp.

BICH NGAN 19

Page 20: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

1. Viêm quanh chóp cấp( viêm khớp cấp) Răng còn sống hoặc đã chết tuỷ.

Nguyên nhân:

- Chấn thương.

- Nhiễm trùng.

Từ tuỷ.

Từ mô nha chu.

- Tác nhân vật lý, hoá học.

BICH NGAN 20

Page 21: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

BICH NGAN 21

Page 22: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

1. Viêm quanh chóp cấp( viêm khớp cấp)

Triệu chứng:

- Đau tự phát răng nguyên nhân.

- Cảm giác răng trồi.

- Niêm mạc đáy hành lang viêm.

-Test gõ dọc ( + ).

XQ: Màng nha chu dày, lamina dura còn liên tục.

BICH NGAN 22

Page 23: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

BICH NGAN 23

Page 24: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

17/05/08 BICH NGAN 24

Page 25: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

1. Viêm quanh chóp cấp( viêm khớp cấp)

Điều trị:

- Loại bỏ nguyên nhân:

* Điều chỉnh mtrám, lấy dị vật kẻ R.

* Răng chết tuỷ: Mở tuỷ trống.

* Thuốc: KS, KV, giảm đau.

Tiến triển: Abces QC cấp.

BICH NGAN 25

Page 26: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

2. Abces quanh chóp cấp

BICH NGAN 26

Page 27: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

2. Abces quanh chóp cấp

Tiến triển từ VQC cấp( có nn từ tuỷ).

Lâm sàng:

- Đau tự phát hay khi chạm phải.

- Răng trồi, có thể bị lung lay.

- Niêm mạc đáy hành lang viêm.

- Test gõ dọc ( + ).

BICH NGAN 27

Page 28: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

2. Abces quanh chóp cấp

XQ: ít có giá trị.

- khoảng dcnc dày, phiến cứng đứt đoạn.

- vùng thấu quang nhỏ, giới hạn ko rõ.

BICH NGAN 28

Page 29: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

BICH NGAN 29

Page 30: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

2. Abces quanh chóp cấp

Chẩn đoán phân biệt:

- Abces nha chu: tuỷ sống, có túi nha chu sâu.

- Abces tái phát: vùng thấu quang rộng quanh chóp + tiền sử.

Điều trị:

- Mở tuỷ trống. Điều trị nội nha.

- Thuốc: KS, KV, giảm đau.

BICH NGAN 30

Page 31: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

BICH NGAN 31

Page 32: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

3. Viêm quanh chóp mãn

Viêm mãn tính quanh chóp nang, u hạt.

Triệu chứng:

- Răng nguyên nhân không đau.

- Khám răng: có điểm lộ tuỷ.

- Thử điện, nhiệt không đáp ứng.

- Chưa có lổ dò ra niêm mạc

BICH NGAN 32

Page 33: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

3. Viêm quanh chóp mãn

XQ: vùng thấu quang quanh chóp.

BICH NGAN 33

Page 34: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

3. Viêm quanh chóp mãn

Điều trị:

- Nội nha răng nguyên nhân.

- Cắt chóp, nạo nang( nếu cần).

BICH NGAN 34

Page 35: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

35

Page 36: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

36

Page 37: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

37

Page 38: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

38

Page 39: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

39

Page 40: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

40

Page 41: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

4. Abces quanh chóp mãn Tiến triển từ viêm quanh chóp cấp.

Biểu hiện bởi lổ dò niêm mạc, hoặc da.

41

Page 42: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

4. Abces quanh chóp mãn

Ấn lổ dò có thể có mủ.

Răng nguyên nhân ko có tc, chết tủy.

Điều trị: nội nha răng nguyên nhân

hoặc nhổ răng.

BICH NGAN 42

Page 43: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

5. Abces tái phát.

Từ abces qc mãn, lổ dò bít lại đợt viêm cấp tính.

Triệu chứng giống như abces quanh chóp cấp.

BICH NGAN 43

Page 44: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

KẾT LUẬN Trước mọi trường hợp lâm sàng phải khám tỉ mỉ, hỏi

bệnh kỹ càng kết hợp với cận lâm sàng để có được chẩn đoán chính xác.

17/05/08 BICH NGAN 44

Page 45: BỆNH LÝ TUỶ VÀ VÙNG QUANH CHÓP - yhdp.net · PDF filetỪ khÓa viÊm tỦy hỒi phỤc viÊm tỦy khÔng hỒi phỤc viÊm tỦy cẤp viÊm tỦy mÃn abces quanh chÓp

BICH NGAN 45