bijlage j2v

Het Vizier

Internationaal Dankbaarheid vanuit TunesiëDe rust lijkt weer teruggekeerd in Tunesië. “De termen die worden ge-bruikt in Nederland zoals rellen en noodtoestand herken ik niet. Rellen is denk ik niet het juiste woord.” Ned-erlander Ewald Bos, woonachtig in Tunesië, spreekt zich uit over de huid-ige situatie in Tunesië. Blz. 14

Internationaal Internationaal Binnenland Media&cultuur Zuid-Soedan: Olie op het heilige vuur

Dossier Israel

Het succes van de doorbrekers

De macht van Hollywood

Sudan is er klaar voor: het grootste deel van de Zuid-Sudanezen stemt voor een afscheiding van het noorden. Voornamelijk door de splitsing tussen het islamitische noorden en het chris-telijke zuiden. Of is dit niet de echte reden voor de roep naar onafhankeli-jkheid? Blz. 10 & 11

Het dossier Israël is inmiddels vuist-dik. Een dossier van de bemoeienis van de Verenigde Staten in Israël is ook vuistdik. Amerika loopt als een rode draad door de geschiedenis van het joodse land. Maar heeft de sterke broer zijn kleinere kompaan ook echt geholpen? Blz. 13 & 14

De rust lijkt weer teruggekeerd in Tunesië. “De termen die worden ge-bruikt in Nederland zoals rellen en noodtoestand herken ik niet. Rellen is denk ik niet het juiste woord.” Ned-erlander Ewald Bos, woonachtig in Tunesië, spreekt zich uit over de hui-dige situatie in Tunesië. Blz. 7 & 8

Hollywood: de machtigste filmmag-naat van de Westerse wereld. De meeste films die wij downloaden of bekijken komen uit de stal van Holly-wood. Wat voor invloed hebben deze films op ons als kijker?

Blz. 16

Youp lijkt misschien onze held met zijn kruistocht tegen T-Mobile, maar voor echte reuzendoders moeten we toch echt naar onze zuiderburen. Basta boekt pas echte resultaten en bant de belspelletjes van de Vlaamse televisie.

Lees verder op pagina 15

Jaargang 1, nr. 1

Vrijdag 22 januari 2010www.hetvizier.nlPrijs: 1,20

“Als Nederland wegvalt, blijven er nog 52 landen over. Zo groot zal onze invloed dus niet zijn.” Blz 3&4

Hero Brinkman over Afghanistan

Het VizierVrijdag 21 januari 2011


01 De week in beeld Eerst 02

Door Evelien Schiebaan

Na de aanslag op nieuwjaarsdag stelden Nederlandse politici meteen kamervragen over de positie van kopten in Egypte. Joël Voordewind van de ChristenUnie vindt dat de EU daadkrachtiger op moet treden om veiligheid en godsdienstvrijheid in het Afrikaanse land te waarborgen. De vraag is of de EU als taak heeft om hulp in te schakelen.

De EU onderhoudt veel contacten met Egypte en kan dus druk uitvo-eren op de Egyptische regering. Een militaire vredesmacht naar het land sturen is ondenkbaar. Daarom zal

het moeten blijven bij vragen stel-len. Dat heeft de EU in het verleden ook al gedaan, maar, zoals nu blijkt, zonder succes.

Is het de taak van de EU om zich hiermee te bemoeien? Is het niet een binnenlands probleem dat Egypte vooral zelf op moet los-sen? Maar dan vergeten we dat ook koptische kerken in meerdere landen potentieel doelwit zijn, en dat het daardoor een internationaal probleem is geworden.

IKON (Interkerkelijke Omroep Nederland) hield een kleine peiling onder 500 mensen, met de vraag of

de EU meer moet doen voor kopten in Egypte. Zeker 86% vindt dat hulp op z’n plaats is. Zij vragen zich af wat er van de EU overblijft als zij zich niet meer druk mag maken om het welzijn van minderheden in andere landen. Slechts 10% zegt dat Egypte zijn eigen problemen mag oplossen en vindt dat de EU zich hier niet mee moet bemoeien. 5% had geen mening.Vooralsnog blijft nog altijd de vraag overeind staan: hoe moet er ingegrepen worden?

Is EU hulp verplicht?Uit de lijst van Al Qaida waarop potentiële doelwitten voor een aanslag staan, blijkt dat koptische kerken serieus doelwit is van terroristen. Nu dat overduidelijk is, stelt men de vraag hoe de kopten beschermd kunnen worden. Kan de EU helpen, en bove-nal: moet de EU helpen?

vi•zier het; o -s, -en 1 klep vóór op de helm van ridders om het gezicht te beschermen: iem met open ~ be-strijden openlijk, zich niet verschu-ilend 2 richtmiddel op de loop van vuurwapens: iem in het ~ krijgen in de gaten

Stresserig worden de laatste puntjes op de i gezet, de deadlines getart. Iedereen draalt rond de computer als de deadline daar is en de bijlage naar de drukker wordt verstuurd. In tijden van opkomende internetjournalistiek een ouderwets papiere bijlage lanceren. Gekken-werk? Wij vinden van niet, tenslotte is dit niet zomaar even een bijlage.

Trots mag ik het allereerste hoofdredactionele commentaar schrijven voor ons kindje, die we ‘Het Vizier’ genoemd hebben. Een naam met een achterliggende gedachte. De eerste benadering is die van het vizier die we kennen uit onze favoriete middeleeuwse verhalen. Koene ridders die met open vizier strijden, de bad guy die niemand recht in de ogen durft te kijken en zijn vizier dicht houdt. Openheid en eerlijkheid staat op onze redactie hoog in het vaandel. Als hoofdredacteur verschuil ik me niet achter excuses of onbereikbaar zijn: het is belangrijk om verant-woording te nemen voor je product.Zoals u zult merken, staan er regelmatig rood omrande artikelen bij. Hierin zoomen we in op een deelonderwerp naast het hoofdon-derwerp; om extra verdieping te bieden. Waar de huidige gamende jongerengeneratie ongetwijfeld een vizier zullen koppelen aan een wapen, bedoelen wij de vreedzame versie. Niet om de trekker over te halen, maar iemand in de gaten te krijgen.

De onderwerpen die in deze uitgave van Het Vizier staan zijn ook niet zonder overdenking tot stand ge-komen. Overstromingen in Pakistan zijn ons allen bekend, maar weet u ook van de overige chaos die er in het land heerst? Zo zijn we in verschillende grote, actuele con-flicten gedoken. Een clash tussen geloof, intolerantie tussen mensen en vrijheid door democratie: niet zomaar dramatische termen, maar werkelijkheid.

Wat wij willen toevoegen als bijlage is een verdieping op het nieuws. De Vizier is gemaakt om de lezer completere, kritische verdieping op actuele onderwerpen aan te bieden.Verdieping op het actuele nieuws, met een frisse en kritische bril op kijken naar wat er gebeurd in de wereld. Onderbelichte zaken belichten, het gewone ongewoon maken. Dat is wat wij doen voor de lezer.

Jaar 0, dag 1

Pakistan‘’Pakistan is de vrijplaats van de Taliban, de grens staat wijd open.’’

Giffords‘’Monsterlijke daden staan op zichzelf’’. Is dat echt zo?

Koptische kerk‘’Als mensen ons willen vermoorden, omdat wij in Jezus geloven, laat ze hun gang gaan.’’

PakistanPolitieke instabiliteit in Pakistan veroorzaakt veel onrust.

OpinieHoezo slechte integratie in Nederland?

De 8-jarige Abiram Para-meswaran, de doodzieke baisschoolleer-ling die door een besluit van minister Gerd Leers (Immigra-tie en Asiel) in Nederland mag blijven en niet terug hoeft naar Sri Lanka. Leers wil volgens zijn woordvoerster

De naam van een kleine tot middelgrote kangoeroe, is gelukkig van de verdrinking-

sdood gered.

De 82-jarige politicus Jean-Marie Le Pen is zaterdag na bijna vier decen-nia afgetreden als roerganger van de extreem-rechtse Franse partij Front National.

Een groepje stu-denten zorgde er voor dat het Kamerdebat over hoger onderwijs enige vertraging opliep.

In de Spaanse hoofdstad Madrid werd donderdag een hotel geopend dat helemaal is opge-bouwd uit afval.

De wederop-bouw van Haïti verloopt een jaar na de catastrofale aardbeving te traag door de uitbraak van cholera en onveiligheid en politieke instabi-liteit in het land.

Een tanker met 2400 ton zwavel-zuur is donderd-ag gekapseisd op de Rijn tussen Mainz en Kob-lenz. Volgens de politie in Koblenz is er vooralsnog geen zwavel-zuur in de rivier terechtgekomen, berichtte het Duitse tijdschrift Focus op zijn website.

Orthodoxe chris-tenen vieren in Rusland Ijsheilige.

Commentaar

Starbucks is inmiddels een fenom-een in de grote steden. Om ons van voldoende koffie te voorzien trekt Starbucks nu iets nieuws uit de kast. De koffieketen gaat nu koffie per liter verkopen.

In Europa moeten we nog even wachten op de literkoppen Starbucks koffie, voorlopig zijn de megakoppen alleen in de Verenigde Staten verkri-jgbaar. De ´Trenta´ wordt in veertien staten gelanceerd. In eerste instantie zal er ijskoffie, thee en limonade worden aangeboden per liter.

De grootste kop van Starbucks tot nu toe bevatte ongeveer een halve liter. Gezondheidswebsites hebben de uitvinding van Starbucks al veroor-deeld: zij spreken van ´een doorbraak voor obesitas bij de mens´.

Tweet van de dag

“Starbucks is now offering a cup that you climb into and have coffee poured all over you.” - Andy Borowitz is een Amerikaanse komiek.



03 Binnenland Binnenland 04

Hero Brinkman werd op 29 december 1964 geboren in Almelo als zoon van een schoonmaakster en een textielarbeider. Al op zijn twaalfde merkt vader Brinkman dat er in zijn zoon een toekomstig politicus schuilgaat. “Jij moet de politiek in of advocaat worden, zei mijn vader altijd.” Toch li-jkt het daar lange tijd niet van te komen, want na de havo en het vwo gaat hij verder met een opleiding aan de politieschool in Amsterdam.

Als politieagent in Amsterdam en later als inspecteur maakt Brinkman snel naam. Zijn aanpak: criminaliteit niet tolereren, maar ingrijpen. Het oprollen van wietplantages, het uitzetten van krakers, de agent Brink-man draait er zijn hand niet voor om. “Er is niks leukers dan het tuig dat jou probeert te raken later tijdens een charge op te zoeken en zo’n gozer een grote lat in zijn nek te douwen”, vertelde hij over de keren dat hij als ME’er werd ingezet tegenover De Volkskrant.

Deze lijn trekt hij door in de Tweede Kamer, waar hij sinds 2006 actief is voor de Partij voor de Vrijheid van Geert Wilders. “De PVV wil de macht van de theedrinkende burgemeesters doorbreken”, waren de woorden waarmee Brinkman zijn visitekaartje afgaf op zijn nieuwe werkplek.

Brinkman heeft in zijn korte carrière als kamerlid al verschillende keren voor opschudding gezorgd met zijn uitspraken en plannen. Zo kwam hij met het plan om de problemen met Marokkaanse jongeren in Gouda op te lossen door het leger in te zetten. Zijn omschrijving van Aru-ba als ‘Corrupt as Hell’ deed veel stof opwaaien. Ook wil Brinkman de PVV democratiseren. Volgens hem is de partij teveel gebouwd rond Wilders. ‘De PVV moet transparanter. De achterban vraagt daarom. Fatsoenlijke mensen willen erbij horen. De PVV heeft als politieke beweging een piek bereikt. Daarom is nu het moment aangebroken om te democratiseren.’

Door Jordy Stuivenberg

“Sommige dingen in het regeerak-koord ‘sla ik over’. Ik voel me niet al-tijd een instrument van de overheid dat onmiddellijk doet wat er ge-vraagd wordt. Ik gebruik m’n verstand nog steeds”, vertelde de Amsterdamse korpschef Bernhard Welten onlangs in het TV-programma ‘vijf jaar later’. Een uitspraak die veel stof deed opwaaien in Den Haag. Brinkman kan zich, zeker gezien zijn achtergrond als politieagent, alles behalve vinden in de uitspraken van Welten. “Deze uitspraken zijn een dekwalificatie van hem persoonlijk. In de huidige politiecultuur gaat het om het maken van afspraken, maar ze voeren het niet uit.”Brinkman ziet wel verbetering in de situatie sinds het aantreden van het nieuwe kabinet. Van de vorige

verantwoordelijke minister, Guusje ter Horst, heeft hij geen hoge pet op. “Zij heeft er toentertijd helemaal niets aan gedaan. Nu, met het nieuwe kabinet, is dat anders. Minister Opstelten is het gesprek aan gegaan en heeft het goed opgelost. Het is een machtsstrijd tussen de politie en de politiek, het lijkt me duidelijk wie dat moet winnen.”Machtsstrijd of niet, ook Brinkman beseft dat niet iedere agent de wet honderd procent kan handhaven. “Maar Welten maakt misbruik van de discretionaire bevoegdheid, hij moet niet beslissen wie hij wel of niet wil bekeuren. Hij moet het burkaverbod handhaven. Ik heb zelf 22 jaar bij de politie gewerkt. Als ik dat nu nog zou doen, zou ik zelf wel bepalen wie ik wel of niet bekeur. Ik was als agent al een beetje eigenwijs, en nog steeds. Ik heb het geschopt tot inspecteur,

maar had met mijn capaciteiten meer kunnen bereiken. Je wordt tegengewerkt als je eigenwijs bent, zoals ik.”Het is inmiddels een kleine stap van de problemen binnen de Neder-landse naar de Afghaanse politie. De regeringspartijen VVD en CDA zijn namelijk van plan om een politiemis-sie op te zetten in de provincie Kunduz. Het is de bedoeling dat 545 personen, waaronder 225 met de taak de politie op te leiden, tot 2014 uitgezonden worden naar Afghani-stan. Brinkman ziet niets in de plan-nen. “Als Nederland wegvalt, blijven er nog 52 landen over. Zo groot zal onze invloed dus niet zijn. Het trainen van de politiemensen daar stelt niets voor. Het zijn eigenlijk niet eens politiemensen, maar ongelet-terde boeren. Daarnaast hoort corruptie in Afghanistan haast bij de

cultuur. Je hoort er niet bij als je niet corrupt bent.”Brinkman verwacht niet dat de politiemissie veel verandering zal brengen in de situatie in Afghanistan. Sterker nog, hij voorziet dat het land terug zal vallen naar de oude situatie. “Over zo’n tien tot twintig jaar trekt de westerse wereld zich terug uit Afghanistan. Dan zal het land weer in handen komen van de Taliban. We moeten zorgen dat we onze inlicht-ingen goed voor elkaar hebben. Zo kunnen we eens in de zes maanden over vliegen met een bommenwer-per en de tegenstanders uitschake-len. Ik heb liever dat tweehonderd mensen daar omkomen dan 25 van onze eigen mensen.”Ondanks de goede voornemens van de VVD en het CDA is het nog altijd niet zeker of de missie door kan gaan. Ondanks verwoede pogingen

van de regeringspartijen keren steeds meer oppositiepartijen zich tegen de plannen. Volgens Brinkman komt dat in sommige gevallen onver-wacht voor het kabinet. “De VVD en CDA dachten GroenLinks wel mee te kunnen krijgen, maar ze hebben hun achterban onderschat. GroenLinks is onder andere ontstaan uit de PSP, de pacifistische partij, zij zijn dus tegen de oorlog. Het hangt echt af van de keuze van GroenLinks of de missie door kan gaan of niet.”Uit peilingen van de afgelopen weken blijkt dat de partijen die tegen de politiemissie gaan stemmen, zetels zullen winnen bij de Provinciale Statenverkiezingen van dit voorjaar. Brinkman vindt het jammer dat de landelijke politiek zo van invloed is op de provincie. “De Provinciale Statenverkiezingen gaan bijna altijd over landelijke thema’s. Dat terwijl ik

vind dat juist de provinciale thema’s centraal moeten staan.”Het is aan Brinkman zelf om daar verandering in te brengen. Hij is namelijk de lijsttrekker van de PVV in de provincie Noord-Holland. Het belangrijkste punt in het verkiezing-sprogramma is het tegengaan van islamisering. Zo is de PVV van plan een einde te maken aan provinciale intergratiesubsidies en wil de partij het dragen van hoofddoekjes door ambtenaren en gedeputeerden in het provinciehuis verbieden. “Wij vinden dat joden, homo’s en vrou-wen gediscrimineerd worden door de Islam. Als er toch hoofddoekjes worden gedragen, dan worden die mensen ontslagen.”Een ander punt dat hoog op de agen-da staat is het landschap van Noord-Holland. De PVV’er laat weten dat hij een hekel heeft aan windmolens. “Die krengen verpesten het Noord-Hollandse landschap.” vertelt hij. Volgens Brinkman draaien de windmolens op subsidie en is het niet zeker of je er wel stroom uit kan trekken. “Er moet maar net genoeg wind staan natuurlijk.”

Brinkman belooft stellig om naast zijn werk in de Tweede Kamer ook in de provincie actief te worden en te blijven. Eerder slaagden andere PVV-leden er niet in om dat vol te houden, maar Brink-man is vastbesloten. “Ik heb drie stafleden, wat redelijk veel is voor een politicus. Dat komt doordat ik een brede portefeuille heb en in de kamer ook nog eens voorzitter ben van de portefeuille van minister Leers.” Brinkman vertelt dat hij een goede staf achter zich heeft. “Zij houden zich voornamelijk bezig met de voorbereidingen en pikken het belangrijkste werk er voor mij uit. Ik wil tijdwinst halen uit mijn goede stafleden.” Brinkman legt uit dat het werk voor de Provinciale Staten geen dagtaak is, maar dat de vergadering altijd op maandag plaatsvindt. “Kamerleden hebben drie vergaderingen in de week maar nooit op maandag. Die maandag wil ik dus besteden aan de Provinciale Staten. Ik heb er vertrouwen in, het gaat lukken.”

“Het is een machtsstrijd tussen de politie en de politiek”

DEN HAAG – Van politieagent naar veelbesproken politicus en lijsttrekker van de PVV in Noord-Holland: Hero Brinkman maakte het allemaal mee de afgelopen jaren. Het kamerlid neemt geen blad voor de mond. Dat hem dat niet altijd in dank wordt afgenomen, neemt hij maar voor lief. Het zijn drukke tijden voor de oud-agent. De Provinciale Statenverkiezingen staan voor de deur, er is ophef rond de uitspraken van de Amsterdamse politiechef Bernhard Welten en het kabinet is van plan een politiemissie op te zetten in Afghanistan. “Als je in Afghanistan niet corrupt bent, dan hoor je er niet bij.”

Door Marjolein Nap

Volgens Brinkman is De Bruin van de lijst gehaald, omdat hij geen Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) heeft gekregen. “Alle vijftien kandidaten hebben een VOG aan-gevraagd, maar De Bruin kreeg een brief dat deze verklaring hem is geweigerd.” Vervolgens is de situ-atie van de Bruin besproken binnen de PVV en wordt er geconcludeerd dat hij van de lijst gehaald moet worden. “We hebben naar buiten gebracht dat De Bruin op grond van persoonlijke redenen teruggetreden is”, vervolgt Brinkman. “Aangezien hij een eigen bedrijf heeft, wilden we hem de hand boven het hoofd houden.”Brinkman laat weten dat De Bruin gesprekken heeft gehad met de pro-vincie over een project, waarmee hij moslimvrouwen aan het werk wil

helpen. “De overheid wilde daar wel subsidie voor geven. Maar De Bruin stond op de lijst van de PVV en wij zijn tegen dit soort subsidies.” Brinkman opperde dan ook het idee om het verhaal om te draaien. “We hebben met Carlo afgesproken dat hij de subsidie voor het project niet zou aannemen, als deze toegekend zou worden. Het plan was om naar de pers te stappen en op die manier bekend te maken dat de overheid zomaar 150.000 euro geeft voor zo’n onzinproject.”De Bruin kwam in de problemen toen de VOG werd geweigerd. “Toen bleek dat hij geen VOG zou krijgen en wij hem van de lijst schopten, had hij niets meer”, zegt Brinkman. “Zijn subsidie was hij kwijt, net als zijn plek binnen de PVV.”Brinkman vertelt genoeg bewijzen te hebben om aan te tonen dat De Bruin liegt. “Hij heeft bijvoorbeeld

geen bezwaar gemaakt tegen de weigering van de VOG. Dat document staat zelfs nog op mijn computer. Ook heeft hij tegenover andere kandidaten verklaard dat hij geen VOG heeft gekregen. Hij is gewoon een leugenaar.” Het akkefietje heeft de PVV geen schade toegebracht volgens Brink-man. “Juist niet, nu komt goed naar voren dat de PVV geen kandidaten accepteert zonder VOG. Een goed politicus weet uit ieder nadeel zijn voordeel te halen”, concludeert hij met een glimlach op zijn gezicht.

Carlo de Bruin is op het laatste moment van de kandidatenli-jst van de PVV in Noord-Holland gehaald. Vanwege een pro-ject met moslimvrouwen dat niet goed valt bij de partij, zo beweert hij zelf. Volgens Hero Brinkman zit de vork net even anders in de steel.

‘Ik heb liever dat tweehonderd mensen in Afghanistan omkomen, dan 25 van onze eigen mannen.

Waar kennen we Hero Brinkman van?




Door Jordy Stuivenberg

De situatie dreigt uit de hand te lopen in Afghanistan. Nu de internationale troepenmachten kleiner en kleiner worden, laat de Taliban zien dat ze nog lang niet verslagen zijn. Volgens Mein-dersma heeft dit direct met elkaar te maken. Zij is plaatsvervangend di-recteur van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies en besprak onlangs in Kabul nog de strategie van de NAVO. De vijand weet dat de druk om troepen terug te trekken steeds groter wordt in het westen. Van de wil om mee te werken aan een oplossing is nauwelijks noga sprake. Daarnaast is de moraal onder de Talibanstrijders hoog. Zelfs al worden ze doorlopend aangevallen en vallen er veel slachtof-fers, dan nog geven ze zich niet over.De Taliban hoeft zich ook niet over te geven, aangezien er meer dan ge-noeg animo is om de strijd tegen het westen voort te zetten. Pakistan, een van de buurlanden van Afghanistan, houdt bijvoorbeeld niet tegen dat er binnen hun landsgrenzen nieuwe strijders opgeleid worden. “Pakistan is de vrijplaats van de Taliban”, zegt Meindersma daarover bij de lezing aan de Universiteit van Utrecht. “De grens staat wijd open. Zo kan de Tali-ban zich binnen korte tijd herstellen

van aanvallen.”Toch zorgen niet alleen de tegen-standers in de oorlog voor het feit dat het einde nog niet in zicht is. Af-ghanistan is namelijk niet in staat een goede politie- en legermacht op de been te brengen. Dat terwijl de besch-erming van de Afghanen erg belangri-jk is. “Het is voor ons onmogelijk de Afghanen 24 uur per dag en zeven da-gen per week te beschermen”, vertelt Generaal-majoor Mart de Kruif. Hij stond een jaar lang aan de leiding van de internationale troepenmacht in

‘Build a plain while you are flying

Afghanistan. “Ze zijn bang en willen maar een ding: veiligheid. De mensen die met ons praten worden ’s nachts geïntimideerd door de Taliban. Ze worden gemarteld of opgehangen. Het is dus noodzakelijk dat we wel zorgen voor continue bescherming.” Dit is een moeizaam proces. De Af-ghaanse politie en het leger moe-ten vanaf de grond af opgebouwd worden. Ze doen hun uiterste best,

maar zijn nog niet altijd zo effectief als het zou moeten. “Building a plane while you are flying”, omschrijft De Kruif de situatie.Meindersma en De Kruif noemen naast de veiligheid in Afghanistan nog een belangrijk probleem: de overheid. De regering van president Hamid Kar-zai kan niet rekenen op het vertrou-wen van het volk, stelt Meindersma. In de ogen van de Afghanen is hij cor-rupt en wijst hij criminele vrienden aan voor belangrijke posities in het land. De Kruif ziet dat de problemen juist op lokaal niveau spelen. “Goed bestuur is erg belangrijk, maar Karzai speelt niet zo’n grote rol als ieder-een doet voorkomen. In Afghanistan werkt het allemaal net wat anders, moet je meer op lokaal schaalniveau kijken. Het maakt iemand uit Kandahar namelijk niet uit wie het voor het zeggen heeft in Kabul, als hijzelf het maar goed heeft. Het is dus belangrijk dat in het lokale bestuur de juiste per-sonen zitten.”Het neerzetten van een goed bestuur is een deel van de strategie van de NAVO, maar zal van Afghanistan geen vrij land maken. Naast de eerder aangehaalde veiligheid behoort ook het winnen van het vertrouwen van de Afghanen tot een van de doelen.

UTRECHT - De problemen in Afghanistan zijn verre van over. Steeds meer landen trekken hun troepen terug uit het land. Terwijl het uiteindelijke doel, het achterlaten van een stabiel land, nog lang niet bereikt is. De Taliban blijkt lastig uit te schakelen en van een geloofwaardige regering is geen sprake. Christa Meindersma en Generaal-majoor Mart de Kruif zien mogelijkheden voor de toekomst, maar beseffen tegelijkertijd dat er nog een lange weg te gaan is voor Afghanistan.

Vertrekken is geen Maandag 10 januari 2011. De eerste schooldag van het nieuwe jaar voor de leerlingen van The Ameri-can School of The Hague in Wassenaar. Op het grote plein achter hoge hekken, spelen zo´n twintig luid gillende kleuters gekleed in dikke winterjassen, terwijl een paar docenten vrolijk hun vakantie-ervaringen uitwisselen. De school maakt zich op voor de tweede helft van het cursusjaar. Binnen zitten zo´n driehonderd leerlingen van de High School al gebogen over nieuwe opgaven. Een aan-tal ouders staat nog wat te kletsen bij de ingang, terwijl aan aantal stevige bewakers relaxt met de handen op de rug het schoolterrein in de gaten houdt.

Een stukje Amerika achter de duinen

Door Fernando van Vledder

‘’Good afternoon’’, klinkt het vrien-delijk vanachter de receptie waar een aantal receptionistes druk in de weer is met stapels formulieren, telefoongesprekken en het uitdelen van toegangspasjes aan een handje-vol bezoekers. Hoewel ruim de helft van de leerlingen niet van Ameri-kaanse afkomst is, overheerst de typisch Amerikaanse vriendelijkheid waardoor bezoekers van deze school zich direct op hun gemak voelen. Eén deur verder wordt de Amerikaanse invloed nog beter zichtbaar. Kasten gevuld met trofeeën illustreren de passie voor sport die zo kenmerkend is voor de Amerikaanse cultuur. De andere kant van de zonovergoten aula is versierd met vlaggen van over de hele wereld, die het internationale karakter van de school benadrukken. Een stukje Verenigde Staten in Ned-erland zou je kunnen zeggen. Maar wat maakt de Amerikaanse mid-delbare school, of High School zoals ze het daar noemen, zo anders dan de middelbare school die wij hier in Nederland kennen?‘’Het lijkt eigenlijk in geen enkel op-zicht op het Nederlandse systeem,’’ vertelt Lesley Murphy, Director External Relations in haar kleine kantoortje, met naast haar Erin Findlay, Officer External Relations. Op haar bureau ligt een stapeltje papierwerk en staat een vers kopje thee. ‘’High School is de laatste twee en tevens ook de zwaarste twee jaar van het onderwijs dat wij hier op de American School bieden. Als een van de weinige internationale scholen in Nederland hebben wij namelijk naast High School ook Elementary School en Middle School. Elementary School is voor kinderen van drie tot en met hun tiende levensjaar’’, vertelt ze met een korte blik uit het raam waar een groepje kinderen nog steeds druk in

de speelrekken klauteren. ‘’Direct na Elementary School ga je over naar Middle School, mits je het vereiste examen haalt. Voor elke doorstroom heb je namelijk een vereist niveau nodig om weer een stapje hoger te komen. Haal je dit niet, dan moet een leerling het jaar overdoen. Mocht het zijn dat het examen meerdere keren niet wordt gehaald door een leerling, dan kijken wij waar het probleem zou kunnen liggen en hoe wij dat het beste kunnen oplossen.’’Plotseling wordt het drukker op de gangen. Deuren worden opengesla-gen, het gestommel wordt alsmaar luider en voetstappen doorbreken de stilte die een halve minuut geleden nog zo heerste. ‘’Zo te horen is het pauze’’! Na een vlugge blik op haar horloge zegt Lesley, ‘’dit zijn de leerlingen van de Middle School en High School. Elementary School houdt op iets andere tijden haar pauzes om een claustrofobische drukte te voorkomen’’, vervolgt ze met een glimlach. Leerlingen van alle nationaliteiten en rassen lopen door elkaar heen om een plek in de kantine te bemachtigen of om iets te eten te halen. Groepjes giechelende meiden en jongens die hun vakan-tieverhalen luidruchtig bespreken. ‘’Hey! How was your holiday? I went to Italy to visit my family!’’, roept iemand naar de andere kant van de aula, waar een onverstaanbaar antwoord op volgt. Met haar blik gericht op een aantal leerlingen vertelt Erin Findlay verder over het systeem dat bij een High School gehanteerd wordt. ‘’Zoals je hier in Nederland een mavo-, havo- of vwo-diploma haalt, heb-ben wij maar één diploma. Profielen hebben wij ook niet. Naast een aantal verplichte vakken zoals Nederlands en Engels kan elke student voor zichzelf kiezen welke vakken hij volgt. Meestal is deze keuze gerela-

teerd aan wat een leerling later nodig heeft voor zijn studie. Daarnaast kan het per vak verschillen op welk niveau dit wordt gevolgd. Heeft een leerling veel moeite met bijvoorbeeld wiskunde, maar totaal geen moeite met geschiedenis, dan worden deze vakken op een verschillend niveau gegeven. Op deze manier proberen wij zoveel mogelijk uit onze leerlin-gen te halen.”Een luide bel kondigt het einde van de pauze aan. Stoelen worden luid naar achteren geschoven, afval wordt in de prullenbakken gegooid, tassen worden weer ingepakt en ieder-een verlaat al pratend de aula, op weg naar hun volgende les. Enkele minuten na de bel heerst er weer een heerlijke stilte, met hier en daar nog wat leerlingen die zich snel naar hun les haasten.‘’Wij proberen elke leerling zo goed mogelijk te begeleiden,’’ vertelt Erin verder. ‘’Meer dan in het Neder-landse systeem heb ik zo het idee. Ze worden daar veel vrijer gelaten in hun doen en laten. Bij ons worden leerlingen veel meer gestimuleerd om bepaalde doelen te halen. Om dat mogelijk te maken worden bijvoor-beeld alle talenvakken gegeven door ‘native speakers’. Dat wordt erg ge-waardeerd door de leerlingen en dat is ook terug te zien in de resultaten.”Naast de gebruikelijke vakken wordt er ook veel aandacht besteed aan cultuur. In de school bevindt zich een prachtig theater met plaats voor wel driehonderd personen. Door de naar beneden aflopende rijen van rood gekleurde stoelen en een prachtig balkon, waan je je in een theater dat niet zou onderdoen voor een echte stadsschouwburg. Wat een verschil met de typische kantines van veel Nederlandse middelbare scholen, waar ouderavonden en voorstel-lingen worden georganiseerd.

De passie voor sport blijkt niet alleen uit de kasten vol met prijzen. Gezien door een klein raampje in de deur, lijkt de sporthal niet veel bijzonders. Maar als de deuren worden geopend ligt er een gigantische sporthal aan je voeten! Een zaal zo groot als een voetbalveld, door zeilen verdeeld in drie stukken zodat verschillende klassen tegelijk kunnen sporten. ‘’Voetbal, volleybal en basketbal zijn hier het meest populair. Zelfs ´s avonds wordt hier nog veel getraind voor wedstrijden of komen leer-lingen gezellig een potje voetbal-len.” Vertelt Erin. “Deze zaal wordt echter niet alleen gebruik voor onze eigen gymlessen. Ook worden hier verschillende competities tussen scholen uit binnen- en buitenland ge-houden.” Een belangrijke reden voor deze fantastische sportfaciliteiten is dat mensen uit het buitenland vaak eerst enige tijd nodig hebben om zich te settelen. ‘’Het is vaak lastig voor mensen die net nieuw zijn in Nederland om een degelijke sport-club te vinden voor hun kind. Onze sportcoaches hebben echter wel connecties buiten de school en kun-nen ouders en kinderen goed helpen met het vinden van clubs buiten onze schoolcampus.”

De American School of The Hague is in vrijwel geen enkel opzicht te vergelijken met een Nederlandse middelbare school. Niets van het Nederlandse systeem is erin terug te vinden op zowel het gebied van onderwijs als op sport en cultuur. De enige overeenkomst zijn de ge-hanteerde normen en waarden die ook in het Nederlandse onderwijs belangrijk worden geacht: respect, verantwoordelijkheid, integriteit, empathie en communicatie.

De onzekere toekomst van een asielzoekerStel, je woont al tien jaar lang met je gezin in Neder-land. Je hebt een nieuw bestaan opgebouwd, voelt je hier thuis en je kinderen zijn hier opgegroeid. Ze gaan naar school en kunnen het goed vinden met hun leeftijdsgenoten. Er is een probleem: je bent asielzoeker. Dan komt de dag dat er een brief van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) op de deur-mat valt. Je bent uitgeprocedeerd en moet Nederland verlaten. Een absolute nachtmerrie.

Door Marjolein Nap en Jordy Stuivenberg

Voor een groot deel van de asiel-zoekers komt eens de dag waarop zij uitgeprocedeerd zijn geraakt. Er is geen andere optie dan het land te verlaten. Dit kan voor zo iemand en zijn opgebouwde vriendenkring heel naar zijn. Aan de andere kant heeft Nederland het democratische recht om middels wetten en regels te bepalen wie er in hun land mag wonen en aan welke regels asielzoekers moeten voldoen. Dit kan dus ook betekenen dat een aanvraag afgewezen wordt en je het land moet verlaten. Niet iedere dreigende uitzet-ting wordt zonder slag of stoot geaccepteerd. Een voorbeeld is de Afghaanse familie Qadiri. Zij wonen al sinds 2001 in het Drentse Aal-den, maar driegen nu het land uit-gezet te worden. Het gezin kan niet terug naar het land van herkomst, omdat de moeder uit Tadzjikistan komt. De twee kinderen uit het gezin zijn in het dorp opgegroeid en gaan naar school. Het is volgens Bert Bouwmeester, burgemeester van de gemeente Coevorden, dan ook onverantwoord om de familie na een procedure van tien jaar het land uit te zetten. Bouwmeester hoopt dat Gerd Leers, als minister van Immigratie en Asiel verant-woordelijk, gebruik maakt van zijn vrije beslissingsruimte en het gezin alsnog in Nederland laat blijven.Hoe is het terugkeerbeleid voor vreemdelingen in Nederland nu eigenlijk geregeld? Wie niet tot Nederland wordt toegelaten of wie geen recht meer heeft op ver-blijf, is illegaal en moet Nederland verlaten. De vreemdeling is zelf verantwoordelijk voor zijn vertrek. De overheid stimuleert vreemde-lingen die niet in Nederland mogen blijven het land zelfstandig te ver-laten en ondersteunt hen daarbij

als het nodig is. Vreemdelingen die Nederland niet zelfstandig verlaten, kunnen het land worden uitgezet. Hierbij kan bijvoorbeeld een maatregel als vreemdelingen-bewaring worden toegepast. In deze bewaring wordt geprobeerd de asielzoekers alsnog over te halen het land min of meer vrijwil-lig te bewaren. Jaarlijks belanden tienduizend immigranten zonder verblijfsvergunning in de vreemde-lingenbewaring. Een laatste hoop voor asielzoek-ers is de eerder aangehaalde vrije beslissingsruimte van minister Leers. Hoewel het zeer ongebruike-lijk is, maakt hij af en toe gebruik van deze mogelijkheid. Zoals in het geval van de ongeneeslijk zieke Abiram. Het achtjarige jongetje heeft een agressieve hersentumor en het is de vraag hoe lang hij nog zal leven. De IND wist van de situ-atie, maar er werd toch besloten dat Abiram en zijn moeder terug-gestuurd moesten worden naar Sri Lanka. Zeven jaar geleden moesten zij het land ontvluchten. Abirams vader was vermoord en ook zijzelf liepen gevaar. Toch werd de asielaanvraag afgewezen. Tot de media lucht kregen van de situatie. Toen het voorval breed werd uitgemeten in de pers, besloot Leers de situatie nader te onderzoeken. Nauwelijks een dag later besloot hij gebruik te maken van zijn bevoegdheden en kregen Abiram en zijn moeder een verblijfsvergunning. Abiram en zijn moeder zijn op tijd uit deze nacht-merrie ontwaakt. Maar of het gaat om een moedig besluit van Leers, of dat het toch vooral een poging is om aan zijn imago te werken, zal de toekomst uit moeten wijzen.

optie

Zij moeten het land in de toekomst dragen, maar blijven momenteel erg pessimistisch. Daarnaast hoeft een oplossing die werkt in Uruzgan, niet per se goed uit te pakken in een van de noordelijke provincies. “Je moet erg oppassen in Afghanistan”, licht De Kruif toe. “Als je iets goed doet voor de ene stam, kun je een andere stam tegen je in het harnas jagen. Het is onmogelijk dat allemaal zelf in de gaten te houden, dus moet je bij het nemen van besluiten vertrouwen hebben in de verslagen van je onder-commandanten.”De Generaal-majoor kan niet met ze-kerheid vaststellen hoe het Afghani-stan van de toekomst eruit zal zien. Wel hoopt hij dat de internationale troepen aanwezig blijven in het land. Zij moeten helpen bij de wederop-bouw en het verder verdrijven van de Taliban. “Het gaat er nu om of we het geduld op kunnen brengen, het is echt een kwestie van willen. De Afghanen willen maar een ding, dat is veiligheid. Als we nu weggaan uit Afghanistan, weten we zeker dat het misgaat. Als we blijven, kunnen we ook geen garanties geven. Maar dan bestaat in ieder geval de mogelijk-heid dat we ooit voor veiligheid kun-nen zorgen”, aldus De Kruif.




“Een eeuwenoude waarheid in een nieuw jasje”

Door Rick van Veluw

Vanochtend is er weer een kerkdienst van christengemeente DoorBrekers. De enorme hal is vandaag gevuld met ruim 1400 christenen die naar deze dienst gekomen zijn. In 2008 meldde de Volkskrant in een artikel dat DoorBrekers één van de snelst groeiende gemeentes was. Telde de gemeente toen 850 leden, inmiddels heeft deze christengemeente een enorme groei doorgemaakt. Deze kerkgemeenschap groeit en bloeit. God staat centraal en de Bijbel is hun leidraad. Niet veel anders dan bij andere kerken dus. Wat is het succes van DoorBrekers?

Na de hartelijke begroeting bij de ingang begeeft men zich naar de zaal. De sporthal maakt een overweldigen-de indruk: overal lichten, drie grote schermen en een enorm podium met band. Overal in de zaal staan

mensen gezellig te keuvelen. Gasten worden hartelijk begroet. Iedereen is welkom in deze kerk. Dan begint een timer af te tellen op het scherm en alle mensen begeven zich schuife-lend naar hun stoelen. De dienst kan beginnen.

“Ik weet het ook niet!” zegt Cees van der Hout met twee opgeheven handen. “Ik kan deze groei ook niet verklaren. Het is eigenlijk heel simpel, wij volgen Jezus en verkondi-gen het goede nieuws.” Cees van der

Hout is verantwoordelijk voor het pastoraat in de gemeente en is sinds het prille begin actief bij DoorBrek-ers. Van der Hout gaf uiteindelijk zelfs zijn baan als rechercheur op om fulltime in dienst te treden bij deze christengemeente. “Door de enorme groei is een goede organisatie erg belangrijk. Er staat zo’n organisa-tie dat ik nu fulltime werk heb aan DoorBrekers.”

Op 24 april 2005 is DoorBrek-ers opgericht door Peter en Ilona Paauwe. Ze begonnen in het kleine achterafzaaltje van een school met 40 man. “We zaten bij elkaar in een kringgroep. Peter wist gewoon dat hij een gemeente moest stichten. God had hem dat verteld.” legt Cees van der Hout uit. “Peter en Ilona voelden zich geroepen, ze moesten het goede nieuws verkondigen en uitgaan naar buiten. We hebben een Bijbeltekst die daarop aansluit en wel een beetje de

grondtekst van onze gemeente mag worden genoemd.” vertelt van der Hout. “Ik zal hen bijeenbrengen als schapen in een kooi, als een kudde in het midden van de weide. Het zal er gonzen van de mensen. De Door-Breker trekt voor hun op; zij Breken Door en trekken door de poort en gaan daardoor uit; en hun Koning trekt voor hun uit, en de HERE aan hun spits. (Micha 2-12-13)

De hele kerk lijkt gezamenlijk op te staan, de band start in met het eerste nummer. Gasten kijken om zich heen en wanen zich bij een popconcert. De meeste mensen zingen luidkeels mee met de liederen, sommigen met geheven handen. Op het scherm zijn animaties te zien met veel kleuren, lichten flikkeren en er zijn mensen die dansen. Nadat de gemeente drie liederen met volle overgave heeft meegezongen, verschijnt van der Hout ten tonele. Er wordt

opgeroepen om een kleine bijdrage bij het podium te komen brengen. Ook staat er een grote doorzichtige emmer. “Die is voor zaken waarvoor gebeden moet worden.” laat van der Hout weten.

Even later houdt de pastor triomf-antelijk de emmer omhoog. Daarin zitten volgeschreven briefjes waar voor gebeden moet worden. Van der Hout doet dat ook, met de emmer in zijn hand. “Dan is het nu tijd voor het dbNieuws” vertelt hij na het korte gebed. De lichten gaan uit en op het scherm verschijnt een vrouw die vertelt dat we “op deze manier op de hoogte blijven van ontwik-kelingen binnen de gemeente.” Er wordt bericht over de DoorBrekers Nieuwjaarsborrel, jeugdverenigingen en andere kerkelijke activiteiten. De zaal kijkt aandachtig toe.

“Natuurlijk spreken al deze moderne

innovaties mensen ook aan”, geeft van der Hout toe. “Maar mensen moeten begrijpen: het is dezelfde eeuwenoude boodschap, maar dan in een nieuw jasje. We moeten als kerk niet wereldvreemd worden, ook wij moeten in de wereld zijn. Zo bli-jven we ook niet-kerkelijke mensen aanspreken. De wereld moet hier kunnen binnenkomen, we moeten breed blijven kijken.”

Ook Bart Tijmensen voelt zich aangesproken. “Ik zit hier nu al ruim een jaar en voel me erg thuis bij deze manier van kerkdiensten. Ik denk ook zeker dat de jeugd wordt aangespro-ken door deze kerk.” Bart is één van de vele jongeren bij DoorBrekers, samen met een grote vriendenclub bezoeken ze de diensten. Het is opvallend om te zien dat jongeren DoorBrekers in grote getale weten te vinden. “Kijk maar naar de preek”,

geeft Bart als verklaring, “de preken zijn helder en duidelijk. Dat spreekt jongeren aan en maakt het voor velen ook makkelijker.”

Na het dbNieuws is het eindelijk tijd voor de preek. Peter Paauwe zal in deze dienst voorgaan. Hij loopt enthousiast het podium op. Op het scherm verschijnt de tekst van deze dienst. “Richt uw aandacht op Jezus, de apostel en hogepriester van het geloof wat wij belijden.” (Hebreeën 3:1). Het thema, of haast de slogan

van de preek: “Geen zorgen, Jezus is Hogepriester.” Paauwe vertelt over God’s liefde voor de mens. Hij vergeli-jkt ons met autorijden: je moet van A naar B, maar neemt het risico dat je kan verongelukken. Zo doet God dat met de mensen, hij gaat een relatie met ze aan, maar Hij weet dat we niet perfect zijn. God neemt een risico door een relatie met ons aan te gaan. Paauwe benadrukt telkens dat Jezus van ons houdt. Aan het einde van zijn preek zwelt een keyboard aan. Het benadrukt het gesproken woord en geeft het einde van de preek wat extra cachet.

“Nu kunnen jullie allemaal naar achteren, daar is koffie, thee en er zijn koeken. Gratis en voor iedereen!” benadrukt van der Hout als hij een eind maakt aan deze bijeenkomst. De meeste kerken stromen leeg na het ‘amen’, maar bij DoorBrekers is dat

niet het geval. Onder het genot van een kop koffie of thee wordt nage-praat. ‘Nieuwe gezichten’ worden herkend en worden aangesproken op hun aanwezigheid. Gasten raken verzeild in gesprekken met vaste kerkgangers. Het maakt niet uit waar je vandaan komt, ‘we zijn blij dat je er bent’. Het geheel doet aan als een gezellige koffiemiddag.

“DoorBrekers zitten op dit moment op een golf” zegt van der Hout. “Natuurlijk houden we er rekening mee dat het minder kan gaan, maar dat zien we niet zo snel gebeuren. Wij gaan gewoon door, we moeten blijven uitgaan. Hier in Barneveld, maar ook daarbuiten. Binnen de kerk worden mensen daar ook op voorbereid, om uit te gaan en ook buiten Barneveld het goede nieuws te laten horen. Wij gaan door met het connecten van mensen met God.”

DoorBrekers is een bijzondere christengemeente. Ze verkondigt dezelfde bijbel als andere kerken, maar in tegenstelling tot andere kerken maakt deze kerk een enorme groei door. Maar de verschillen met andere kerken zijn ook duidelijk te zien. DoorBrekers is een voorloper met het gebruik van communicatie: het dbNieuws, een magazine, een gelikte site. Ook de kerkdiensten zijn pico bello aangekleed met mega schermen en een goede band. De preken zijn duidelijk en helder, wat wordt gewaardeerd door vooral de rand-kerkelijken die in DoorBrekers hun kerk vinden. En de persoonlijke touch is bijzonder. Gasten worden steevast aangesproken en welkom geheten. In de persoonlijke en mod-erne manier van aanpak vindt deze christengemeente zijn succes.

Het is zondagochtend. Stille straten in het dorp Barneveld. Maar bij de Veluwehal is het een bedrijvigheid van jewelste. Groepen mensen staan bij de ingang, de garderobe is al gevuld met jas-sen en ook in de grote hal is het druk. Twee dames met rode T-shirts verwelkomen de gasten. ‘Goedemorgen!’ zeggen ze in koor, en steken beiden uitnodigend hun hand uit. Welkom bij ‘DoorBrekers.’

‘God had hem verteld dat hij een gemeente moest stichten

‘Wij gaan door met het connecten van mensen met God

De DoorBrekers zijn een groot succes De DoorBrekers begonnen op 24 februari 2005.

Startaantal: veertig volwassenen en veertig kinderen.

Nu hebben ze circa 1400 kerk-gangers.

DoorBrekers werkt zonder een vast ledenbestand.

Er is nu een planning voor een auditorium wat plaats moet gaan bieden aan 2000 man.

De special Kerstnachtdiensten trokken 3800 bezoekers.


Bishoy Kamel, priester van de KopBishoy Kamel, priester van de koptische kerk in Utrecht, is enorm geschrokken van het nieuws over Egypte. “Ik was op dat moment voorbereidingen aan het treffen voor het avondgebed van die dag.”

Het avondgebed is wel doorgegaan. Opvallend was dat de opkomst groter was dan normaal. “Ik denk dat mensen na een ramp elkaar willen opzoeken en elkaar tot steun willen zijn.”Korte tijd werd gedacht dat de Koptisch-orthodoxe kerken in Nederland een aanslag konden

In Egypte zijn op nieuwjaarsdag 23 mensen om het leven gekomen doordat een bom ontplofte bij de Koptisch-orthodoxe kerk. Op dat moment waren veel kerkgangers oud en nieuw aan het vieren. Kort daarna is een lijst gevonden van Al-Qaida waarop mogelijke doelwitten voor terreuraanslagen vermeld staan. Op die lijst staan drie Nederlandse Koptisch-orthodoxe kerken, namelijk die van Amsterdam, Eindhoven en Utrecht. Zorgt dit voor onrust binnen deze kerken?

Koptische kerken niet bang voor aanslagverwachten tijdens de Kerstmis, die op 7 januari gevierd werd. Gelukkig bleef een aanslag uit. “Toch zijn de kopten minder bang dan bijvoor-beeld omwonenden van de kerk”, zegt Kamel. De koptische kerk staat midden in een woonwijk en dat zorgt voor redelijk wat verontruste buurt-bewoners. Zelf is hij niet bang. “In de Bijbel wordt gezegd dat christenen het niet makkelijk zullen hebben. Als mensen ons willen vermoorden, omdat wij in Jezus geloven, laat ze hun gang gaan. Des te sneller zijn wij daar waar het fijn is.” Een kleine glim-lach verschijnt op het gezicht van de priester. Hij staat op om de Bijbel te pakken. “Kijk’’, wijst hij, ‘’de Bergrede van Jezus. Die heb ik voorgelezen ter bemoediging, tijdens de dienstmis op zondag.” Hij wijst op het vers waarin staat dat de mensen die vervolgd worden, rijkelijk beloond zullen

worden in de hemel.Veel christenen in Egypte vinden dat autoriteiten te weinig doen om hen te beschermen. Abouna (vader), zoals de priester ook wordt genoemd, denkt dat er niet veel gedaan kan worden. “Je kunt hard optreden tegen hen die aanslagen plegen, maar wanneer zullen zij zich dan keren tegen het hele land? Ik denk dat er een sterk gevoel van machteloosheid heerst.” Wat kan Nederland doen aan de situ-atie in Egypte? “Het heeft geen zin om een leger van mensen daarheen te sturen om invloed uit te oefenen. Men zou zwaargewonde slachtoffers over kunnen brengen naar Ned-erland. Hier kunnen ze dan goede medische zorg krijgen, bijvoorbeeld in een brandwondencentrum.” Hulp door de overheid aan koptische kerken in Nederland is welkom.

“Met kerst zagen we al dat er veel beveiliging was. Dat is een goede zaak. Daaruit blijkt dat Nederland welwillend is om in elk geval iets te doen.” Abouna vertelt dat het vooral belangrijk is om voor de kopten te blijven bidden.In tegenstelling tot veel christelijke kerken, is de Koptisch-orthodoxe kerk niet zo heel bekend in Neder-land. Priester Bishoy Kamel geeft hier een verklaring voor. “De Kopten beschouwen de kerk niet als een menselijke organisatie, maar meer als een heilsinstituut.” Dat wil zeggen dat er buiten de kerk geen heil te vin-den is. “De afgelopen twintig eeuwen was de koptische kerk geïsoleerd van de politiek en had zij geen enkele civiele autoriteit. Al voordat er kloosters waren, zorgden de kopten voor kerkelijk leven.” Zij kwamen bij elkaar om samen over God te horen

en Hem te eren. Kamel beschouwt de kennis als een gift van God en maakt daar gebruik van in meditatie, studie, eredienst en liturgie.Hoe het komt dat de Koptisch-ortho-doxe kerk op de lijst van Al-Qaida staat, en andere christelijke kerken niet, weet hij niet. “Ik denk dat het te maken heeft met het feit dat de kopten dichterbij de Islam staan dan andere christelijke stromingen. Egypte ligt natuurlijk in het Midden-Oosten, waar men graag de Islam als enige religie ziet.” Hoe de toekomst er verder uit zal zien weet hij niet. Ook over wat God nu zal doen kan Kamel niets zeggen. “Hij zal vast een mooi plan voor ons hebben. Gelukkig mo-gen wij weten dat Hij ons nabij is en dat Hij het beste met ons voor heeft. God is genade.”

Koptisch Kort Belangrijkste christelijke kerk van Egypte

Niet te verwarren met de Griekse kopten of de katholieke afscheiding

Stichting koptische kerk in 451 na Christus

DoorBrekers werkt zonder een vast ledenbestand.

Vanaf jaren ’60 kopten in Neder-land.

In 1985 eerste Nederlandse kop-tische kerk in Den Haag



09 Internationaal Internationaal 10


Sudan kent eigenlijk nog maar een hele korte geschiedenis als onafhan-kelijk land. In 1952 verleenden de toenmalige machthebbers, Enge-land en Egypte, Sudan een zekere mate van autonomie. Ook stelden ze onafhankelijkheid in het vooruitzicht. Sindsdien kent Sudan echter een pe-riode waarin staatsgrepen en burger-oorlogen de boventoon voeren. Sinds 1952 heeft Sudan al zes staatsgrepen, twee burgeroorlogen, en periodes waar schijndemocratie de boven-toon voerde achter de rug. Politieke partijen waren wel toegestaan, maar meedoen aan de verkiezingen mocht niet. Critici van de regering werden vaak gevangen gezet. Deze turbulente geschiedenis geeft voor de komende periode niet veel hoop, noch voor Sudan, noch voor de nieuwe staat Zuid-Sudan.

Dit wil natuurlijk niet zeggen dat het weer zo bloederig en instabiel als vroeger gaat worden. Maar zoals het in de geschiedenis van veel koloni-

satie bevrijde Afrikaanse landen is vergaan, zal de aanstaande leiding in Zuid-Sudan zich snel moeten bewijzen. Een geloofwaardige bestu-ursstructuur zal snel moeten worden opgezet. Iets wat door decennialang durende burgeroorlogen en slechte scholing een lastige opgave zal zijn. ‘’Zonder ervaring op het gebied van echt democratische processen en nauwelijks een groep goed opgeleide en vooral integere bestuurders, kan Zuid-Sudan niet zonder hulp van rijkere en stabielere landen. De aandacht moet allereerst geves-tigd worden op basisbehoeften als infrastructuur, onderwijs en gezond-heidszorg. Alleen dan is een degelijke democratie mogelijk.’’ Zo stelt Heerko Dijksterhuis, Afrika-deskundige en werkzaam bij Amnesty International. Concreet betekent dit dat de inter-nationale gemeenschap Zuid-Sudan snel zal moeten erkennen. Ook hulp is noodzakelijk, om zo snel mogelijk de voorwaarden te scheppen voor een stabiel en geloofwaardig lands-bestuur.

Sudan staat op het punt uit elkaar te vallen. Wat de toekomst gaat brengen op het gebied van bestuur en ontwikkeling van het land is nog lang niet ze-ker. In vergelijking met het noorden is Zuid-Sudan door de gevolgen van burgeroorlogen nog erg onderontwikkeld. Een deel van Sudan dat wordt geteisterd door armoede, een achterstallige ontwik-keling en een verleden vol staatsgrepen, wordt zeer waarschijnlijk een autonome staat. Een stabiele toe-komst is nog niet in zicht.

Zonder hulp blijft zelfstandig Zuid-Sudan een illusie


Sudan is een olierijk land. Althans, het zuiden van het land. Driekwart van alle grote oliebronnen ligt op Zuid-Sudanees grondgebied. Een ware goudmijn dus. Zuid-Sudan is dan ook voor 98 procent van de inkomsten afhankelijk van de olie. Het noorden speelt echter een bijzonder grote rol in de verwerking van die olie. Olieleidingen die vanaf het zuiden dwars door Noord-Sudan helemaal tot aan de kustplaats Port Sudan zijn aangelegd, kunnen door het referendum voor schermut-selingen zorgen. Een scheiding zou namelijk betekenen dat olievelden en pijpleidingen in twee verschillende autonome staten komen te liggen.

Het Chinese CNPC is verantwoordeli-jk voor deze leidingen. Het bedrijf heeft voornamelijk contact met het regime in Khartoem en bezit meer dan zestig procent in aandelen van de dagelijkse Sudanese olieproductie. Volgens het onderzoeksbureau Sudan Divestment Taskforce is het voor Zuid-Sudan dus van groot belang om goede contacten te onderhouden met China. ‘’De handelsverdragen die China ooit met Khartoem sloot, moeten namelijk door Zuid-Sudan worden overgenomen.’’ Maar voor de voortgang van de olie-industrie is het ook voor Noord- en Zuid-Sudan essentieel om met elkaar contact te blijven houden. Het noorden is namelijk voor veertig procent van haar inkomsten afhankelijk van de olie. Tegelijkertijd heeft het zuiden de pijpleidingen in het noorden nodig voor het exporteren van de delfstof.

Een afhankelijkheidsprobleem dat ervoor zorgt dat beide landen, ook na het referendum, voorlopig nog aan elkaar verbonden zullen zijn.

Niet de olie alleen zorgt ervoor dat de gemoederen rond de splitsing bezig worden gehouden. Zo maakte Wikileaks onlangs bekend dat Egypte zich zorgen maakt om de verdeling van het water uit de rivier de Nijl, dat door tien Afrikaanse landen stroomt . Volgens een verdrag uit 1929 hebben Sudan en Egypte samen recht op zeventig procent van het water. Dit tot groot ongenoegen van de andere Nijllanden zoals Ethiopië, Uganda, Kenia en Tanzania die vorig jaar samen over een nieuw verdrag hebben onderhandeld. Een onaf-hankelijk Zuid-Sudan zal hen hierin, tot grote angst van Egypte, kunnen ondersteunen. Ethiopië is immers een oud-bondgenoot van de Zuid-Sudanese rebellengroep SPLA, en hebben Kenia en Uganda ook altijd goed contact met Zuid-Sudan weten te onderhouden.

Volgens waarnemers van de Ameri-kaanse ex-president Jimmy Carter is het referendum een grote stap in de goede richting. Het is een pad dat leidt tot de vrijheid waar veel Zuid-Sudanesen, al sinds de burger-oorlog, op wachten. Dit pad zal niet zonder horten en stoten bewandeld kunnen worden. Er is, ook na het referendum, nog een hoop te doen, wil Zuid-Sudan de definitieve econo-mische vrijheid en onafhankelijkheid bereiken.

Zuid Soedanese vrijheid nog ver te zoekenDe afscheiding van Zuid-Sudan is nagenoeg een feit. “The final walk to freedom!” Dat zijn de hoopvolle woorden die uit het zuiden van Sudan klinken. Een scheiding brengt echter wel de nod-ige complicaties met zich mee die deze ‘definitieve weg naar vrijheid’ tot een hobbelige weg kunnen vormen.


Sudan kent eigenlijk nog maar een hele korte geschiedenis als onafhan-kelijk land. In 1952 verleenden de toenmalige machthebbers, Engeland en Egypte, Sudan een zekere mate van autonomie en stelde onafhanke-lijkheid in het vooruitzicht. Vanaf die tijd kent Sudan echter een periode waarin staatsgrepen en burgeroorlo-gen de boventoon voeren. Sinds 1952 heeft Sudan al zes staatsgrepen en twee burgeroorlogen te verduren ge-had. Een ware democratische historie heeft dit grootste land van Afrika dan ook niet. Zelfs in een periode dat meerdere politieke partijen waren toegestaan mochten deze echter nooit meedoen aan verkiezingen en critici van de heersende machtheb-bers moesten vrezen voor hun leven. De turbulente geschiedenis van Su-dan geeft voor de komende periode niet veel hoop, noch voor Sudan, noch

voor de nieuwe staat in de maak met de voorlopige naam Zuid-Sudan.

De nog korte geschiedenis van Sudan is doordrenkt met conflicten van religieuze aard. Terwijl het noorden van Sudan overheersend Arabisch en daarmee islamitisch is, zijn in het zuiden christenen in de meerderheid. Dat is op zich al een overduidelijk verschil tussen noord en zuid. Direct na de onafhankelijkheid van Sudan begon het regime in Khartoem een Arabisering- en islamiseringpolitiek die miljoenen slachtoffers heeft geëist. In 1989 kwam de huidige machthebber, generaal al-Bashir, via een militaire staatsgreep en met steun van de fundamentalistische partij National Islamic Front aan de macht. Dit was midden in de bloedige burgeroorlog tussen Noord- en Zuid-Sudan. Een oorlog die door het islamitische regime van al-Bashir werd aangemerkt als een Jihad, een

heilige oorlog. Was deze heilige oorlog eerst nog gericht tegen de Afrikaanse christenen en animisten (aanhangers van oude traditionele religies) in het zuiden van Sudan, al gauw breidde deze Jihad zich uit tot een oorlog tegen de Afrikaanse moslimbevolking van Darfur. Zo’n twee miljoen Zuid-Sudanezen lieten daarbij het leven. In deze strijd was de religieuze factor een overduideli-jke zaak. Massadeportaties, plat-branden van kerken, systematisch uithongeren van vluchtelingen en het weigeren van voedsel en medicijnen aan hen die weigerden zich tot de islam te bekeren.

De verschillen tussen Noord- en Zuid-Sudan kennen een lange geschiedenis die eeuwen verder terug gaan dan de onafhankelijkheid sinds het midden van de vorige eeuw. Het Christen-dom in Sudan heeft zijn oorsprong in de zesde eeuw. Ook ontstonden er

Zuid-Soedan: olie op het heilig vuur?

Sudan bevindt zich op een historisch moment in de Afrikaanse geschiedenis en maakt zich klaar voor een toekomst die volgens deskundigen nog verre van rooskleurig zal zijn. Tijdens het referen-dum, het afsluitende deel van het vredesakkoord van 2005, heeft een meerderheid gestemd voor de afscheiding van het christelijke zuiden van Sudan en de vorming van een onafhankelijk land Zuid-Sudan. Velen zijn van mening dat het conflict tussen het overwegend islam-itische noorden en het christelijke zuiden de belangrijkste reden is voor de roep om onafhankelijkheid. Maar is dat de echte reden?

enkele christelijke koninkrijken. Een alliantie van Arabische en islam-itische koninkrijken maakte hier rond 1500 een einde aan. Sinds die tijd zijn er vele agressieve pogingen gedaan om het zuiden van Sudan, bevolkt door Afrikaanse stammen, te Arabiseren en te islamiseren. De bloedige burgeroorlog die in 2005 tot een einde kwam, was voorlopig de laatste episode uit deze eeuwe-noude strijd. Hoewel de zuiderlingen het Christendom zien als een bron van hun identiteit. Zij gingen in het voortdurende verzet, tegen de gedwongen Arabisering en islamiser-ing, hun godsdienst steeds meer zien als een politiek wapen. Ook het feit dat in het hele land de islamitische sharia nog steeds als basis voor het rechtssysteem geldt, heeft ongetwi-jfeld bijgedragen aan het verlangen naar zelfstandigheid. Vooral omdat de christenen een overweldigende meerderheid vormen in het zuiden van Sudan.

Volgens Heerko Dijksterhuis van Amnesty International, journalist en Afrika-deskundige die jarenlang in Afrika heeft geleefd, is de roep om onafhankelijkheid niet ingegeven door religieuze motieven. Het is volgens hem geen clash tussen Islam en Christendom. Het grote probleem in het zuiden is volgens Dijksterhuis de enorme armoede als gevolg van de ongelijke verdeling van de rijkdom-men in Sudan. Het is meer een clash tussen rijke Arabieren in het noorden en arme Afrikanen in het zuiden. Ook

Dr. Francis Nazario, hoofd van de vertegenwoordiging van Zuid-Sudan, voert aan dat economische motieven belangrijk zijn in dit conflict. Zo heeft het zuiden geen of nauwelijks aandeel in de rijkdommen van het noorden. Dat terwijl het olierijke zuiden zeker de helft van hun inkom-sten heeft gedeeld met de rest van het land. Hij denkt zelfs dat er met cijfers is geknoeid en dat het noorden de laatste jaren maar een kwart van inkomsten met het zuiden heeft gedeeld, in plaats van de overeenge-komen vijftig procent.

Zelfs als het geen religieus conflict is, zijn de wortels van de problemen toch steeds weer de tegenstelling tussen islamieten en christenen. De Zuid-Sudanezen zien de verschillen tussen de twee volken in het land: islamieten die hen onderdrukken, islamieten die zich producten en grondstoffen toe-eigenen, islamieten die een heel andere cultuur hebben en aan hen willen opleggen. Door de situatie zo te bekijken, versterken zij onbewust hun verlangen naar een eigen soevereine staat voor hun eigen christelijke volk. Men is de onderdrukking zat en wil verander-ingen.

Dr. Francis Nazario: “We hebben in de afgelopen vijf jaar getracht om de bestaande discriminerende wetten via legale weg te veranderen. Maar Khartoem heeft er op aangedrongen om ze te laten zoals ze zijn, zonder enige ruimte voor aanpassingen.

Khartoem wil absoluut een islam-itische staat oprichten en kan niet omgaan met diversiteit.” Ook de lange geschiedenis van onderdrukking en zelfs slavenhandel in de 14e en 15e eeuw werkt nu nog door in de relatie tussen noord en zuid. “Tot op de dag van vandaag worden de zuid-erlingen nog bekeken als ex-slaven. We hebben genoeg geleden. In 45 jaar oorlog hebben meer dan twee miljoen mensen hun leven verloren. Onze mensen hebben met hun bloed betaald voor hun vrijheid.” De manier waarop de verschillende overheden in Khartoem het conflict hebben gemanipuleerd heeft volgens Dr. Naz-ario zijn volk de indruk gegeven dat de Islamieten uit het noorden niet in éen land met de christenen uit het zuiden willen samenleven. “Daarom willen wij een eigen seculiere en democratische staat, waarin we ons thuis zullen voelen. Dat is de grootste reden voor ons zuiderlingen om geen deel meer uit te willen maken van het huidige Sudan.”

Heerko Dijksterhuis stelt dat discrim-inatie altijd wel zal blijven bestaan. “Maar voor Zuid-Sudan is het beter dat ze onafhankelijk worden.” Hoewel Amnesty International nu niet actief is met projecten in Sudan hebben zij wel verschillende contacten en part-ners in Sudan. “Steun van buitenaf is erg belangrijk om ervoor te zorgen dat alles in zo goed mogelijke banen loopt.”


Pakistan krijg het de laatste jaren flink te verduren. Het land werd in 2005 getroffen door een aardbev-ing, vijf jaar later overstroomde een groot deel van het land. Sinds 2008 bestaat Friends of Democratic Pakistan, gevormd door verschil-lende landen. Ook Nederland maakt deel uit van de organisatie. Samen willen zij de democratie in Pakistan verder ontwikkelen. Maar wat is er de laatste jaren gebeurd op het gebied van ontwikkelingshulp en wat doet Nederland om Pakistan er weer bovenop te helpen?Lange tijd is Pakistan getroffen door verschillende soorten leed met als bekendste rampen de aardbeving in 2005 en de overstroming in 2010. Nog steeds is de wederopbouw bezig en daarom is ontwikkelingshulp hard nodig. Maar dit gaat lang niet altijd even gemakkelijk. In 2007 werd de ontwikkelingshulp in Pakistan door Nederland stopgezet als gevolg van ‘machtsconsolidering’ van voormalig president

Pervez Musharraf. Hij misbruikte zijn macht en schond in toenemende mate de mensenrechten. Nog steeds is Pakistan een land dat veel ar-moede kent. In 2010 berichtte de Nederlandse stichting OpenDoors dat christenen genegeerd worden bij de hulpverlening Vanuit islamitische or-ganisaties, maar ook vanuit de over-heid. Christenen krijgen wat over is, maar moeten wel hulpgoederen de-len als zij die van de Pakistaanse Kerk krijgen. Doen ze dat niet, dan krijgen ze problemen. Een in Pakistan actieve fotograaf zei: “De moslims zaten op een droge plek in goede tenten, de christenen hebben van takken, lang gras en bladeren geprobeerd een schuilplaats te maken.”In tegenstelling tot nu, kregen hulpverleners in 2005 veel beweg-ingsvrijheid. Nu wordt men wegge-jaagd en wil men niets weten van hulpverlening door de kerk. Ook speelt mee dat de Taliban zeer actief is. Friends of Democratic Pakistan blijft het land steunen. Met hun hulp moet de regering de kans krijgen het land weer op te bouwen, hoe risico-vol hulpverlening soms ook is.

Nederland steunt Pakistan op weg naar democratie




Door Lisette Wouters

Frans Verhagen houdt zich al 30 jaar met Amerika bezig. Hij heeft gestu-deerd in New York, is zes jaar cor-respondent geweest in Washington, heeft gedurende tien jaar een eigen (Nederlands) blad over Amerika gehad en heeft nu 15 jaar zijn website waar hij dagelijks commentaar geeft op onder andere de Amerikaanse pol-itiek. In zijn eikenhouten boekenkast staan de 8 boeken die hij geschreven heeft, alle 8 over Amerika. Verhagen is altijd erg positief over Amerika geweest, hij noemt het een land waar wij veel van kunnen leren. En hoewel dit optimisme nog steeds de boventoon voert, is zijn kijk op de VS de afgelopen jaren toch enigszins veranderd. ‘Ik begin steeds scep-tischer te worden over de Ameri-kaanse politiek en samenleving, en de gebrekkige manier waarop die in staat is om te gaan met verandering. Dat is iets wat ik vroeger niet gedacht zou hebben.’

Hij heeft het zelfs over een derdew-ereldland. ‘Het land is intern erg verdeeld, vooral op cultureel gebied. De consequentie daarvan is dat het land in een aantal opzichten, zoals onderwijs, infrastructuur en sociale voorzieningen, op een derdewereld-land gaat lijken.’ Verhagen verwacht dat dit uiteindelijk effect zal hebben op de rol van Amerika in de wereld. ‘Ik zie het als een groot risico dat Amerika zo gammel en derdewereld-achtig wordt, en sociaal niet goed samenhangt’, zegt hij. ‘Als je binnen-landse zaken niet behoorlijk op orde hebt, dan wordt het flink lastig om dat buitenlands uit te dragen.’

Volgens Verhagen heeft Amerika op dit moment een rol als politieman van de wereld. ‘Een rol die het land gedeeltelijk zelf op zich neemt, maar ook krijgt opgedrongen door de rest van de wereld, omdat niemand verder iets doet. Daarom is het steeds Amerika die de kastanjes uit het vuur moet halen. De Amerikanen moeten het altijd doen, maar daardoor zijn zij ook het meest kwetsbaar.’ Die kwetsbare positie zou volgens ver-hagen wel eens zijn tol kunnen gaan eisen, waardoor Amerika zijn rol in de wereld niet meer kan vervullen.

En dan worden wij als afhankelijk Europa aan ons lot overgelaten.

Hij legt uit: ‘Er zou iets kunnen gebeuren wat we eerder in de ge-schiedenis zagen: Amerikaanse kiez-ers hebben de neiging om isolation-istisch te worden. Ze gaan denken: Fuck de wereld, laat maar zitten. We hebben er geen geld voor, geen zin in, en het levert toch alleen maar on-dankbaarheid op.’ Volgens Verhagen zijn er nu al tekenen van dat isola-tionisme te zien. Hij ziet bijvoorbeeld in de Tea Party een grote stroom isolationisten, hij noemt Sarah Palin en een groot aantal republikeinen. ‘Een grote vleugel in de republikeinse partij zegt nu: Amerika wil die rol in de wereld helemaal niet spelen, dat kost alleen maar geld en energie, laat anderen dat maar doen.’

Hij geeft voorbeelden van situa-ties die heel anders hadden kun-nen verlopen als Amerika zijn verantwoordelijkheid rol niet had genomen. ‘De reactie na 9/11 had heel anders kunnen zijn. Amerika heeft nu gezegd: we slaan er op los en we beginnen in Afghanistan, en we breiden het uit naar Irak. Ze hebben internationaal gereageerd. Ze hadden ook kunnen zeggen: Als dat onze veiligheid bedreigt, dan bemoeien we ons er niet mee.’ Die onderstroom is er volgens Verhagen altijd geweest. ‘Na de tweede wereldoorlog was dat ook heel sterk. Europa heeft zich daar toen tegen verzet en dat proberen te voorkomen, want wij hadden

Amerika nodig’.

En nog steeds hebben we Amerika nodig, volgens Verhagen. ‘Als er in Nederland iets goed gaat dan claimen wij die glorie, maar als er iets fout gaat dan staan we direct met onze hand in Amerika.’

Op dit moment is Amerika dan ook nog een wereldmacht. ‘Amerika is nog steeds het sterkste, machtigste land ter wereld, en het enige land dat in staat is om zijn macht ver buiten de grenzen te gebruiken. Daar besteden wij in Europa zelf weinig tijd, geld en energie aan. Dat betekent in de praktijk dat we afhankelijk zijn van Amerika, of we het nou leuk vinden of niet’, legt hij uit. ‘Als de olieto-evoer zou stoppen of er heibel is op

de Balkan, dan staan wij met onze handen in het haar en moeten we nog steeds een beroep doen op Amerika. Wat dat betreft is de rol van Amerika in de wereld dus nog niet zozeer verandert.’

Maar nu raakt Amerika intern steeds meer verdeelt en begint het in een aantal opzichten op een derdew-ereldland te lijken volgens Verhagen. Hij verwacht dat kiezers isolationis-tisch kunnen worden omdat hun land steeds maar weer de hete kastanjes uit het vuur moet halen en daar niets voor terugkrijgt. Dat alles kan grote invloed hebben op de rol van Amerika in de wereld. Daarom ziet Verhagen het ook als een taak van Europa om te investeren in Amerika, zodat het zijn rol in de wereld kan be-houden en wij als afhankelijk Europa niet aan ons lot worden overgelaten.

Maar er is ook nog een alternatief.‘Tenzij we er voor kiezen om zelf onafhankelijk te worden, en als Europa een eigen rol te gaan spe-len in de wereld’. In dat geval zou het niet erg zijn als Amerika zijn status van wereldmacht verliest. Maar dat ziet Verhagen niet zo snel gebeuren. ‘We zeggen dat we dat willen, maar we hebben er niets voor over. Geen geld, geen mensen. We durven onze nek niet uit te steken, en we kunnen niet samenwerken. Dus dat zal er niet snel van komen’.

Hoe lang houdt Amerika nog vol als wereldmacht?Een interview met Frans Verhagen

‘De VS is nog steeds het sterkste, machtigste land ter wereld. Een land waar wij als Europa sterk afhankelijk van zijn’, zegt Frans Verhagen, hoofdredacteur van Amerika.nl. Maar de laatste tijd betwijfelt hij of Amerika, dat hij in een aantal opzichten zelfs een derdewereldland noemt, zijn rol in de wereld nog wel kan vervul-len. ‘En dan worden wij aan ons lot overgelaten’, vult hij aan. Ver-hagen ziet voor ons als Europa twee opties: Investeren in Ameri-ka, zodat het zijn rol kan behouden, of onafhankelijk worden en onze eigen rol gaan spelen in de wereld.

‘Ik zie het als een groot

risico dat Amerika zo gam-

mel en derdewereld-achtig

wordt.

‘Wij zijn afhankelijk

van Amerika, of we dat nou

leuk vinden of niet.

“I think it’s time we do a little soulsearching.”

Door Rick van Veluw

Op 8 januari 2011 houdt Gabrielle Giffords een politieke bijeenkomst in Tucson, Arizona. Het Democratische Congreslid staat voor een supermarkt met wat mensen te praten als een man het vuur op hen opent. Giffords wordt één keer in het hoofd geraakt, achttien omstanders worden ook geraakt. Uiteindelijk overlijden zes mensen aan de gevolgen van hun ver-wondingen. Giffords is na een leven-sreddende operatie uit levensgevaar, maar ligt in het ziekenhuis in kritiek toestand. Amerika is geschokt. Dader Jared Lee Loughner wordt al snel gearresteerd. Nu pas begint het grote speculeren: wie was deze man? Wat waren zijn beweegredenen voor de schietpartij? Al snel weten de media achtergrondinformatie op te duikelen van deze inwoner van Tucson. Het beeld wordt geschetst dat Loughner een typische ‘loner’ is: psychische problemen, moeili-jke jeugd en veel tegenslagen. In een opinie van Paul Brill wordt hij weggezet als een ‘excentriekeling’. Toch wordt later iets meer bekend over de motieven van Loughner. Vol-gens klasgenoten had hij een diepge-wortelde haat tegenover de regering. “Hij moest niets hebben van politici,

de manier waarop ze praten: alsof ze probeerden één of andere samenzw-ering geheim te houden”, vertelt één van zijn klasgenoten later. Ook staan veel YouTube filmpjes van zijn hand op het web, maar daaruit blijkt geen duidelijke politieke ideologie.Inmiddels is het debat in Amerika in volle hevigheid losgebarsten. Een grote discussie over het verharde pol-itieke klimaat in de Verenigde Staten. Was dat hetgene wat Loughner inspireerde tot zijn daad? De sheriff van Tucson, Clarence Dupnik, is daar van overtuigd en doet als eerste een duit in het zakje. “I think it’s time we do a little soulsearching. Ik hoop dat alle Amerikanen net zo geschokt zijn als wij, en net zo boos zijn als ik. We moeten, als land, bij onszelf te rade

gaan.” Maar de grootste beschuldigende vinger wijst in de richting van Sarah Palin. Haar Tea Party moet het vooral ontgelden in de opgelaaide discussie. Zo is er de controversiële hitlist waar Palin oproept dat de Democraten moeten worden ‘uitgeschakeld’ en uitte Palin zich al in ferme oorlogstaal tijdens de verkiezing-scampagne. Vooral de tweet met de tekst “Don’t repeal, reload” bracht de nodige discussie op gang in Amerika. Ook de campagne “Help Gabrielle Giffords het Huis uit” is voor veel Democraten een argument om rechts te beschuldigen van keiharde campagne. Het versterkte de betogen van Democraten die de Tea Party als zondebok aanwezen voor de daad van Loughner. Palin kan het zich niet veroorloven niet te reageren op al deze aantijgin-gen. Dat doet ze dan ook in een ruim zeven minuten durende video die ze plaatst op Facebook. In het filmpje heeft ze vooral haar pijlen gericht op de media. Volgens Palin pakken zij haar veel te hard aan en draagt de Tea Party niet de verantwoordeli-jkheid voor deze schietpartij. “In de uren na een tragedie moeten journal-isten en deskundigen geen bloed-laster verzinnen, waarmee slechts wordt aangezet tot de haat en het geweld dat ze beweren te veroorde-len. Dat is verwerpelijk.” Ze haalt hard uit naar haar critici en wijst de beschuldigingen resoluut van de hand. De Tea Party heeft het publieke debat zeker verruwd, maar kan niet verantwoordelijk gehouden worden voor de aanslag op Giffords. “Mon-sterlijke daden staan op zichzelf.”President Obama houdt op 12 januari een speech bij een Memorial voor de slachtoffers van het drama in Tucson. Ook Obama ziet de discussie over Amerika’s politieke klimaat in alle heftigheid oplaaien, maar daar wil hij de aanslag in Tucson niet aan wijten. “Er zijn geen eenvoudige verklaringen voor deze gebeurtenis.” Opvallend is dat Obama de Tea Party niet veroordeelt. “In plaats van met vingers te wijzen of beschuldigingen te uiten, laten we dit moment aangri-jpen om weer wat beter naar elkaar te luisteren.” Obama ziet gelegenheid zijn visie over de toon van het poli-tieke debat uiteen te zetten. “In een tijd dat ons taalgebruik zo sterk is gepolariseerd, in een tijd dat we veel te graag andersdenkenden de schuld

geven van alle problemen, is het bel-angrijk om op een genezende manier te praten en niet op een manier die verwondt.” Ook in Nederland komt het debat op gang. In het programma Uitgespro-ken VARA wordt de aanslag op Giffords neergezet als een politieke moord. Presentator Jan Tromp vraagt in de uitzending aan Amerika deskundige Maarten van Rossem of ‘het venijn van rechts komt’. “Voor tachtig procent ja. Dit zijn gestoorde randdebielen. Een groot deel van de Tea Party is in feite een backlash tegen het feit ‘dat er zo’n vuile klote-neger president van de VS is geworden’”. Bij Pauw en

Witteman zit voormalig Amerika correspondent Charles Groenhuijsen. Hij

is wat voorzichtiger dan van Rossem met uitspraken over de oorzaak van de aanslag op Giffords. Presentator Paul Witteman vraagt hem of ‘labiele mensen eerder gaan schieten als de toon van het debat polariseert’. “Dat is onbewijsbaar”, antwoordt Groenhuijsen terecht. “Het enige wat ik vaststel is, sinds mijn begin als cor-respondent in Amerika, dat de toon altijd verhit is geweest.” Toch wordt er door velen ook een andere oorzaak naar voren gebracht. Schrijvers Mars van Grunsven en hoogleraar Afshin Ellian hebben het over hetzelfde in respectievelijk de Groene Amsterdammer en Elsevier. “Is het niet hoog tijd om eindelijk iets

te doen aan de soepele wapenwet-geving in de VS”, vraagt van Grunsven zich af. “Een labiele gek in een land

waar iedereen een wapen heeft”, concludeert Ellian in zijn opinie. De aanslag op Giffords heeft diverse discussies doen oplaaien of nieuw leven ingeblazen. De discussie over

de wapenwetgeving in de Verenigde Staten heeft wederom een impuls

gekregen. Maar misschien wel het belangrijkste: er wordt kritischer gekeken naar het politieke klimaat waarin we leven. Er is nu tijd voor ‘genezing’ in plaats van het verwon-den. Of zoals de sheriff van Tucson ons terecht adviseert: “I think it’s time we do a little soulsearching.”

“Had uw dochter vijanden?” “Ja, de hele Tea Party-beweging.” Met dat antwoord zette Spencer Giffords, de vader van de neergeschoten Gabrielle Giffords, een grote discussie in gang. Democraten buitelden over elkaar heen om de schuld van de tragedie naar rechts te duwen. Want zij begonnen immers met het ver-pesten van het politieke klimaat in de Ve-renigde Staten.

Al snel na de aanslag op Giffords kwam de controversiële hitlist van Sarah Palin weer uitgebreid in het nieuws. In de aanloop naar de Amerikaanse parlementsverkiezingen op 2 november 2010 publiceerde Palin op de cam-pagne website Takebackthe20.com een kaartje van Amerika. Op dat kaartje staan diverse Democraten aangeduid die voorstanders zijn van de zorgher-vormingsplannen van president Obama. Ook Gabrielle Giffords uit Arizona stond op deze lijst. In de staten waarin deze Democraten opereerden stond het symbool van een kogelvizier.

Giffords heeft hier in het verleden al op gereageerd: “Er moet gas worden teruggenomen als de zaken te verhit raken. Als mensen zoiets zeggen, moe-ten ze zich realiseren dat er gevolgen kunnen zijn.” Direct na het drama in Tucson haalde het campagneteam van Palin het kaartje van de site. Tever-geefs: op Facebook circuleerden al snel diverse kopieën van het kaartje. Een medewerker van het campagneteam verdedigde zich nog door te stellen ‘er niet per se een kogelvizier wordt bedoeld’, maar toen was het leed al geschied.

Sarah Palins Hitlist

‘Don’t repeal, reload.

‘Een labiele gek in een

land waar iedereen een

wapen heeft.




Door Floor Zoet

De rust op straat lijkt enigszins teruggekeerd, wat niet kan worden gezegd over de politieke rust. De regering onder Ben Ali is ontslagen, maar ondertussen is er een nieuwe regering aangesteld. In deze regering nam een aantal oude ministers plaats, al is een deel van hen alweer

opgestapt.Onrust op straat of niet, het verschil met de oude situatie is groot. Ewald Bos, een in Tunesië woonachtige Nederlandse zakenman, merkt op dat er eindelijk vrij gesproken kan worden. “Op straat kan nu gesproken worden”, vertelt hij. “Mensen kunnen zeggen wat ze denken. Zowel voor- als tegenstanders van de regering, dat is een wereld van verschil.”

Bos heeft een eigen bedrijf in Tune-sië. De uitgeroepen noodtoestand maakte het voor hem even lastig. “Vandaag kan ik weer werken. Dat mocht niet toen de nood was uit-geroepen. In Nederland worden ter-men als rellen gebruikt, dat herken ik niet. Dat is niet het juiste woord om de situatie te omschrijven.”

Rellen of niet, geweld is nog steeds aan de orde van de dag in Tunesië. De Black Tigers, een tak van een guer-rillabeweging, hebben zich achter de gevluchte president geschaard. Zij deinzen er niet voor terug om geweld te gebruiken, zo blijkt als Bos verteld over een incident dat onlangs plaatsvond. “Er zijn mensen doodg-eschoten door iemand op een motor die langsreed op een motor en op de daken zitten scherpschutters.”

Toch is de situatie op straat ver-beterd. Naast de vrijheid om te zeggen wat je wil, is ook de situatie voor moslims in Tunesië sterk ver-beterd. “Mijn vriendin is moslima en kon eerder niet normaal over straat lopen. Ze werd belaagd door politie of groepjes. Nu kan dat wel, kan er een vriendelijk gesprek plaatsvinden. Ik ken ook relatief veel christenen. Net als moslims mogen ook chris-tenen nu openlijk hun mening geven. Ik durf rustig te zeggen dat het leven nu beter is dan voorheen. Je kunt zeggen wat je wilt, zelf beslissen of je moslim bent of niet. Dat is nu al-lemaal toegestaan.”

Iedereen doet zijn best om het land weer op te bouwen. Op straat lijkt saamhorigheid te ontstaan. Mensen praten met elkaar, ruimen samen de straat op: de angst lijkt verdwenen. Bos is er blij mee. “Maar dat is ook meteen het enige waar de Tunesiërs de president dankbaar voor zijn.”

Tunesië is de laatste tijd een veel besproken en veelbe-wogen land. President Zine al-Abidine Ben Ali is het land uit gevlucht en inmiddels is zelfs de noodtoestand uit-geroepen. Nederlanders worden massaal teruggehaald uit het gewilde vakantie land. Daarnaast lijkt de instabi-liteit van de politiek de grootste oorzaak te zijn voor de rellen. Wat zal de toekomst van Tunesië zijn?

Dankbaarheid vanuit Tunesië

In 1896 publiceert de Oostenrijks-Hongaarse journalist Theodore Herzl zijn boek ‘Der Judenstaat’, waarin hij pleit voor een eigen land voor het Joodse volk als oplossing voor het antisemitisme, de joden-haat. Op zionistische congressen wordt als eigen land ‘Palestina’ gekozen, toen der tijd onderdeel van het Ottomaanse Rijk. De zionistische beweging verwacht dat de Arabis-che bevolking in Palestina zich niet tegen een Joods thuis zal verzetten. Sterker nog, ze zouden er veel voordeel van ondervinden. Omdat het gebied, na alle verwaarlozing, nu ontwikkeld zal worden.Palestina wordt na de Eerste Werel-doorlog als ‘mandaatgebied’ door de Volkenbond overgedragen aan de Britten.Na de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust vluchten steeds meer Joden naar Palestina. Dat levert spanningen op tussen de joodse immigranten en de lokale Arabis-che bevolking. Spanningen die tot geweld leiden. Als het geweld onhandelbaar wordt voor de Brit-ten, dragen ze het gebied over aan de Verenigde Naties.De VN stelt een verdelingsplan op, waarin plaats is voor een Joodse en een Arabische staat. Dit plan wordt door de leiders van de Arabische bevolking in Palestina verwor-pen. Op 14 Mei 1948 verklaart de bevolking in het Joodse gebied zich onder de naam Israël onafhankelijk. In de 60 jaar na de onafhankelijk-heid zijn er conflicten en oorlogen met de Arabische buurlanden en de verdreven Palestijnen. Een strijd om Israël die tot op de dag van vandaag nog niet beslist is.

Het Israël-Palestina conflict:Ook de sterke broer vertilt zich in het Midden-Oosten

Israël is een betrekkelijk rijk land, maar krijgt meer buitenlandse hulp dan enig ander land ter wereld. Zo’n drie miljard dollar per jaar. Het merendeel daarvan komt uit Amerika. Voor de Amerikanen gaat het hier niet om liefdadig-heid, maar eigenbelang. Israël is cruciaal voor het buitenlandbeleid van de VS. Dat geldt voor Obama en voor al zijn voorgangers.

Palestina waren verdreven, kwamen in verzet. De Palestijnse vrijheids-beweging (PLO), onder leiding van Yasser Arafat, komt op namens de Palestijnen. “De PLO streeft naar de stichting van een Palestijnse staat en de vernietiging van de staat Israël”, legt Arafat het doel van de organisatie uit. De PLO pleegt tal van aanslagen op Israëlische doelen. Vooral buiten Israël. Vliegtuigkapin-gen, explosies en aanslagen, waarvan de meest brutale die van 1972 tijdens de Olympische Spelen van München was. Zeventien sporters en begeleiders van het Israëlische team kwamen om het leven.De Amerikanen begrijpen dat er iets moet gebeuren om een status quo te creëren en nemen het initiatief tot vredesbesprekingen. Het is presi-dent Jimmy Carter die een historisch akkoord bereikt. In het Amerikaanse Camp David krijgt hij Israël zover om de buitgemaakte Sinaï-woestijn terug te geven aan Egypte. Ook de Palesti-jnen krijgen eigen gebieden toe-gewezen, de zogenaamde Gazastrook en de West Bank. Gebieden die ze zelf mogen besturen. “Vooraf hebben we gebeden voor een goede afloop van de onderhandelingen. Die gebeden zijn verhoord, meer nog dan we gehoopt hadden”, aldus Jimmy Carter vlak na het akkoord.

Echt rustig wordt het echter nooit. Niet aan de grens met Libanon, maar vooral niet aan de nieuwe grenzen bij de West Bank en Gaza. Israël krijgt te maken met gewapend verzet op ‘ei-gen’ grondgebied. In 1987 escaleert de situatie. Aanvankelijk met stenen, later met bommen en zelfmoordac-ties. En waar de PLO en Arafat steeds serieuzere gesprekpartners worden – Arafat zweert geweld en

terrorisme op enig moment zelf publiekelijk af - ontstaat een nieuwe extremistische beweging: Hamas. Ze hebben nagenoeg dezelfde doelstel-lingen, alleen de leider van Hamas, Ahmed Yassin, doet er nog een schepje bovenop. “Wij kondigen niet alleen de vernietiging aan van Israël”, aldus Yassin. “Maar ook van westerse organisaties die het land steunen.” De strijd verhardt, met alle gevolgen van dien. Israël blijft nederzettingen bouwen op bezet gebied, of zoals ze zelf zeggen: “betwist gebied.” Hamas pleegt aanslagen en Israël slaat terug, al dan niet met Amerikaanse wapens, zoals dat eerder in de oorlog met de buurlanden ging.

Amerika blijft zichzelf ondertus-sen uitputten in pogingen om een stabiele situatie te creëren. Sinds het startschot van Truman hebben tien presidenten zich stukgebeten op het vredesproces in Israël. 63 jaar praten, onderhandelen, geven en nemen. De huidige president Obama gaat de 65 jaar moeiteloos volmaken. Al voor zijn aantreden beloofde hij plechtig de staat Israël te beschermen. Een echte vriend, geheel volgens Amerikaanse traditie. De vraag is of hij veel verder komt dan de voorgaande presidenten in dit onoplosbaar lijkende dossier. Telkens als de Amerikanen progressie lijken te boeken in het vredesproces, duikt

er een nieuwe vijand op. Obama moet het opnemen tegen Rusland, dat op 18 januari heeft bevestigd dat het de Palestijnen steunt. En met de opmerking van de Iraanse president Mahmoud Ahmadinejad in 2005 om Israël van de kaart te vegen lijkt een gewapende vrede lijkt ook anno 2011 het maximaal haalbare. Om de Amerikaanse belangen te dienen is dat op zich voldoende. Voor de toekomst van Israël, maar zeker voor de Palestijnen is een dergelijke vrede geen echte vrede.

Door Youri Nooter

Olie, geld en macht: het zijn belan-grijke drijfveren voor Amerika. Ook, of misschien wel juist in dit dossier-Israël. De Verenigde Staten willen een bondgenoot in het Midden-Oos-ten om daar macht uit te kunnen oe-fenen. Het is het enige westerse land in het Arabische deel van de wereld. Een puur strategische plek dus. Israël heeft in de visie van Amerika bovendien gevaarlijke achterburen: de vermeende schurkenstaten Iran en Irak.Maar er is ook nog die andere belan-grijke drijfveer: de Tweede Werel-doorlog. De Amerikaanse sympathie voor Israël vindt zijn oorsprong in de Holocaust. Zoals het merendeel van de Westerse Wereld aanvan-kelijk sterk pro-Israël was. Voor de Amerikanen begon het allemaal in 1945. Het was de toenmalige president Harry Truman die kort na de Tweede Wereldoorlog eiste dat er in Palestina 100.000 Joden werden toegelaten. Daarmee gaf hij het startschot voor de stichting van de staat Israël. Het kostte de Ameri-kanen drie jaar later dan ook precies elf minuten om de kersverse staat Israël te erkennen. Duidelijker kon de VS zijn steun niet uitdrukken. Zo leek het althans. In 1956 breekt er een oorlog uit tussen Egypte

en Israël. President Nasser van Egypte annexeert het Suezkanaal, de verbinding tussen de Middel-landse Zee en de Rode Zee. Amerika schiet Israël te hulp. Ook die andere grootmacht, de Sovjet Unie, voert de druk op, waardoor een slepende oorlog wordt voorkomen. Toch is het de Sovjet Unie die uiteindelijk zijn invloed in de Arabische wereld kwijtraakt. Dat gebeurt rond 1974, als Amerika zich heeft ontpopt als de belangrijkste wapenleverancier van Israël. En Israël een dusdanige militaire grootmacht is geworden in de regio, dat het tijdens de Jom Kippoer oorlog van 1973 op drie fronten tegelijk strijd kan leveren. Ook dan menen de Sovjets zich er mee te moeten bemoeien, waarna de Amerikanen direct met het ultieme dreigement komen: inzet van nu-cleaire wapens en niet alleen in het Midden-Oosten. De Sovjets vertrek-ken met de staart tussen de benen. Israël heeft inmiddels te maken met nieuwe vijanden. Niet de buurlanden Egypte, Syrië en Libanon eisen alle aandacht op, maar vooral ook de buren binnen de eigen landsgren-zen: de Palestijnen. Zij die in 1945 de nieuwe bewoners naar hun land hadden zien komen en zelf langzaam maar zeker naar de uithoeken van

Truman (1945 - 1953): Israël wordt onafhankelijk. Amerika erkent binnen elf minuten de staat Israël.

Eisenhower (1953 - 1961): Grijpt in bij oorlog tussen Israël en Egypte om Suezkanaal.

Kennedy (1961 - 1963): Versterkt bondgenootschap met Israël.

Johnson (1963 - 1969): Spreekt zijn afkeuring uit over de Zesdaagse Oorlog en andere gewapende conflicten in het gebied. Ze leveren daarom zo min mogelijk wapens aan het Midden-Oosten.

Nixon (1969 - 1974): Verleend nog meer steun aan Israël, ook in de vorm van wapens.

Ford (1974 - 1977): Zorgt dat Israël en Egypte een verdrag tekenen die een wapenstilstand betekent. Hij prijst dit verdrag als een stap in de richting van langdurige vrede. En hopelijk de uiteindelijke vrede.

Carter (1977-1981): Leidt Israël en Egypte naar vrede. Camp David-akkoorden. Die houden onder meer in dat de Palestijnen in bezette gebieden op de Westoever en de Gazastrook voor een overgangsperiode van vijf jaar een autonomie zullen krijgen. Maar de akkoorden worden verworpen door de PLO.

Reagan (1981 - 1989): Komt met Reagan-plan, een plan om het vredesproces weer op gang te helpen met de Palestijnen.

Bush Sr. (1989 - 1993): Zorgt voor een vredesconferentie in Madrid tussen Israël, Syrië, Jordanië, Libanon en de Palestijnen. Die conferentie zorgt weer voor de Oslo –akkoorden, tussen Israël en de Palestijnen.

Clinton (1993 - 2001): Onder toeziend oog van Clinton tekenen Arafat(Palestina) en Rabin (Israël) het Oslo-akkoord. Israël erkent de Palestijnse autonomie in Jericho en Gaza. De Palestijnen erkennen het bestaan van de staat Israël. Clinton brengt in 2000 Arafat en Barak bij elkaar voor overleg in Camp David. Maar die leiden niet tot een akkoord.

Bush Jr. (2001 - 2009): Schrijft het boek ‘roadmap’ naar vrede in het Midden-Oosten. Hierin legt hij verschillende fasen uit die volgens hem zullen leiden naar vrede, gebaseerd op de vorming van twee verschillende staten.

Een land met meer dan alleen overstromingenWaar eerst geen tv of radio zender kon worden aangezet zonder plat te worden gegooid met nieuws uit Pakistan is het nu stil. Het nieuws ging vooral over de rampen en niet over de politiek, en de poli-tiek is een chaos. Een chaos die volgens deskundigen nog lang zal blijven. Hoe kan het dat een uitzonder-lijk mooi land zo chaotisch is? Hoe gaat het met Pakistan?

Door Floor Zoet

Gouveneur Salman Taseer, één van de belangrijkste figuren van Pakistan is vermoord, doodgeschoten door zijn eigen beveiliger. De progressieve gouveneur had de Pakistaanse wet tegen godslastering een ‘zwarte wet’ genoemd, de beveiliger was het hier niet mee eens en gaf dit op als reden voor de moord. Volgens Pakistan deskundige Kamran Ullah zijn politieke moorden er altijd wel geweest ‘deze is alleen uniek en bizar. Het is een éénmansactie, maar de man krijgt veel steun. Hij wordt

bejubeld en wordt een soort held’. Er bestaat politieke verdeeldheid over de moord, de helft van de regering steunt de moordenaar en de an-dere helft vindt de actie niet goed te praten. Door deze verdeeldheid verbaasd het Kamran niet als de man binnen een paar maanden weer op straat staat. ‘Niet iedereen wordt veroordeeld, was het maar zo. ‘

De politieke verdeeldheid gaat verder dan alleen dit geval, de politiek is erg instabiel. Pakistan is een parlemen-taire democratie en is opgedeeld in vier provincies. Elke provincie heeft

een gouverneur. De bevolking, welke volgens onderzoek voor 98% moslim is, wordt vooral gerepresentateerd in de politiek. Het jonge land, dat in 1947 werd opgericht om Indiase moslims een eigen staat te geven, is volgens Kamran niet te regeren. ‘Waar België tijdelijk niet te regeren viel is Pakistan dat helemaal niet. De partij die bijvoorbeeld is opgestapt, de MQM, deze partij heeft als leider iemand die is verbannen uit het land. Toch was het tot voor kort een deel van de coalitie van het land. Wan-neer de leider een toespraak gaf dan werd dit via de luidspreker van een telefoon gedaan.’

De geschiedenis laat zien dat het land veel corruptie kent. Dit brengt de infrastructuur van het land niet veel goeds. ‘ Naast corrupte politici begint het extremisme steeds meer te leven. Partijen omarmen de islam en houden dat als basiswaarde aan, daarnaast worden partijen die bijvoorbeeld de sharia willen steeds meer uitgesproken. Het populisme begint te leven in Pakistan. Kamran vindt dit raar. ‘Er zijn charismatische leiders en hierdoor wordt een islam-

itisch populisme ontwikkelt. Je stoelt je helemaal op een religie en knoopt daar vervolgens een leider aan vast. Terwijl de leider toch de profeet is?’

De instabiliteit blijft voorlopig nog voortbestaan en volgens Kamran zal corruptie altijd blijven in Pakistan. ‘Pakistan moet kijken naar andere islamitische landen, dat zijn bijvoor-beeld ook landen waar je naartoe op vakantie gaat. Die landen lukt iets wat Pakistan niet lukt, dit heeft verschillende oorzaken maar de

voornaamste oorzaak is de onveilig-heid die Pakistan kent. ‘ Een andere oorzaak van de instabiliteit is de keuze om voor of tegen Amerika te zijn, dit is een belangrijk onderwerp in Pakistan sinds dat Amerika is ingetrokken. Als President dien je een standpunt in te nemen, ben je voor of tegen. ‘Daar struikelen mensen sow-ieso over. Het land is verdeeld qua mening over Amerika, een president zal hoe dan ook tegenstanders heb-ben. En veel. ‘

Amerikaanse presidentenWat hebben zij met het conflict te maken gehad?



15 Opinie Media & cultuur 16

Door Lisette Wouters

‘Er moet een halt worden toe-geroepen aan deze tsunami van een ons wezensvreemde cul-tuur, die hier steeds dominanter wordt”, roept Geert Wilders over de immigratie van niet-westerse allochtonen. Met zijn discriminer-ende opmerkingen en zijn haat-zaaierij probeert hij ons ervan te overtuigen dat het slecht gesteld is met de integratie van niet-west-erse allochtonen in Nederland. “We zien dat de islam een grote bedreiging vormt voor de vrijheid van anderen. Ze willen ons domi-neren en maken het leven van anderen heel moeilijk. Ze komen niet om zich aan te passen, maar om te overheersen”, beangstigt Wilders ons. Als we naar de lange geschiedenis van integratie over de hele wereld ki-jken, blijken zowel Wilders als de al-lochtonen die hij zo vreest, pionnen te zijn in een eeuwenoud spelletje.

Immigrantenstromen zijn van alle tijden, het is een sociaal proces met een vast patroon. De geschiedenis blijft zich herhalen. Neem Amerika, zo’n 150 jaar geleden. Twee miljoen arme Ieren reisden af naar de nieuwe wereld om een gelukkig bestaan op te bouwen. Daarvoor was een simpele reden: thuis gingen ze dood. In Amerika was hun overlevingskans ook maar gemiddeld zes jaar, maar hun kin-deren kregen wel nieuwe kansen. Daar deden ze het voor. De Ierse immigranten waren arm, spraken de taal niet en waren katholiek. Vooral dat laatste riep grote afschuw op bij de inwoners van Amerika, een prot-estants land bij uitstek. Die katho-lieke dreiging werd nog ernstiger ervaren dan wij nu de Islam ervaren. Dus lieten ze hun discriminerende en haatzaaiende kunstjes los op deze tsunami van een hun wezens-vreemde cultuur. ‘Native Americans, beware of foreign influence’ riepen grote vlaggen. Een xenofobie die herkenning oproept met de samen-

leving van vandaag. Maar kijken we één of twee genera-ties verder, dan zien we een heel ander beeld. De derde generatie Ieren in Amerika is een groep Amerikanen die de taal spreekt, een normaal opleidingsniveau en een goede baan heeft. Ze dromen de American Dream samen met de rest van Amerika. Sterker nog, als een nieuwe groep immigranten ‘hun land’ binnenkomt, discrimineren ze het hardst van allemaal. Niet alleen de Ieren vertonen dit gedrag. Het is een patroon dat te herkennen is in iedere groep im-migranten. In Amerika waren dat de Italianen, de Joden, de Russen, de Duitsers, Nederlanders, en vele anderen. Bij al die grote groepen im-migranten, weggerukt uit eigen land en cultuur, begint het met een etnis-che samenklontering. Ze spreken de taal niet, zijn arm en gedragen zich anders dan de rest. Bij de tweede of derde generatie valt die klont langzaam uit elkaar in Amerikaans sprekende, goed opgeleide burgers

die niet op een kluitje blijven hangen maar mobieler zijn en bijvoorbeeld ondernemer worden, wegens hun drang naar onafhankelijkheid. Bij de derde generatie verdwijnt de tweede taal vaak zelfs helemaal.Nederland kent deze geschiedenis echter niet zo goed. Wij hebben ons landje altijd voor onszelf gehad, als een samenklontering van onze eigen cultuur. Totdat ook wij als een ‘nieu-we wereld’ werden beschouwd, en wij onze poorten open zetten voor al dat hier een welverdiend nieuw bestaan op wilde bouwen. En jawel: de pionnen in het eeuwenoude spel gedragen zich precies zoals de spelregels voorschrijven. Immigrant-en klonterden zich samen en alle discriminerende en haatzaaiende trucjes worden door de plaatselijke bevolking uit de oude doos gehaald. Men vreest voor de tsunami van een ons wezensvreemde cultuur.Maar als we met gezonde Hollandse nuchterheid naar de feiten en cijfers zouden kijken, zien we een tweede generatie. Zij zijn hier geboren en ge-

togen, spreken gewoon Nederlands, boeken enorme successen in het onderwijs. Ook denken en handelen ze steeds meer volgens het Neder-lands gemiddelde. Twaalf procent van de tweede generatie allochtone jongeren zit op de universiteit, terwijl hun ouders nog analfabeet zijn. Zij hebben een enorme sprong gemaakt. Wie veertig jaar geleden naar aanleiding van de geschiedenis had voorspeld hoe de integratie zou verlopen, zou blij verrast zijn met deze ontwikkeling. Het integratie-proces gaat hier veel sneller dan in veel klassieke immigratielanden! We zouden er trots op moeten zijn. “De elite noemt deze Marokkanen, die hier de boel verzieken, heel roman-tisch ‘nieuwe Nederlanders” zegt Wilders vol afschuw. Maar als hij de huidige feiten en cijfers naast de ge-schiedenis van integratie zou leggen, moet hij toch toegeven dat de elite hiermee de spijker op zijn kop slaat.

Een eeuwenoude TsunamiDoor Frank van Wijhe

‘Belangrijk is het om eerst ondersc-heid te maken tussen twee verschil-lende invalshoeken waarom een film wordt gemaakt. De ene kant is die van de politieke cinema, variërend van propagandafilm naar geënga-geerde Hollywood cinema.’ Als voor-beeld voor de geëngageerde cinema haalt ze Blood Diamond aan, een film die naast het vertellen van een ver-haal ook de mensen bewust opriep om na te denken over de diaman-thandel. ‘De andere tak is de film die de maatschappelijke waarden weer-spiegelt.’ Een film die niet bewust een ideologisch standpunt wil innemen, maar wel de gedeelde denkbeelden van een bepaalde periode in zich heeft. Maar weerspiegelt zo’n film de maatschappelijke waarden of creëert het deze waarden? ‘Dat is het verhaal van het kip en het ei, je weet nooit wie eerst was of hoe de wisselwerk-ing in zijn werk gaat.’Uitgesproken ideologische films worden meestal niet in verband gebracht met Hollywood. Critici veroordelen vaak scherp de mor-alistische verhalen. Patricia Pisters ziet daar juist de positieve kanten. ‘Hollywood heeft een grote macht: de macht om veel mensen te bereiken en aan te spreken via film. Het is nog steeds succesvol, omdat we de taal herkennen en de stijl ons aanspreekt. Deze macht van Hollywood valt op allerlei manieren in te zetten.’ Zo wordt er geroepen dat Hollywood

puur een kapitalistisch bolwerk is, maar Pisters vind dat er ook wat te zeggen valt voor het bereiken van een groot publiek. ‘Hollywood kan juist onderwerpen aan de kaak stellen door zijn herkenbare traditionele verhaalvertelling, die mensen kennen en waarmee ze vertrouwd zijn.’De film Lumumba is een perfect voorbeeld om aan te geven dat Hol-lywood ook politieke film aan de man kan brengen. Deze film gaat over de moord op de Congolese president in de jaren ‘60. Regisseur Raoul Peck bracht hier een kleine documentaire over uit aan het begin van de jaren ‘90. Enkele jaren later besloot Peck de boodschap naar een groter publiek over te brengen. In 2000 kwam de Hollywood-versie uit, inclusief held, drama en een klassieke spanningsopbouw. De film werd gezien door het publiek en won zelfs meerdere prijzen. ‘Door het kleine verhaal op een andere manier te vertellen, wist hij wel een groter publiek te bereiken. Zonder ook maar iets te wijzigen aan de boodschap van de film.’ Vorig jaar trok de wereld massaal naar de bioscopen voor de eerste grote 3D film, Avatar. De verborgen politieke boodschap leverde de nodige kritische geluiden op. Zo zou onder andere de stemming over de oorlog in Afghanistan worden beïnvloed. Pisters zou niet direct aan Avatar denken voor het beïnvloeden van publieke opinies. ‘Het kan op zich wel, vooral de duidelijke ecologische

boodschap die ze neerzetten. Deze is opgepikt door de kijkers, maar is niet per se politiek bedoeld.’ Wel vindt ze dat een film zoals Avatar meer inv-loed kan hebben dan de kijker denkt. ‘In principe denk ik dat film werkt op niveau van hoe we denken. En dat is ook het niveau waar je moet begin-nen als je visies wilt veranderen.’Zo is er onderzoek gedaan naar subtiele beïnvloeding door film en televisie. Opmerkelijk was de casting van presidenten rond de verkiezing van Obama. ‘Je zou kunnen zeggen dat de weg voor de eerste zwarte president al gevormd was. Populaire series zoals 24 en meerdere films castten allemaal een zwarte presi-dent. Hierdoor raakte het publiek al gewend aan het beeld. Het visualis-eren van een denkbeeld is het begin van beïnvloeding. Als men het zich kan voorstellen, zullen ze het sneller accepteren als het werkelijkheid wordt.’Met de special effects van tegenwoor-dig zijn veel dingen visueel haalbaar. Schuilt daar geen gevaar voor indoc-trinatie? ‘Hollywood heeft ook zijn eigen tegenkrachten, zijn nuances.’ Pisters stelt dat je nooit Europese cinema en Hollywood tegenover elkaar moet zetten. Zo is er veel uitwisseling tussen acteurs en stijlen van Europese en Amerikaanse films. ‘Alleen daarmee wordt het lastig om het te hebben over één Hollywood uitdraging. Hollywood is meer een conventioneel middel, dan dat het een machtsblok is.’

Pisters ziet juist kansen de macht te gebruiken om een positieve boodsc-hap of visualisering over te brengen. ‘Een boodschap overbrengen kan natuurlijk op meerdere manieren. Sommige manieren werken de stereotypering juist in de hand, maar het kan ook anders.’ Film kan volgens haar een kijk achter de schermen van het stereotype beelden bieden. En dan kan de macht van Hollywood juist positief ingezet worden. ‘Het verhaal achter de dingen die je in de krant leest. Film kan daarmee juist begrip vergroten voor mensen en groeperingen. We kunnen ons inleven in de wereld van de groepering die ons vreemd is. Uiteindelijk kan het zelfs voor meer tolerantie zorgen.’

De macht van Hollywood

Door Rick van Veluw

En als ik het over een schreeuwende Nederlander heb bedoel ik Youp van ’t Hek. Een echte bekende Neder-lander die nog steeds volle zalen trekt met zijn cabaret voorstellingen en tevens actief is als columnist. En in de hoedanigheid van columnist begon Youp zijn strijd tegen de oor-zaak van een ergernis die de gewone man plaagt. Met een vernietigende column in het NRC Handelsblad fileert Van ’t Hek de klantenservice van T-Mobile, waar men van het kastje naar de muur wordt gestu-urd. In de column vertelt hij over zijn zoon, die een probleem heeft en daarvoor met T-Mobile belt. Dat draait uit op echte ‘helpdeskterreur’: zoonlief wordt tientallen keren doorverbonden en ook Youp hangt een paar keer in de wacht, maar het probleem wordt niet opgelost. Na die column begint het balletje te rollen en wordt Youp een verkapte activist.

Een zucht van herkenning gaat door

Nederland. Misschien wel ergernis nummer 1: je helemaal suf bellen, tientallen keren doorgeschakeld worden en uiteindelijk nog steeds blijven zitten met je probleem. Maar Youp is nog niet klaar met T-Mobile. Al snel komt er een vervolgcolumn en roept hij andere Nederlanders op zich te melden met hun klachten over T-Mobile. De mailbox van Van ’t Hek stroomt vol: geheel Nederland lijkt zich te scharen achter zijn actie. Televisie-optredens bij De Wereld Draait Door en Pauw en Witteman volgen en een paar maanden later wordt zelfs het tijdschrift ‘de Help’ gelanceerd door Youp en kompanen. T-Mobile blijft achter met fikse imagoschade.

“De schrik van de belspeldelletjes.” Zo staan de heren van cabaretgroep Neveneffecten voorlopig aangeduid op de site van de Vlaamse zender Één. Na hun succesvolle kruistocht tegen de Belgische belspelletjes én de geslaagde containergrap met bedrijf Mobistar, de Belgische T-Mobile, is de naam van hun pro-

gramma Basta gevestigd. Helemaal nu bekend is geworden dat de VMMA per direct stopt met hun belspelletjes op de Vlaamse televisie.

Neveneffecten is de cabaretgroep die het programma Basta maakt. Jonas Geirnaert, Lieven Scheire, Koen de Poorter en Jelle de Beule zijn de vier leden van de cabaret groep. In Basta komen de vier heren op voor ‘de kleine man’. Ergernissen als klanten-services en belspelletjes worden op een bijzondere manier aangepakt. Een gezonde mix van onderzoeks-journalistiek en bovenal veel humor.

Vooral de tweede aflevering van Basta is geruchtmakend. In deze aflevering worden de Vlaamse bel-spelletjes aangepakt. Een ergernis van ‘de gewone man’; met simpel lijkende spelletjes wordt het geld uit je zak geklopt. Met een undercov-eractie weet Basta een mol onder te brengen bij productiebedrijf Home Games. Al snel mag hun mol, Maxime de Winne, ook uitzendingen doen. Door inside informatie komen

ze de geheimen van de belspelletjes te weten. Elk spel wordt gespeeld volgens een vaste rekensleutel, een vast wiskundig systeem wat niet te kraken is. Ze leggen contact met wiskundige Gaëtan de Weert, die na een onderzoek van anderhalf(!) jaar deze rekensleutel weet te kraken. In de uitzending van 17 januari wordt die rekensleutel uitgeprobeerd op een nachtelijk belspelletje. Met een daverend succes als gevolg: de hoofdprijs wordt gewonnen en de rekensleutel is gekraakt.

Een dag na de uitzending wordt in de Belgische media bekend dat de VMMa, het Vlaamse moederbedrijf van de commerciële kanalen, met onmiddellijke ingang stopt met de belspelletjes. Peter Quaghebeur, de directeur-generaal van de VMMa, vindt dat er ‘een maatschappelijke hetze is gecreëerd.’ “Als er geen maatschappelijk draagvlak is voor belspellen, dan heeft het ook geen zin meer dat wij ze uitzenden. We willen niet dat onze kijkers de indruk hebben dat wij de wet

overtreden.” En de kijkers hebben die indruk; de kleine kruistocht van Basta is geslaagd.

En daar zit het hem nou net. Het viertal van Basta wordt voorlopig als helden binnengehaald, maar van Youp’s werk kunnen we ons al niet zo veel meer herinneren. Waar de Belgen met een echte overwin-ning op een ergernis aan de haal gaan, blijft Van ’t Hek achter met lege handen. T-Mobile ‘erkent dat er fouten zijn gemaakt’, maar voorlopig wordt de gewone man in Nederland nog steeds van het kastje naar de muur gestuurd als het op helpdesks aankomt. In België kan het bedrijf Home Games het vergeten om ooit nog eens een belspelletje uit te zenden.

Dus een advies aan de gewone man van de Benelux: stel uw vertrouwen niet op Youp als u zich weer eens ergert maar niets kunt beginnen. Neem dan liever contact op met de reuzendoders van Basta.

Vlaamse reuzendoders overtreffen YoupDe gewone man heeft het niet altijd even gemakkelijk. Hij wordt geplaagd door grote en kleine ergernissen. Zo krijgen we in Nederland kromme tenen van de helpdesk van T-Mobile, en zo zitten de Belgen zich kapot te ergeren bij belspelletjes op televisie. Twee ergernissen die recentelijk zijn aangepakt door een paar helden. Al valt de term ‘held’ eerder toe te schrijven aan vier mannen uit België dan aan een schreeuwende Nederlander.

Door Frank van Wijhe

De weg naar de eerste zwarte pre-sident werd mede in film en TV ge-legd. Het visualiseren van een mo-gelijke toekomst maakt acceptatie makkelijker, volgens Patricia Pis-ters. Maar het is niet de eerste keer dat de fictieve Hollywood verhalen een ‘real-life’ broertje hebben gekregen. Een van de meest iconis-che momenten in de geschiedenis van de media is de aanslag op de Twin Towers. Een verschrikkelijke gebeurtenis, maar ook een interes-sante vanuit media perspectief.

Verschillende onderzoekers hebben zich erover gebogen en Hollywood bleek op veel vlakken een grote invlo-ed gehad te hebben. ‘Er zijn geluiden en onderzoekers die zeggen dat we 9/11 eigenlijk met z’n allen gewild hebben.’ Pisters zelf wil zich niet uit-laten over deze bevinding. Wel haalt ze een reconstructie van 9/11 aan. Een reconstructie gemaakt met alleen oude filmbeelden. ‘Het instorten van de torens of soortgelijke scenario’s is al vaak gebeurd in films, we konden het ons al visueel maken: haalbaar. Er is zelfs een reconstructie die de hele aanslag in beeld brengt, met alleen gebruik van oud filmmateriaal.’

Niet alleen gebeurtenissen, maar ook mensen lijken soms recht uit een Hollywood film weggelopen te zijn. Een van de successen van WikiLeaks wordt verklaard vanuit cultureel per-spectief. We kennen Julian Assange al, maar dan als samenstelling vanuit films zoals Wargames, The Matrix en Swordfish. Assange steelt informatie van de overheid en geeft het aan de bevolking: een bekend verhaal vanuit traditionele Hollywood vertellingen. Mediadeskundige Ruth Oldenziel noemt het de Hollywood perceptie. De cultuur is gewend aan het zoge-heten ‘Hollywoodstramien’. In haar artikel ‘King Kong knakt de torens’ legt ze de nadruk op iconografie bin-nen onze cultuur. ‘Door de bekend-heid van beelden vanuit Hollywood, maakte het moeilijk om onderscheid te maken tussen virtualiteit en wer-kelijkheid.’ De aanslag op de Twin Towers was de eerste grote aanslag, zoals men nog nooit eerder heeft aanschouwt op het nieuws. ’Elf sep-tember heeft duidelijk gemaakt hoe-zeer de mediale en materiële werke-lijkheid met elkaar verweven zijn.’ Verbaast u dan ook niet, wanneer je het nieuws kijkt en je hoort iemand zeggen: ‘Het is net zoals in de film.’ Want de kans is groot dat die persoon de werkelijke gebeurtenis al eerder in film heeft gezien.

Er is iets aan films dat ons intrigeert. Wat ons massaal naar de bioscopen trekt of aan het downloaden laat slaan. Hitchcock vergeleek film met het leven, alleen dan zonder de saaie momenten. Anderhalf uur lang het amusement, de spanning en het vermaak die je normaal amper in je hele leven krijgt. Tegenwoordig zetten we een 3D bril op en verplaatsen ons in de andere wereld: om te ontsnappen, maar ook om te genieten. Bewust zijn we ons van het feit dat het gros van de films uit de stal van Hollywood komt: de machtigste filmmagnaat van de Westerse wereld. Maar welke invloed hebben deze Hollywoodfilms op ons als kijk-ers? We spraken met Patricia Pisters, hoofd Media Studies aan de UvA.

Just like in the movies

Kan film onze denkbeelden onbewust beïnvloeden?

bijlage j2v

Documents