blockchain / dijital defter uygulamaları...1. kayıtlı işlemler birçok taraf işlemleri...

Blockchain / Dijital Defter uygulamaları

Sinem Cantürk, KPMG TürkiyeOrtak, Bilgi Sistemleri Risk Yönetimi Bölüm BaşkanıFinansal Hizmetler Sektör Lideri—24 Ekim 2017

Blockchain nedir?

3© 2017 Akis Bağımsız Denetim ve SMMM A.Ş., bir İsviçre kuruluşu olan KPMG International Cooperative’e bağlı bağımsız üye firmalardan oluşan KPMG ağının üyesi bir Türk şirketidir. Tüm hakları saklıdır.

Blockchain nedir?

1. Kayıtlı işlemler

Birçok taraf işlemleri gerçekleştirir ve işlemler tarih, saat, işlemin tarafları ve tutar bazında kaydedilir.

Ağdaki her düğümde, blockchain’in tam bir kopyası bulunur. Her işlem, sırasıyla ağ bloğuna eklenir. Kayıtlar eklenebilir ancak silinemez.

Her işlem erişilebilirdir ve binlerce düğüm tarafından işlemin X tarihinde ve Y saatinde yapıldığı oy birliği ile kabul edilir. Matematiksel mekanizma ile gerçekleşen mutabakat kaydedilir. Mutabakat, ağdaki güvence mekanizmasına temel oluşturur.

Teyit edilen «blok», zincire eklenir. böylelikle şeffaf bir işlem kaydı sağlanır. Veriler yaygın ve kalıcıdır ve güvenilir bir işlem bulutu oluşturur.

Birinin işlemi bozmaya çalışması durumunda, düğümler mutabakata erişemez ve işlem blockchain’e eklenemez. Herkesin, paylaşılmış tek bir gerçek kaynağa erişimi vardır. Tamamlanmış olan blok, blockchain üzerindeki bir sonraki bloğa yol açar.

2. Dağıtılmış 3. Mutabakat 4. Şeffaflık 5. Bozulamaz

• Blockchain dağıtılmış defterler için işlem doğrulama mekanizmasıdır. Bir blok daha önceki bloklarda olmayan ve en son gerçekleştirilmiş işlemleri kayıt altına alır. Bu blok, muhasebe defterindeki bir sayfa gibidir.

• Gerçekleştirilen bütün işlemlere ait mutabakatlar ve kriptoğrafik denetimler gerçekleştirilir. Bir blockchain o ağda yapılmış olan bütün işlemleri içerir ve yeni bir blok oluşunca bu blok blockchain’e eklenir.

• Bir blockchain ilk bloktan en son tamamlanmış bloğa kadar bütün bloklar için adres ve bakiye bilgilerini kriptoğrafik olarak tutar.


Genel (Public) ve Özel (Enteprise) Blockchain


Blockchain: son gelişmelerDubai (emCash), Estonia (Estcoin) ve Uruguay milli sanal para birimleri üzerinde çalıştı

SWIFT, global inovasyon programı kapsamında 22 üyeyle PoC çalışmaları başlattı

Japonya’da FSA dijital kimlik paylaşımını destekleyen blockchain altyapısını geliştiriyor

World Economic Forum’a göre, 10 yıl içerisinde küresel GSMH’ın %10’u blockchain üzerinde yer alacak

Akbank Ripple blockchain ağına dahil oldu

Çin hükumeti ICO yapılmasını yasadışı ilan etti

Blockchain konsorsiyumları kuruldu ve güçlendi (Ethereum Enterprise Alliance, Hyperledger, R3, vb.)

China Construction Bank Bancassurance çözümü için düğmeye bastı

TCMB ulusal sanal para birimi için çalışma grubu kurdu


Fırsatlar

Blockchain

DağıtıkBütün katılımcılar bütün şeffaflığıyla defterin tamamının bir kopyasına erişebilir

AnonimKatılımcılar takma isimle veya anonim olarak kimliklendirilir

Zaman Damgalıİşlem zamanı bloğa kaydedilir

Fikir BirliğiBütün katılımcılar birbirlerinin kayıtlarının geçerliliğini teyit eder

DeğişmezOnaylanmış herhangi bir kayıt

değiştirilemez ve geri alınamaz

GüvenliBütün kayıtlar tek tek şifrelenir

ProgramlanabilirBlockchain programlanabilirdir.

(“Akıllı Kontratlar”)


Zorluklar

Blockchain

PerformansBlockchain, eski teknolojiye sahipdiğer platformları desteklemez

GizlilikKullanıcıların gizli bilgilerinin tersine mühendislik ile ortaya çıkma riski mevcut olabilir

Yasal Yükümlülük& UyumRegülatörler açısındanhalen belirsiz ve düzenlenmesi gereken bir teknoloji

Görüş BirliğiFarklı topluluklar ve geliştiriciler arasında mutabakat henüz mevcut değil

GüvenlikProtokolün güvenliği olduğu

kanıtlanmış olmasına rağmen, cüzdanlarda bulunan özel anahtarların

yönetimi risk teşkil ediyor.

Gerçek Maliyetlerİş kanıtını paraya dönüştürmek

sanal para biriminin gerçek maliyelerini gizlemektedir.

Maliyetler ortadan kaldırılmamıştır gizlidir.

Fizibiliteİş ve yatırım modeli

kanıta ihtiyaç duyuyor

Bitcoin vs Blockchain


Blockchain’e dayalı dağıtılmış defter uygulamaları

Blockchain vs. Bitcoin

• Bitcoin aşağıdaki özelliklere barındıran en popüler dijital varlık ve ödeme sistemlerinden biridir:

- Eşler arası (P2P)

- Kullanıcılar aracı olmadan doğrudan işlem yapabilirler

- İşlemler ağ düğümleri tarafından doğrulanır ve blockchain adı verilen kamuya açık dağıtılmış defterde kaydedilir

• Blockchain’in kullanım alanları Bitcoin'inötesindedir. Bitcoin'in gelecekte kabul görmesi, Blockchain’in ekonomi genelinde nasıl uygulandığına etkisi olmayabilir.

Ana Blockchain Teknoloji SağlayıcılarıBitcoin Litecoin Peercoin

ChainÖdeme Hizmetleri, bankacılık ve sermaye piyasaları genelinde gerçek kullanım senaryolarından türetilen temel gerekliliklere dayalı açık standart platform

RippleDağıtılmış ağ vasıtasıyla bankaların gerçek zamanlı mahsuplaşma ve mutabakat yapmasını sağlayan IP-tabanlı teknoloji; kendi para birimi vardır (XRP).

EthereumProgramlanabilir işlem fonksiyonelliğine sahip herkese açık blockchain; Etherolarak adlandırılan dijital varlık ile eşler arası işlem yapar.


1200’den fazla dijital para birimi bulunmaktadır.

Dijital para birimleri

Kaynak: coinmarketcap.com (12 Ekim 2017)

Blockchain Uygulamaları


Blockchain hangi alanlarda kullanılabilir?

Ris

kY

önet

imi

Öde

me

Fina

nsal

Hiz

met

ler

Ser

may

e P

iyas

alar

ı

BLOCKCHAIN

Diğer

Karşı taraf riski Ödeme Riski Krediriski

Likiditeriski

RiskYönetişimi

OperasyonelRisk

Kişiler Arası Para Transferi

Havale Bankalar arası Ödeme

Finansal İçermeYurtdışı Ödemeler

Bankalararasıtakas

Dağıtılmış Veri Depolama

Müşteriyi Tanıma (KYC)

AML

(Kara para aklama)

Kalabalık Fonlama

Pazar YeriE-Kimlik

Varlık Transferi Takas & Ödeme Mutabakat

RegülatorRaporlama

Denetim & Uyum

Ticaret Gözetimi

RepoSendikasyonKredileri

Forex

Özel Hisse Senetleri

Şirket Tahvili Faktoring

FICC TürevleriTürev Ürünler/Teminatlar

Akreditif

Bilanço Menkul Kıymet İhracı

Kurumsal Faaliyetler

Yasal Miras

BaşlıkKoruma

SahiplikBelgesi

Teminat Yönetimi

Hasta Sağlık Kayıtları

Kayıt Tutma

ElmasAltın

Mali Olmayan Varlık Transferi

Siber Güvenlik

Gerçek Zamanlı Varlık Takibi


Kullanım örnekleri

Mevduat ve Para Transferi

Ödeme mutabakatı• Dağıtılmış defter teknolojisi noktadan noktaya direkt mutabakat yapılmasına

olanak sağlamaktadır. • Ödeme uygulamaları; B2B, B2C (örn: maaş), C2C, bankalararası ve banka içi fon

transferi işlemlerinde kullanılabilmektedir.

Dijital kimlikler – KYC & AML uyumu• Blockchain protokolü, çeşitli kaynaklarda kullanıcı bilgilerini birleştiren sayısal

kimlik şemaları geliştirmek için kullanılabilmektedir.(Örneğin; Doğum & Ölümkayıtları, kimlik numarası, biyometrik veri, sağlık kayıtları, sosyal medya, vb.)

Sadakat ve ödüller• Eşsiz bütünleşme ve ödül noktalarının toplanması• Kolay P2P dijital ödül alışverişi

SermayePiyasaları

Menkul kıymet takas ve mutabakatı• Dağıtılmış defterler merkezi bir karşı tarafa olan ihtiyacı ortadan

kaldırabilmektedir. 1. Komisyoncu ve müşteri gönderilen ticaret detaylarını defterlerine kayıt

ettikleri gibi kabul ve teyit eder. 2. Alıcılar varlıkların mevcudiyetini saklama kuruluşlarından sorgular3. Karşı taraflar, ticaretin ayrıntılarını teyit eder, istekte bulunur ve varlığın

mülkiyet kanıtını karşılıklı olarak onaylar.4. Varlıklar, blockchain aracılığıyla, belirtilen varlığa ait onay bildirimi

ulaşana kadar 3. partilere emanet edilir.

Örnek sağlayıcılarUygulama


Kullanım örnekleri

Menkul kıymetler

Dijital menkul kıymetler ve şifreleme sistemi• Varlık / Menkul kıymet sahiplerinin anlık olarak doğrulanması

- Bitgo, ödeme kabiliyetine ilişkin kanıtları hızlı ve kolay bir şekilde anlık olarakdoğrulama yapabildiğini açıkladı.

• Blockchain üzerindeki dijital menkul kıymetlerin ihracı- Bitgo, ödeme kabiliyetine ilişkin kanıtları hızlı ve kolay bir şekilde anlık olarak

doğrulama belgesi verdiğini açıkladı.o Overstock ve Counterparty'nin ortak bir girişimi olan Medici Projesi,

Overstock dijital tahvil ile başlayarak, bir blockchain tabanlı menkul kıymetborsası yaratmayı hedeflemektedir.

• Dijital menkul kıymetler, «token» olarak alt bölüme ayırılabilir. Varlıklar / Menkul kıymet takibi • Potansiyel kullanım alanları: elmas endüstrisi (kan izi vs temiz elmas), gıda tedarik

zinciri (yerel / organik ürünlerin kökenini izleme), değerli sanat varlıkları (örneğintablolar)

Sigorta

Akıllı sözleşmeler• Smartcontracts.com, daha önce karşılaşılan kriterler doğrultusunda iki taraf arasında,

aracı dahil etmeden ödeme yapan programlanabilir sözleşmeler sağlamaktadır.

Doküman sayısallaştırma• Blockchain aşağıdakileri sağlamak için kullanılabilir:

- Varlığın Kanıtı (çok kısa bir süre içerisinde)- Süreç Kanıtı (farklı dokümanlar ile bağlantı)- Denetim Kanıtı (sayısallaştırılan dokümanların değişimlerini doğrular

Muhasebe ve güvence• Dağıtılmış defteri teknolojisi, silinmez, değişmez bir işlem kaydı oluşturmaktadır. • Finansal tablo bileşenlerinin anlık olarak güvencesi

Örnek sağlayıcılarUygulama

Everledger


Blockchain neden heyecan verici?Görülen heyecan, blockchain teknolojisinin eski sistemleri ve düzenleyici ekosistemi değiştirerek potansiyel kâr (veya zarar) yaratmasından kaynaklanmaktadır.

Blockchain şirketlerinde Kümülatif Risk Sermayesi yatırımı$ 921 milyon

Sadece 2015’deki yatırım$ 462 milyon

Yeni blockchain şirketi sayısı805

Sermaye Piyasası çalışanı kıdemli kişiler Blockchain şirketlerine geçiş yaptı50+

Santander, 2020’de Blockchain kullanımından oluşacak potansiyel tasarrufa dair öngörüde bulundu.$ 20 milyar

Bitcoin ve Blockchain 2025-2027 yıllarınca global gayri safi yurt içi hasılanın 10%’luk kısmının blockchain teknolojisi üzerinde tutulacağı bekleniyor.

Blockchain henüz “geçiş noktası” da denebilecek olan yaygın kullanım alanına geçmedi ve bir süre dahageçemeyecek: (uzmanlar 5-10 yıl içerisinde teknolojinin bunu benimsemeyeceğini düşünüyor.)Zorluk

Dijital defter hizmetleri


KPMG Dijital Kayıt Defteri Hizmetleri nedir?KPMG Dijital Defter Hizmetleri; kuruluşlara, blockchain çözümleri düşünülerek tasarlanmış bir dizi hizmet sunmayı amaçlıyor. Hizmetlerimiz, zincirler arası birlikte çalışabilirliğin sağlanmasına yardımcı olmaktan, her kullanım alanı için optimal bir kontrol ortamı olan bir işletme modeli tasarlamaya kadar geniş bir yelpazede yer alıyor.

Finansal hizmetler sorunlarına yeni Dijital Defter çözümleri getiriyoruz. Tüm dünyada 70 Yönetici ve Ortak

80'den fazla Vaka Geliştiricisi

KPMG Dijital Defter Hizmetleri

Faaliyet Alanı

Geliştirme

Yönetilen Hizmetler

Stratejik Gerçekleşme

Gereksinimler Sistemler & OperasyonlarEntegrasyonu

Sermaye Piyasaları ve Altyapı

Varlık Yönetimi Sigorta

Bankacılık & Altyapı

• Gereksinimlerin geliştirilmesi• Geliştirme ve testleri denetler• Yasal entegrasyon• İş akışı uyumu

• Gelir geliştirme modelleri• İş vakası geliştirme• Hedef İşletme Modeli Tasarımı• Çözüm Sağlayıcısı

Değerlendirmeleri

• Zincirler arası çalışabilirlik• Eski sistemlerle entegrasyon• Mimari tasarım ve gelişim• İşlem optimizasyonu• Mutabakat modeli doğrulaması

• Yönetişim • Tekrarlanabilir denetim ve test• Mutabakat ve / veya denetim düğümü

doğrulaması


KPMG Dijital Defter Hizmetleri, finansal kuruluşların daha hızlı ve daha güvenli işlemler, hızlı ve otomatik arka ofis işlemleri ve düşük maliyetler de dahil olmak üzere blockchain yeteneklerini bulutta gerçekleştirmesini sağlar. KPMG hizmetleri, müşterilere, en iyi denetimlerle birlikte bir işletim modeli tasarlayabilir, güvenli bulut platformlarını değerlendirebilir, uygulayabilir ve yönetebilir ve farklı blockchain platformları arasında API birlikte çalışabilirliği elde edebilir.

KPMG Dijital Defter Hizmetleri

Dağıtılmış bir defter, paylaşılan, değiştirilemeyen bir kayıt defteri aracılığıyla işlemleri ve mülkiyeti kaydeden bir ağdır.

Dağıtılmış defter (Banka)Banka’da Geleneksel Ağ (Merkezileştirilmiş)

Takas Merkezi


Yürütme Yaşam Döngüsü

Mevcut süreçler ve altyapıda problemlinoktalarınanlaşılması, süreçzafiyetlerini ortayaçıkarılması, mevcutteknoloji mimarisive arayüzlerihakkında bilgiedinme ve muhtemel kullanımsenaryolarının(«use case») değerlendirilmesi

Hedeflenen durum mimarisinintanımlanması; buamaçla insana, sürece, teknolojiyeyapılacak olanyatırımlarınbelirlenmesi ve operasyonlardagerçekleşecekdeğişiklerintanımlanması

Kullanımsenaryolarının(«use case») değerlendirmesi, üst seviyegereksinimlerin ve yatırımlarınbelirlenmesi, kilitpersonel ve işbirimleriyle çalışmagruplarınınyürütülmesi ve yatırım getirisininhesaplanması

Kullanımsenaryolarınıdesteklemek içindetay işlemsenaryolarınınoluşturulması, gereksinimlerinbelirlenmesi, tasarım süreci, verikaynaklarının ve akışlarınıntanımlanması, donanım/altyapıgereksinimleri

Ölçeklenebilirlik, güvenlik, performans vb. gerekliliklerininyerine getirilmesi, test faaliyetleri ve veri dönüşümü

Kavram kanıtlarınave protitiplerinsonuçlarına bağlıolarak iş ve yatırımmodelinin gözdengeçirilmesi, uygulama için onayve teyit sürecininbaşlatılması

Uygulama haritasıPrototip

Kavramın kanıtlanması

(POC)İş senaryosu –yatırım getirisi

Gelecek durum tanımı

Mevcut durumincelemesi

KPMG, mevcut durum analizi ve gelecek durum hedeflerine uygun olacak şekilde ihtiyaçların belirlenmesi ve çözümün dizayn edilmesi için titiz bir metodoloji izlemektedir.

Yaklaşımımız

Teşekkürler

www.kpmg.com.tr

Bu dokümanda yer alan bilgiler genel içeriklidir ve herhangi bir gerçek veya tüzel kişinin özel durumuna hitap etmemektedir. Doğru ve zamanında bilgi sağlamak için çalışmamıza rağmen, bilginin alındığı tarihte doğru olduğu veya gelecekte olmaya devam edeceği garantisi yoktur. Hiç kimse özel durumuna uygun bir uzman görüşü almaksızın, bu dokümanda yer alan bilgilere dayanarak hareket etmemelidir.

© 2017 Akis Bağımsız Denetim ve SMMM A.Ş., bir İsviçre kuruluşu olan KPMG International Cooperative’e bağlı bağımsız üye firmalardan oluşan KPMG ağının üyesi bir Türk şirketidir. Tüm hakları saklıdır.

Sinem CantürkOrtak, Bilgi Sistemleri Risk Yönetimi Bölüm BaşkanıFinansal Hizmetler Sektör LideriT +90 (212) 316 60 00M: +90 (530) 294 36 [email protected]

KPMG Türkiye

İş Kuleleri, Kule 3, Kat: 2-934330 Levent, İstanbul

blockchain / dijital defter uygulamaları...1. kayıtlı işlemler birçok taraf işlemleri...

Documents