BLGESEL ALIMALAR: AVRUPA BRLYrd. Do. Dr. Fatma Zeynep zkurtfzozkurt@gelisim.edu.tr

BLGESEL ALIMALAR: AVRUPA BRL1.Hafta: 30 EyllAVRUPA BTNLEMESNN TARHES2.Hafta: 7 EkimBAYRAM TATL3.Hafta: 14 EkimAVRUPA BTNLEMES KURAMLARI4.Hafta: 21 EkimAB KURUMLARI VE KARAR ALMA YAPISI5.Hafta: 28 EkimAB GENMELE POLTKASI6.Hafta: 4 KasmEKONOMK VE PARASAL BRLK7.Hafta: 11 KasmAVRO KRZ8.Hafta: 18 KasmAB KOMUCULUK POLTKASI9.Hafta: 25 KasmAB VE AVRUPALILAMA10.Hafta:1-7 AralkGZ YARIYIL VZE SINAVLARI11.Hafta: 9 AralkAB, DEMOKRATKLEME VE NSAN HAKLARI12.Hafta: 16 AralkTRKYE-AB LKLERNN TARHSEL SREC13 Hafta: 23 AralkKATILIM MZAKERELER14.Hafta: 30 AralkKIBRIS SORUNU15.Hafta: 6 OcakGENEL DEERLENDRME16.Hafta: 19-25 OcakGZ YARIYIL FNALLER

AVRUPA BTNLEMES KURAMLARI

AVRUPA BTNLEMESN KURAMLATIRMA

Kuramlatrmann amacDevletler neden btnleme yoluna giderler?

Neden devletler ulusal egemenlikten vazgeip daha byk bir siyasal topluluun ats altnda toplanrlar?

TEMEL KAVRAMLARBtnlemeDevletin kendi istei ile egemenliinden vazgemesiOrtak karar alma srecinde birlemeOrtak g ve karlarn maksimize edilmesiok dzlemli, ok aktrl, ve ok boyutlu sreBoyutlarPolitika, kurumsal, gvenlik, tutumsal, ekonomik

HkmetlerarasclkHkmetler aras ibirlii ile karar alma sreciEgemenlikten vazgeme sz konusu deilDevlet kontrol

SupranasyonalizmUlusst ve bamsz karar almaye devletlere karar ve kurallar dayatma becerisi

AVRUPA BTNLEME SREC IDante (310 Monarchia) Avrupada savan nlenmesi iin tek ynetim

Pierre Dubois (14. yzyl) ortak konseyin oluturulmas

William Penn (1693) Avrupann bar

Abbe de Saint Pierre (1713) Sonsuz Bar Projesi

Aydnlanma dnemi

Sanayi Devrimi (1760)

J.J. Rousseau uluslarst feodal birlik

Immanuel Kant Ebedi Bar zerine Felsefi Denemesi

AVRUPA BTNLEME SREC II19. yzyln nemi

Ulus devlet olgusunun yaygnlamas

1819da Prusyada ticarete ilikin engellerin kaldrlmas

1834de Alman Devletleri Gmrk Birliinin kurulmas

I. Dnya Sava

1919da Milletler Cemiyeti

1924de Pan-Avrupa Hareketi

AVRUPA BTNLEME SREC IIIII. Dnya Sava btnleme ihtiyacnn artmas

Avrupa ekonomisinin glenmesi

Avrupay g ve iddet yoluyla ele geirme politikalarnn engellenmesi

SSCBnin yaylmac politikasnn engellenmesi

SSCB ve ABD arasnda nc bir gcn oluturulmas

Jean Monnetin Avrupada btnleme plan

Schuman Deklarasyonu

NEOFONSKYONALZM (NF) INF amalgam kuramFonksiyonalizm, federalizm, transaksiyonalizm

Fonksiyonalizm (ilevselcilik)Sava ve bar sosyal ve ekonomik refah dzeyiUluslararas ticaret ibirlii uluslararas kurulular fonksiyonel btnleme

FederalizmFederal yapl bir devlet oluturma amac gden btnleme sreciSiyasi otoritenin ulusal dzlemden supranasyonel dzleme tanmas

TransaksiyonalizmUlusal tesi deiim ve ilemler (iletiim, g, hizmetler vb.)Sosyo-psikolojik rence, karlkl renme, zdeleme sreci

NEOFONSKYONALZM (NF) IINF 1950-1960; Ernst B. Haas6 Bat Avrupa lkesinin AKT altnda toplanarak supranasyonel ibirliine ynelmeleri

Temel aratrma konusuEkonomik ve siyasal btnleme ilikisiFonksiyonel bask sektrel ve sektrler aras yaylma (spill-over) dinamii btnleme yeni sistemler, amalar ve yararlarDevlet d aktrlerin basks btnlemenin gelimesi (siyasi sre)

NF YAYILMA ETKS (SPILL-OVER)NF (AKT AET)Fonksiyonel karlkl bamllk

Hkmetleraras ilk sektrel btnleme karar

Sektrler aras teknik basklar

kar gruplar zerinde dntrc etki

Daha fazla btnleme iin siyasi basknn artmas

Supranasyonel kurumlarn baskya destek vermesi

Hkmetleraras yeni btnleme karar!

HKMETLERARASI YAKLAIM (HA) IHA 1960-1970; Stanley Hoffmann

Avrupa supranasyonel btnlemesinde yaanan duraksama

Ulusalc duyarlk, ulusal karlar ve ulusalc korumaclk

Devletin rol ve kresel ortamn nemi

Hkmetlerin siyasi hesaplar > kar grubu basksAvrupa konular Bakanlklarn yetki alanye devletler mzakere pozisyonlar

Devlet en gl aktrSadece hkmetlerin yasal egemenlie sahip olmasHkmetlerin tek ve dorudan seimle siyasal meruiyete sahip olmasDevlet d aktrlere kar devlet zerklii ve gcnn nemi

HKMETLERARASI YAKLAIM (HA) IIsel ve dsal faktrlerin nemiKresel ortam ve bu ortamdan kaynaklanan dsal basklarNF btnlemeyi ilerleten ve srdrebilir klan isel dinamiklerin reddi

Devletler btnleme srecinde gl aktrlerUlusal karlar btnlemenin ierii ve hznn kontrol edilmesiNF uluslararas aktrlerin rolnn reddi

Ulusal karlarn uyumas Yksek Politika ve Alak Politika ayrmnn belirleyiciliiYksek Politika ulusal diplomasi ve strateji kararlar (-)Alak Politika teknik ve fonksiyonel (+)NF btnleme ekonomik alandan siyasi alana derinleen srecin reddi

BYK TARTIMAAvrupa Btnlemesi kuramlatrmas1960 neofonksiyonalist ve hkmetleraras yaklam

Neofonksiyonalist yaklamSupranasyonel btnlemeFonksiyonalizm, federalizm ve transaksiyonalizm

Hkmetleraras yaklamDevlet kontrolnde ibirlii

Liberal ve realist paradigmann sava sonras Avrupa ortamna uyarlanm versiyonu

AB ve kurumlar ile ye devletler arasndaki ilikinin nitelii devletler karsnda blgesel kurumlarn rol ve etkileri

BTNLEME SREC VE KURAMLAR1952 AKTiki devletin kmr ve elik sektrnn iletilmesi, kurulacak bamsz bir otoriteye devredilmesi

1957 AET + EURATOMdaha derin ekonomik entegrasyon giriimleri ve uluslarst karar alma mekanizmasnn gelitirilmesi

1958 Ortak PazarGR+FR+IT+BENELUX arasnda kmr, demir ve elik rnleri ticaretine konan kotalarn kaldrlmas; dier lkelere gmrk tarifelerinin uygulanmas; ortak tarm politikas ve igc dolamna ve ulatrma sektrne ilikin politikalarn gelitirilmesi; ekonomik kalknma iin ortak kurumlarn oluturulmas

BTNLEME SREC VE KURAMLAR1961-1962 Fouchet Plan I ve IISiyasi birliin kurularak ortak bir d ve savunma politikas gelitirilmesi; kurulacak birliin hkmetleraras karakterde olmas; kararlarn oy birlii ile alnmasibirlii var ancak btnleme yok

1962-1969 Fransann ngilterenin yeliini veto etmesi

1965 Bo Sandalye KriziOrtak Pazar Topluluk Metodu Avrupa i pazarnn oluturulmas; gei dneminin ardndan yetkilerin ulusst kurumlara aktarlmasde Gaulle ortak karar oylamasnn yrrlkten kaldrlmasn reddetmesi; Fransa ile dierleri arasndaki ilikilerin kopmas; Fransann 7 ay topluluk kurulularnda yer almay reddetmesi

BTNLEME SREC VE KURAMLAR1966 Lksemburg uzlasye devletlerin hayati ulusal kar olarak grdkleri kararlar veto etmelerine olanak salayan bir uzla; yksek ve alak politika alanlarnn tmnn hayati ulusal kar olarak grlmesiye Devletlerin (zellikle Fransa) egemenlik yetkilerini devretmeye hazr olmamas; ATnin hkmetleraras bir rgte dntrlme ihtimali (ulusal kar tanmlamalar ve veto yetkileri)

1967 Fzyon AntlamasAKT + AET + EURATOM ynetim organlarnn tek bir at altnda toplanmasAKT Yksek Otoritesi + AET + EURATOM Komisyonlar = tek bir Avrupa Topluluklar KomisyonuAKT + AET + EURATOM Konseyleri = tek bir KonseyAvrupa Topluluklar isminin kullanlmas

BTNLEME SREC VE KURAMLAR1968 Gmrk BirliiGmrk tarifelerinin ve kotalarn kaldrlmas; blge ii ticaretin serbestletirilmesi; da kar bir ortak gmrk tarifesinin (OGT) uygulanmasOGT ekonomik birlemenin en nemli aamas

1970lerVietnam sava; Bretton Woods uluslararas para sisteminin kmesi; petrol krizleri

1979 Avrupa Parlamentosu Seimleriilk ve dorudan seimler

1986 AT (Avrupa Tek Senedi)1970lerde sekteye urayan ekonomik btnlemenin tekrar canlandrlmas; i pazara ynelik dzenlemeler; Ortak Pazarn 1992ye kadar tamamlanmas iin siyasi ve hukuki dayanaklarn oluturulmas

BTNLEME SREC VE KURAMLAR1992 - ABEkonomik ve parasal birlie gei; mal, hizmet, kii ve sermayenin serbest dolam; tek para biriminin kullanlmas; ortak para politikalarnn uygulanmas; ekonomik ve mali politikalarn yaknlatrlmas hedefleri

1999 Avrupa Merkez Bankasye Devletlerin para politikas alanndaki yetkileri AMBye devretmesi; Schengen Anlamashkmetleraras ibirliinden ulusst bir kurulua yetki devri

******