branş analizi maliye · 2017. 1. 14. · uuzman z m a n yyakla a k l a ş ı m ı maliye branş...

uzmanuzmanyaklaşı

mıyaklaşı

mı

maliyeBranş Analizi

2013 KPSS Maliye Sınavı genel itibarıyla bilgi düzeyini ölçen, çok fazla yorum gerektiren soruların yer almadığı, son yıllardaki sınavlara nispeten kolay bir sınavdır. Soru dağılımları ve karşılaşılan sorular değerlendirildiğinde alışılmışın dışında sorulara pek rastlanmazken bileşik faizde gelecek değer hesaplaması gerektiren soru bu değerlendirmenin istisnasını oluşturmaktadır. Zira bu konu maliyeden ziyade muhasebe dersinin konusuna girmektedir. Fakat muhasebe derslerinden bu konuya aşina olan siz değerli öğrencilerimizin bu soruyu da doğru yanıtladığını düşünmekteyiz.

Makbule EKİCİ

uzmanuzmanyaklaşı

mıyaklaşı

mı

soruların konulara göre dağılımımaliye

KONU BAŞLIĞI SORU SAYISI

► Maliye Teorisi 3

► Kamu Harcamaları 5

► Kamu Gelirleri 7

► Devlet Bütçesi 7

► Devlet Borçlanması 6

► Maliye Politikası 6

► Türk Vergi Sistemi 3

► Vergi Hukuku 3

Toplam 40

uzmanuzman 2013 KPSS

Dışsallık herhangi bir ekonomik faaliyet sırasında hiç amaçlanmadığı hâlde üçün-cü kişinin fayda ya da maliyet fonksiyonuna etki edilmesidir. Dışsallıklar tüketim sü-recinde de üretim sürecinde de ortaya çıkabilmekedir. Soruda bahsi geçen durum-da petrol araması yapan bir kuruluş (üretici), diğer araştırmacı kurumlara (üretici) faydalı bilgiler sunmakta; dolayısıyla üreticiden üreticiye olumlu dışsallık ortaya çık-maktadır.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

1. Petrol araması yapan bir kuruluşun belli bir alan-da petrol bulduğu zaman diğer araştırmacı ku-rumlara da değerli ve kullanışlı bilgiler sunması aşağıdakilerden hangisine bir örnektir?

A) Üreticiden üreticiye olumsuz dışsallık

B) Üreticiden üreticiye olumlu dışsallık

C) Üreticiden tüketiciye olumlu dışsallık

D) Üreticiden tüketiciye olumsuz dışsallık

E) Tüketiciden tüketiciye olumsuz dışsallık


Vergilemede eşitlik ilkesi, bireylerin genel vergi yüküne, kendi ödeme güçlerine göre katılmalarını öngörür. Bu ilke, genel vergi yükünün toplumu oluşturan kişiler arasın-da mükellefl erin kişisel, ailevi ve ekonomik durumlarına göre dengeli bir şekilde da-ğıtılmasını gerekli kılmaktadır. Vergilemede eşitlik ilkesinin vergilemede adaleti sağ-lamak açısından çok büyük bir önemi bulunmaktadır. Vergilemede eşitlik ilkesi doğ-rultusunda ortaya atılan fedakârlık görüşleri şunlardır:

Eşit mutlak fedakârlık yaklaşımı: Bu görüş, hangi gelir grubundan olursa olsun ve matrahının büyüklüğü ne olursa olsun, herkesin vergileme neticesinde karşı karşı-ya kalacağı mutlak fayda kaybının eşitlenmesi gerektiğini savunur.

Eşit oransal fedakârlık yaklaşımı: Eşit oransal fedakârlık görüşünde gelir arttıkça marjinal faydanın değişmediği (azalmadığı) kabul edilir ve herkese eşit vergi tarife-sinin uygulanmasının fedakârlıkları eşitlemeye yeterli olduğu savunulur.

Eşit fedakârlık yaklaşımı: Bu yaklaşım içerisinde ödenen vergi sonucunda mükel-lefl erin toplam faydalarındaki azalışın aynı olması gerektiği savunulur.

Eşit marjinal fedakârlık yaklaşımı: Her vergi mükellefi nin gelirinin son biriminden elde ettiği faydadan aynı oranda fedakârlıkta bulunması gerektiği savunulur.

Doğru yanıt “A” seçeneğidir.

2. Ödenen vergi sonucunda mükellefl erin toplam faydalarındaki azalışın aynı olmasını savunan yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?

A) Eşit Fedakârlık Yaklaşımı

B) Eşit Oranlı Fedakârlık Yaklaşımı

C) En Az Fedakârlık Yaklaşımı

D) Ödeme Gücü Yaklaşımı

E) Yararlanma Yaklaşımı


Verginin ikame ve gelir etkileri gelir vergisi oranlarındaki artışa, yani aynı duruma verilen iki farklı tepkidir. Eğer kişi vergi oranlarındaki artış sonucu satın alma gücün-de dolayısıyla refahında ortaya çıkan azalmayı daha çok çalışarak telafi etmeyi ter-cih ediyorsa gelir etkisinden söz edilirken, kişi bu durum karşısında ucuzlayan boş zamanı tercih ediyorsa ikame etkisinden söz edilir.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

3. Vergilerin gelir etkisiyle ilgili aşağıdaki ifadeler-den hangisi doğrudur?

A) Kişilerin, vergi sonrası geliri düşük bulmaları hâlinde çalışmaktan vazgeçmeleridir.

B) Kişilerin, vergi sonrası geliri yüksek bulmaları ne-deniyle dinlenmeyi tercih etmeleridir.

C) Devletin vergilerle fi nanse ettiği yatırımlar dolayı-sıyla millî gelirin artmasıdır.

D) Vergiden dolayı geliri azalan kişilerin, bu kaybı te-lafi etmek için daha çok çalışmalarıdır.

E) Vergiden dolayı artan kamu tasarrufl arıyla fi nan-se edilen cari harcamaların kişi başına düşen ge-liri artırmasıdır.


Pareto iyileştirmesi oluşturan değişmelerin, herhangi bir eşitlik ölçüsü üzerindeki etkisine bakılmaksızın benimsenmesi gerektiğini ifade eden pareto ilkesi bireysel-ci değerdir.


4. Pareto iyileştirmesi oluşturan değişmelerin, her-hangi bir eşitlik ölçüsü üzerindeki etkisine bakıl-maksızın benimsenmesi gerektiğini ifade eden pareto ilkesi aşağıdakilerden hangisine dayanır?

A) Toplumcu değer

B) Katma değer

C) Kamusal değer

D) Bireyselci değer

E) Devletçi değer


Vergileme süreci şu aşamalardan oluşmaktadır:

Tarh: Kanunda gösterilen nispetler üzerinden ödenecek vergi borcunun hesaplan-ması işlemidir.

Tebliğ: Hesaplanan vergi borcunun mükellefe bildirilmesi işlemidir.

Tahakkuk: Verginin ödenecek hâle gelmesidir.

Tahsil: Kanunda belirtilen sürelerde vergi borcunun ödenmesidir.Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

5. Bütçe gelirlerinden biri olarak verginin alınması süreci aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tahakkuk - Tarh - Tebliğ - Tahsil

B) Tarh - Tahakkuk - Tebliğ - Tahsil

C) Tarh - Tebliğ - Tahakkuk - Tahsil

D) Tebliğ - Tahakkuk - Tarh - Tahsil

E) Tebliğ - Tarh - Tahakkuk - Tahsil


Vergilemede esneklik ilkesine göre, vergi gelirlerinin ekonomik şartlardaki değişik-likleri (gerek reel üretim de gerekse fi yat seviyesinde meydana gelen değişiklik-ler) yakından izleyebilmesi gerekir. Uzun süreli yapısal etkenler ve kısa süreli kon-jonktürel etkenler vergilemede esneklik ilkesinin varlığını gerekli kılmaktadır. Bu et-kenler dolayısıyla kamusal ihtiyaçlarda meydana gelen artışların vergilerle otoma-tik olarak karşılanması gerekir. Vergilemede esneklik ilkesine göre, belirli vergilerin veya bir bütün olarak vergi sisteminin büyüyen kamu harcamalarının fi nansmanını karşılamaya yetecek kadar esnek olması gerekir. O hâlde kurumlar vergisinin ver-gi esnekliğinin artması, verginin kurum kazançlarını yakından izlemesi ile ilişkilidir.


6. Kurumlar vergisinin vergi esnekliğinin artması, aşağıdakilerden hangisi ile doğrudan ilişkilidir?

A) Kurum kazançlarının, gelir düzeyini yakından iz-lemesi

B) Beyan usulüne göre tarh edilmesi

C) Mükellef kitlesinin sınırlı oluşu

D) Tek oranlı olması

E) Kurumların vergi yükünün yüksek olması


Devletin egemenlik hakkına yani sahip olduğu zor gücüne dayanarak elde ettiği ge-lirler şunlardır:

● Vergi

● Resim

● Harç

● Şerefi ye

● Katılma payı

● Parafi skal gelirler

● Devalüasyon gelirleri

● Emisyon gelirleri

● Mali monopoller

● Zorunlu borçlanma

● Para ve vergi cezaları

● Fon gelirleri

D seçeneğinde bahsi geçen mamelek gelirleri ise devletin elindeki taşınır ya da ta-şınmazların satışından ya da kiralanmasından elde ettiği, dolayısıyla özel hukuk hü-kümlerine göre elde edilen gelirlerdir.


7. Aşağıdakilerden hangisi devletin, egemenlik hak-larına dayanarak elde ettiği gelirlerden biri değil-dir?

A) Vergi

B) Para cezaları

C) Fon gelirleri

D) Mamelek gelirleri

E) Emisyon


Kişilerin ödedikleri verginin farkına varmamalarına mali anestezi adı verilir. Mali anestezi (his iptali) fi yatın içine gizlenen dolaylı vergilerde yaşanır.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

8. Mükellefi n, fi yatın içerisine gizlendiği için, ödedi-ği dolaylı verginin farkına varmaması aşağıdaki-lerden hangisiyle ifade edilir?

A) Mali baskınlık

B) Aşırı yük

C) Vergi yansıması

D) Mali yansıma

E) Mali anestezi


Gelir vergisi türleri üçe ayrılmaktadır. Bunlar;

Üniter Gelir Vergisi: Subjektif karakterli bir vergi olma özelliğini taşır. Üretim faktör-lerinin farklı kazanç unsurlarından elde ettikleri gelirlerin tümü toplanır ve bu top-lamdan; en az geçim indirimi, özel indirim, bağış ve yardımlar ile yapılan giderler dü-şülür. Ulaşılan toplam tutara artan oranlı vergi tarifesi uygulanır. Türkiye’de 1950 yı-lından beri üniter gelir vergisi uygulanmaktadır.

Sedüler Gelir Vergisi: Üretim faktörlerinin çeşitli kazanç unsurlarından elde ettik-leri gelirler kategorilere ayrılır ve her biri ayrı ayrı vergilendirilir. Sedüler gelir vergisi düz oranlı tarife yapısı ile uygulanır.

Birleşik Gelir Vergisi: Her bir gelir unsuru önce düz oranlı tarife ile tek tek, sonra artan oranlı tarife ile topluca vergilendirilir.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

9. Çeşitli kaynaklardan elde edilen gelirlerin, ayrı kategoriler olarak ele alınıp her kategori için ön-görülmüş tarifeye göre vergilendirilmesi aşağıda-kilerden hangisiyle ifade edilir?

A) Global vergileme

B) Üniter vergileme

C) Sedüler vergileme

D) Toplu vergileme

E) Safi vergileme


Tüketim üzerinden alınan vergiler dolaylı ve nesnel bir karakter taşırken, genel har-cama vergisi tıpkı gelir üzerinden alınan vergiler gibi dolaysız bir karakter taşır. Bu-rada vergi tıpkı yıllık gelir vergisinde olduğu gibi mükellefl erin beyanı üzerine hesap-lanır. Sorunun cevabı katılma payıdır. Öngörülen harcamayı fi nanse edebilmek için, harcamadan yararlanacak olan o bölgede yaşayan kişilerden toplanan paralara ka-tılma payı denir. Üstelik katılma payı vergi değil vergi benzeridir.


10. Aşağıdakilerden hangisi, dolaysız vergiler arasın-da yer almaz?

A) Gelir vergisi

B) Kurumlar vergisi

C) Genel harcama vergisi

D) Katılma payı

E) Veraset ve intikal vergisi


Reel harcama- transfer harcaması ayrımı bilimsel (ekonomik,iktisadi) tasnif içerisin-de yapılmaktadır. Buna göre karşılığında mal ya da hizmet alınan harcamalar reel harcamalar olarak adlandırılırken, karşılık beklenmeyen harcamalar transfer harca-maları olarak adlandırılır.


11. Reel harcamalar ile transfer harcamaları arasın-daki temel fark aşağıdakilerden hangisidir?

A) Reel harcamaların parasal, transfer harcamaları-nın ayni olarak yapılması

B) Reel harcamalar mal ve hizmet alımı karşılığı ya-pılırken transfer harcamalarının karşılıksız olması

C) Reel harcamaların hizmet amaçlı, transfer harca-malarının sosyal amaçlı olarak yapılması

D) Reel harcamalar hizmetin değeriyle ölçülürken transfer harcamalarının parasal olarak ölçülmesi

E) Reel harcamaların mal alımı, transfer harcamala-rının hizmet alımı olması


Ekonomik sınıfl andırmayla, Devletin, görev ve fonksiyonlarını yerine getirirken yü-rüttüğü faaliyetlerin millî ekonomiye, piyasalara ve gelir dağılımına etkilerinin plan-lanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi hedefl enmektedir. Ekonomik sınıfl andırma; gelirlerin, harcama ve borç vermenin, fi nansmanın (gelir-gider farkı) sınıfl andırması şeklinde üç bölümden oluşmaktadır.Yani harcama ve borç vermenin sınıfl andırma-sı üç ana başlıkta yapılmaktadır:

● Cari Giderler

● Sermaye Giderleri

● Borç Verme - Geri Ödeme

5018 sayılı Kanun’da yer alan birinci düzey kodlarsa şu şekildedir:

● 01- Personel Giderleri

● 02- Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri

● 03- Mal ve Hizmet Alım Giderleri

● 04- Faiz Giderleri

● 05- Cari Transferler

● 06- Sermaye Giderleri

● 07- Sermaye Transferleri

● 08- Borç Verme

● 09- Yedek ÖdeneklerDoğru yanıt “E” seçeneğidir.

12. Aşağıdakilerden hangisi, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na göre yapılan eko-nomik sınıfl andırmanın bir unsuru değildir?

A) Personel giderleri

B) Sermaye giderleri

C) Borç verme

D) Yedek ödenekler

E) Özel ödenekler


Kamu harcamalarının artış nedenleri gerçek ve görünüşte artış nedenleri olarak iki-ye ayrılmaktadır. Görünüşte artış nedenleri şunlardır:

● paranın satın alma gücünün azalması

● bütçe yöntem ve tekniğindeki değişiklikler

● ayni usulden nakdi usule geçiş

● kişi başına yapılan harcama değişmezken toplam nüfusun artması

● kamulaştırma harcamalarıDoğru yanıt “C” seçeneğidir.

13. Bütçe usullerinin değişmesinin, kamu harcama-larının büyüklüğü üzerindeki etkisiyle ilgili aşağı-daki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Gerçek artışa neden olur.

B) Reel etkisini artırır.

C) Görünüşte değişmesine neden olur.

D) Nominal etkisini değiştirir.

E) Millî gelire oranla azaltır.


Niskanen’in bürokrasi modeli, bürokrat davranışlarını ve sonuçlarını inceleyen bir modeldir. Niskanen bürokratın amaçlarını 4p ile açıklamıştır:

● power-güç

● promotion-terfi

● payment-ödeme

● prestige-itibar

Niskanen’ e göre bürokrat kamu yararına çalışmak yerine kendi çıkarlarının maksi-mizasyonu peşindedir.

Bürokratlar, otoritenin üretilen hizmetin faydasını en yüksek düzeyde algılamasını sağlayacak faaliyetlerde bulunurlar. O hâlde bürokrat davranışlarını açıklayıp bürok-rasinin aşırı büyüdüğünü dile getiren öncü bürokrasi modelinin sahibi Niskanen’dir.


14. Bürokrasinin niçin hep genişlediğini, birim hiz-met maliyetini yükselttiğini ve büroları aşırı bü-yüttüğünü açıklayan bürokrasi modelini gelişti-ren iktisatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) A. Wagner B) A. Hansen C) M. OlsonD) J. Buchanan E) W. Niskanen


Ekonomik birimlerin (üretici ya da tüketicilerin) üretim ve tüketim kararlarını doğru-dan etkileyen transferlere (emekli aylıkları, sübvansiyonlar gibi) dolaysız transferler denirken vasıtalı olarak etkileyen transferlere (mal ve hizmetlerin fi yatlarının düşü-rülmesi, vergi iadeleri) dolaylı transferler denir.


15. Üreticinin maliyetlerini azaltmak için yapılan ver-gi iadeleri, aşağıdakilerden hangisinin kapsamın-da yer alır?

A) Dolaylı transferler

B) Dolaysız transferler

C) Sermaye transferleri

D) Karşılıklı transferler

E) Sosyal transferler


Fonksiyonel sınıfl andırma, devlet faaliyetlerinin türünü göstermektedir. Devlet faa-liyetlerinin ve bu faaliyetlere yönelik harcamaların zaman serileri boyunca izlenme-si ve uluslararası karşılaştırma imkânı elde edilmesi, fonksiyonel sınıfl andırma ile mümkün olabilmektedir. Ayrıca, bütçe politikalarının oluşturulmasında sektörel ay-rımların yapılabilmesi de bu sınıfl andırmanın hedefl eri arasındadır. Fonksiyonel sı-nıfl andırmada yer alan ana sınıfl andırma kategorileri şunlardır:

● 01 GENEL KAMU HİZMETLERİ

● 02 SAVUNMA HİZMETLERİ

● 03 KAMU DÜZENİ VE GÜVENLİK HİZMETLERİ

● 04 EKONOMİK İŞLER VE HİZMETLER

● 05 ÇEVRE KORUMA HİZMETLERİ

● 06 İSKÂN VE TOPLUM REFAHI HİZMETLERİ

● 07 SAĞLIK HİZMETLERİ

● 08 DİNLENME, KÜLTÜR VE DİN HİZMETLERİ

● 09 EĞİTİM HİZMETLERİ

● 10 SOSYAL GÜVENLİK VE SOSYAL YARDIM HİZMETLERİ

Soruda bahsi geçen radyasyondan korunmak amacıyla yapılan harcamalar, çevre koruma hizmetleri kapsamında yapılan harcamalar arasında yer alır.


16. Radyasyona karşı korunmak amacıyla yapılan harcamalar, aşağıdaki fonksiyonel sınıfl andırma kategorilerinden hangisinin kapsamında yer alır?

A) Genel kamu hizmetleri

B) Savunma hizmetleri

C) Kamu düzeni ve güvenlik hizmetleri

D) Çevre koruma hizmetleri

E) İskân ve toplum refahı hizmetleri


Yüksek faizli tahvillerin düşük faizli tahvillerle değiştirilmesine değiştirme(konversiyon) denirken, düşük faizli tahvilin yüksek faizli tahville değiştirilmesine tersine borç de-ğiştirme denir.


17. Düşük faizli devlet tahvillerinin yüksek faizli dev-let tahvilleri ile değiştirilmesine ne ad verilir?

A) Taksitli borç değiştirme

B) Devlet tahvillerinin başa baş fi yatından değiştiril-mesi

C) Tersine borç değiştirme

D) Konsolidasyon

E) Fark ödeme suretiyle borç değiştirme


Nominal değerden satışa çıkarılan tahvil yeterli miktarda alıcı bulunamayınca başa başın altında bir fi yattan satışa çıkarılmış, bize ihraç fi yatı soruluyor. O hâlde;

x + x.(13,3 / 100) = 1.200 ise

x = 900 TL olacaktır.Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

18. Yazılı değeri 1.000 TL olan ve % 12 faiz oranıyla piyasaya sürülen bir devlet tahvilinin gerçek faiz haddi % 13,3’e çıkmışsa bu tahvil kaç TL’den satı-şa çıkarılmıştır?

A) 600 B) 800 C) 900D) 1.000 E) 1.100


Moratoryum devletin ifl asını açıklaması anlamına gelir. Fakat moratoryum borcu sona erdiren bir durum değildir. Aslında yalnızca ödemenin bilinmeyen ileri bir tari-he atılmasından ibarettir. Türkiye’de de borçların geri ödemesinde sıkıntıya düşül-mesi nedeniyle 1958 yılında moratoryum ilan edilmiştir.


19. Türkiye’de borçların geri ödenmesinde sıkıntıya düşülmesi üzerine 1958 yılında yapılan işlem aşa-ğıdakilerden hangisidir?

A) Konsolidasyon

B) Moratoryum

C) Konversiyon

D) Tahkim

E) Borcun reddi


Bileşik faiz, devre sonunda elde edilen faizin anaparaya ilave edilmesi ile bulunan toplam değer üzerinden yeniden faiz hesaplanmasını ifade eder. O hâlde önce ilk altı aylık faizi hesaplayacağız. Ardından bulduğumuz faiz getirisini anaparaya ekle-yip ikinci altı ay için olan getiriyi hesaplayacağız. Son kalemde de yıllık bileşik faizin kaç olduğunu hesaplayacağız.

100 x %5 = 5 (ilk altı aylık faiz getirisi)

105 x %5 = 5,25 (ikinci altı ayın faiz getirisi)

5 + 5,25 = 10,25 toplam faiz getirisiDoğru yanıt “D” seçeneğidir.

20. 6 ay vade ve % 5 faiz oranı ile ihraç edilen 100 TL’lik hazine bonosunun bileşik faizi yüzde kaç-tır?

A) 5,00 B) 5,25 C) 10,00D) 10,25 E) 15,00


Bu sorunun doğru cevabı ÖSYM tarafından borç servis oranı olarak verilmiştir. Fa-kat kanaatimize göre sorunun cevabını borç servis oranı olarak göstermek, yanlış bir değerlendirmedir.

Borç servis oranı ödenecek dış borç anapara ve faiz toplamının ödemeler bilanço-sundaki döviz gelirlerine oranlanmasından ibarettir. Borç servis oranının düşürül-mesi borç yönetiminin ilgi alanına girer ve oran düşürüldüğünde devletin borç yükü hafi fl emiş demektir. Fakat borç servisinin kendisi bir borç yükünü azaltma işlemi de-ğil, yalnızca bir göstergedir. Artarsa borç yükü artar, azalırsa borç yükü azalır. Esa-sında soruya doğru yanıt olabilecek bir alternatif de seçeneklerde yer almamaktadır.

ÖSYM’nin verdiği doğru yanıt “A” seçeneğidir.

21. Borç yükünün normal veya normal dışı yollara başvurularak hafi fl etilmesi, aşağıdaki kavramlar-dan hangisiyle ifade edilir?

A) Borç servisi

B) Moratoryum

C) Tahkim

D) Konsolidasyon

E) Erteleme


Kısa vadeli fon arz ve talebinin buluştuğu piyasalara para piyasaları denir. Devletin para piyasasından borçlanmak için çıkardığı kısa vadeli borçlanma araçları ise ha-zine bonolarıdır.


22. Bir yıl ve daha kısa vadeli borç verilebilir fonları arz edenlerle bu tür kısa vadeli fonları talep eden-lerin bir araya geldikleri piyasa aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sermaye piyasası

B) Menkul kıymet piyasası

C) Para piyasası

D) Tezgâh dışı piyasa

E) Tezgâh üstü piyasa


Kesin hesap kanun tasarısı Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanır ve haziran sonu-na kadar TBMM’ye sunulur.


23. Kesin hesap kanun tasarısını hazırlayan kurum aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ekonomi Bakanlığı

B) Sayıştay

C) Kalkınma Bakanlığı

D) Başbakanlık

E) Maliye Bakanlığı


Bütçenin temel unsurları şunlardır:

Tahmin: Bütçe, bir sonraki yılın gelir ve gider tahminlerini içeren tahmini bir belgedir.

Tahdit (sınır): Bütçe ile verilen yetkiler belirli bir zaman süresini(bir yıl) kapsar.

Tasdik (onay): Bütçe, yasamanın onayından geçer.

Tevzin (denklik): Bütçe hazırlanırken gelir gider tahminleri birbirine denk olacak şe-kilde yapılmalıdır.


24. Bütçenin temel niteliklerinden olan sınırlama ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Bütçenin, önceden belli bir zaman dönemi için ha-zırlanmasıdır.

B) Bütçede ayrılan ödeneklerin vergi gelirleri ile sı-nırlı olmasıdır.

C) Bütçeyle, hükûmete sınırlı bir yetkinin verilmesi-dir.

D) Harcama yetkisinin bütçe ile sınırlandırılmasıdır.

E) Vergi toplama yetkisinin bütçe ile sınırlandırılma-sıdır.


Merkezî devlette harcamanın gelire önceliği vardır. Dolayısıyla önce yapılması ge-reken harcamalar planlanır, sonra neyle fi nanse edileceği düşünülür. Yani B seçe-neğinde ifade edilenin aksine gelirin harcamaya değil, harcamanın gelire önceliği vardır.


25. Aşağıdakilerden hangisi, bütçeleme ilkelerinden biri değildir?

A) Yıllık olma ilkesi

B) Gelirlerin önceliği ilkesi

C) Genellik ilkesi

D) Sorumluluk ilkesi

E) Alenilik ilkesi


Kamu hizmetlerinin cinsi ve tutarı ile bu hizmetleri karşılayacak kamu gelirlerinin toplanması hakkında karar verme yetkisine bütçe hakkı denir. Kaynakların sahi-bi halk olduğu için bütçe hakkı halka ait olmalıdır. Halklar bütçe hakkını elde ede-bilmek için mücadeleler vermişlerdir. 10. yüzyılda İngiltere’de başlayan bu müca-deleler 1215’ te imzalanan Magna Carta (Büyük Ferman) ile ilk meyvesini vermiş-tir. Magna Carta dünyada bütçe hakkına ilişkin ilk yazılı belgedir. Bu belge ile kralın keyfî vergilendirme yetkisi bir parlamento ile sınırlandırılmıştır.


26. 1215 tarihli Magna Carta Libertatum ile getirilen en önemli yenilik aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kralın, köylülerden ve çiftçilerden vergi toplaya-maması

B) Kralın, sınırsız vergi toplama hakkına sahip olma-sı

C) Vergi toplama yetkisinin kral yerine maliye baka-nına verilmesi

D) Vergi toplama yetkisinin kraliyet ailesinden alın-ması

E) Kralın, meclisin onayı olmadan vergi toplayama-ması


Piyasanın etkinliğine inanan ve devlet müdahalesine karşı çıkan klasik maliyeci-ler, bütçe açığına da bütçe fazlasına da karşı çıkarlar. Çünkü bütçe açığı genişleti-ci, bütçe fazlası daraltıcı devlet müdahalesi anlamına gelmektedir. Bu nedenle kla-sikler bütçenin yıllık denkliğinden yanadırlar.


27. Bütçenin denk olmasını savunan görüş aşağıda-kilerden hangisidir?

A) Klasik görüş

B) Modern görüş

C) Keynesyen görüş

D) Liberal görüş

E) Anayasal iktisat görüşü


Devlet tüzel kişiliğine dâhil olan ve 5018 sayılı KMYKK’ye ekli (I) sayılı cetvelde yer alan idareler genel bütçeli idarelerdir. Buna göre, seçenekte yer alan diğer idare-ler genel bütçeli iken, Orman Genel Müdürlüğü özel bütçeli idareler arasında yer al-maktadır.


28. Aşağıdakilerden hangisi, genel bütçeli idareler arasında yer almaz?

A) Türkiye Büyük Millet Meclisi

B) Sayıştay Başkanlığı

C) Hazine Müsteşarlığı

D) Orman Genel Müdürlüğü

E) Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü


Gelirin vergilendirilebilmesi için elde edilmiş olması gerekir. Gelir vergisi kanunu-muz gelirin elde edilmesini iki farklı esasa bağlamıştır. Bunlar, tahakkuk ve tah-sil esaslarıdır. Tahakkuk esasına göre gelirin elde edilmiş sayılması için kesinleş-mesi yeterli görülmüş iken, tahsil esasında elde edilme gelirin tahsiline bağlanmış-tır. GVK’de yer alan kimi kazanç unsurları tahsil esasına göre kimi kazanç unsurları ise tahakkuk esasına göre elde edilmiş sayılır. Ticari ve zirai kazançta elde edilme tahakkuk esasına dayandırılmış iken diğer kazanç unsurlarında elde edilme tahsil esasına dayandırılmıştır. Fakat menkul sermaye iradında da kimi zaman tahakkuk esasının kullanıldığı hatırdan çıkarılmamalıdır.


29. Aşağıdakilerin hangisinde, tahsil esası geçerli değildir?

A) Avukatlık kazancı

B) Ticari kazançlar

C) Ücret

D) Noterlik kazancı

E) Mali müşavirlik kazancı


Yetkili makamlardan herhangi bir işin gerçekleştirilmesi için alınan izin karşılığında ödenen tutara resim denir. Resim, daha çok yerel yönetimler tarafından pul ya da bandrol yapıştırılması suretiyle tahsil edilmektedir.


30. Kamu gücüne dayalı olarak, kamu harcamaları-nın fi nansmanında kullanılmak üzere belirli bir hizmetin veya işin görülmesi için yetkili makam-larca verilen iznin karşılığında alınan para aşağı-dakilerden hangisidir?

A) Vergi

B) Harç

C) Şerefi ye

D) Parafi skal ödeme

E) Resim


Aşağıdaki hâllerde tahsil zaman aşımı kesilir:

1. Ödeme, 2. Haciz tatbiki, 3. Cebren tahsil ve takip muameleleri sonucunda yapılan her çeşit tahsilat, 4. Ödeme emri tebliği, 5. Mal bildirimi, mal edinme ve mal artmalarının bildirilmesi, 6. Yukarıdaki 5 sırada gösterilen muamelelerden her hangi birinin kefi le veya

yabancı şahıs ve kurumlar mümessillerine tatbiki veya bunlar tarafından yapılması,

7. İhtilafl ı amme alacaklarında kaza mercilerince bozma kararı verilmesi, 8. Amme alacağının teminata bağlanması, 9. Kaza mercilerince icranın tehirine karar verilmesi, 10. İki amme idaresi arasında mevcut bir borç için alacaklı amme idaresi tara-

fından borçlu amme idaresine borcun ödenmesi için yazı ile müracaat edil-mesi.

11. Amme alacağının özel kanunlara göre ödenmek üzere müracaatta bulu-nulması ve/veya ödeme planına bağlanması.

Kesilmenin rastladığı takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren zamana-şımı yeniden işlemeye başlar.


31. Aşağıdakilerden hangisi, tahsil zaman aşımını ke-sen nedenlerden biri değildir?

A) Borçluya haciz tatbiki

B) Borçlunun borca itiraz etmesi

C) Borçluya ödeme emri tebliği

D) Borcun teminata bağlanması

E) Borçlunun mal bildiriminde bulunması


Kurumlar vergisinde tam ve dar mükellef ayrımları yapılırken kanuni ve iş merkezle-rinin nerede bulunduğuna bakılmaktadır. İkisinden birinin ya da her ikisinin Türkiye’ de bulunduğu durumda kurum tam mükellef, ikisinin de yurt dışında olduğu durum-larda ise kurum dar mükellef olarak vergiye tabi tutulmaktadır. Tam mükellef kurum-lar hem Türkiye’ de hem yurt dışında elde ettikleri kazançlardan vergi öderlerken, dar mükellef kurumlar yalnızca Türkiye’de elde ettikleri kazançlardan vergi öderler.


32. Dar mükellefi yete tabi bir kurumun vergilendiril-mesine ilişkin olarak aşağıdaki ifadelerden han-gisi doğrudur?

A) Sadece Türkiye’de elde ettiği kazançlar üzerin-den vergilendirilir.

B) Vergi borcu hesaplanarak başka ülkelerde ödedi-ği vergiler mahsup edilir.

C) Gelir vergisinden muaf olmakla birlikte katma de-ğer vergisi öder.

D) Sadece harcamaları üzerinden vergi öder.

E) Mal ve hizmet alımında özel tüketim vergisinden muaftır.


İdari makamlar tarafından gerçekleştirilen hukuki tasarrufl ara idari işlem denir. Tarh ödenecek verginin hesaplanması anlamına gelir ve idari bir işlemdir. İhtiyati haciz, ihtiyati tahakkuk ve ödeme emri hususları da AATUHK’de düzenlenmiştir ve idari iş-lem niteliğindedir. Fakat tahakkuk tarh ve tebliğ edilen verginin ödenecek hâle gel-mesini ifade eder ve idari bir işlem değildir.


33. Aşağıdakilerden hangisi, bir idari işlem değildir?

A) Tarh

B) İhtiyati haciz

C) Ödeme emri

D) İhtiyati tahakkuk

E) Tahakkuk


Vergi mahremiyetini ihlal, ceza mahkemeleri tarafından cezalandırılan vergi suçla-rı arasında yer alır. Bir bilginin vergi mahremiyetinin kapsamına girebilmesi için giz-li kalması icap eden bir husus olması gerekir. Dolayısıyla mükellefi n beyanı üzerine hesaplanan verginin açıklanması vergi mahremiyeti kapsamında değerlendirilmez.


34. Aşağıdakilerden hangisi, vergi mahremiyeti kap-samına girmez?

A) Mükellefi n beyanı üzerine hesaplanan verginin açıklanması

B) Mükellefi n servetine ilişkin bilgilerin açıklanması

C) Mükellefi n iş yerine ilişkin bilgilerin açıklanması

D) Mükellefi n mesleğine ilişkin bilgilerin açıklanması

E) Mükellefi n hesap durumuna ilişkin bilgilerin açık-lanması


Gelirler politikası, devletin ücret ve fi yatların oluşum sürecine doğrudan müdahale ettiği politikalardır. Gelirler politikası stagfl asyondan sonra ortaya atılmıştır ve temel amacı enfl asyonu kontrol altına almaktır. Bu politikalar özellikle Post Keynesyenler tarafından savunulmuştur.


35. Gelirler politikası ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Vergi gelirlerini artırmak amacıyla uygulanan poli-tikadır.

B) Kamu gelirlerini azaltan nedenleri ortadan kaldır-mak için yapısal reformların belirlenmesidir.

C) Enfl asyonu kontrol altına almak için ücret ve fi yat-ların oluşum sürecine doğrudan müdahale edil-mesidir.

D) Kamu gelirlerinin kompozisyonunun, vergilemede etkinlik ilkesi doğrultusunda düzenlenmesidir.

E) Faktör gelirlerini yeniden düzenleyerek millî geliri artıracak önlemlere ilişkin yapılan düzenlemelerdir.


Monetaristlere göre ekonomi uzun dönemde doğal işsizlik düzeyinde dengeye gele-cek ve enfl asyonla işsizlik arasındaki ters yönlü ilişki ortadan kalkacaktır. Dolayısıy-la uzun dönem Phillips eğrisi doğal işsizlik düzeyinde dik bir doğru olacakır.


36. Monetarist yaklaşıma göre, genişleyici bir makro-ekonomik politika aşağıdakilerden hangisine ne-den olmaz?

A) Başlangıçta işsizlik oranının geçici olarak düşmesi

B) İşçilerin parasal ücretlerinin artması

C) Phillips eğrisinin uzun dönemde yatık bir hâl al-ması

D) Uzun dönemde doğal işsizlik oranına ulaşılması

E) İşçilerin enfl asyon beklentilerinin, yüksek ücret ta-leplerine neden olması


Mali gelenekçilikten kastedilen Ortodoks yani klasik maliyecilerdir. Klasik maliye an-layışı devletin verimsizliğine inanır; eğer verimsiz(tüketici niteliğinde olan) devletten süzgeç yani müdahaleci devlete geçilmişse mali gelenekçilik zayıfl amış demektir. Hazine geliri yeniden dağıtıyorsa ekonomiye müdahale ediyor demektir; mali gele-nekçilik zayıfl amıştır. Kamu harcamaları ve vergiler taraf olup ekonomiye müdaha-le ediyorsa mali gelenekçilik yine zayıfl amış demektir. Fakat D seçeneğinde bah-sedildiği gibi hâlâ devletin verimsizliğine inanılıyorsa mali gelenekçilik hâlâ etkisini sürdürüyor demektir.


37. Aşağıdakilerden hangisi, mali gelenekçiliğin za-yıfl amasına neden olan faktörlerden biri değildir?

A) Tüketici devlet anlayışından süzgeç devlet anla-yışına geçilmesi

B) Hazinenin, piyasa mekanizması yoluyla geliri ye-niden dağıtması

C) Hazinenin, hakiki transferler yoluyla geliri yeniden dağıtması

D) Kamu girişimlerinin her zaman özel girişimlerden daha az verimli olması

E) Kamu harcamaları ve vergilerin tarafsız olmaması


k = 1/1 - c (1-t) x G

k = 1/1 - 0.8 (1 - 0.2) x 100000

= 278000Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

38. Tüketim eğilimi 0,8 ve gelir vergisi oranı 0,2 iken 100.000 TL’lik bir kamu harcamasının millî gelir üzerindeki etkisi yaklaşık olarak kaç TL’dir?

A) 100.000 B) 178.000 C) 278.000D) 400.000 E) 500.000


Kamu harcamalarının, tüketim malları talebini arttırarak yatırımlarda artışa neden olmasına hızlandıran etkisi denir.


39. Kamu harcamalarının, tüketim malları talebini ar-tırarak yatırımlarda artışa neden olması aşağıda-kilerden hangisiyle ifade edilir?

A) Hızlandıran etkisi

B) Telafi edici etki

C) Çarpan etkisi

D) Teşvik etkisi

E) Çoğaltan etkisi


Tam çalışma düzeyindeki millî gelirden cari millî gelir çıkarılarak elde edilen değe-rin, paranın dolaşım hızına bölünmesi durgunluk döneminde devletin yapacağı ek harcamaları ortaya koyar.


40. Tam çalışma düzeyindeki millî gelirden cari millî gelir çıkarılarak elde edilen değerin, paranın do-laşım hızına bölünmesi aşağıdakilerden hangisi-ni verir?

A) Enfl asyon döneminde devletin yapacağı ek har-cama

B) Durgunluk döneminde devletin yapacağı ek har-cama

C) Enfl asyon döneminde devletin toplayacağı ek vergi

D) Durgunluk döneminde devletin toplayacağı ek vergi

E) Enfl asyon döneminde devletin yapacağı ek borç-lanma

/ColorImageDict > /JPEG2000ColorACSImageDict > /JPEG2000ColorImageDict > /AntiAliasGrayImages false /CropGrayImages true /GrayImageMinResolution 300 /GrayImageMinResolutionPolicy /OK /DownsampleGrayImages true /GrayImageDownsampleType /Bicubic /GrayImageResolution 300 /GrayImageDepth -1 /GrayImageMinDownsampleDepth 2 /GrayImageDownsampleThreshold 1.50000 /EncodeGrayImages true /GrayImageFilter /DCTEncode /AutoFilterGrayImages true /GrayImageAutoFilterStrategy /JPEG /GrayACSImageDict > /GrayImageDict > /JPEG2000GrayACSImageDict > /JPEG2000GrayImageDict > /AntiAliasMonoImages false /CropMonoImages true /MonoImageMinResolution 1200 /MonoImageMinResolutionPolicy /OK /DownsampleMonoImages true /MonoImageDownsampleType /Bicubic /MonoImageResolution 1200 /MonoImageDepth -1 /MonoImageDownsampleThreshold 1.50000 /EncodeMonoImages true /MonoImageFilter /CCITTFaxEncode /MonoImageDict > /AllowPSXObjects false /CheckCompliance [ /None ] /PDFX1aCheck false /PDFX3Check false /PDFXCompliantPDFOnly false /PDFXNoTrimBoxError true /PDFXTrimBoxToMediaBoxOffset [ 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 ] /PDFXSetBleedBoxToMediaBox true /PDFXBleedBoxToTrimBoxOffset [ 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 ] /PDFXOutputIntentProfile () /PDFXOutputConditionIdentifier () /PDFXOutputCondition () /PDFXRegistryName () /PDFXTrapped /False

/CreateJDFFile false /Description > /Namespace [ (Adobe) (Common) (1.0) ] /OtherNamespaces [ > /FormElements false /GenerateStructure false /IncludeBookmarks false /IncludeHyperlinks false /IncludeInteractive false /IncludeLayers false /IncludeProfiles false /MultimediaHandling /UseObjectSettings /Namespace [ (Adobe) (CreativeSuite) (2.0) ] /PDFXOutputIntentProfileSelector /DocumentCMYK /PreserveEditing true /UntaggedCMYKHandling /LeaveUntagged /UntaggedRGBHandling /UseDocumentProfile /UseDocumentBleed false >> ]>> setdistillerparams> setpagedevice

branş analizi maliye · 2017. 1. 14. · uuzman z m a n yyakla a k l a ş ı m ı maliye branş...

Documents