chuong 1 - tín hiệu và hệ thống.pdf
TRANSCRIPT
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
1/46
CHNG 1:GII THIU TN HIU V
H THNG
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
2/46
1.1. TN HIU
nh ngha tn hiu Phn loi tn hiu
Cc php ton c bn trn tn hiu
Cc tn hiu c bn
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
3/46
nh ngha tn hiu:
Mt i lng vt l truyn ti thng ti v bncht ca mt hin tng vt l
C th biu din di dng hm thi gian lin tchoc ri rc Hm ca mt hay nhiu bin:
Tn hiu m thanh: hm ca thi gian (tn hiu mtchiu) nh ng: (php chiu ca ca mt cnh ng vo mtphng nh): hm ca 3 bin x,y,t (tn hiu nhiu chiu)
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
4/46
V d v tn hiu:
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
5/46
Phn loi tn hiu
Tn hiu lin tc v ri rc
Tn hiu tng t v s
Tn hiu tun hon v khng tun hon Tn hiu nhn qu v khng nhn qu
Tn hiu chn v l
Tn hiu xc nh v ngu nhin
Tn hiu a knh v a chiu
Tn hiu bn tri v phi
Tn hiu hu hn v v hn
Tn hiu nng lng v cng sut
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
6/46
Phn loi tn hiu:Tn hiu lin tc v ri rc Thi gian lin tc:
Gi tr hay bin thay i lin tc theo thi gian C bn cht t nhin
Thi gian ri rc: Gi tr ch thay i ti nhng thi im nht nh C th to ra t tn hiu lin tc bng vic ly mu tn hiulin tc ti nhng thi im nht nh Thng lin quan n cc h thng nhn to
x(t) x[n]=x(nTs) n=0,1,2,
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
7/46
Phn loi tn hiu: Gi tr lin tc: Gi tr ca tn hiu thay i mt cchlin tc Gi tr ri rc: gi tr ca tn hiu thay i khng lin
tcTn hiu tng t v s Tn hiu tng t: tn hiu lin tc theo thi gian v cgi tr lin tc
Tn hiu s: tn hiu ri rc theo thi gian v c gi trc lng t ha hay c gi tr ri rc
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
8/46
Phn loi tn hiu:Tn hiu tun hon v khng tun hon Tn hiu tun hon: lp li chnh bn thn tn hiu sau mtkhong thi gian nht nh
x(t)=x(t+T) vi mi T>0hay x[n]=x[n+N] viN nguyn dng Chu k c bn ca tn hiu tun hon l gi tr nh nht ca Ttha mn iu kin trn (T hay N)
Tn s c bn = 1/chu k c bn (f=1/T hay f=1/N) Tn s gc c bn = 2*tn s c bn ( = 2/T rad/s hay = 2/Nrad)
Tn hiu khng tun hon: khng c gi tr no ca T thamn iu kin trn hay gi tr ca tn hiu khng c lpli mt cch c chu k
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
9/46
Phn loi tn hiu:
T=? =?
N=? =?
Tn hiu tun hon
Tn hiu khng tun hon
V d:2
( ) os (2 ) [n] ( 1)n
x t c t x
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
10/46
Phn loi tn hiu:
Tn hiu nhn qu v khng nhn qu Tn hiu nhn qu: gi tr ca tn hiu lun bng khngtrn phn m ca trc thi gian
Tn hiu phn nhn qu: gi tr ca tn hiu lun bngkhng trn phn dng ca trc thi gian
Tn hiu phi (khng) nhn qu: tn hiu c gi tr khckhng trn c phn m v phn dng ca trc thi gian
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
11/46
Phn loi tn hiu: V d:
0 : ( ) 0t f t : ( ) 0t f t
Tn hiu nhn qu Tn hiu phi nhn qu Tn hiu phn nhn qu
0 : ( ) 0t f t
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
12/46
Phn loi tn hiu:Tn hiu chn v l Tn hiu chn: x(t) = x(-t) hay x[n]=x[-n] Tn hiu l: x(-t) = -x(t) hay x[-n]=-x[n] Bt k mt tn hiu no c th c biu din nh l tngca mt tn hiu chn v mt tn hiu l
x(t)=xe(t)+xo(t)Trong :
sin( ),( )
0, c
( ) cos( ) sin( ) sin( ) os( )
tT t T
x t Tt kh
x t t t t c t
Tn hiu chn
Tn hiu l
V d
1( ) ( ) ( )21
( ) ( ) ( )2
x t x t x te
x t x t x to
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
13/46
Phn loi tn hiu:Tn hiu xc nh v ngu nhin Tn hiu xc nh: c m hnh nh l mt hm ca thigian, v th gi tr ca tn hiu ti bt k thi im no u c
th tnh trc c bng biu thc ton hc hoc bng gi tr Tn hiu ngu nhin: nhiu yu t khng chc chn xuthin trc khi tn hiu xut hin, do khng xc nh cchnh xc gi tr ti mt thi im trong tng lai.
Tn hiu xc nh Tn hiu ngu nhin
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
14/46
Phn loi tn hiu:
Tn hiu a knh v a chiu Tn hiu a knh: thng c biu din di dng mt
vct trong cc thnh phn ca vct l cc tn hiu nknh:F(t) = [ f1(t) f2(t).fN(t)]
Tn hiu a chiu: thng c biu din di dng hmca nhiu bin c lp:
f(x1,x2,xN)
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
15/46
Phn loi tn hiu:
Tn hiu thun v nghch Tn hiu thun (bn phi): gi tr ca tn hiu lun bng 0
k t mt thi im v trc, ngha l
Tn hiu nghch (bn tri): gi tr ca tn hiu lun bng 0k t mt thi im tr v sau, ngha l
0 : ( ) 0t t x t
0 : ( ) 0t t x t
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
16/46
Phn loi tn hiu:
Tn hiu hu hn v v hn Tn hiu hu hn: tt c cc gi tr khc khng ca tn hiu
u nm trong mt khong hu hn, ngoi khong gi trca tn hiu lun bng 0, ngha l tn ti mt khong huhn sao cho
Tn hiu v hn: khng tn ti khong hu hn tha mniu kin trn hay min cc gi tr khc khng ca tn hiul v hn
1 2 1 2: ( ) 0 [t ,t ]t t f t khi t
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
17/46
Tn hiu nng lng v tn hiu cng sut Nng lng ca mt tn hiu lin tc x(t) v ri rc x[n]c nh ngha bi:
Mt tn hiu l tn hiu nng lng khi n c nng lnghu hn, ngha l tha mn:
0
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
18/46
Tn hiu nng lng v tn hiu cng sut Cng sut ca mt tn hiu c nh ngha l nng lngtrung bnh ca tn hiu trong mt n v thi gian Cng sut ca tn hiu lin tc x(t) v ri rc x[n] c
nh ngha nh sau:
/22
/2
1lim ( )
T
x TT
P x t dtT
21lim [ ]2 1
N
xN
n N
P x nN
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
19/46
Tn hiu nng lng v tn hiu cng sut
2
0
1( )
T
xP x t dtT
12
0
1[ ]
N
xn
P x nN
Cng sut ca tn hiu lin tc tun hon x(t) vi chu k Tv thi gian ri rc x[n] vi chu k N l tng ng vinng lng trung bnh trong mt chu k nn cng suttrung bnh ca tn hiu tun hon c nh ngha l:
Mt tn hiu l tn hiu cng sut khi n c cng sut trungbnh hu hn, ngha l tha mn:
0
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
20/46
Tn hiu nng lng v tn hiu cng sut Mt tn hiu nu l tn hiu nng lng th khng th l tnhiu cng sut do cng sut ca tn hiu nng lng lunbng 0
Mt tn hiu nu l tn hiu cng sut th khng th l tnhiu nng lng do nng lng ca tn hiu cng sut lunv hn, v d i vi tn hiu tun hon
V d: xc nh nng lng v cng sut trung bnh ca tnhiu sau:
0 1os( ) 0
( ) 2 1 2 [ ]0 c
0 c
t tc n n
x t t t x nkh
kh
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
21/46
Cc php ton c bn trn tn hiu
Php ton trn bin ph thuc
Php ton trn bin c lp
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
22/46
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
23/46
Php ton trn cc bin c lp T l thi gian y(t) = x(at)
a>1: nn tn hiu 01: mt gi tr
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
24/46
Php ton trn cc bin c lp nh x: thay t = -t hoc n = -n
y(t) = x(-t) nh x tn hiu chn l chnh n
nh x tn hiu l l gi tr m ca chnh n
V d: xc nh tn hiu hp y[n]=x[n]+x[-n] ca
1 11 1& 1
[ ] 1 1 [ ]0 0& | | 1
0 0&|n|>1
nn n
x n n x nn n
n
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
25/46
Php ton trn cc bin c lp Dch thi gian: y(t) = x(t - t0)
t0>0: dch sang phi (tr) t0
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
26/46
Mt s tn hiu c bn Tn hiu xung
Tn hiu xung n v thi gian lin tc, k hiu l (t),c nh ngha bng hm delat Dirac nh sau:
Tn hiu xung n v thi gian ri rc, k hiu [n],c nh ngha bi
0 0( )0 0
ttt
( ) 1t dt
0 0[ ]
1 0
nn
n
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
27/46
Tn hiu nhy bc Tn hiu nhy bc n v thi gian lin tc, k hiuu(t), c nh ngha nh sau:
Tn hiu nhy bc n v thi gian ri rc, k hiu u[n],c nh ngha nh sau:
0 0( )1 0
tu tt
0 0[ ]
1 0
nu n
n
Mt s tn hiu c bn
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
28/46
Tn hiu dc Tn hiu dc thi gian lin tc, k hiu r(t), c nhngha nh sau:
Tn hiu dc thi gian ri rc, k hiu r[n], c nhngha nh sau:
tng ng r(t)=tu(t), r[n]=tu[n]
0 0( )0
tr tt t
0 0[ ]
0
nr n
n n
Mt s tn hiu c bn
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
29/46
Tn hiu sin Tn hiu sin gi tr thc thi gian lin tc c biudin di dng sau:
s(t) = Acos(t+)A: bin , : tn s gc (rad/s), : gc pha (rad). Chuk ca tn hiu tun hon ny l T=2/ C th biu din di dng l hm ca bin tn sf=1/T (Hz):
s(t) = Acos(2ft+)
Mt s tn hiu c bn
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
30/46
Tn hiu m thc Tn hiu m thc thi gian lin tc c nh nghanh sau:
f(t) = Aet
A v l cc gi tr thc Nu >0: f(t) m tng,
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
31/46
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
32/46
Tn hiu m phc Tn hiu m phc thi gian lin tc c nh nghanh sau:
f(t) = Ae(+j)t
Mi lin quan gia tn hiu m v tn hiu sin: s dngbiu thc Euler cho ejt, ta thu c biu thc sau cho tnhiu m phc:
f(t) = Aet
[cos(t)+jsin(t)]
Mt s tn hiu c bn
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
33/46
f(t) l mt hm gi tr phc trong phn thc v phno c tnh nh sau:
Re[f(t)] = Aetcos(t)
Im[f(t)] = Ae
t
sin(t) f(t) cng c gi l tn hiu sin phc vi ln phcl Aet v tn s gc
f(t) = Ae(+j)t
ln thc ca f(t) l |A|et v pha l :
2 2 Im( )| | Re( ) Im( ) , arctanRe( )
AA A A
A
Mt s tn hiu c bn
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
34/46
1.2. H THNG
nh ngha h thng
M hnh ton hc ca h thng
Mt s v d v h thng
Phn loi v c im ca h thng
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
35/46
nh ngha h thng
Mt h thng l mt thc th hot ng khi c tn hiu livo (kch thch) v sinh ra tn hiu li ra (p ng)
Theo biu diu ton hc, h thng c c trng bi miquan h gia tn hiu li vo v tn hiu li ra
y(t) = T[x(t)]y[n] = T{x[n]}
T:php bin i c trng cho h thng
x(t) T y(t) x[n] T y[n]
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
36/46
M hnh ton hc ca h thng
Mi quan h gia li vo ca h thng v li ra ca hthng, cn gi l hnh vi ca h thng, c biu din bngmt m hnh ton hc
M hnh ton hc cho php xc nh h thng: xc nhtn hiu li ra khi bit tn hiu li vo
M hnh ton hc c s dng trong vic phn tch vthit k h thng
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
37/46
V d v h thng
H thng truyn thng tng t
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
38/46
V d v h thng
H thng truyn thng s
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
39/46
V d v h thng
H thng iu khin phn hi
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
40/46
Phn loi h thng
H thng lin tc v ri rc
H thng lin tc: cc tn hiu vo, tn hiu ra v cc tnhiu s dng trong h thng u l cc tn hiu thi gian lintc
H thng thi gian ri rc: tn hiu vo v tn hiu ra l cctn hiu thi gian ri rc
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
41/46
Phn loi h thng
H thng n bin v h thng a bin
SISO: (Single-input Single output): mt bin vo-mt bin ra SIMO: (Single input Multiple ouput): mt bin vo-nhiu bin ra
MISO: (Multiple input Single output): nhiu bin vo-mt bin ra
MIMO: (Multiple input Multiple output): nhiu bin vo- nhiubin ra
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
42/46
Phn loi h thng H thng tnh v ng (nh v khng nh)
H thng tnh hay h thng khng nh: l h thng trong gitr ca tn hiu ra ch ph thuc gi tr ca tn hiu vo cng
thi im H thng ng hay h thng c nh: l h thng trong gitr ca tn hiu ra ph thuc c vo gi tr trong qu kh hoctng lai ca tn hiu vo
2
1( ) ( )
[ ] [ ]
i t v t R
y n x n
1( ) ( )
1[ ] ( [ ] [ 1] [ 2])
3
t
i t v d L
y n x n x n x n
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
43/46
Phn loi h thng H thng nhn qu v phi nhn qu
Mt h thng nu tn hiu li ra ca h thng ch c th ph
thuc cc gi tr ca tn hiu vo hin ti hoc trong qu kh chkhng th ph thuc vo cc gi tr tng lai ca tn hiu cgi lh thng nhn qu.
Mt h thng khi tn hiu ra ca h thng c th ph thuc voc cc gi tr tng lai ca tn hiu vo c gi lh thng
khng nhn qu
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
44/46
Phn loi h thng H thng tuyn tnh
H thng c xem l tuyn tnh khi v ch khi tha mnnguyn l ng nht v nguyn l xp chng:
H thng khng tuyn tnh nu khng tha mn iu kintrn
1 2 1 2, : [ ( ) ( )]= [ ( )] [ ( )]x t x t x t x t R T T T
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
45/46
Phn loi h thng H thng bt bin thi gian
H thng bt bin thi gian: mt s dch chuyn thi gianca tn hiu li vo dn n s dch chuyn thi gian tng
ng tn hiu li ra quan h vo/ra khng ph thuc vothi im bt u:
H thng thay i theo thi gian khi quan h vo/ra ph
thuc vo thi im bt u
0 0 0( ) [ ( )] : ( ) [ ( )]y t x t t y t t x t t
-
7/21/2019 Chuong 1 - Tn hiu v h thng.pdf
46/46
Phn loi h thng H thng n nh
H thng c gi l n nh gii hn BIBO (BoundedInput Bounded Output) khi v ch khi tn hiu ra lun c giihn hu hn khi tn hiu vo c gii hn hu hn
Nu tn hiu vo c gii hn hu hn to ra mt tn hiu ra
gii hn khng hu hn th h thng s khng n nh
| ( ) | | ( ) |x t y t