2. C¸c biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch tµi chÝnh nh»m khuyÕn khÝch s¶n

xuÊt vµ thóc ®Èy xuÊt khÈu - Nhµ n íc b¶o l·nh vµ cung cÊp

tÝn dông - Trî cÊp xuÊt khÈu - ChÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i - ThuÕ xuÊt khÈu vµ c¸c u ®·i

vÒ thuÕ

2.1 Nhµ n íc b¶o l·nh vµ cung cÊp tÝn dông

§Ó chiÕm lÜnh thÞ tr êng n íc ngoµi, nhiÒu doanh nghiÖp thùc hiÖn viÖc b¸n chÞu vµ tr¶ chËm, hoÆc d íi h×nh thøc tÝn dông hµng ho¸ víi l·i suÊt u ®·i ®èi víi ng êi mua hµng n íc ngoµi. BiÖn ph¸p nµy th êng cã nhiÒu rñi ro.

Nhµ n íc ®øng ra b¶o l·nh, ®Òn bï nÕu bÞ mÊt vèn.

Tû lÖ ®Òn bï cã thÓ lªn ®Õn 100% vèn bÞ mÊt, nh ng th êng tû lÖ ®Òn bï kho¶ng 60-70%.

Lîi Ých: thóc ®Èy xuÊt khÈu, n©ng ® îc gi¸ b¸n

2.2. Nhµ n íc thùc hiÖn cÊp tÝn dông XK

C¸ch 1: Nhµ n íc trùc tiÕp cho n íc ngoµi vay tiÒn víi l·i suÊt u ®·i ®Ó hä dïng tiÒn ®ã mua hµng cña n íc m×nh.

ý nghÜa: VÒ phÝa n íc cÊp tÝn dông:

- Gióp cho doanh nghiÖp ®Èy m¹nh ® îc xuÊt khÈu v× cã s½n thÞ tr êng tiªu thô, gi¶i quyÕt ® îc t×nh tr¹ng d thõa hµng ho¸ trong n íc.- Cã thÓ b¸n hµng ho¸ víi gi¸ cao h¬n gi¸ thÞ tr êng- N íc cÊp tÝn dông th êng lµ nh÷ng n íc ph¸t triÓn, cã tiÒm lùc kinh tÕ m¹nh nªn viÖc cÊp tÝn dông nµy th êng ®i kÌm víi nh÷ng ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ cã lîi cho n íc cÊp tÝn dông.

VÒ phÝa n íc nhËn tÝn dông:- Gi¶i quyÕt ® îc tr íc m¾t nh÷ng khã kh¨n vÒ vèn ®Ó nhËp khÈu hµng ho¸ cÇn thiÕt.- CÇn c©n nh¾c gi÷a nh÷ng lîi Ých ®em l¹i vµ nh÷ng thiÖt h¹i c¶ vÒ mÆt kinh tÕ vµ chÝnh trÞ cã thÓ g©y ra cho nÒn kinh tÕ

C¸ch 2: Nhµ n íc cÊp tÝn dông cho c¸c doanh nghiÖp trong n íc víi l·i suÊt u ®·i ®Ó c¸c

doanh nghiÖp ®Èy m¹nh XK a/ CÊp tÝn dông tr íc khi giao hµng: nh»m gióp

doanh nghiÖp cã vèn ®Ó trang tr¶i c¸c kho¶n chi phÝ sau :

- Mua nguyªn vËt liÖu - S¶n xuÊt s¶n phÈm: tr¶ l ¬ng cho c«ng nh©n,

tr¶ tiÒn dÞch vô phôc vô sx - Chi phÝ bao b× - C íc vËn chuyÓn: ra c¶ng, s©n bay,... c íc l u

kho, l u b·i,... - B¶o hiÓm, thuÕ,...b/ TÝn dông sau khi giao hµng: nh»m môc

®Ých: - Tr¶ c¸c kho¶n tÝn dông tr íc khi giao hµng - §ãng c¸c kho¶n thuÕ mµ sau nµy sÏ ® îc hoµn

l¹i.

2.3. Trî cÊp xuÊt khÈu (EXPORT SUBSIDIES)

Kh¸i niÖm: Trî cÊp xuÊt khÈu lµ nh÷ng kho¶n hç trî cña ChÝnh phñ (hoÆc mét c¬ quan c«ng céng) cho c¸c kho¶n thu hay gi¸ c¶ trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp cã t¸c ®éng lµm t¨ng xuÊt khÈu mét s¶n phÈm xuÊt khÈu.

Môc ®Ých: gióp ng êi xuÊt khÈu t¨ng thu nhËp, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸, do ®ã ®Èy m¹nh ® îc xuÊt khÈu

H×nh thøc trî cÊp xuÊt khÈu:

- Trî cÊp trùc tiÕp lµ nh÷ng bï ®¾p trùc tiÕp thiÖt h¹i cho doanh nghiÖp khi xuÊt khÈu hµng ho¸ nh ¸p dông thuÕ suÊt u ®·i ®èi víi hµng xuÊt khÈu, miÔn hoÆc gi¶m thuÕ ®èi víi c¸c nhµ xuÊt khÈu ®Ó s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu…. Cho c¸c nhµ xuÊt khÈu ® îc h ëng c¸c gi¸ u ®·i cho c¸c ®Çu vµo s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu nh ®iÖn, n íc, vËn t¶i, th«ng tin liªn l¹c, trî gi¸ xuÊt khÈu.

- Trî cÊp gi¸n tiÕp lµ Nhµ n íc dïng Ng©n s¸ch ®Ó giíi thiÖu, triÓn l·m, qu¶ng c¸o, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c giao dÞch xuÊt khÈu, hoÆc Nhµ n íc gióp ®ì kü thuËt vµ ®µo t¹o chuyªn gia.

T¸c dông cña trî cÊp xuÊt khÈu:

Gãp phÇn ph¸t triÓn c«ng nghiÖp néi ®Þa vµ thóc ®Èy xuÊt khÈu.

Gãp phÇn ®iÒu chØnh c¬ cÊu ngµnh, c¬ cÊu vïng kinh tÕ. Trî cÊp xuÊt khÈu kÝch thÝch lan truyÒn hiÖu øng tÝch cùc vµ kh¾c phôc hiÖu øng tiªu cùc.

- Trî cÊp xuÊt khÈu cßn ® îc sö dông nh mét c«ng cô ®Ó “mÆc c¶” trong ®µm ph¸n quèc tÕ.

MÆt tr¸i cña trî cÊp xuÊt khÈu:

Trî cÊp bãp mÐo sù c¹nh tranh tù nhiªn trong m«i tr êng th ¬ng m¹i tù do.

Chi phÝ c¬ héi cña trî cÊp rÊt lín vµ xÐt vÒ dµi h¹n, trî cÊp cã thÓ c¶n trë sù ph¸t triÓn cña chÝnh ngµnh ® îc trî cÊp.

Trî cÊp kh«ng hiÖu qu¶ vÒ mÆt tµi chÝnh ng©n s¸ch

X¸c suÊt chän sai ®èi t îng trî cÊp kh¸ cao

Trî cÊp cã thÓ dÉn ®Õn hµng ®éng tr¶ ®òa

M« h×nh trî gi¸ xuÊt khÈu

S

D

2000 3000 35001500

Pw=200

P1=2201 2 3 4

Qui ®Þnh cña WTO vÒ trî cÊp XK:

GATT chia trî cÊp ra lµm 3 lo¹i: - Red light subsidies: lµ trî cÊp bÞ

cÊm, vÝ dô nh trî gi¸ xuÊt khÈu. - Green light subsidies: lµ trî cÊp hîp

ph¸p vµ kh«ng bÞ cÊm ®o¸n - Amber light subsidies: bao gåm tÊt

c¶ c¸c lo¹i trî cÊp cßn l¹i. ViÖc xö lý ®èi víi c¸c lo¹i trî cÊp nµy ph¶i tu©n theo c¸c thñ tôc kiÓm tra vµ x¸c minh nhÊt ®Þnh tõ ®ã c¸c n íc míi ® îc phÐp ® a ra c¸c biÖn ph¸p ®èi kh¸ng (CVD - Countervailing Duties )

2.4. ChÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i

a/ Kh¸i niÖm: Tû gi¸ hèi ®o¸i lµ gi¸ c¶ t¹i ®ã ngo¹i

hèi ® îc mua vµ b¸n. VÝ dô: Ng©n hµng Nhµ n íc ViÖt

Nam c«ng bè tû gi¸ b×nh qu©n trªn thÞ tr êng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng cña ®ång ViÖt Nam víi ®ång ®«la Mü ¸p dông cho ngµy 11/10/2004 nh sau: 1USD = 15750VND

Cã c¸c lo¹i c¬ chÕ tû gi¸ hèi ®o¸i kh¸c nhau:Tû gi¸ cè ®Þnh:Tû gi¸ cè ®Þnh cã kh¶ n¨ng bÞ ®iÒu chØnh Tû gi¸ cè ®Þnh trong mét thêi kú nhÊt ®ÞnhTû gi¸ th¶ næi cã qu¶n lý Tû gi¸ giao ®éng trong khung tû gi¸ Tû gi¸ th¶ næi tù do

C¸c c¸ch niªm yÕt tû gi¸:Niªm yÕt trùc tiÕp: gi¸ trÞ ®ång néi tÖ ® îc thÓ hiÖn trùc tiÕp: 1 AUD = 0,6 USDNiªm yÕt gi¸n tiÕp: 1 USD = 15.000 VND 1 VND = ??? USD

T¸c ®éng cña TGH§ ®ÕnXuÊt khÈuNhËp khÈu§Çu t n íc ngoµi vµo ViÖt Nam§Çu t ViÖt Nam ra n íc ngoµiDu lÞch n íc ngoµi vµo ViÖt NamDu lÞch ViÖt Nam ra n íc ngoµiL¹m ph¸tNî n íc ngoµi

b. C¸c lo¹i tû gi¸ vµ t¸c ®éng ®Õn ngo¹i th ¬ng

Tû gi¸ hèi ®o¸i chÝnh thøc vµ tû gi¸ hèi ®o¸i thùc tÕ

TGH§CT x ChØ sè gi¸ c¶ trong n íc

ChØ sè gi¸ c¶ n íc ngoµi Khi tû gi¸ hèi ®o¸i thùc tÕ chªnh

lÖch lín so víi tû gi¸ hèi ®o¸i chÝnh thøc (TGH§CT ® îc ®Þnh qu¸ cao), ¶nh h ëng ®Õn xuÊt khÈu, nhËp khÈu?

TGH§TT =

- Thø nhÊt, ®èi víi nhËp khÈu: gi¸ c¶ hµng ho¸ trong n íc t¨ng nhanh h¬n gi¸ c¶ hµng ho¸ n íc ngoµi, hµng nhËp khÈu sÏ trë nªn rÎ h¬n so víi hµng ho¸ trong n íc, ®iÒu nµy sÏ khuyÕn khÝch nhËp khÈu.

- Thø hai, ®èi víi xuÊt khÈu: XuÊt khÈu s¶n phÈm s¬ chÕ: chÊp nhËn

gi¸ (gi¸ ®Çu ra), gi¸ ®Çu vµo t¨ng, néi tÖ thu ® îc kh«ng t¨ng -> xuÊt khÈu gi¶m.

XuÊt khÈu s¶n phÈm chÕ t¹o: chi phÝ s¶n xuÊt t¨ng -> t¨ng gi¸ -> gi¶m søc c¹nh tranh -> xuÊt khÈu gi¶m

c/ BiÖn ph¸p xö lý trong tr êng hîp TGH§TT qu¸ cao

BiÖn ph¸p 1: T¨ng c êng kiÓm so¸t nhËp khÈu

BiÖn ph¸p 2: §iÒu chØnh tû lÖ l¹m ph¸t trong n íc (inflation rate)

BiÖn ph¸p 3: Ph¸ gi¸ TGH§CT (ph¸ gi¸ hèi ®o¸i - devaluation)

Ph¸ gi¸ hèi ®o¸i

Kh¸i niÖm: Ph¸ gi¸ hèi ®o¸i lµ viÖc Nhµ n íc ta gi¶m gi¸ trÞ cña ®ång néi tÖ so víi ®ång ngo¹i tÖ.

T¸c ®éng cña biÖn ph¸p ph¸ gi¸ hèi ®o¸i: XuÊt khÈu t¨ng NhËp khÈu gi¶m FDI vµo trong n íc t¨ng, FDI ra n íc ngoµi gi¶m Du lÞch vµo trong n íc t¨ng, du lÞch ra n íc

ngoµi gi¶m Ph©n biÖt gi÷a ph¸ gi¸ hèi ®o¸i vµ ph¸ gi¸

hµng ho¸?

C¸c c¸ch niªm yÕt tû gi¸:Niªm yÕt trùc tiÕp: gi¸ trÞ ®ång néi tÖ ® îc thÓ hiÖn trùc tiÕp: 1 AUD = 0,6 USDNiªm yÕt gi¸n tiÕp: 1 USD = 15.000 VND 1 VND = ??? USD

T¸c ®éng cña TGH§ ®ÕnXuÊt khÈuNhËp khÈu§Çu t n íc ngoµi vµo ViÖt Nam§Çu t ViÖt Nam ra n íc ngoµiDu lÞch n íc ngoµi vµo ViÖt NamDu lÞch ViÖt Nam ra n íc ngoµiL¹m ph¸tNî n íc ngoµi

TH1: tû gi¸ lµ 15.000VND/USD 1. Nhµ xuÊt khÈu b¸n ® îc (USD) 100.000 2. T ¬ng øng víi mét sè néi tÖ (triÖu ®ång) 1.500 3. Chi phÝ cho xuÊt khÈu (triÖu ®ång) 1.000 4. Lîi nhuËn cña xuÊt khÈu (triÖu ®ång) 500TH2: l¹m ph¸t trong n íc lµ 0% (so víi n íc b¹n hµng) 1. Nhµ xuÊt khÈu b¸n còng lo¹i hµng ®ã vÉn thu 100.000 2. T ¬ng øng víi sè néi tÖ 1.500 3. Nh ng chi phÝ cña nhµ s¶n xuÊt

1.100 4. Nªn l·i cña xuÊt khÈu cßn

400TH3 Ph¸ gi¸ 10% tøc 19.600 ®ång lÊy 1 ®« la Mü. 1. Nhµ s¶n xuÊt vÉn b¸n ® îc 100.000 2. T ¬ng øng víi sè néi tÖ 1.650 3. Chi phÝ xuÊt khÈu lµ 1.100 4. Lîi nhuËn lµ 550 5. Trõ ®i l¹m ph¸t 10% so víi n¨m ®Çu lîi nhuËn ® îc kh«i phôc lµ 500 triÖu ®ång.

§Ó khuyÕn khÝch xuÊtkhÈu, ®èi víi tû gi¸, c¸c quèc gia ¸p dông biÖn ph¸p ph¸ gi¸ hèi ®o¸i.Ph¸ gi¸ hèi ®o¸i lµ viÖc quèc gia tuyªn bè gi¶m gi¸ ®ång néi tÖ so víi ®ång ngo¹i tÖ. Nãi c¸ch kh¸c TGH§CT gi¶m ®i trong khi chØ sè gi¸ c¶ trong n íc vµ n íc ngoµi kh«ng thay ®æi, lóc nµy th× häat ®éng XK t¨ng lªn do cïng mét chi phÝ nh ng l îng ngo¹i tÖ thu vÒ ®æi sang thu ® îc mét l îng néi tÖ lín h¬n khi ch a cã ph¸ gi¸ hèi ®o¸i. Tuy nhiªn vÒ dµi h¹n th× ph¸ gi¸ hèi ®o¸i sÏ ¶nh h ëng ®Õn nî n íc ngoµi, ®Çu t n íc ngoµi chØ sè gi¸ c¶ trong n íc vµ tû lÖ l¹m ph¸t.

Nhãm biÖn ph¸p 3: C¸c biÖn ph¸p vÒ thÓ chÕ vµ xóc tiÕn XK 1. VÒ thÓ chÕ

M«i tr êng ph¸p lý thuËn lîi cho xuÊtkhÈu:- thÓ chÕ hãa tÊt c¶ c¸c chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p khuyªn khÝch hç trî xk, - ®µm ph¸n ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh th ¬ng m¹i song ph ¬ng vµ ®a ph ¬ng, gia nhËp vµ ký kÕt c¸c HiÖp íc quèc tÕ t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy tù do bu«n b¸n

2. Thùc hiÖn xóc tiÕn XK Xóc tiÕn vµ ph¸t triÓn xuÊt khÈu (export

development and promotion) lµ nh÷ng sù lùa chän mang tÝnh chiÕn l îc vµ nh÷ng ch ¬ng tr×nh liªn quan cña chÝnh phñ, cã thÓ trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp th«ng qua c¸c c¬ quan ®¹i diÖn, thùc hiÖn ®Ó t¨ng sè l îng c¸c nhµ xuÊt khÈu, kim ng¹ch xuÊt khÈu vµ thu nhËp/lîi Ých tõ xuÊt khÈu (c¶ lîi Ých kinh tÕ vµ lîi Ých x· héi) th«ng qua c¸c ch ¬ng tr×nh n©ng cao n¨ng lùc, c¸c hç trî v ît biªn giíi hoÆc c¸c ho¹t ®éng trªn thÞ tr êng

- C¸c ho¹t ®éng trî cÊp xuÊt khÈu:Trî cÊp trùc tiÕpTrî cÊp gi¸n tiÕp

- C¸c ho¹t ®éng cung c©p th«ng tinTh«ng tin vÒ hµng ViÖt NamTh«ng tin vÒ thÞ tr êng n íc ngoµi

IV. Qu¶n lý vµ thñ tôc XK 1. Ph¶i qu¶n lý XK - B¶o vÖ tµi nguyªn, b¶o vÖ ®éng vËt vµ thùc vËt, b¶o vÖ di s¶n v¨n hãa ®å cæ, thùc hiÖn cam kÕt víi c¸c quèc gia vµ tæ chøc quèc tÕ 2. C¸c c«ng cô - ThuÕ xuÊt khÈu-CÊm XK - GiÊy phÐp XK- Qu¶n lý chuyªn ngµnh cña c¸c Bé - Thñ tôc h¶i quan -H¹n ng¹ch XuÊt khÈu - Qu¶n lý ngo¹i tÖ