chuyên đề toan thpt

Upload: nguyen-ha-duc-thinh

Post on 30-May-2018

225 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    1/24

    TRNG I HC S PHM H NIKHOA TON TIN

    *********

    Chuyn

    QUI NP TON HC

    Gio vin hng dn: ng nh HanhSinh vin thc hin: Nguyn Ngc Th

    Lp: HK53Ton

    H NI,THNG 11-2006

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    2/24

    Chuyn : Qui np ton hc

    I DUNG CHNH

    1. Phng php gii2. Cc dng ton in hnh3. V d minh ho4. Li gii chi tit 5. Ch 6. Bnh lun phn tch7. Bi tp

    Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 2

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    3/24

    Chuyn : Qui np ton hc

    Li m u

    Trong khun kh gii hn ca mt chuyn nhm bin son chng ti xinkhng a ra cc khi nim nh ngha,mnh , nh l v cc tnh cht ctrong SGH ph thng m ch a ra cc dng ton km theo phng php gii ,tip l cc v d minh ha cng li gii chi tit. Kt thc v d l nhng ch cn thit nhm tng cht lng s phm cho chuyn . Sau mi dng ton chnti c a ra mt lot cc bi tp ngh cc bn tham kho v th sc.

    Khi no cn dng n kin thc no chng ti s vn trnh by li trc kh s dng trong bi gii ca mnh. Mc d tham kho mt lng rt ln cc tliu hin nay cng vi s n lc ca bn thn nhng do trnh hiu bit c hnn chc chn khng trnh khi thiu st rt mong c s gp ca thy gio ng nh Hanh v tp th lp K 53H. Xin chn thnh cm n.

    Mt ln na nhm bin son chng ti xin by t lng cm n ti thy gio ng nh Hanh c v, ng vin, gi , trong qu trnh chng ti thc hin

    chuyn ny, chuyn sm c hon thnh. Xin chn thnh cm n Thy.Chng ti cng xin chn thnh cm n bn Phm Tr My cung cp cho

    chng ti nhiu ti liu hay v qu trong qu trnh thc hin chuyn . Th gp ca cc bn xin gi v a ch email : [email protected]

    Ngi thc hin

    Nguyn Ngc Th.

    Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 3

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    4/24

    Chuyn : Qui np ton hc

    QUI NP

    Phng php qui np thc s c hiu lc vi lp cc bi ton chng minh mmnh ph thuc vo s t nhin n N.

    Phng php gii

    chng minh mt mnh Q(n) ng vi min p , ta thc hin 2 bc theoth t: Bc 1: Kim tra mnh l ng vin p

    Bc 2: Gi s mnh ng vin k p , ta phi chng minh rng mnh ng vi 1n k .

    Cc dng ton minh ho.

    Dng 1 : Dng phng php qui np chng minh mt ng thc . VD1: Chng minh rng : vi mi s t nhin n 2 ,ta c :

    an bn = (a b)(an 1 + a n 2.b + +a.bn -2 +b n 1) (1) Ta chng minh ng thc (1) bng phng php qui np.

    Gii

    Khi n=2 th VT(1) = a2 b 2 , VP(1) = (a b)(a+ b)= a2 b2 .

    Vy ng thc (1) ng vi n=2.

    Gi s (1) ng vi mi n = k 2 , tc l :

    a k b k = (a b )(ak-1 + a k-2.b + + a.bk-2 + b k-1 )Ta CM (1) cng ng vi n=k + 1 , tc l :

    Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 4

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    5/24

    Chuyn : Qui np ton hc

    a k+1 b k+1 = (a-b)(ak + a k-1.b ++ a.bk-1 + bk )

    Tht vy : p dng gi thit qui np , ta c : a k+1- b k+1 = a k+1 ak .b+ak .b bk+1

    = ak (a-b) + b(ak -bk )

    = ak (a-b) +b(a-b)(ak-1 + a k-2.b + + a.bk-2 + b k-1 )

    = (a-b) [ak + b(ak-1 +a k-2.b ++a.bk-2 +b k-1) ]

    = (a-b)(ak +a k-1.b ++a.bk-1 +bk )

    Vy (1) ng vi mi s t nhin n 2.

    Bnh lun: Trong li gii trn ta dng k thut thm bt s hng bc chng minh (1)ng vi n = k+1 ,lm nh vy ta s dng c gi thit qui np ca bi ton. y l mt k thut hay c hiu lc mnh m trong vic n gin ho li gii, c dng rng ri trong qu trnh gii nhiu dng ton khc nhau ng vi nhiu chuyn khc nhau ca ton ph thng . V d sau cho thy r iu ny.

    (TTS_khi A2002cu1 )

    Cho phng trnh : 0121loglog 2323 =++ m x x (2) ( m l tham s )

    1. Gii phng trnh (2) khi m = 22. Tm m phng trnh (2) c t nht mt nghim thuc on33;1 . Bnh thng nu khng dng k thut thm bt th nhiu hc sinh s lm nh sau :

    iu kin 0> x , t 23log 0t x , khi pt (2) vn l dng v t ,tt nhin vic gii(2) khng c g kh khn sau mt hi lus cho ta p n . Tuy nhin nu ta thm 2ng

    Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 5

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    6/24

    Chuyn : Qui np ton hcthi bt i 2 vo v tri ca phng trnh (2) th li mt ng cp khc . Khi phntrnh (2) tr thnh :

    0221log1log 2323

    =+++ m x x

    iu kin 0> x . t 11log23 += xt ta c : 022

    2=+ mt t (3) . R rng (3) l

    phng trinh bc 2 i vi bin t, vic gii (3) n gin v nhanh hn nhiu so vi gi phng trnh m cch t u tin mang li . Cng phi ni thm rng vn c hc sinhmay mn thy trong phng trnh c s gp mt ca cn thc lp tc t t bng cnthc v dn ti pt(3) nh trn. Nhng ch l may mn ngoi l m mt s t bi tonmang li trong phi k n bi ton trn.

    Qua phn tch v d trn ta thy li ch v s hiu qu m k thut thm bt em licho chng ta trong vic gii ton ph thng l rt ln.

    Ta s gp li k tht ny trong li gii v d (5) ngay sau y v mt s v d khc na cmt trong chuyn ny .Xin mi cc bn cng theo di. VD2: CMR: Mi s t nhin n 1 , ta c :

    ( ) ( )( )6

    1211...321 2

    2222 ++=+++++nnn

    nn

    (2)

    Gii

    Khi n = 1 VT(2) = VP(2) nn (2) ng.

    Gi s (2) ng vi n = k 1 , tc l :

    ( )6

    )12)(1(1...321. 22222

    ++=+++++ k k k k k

    Ta phi chng minh (2) cng ng vi n = k +1 , tc l :

    ( )[ ] ( )6

    )3)(2)(1(111...321 22222 +++=+++++++ k k k k k

    Tht vy : 12+22+32++(k-1)2+ k 2 +(k+1)2

    = 2 22 2 2 21 2 3 ... 1 1k k k

    Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 6

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    7/24

    Chuyn : Qui np ton hc

    6)12)(1( ++= k k k

    + (k+1)2

    = 22 7 61

    6k k

    k

    6)32)(2)(1( +++= k k k

    .Vy (1) ng vi mi s t nhin n 1.

    Ch : li gii trn khng c g c bit ngoi k nng nhm s hng tinh t thnh lp s xut hin ca gi thit qui np bc n = k+1 dn n gii quy

    bi ton.

    VD3 Tm s hng tng qut ca dy s sau :

    nn uuu 2,3 11 == + , ( )1n

    GiiTa c :

    011

    2 12

    3 2

    1

    3 3.22. 2.3 6 3.22. 2.6 12 3.2

    .........................................3.2nn

    uu uu u

    u

    Ta s chng minh 13.2nnu (3) bng qui np .

    Khi n = 1 ta c 1 3u ( ) dogt (3) ng .

    Gi s (3) ng vi n = k,( )1k

    tc l :1

    3.2k

    k uTa phi chng minh (3) ng vi n = k+1 , tc l :1 3.2k k u

    Tht vy : 11 2. 3.2.2 3.2k k k k u u Vy (3) ng vi n = k+1 nn cng ng vi mi1n .

    Ch : Sau v d ba ta rt ra phng php gii chung cho dng ton tm s hng tng qut ca mt dy s gm hai bc :

    Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 7

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    8/24

    Chuyn : Qui np ton hc Bc 1:Tm vi s hng u ca dy Bc 2 : D on s hng tng qut, ri chng minh bng qui np.

    VD4: Tnh o hm cp n ca hm s sau : x y += 11

    Gii

    Ta c :2

    ,

    )1(1 x

    y+= ,

    3,,

    )1(2.1 x

    y+= ,

    4,,,

    )1(3.2.1

    x y

    +=

    ,,)(n y

    By gi ta tm)(n y bng quy np nh sau :

    Gi s( ) ( )

    ( ) 11!1++

    = k k k

    xk y

    Ta c :( )[ ] 1)1(

    1

    )1(2

    ,)()1(

    )1()!1()1(

    )1()1)(1)(1(

    .!1 +++

    ++

    ++=

    +++== k

    k

    k

    k k k k

    xk

    x xk

    k y y

    Vy1)1(

    !).1(++

    = nn xn

    y

    Ch : Phng php gii chung cho dng ton ny c th phn lm hai bc nh sau :

    Bc 1: Tnh o hm cp mt , hai,ba,,cho ti khi d on c ohm cp n. Bc 2: Chng minh o hm cp n ng bngqui np ton hc .

    VD5 : ( thi hc k 1, i s tuyn tnh - lp K53GH_2003)CMR : Nu s phc z tha mn :

    cos21

    cos21 =+=+ nn z z z z (5)

    Gii

    Vi n=1, z

    z VT += 1)5(

    , VP(5)= cos2 theo gi thit (5) ng .

    Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 8

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    9/24

    Chuyn : Qui np ton hcGi s (5) ng vi n=k , tc l :1 2cosk k z k z

    Ta phi chng minh (5) cng ng vi n=k+1, tc l : 111 2cos 1k k z k z

    Tht vy : 1 11 11 1 1 1k k k k k k z z z z z z z z

    ( ) .1cos2cos2.cos2 = k k

    1. 4 cos( 1) cos( 1) 2cos 12

    k k k

    =2cos(k+1)

    Vy (5) ng vi n = k +1,nn (5) ng vi1 n .

    Ch : khng bnh lun thm v li gii trn . Tht bt ng khi y li l thihc k cp i hc . iu ny chng t qui np khng phi mt vn ngulnh trong cc k thi.Do vic nm vng phng php gii l iu tht cn thivi mi ngi hc v lm ton.

    Bnh lun chung cho dng mt : Qua nm v d trn ta thy bi ton chng minh ng thc bng cch dng phng php qui np ton hc ch kh khn v phc tp phn cu

    bc 2 , tc l chng minh ng thc ng vi n=k+1.Khi t ng thc cn chngminh ng vi n=k+1,ta bin i kho lo,(dng k thut thm bt ,hoc tch s hng ) s dng c gi thit ng thc ng vi n=k,tip tc thc hin tnh ton mt s bna ta s c pcm.

    Cn nhm mnh rng vi dng ton mt ta thng bin i theo con ng ny ! Tuy nhin y khng phi l cch bin i duy nht,ta c th bin i trc tip t gi thit ng thc ng vi n = k (gi thit qui np ca bi ton) , suy ng thc ng vi n =k+1. minh ho cho cch lm ny ta cng nhau i xt v d sau y :

    CMR mi n thuc N* ta c : nnnn

    3.432

    43

    3...32

    31

    2

    +=+++ (BL)

    Gii

    Vi n = 1 , th (BL) :1 3 53 4 12

    ng.

    Gi s (BL) ng vi n = k, tc l : 21 2 3 2 3...3 3 3 4 4.3k k

    k k (BL.1)

    Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 9

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    10/24

    Chuyn : Qui np ton hc

    Ta phi chng minh (BL) ng vi n = k+1, tc l:

    ( ) ( )112 3.4

    312

    4

    3

    3

    1

    3...3

    2

    3

    1++

    ++

    =

    +

    ++++ k k k k k k

    (BL7.2)

    Tht vy : Cng vo hai v ca (BL7.1) mt lng l : 11

    3k k

    , ta s c (BL7.2)

    Vy (BL) ng vi n = k+1, nn cng ng vi mi n thuc N* .K thut bin i ny s mt ln na c th hin v d (8) trong dng hai qui npton hc. Xin mi cc bn cng theo di.

    Bi tp ngh.

    Bi 1: CMR : Mi n* N , ta c : 1+3+5++(2n-1) = n2

    Bi 2 : CMR: * N n , ta c : 11 2 3 ...2

    n nn

    Bi 3: CMR : M i *n N ,ta c : ( )4

    1...21

    2333 +=+++ nnn

    Bi 4: CMR : Mi a >0, a 1, 1 2, ,..., 0n x x x ,ta c h thc sau:

    1 2 1 2... ...log log log log n n x x x x x xa a a a Bi 5: CMR: Mi s t nhin n 1, vi mi cp s (a,b),ta c cng thc sau y, gi lcng thc khai trin nh thcniutn. n 0 n 1 n-1 1 2 n-2 2 k n-k k n n= + + +...+ +...+(a+b) C a C a b C a b C a b C bn n n n n

    Bi 6: CMR : 213 3 3 31 2 3 ...

    2

    n nn sn

    Bi 7: CMR: Vi mi s t nhin n 1,ta c ng thc :

    2)1(

    ...321+=++++ nnn

    Bi 8: CMR : mi n thuc N ta c :( ) ( ) nn

    n 2121

    2

    11...

    254

    194

    114

    1 2 +=

    Bi 9: Tnh o hm cp n ca cc hm s sau :

    a) )1ln( x y += b) 1

    1 y

    x x

    Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 10

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    11/24

    Chuyn : Qui np ton hcc) ax y sin= a const d) 2sin y x

    Bi 10: Tm tng s )1(1

    ...3.2

    12.1

    1nn sn

    Bi 11:Tm s hng tng qut ca cc dy s sau :a) 1 1

    13, 2 .2n n

    u u u

    b) 1 1, .n nu a u a bu Cc bi tp ngh chng ti a ra c la chn cn thn, k lng, phnno c tnh cht nh hng phn loi theo cc loi ton cha trong dng mt .

    Dng 2: Dng phng php qui np chng minh mt bt ng thc.VD1: Chng minh bt ng thc Bec-nu-li(Bernoulli). Nu h >0 , vi mi s t

    nhin n 2 nhh n +>+ 1)1( (1) ,

    Gii Nu n =2, ta c : (1+h)2 = 1+2h+h2 > 1+2h (v h2> 0) .Vy (1) ng .Gi s (1) ng n n = k , tc l :( 1+h)k > 1+kh (2).Ta phi chng minh (1) cng ng n n =k+1 ,tc l : (1+h)k+1 > 1+(k+1)h.

    Tht vy : (1+h)k+1 =(1+h)(1+h)k ( 2)do

    (1+h)(1+kh) =1+h+kh+kh2

    = 1+h(1+k)+kh2 > 1+h(1+k).(v kh2 >0)Vy (1) ng vi mi s t nhin n 2.

    Ch : Php chng minh trn gi thit h khng ph thuc n . Trong trng hp h ph thuc n , ngi ta chng minh rng bt ng thc bec_nu_li vn ng (dngcng thc nh thc niutn ) .

    VD2 : ( 101 cu 4a_BTTS)Chng minh rng nu x >0 th vi mi s t nhin n ta u c :

    !...

    2!x

    x12

    n x

    en

    x ++++>(2)

    Gii

    Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 11

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    12/24

    Chuyn : Qui np ton hc

    Xt hm s . 2

    1 ...2! !

    n x

    n

    x x x e x

    n f

    Ta

    phi chng minh : 0, : 0n x n N x f (2.1)Tht vy , ta c : , 0 0nn f Xt 1 1

    x x e x f Ta c

    ,

    11 0, 0 , x x e x f ( ) x f 1 tng vi mi x >0 1 1 0 x f f

    Vy cng thc (2.1) ng vi n=1.

    Gi s bt ng thc ng vi n=k.

    Ta c: 2

    0, 1 ... 02! !

    k x

    k

    x x x x e xk

    f

    (2.2)

    Ta phi chng minh :

    2 1

    10, 1 ... 0

    2! ! 1 !

    k k x

    k

    x x x x x e x

    k k f

    Tht vy , ta c :

    1,

    1

    12 .1 ...2! ! 1 !

    k k x

    k

    k x x k x x e

    k k f

    1,

    11 ...

    1 !

    k k xk k

    x x x e x xk k f f

    Theo (2.2) c( ) ( ) ( ) x x x f f f

    k k k 1

    ,

    100

    ++>>

    tng vi

    ( ) ( ) 00011

    =>>++ f f k k x x

    Vy bt ng thc ng vi n=k+1 nn cng ng vi mi s t nhin n .

    Ch : Nhn vo bt (2) ta thy c hai v u l cc hm s ca bin x . Nu ta

    chuyn ton b v phi ca bt (2) sang v tri v t bng ( ) x f n bi ton tr

    thnh Cmr : ( ) 0,,0 >> x N n x f n . Khi dng qui np x l bi ton kt

    hp vi ng dng ca o hm v tnh n iu ca hm s l v cng hp l.Rrng im mu cht,bc t ph a n hng gii p cho bi ton l thao tcchuyn v .

    Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 12

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    13/24

    Chuyn : Qui np ton hc

    VD3 (131CU4a_BTTS):Cho hm s f xc nh vi mi x v tho mn iu kin :

    f(x+y) f(x).f(y) vi mi x,y (3)CMR : Vi mi s thc x v mi s t nhin n ta c :

    ( )

    n

    n

    x f x f

    2

    2

    (3.1)

    Gii

    Trong BT f(x+y) f(x).f(y) thay x v y bng2 x

    , ta c:

    ( ) ( )

    2

    22.

    222 +

    x f x f x f x f x x f

    Vy bt ng thc( )

    n

    n

    x f x f

    2

    2

    ng vi n=1

    Gi s bt ng thc ng vi n =k , 1k

    . Ta c( )

    k

    k

    x f x f

    2

    2

    Ta chng minh bt ng thc ng vi n = k+1, tc l :( )

    12

    12

    +

    +

    k

    k

    x

    f x f

    Tht vy ta c :2

    1 1 12 2 2 2

    22 2

    12 2

    12 2

    12 2

    x x x x f f f k k k k

    k k x x f f k k

    k k x x f f k k

    Do tnh cht bc cu ta c c :( )

    12

    12

    +

    +

    k

    k

    x f x f

    Bt ng thc ng vi n = k+1 nn cng ng vi mi s t nhin n.

    Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 13

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    14/24

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    15/24

    Chuyn : Qui np ton hcTa phi chng minh : 2 1k k u u

    Ta c :( 5.1)

    12 1

    1 12 2

    dok k

    k k u uu u

    Vy (5) ng vi n = k+1 nn cng ng vi mi n thuc N* .Chng minh dy cho l b chn di. Ta dng qui np chng minh :

    *1,u n N n (6)Khi n=1 , 2 11u nn (6) ng.

    Gi s (6) ng vi n = k , 1k ngha l 1uk (6.1)

    Ta phi chng minh : 1 1k u

    Ta c : 1211

    21

    1 =+

    >+

    =+k

    k

    uu . Vy 1 1k u .Dy s cho b chn di bi 1.

    Ch : Khi gp dng ton chng minh dy s n iu v b chn ta thc hinnh sau :

    bc 1 : Dng qui np chng minh dy s l n iubc 2 : D on s M trong trng hp dy b chn trn bi M v S mtrong trng hp ngc li.Sau dng qui np chng minh dy b chnbi trn bi M hoc b chn di bi m trong trng hp ngc li .

    VD 6:

    Chng minh rng : 2,,11 ><

    + n N nn

    n

    n

    (6)

    Gii

    Khi n =3 bt (6) tr thnh 32764

    31

    13

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    16/24

    Chuyn : Qui np ton hc Ch : li gii trn ta dng phng php lm tri nh gi ca bt bc n

    =k +1,ti v tr du bt (2).C th ni y l phng php ch cng, mang tnhc th trong chng minh bt .Hc sinh cn nm vng v lm tt phng php nyv s hiu qu m n mang li, cng lu rng khng nn nh gi bt qu lng ,hoc qu cht . Sau y l mt v d minh ho na ginh cho phng php nh gi lm tri.

    VD 7: Cho x1,x2,,xn l cc s dng. Chng minh rng :

    4,2...3112

    1

    2413

    2

    2

    1 ++++++++++ n

    x x x

    x x x

    x x x

    x x x

    x x x

    n

    n

    nn

    n

    n(7)

    GiiVi n = 4 , bt c dng :

    2231

    42

    42

    31

    31

    4

    24

    3

    13

    2

    42

    1 ++++

    ++++++++ x x

    x x x x x x

    x x x

    x x x

    x x x

    x x x ng.

    Gi s bt(7) ng vi n = k . Tc l :

    ( )4,2...112

    1

    13

    2

    2

    1 ++++++++ k

    x x x

    x x x

    x x x

    x x x

    k

    k

    k k

    k

    k (7.2)

    Ta chng minh bt(7) ng vi n = k+1.

    Do vai tr bnh ng gi cc xi ( i = 1,2,,k+1), nn khng gim tnh tng qut ca biton ta c th gi s xk+1= min{ x1,x2,,xn } , tc l : 0, ,1 1 1 1 x x x x xk k k k Do vy ta c :

    1113

    2

    2

    1

    1

    1

    1113

    2

    12

    11

    ......

    +

    +++ ++++++>++++++++= k

    k

    k k

    k

    k k

    k

    k k x x

    x x x

    x x x

    x x x

    x x x

    x x x

    x x x

    x s

    (7.1)

    Do: 0;;1

    1

    11112

    1

    12

    1 >++

    ++

    +

    +

    ++ k

    k

    k

    k

    k k

    k

    k k x x

    x

    x x

    x

    x x

    x

    x x

    x

    x x

    x (7.3)

    T (7.1),(7.2),(7.3) suy ra 21 >+ sk . Vy bt ng vi 1n k nn cng ng vi mi n . l pcm.

    Ch : Th d trn cng cho thy r nt sc mnh ca phng php nh gi lmtri trong chng minh bt .Bc ngot a n hng gii quyt cho li gii bton l thao tc nh gi , c lng , gi tr ca xk+1 = minxi ,{ i= 1,2,n} bc n = k+1 .

    Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 16

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    17/24

    Chuyn : Qui np ton hcVD 8 : Chng minh rng : 1n , ta c ( )

    12

    12.6.4.2

    12...5.3.1

    +

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    18/24

    Chuyn : Qui np ton hcChng minh rng :tgn ntg

    Bi 2Chng minh rng : vi a >0 th 1 4 1...2aa a a

    Bi 3 Chng minh rng : 1 1 , 3nn n nn Bi 4 Chng minh rng vi mi s t nhin n ta c :

    121

    ...3

    1

    2

    11)

    1....321)

    ++++

    +++++

    nn

    b

    nn

    nna

    c)212

    1...

    31

    21

    1 2n>

    ++++

    Bi 5 Chng minh bt ng thc :

    ( )( )( ) ( ) 12232222 2.3

    121...212121

    +

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    19/24

    Chuyn : Qui np ton hcBi 13 Cho n s dng nghim ng iu kin .1.... 21 =naaa CMR :

    (*)...21 naaa n +++

    Du =xy ra khi no ?

    Bi 14 Chng minh mi s t nhin n >1, ta c : 1 cos cos 11

    n nn n

    Bi 15 Cho n l s t nhin v 0 1 2n

    CMR : ( )( ) tg tgnnn .cos1cos1 ++

    ++>

    nnnCMRn N n

    Qua hai dng u ca qui np ton hc ta c cm gic mc hay va kh ca biton tng dn.Do c th ca n ,hai dng ny c hc tng i su ph thng.Dng ba ca bi ton ,cng l dng cui cng chng ti s trnh by trong chuyn ny c hc s qua bc ph thng v hc cao hn nm th haica trng hsp... Cng v l do m dng ba c chng ti a vo sau cng . Xin mi cc bn chuyn sang dng ba ca qui np ton hc.

    Dng 3: Dng qui np ton hc chng minh mt biu thc dngUn chia ht cho mt s t nhin .

    VD1: Chng minh rng nnna N n n 53, 23* ++= chia ht cho 3 . (1)

    GiiVi n = 1 ta c : 391.51.313 21 =++=a ng .

    Gi s (1) ng vi n = k ,( )1k , tc l : 353 23 k k k a k ++=

    Ta phi chng minh (1) ng vi n = k+1, ngha l : ( ) ( ) ( )315131 231 +++++=+ k k k a k

    Tht vy : 55363133 2231 ++++++++=+ k k k k k k a k

    3993533

    2

    3

    23 +++++= k k k k k

    Vy (1) ng vi n = k+1, nn cng ng vi mi* N n

    Ch : Ta bit rng mt tng chia ht cho mt s khi tng s hng ca tng chia

    ht cho s . Nhn thy1+k a l mt tng cc a thc ca k , Vy chng minhak+1 chia ht cho 3 ta phi thc trin ak+1 , sau tin hnh thc hin sp xp li

    Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 19

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    20/24

    Chuyn : Qui np ton hccc s hng , kt hp vi gi thit qui np , vit li ak+1di dng tng cc s hng chia ht cho 3.

    VD2:Chng minh rng 2 n , ta c : an = ( )( ) ( ) nnnnn 2...21 +++ (2)

    GiiKhi n = 2 , ta c : a2 = ( )( ) 222212 ++ ng

    Gi s (2) ng vi n =k , 2k , tc l : ak = ( )( ) ( ) k k k k k 2...21 +++

    Ta phi chng minh (2) ng vi n = k+1, ngha l :ak+1 = ( )( ) ( ) 1211...2111 ++++++++ k k k k k

    ( )( ) ( ) ( )( ) ( )( )( )21...322...32 +++++++=++++= k k k k k k k k k k k k

    11 2 3 ... .2. 1 222

    k k k k k k k k

    k 1 4 2 4 31 4 4 4 4 4 2 4 4 4 4 4 3

    Vy (2) ng vi n = k+1 ,nn (2) ng vi 2 n . Ch : Li gii v d hai khng c g mi l , ta thc hin k thut vit li ak+1 ,

    thnh lp s xut hin gi thit qui np , d dng suy ra pcm.

    VD3: Chng minh rng : an = 1,67627263 33 + nnn (3)

    GiiVi n = 1 , ta c :a1 = 676676271.263 31.3 =+ nn (3) ng.Gi s (3) ng vi n = k , 1k tc l : ak = 67627263 33 + k k (3.1)Ta phi chng minh (3) ng vi n = k+1, tc l : ak+1= ( ) ( ) 676271.263 313 +++ k k

    Tht vy :ak+1 = ( ) 676)1.3(676333)1(3 67667627263.2727)1(263 ++=+ +++ k k k

    do

    k k

    Vy (3) ng

    vi n = k+1 , nn (3) ng vi mi .1n

    Ch : v d ny vic vit li ak+1 khng ch n thun l s thc trin sp xpli cc s hng , r rng y k thut thm bt li pht huy tc dng, vic a 27ra ngoi lm tha s chung, vi mc ch thnh lp c gtqn lm d ra mt lng so vi lng ban u , cn bng bi ton ta thm vo mt lng 676k+676 . Lm nh vy ta s dng c gtqn tin n kt thc li gii.

    V d bn di y l mt minh hc na cho li gii loi bi tp ny.

    Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 20

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    21/24

    Chuyn : Qui np ton hc

    VD4: Chng minh rng: 382.32.5:1 121112 ++ + nnnnn (4)Vi n = 1 , ta c : 38382.94.52.32.5 11.2111111.2 =+=+ ++ nn (4) ngGi s (4) ng vi n = k,( )1k tc l : 382.32.5 121112 ++ + k k k k (4.1)Ta phi chng minh (4) ng vi n = k+1, tc l :

    382.32.5 1221111122 ++++++ + k k k k

    Tht vy :

    ( ) 382.3.382.32.5.50

    23.122.5.502.4.3.32.2.5.252.32.5

    38

    121

    )1.4(38

    121112

    1211121211121221111122

    +++

    ++++++++++

    +=

    +=+=+

    k k

    do

    k k k k

    k k k k k k k k k k k k

    Vy (4) ng vi n = k+1 , nn cng ng vi * N n .

    VD5: Chng minh rng : 1 n , ta c : 241021143 234 nnnn + (5)Gii

    Vi n = 1 ta c : 2401021143 =+ , nn (5) ng .Gi s (5) ng vi n = k, 1k , ngha l : 241021143 234 k k k k + (5.1)

    Ta phi chng minh (5) ng vi n = k+1 , ngha l :( ) ( ) ( ) ( ) 2411012111413 234 +++++ k k k k

    Tht vy :

    ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )( ) ( ) ( )( )2411.1210 _ 211431101221

    133141464311012111413

    24)1.5(24

    2342

    2234234

    ++=+++++++++++=+++++

    k k k k k k k k k k

    k k k k k k k k k k k

    do

    Vy (5) ng vi n = k+1 , nn cng ng vi1 n .

    Ch : V d 5 v v d 1 thuc cng mt dng .Do cch gii ginh cho v d 5 xem ch v d 1.

    Bnh lun chung cho dng 3:Qua nm v d ginh cho dng ba ta thy mucht gii tt cc bi tp ca dng ba l k nng vit li an ng vi n =k+1,thnh tng cc s hng hoc tch ca cc tha s chia ht cho s t nhin cn chng minh . Tt nhin trong qu trnh vit li nh vy, ta vn lu

    Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 21

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    22/24

    Chuyn : Qui np ton hc ti vic s dng gi thit qui np ca bi ton.C th ni k thut vit l ca mt bi ton ni ring v vit li mt biu thc ton hc ni chung dng c gi thit ca bi ton , c bit c hiu qu, trong gii ton ph thng. Xin a ra mt s v d in hnh cho k thut ny.

    V d 1 (TTS_khiA2003cu1 )

    Gii h phng trnh3

    1 1

    2 1

    x y x y

    y x

    iu kin 0 xy . H cho c vit li d dng :

    32 1

    x y x y

    xy

    y x

    Nh k thut vit li , ta xc nh c hng gii cho h trn l xu pht t phng trnh th nht ca h .V d 2(HCSNN_khi A2000)

    Cho h phng trnh : 2

    1

    x xy y m

    xy x y m

    1. Gii h cho khi m=-3.2. Xc nh m h c nghim duy nht.

    H cho c vit li di dng : 2

    1

    x y xy m

    xy x y m

    Nh vit li h nh vy m ta c th t x+y= S, xy = P , iu kin S 2-4P 0

    , khi vic gii h pt trn khng c g c khn. Ni chung y l k thut c bn trong gii ton , hc sinh nn rn luyn kthut ny c th p dng trong qu trnh gii tt c cc dng ca ton h s cp.

    Bi tp ngh.

    Bi 1: CMR 22511516:* n N n n

    Bi 2: CMR , 13 1 6nnn N u Bi 3: CMR 2 1 2,12 11 133n nn N

    Bi 4: CMR 6436323.4: 22 + + n N n n

    Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 22

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    23/24

    Chuyn : Qui np ton hcBi 5: CMR nn N n 2: 3 + chia ht cho 3

    Bi 6: CMR 1 2 ... 2n n n chia ht cho 1.3.5... 2 1 ,n n N .

    Ti liu tham kho

    1. Don Minh Cng : Gii thiu thi tuyn sinh i hc 2000-2001,NXBGD.

    2. H Vn Chng : Tuyn tp 700 bi ton bt ng thc,NXB.Tr1998

    3. Phan c Chnh V Dng Thy _o Tam L Thng Nht : Cc b ging luyn thi mn ton ,tp hai NXBGD

    4. ng nh Hanh :Tp bi tp quan h chia ht ginh cho K53GH.

    5. Trn Vn K : 460 bi ton bt ng thc,NXB.Tr TPHCM.

    6. Ng Thc Lanh- V Tun- Ng Xun Sn : i s v gii tch 11, Nh xut bn gio dc1998

    7. V i Mau :Phng php gii ton bt ng thc,NXB.Tr2000

    8. Nguyn Vn Mu :Mt s bi ton chn lc v dy s ,NXNGD

    9. Trn Phng : Phng php mi gii thi tuyn sinh mn ton, NXBGD.

    10.Nguyn Tin Quang :Bi tp s hc, NXBGD.

    11. B thi tuyn sinh i hc, Nh xut bn gio dc 2001..

    12.Tuyn tp 30 nm tp ch ton hc v tui tr, Nh xut bn gio dc.

    Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 23

  • 8/14/2019 chuyn toan thpt

    24/24

    Chuyn : Qui np ton hc13.Hai cun sch gio khoa chnh l hp nht nm 2000 l i s v gii tch

    11, gii tch 12 ca Nh xut bn gio dc .

    Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 24