chuyên đề toan thpt
TRANSCRIPT
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
1/24
TRNG I HC S PHM H NIKHOA TON TIN
*********
Chuyn
QUI NP TON HC
Gio vin hng dn: ng nh HanhSinh vin thc hin: Nguyn Ngc Th
Lp: HK53Ton
H NI,THNG 11-2006
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
2/24
Chuyn : Qui np ton hc
I DUNG CHNH
1. Phng php gii2. Cc dng ton in hnh3. V d minh ho4. Li gii chi tit 5. Ch 6. Bnh lun phn tch7. Bi tp
Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 2
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
3/24
Chuyn : Qui np ton hc
Li m u
Trong khun kh gii hn ca mt chuyn nhm bin son chng ti xinkhng a ra cc khi nim nh ngha,mnh , nh l v cc tnh cht ctrong SGH ph thng m ch a ra cc dng ton km theo phng php gii ,tip l cc v d minh ha cng li gii chi tit. Kt thc v d l nhng ch cn thit nhm tng cht lng s phm cho chuyn . Sau mi dng ton chnti c a ra mt lot cc bi tp ngh cc bn tham kho v th sc.
Khi no cn dng n kin thc no chng ti s vn trnh by li trc kh s dng trong bi gii ca mnh. Mc d tham kho mt lng rt ln cc tliu hin nay cng vi s n lc ca bn thn nhng do trnh hiu bit c hnn chc chn khng trnh khi thiu st rt mong c s gp ca thy gio ng nh Hanh v tp th lp K 53H. Xin chn thnh cm n.
Mt ln na nhm bin son chng ti xin by t lng cm n ti thy gio ng nh Hanh c v, ng vin, gi , trong qu trnh chng ti thc hin
chuyn ny, chuyn sm c hon thnh. Xin chn thnh cm n Thy.Chng ti cng xin chn thnh cm n bn Phm Tr My cung cp cho
chng ti nhiu ti liu hay v qu trong qu trnh thc hin chuyn . Th gp ca cc bn xin gi v a ch email : [email protected]
Ngi thc hin
Nguyn Ngc Th.
Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 3
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
4/24
Chuyn : Qui np ton hc
QUI NP
Phng php qui np thc s c hiu lc vi lp cc bi ton chng minh mmnh ph thuc vo s t nhin n N.
Phng php gii
chng minh mt mnh Q(n) ng vi min p , ta thc hin 2 bc theoth t: Bc 1: Kim tra mnh l ng vin p
Bc 2: Gi s mnh ng vin k p , ta phi chng minh rng mnh ng vi 1n k .
Cc dng ton minh ho.
Dng 1 : Dng phng php qui np chng minh mt ng thc . VD1: Chng minh rng : vi mi s t nhin n 2 ,ta c :
an bn = (a b)(an 1 + a n 2.b + +a.bn -2 +b n 1) (1) Ta chng minh ng thc (1) bng phng php qui np.
Gii
Khi n=2 th VT(1) = a2 b 2 , VP(1) = (a b)(a+ b)= a2 b2 .
Vy ng thc (1) ng vi n=2.
Gi s (1) ng vi mi n = k 2 , tc l :
a k b k = (a b )(ak-1 + a k-2.b + + a.bk-2 + b k-1 )Ta CM (1) cng ng vi n=k + 1 , tc l :
Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 4
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
5/24
Chuyn : Qui np ton hc
a k+1 b k+1 = (a-b)(ak + a k-1.b ++ a.bk-1 + bk )
Tht vy : p dng gi thit qui np , ta c : a k+1- b k+1 = a k+1 ak .b+ak .b bk+1
= ak (a-b) + b(ak -bk )
= ak (a-b) +b(a-b)(ak-1 + a k-2.b + + a.bk-2 + b k-1 )
= (a-b) [ak + b(ak-1 +a k-2.b ++a.bk-2 +b k-1) ]
= (a-b)(ak +a k-1.b ++a.bk-1 +bk )
Vy (1) ng vi mi s t nhin n 2.
Bnh lun: Trong li gii trn ta dng k thut thm bt s hng bc chng minh (1)ng vi n = k+1 ,lm nh vy ta s dng c gi thit qui np ca bi ton. y l mt k thut hay c hiu lc mnh m trong vic n gin ho li gii, c dng rng ri trong qu trnh gii nhiu dng ton khc nhau ng vi nhiu chuyn khc nhau ca ton ph thng . V d sau cho thy r iu ny.
(TTS_khi A2002cu1 )
Cho phng trnh : 0121loglog 2323 =++ m x x (2) ( m l tham s )
1. Gii phng trnh (2) khi m = 22. Tm m phng trnh (2) c t nht mt nghim thuc on33;1 . Bnh thng nu khng dng k thut thm bt th nhiu hc sinh s lm nh sau :
iu kin 0> x , t 23log 0t x , khi pt (2) vn l dng v t ,tt nhin vic gii(2) khng c g kh khn sau mt hi lus cho ta p n . Tuy nhin nu ta thm 2ng
Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 5
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
6/24
Chuyn : Qui np ton hcthi bt i 2 vo v tri ca phng trnh (2) th li mt ng cp khc . Khi phntrnh (2) tr thnh :
0221log1log 2323
=+++ m x x
iu kin 0> x . t 11log23 += xt ta c : 022
2=+ mt t (3) . R rng (3) l
phng trinh bc 2 i vi bin t, vic gii (3) n gin v nhanh hn nhiu so vi gi phng trnh m cch t u tin mang li . Cng phi ni thm rng vn c hc sinhmay mn thy trong phng trnh c s gp mt ca cn thc lp tc t t bng cnthc v dn ti pt(3) nh trn. Nhng ch l may mn ngoi l m mt s t bi tonmang li trong phi k n bi ton trn.
Qua phn tch v d trn ta thy li ch v s hiu qu m k thut thm bt em licho chng ta trong vic gii ton ph thng l rt ln.
Ta s gp li k tht ny trong li gii v d (5) ngay sau y v mt s v d khc na cmt trong chuyn ny .Xin mi cc bn cng theo di. VD2: CMR: Mi s t nhin n 1 , ta c :
( ) ( )( )6
1211...321 2
2222 ++=+++++nnn
nn
(2)
Gii
Khi n = 1 VT(2) = VP(2) nn (2) ng.
Gi s (2) ng vi n = k 1 , tc l :
( )6
)12)(1(1...321. 22222
++=+++++ k k k k k
Ta phi chng minh (2) cng ng vi n = k +1 , tc l :
( )[ ] ( )6
)3)(2)(1(111...321 22222 +++=+++++++ k k k k k
Tht vy : 12+22+32++(k-1)2+ k 2 +(k+1)2
= 2 22 2 2 21 2 3 ... 1 1k k k
Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 6
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
7/24
Chuyn : Qui np ton hc
6)12)(1( ++= k k k
+ (k+1)2
= 22 7 61
6k k
k
6)32)(2)(1( +++= k k k
.Vy (1) ng vi mi s t nhin n 1.
Ch : li gii trn khng c g c bit ngoi k nng nhm s hng tinh t thnh lp s xut hin ca gi thit qui np bc n = k+1 dn n gii quy
bi ton.
VD3 Tm s hng tng qut ca dy s sau :
nn uuu 2,3 11 == + , ( )1n
GiiTa c :
011
2 12
3 2
1
3 3.22. 2.3 6 3.22. 2.6 12 3.2
.........................................3.2nn
uu uu u
u
Ta s chng minh 13.2nnu (3) bng qui np .
Khi n = 1 ta c 1 3u ( ) dogt (3) ng .
Gi s (3) ng vi n = k,( )1k
tc l :1
3.2k
k uTa phi chng minh (3) ng vi n = k+1 , tc l :1 3.2k k u
Tht vy : 11 2. 3.2.2 3.2k k k k u u Vy (3) ng vi n = k+1 nn cng ng vi mi1n .
Ch : Sau v d ba ta rt ra phng php gii chung cho dng ton tm s hng tng qut ca mt dy s gm hai bc :
Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 7
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
8/24
Chuyn : Qui np ton hc Bc 1:Tm vi s hng u ca dy Bc 2 : D on s hng tng qut, ri chng minh bng qui np.
VD4: Tnh o hm cp n ca hm s sau : x y += 11
Gii
Ta c :2
,
)1(1 x
y+= ,
3,,
)1(2.1 x
y+= ,
4,,,
)1(3.2.1
x y
+=
,,)(n y
By gi ta tm)(n y bng quy np nh sau :
Gi s( ) ( )
( ) 11!1++
= k k k
xk y
Ta c :( )[ ] 1)1(
1
)1(2
,)()1(
)1()!1()1(
)1()1)(1)(1(
.!1 +++
++
++=
+++== k
k
k
k k k k
xk
x xk
k y y
Vy1)1(
!).1(++
= nn xn
y
Ch : Phng php gii chung cho dng ton ny c th phn lm hai bc nh sau :
Bc 1: Tnh o hm cp mt , hai,ba,,cho ti khi d on c ohm cp n. Bc 2: Chng minh o hm cp n ng bngqui np ton hc .
VD5 : ( thi hc k 1, i s tuyn tnh - lp K53GH_2003)CMR : Nu s phc z tha mn :
cos21
cos21 =+=+ nn z z z z (5)
Gii
Vi n=1, z
z VT += 1)5(
, VP(5)= cos2 theo gi thit (5) ng .
Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 8
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
9/24
Chuyn : Qui np ton hcGi s (5) ng vi n=k , tc l :1 2cosk k z k z
Ta phi chng minh (5) cng ng vi n=k+1, tc l : 111 2cos 1k k z k z
Tht vy : 1 11 11 1 1 1k k k k k k z z z z z z z z
( ) .1cos2cos2.cos2 = k k
1. 4 cos( 1) cos( 1) 2cos 12
k k k
=2cos(k+1)
Vy (5) ng vi n = k +1,nn (5) ng vi1 n .
Ch : khng bnh lun thm v li gii trn . Tht bt ng khi y li l thihc k cp i hc . iu ny chng t qui np khng phi mt vn ngulnh trong cc k thi.Do vic nm vng phng php gii l iu tht cn thivi mi ngi hc v lm ton.
Bnh lun chung cho dng mt : Qua nm v d trn ta thy bi ton chng minh ng thc bng cch dng phng php qui np ton hc ch kh khn v phc tp phn cu
bc 2 , tc l chng minh ng thc ng vi n=k+1.Khi t ng thc cn chngminh ng vi n=k+1,ta bin i kho lo,(dng k thut thm bt ,hoc tch s hng ) s dng c gi thit ng thc ng vi n=k,tip tc thc hin tnh ton mt s bna ta s c pcm.
Cn nhm mnh rng vi dng ton mt ta thng bin i theo con ng ny ! Tuy nhin y khng phi l cch bin i duy nht,ta c th bin i trc tip t gi thit ng thc ng vi n = k (gi thit qui np ca bi ton) , suy ng thc ng vi n =k+1. minh ho cho cch lm ny ta cng nhau i xt v d sau y :
CMR mi n thuc N* ta c : nnnn
3.432
43
3...32
31
2
+=+++ (BL)
Gii
Vi n = 1 , th (BL) :1 3 53 4 12
ng.
Gi s (BL) ng vi n = k, tc l : 21 2 3 2 3...3 3 3 4 4.3k k
k k (BL.1)
Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 9
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
10/24
Chuyn : Qui np ton hc
Ta phi chng minh (BL) ng vi n = k+1, tc l:
( ) ( )112 3.4
312
4
3
3
1
3...3
2
3
1++
++
=
+
++++ k k k k k k
(BL7.2)
Tht vy : Cng vo hai v ca (BL7.1) mt lng l : 11
3k k
, ta s c (BL7.2)
Vy (BL) ng vi n = k+1, nn cng ng vi mi n thuc N* .K thut bin i ny s mt ln na c th hin v d (8) trong dng hai qui npton hc. Xin mi cc bn cng theo di.
Bi tp ngh.
Bi 1: CMR : Mi n* N , ta c : 1+3+5++(2n-1) = n2
Bi 2 : CMR: * N n , ta c : 11 2 3 ...2
n nn
Bi 3: CMR : M i *n N ,ta c : ( )4
1...21
2333 +=+++ nnn
Bi 4: CMR : Mi a >0, a 1, 1 2, ,..., 0n x x x ,ta c h thc sau:
1 2 1 2... ...log log log log n n x x x x x xa a a a Bi 5: CMR: Mi s t nhin n 1, vi mi cp s (a,b),ta c cng thc sau y, gi lcng thc khai trin nh thcniutn. n 0 n 1 n-1 1 2 n-2 2 k n-k k n n= + + +...+ +...+(a+b) C a C a b C a b C a b C bn n n n n
Bi 6: CMR : 213 3 3 31 2 3 ...
2
n nn sn
Bi 7: CMR: Vi mi s t nhin n 1,ta c ng thc :
2)1(
...321+=++++ nnn
Bi 8: CMR : mi n thuc N ta c :( ) ( ) nn
n 2121
2
11...
254
194
114
1 2 +=
Bi 9: Tnh o hm cp n ca cc hm s sau :
a) )1ln( x y += b) 1
1 y
x x
Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 10
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
11/24
Chuyn : Qui np ton hcc) ax y sin= a const d) 2sin y x
Bi 10: Tm tng s )1(1
...3.2
12.1
1nn sn
Bi 11:Tm s hng tng qut ca cc dy s sau :a) 1 1
13, 2 .2n n
u u u
b) 1 1, .n nu a u a bu Cc bi tp ngh chng ti a ra c la chn cn thn, k lng, phnno c tnh cht nh hng phn loi theo cc loi ton cha trong dng mt .
Dng 2: Dng phng php qui np chng minh mt bt ng thc.VD1: Chng minh bt ng thc Bec-nu-li(Bernoulli). Nu h >0 , vi mi s t
nhin n 2 nhh n +>+ 1)1( (1) ,
Gii Nu n =2, ta c : (1+h)2 = 1+2h+h2 > 1+2h (v h2> 0) .Vy (1) ng .Gi s (1) ng n n = k , tc l :( 1+h)k > 1+kh (2).Ta phi chng minh (1) cng ng n n =k+1 ,tc l : (1+h)k+1 > 1+(k+1)h.
Tht vy : (1+h)k+1 =(1+h)(1+h)k ( 2)do
(1+h)(1+kh) =1+h+kh+kh2
= 1+h(1+k)+kh2 > 1+h(1+k).(v kh2 >0)Vy (1) ng vi mi s t nhin n 2.
Ch : Php chng minh trn gi thit h khng ph thuc n . Trong trng hp h ph thuc n , ngi ta chng minh rng bt ng thc bec_nu_li vn ng (dngcng thc nh thc niutn ) .
VD2 : ( 101 cu 4a_BTTS)Chng minh rng nu x >0 th vi mi s t nhin n ta u c :
!...
2!x
x12
n x
en
x ++++>(2)
Gii
Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 11
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
12/24
Chuyn : Qui np ton hc
Xt hm s . 2
1 ...2! !
n x
n
x x x e x
n f
Ta
phi chng minh : 0, : 0n x n N x f (2.1)Tht vy , ta c : , 0 0nn f Xt 1 1
x x e x f Ta c
,
11 0, 0 , x x e x f ( ) x f 1 tng vi mi x >0 1 1 0 x f f
Vy cng thc (2.1) ng vi n=1.
Gi s bt ng thc ng vi n=k.
Ta c: 2
0, 1 ... 02! !
k x
k
x x x x e xk
f
(2.2)
Ta phi chng minh :
2 1
10, 1 ... 0
2! ! 1 !
k k x
k
x x x x x e x
k k f
Tht vy , ta c :
1,
1
12 .1 ...2! ! 1 !
k k x
k
k x x k x x e
k k f
1,
11 ...
1 !
k k xk k
x x x e x xk k f f
Theo (2.2) c( ) ( ) ( ) x x x f f f
k k k 1
,
100
++>>
tng vi
( ) ( ) 00011
=>>++ f f k k x x
Vy bt ng thc ng vi n=k+1 nn cng ng vi mi s t nhin n .
Ch : Nhn vo bt (2) ta thy c hai v u l cc hm s ca bin x . Nu ta
chuyn ton b v phi ca bt (2) sang v tri v t bng ( ) x f n bi ton tr
thnh Cmr : ( ) 0,,0 >> x N n x f n . Khi dng qui np x l bi ton kt
hp vi ng dng ca o hm v tnh n iu ca hm s l v cng hp l.Rrng im mu cht,bc t ph a n hng gii p cho bi ton l thao tcchuyn v .
Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 12
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
13/24
Chuyn : Qui np ton hc
VD3 (131CU4a_BTTS):Cho hm s f xc nh vi mi x v tho mn iu kin :
f(x+y) f(x).f(y) vi mi x,y (3)CMR : Vi mi s thc x v mi s t nhin n ta c :
( )
n
n
x f x f
2
2
(3.1)
Gii
Trong BT f(x+y) f(x).f(y) thay x v y bng2 x
, ta c:
( ) ( )
2
22.
222 +
x f x f x f x f x x f
Vy bt ng thc( )
n
n
x f x f
2
2
ng vi n=1
Gi s bt ng thc ng vi n =k , 1k
. Ta c( )
k
k
x f x f
2
2
Ta chng minh bt ng thc ng vi n = k+1, tc l :( )
12
12
+
+
k
k
x
f x f
Tht vy ta c :2
1 1 12 2 2 2
22 2
12 2
12 2
12 2
x x x x f f f k k k k
k k x x f f k k
k k x x f f k k
Do tnh cht bc cu ta c c :( )
12
12
+
+
k
k
x f x f
Bt ng thc ng vi n = k+1 nn cng ng vi mi s t nhin n.
Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 13
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
14/24
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
15/24
Chuyn : Qui np ton hcTa phi chng minh : 2 1k k u u
Ta c :( 5.1)
12 1
1 12 2
dok k
k k u uu u
Vy (5) ng vi n = k+1 nn cng ng vi mi n thuc N* .Chng minh dy cho l b chn di. Ta dng qui np chng minh :
*1,u n N n (6)Khi n=1 , 2 11u nn (6) ng.
Gi s (6) ng vi n = k , 1k ngha l 1uk (6.1)
Ta phi chng minh : 1 1k u
Ta c : 1211
21
1 =+
>+
=+k
k
uu . Vy 1 1k u .Dy s cho b chn di bi 1.
Ch : Khi gp dng ton chng minh dy s n iu v b chn ta thc hinnh sau :
bc 1 : Dng qui np chng minh dy s l n iubc 2 : D on s M trong trng hp dy b chn trn bi M v S mtrong trng hp ngc li.Sau dng qui np chng minh dy b chnbi trn bi M hoc b chn di bi m trong trng hp ngc li .
VD 6:
Chng minh rng : 2,,11 ><
+ n N nn
n
n
(6)
Gii
Khi n =3 bt (6) tr thnh 32764
31
13
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
16/24
Chuyn : Qui np ton hc Ch : li gii trn ta dng phng php lm tri nh gi ca bt bc n
=k +1,ti v tr du bt (2).C th ni y l phng php ch cng, mang tnhc th trong chng minh bt .Hc sinh cn nm vng v lm tt phng php nyv s hiu qu m n mang li, cng lu rng khng nn nh gi bt qu lng ,hoc qu cht . Sau y l mt v d minh ho na ginh cho phng php nh gi lm tri.
VD 7: Cho x1,x2,,xn l cc s dng. Chng minh rng :
4,2...3112
1
2413
2
2
1 ++++++++++ n
x x x
x x x
x x x
x x x
x x x
n
n
nn
n
n(7)
GiiVi n = 4 , bt c dng :
2231
42
42
31
31
4
24
3
13
2
42
1 ++++
++++++++ x x
x x x x x x
x x x
x x x
x x x
x x x ng.
Gi s bt(7) ng vi n = k . Tc l :
( )4,2...112
1
13
2
2
1 ++++++++ k
x x x
x x x
x x x
x x x
k
k
k k
k
k (7.2)
Ta chng minh bt(7) ng vi n = k+1.
Do vai tr bnh ng gi cc xi ( i = 1,2,,k+1), nn khng gim tnh tng qut ca biton ta c th gi s xk+1= min{ x1,x2,,xn } , tc l : 0, ,1 1 1 1 x x x x xk k k k Do vy ta c :
1113
2
2
1
1
1
1113
2
12
11
......
+
+++ ++++++>++++++++= k
k
k k
k
k k
k
k k x x
x x x
x x x
x x x
x x x
x x x
x x x
x s
(7.1)
Do: 0;;1
1
11112
1
12
1 >++
++
+
+
++ k
k
k
k
k k
k
k k x x
x
x x
x
x x
x
x x
x
x x
x (7.3)
T (7.1),(7.2),(7.3) suy ra 21 >+ sk . Vy bt ng vi 1n k nn cng ng vi mi n . l pcm.
Ch : Th d trn cng cho thy r nt sc mnh ca phng php nh gi lmtri trong chng minh bt .Bc ngot a n hng gii quyt cho li gii bton l thao tc nh gi , c lng , gi tr ca xk+1 = minxi ,{ i= 1,2,n} bc n = k+1 .
Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 16
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
17/24
Chuyn : Qui np ton hcVD 8 : Chng minh rng : 1n , ta c ( )
12
12.6.4.2
12...5.3.1
+
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
18/24
Chuyn : Qui np ton hcChng minh rng :tgn ntg
Bi 2Chng minh rng : vi a >0 th 1 4 1...2aa a a
Bi 3 Chng minh rng : 1 1 , 3nn n nn Bi 4 Chng minh rng vi mi s t nhin n ta c :
121
...3
1
2
11)
1....321)
++++
+++++
nn
b
nn
nna
c)212
1...
31
21
1 2n>
++++
Bi 5 Chng minh bt ng thc :
( )( )( ) ( ) 12232222 2.3
121...212121
+
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
19/24
Chuyn : Qui np ton hcBi 13 Cho n s dng nghim ng iu kin .1.... 21 =naaa CMR :
(*)...21 naaa n +++
Du =xy ra khi no ?
Bi 14 Chng minh mi s t nhin n >1, ta c : 1 cos cos 11
n nn n
Bi 15 Cho n l s t nhin v 0 1 2n
CMR : ( )( ) tg tgnnn .cos1cos1 ++
++>
nnnCMRn N n
Qua hai dng u ca qui np ton hc ta c cm gic mc hay va kh ca biton tng dn.Do c th ca n ,hai dng ny c hc tng i su ph thng.Dng ba ca bi ton ,cng l dng cui cng chng ti s trnh by trong chuyn ny c hc s qua bc ph thng v hc cao hn nm th haica trng hsp... Cng v l do m dng ba c chng ti a vo sau cng . Xin mi cc bn chuyn sang dng ba ca qui np ton hc.
Dng 3: Dng qui np ton hc chng minh mt biu thc dngUn chia ht cho mt s t nhin .
VD1: Chng minh rng nnna N n n 53, 23* ++= chia ht cho 3 . (1)
GiiVi n = 1 ta c : 391.51.313 21 =++=a ng .
Gi s (1) ng vi n = k ,( )1k , tc l : 353 23 k k k a k ++=
Ta phi chng minh (1) ng vi n = k+1, ngha l : ( ) ( ) ( )315131 231 +++++=+ k k k a k
Tht vy : 55363133 2231 ++++++++=+ k k k k k k a k
3993533
2
3
23 +++++= k k k k k
Vy (1) ng vi n = k+1, nn cng ng vi mi* N n
Ch : Ta bit rng mt tng chia ht cho mt s khi tng s hng ca tng chia
ht cho s . Nhn thy1+k a l mt tng cc a thc ca k , Vy chng minhak+1 chia ht cho 3 ta phi thc trin ak+1 , sau tin hnh thc hin sp xp li
Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 19
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
20/24
Chuyn : Qui np ton hccc s hng , kt hp vi gi thit qui np , vit li ak+1di dng tng cc s hng chia ht cho 3.
VD2:Chng minh rng 2 n , ta c : an = ( )( ) ( ) nnnnn 2...21 +++ (2)
GiiKhi n = 2 , ta c : a2 = ( )( ) 222212 ++ ng
Gi s (2) ng vi n =k , 2k , tc l : ak = ( )( ) ( ) k k k k k 2...21 +++
Ta phi chng minh (2) ng vi n = k+1, ngha l :ak+1 = ( )( ) ( ) 1211...2111 ++++++++ k k k k k
( )( ) ( ) ( )( ) ( )( )( )21...322...32 +++++++=++++= k k k k k k k k k k k k
11 2 3 ... .2. 1 222
k k k k k k k k
k 1 4 2 4 31 4 4 4 4 4 2 4 4 4 4 4 3
Vy (2) ng vi n = k+1 ,nn (2) ng vi 2 n . Ch : Li gii v d hai khng c g mi l , ta thc hin k thut vit li ak+1 ,
thnh lp s xut hin gi thit qui np , d dng suy ra pcm.
VD3: Chng minh rng : an = 1,67627263 33 + nnn (3)
GiiVi n = 1 , ta c :a1 = 676676271.263 31.3 =+ nn (3) ng.Gi s (3) ng vi n = k , 1k tc l : ak = 67627263 33 + k k (3.1)Ta phi chng minh (3) ng vi n = k+1, tc l : ak+1= ( ) ( ) 676271.263 313 +++ k k
Tht vy :ak+1 = ( ) 676)1.3(676333)1(3 67667627263.2727)1(263 ++=+ +++ k k k
do
k k
Vy (3) ng
vi n = k+1 , nn (3) ng vi mi .1n
Ch : v d ny vic vit li ak+1 khng ch n thun l s thc trin sp xpli cc s hng , r rng y k thut thm bt li pht huy tc dng, vic a 27ra ngoi lm tha s chung, vi mc ch thnh lp c gtqn lm d ra mt lng so vi lng ban u , cn bng bi ton ta thm vo mt lng 676k+676 . Lm nh vy ta s dng c gtqn tin n kt thc li gii.
V d bn di y l mt minh hc na cho li gii loi bi tp ny.
Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 20
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
21/24
Chuyn : Qui np ton hc
VD4: Chng minh rng: 382.32.5:1 121112 ++ + nnnnn (4)Vi n = 1 , ta c : 38382.94.52.32.5 11.2111111.2 =+=+ ++ nn (4) ngGi s (4) ng vi n = k,( )1k tc l : 382.32.5 121112 ++ + k k k k (4.1)Ta phi chng minh (4) ng vi n = k+1, tc l :
382.32.5 1221111122 ++++++ + k k k k
Tht vy :
( ) 382.3.382.32.5.50
23.122.5.502.4.3.32.2.5.252.32.5
38
121
)1.4(38
121112
1211121211121221111122
+++
++++++++++
+=
+=+=+
k k
do
k k k k
k k k k k k k k k k k k
Vy (4) ng vi n = k+1 , nn cng ng vi * N n .
VD5: Chng minh rng : 1 n , ta c : 241021143 234 nnnn + (5)Gii
Vi n = 1 ta c : 2401021143 =+ , nn (5) ng .Gi s (5) ng vi n = k, 1k , ngha l : 241021143 234 k k k k + (5.1)
Ta phi chng minh (5) ng vi n = k+1 , ngha l :( ) ( ) ( ) ( ) 2411012111413 234 +++++ k k k k
Tht vy :
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )( ) ( ) ( )( )2411.1210 _ 211431101221
133141464311012111413
24)1.5(24
2342
2234234
++=+++++++++++=+++++
k k k k k k k k k k
k k k k k k k k k k k
do
Vy (5) ng vi n = k+1 , nn cng ng vi1 n .
Ch : V d 5 v v d 1 thuc cng mt dng .Do cch gii ginh cho v d 5 xem ch v d 1.
Bnh lun chung cho dng 3:Qua nm v d ginh cho dng ba ta thy mucht gii tt cc bi tp ca dng ba l k nng vit li an ng vi n =k+1,thnh tng cc s hng hoc tch ca cc tha s chia ht cho s t nhin cn chng minh . Tt nhin trong qu trnh vit li nh vy, ta vn lu
Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 21
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
22/24
Chuyn : Qui np ton hc ti vic s dng gi thit qui np ca bi ton.C th ni k thut vit l ca mt bi ton ni ring v vit li mt biu thc ton hc ni chung dng c gi thit ca bi ton , c bit c hiu qu, trong gii ton ph thng. Xin a ra mt s v d in hnh cho k thut ny.
V d 1 (TTS_khiA2003cu1 )
Gii h phng trnh3
1 1
2 1
x y x y
y x
iu kin 0 xy . H cho c vit li d dng :
32 1
x y x y
xy
y x
Nh k thut vit li , ta xc nh c hng gii cho h trn l xu pht t phng trnh th nht ca h .V d 2(HCSNN_khi A2000)
Cho h phng trnh : 2
1
x xy y m
xy x y m
1. Gii h cho khi m=-3.2. Xc nh m h c nghim duy nht.
H cho c vit li di dng : 2
1
x y xy m
xy x y m
Nh vit li h nh vy m ta c th t x+y= S, xy = P , iu kin S 2-4P 0
, khi vic gii h pt trn khng c g c khn. Ni chung y l k thut c bn trong gii ton , hc sinh nn rn luyn kthut ny c th p dng trong qu trnh gii tt c cc dng ca ton h s cp.
Bi tp ngh.
Bi 1: CMR 22511516:* n N n n
Bi 2: CMR , 13 1 6nnn N u Bi 3: CMR 2 1 2,12 11 133n nn N
Bi 4: CMR 6436323.4: 22 + + n N n n
Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 22
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
23/24
Chuyn : Qui np ton hcBi 5: CMR nn N n 2: 3 + chia ht cho 3
Bi 6: CMR 1 2 ... 2n n n chia ht cho 1.3.5... 2 1 ,n n N .
Ti liu tham kho
1. Don Minh Cng : Gii thiu thi tuyn sinh i hc 2000-2001,NXBGD.
2. H Vn Chng : Tuyn tp 700 bi ton bt ng thc,NXB.Tr1998
3. Phan c Chnh V Dng Thy _o Tam L Thng Nht : Cc b ging luyn thi mn ton ,tp hai NXBGD
4. ng nh Hanh :Tp bi tp quan h chia ht ginh cho K53GH.
5. Trn Vn K : 460 bi ton bt ng thc,NXB.Tr TPHCM.
6. Ng Thc Lanh- V Tun- Ng Xun Sn : i s v gii tch 11, Nh xut bn gio dc1998
7. V i Mau :Phng php gii ton bt ng thc,NXB.Tr2000
8. Nguyn Vn Mu :Mt s bi ton chn lc v dy s ,NXNGD
9. Trn Phng : Phng php mi gii thi tuyn sinh mn ton, NXBGD.
10.Nguyn Tin Quang :Bi tp s hc, NXBGD.
11. B thi tuyn sinh i hc, Nh xut bn gio dc 2001..
12.Tuyn tp 30 nm tp ch ton hc v tui tr, Nh xut bn gio dc.
Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 23
-
8/14/2019 chuyn toan thpt
24/24
Chuyn : Qui np ton hc13.Hai cun sch gio khoa chnh l hp nht nm 2000 l i s v gii tch
11, gii tch 12 ca Nh xut bn gio dc .
Nguyn Ngc Th - Lp HK53 Ton. 24