coxiella burnetii seroprevalentie in weefseldonoren na de q koorts … · trip symposium 2014...
TRANSCRIPT
Coxiella burnetii seroprevalentie
in weefseldonoren na de Q koorts uitbraak
Marja J. van Wijk, Noor Holsboer, Sjors van Kats, Jacqueline van
Beckhoven, Boris H. Hogema
TRIP symposium 2014
Introduction
Coxiella burnetii, een kleine intracellulaire, sporevormende bacterie
Infectie ziekte in dieren -> abortusgolven
Zoönose in mensen
Aerogeen
inhalatie van sporen
Transmissie
TRIP symposium 2014
Q koorts
Acuut (60% asymptomatisch, 2-5% ernstig)
Chronisch (in 1-3% van de patiënten: infecties vaten, endocarditis, osteomyelitis) Met name in immuun gecompromiteerde mensen en mensen met preexistente hart- en vaatziekten
Kampschreur 2014
TRIP symposium 2014
Uruguay 1956
1358 cases
Source: meat factory
Historie
53 Q koorts uitbraken wereldwijd tussen 1981 en 2007
Bosnia 1997
26 cases
Source: sheep
Australia 1998
33 cases
Source: sheep
(slaughterhouse)
Israel 1999
16 cases
Source kitchenpersonnel
France 2002
88 cases
Source: sheep
Italy 2003
133 cases
Source: sheep
Switzerland 1987
415 cases
Source: sheep Germany 2003
229 cases
Source: sheep Nederland 2007
4000 cases
>20 doden
Bron: geiten
TRIP symposium 2014
Onderzoek
Seroprevalentie 1.5%
(Schimmer 2011)
Veterinaire maatregelen
Seroprevalentie 12.2%
in bloeddonoren in hoog risico gebied
Hogema 2012
TRIP symposium 2014
Verdwijnt uit bloed
weefsel clearance trager (lever, nieren weken)
C. burnetii in weefsels
Whittick 1950, Andrews 1959, Derrick 1973, Peacock 1983, Kanfer 1988, Maurin 1999, Harris 2000, Milazzo 2001, Marmion 2005 & 2009
ECDC risk assessment 2010, Van Wijk 2011
Acute Q
Bloed Urine
Weefsel
DNA/antigenen kunnen persisteren (> 10 yrs) (beenmerg, milt, prostaat)
Geen transmissies via weefsel transplantatie gerapporteerd
1 mogelijke transmissie via beenmerg transplantatie naar een immuun gecompromiteerd persoon
DNA/antigenen/bacterien in hart kleppen, bloedvaten , beenmerg, serum, long, semen, lever
Chronische Q
TRIP symposium 2014
Onderzoek
0
1000
2000
3000
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Totaal aantal meldingen per jaar 2009
Gezondheidsraad rapport 2011: Bij materialen met een hoger risico adviseert de commissie donoren te testen op besmetting met C. burnetii. De commissie adviseert het testen op landelijke schaal in te voeren. De commissie kan zich voorstellen dat het van de aard van het materiaal afhangt of een mogelijke besmetting ook tot afkeuring zal leiden. (bot- en peesweefsel, hartkleppen en bloedvaten, huid)
Rapport Gezondheidsraad
Start testen postmortale donoren
(PM)
Start testen levende weefsel donoren (LD)
Navelstrengbloed donoren (NSB)
TRIP symposium 2014
Testen
anti-fase II IgG Coxiella burnetii (EIA)
Confirmatie (IFA):
anti-fase I IgG Coxiella burnetii (titer)
anti-fase II IgG Coxiella burnetii (titer)
0 1 2 3 4 month
s
Acute Q fever Chronic Q fever
Years to lifelong
Anti-Phase I not always developed
weeks
Anti Phase II IgM
Anti Phase II IgG Anti Phase I IgM
Incubation
2-3 (max
6)
Start
Symptoms
PCR
Anti Phase I IgG
Fase I IgG 1:32 -1:512
Fase II IgG >1:32
Doorgemaakte Q
Fase I IgG <1:32
Fase II IgG <1:32
Confirmatie negatief, geen doorgemaakte Q
Fase I IgG >1:1024
Mogelijk chronische Q
TRIP symposium 2014
Bepalen seroprevalentie C.Burnetii antistoffen in Nederlandse weefsel donoren na de grote Q koorts uitbraak
Uiteindelijke doel: bepalen wanneer het testen van weefsel donoren op voorafgaande infectie met C. burnetii weer gestopt kan worden
Doel
TRIP symposium 2014
11.061 donoren - oktober 2010 tot oktober 2014
Methode
Postmortale donoren (PM) cornea, huid, hartkleppen en bot- en peesweefsel
N=4183
Levende donoren (LD) • Heupkop donoren Sanquin Botbank • Heupkop donoren BISLIFE • Navelstrengbloed donoren Sanquin NBB
N=2267 N=3619 N=992
IgG phase 2 against C. burnetii (EIA)
Confirmatietest mbv IFA
TRIP symposium 2014
Resultaten
11.061 weefsel donoren
48% 52%
0 98 Leeftijd gemiddeld
66.7 ± 11.6 jr
12.6%
Levende donoren N= 6878(62.2%)
Heupkoppen N=5886 (53.2%)
Navelstrengbloed N=992 (9.0%)
Cornea N=3681 (33.3%)
Huid N=1949 (17.6%)
Hartkleppen N=780 (7.1%)
Bot/pees N=490 (4.4%)
Post mortale donoren N=4183 (37.8%)
TRIP symposium 2014
254 (2.3%) donoren positief voor anti-C. burnetii (154 positief en 100 borderline positief)
73 (0.7%) vermoedelijk fout–positief (EIA, niet bevestigd in IFA)
Resultaten
PM donoren (NB: eerder gestart met
testen)
3.2%
LD donoren
Sanquin BB BISLIFE Sanquin NS
2.2% 1.4% 1.7%
4.2% 2.1%
P<0.001
TRIP symposium 2014
Mogelijk Chronische Q koorts
Donor geslacht leeftijd gedoneerd jaar HR area opmerkingen
Titer > 1:1024
PM man 68 Cornea, huid 2011 Nee Cornea en huid PCR neg
BISLIFE man 79 Heupkop 2013 Nee PCR bloed neg
Sanquin man 72 Heupkop 2014 Nee
Titer >1:512
PM man 70 Cornea 2010 Ja Cornea PCR neg
PM man 54 Cornea, bot 2011 Nee Cornea, beenmerg PCR neg
PM vrouw 66 Cornea 2011 Nee Cornea PCR neg
BISLIFE vrouw 75 Heupkop 2013 Nee
TRIP symposium 2014
Seroprevalentie in de tijd
2,2
11,7
1,6
3,1
5,7
2,2 2,2
0,0
2,0
4,0
6,0
8,0
10,0
12,0
14,0
SBA.AG SDC.GL SDD.DA SEB.DI SKA.CD SKC.AN SMB.BA
Pos_Test
Foutpos
SKA.CD SDC.GL
0,0%
1,0%
2,0%
3,0%
4,0%
5,0%
6,0%
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
True_pos
2011 2012 2013 2014
kwartalen
TRIP symposium 2014
Seroprevalentie in de tijd
0,0%
1,0%
2,0%
3,0%
4,0%
5,0%
6,0%
7,0%
8,0%
9,0%
10,0%
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
low risk area high risk area
2011 2012 2013 2014
kwartalen
TRIP symposium 2014
Seroprevalentie in de tijd
2,2%
1,2%
1,4%
4,0%
1,0%
1,3%
4,5%
2,5%
,9%
1,8%
3,7%
3,1%
3,6%
2,2%
0,0%
1,0%
2,0%
3,0%
4,0%
5,0%
2010 2011 2012 2013 2014
BISLIFE Sanquin NSB Sanquin BB PM
TRIP symposium 2014
De seroprevalentie van anti-C. burnetii in de Nederlandse weefsel donoren is in de 4 jaren na de uitbraak gedaald naar 1.4% en lijkt daar te stabiliseren
Conform verwachting dat IgG Phase II antistof titers in de loop van enkele jaren (60% na 3 jaar negatief) teruglopen
Conclusie
Slot 2014
TRIP symposium 2014
Wanneer stoppen met testen hoog risico weefsel donoren?
Risico met name in donor met (niet ontdekte) chronische Q koorts
Aantal nieuwe chronische Q koorts patienten onduidelijk, wordt niet geregistreerd. Tot mei 2012: N=284, nu geschat N=350
Overgang acuut naar chronisch gewoonlijk < 1 jaar na acute Q koorts
Discussie
Kampschreur 2014
TRIP symposium 2014
Wanneer stoppen met testen hoog risico weefsel donoren?
Seroprevalentie op pre-uitbraak niveau terug
Ondanks dat tijdens de piek van de uitbraak donoren niet zijn getest zijn er geen transmissies gemeld/beschreven (4 jaar na uitbraak)
Discussie
Totaal aantal meldingen per kalenderjaar
Aantal sterfgevallen bekend bij het RIVM*
2014 27 0
2013 19 0
2012 66 1
2011 81 5
2010 504 11
2009 2354 7
2008 1000 1
2007 168 0
RIVM 2014, Kampschreur 2014
80 per jaar
2-3 per jaar
2.5%
TRIP symposium 2014
Stoppen met testen bij (vrijwel) geen nieuwe chronische Q koorts patienten meer (NB geen landelijke registratie)
Voorstel
TRIP symposium 2014
Bedankt voor uw aandacht!
TRIP symposium 2014
Seroprevalentie in de tijd
0%
1%
2%
3%
4%
5%
6%
7%
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
BISLIFE Sanquin BB Sanquin NSB PM