cuireadh chun cainte - na briathra
TRANSCRIPT
Cuireadh Chun Cainte
Na BriathraÁiseanna don Mhúinteoir
1
NOD/LEID DUIT
1. Cleacht na briathra os ard
2. Abair amach an cheist, & na freagraí
3. Déan é seo cúpla uair os ard
NÁ DÉAN DEARMAD!
Tógann sé cinn de na Briathra Neamhrialta An
san fhoirm cheisteach agus Ní san fhreagra
diúltach
Tógann an chúig bhriathar eile Ar agus Níor
Tabhair faoi deara go bhfuil an fhoirm den
bhriathar tar éis AN & NÍ mar an gcéanna den
chuid is mó.
An raibh – Ní raibh / An ndearna- Ní dhearna
Briathar
Ceist ? Freagra Dearfach Freagra Diúltach
Bí
An raibh tú?
Bhí
Ní raibh
Téigh
An ndeachaigh tú?
Chuaigh
Ní dheachaigh
Déan
An ndearna tú?
Rinne
Ní dhearna
Abair
An ndúirt tú?
Dúirt
Ní dúirt
Feic
An bhfaca tú?
Chonaic
Ní fhaca
Faigh
An bhfuair tú?
Fuair
Ní bhfuair
Clois
Ar chuala tú?
Chuala
Níor chuala
Ith
Ar ith tú?
D’ith
Níor ith
Beir
Ar rug tú ar...?
Rug
Níor rug
Tar
Ar tháinig tú...?
Tháinig
Níor tháinig
Tabhair
Ar thug tú...?
Thug
Níor thug
2
Treoracha do na Cluichí
Tá cúpla cluiche anseo bunaithe ar bhriathra san Aimsir Chaite.
Tá cóip an mhúinteora + freagraí ar fáil.
Tá cóip na ndaltaí ansin, is féidir dhá chárta don chluiche a phriontáil ar leathanach amháin.
Roinn an rang i bhfoirne difriúla.
Beirt v Beirt an bealach is fearr.
Tabhair cárta do gach foireann.
Caithfidh an dá fhoireann freagraí a chéile a scríobh.
Rialacha
Ní ghlacfar ach le do chéad fhreagra.
Tá cead agaibh a bheith ag caint le chéile faoin bhfreagra.
Ní bheidh ach nóiméad amháin agaibh chun freagra a thabhairt.
3
Cluiche 1 ar Cheisteanna & Freagraí san Aimsir Chaite Neamhrialta
1.Were you? 6.I went 11.Did he get? 16.They ate 21.I did not go
2.I got 7.Did he catch? 12.I did not give 17.I heard 22.She said
3.Did you go? 8.I was 13.Did she say? 18.I did not see 23.He gave
4.I saw 9.I did not say 14.I did not eat 19.He caught 24.I did not hear
5. she ate 10.He did not catch 15.Did you see? 20.They came 25.Did you hear?
Freagraí an Mhúinteora Cluiche 1
1. An raibh tú?
2. Fuair mé
3. An ndeachaigh tú?
4. Chonaic mé
5. D’ith sí
6. Chuaigh mé
7. Ar rug sé ar...
8. Bhí mé
9. Ní dúirt mé
10. Níor rug sé ar...
11. An bhfuair sé...?
12. Níor thug mé
13. An ndúirt sí...?
14. Níor ith mé
15. An bhfaca tú?
16. D’ith siad
17. Chuala mé
18. Ní fhaca mé
19. Rug sé ar...
20. Ní dheachaigh mé
21. Dúirt sí
22. Thug sé
23. Níor chuala mé
24. Ar chuala tú?
4
Cluiche 2 – Beagáinín Níos Deacra!
1. She thanked the teenagers
6. He liked the food 11. Did you see the film?
16.I didn’t see the film 21.Did they go to the festival?
2. I noticed 7. He stole the bag 12. I heard the story 17.The man presented the prize
22.She said
3.They entered the competition
8.I was not there 13. They decided 18. They took part in... 23.Mam gave her money
4. Did you see that movie?
9. Were you? 14.He called for the ambulance
19.He caught 24. He announced
5. They managed to... 10.Did they notice? 15. He didn’t agree 20. She arrived home at...
25. Who gave you the best present?
Freagraí an Mhúinteora 2
1. Ghlac sí buíochas leis na déagóirí
2. Thug mé faoi deara
3. Chuir siad isteach ar an gcomórtas
4. An bhfaca tú an scannán sin?
5. D’éirigh leo...
6. Thaitin an bia leis
7. Ghoid sé an mála
8. Ní raibh mé ann
9. An raibh tú /tusa?
10. Ar thug siad faoi deara?
11. An bhfaca tú an scannán?
12. Chuala mé an scéal
13. Bheartaigh siad ar/Shocraigh siad ar
14. Chuir sé fios ar an otharcharr
15. Níor aontaigh sé
16. Ní fhaca mé an scannán
17. Bhronn an fear an duais
18. Ghlac siad páirt i...
19. Rug sé ar...
20. Shroich sí an baile ag...
21. An ndeachaigh siad ag an bhféile?
22. Dúirt sí
23. Thug Mam airgead di
24. D’fhógair sé 25. Cé a thug an bronntanas is fearr duit?
5
1.Were you? 6.I went 11.Did he get? 16.They ate 21.I did not go
2.I got 7.Did he catch? 12.I did not give 17.I heard 22.She said
3.Did you go? 8.I was 13.Did she say? 18.I did not see 23.He gave
4.I saw 9.I did not say 14.I did not eat 19.He caught 24.I did not hear
5. she ate 10.He did not catch 15.Did you see? 20.They came 25.Did you hear?
1.Were you? 6.I went 11.Did he get? 16.They ate 21.I did not go
2.I got 7.Did he catch? 12.I did not give 17.I heard 22.She said
3.Did you go? 8.I was 13.Did she say? 18.I did not see 23.He gave
4.I saw 9.I did not say 14.I did not eat 19.He caught 24.I did not hear
5. she ate 10.He did not catch 15.Did you see? 20.They came 25.Did you hear?
6
1. She thanked the teenagers
6. He liked the food 11. Did you see the film?
16.I didn’t see the film
21.Did they go to the festival?
2. I noticed 7. He stole the bag 12. I heard the story
17.The man presented the prize
22.She said
3.They entered the competition
8.I was not there 13. They decided 18. They took part in...
23.Mam gave her money
4. Did you see that movie?
9. Were you? 14.He called for the ambulance
19.He caught 24. He announced
5. They managed to...
10.Did they notice? 15. He didn’t agree 20. She arrived home at...
25. Who gave you the best present?
1. She thanked the teenagers
6. He liked the food 11. Did you see the film?
16.I didn’t see the film
21.Did they go to the festival?
2. I noticed 7. He stole the bag 12. I heard the story
17.The man presented the prize
22.She said
3.They entered the competition
8.I was not there 13. They decided 18. They took part in...
23.Mam gave her money
4. Did you see that movie?
9. Were you? 14.He called for the ambulance
19.He caught 24. He announced
5. They managed to...
10.Did they notice? 15. He didn’t agree 20. She arrived home at...
25. Who gave you the best present?
7
NOD/LEID DUIT
Cuimhnigh: cuireann an
scrúdaitheoir an cheist ag baint
úsáide as AN +URÚ
NÍ bhíonn aon urú ar do fhreagra
dearfach!
Ná Déan Dearmad!
Níl na briathra neamhrialta ró-
dheacair san Aimsir Láithreach
Níl ach trí cinn fíor-neamhrialta ann;
1. Bí
2. Tabhair
3. Tar
Féach: athraíonn siad go mór óna
bhfréamh!
Briathar
Ceist ? Freagra Dearfach Freagra Diúltach
Bí
An bhfuil tú?
Tá
Níl
Téigh
An dtéann tú?
Téim/Téann mé
Ní théim/Ní théann mé
Déan
An ndéanann tú?
Déanaim/ Déanann mé
Ní dhéanaim/Ní dhéanann mé
Abair
An ndeir tú?
Deirim/Deir mé
Ní deirim/Ni deir
Feic
An bhfeiceann tú?
Feicim/Feiceann mé
Ní fheicim/Ní fheiceann mé
Faigh
An bhfaighim/bhfaigheann mé?
Faighim/Faigheann mé
Ní bhfaighim/Ní bhfaigheann mé
Clois
An gcloiseann tú?
Cloisim/Cloiseann mé
Ní chloisim/Ní chloiseann mé
Ith
An itheann tú?
Ithim/Itheann mé
Ní ithim/Ní itheann mé
Beir
An mbeireann tú ar...?
Beirim/ Beireann mé
Ní bheirim/Ní bheireann mé
Tar
An dtagann tú.?
Tagaim/Tagann mé
Ní thagaim/ Ní thagann mé
Tabhair
An dtugann tú?
Tugaim/Tugann mé
Ní thugaim/Ní thugann mé