VVËËt lý trÞ lit lý trÞ liÖÖu phôc hu phôc hååi chi chøøc nc n¨̈ngng

®®au thau th¾¾t lt l­­ng ng --ththÇÇn kinh ton kinh to¹¹Bs. CBs. CÇÇm Bm B¸̧ ThThøøcc

§§¹¹i ci c­¬­¬ngng- §au th¾t l­ng lµ bÖnh lý th­êng gÆp

- Nguyªn nh©n ®au th¾t l­ng:

+ Tho¸i ho¸ cét sèng

+ Tho¸t vÞ ®Üa ®Öm

+ Viªm cét sèng dÝnh khíp

+ ChÊn th­¬ng cét sèng, tr­ît ®èt sèng

+ BÊt th­êng ë cét sèng (cong, vÑo, gï ­ìn qu¸ møc, gai ®«i cét sèng).

+ Lo·ng x­¬ng (gÆp ë n÷ sau m·n kinh).

+ Lao cét sèng

+ Ung th­ di c¨n vµo cét sèng c¨n

+ C¸c nhiÔm trïng thÇn kinh cÊp tÝnh (viªm tuû)

+ LÖch chi (hai ch©n kh«ng ®Òu nhau)

§§¹¹i ci c­¬­¬ngng

- Ph©n chia nhãm bÖnh ®au th¾t l­ng:

+ §au th¾t l­ng cÊp

+ §au th¾t l­ng m¹n

+ §au l­ng – th¾t l­ng

+ §au th¾t l­ng thÇn kinh to¹

SS¬¬ ll­î­îc Gic Gi¶¶I phI phÉÉu cu céét st sèèngng

+ C¸c ®­êng cong sinh lý cña cét sèng

+ Chøc n¨ng tõng ®o¹n cña cét sèng

+ CÊu tróc cña ®Üa ®Öm ®èt sèng

+ Di chuyÓn cña nh©n nhÇy trong ®Üa ®Öm

SS¬¬ ll­î­îc Gic Gi¶¶i phi phÉÉu cu céét st sèèngng

SS¬¬ ll­î­îc gic gi¶¶i phi phÉÉu cu céét st sèèngng

SS¬¬ ll­î­îc gic gi¶¶i phi phÉÉu cu céét st sèèngng

SS¬¬ ll­î­îc gic gi¶¶i phi phÉÉu cu céét st sèèngng

SS¬¬ ll­î­îc gic gi¶¶i phi phÉÉu cu céét st sèèngng

SS¬¬ ll­î­îc gic gi¶¶i phi phÉÉu cu céét st sèèngng

TriTriÖÖu chu chøøng cng c¬¬ nn¨̈ngng

+ §au sau mét ®éng t¸c ®ét ngét, g¾ng søc

+ C­êng ®é: cã thÓ ®au cÊp tÝnh lµm cho BN kh«ng

d¸m cö ®éng hoÆc cã thÓ ®au ©m Ø;

+ H­íng lan: cã thÓ kh«ng lan hoÆc lan xuèng hai

m«ng (®au th¾t l­ng ®¬n thuÇn);

+ Lan däc theo mÆt ngoµi ®ïi, tr­íc ngoµi c¼ng ch©n

qua tr­íc m¾t c¸ ngoµi chÐo mu ch©n vµ kÕt thóc ë

ngãn c¸i (chÌn Ðp rÔ L5);

+ Lan xuèng däc theo mÆt sau c¼ng ch©n, qua phÝa

sau m¾t c¸c ngoµi xuèng gan bµn ch©n vµ tËn cïng

ë ngãn ót vµ ngãn 3-4 (chÌn Ðp rÔ S1)

TriTriÖÖu chu chøøng thng thùùc thc thÓÓ

• Ph¶n x¹ g©n gãt gi¶m khi bÞ chÌn Ðp rÔ S1

• Co cøng c¬ vïng th¾t l­ng

• DÊu hiÖu lasegue (+)

• DÊu hiÖu Walleix (+)

• Rèi lo¹n c¶m gi¸c: gi¶m c¶m gi¸c vïng chi phèi cña d©u thÇn kinh;

• Rèi lo¹n vËn ®éng: liÖt nhÑ c¬ gËp vµ duçi bµn ch©n

• Rèi lo¹n dinh d­ìng: teo c¬ l­ng (do co cøng), c¬®ïi, c¬ c¼ng ch©n do Ýt dïng (bÊt ®éng).

• NÕu tho¸t vÞ ®Üa ®Öm lµm hÑp èng sèng cã thÓ thÊy c¸c dÊu hiÖu Ðp tuû (liÖt hai ch©n, rèi lo¹n c¶m gi¸c vµ c¬ trßn).

HH××nh nh ¶¶nh xnh x--quang thquang th­­êng quiêng qui

- Cét sèng th¾t l­ng mÊt ®­êng cong sinh lý;

- H×nh ¶nh tho¸i ho¸ cét sèng mäc gai x­¬ng;

- H×nh ¶nh trËt ®èt sèng

- H×nh ¶nh x­¬ng mÊt v«i;

- H×nh ¶nh gai ®«i cét sèng

- VÑo cét sèng, gï, ­ìn cét sèng.

ĐiÒu trÞĐiÒu trÞI. Giai ®o¹n cÊp

- NghØ ng¬i tuyÖt ®èi

- Thuèc gi¶m ®au kh«ng steroid: aspirin, piroxicam, diclofenac, Tilcotil…… (kh«ng qu¸ 7 ngµy)

- Thuèc d·n c¬: Lioresal (Baclofen), Decontractyl, Mydocalm.

- VËt lý trÞ liÖu:

+ Hång ngo¹i, ®¾p nÕn, sãng ®iÖn tõ vïng th¾t l­ng;

+ Sö dông c¸c dßng ®iÖn gi¶m ®au nh­ dßng DF, CP, LP, Dßng giao thoa 4cùc.

+ Xoa bãp vïng th¾t l­ng b»ng tay hoÆc b»ng m¸y

+ Ch­êm ng¶i cøu, tói n­íc nãng……

ĐiÒu trÞĐiÒu trÞ

II. Giai ®o¹n sau

Khi c¸c c¬ vïng th¾t l­ng ®· mÒm cã thÓ:

+ KÐo d·n cét sèng th¾t l­ng b»ng m¸y (Traction)

+ KÐo n¾n cét sèng (Mannipulation)

+ TËp vËn ®éng cét sèng th¾t l­ng.

KÐo dKÐo d··n cn céét st sèèng bng b»»ng mng m¸̧yy

1. T¸c dông c¬ häc

- Gi¶m ¸p lùc khoang gian ®èt, t¨ng thÊm dÞch nu«i d­ìng cho ®Üa ®Öm;

- Gi¶i phãng sù t¾c nghÏn cho khíp ®èt sèng

- T¹o thuËn lîi cho ®Üa ®Öm tho¸t vÞ trë vÒ vÞ trÝ cò;

- Gi¶i phãng chÌn Ðp thÇn kinh

2. T¸c dông l©m sµng

- Gi¶m ®au do d·n c¬, t¨ng dinh d­ìng, gi¶i phãng chÌn Ðp thÇn kinh;

- T¨ng tÇm ho¹t ®éng cña cét sèng

- T¹o thuËn lîi cho khèi tho¸t vÞ vÒ vÞ trÝ cò

KÐo dKÐo d··n cn céét st sèèng bng b»»ng mng m¸̧yy

3. ChØ ®Þnh vµ chèng chØ ®Þnh

* ChØ ®Þnh:

+ Tho¸t vÞ ®Üa ®Öm møc ®é nhÑ vµ võa;

+ Tho¸i ho¸ cét sèng;

+ §au th¾t l­ng th«ng th­êng

+ Héi chøng cæ vai

+ VÑo cét sèng

KÐo dKÐo d··n cn céét st sèèng bng b»»ng mng m¸̧yy* Chèng chØ ®Þnh:

+ BÖnh lý cét sèng, ®Üa ®Ñm chÌn Ðp tuû, bÖnh lý cña èng tuû;

+ BÖnh lý tuû sèng: viªm tuû, u tuû….

+ Lao, ung th­ cét sèng

+ Viªm tÊy, ¸p xe quanh vïng cæ vµ th¾t l­ng;

+ Lo·ng x­¬ng

+ ChÊn th­¬ng cét sèng cã g·y x­¬ng

+ Viªm cét sèng ®inh khíp

+ Tho¸t vÞ ®Üa ®Öm trong th©n ®èt;

+ BÖnh ­a ch¶y m¸u;

+ Héi chøng ®u«i ngùa

KÐo dKÐo d··n cn céét st sèèng bng b»»ng mng m¸̧yy

Kü thuËt kÐo d·n b»ng m¸y:

- ChuÈn bÞ bÖnh nh©n:

+ Gi¶i thÝch

+ KiÓm tra c¸c chØ ®Þnh vµ chèng chØ ®Þnh

- ChuÈn bÞ m¸y:

+ BËt m¸y vµ chän chÕ ®é kÐo

+ §Æt lùc kÐo theo chØ ®Þnh

+ Cè ®Þnh bÖnh nh©n vµo m¸y ®Ó kÐo, ®­a nót ®iÒu khiÓn tõ xa cho bÖnh nh©n

+ Ên nót Start ®Ó b¾t ®Çu kÐo vµ hái c¶m gi¸c bÖnh nh©n, nÕu thÊy m¹nh qu¸ th× ®Æt lùc kÐo gi¶m ®i.

KÐo dKÐo d··n cn céét st sèèng bng b»»ng mng m¸̧yy- C¸c chÕ ®é kÐo, lùc kÐo:

+ M¸y cã s½n ba chÕ ®é kÐo: Liªn tôc, ng¾t qu·ng vµkÐo cã lùc thÒm

+ Lùc kÐo cét sèng th¾t l­ng = 1/2träng l­îng c¬ thÓ, lùc thÒm = 1/2 lùc kÐo.

VÝ dô: BÖnh nh©n nÆng 52kg ®Æt lùc kÐo lµ 26kg vµlùc thÒm lµ 13kg

+ Lùc kÐo cét sèng cæ: §Æt lùc kÐo ban ®Çu lµ 8kg vµlùc thÒm lµ 5kg sau ®ã t¨ng dÇn lùc kÐo lªn kh«ng qu¸ 15kg víi n÷ vµ 20kg víi nam (lùc kÐo cét sèng cæ = 1/8träng l­îng c¬ thÓ).

KÐo dKÐo d··n cn céét st sèèng bng b»»ng mng m¸̧yy

• Thêi gian mçi lÇn kÐo: 15-20 phót

• Thêi gian mét liÖu tr×nh ®iÒu trÞ: th­êng tõ 10

®Õn 15lÇn; sau mét liÖu tr×nh cÇn tiÕn hµnh

th¨m kh¸m vµ ®¸nh gi¸ l¹i t×nh tr¹ng bÖnh

nh©n ®Ó cã h­íng ®iÒu trÞ tiÕp theo.

XinXin cc¶¶m m ¬¬n !n !