de bètacanon: natuurkunde
DESCRIPTION
De Bètacanon: Natuurkunde. Wim J. van der Zande. Wat is een Bètacanon? Is dat die kennis, die de mensheid bij een ramp zo snel mogelijk up-to-date brengt? die u kan gebruiken om u beter staande te houden in een technische maatschappij? - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/1.jpg)
De Bètacanon: Natuurkunde
Wim J. van der Zande
![Page 2: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/2.jpg)
Wat is een Bètacanon? Is dat die kennis,
die de mensheid bij een ramp zo snel mogelijk up-to-date brengt?
die u kan gebruiken om u beter staande te houden in een technische maatschappij?
die de intrinsieke schoonheid van de natuur (volgens de natuurkunde) het meest recht doet?
![Page 3: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/3.jpg)
Wat is Natuurkunde? Beschrijven wat je niet kan zien en je slecht kan voorstellen en dan met veel wiskunde.
Het heeft de schoonheid van kunst, maar met minder vrijheid, er is nml maar één natuur, waaraan we verantwoording afleggen!
![Page 4: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/4.jpg)
Wat is Natuurkunde? Beschrijven wat je niet kan zien en je slecht kan voorstellen en dan met veel wiskunde.
Het heeft de schoonheid van kunst, maar met minder vrijheid, er is nml maar één natuur, waaraan we verantwoording afleggen!
![Page 5: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/5.jpg)
The Unreasonable Effectiveness of Mathematics in the Natural Sciences
De toepasbaarheid van de wiskunde voor de formulering van de natuurwetten (theorieën) is een wonderbaarlijk geschenk, dat wij doorgronden noch verdienen.
Eugene Paul Wigner, 1902-1995
![Page 6: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/6.jpg)
Een Natuurwet (= Theorie) is wel bedoeld om tegen aan te schoppen, maar wel voorzichtig en met eerbied!
Een theorie in de natuurkunde blijft zelfs in zekere zin waar, als zijn geldigheid niet meer universeel is . . . . . .
![Page 7: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/7.jpg)
Stel dat die ramp er toch komt:
De meest informatieve zin om te bewaren:
Alles is gemaakt van atomen die voortdurend in beweging zijn en elkaar aantrekken als ze ver van elkaar zijn en elkaar afstoten als je ze op elkaar drukt . . . . . . . .
Richard P Feynman (1960)
![Page 8: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/8.jpg)
Hoe lang kennen we eigenlijk die atomen en moleculen?
Jean Baptise Perrin: De man die de realiteit van atomen aantoonde (1906) door heel, heel geduldig door een microscoop te turen .
from to
![Page 9: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/9.jpg)
De VOX (2007): Prof. Luthy, ‘ik kan me niet voorstellen dat materie echt uit ronde bolletjes bestaat (…) zolang we ze niet echt kunnen zien’
Overigens kunnen we ze wel tellen er zijn ongeveer80.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000 moleculen in onze atmosfeer
![Page 10: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/10.jpg)
De -canon: de materie om ons heen is opgebouwd uit atomen en moleculen, die kriskras door elkaar bewegen
Ludwig Boltzmann en zijn constante: kB=1.3806504(24)×10−23 JK-1
300 tot 2000 m/s1 – 10 miljard botsingen per molecuul per seconde0.1 micron bewegingsruimte
![Page 11: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/11.jpg)
De -canon: atomen kunnen ook kapot, maar dan zijn het geen atomen meer . . . . .
Pu of U
![Page 12: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/12.jpg)
De -canon: Naast materie bestaat er elektromagnetische straling van harde Roentgens tot zachte radiostraling:
De natuurkunde is gelijk . . . . De effecten verschillen
![Page 13: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/13.jpg)
De -canon: Op microscopische schaal gedraagt de natuur zich heel vreemd . . . . . .materie en licht gaan op elkaar lijken: golfmechanica (=quantummechanica) van materie
Vmt
i 22
2
![Page 14: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/14.jpg)
De -canon: Energie en impuls (totale beweging) zijn behouden in microscopische processen (Natuurkunde)Alleen dan krijgt de natuur een richting (bijv. laagste energie) als er sprake is van heel heel veel botsingen . . .
(Scheikunde)
William Thomson, Lord Kelvin, 1824- 1907
Absolute grenzen aan de efficiëntie van machines en geen perpetuum mobile
![Page 15: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/15.jpg)
De -canon: Materie, mechanische eigenschappen, geleiding, supergeleiding, optische eigenschappen, gedrag van materie in sterren volgen alle uit een paar simpele (maar moeilijk te doorgronden) principes waarbij complexiteit een natuurlijke limiet is . . .
Onmogelijke precisie:1/ = 137.035 999 710 (96)
![Page 16: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/16.jpg)
IMM: Het onderzoeksinstituut waar de limieten van de atoom-eigenschappen ingezet worden voor kennis van en manipulatie van de meest geavanceerde materialen . . . .
![Page 17: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/17.jpg)
Deel twee: van natuurkundige wetten tot de complexiteit van klimaat?
There are known knowns. These are things we know that we know. There are known unknowns. That is
to say, there are things that we know we don't know. But there are also unknown unknowns. There are
things we don't know we don't know. Donald Rumsfeld
Ceci n’est pas un fysicus
![Page 18: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/18.jpg)
Deel twee: hoe ziet het klimaat er overmorgen uit?
![Page 19: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/19.jpg)
Deel twee: gas wordt opgeschud door de energie van de warmtebeweging
8 km hoog bij slechts 10-21 Joule
![Page 20: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/20.jpg)
Hoeveel atmosfeer hebben we?
4.000.000.000.000.000.000 kg
80.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000 moleculen
Waarvan:16.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000 zuurstof64.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000 stikstof
32.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000 CO2
Wij voegen hieraan toe via verbranding van fossiele brandstof: 320.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000 CO2!
is de massa van de atmosfeer met
![Page 21: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/21.jpg)
Zonlicht (of zonnestraling) bevat alle kleuren en nog meer!
Newton
![Page 22: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/22.jpg)
Kijken naar zonlicht: de quantum structuur van atomen en moleculen in de zon en onze atmosfeer wordt zichtbaar!
![Page 23: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/23.jpg)
Atomen en moleculen zijn verrassend doorzichtig waar wij goed kunnen zien!
Lucht is leeg en vol: 1 meter bij 1 m2 gas heeft een oppervlakte van 200.000 m2!
![Page 24: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/24.jpg)
Broeikaseffect en water, koolstofdioxide, etc (I) !
Temperatuur verraadt zich via straling op aarde en in de ruimte . . . .
![Page 25: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/25.jpg)
Broeikaseffect en water, koolstofdioxide, etc (I) !
Transparant, 5500 o Celcius
Ondoorzichtig, 30o Celcius
Ondoorzichtig,
ozone als UV-filter
ondoorzichtig
doorzichtig
![Page 26: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/26.jpg)
Broeikaseffect: (feit: meer CO2 is opwarming) (II) !
De onschuldige ‘schuldige’: terugstraling van IR naar ons
![Page 27: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/27.jpg)
Broeikaseffect: Feit: er is meer CO2 (III) !
Onze energiebehoefte impliceert (1013 kg) 3 ppm per jaar
![Page 28: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/28.jpg)
Broeikaseffect: Feit: Temperatuur neemt toe: (IV) !
![Page 29: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/29.jpg)
Broeikaseffect: Complexiteit neemt het over (V) !
T-+ ijs - albedo + T-+ T-+ meer waterdamp wolk op albedo - T-- Aerosol + wolk + albedo + T -- T- + oceaan - + CO2 + T- +etc etc
Complexiteit . . . . . Voorkomt exacte voorspellingen
![Page 30: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/30.jpg)
Dank u wel voor uw aandacht!
![Page 31: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/31.jpg)
Albert Einstein (1917)
Een energetisch elektron in een atoom/molecuul kan gedwongen worden een foton toe te voegen aan een langskomend foton . . .
De laser was geconcipieerd alleen duurde de zwangerschap nog ruim 40 jaar (maar zijn maker is recent overleden: Maiman)
![Page 32: De Bètacanon: Natuurkunde](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062500/56815259550346895dc08c28/html5/thumbnails/32.jpg)
0,1 1 10
10
20
30
40
50proposed FEL spectrum
prop
osed
m
agne
t
Ma
gn
etic
fie
ld (
T)
Frequency (THz)av
aila
ble
field
at
HF
ML
elec
tron
spin
and
cycl
otro
n re
sona
nces
superconducting gaps
antiferromagnetic resonance
ferromagnetic spin waves
pseudogaps of high-Tc superconductorsc
lattice vibrations and polarons
Magneet, magneter, magneetst . . .de noodzaak voor een krachtige, flexibele THz bron