AV

ENIR

28

29 AV

ENIR

Geloof in je eigen creativiteit

Er wordt vaak gedacht, dat het bedenken van

goede ideeën, alleen voorbehouden is aan

mensen met een bepaalde persoonlijkheid.

Hier zit wel een kern van waarheid in, zo on-

derscheidde de professor Meredith Belbin al

in 1981, negen teamrollen, waarvan er één

het meest creatief is, de zogenaamde plant.

Het is natuurlijk echter onzin om te denken,

dat je geen goede ideeën zou kunnen heb-

ben, als je volgens de test van Belbin geen

plant bent. Je mindset ten aanzien van je

eigen creativiteit is echter wel van belang

aldus Gaspersz. Dit komt goed naar voren

in een quote van de bekende scheikundige

en bioloog Louis Pasteur. Hij zei namelijk

het volgende: “Chance favors the prepared

mind”. Het is dus van belang, dat je gelooft

dat je creatief kunt zijn, anders werk je je ei-

gen creativiteit alleen maar tegen.

Wordt een ideeën vanger

Maar als je dan eindelijk de juiste mindset

hebt, hoe zorg je dat je de ideeën, die ont-

staan, ook echt onthoudt en kan benutten .

Het antwoord hierop is heel simpel, schrijf

ze gelijk op. Wees een ideeën vanger. Pak

wat je maar ook in de buurt hebt om het

idee op te schrijven en werk ze daarna bij-

voorbeeld uit in een mindmap. Een mind-

map is uitermate geschikt voor het uitwer-

ken van ideeën, omdat je je hersenen, met

name je rechterbrein, bij het maken van een

mindmap stimuleert. De ontdekker van de

mindmap, Tony Buzan, merkte namelijk dat

de stroom van je gedachten het beste te

vangen is in een mindmap, een ruimtelijke

vertakte tekening van je gedachten. Het

netwerk van je ideeén dat verschijnt ziet

er heel herkenbaar uit. Je ziet het terug bij

de takken in een boom, of bij de stromen in

een rivierdelta.

Okay, je hebt je Willie Wortel pet opgezet

en je weet hoe je ideeën moet vangen, dan

wordt het nut tijd voor een brainstorm. De

brainstorm is tegenwoordig het toverwoord

voor het moment om alleen of met elkaar

ideeën te gaan verzamelen. Alleen dege-

nen, die wel is deelgenomen hebben aan

een brainstorm weten dat de ideeën uit een

brainstorm, niet altijd per se de beste ideeën

zijn. Het aparte is dat de beste ideeën juist

vaak ontstaan na de brainstorm. Bijvoor-

beeld op de fiets of in de trein onderweg

naar huis. Het zijn vaak dit soort momenten,

dat onze creatiev geest echt tot uiting komt.

Andere creatieve momenten zijn tijdens het

sporten, onder de douche of net voordat

je in slaap valt. Een goed voorbeeld komt

van J.K. Rowling, de schrijfster van de Harry

Potter boeken. Zij zat rustig naar buiten te

kijken tijdens een treinreis, zonder ook maar

een moment aan schrijven te denken. Voor

ze het wist, zag ze opeens een jongen in

haar fantasie. Die jongen, kennen we nu

allemaal als Harry Potter. Dit spontane idee

is inmiddels zeer succesvol geworden. Dat

echter niet iedereen het succes van haar

idee inzag, lees je verderop in het artikel.

Durf tegen de stroom in te zwemmen

Als je dan uiteindelijk een goed idee hebt

en je gelooft er zelf in, heb dan ook echt de

moed om door te zetten. Je vindt namelijk

altijd wel iemand, die niets ziet in je idee,

maar zet dan toch door. Art Fry, de bedenker

van de post-it is hier een goed voorbeeld.

Hij ging met zijn uitvinding naar de marke-

ting afdeling van 3M, maar die geloofde er

niet in. Fry bedacht toen een list. Hij liet wat

Post-its maken en gaf ze aan ’ de directie-

secretaresses. De secretaresses en ook de

directeuren vonden de Post-it’s ontzettend

handig en vroegen Fry om meer. Hij gaf

echter aan dat hij er niet meer mocht ma-

ken van marketing. Door deze slimme list

kwam er uiteindelijk druk vanuit de directie

op marketing en de post-it was geboren.

Denk buiten je bestaande kaders

De grootste tegenkracht van innovatie en

creativiteit ligt volgens Gaspersz echter bij

heel iets anders, gewoontedenken. Als je

kijkt naar de foto hiernaast wat zie je dan?

Op het eerste gezicht kan het van alles zijn.

Een mogelijk antwoord is echter een koe.

Het vreemde is dat als je de koe eenmaal

hebt gezien, je alleen nog maar de koe in de

afbeelding ziet. Gaspersz geeft dit gewoon-

tedenken, de tre!ende naam koedenken.

Dit koedenken, zorgt er voor dat je de kan-

sen niet ziet en dat werkt je eigen innovatie-

kracht dus tegen.

Gewoontedenken en bevooroordeeld zijn,

staan niet zo heel ver van elkaar af. Ze zijn

wel beiden allerminst bevorderlijk voor het

omgaan met ideeën. J.K Rowling onder-

vond, dit ook met haar eerste roman over

Harry Potter. Want, wie was deze huisvrouw,

die zomaar opeens een kinderboek had

geschreven. Ze ging langs bij maar liefst

twaalf uitgevers, voordat ze een uitgever

vond, die haar enigszins serieus nam. Ech-

ter, dat deed hij pas, nadat hij zijn dochter-

tje het eerste hoofdstuk had laten lezen en

deze vanwege de spanning, verlangde naar

de rest van het verhaal. Wie denkt, dat deze

uitgever toen wel de drukpersen liet rollen,

komt bedrogen uit. De uitgever, drukte bij

wijze van proef, slechts 1000 exemplaren af,

want hij durfde geen risico te ondernemen.

Het vervolg van het verhaal kennen we al-

lemaal, J.K. Rowling heeft inmiddels meer

dan 400 miljoen boeken verkocht, die in 70

talen zijn vertaald.

Geloof dus in je eigen creativiteit, zorg dat

je een ideeënvanger wordt en stimuleer je

eigen creativiteit door buiten de bestaande

kaders te denken. Maar laat je vooral niet

gek maken, door die ene persoon, die weer

is niks in je idee ziet. Dan sta jij misschien wel

aan de wieg van ideeën, die onze toekomst

veranderen net als J.K. Rowling en Art Fry.

Bij ondergetekende ontstonden zowel bij

het seminar van Je! Gaspersz als tijdens het

schrijven van dit artikel enorm veel ideeën.

Ook geïnspireerd geraakt tot ideeën na het

lezen van dit artikel? Laat het weten op Twit-

ter via @ewoutkalkman.

Wil je weten, wat jouw rol is in een team:

www.123test.nl/belbin/

Wil je het volledige artikel zien als presenta-

tie met aanvullende tips? Kijk op

www.slideshare.com/ewoutk

Ewout Kalkman is voorzitter van

de facultaire studentenraad en

Sales medewerker binnendienst

bij E!ectory.

INNOVATIE

De kracht van ideeën

Bij innovatie, denkt men al vaak een het bedenken van ideeën. Maar hoe

zorg je nu dat je innovatief wordt?

De auteur van dit artikel, was aan-

wezig bij een seminar van Jeff Gas-

persz, Hoogleraar en adviseur in-

novatie aan Universiteit Nyenrode

(www.jeffgaspersz.com) voor VK-

banen en interviewde hem over zijn

visie op innovatie en kansdenken.

Door Ewout Kalkman

AV

ENIR

30

31 AV

ENIR

INTERVIEW MET: JEFF GASPERSZ, HOOGLERAAR IN INNOVATIE AAN NYENRODE

Hoe bent u zo gefascineerd geraakt

door innovatie?

“Door te luisteren naar mijn innerlijke stem,

je kunt pas investeren in een gebied, als je

het ook echt leuk vind. Ik ben al heel vroeg

gefascineerd door de creërende mens. Ik

heb altijd veel mensen ontmoet, die in hun

vakgebied creërend zijn of dat nou een vi-

oolbouwer is of een directeur in een grote

organisatie of iemand, die van zijn eigen

leven een kunstwerk maakt. De creërende

mens, is ook wat ons onderscheidt van de

apen en andere dieren. Wij zijn in staat om

ons creërende vermogen te gebruiken,

voor de doelen, die we willen bereiken.

Daar lag iets in dat mij interesseerde. Daar

spreek je over, daar lees je over en daar

schrijf je dan over. Je weet hoe dat gaat, als

je je ergens gepassioneerd door voelt, dan

lijkt het alsof alles meewerkt om je daar-

bij te helpen. En ik heb m’n loopbaan niet

helemaal zo kunnen plannen, maar uitein-

delijk grijp je kansen, om iets van je passie

te kunnen realiseren. Kansen, die op mij af

kwamen, waren het advieswerk bij KPMG

en Nyenrode voor een leerstoel. Dan krijg

je de kans om dingen op te bouwen, dit

vak in allerlei opleidingen te integreren en

onderzoek te doen, die kans greep ik.”

Als je wilt zorgen, dat je ook echt

met ideeën aan de slag gaat, wat is

dan belangrijk?

“Je komt tot actie vanuit een bewustzijn,

een urgentie, een verlangen of een droom.

Daarna kom je in actie. Het begint met drie

dimensies, je willen, je kunnen en je ken-

nen. Willen wil zeggen ik kom tot actie, ik

ga solliciteren. Je willen heeft te maken

met een functie, waar je op bent uitgeke-

ken of een andere studie, die je wilt doen.

Dit is dus een psychologische motivatie. Je

kunt wel willen, maar dat wil nog niet zeg-

gen, dat je dat ook kan. Dat je over de com-

petenties beschikt om ergens anders, die

dat ze in staat zijn heel snel kennis tot zich

te nemen en een hele interactieve, verbin-

dende manier van denken hebben.

Wat zou u tegen studenten, die twijfelen

of het idee wat ze hebben wel goed ge-

noeg is om mee aan de slag te gaan?

“Eigenwijs zijn. In de letterlijke zin van een

eigen wijsheid hebben gevonden, vanaf

een Art Fy, de bedenker van de post-it

note, die ongelooflijk veel tegenkracht

heeft gevonden, maar die toch door heeft

gezet. Starbucks Frappuccino, heerlijke ijs-

ko"e, door een eigenwijze districtsmana-

ger, die niet mocht, maar toch door heeft

gezet. Eigenlijk zou een stelregel zijn, heb

je een goed idee en je gelooft er ook echt

in, vraag dan nooit om toestemming,

maar vraag om vergeving. Het is makke-

lijker, om vergeving te vragen dan om toe-

stemming. Daar bedoel ik mee, vraag niet

om toestemming, maar vind wegen om

het toch onder de aandacht te brengen

en mocht je sommige procedures hebben

geschonden, vraag dan maar om verge-

ving. In de meest slimme bedrijven, de

Google’s van deze wereld, prevaleert het ”

Yes We Can”. . Dat zijn organisaties waar de

medewerkers een licence to act ervaren.

Die voelen ook, als ik een goed idee heb,

dan ga ik er mee door. Zulke bedrijven

weten ookdat als ze hier geen gehoor aan

geven, dat creatieve mensen hun eigen

bedrijf starten. Als je creatief talent niet

onderkent, dan beginnen ze voor zichzelf

en worden je concurrent.”

teit is dan vooral het hercombineren van

wat al bestaat. Een voorbeeld hiervan is

een briljant idee van twee studenten. Het

blijkt dat veel mensen helemaal geen tes-

tament vastleggen, want dan moet je naar

een notaris en dat is ook maar zo’n duur en

afstandelijk persoon. Dus dan regelen ze

niks. . Dat is heel frustrerend voor de nabe-

staanden. Zij hebben als dienstverlening

een soort digitale kluis bedacht, waarin

je een document kan deponeren, die je

wilsbeschikking bevat. Niemand is ooit op

het idee gekomen. Als je daar goed over

nadenkt, zijn er barstens veel behoeften,

die slimmer zijn te cateren of nieuwe be-

hoeften, waar nog niks voor is.”

Bij Nyenrode werkt u toch ook vaak met

studenten samen?

“Ja vaak in de begeleidingsrelatie en in de

college relatie, eigenlijk in twintig á dertig

procent van mijn tijd werk ik met studen-

ten en zo’n zeventig procent van mijn tijd

werk ik met executives, dat zijn meestal se-

nior managers van bijvoorbeeld Achmea

of KLM. “

Wat vindt u van de innovativiteit

van studenten?

“Dat weet jij ook wel, er zit een nieuwe

generatie aan te komen, of je dat nou de

generatie Einstein noemt of niet. Maar een

generatie, die veel interactiever met kennis

en informatie kan omgaan, die een grotere

opzuigcapaciteit heeft, die andere manie-

ren heeft om van kennis naar kansen te ko-

men en die veel meer opereren in netwer-

ken. Er is echt een kloof tussen de ouderen

en de jonge generatie. Ik zie dit ook bij mijn

eigen kinderen, die gaan op een hele slim-

me manier met informatie om.

Ik geloof dat studenten een enorm poten-

tieel hebben tot creativiteit hebben, door-

C.V. Je! Gaspersz

Prof.dr. Je! B.R. Gaspersz is hoog-

leraar innovatie (Business Uni-

versiteit Nyenrode) en adviseur

op het gebied van innovatiema-

nagement. Voorts heeft hij als

ondernemer een eigen organisa-

tie opgezet: Cadenza Consulting.

Daarvoor was hij onder meer

verbonden aan de Erasmus Uni-

versiteit Rotterdam en aan KPMG

als adviseur en manager van het

KPMG Trendwatch Institute en

daarna als oprichter en directeur

van het KPMG Center for Inno-

vation. Je! verricht trainingen,

onderzoek, coaching en advise-

ring op gebieden als innovatie,

creativiteit, doorbraakdenken en

vernieuwingsgericht leiderschap.

Hij is als spreker aangesloten bij de

Speakers Academy. Zijn website is;

www.je!gaspersz.com

intenties te realiseren. Als je die hebt, kan

je wel zeggen, ik ga die volgende stap zet-

ten, maar ken je ook. Met kennen bedoel

ik, dat je de weg kent waarlangs je kan ac-

teren. Ik heb een netwerk, ik heb een goed

C.V., ik weet hoe ik werkgevers benaderen.

Ik heb een aantal presentatie technieken

om mezelf te profileren. Kennis is dus bui-

ten gewoon belangrijk. Ik ben het er dus

helemaal mee eens, een idee is één, maar

het is een combinatie van creativiteit, ken-

nis en betrokkenheid.”

Mensen hebben vaak een idee om te gaan

ondernemen, maar gaan daar niet verder

mee, omdat ze denken dat het niet uniek

is. Hoe kijkt u daar tegen aan?

“Je hebt gewoon het technisch idee, of je

idee uniek is kan je bij het octrooibureau

navragen, dat is één. Het tweede is, als het

gaat om een dienstverlening, dan kan je

eindeloos variëren op bestaande succes-

volle ideeén van anderen. In dienstverle-

ning is het veel meer mogelijk om copy/

paste te doen en dat te variëren. Creativi-

Ewout Kalkman is voorzitter van

de facultaire studentenraad en

Sales medewerker binnendienst

bij E!ectory.

Over een passie voor innovatie en be-

langrijke inzichten voor creativiteit.

Door Ewout Kalkman

INNOVATIE