dermatovenerologiya ixtisası üzrə rezidenturada hə ... · 060920 ± ³dermatovenerologiya´...

17
060920 Dermatovenerologiyaixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa səvıyyəsınə qoyulan minimum dövlət tələbləri 1 Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin Kollegiyasının 26.09.2011-ci il tarixli, 37 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmişdir ALİ TİBB TƏHSİL PİLLƏSİNİN DÖVLƏT STANDARTI REZİDENTURA SƏVİYYƏSİ UZRƏ 060920 - "DERMATOVENEROLOGİYA" İXTİSASININ TƏHSİL PROQRAMI 1. ÜMUMİ MÜDDƏALAR 1.1. Rezidentura səviyyəsinin 060920 - «Dermatovenerologiya» ixtisası üzrə Təhsil Proqramı (bundan sona ixtisas üzrəTəhsil Proqramı) «Təhsil haqqında» Azərbaycan Respublikasının Qanununa, Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin müvafıq qərarları ilə təsdiq olunmuş «Ali təhsil pilləsinin dövlət standartı və proqramı» tələblərinə, «Rezidentura təhsilinin məzmunu və təşkili Qaydaları"na və "Rezidenturada həkim-mütəxəssis hazırlığı aparılan ixtisaslarınTəsnifatı"na uyğun hazırlanmışdır. 1.2. 060920 - «Dermatovenerologiya» ixtisası üzrə Təhsil Proqramı tabeliyindən və mülkiyyət formasından asılı olmayaraq Azərbaycan Respublikasında fəaliyyət göstərən və həmin ixtisas üzrə rezidentura proqramını həyata keçirən bütün təhsil, elm və tibb müəssisələri üçün rnəcburidir. 1.3. İstifadə olunan işarələr: İTP–ixtisas üzrə təhsil proqramı ÜK ümummədəni kompetensiyalar PKpeşə kompetensiyaları (bilik və bacarıqlar) ÜFR ümumi fənnlər, rotasiyalar PFR peşə fənnlər, rotasiyalar ÜHM ümumi hazırlığı mövzuları PHM peşə hazırlığı mövzuları MH Mühazirə (auditoriya saatı) SM Seminar (auditoriya saatı) TM Təcrübə məşğələ (auditoriya saatı) SB Sərbəst məşğələ (auditoriyadan xaric məcburi sərbəst məşğələlər) As - assistentlik (prosedurların ya əməliyatların yerinə yetirilməsi) P - sərbəst yerinə yetirilməsi (prosedurların ya əməliyatların yerinə yetirilməsi) İ - nəticələrin interpretasiyası (prosedurların ya əməliyatların yerinə yetirilməsi) S - simulyasiya (prosedurların ya əməliyatların yerinə yetirilməsi) 1.4. 060920 - «Dermatovenerologiya» ixtisasının xarakteristikası İTP –nin mənimsənilməsinin normativ müddəti və məzunlara verilən ixtisas dərəcəsi: İxtisasın şifri Verilən həkim-mütəxəssis ixtisası Təhsil müddəti Kreditlərin sayı 060920-Dermatovenerologiya Həkim-dermatoveneroloq 4 il 270 2. HƏKIM- DERMATOVENEROLOQUN İXTİSAS XARAKTERİSTİKASI SƏRIŞTƏLİLİYİ (KOMPETENSİYASI) 2.1. Həkim-dermatoveneroloqun ixtisas xarakteristikası Dermatovenerologiya kliniki təbabətin bir bölməsi olub, dəri və dəri artımlarının xəstəliklərini, cinsi yolla keçən infeksiyanı, onun diaqnostika, müalicə və profilaktikasını öyrənir. Həkim- dermatoveneroloqların fundamental və kliniki peşə hazırlığı tələb edən fəaliyyətə, o cümlədən, elmi - tədqiqat işi aparmağa və pedaqoji fəaliyyətə hazır olmalıdır. 2.2. Proqramın mənimsənilməsi nəticəsində rezidentin kompetensiyasına qoyulan tələblər 2.2.1 Həkim-dermatoveneroloq aşağıdakı ümummədəni kompetensiyalara yiyələnməlidir:

Upload: others

Post on 12-Feb-2020

25 views

Category:

Documents


3 download

TRANSCRIPT

Page 1: Dermatovenerologiya ixtisası üzrə rezidenturada hə ... · 060920 ± ³Dermatovenerologiya´ ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və

060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və səvıyyəsınə qoyulan minimum dövlət

tələbləri

1

Azərbaycan Respublikası

Səhiyyə Nazirliyinin Kollegiyasının

26.09.2011-ci il tarixli,

37 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmişdir

ALİ TİBB TƏHSİL PİLLƏSİNİN DÖVLƏT STANDARTI

REZİDENTURA SƏVİYYƏSİ UZRƏ 060920 - "DERMATOVENEROLOGİYA" İXTİSASININ

TƏHSİL PROQRAMI

1. ÜMUMİ MÜDDƏALAR

1.1. Rezidentura səviyyəsinin 060920 - «Dermatovenerologiya» ixtisası üzrə Təhsil Proqramı (bundan

sona ixtisas üzrəTəhsil Proqramı) «Təhsil haqqında» Azərbaycan Respublikasının Qanununa, Azərbaycan

Respublikasının Nazirlər Kabinetinin müvafıq qərarları ilə təsdiq olunmuş «Ali təhsil pilləsinin dövlət

standartı və proqramı» tələblərinə, «Rezidentura təhsilinin məzmunu və təşkili Qaydaları"na və

"Rezidenturada həkim-mütəxəssis hazırlığı aparılan ixtisaslarınTəsnifatı"na uyğun hazırlanmışdır.

1.2. 060920 - «Dermatovenerologiya» ixtisası üzrə Təhsil Proqramı tabeliyindən və mülkiyyət

formasından asılı olmayaraq Azərbaycan Respublikasında fəaliyyət göstərən və həmin ixtisas üzrə

rezidentura proqramını həyata keçirən bütün təhsil, elm və tibb müəssisələri üçün rnəcburidir.

1.3. İstifadə olunan işarələr:

İTP–ixtisas üzrə təhsil proqramı

ÜK – ümummədəni kompetensiyalar

PK– peşə kompetensiyaları (bilik və bacarıqlar)

ÜFR – ümumi fənnlər, rotasiyalar

PFR – peşə fənnlər, rotasiyalar

ÜHM – ümumi hazırlığı mövzuları

PHM – peşə hazırlığı mövzuları

MH – Mühazirə (auditoriya saatı)

SM – Seminar (auditoriya saatı)

TM – Təcrübə məşğələ (auditoriya saatı)

SB – Sərbəst məşğələ (auditoriyadan xaric məcburi sərbəst məşğələlər)

As - assistentlik (prosedurların ya əməliyatların yerinə yetirilməsi)

P - sərbəst yerinə yetirilməsi (prosedurların ya əməliyatların yerinə yetirilməsi)

İ - nəticələrin interpretasiyası (prosedurların ya əməliyatların yerinə yetirilməsi)

S - simulyasiya (prosedurların ya əməliyatların yerinə yetirilməsi)

1.4. 060920 - «Dermatovenerologiya» ixtisasının xarakteristikası

İTP –nin mənimsənilməsinin normativ müddəti və məzunlara verilən ixtisas dərəcəsi:

İxtisasın şifri Verilən həkim-mütəxəssis ixtisası Təhsil müddəti Kreditlərin sayı

060920-Dermatovenerologiya Həkim-dermatoveneroloq 4 il 270

2. HƏKIM- DERMATOVENEROLOQUN İXTİSAS XARAKTERİSTİKASI VƏ SƏRIŞTƏLİLİYİ

(KOMPETENSİYASI)

2.1. Həkim-dermatoveneroloqun ixtisas xarakteristikası

Dermatovenerologiya – kliniki təbabətin bir bölməsi olub, dəri və dəri artımlarının xəstəliklərini,

cinsi yolla keçən infeksiyanı, onun diaqnostika, müalicə və profilaktikasını öyrənir. Həkim-

dermatoveneroloqların fundamental və kliniki peşə hazırlığı tələb edən fəaliyyətə, o cümlədən, elmi-

tədqiqat işi aparmağa və pedaqoji fəaliyyətə hazır olmalıdır.

2.2. Proqramın mənimsənilməsi nəticəsində rezidentin kompetensiyasına qoyulan tələblər

2.2.1 Həkim-dermatoveneroloq aşağıdakı ümummədəni kompetensiyalara yiyələnməlidir:

Page 2: Dermatovenerologiya ixtisası üzrə rezidenturada hə ... · 060920 ± ³Dermatovenerologiya´ ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və

060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və səvıyyəsınə qoyulan minimum dövlət

tələbləri

2

ÜFR-01. BAZA TƏHSİLİ

Ümumi bilik və bacarıqlar

ÜFR-01.1. Cəmiyyətdə qəbul edilmiş əxlaq və hüquq normaları çərçivəsində səlahiyyətlərini icra etməyə

hazır olmalı və praktiki tibbi fəaliyyət göstərməyi bacarrnalı, həkimlik etikası qaydalanna,

məxfi informasiya ilə işləmək haqqında qanunlara və normativ hüquqi aktlara riayət etməli,

həkimlik sirrini qorumalıdır;

ÜFR-01.2. Sosial əhəmiyyət kəsb edən məsələləri və prosesləri təhlil etməyi bacarmalı, öz professional iş

fəaliyyətinə humanitar, tibbi-bioloji və digər klinik elmlərin müxtəlif metodlarını tətbiq etməyi

bacarmalıdır;

ÜFR-01.3. Səhiyyə haqqında qanunvericiliyin əsasları, tibbi yardım və dermatoveneroloji xidmət

göstərən müəssisələrin fəaliyyətini təyin edən əsas normativ sənədləri bilməlidir;

ÜFR-01.4. Səhiyyə qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş və müalicə müəssisəsi üzrə daxili əmrlərlə təsdiq

olunmuş tibbi sənədləşməni aparmalıdır;

ÜFR-01.5. Məntiqi və əsaslandırılmış təhlil etməyə hazır olmalı, müzakirələr və mübahisələr aparmağı,

professional məzmunlu mətnləri redaktə etməyi bacarmalı, əməkdaşlıq etməli, mübahisələrin

həllində tolerantlıq göstərərək tərbiyəvi və pedaqoji fəaliyyət göstərməlidir;

ÜFR-01.6. İdarəçilik üsullarını və metodlarını bilməli, müxtəlif tərəddüdlü vəziyyətlərdə öz professional

peşə səriştəliliyi çərçivəsində lazımi məsul idarəçilik qərarını verməyi bacarmalıdır;

ÜFR-01.7. Tibbdə və dermatovenerologiyada etika və deontologiya əsasları;

ÜFR-01.8. Tibbi statistika və informatika.

ÜFR-02. ANATOMİYA

Ümumi bilikləri

ÜFR-02.1. Dərinin anatomik quruluşu;

ÜFR-02.2. Tüklərin anatomik quruluşu;

ÜFR-02.3. Dırnaqların anatomik quruluşu;

ÜFR-02.4. Piy vəzilərinin anatomik quruluşu;

ÜFR-02.5. Tər vəzilərinin anatomik quruluşu;

ÜFR-02.6. Dərinin damar torunun yerləşməsi;

ÜFR-02.7. Sinir kələflərinin, sərbəst sinir uclarının və inkapsulyasiya olunmuş sinir reseptorlarının

yerləşməsi (Meysner, Paçini, Ruffinin cisimcikləri, Merkel hüceyrələri);

Ümumi bacarıqları

ÜFR-02.8. Langer xətlərini ayırd etmək;

ÜFR-02.9. Blaşko xətlərini ayırd etmək;

ÜFR-02.10. Uzun, cod və zərif tükləri ayırd etmək;

ÜFR-02.11. Lokalizasiya yerlərini, piy və tər vəzilərinin olmadığı zonaları ayırd etmək;

ÜFR-02.12. Tüklərin inkişaf dövrünün fazalarını interpretasiya etmək (anagen,katagen, telogen).

ÜFR-03. HİSTOLOGİYA

Ümumi bilikləri

Page 3: Dermatovenerologiya ixtisası üzrə rezidenturada hə ... · 060920 ± ³Dermatovenerologiya´ ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və

060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və səvıyyəsınə qoyulan minimum dövlət

tələbləri

3

ÜFR-03.1. Epidermisin histoloji quruluşu;

ÜFR-03.2. Dermanın histoloji quruluşu;

ÜFR-03.3. Piy vəzilərinin histoloji quruluşu;

ÜFR-03.4. Tər vəzilərinin histoloji quruluşu;

ÜFR-03.5. Tüklərin histoloji quruluşu;

ÜFR-03.6. Dırnaqların histoloji quruluşu;

ÜFR-03.7. Dəri əzələlərinin histoloji quruluşu;

Ümumi bacarıqları

ÜFR-03.8. Bioptat götürmə texnikasını bilməlidir;

ÜFR-03.9. Biopsiya materialının boyanma görüntüsünün (hematoksim-eozin) metdikasını bilməlidir;

ÜFR-03.10. Dəri patologiyasından asılı olaraq biopsiya materialının əlavə boyanmasının differensiasiyasını

aparmaq (Şiff reaktivi, toluidin göyü, qırmızı konqo, qırmızı Şarlax, pikrofuksin – fukselin,

gümüş nitrat, Gimz üsulu, Tsil-Nils üsulu, Kos üsulu və s.).

ÜFR-04. FİZİOLOGİYA

Ümumi bilikləri

ÜFR-04.1. Dərinin mühafizəedici funksiyası;

ÜFR-04.2. Dərinin termorequləedici funksiyası;

ÜFR-04.3. Dərinin tənəffüs funksiyası;

ÜFR-04.4. Dərinin sekretor funksiyası;

ÜFR-04.5. Dərinin mübadilə funksiyası;

ÜFR-04.6. Dərinin absorbsion funksiyası;

ÜFR-04.7. Dərinin reseptor funksiyası;

ÜFR-04.8. Dərinin immunrequlə edici funksiyası;

Ümumi bacarıqları

ÜFR-04.9. Dermoqrafizmin təyin edilməsi;

ÜFR-04.10. Dəri turqorunun təyin edilməsi;

ÜFR-04.11. Vazomotor pozuntuların təyin edilməsi (xardal yaxması və ya 0,1%-li histaminlə sınaq);

ÜFR-04.12. Sekretor pozuntuların təyin edilməsi (2-5%-li Yod və nişasta məhlulu Minor sınağı və ya

elektrometrik metod).

ÜFR-05. BİOKİMYA

Ümumi bilikləri

ÜFR-05.1. Hüceyrənin molekulyar komponentləri;

ÜFR-05.2. Karbohidratların biosintezi;

ÜFR-05.3. Zülalların biosintezi;

ÜFR-05.4. Lipidlərin biosintezi;

ÜFR-05.5. Fermentlərin biosintezi;

ÜFR-05.6. Vitaminlərin biosintezi;

Page 4: Dermatovenerologiya ixtisası üzrə rezidenturada hə ... · 060920 ± ³Dermatovenerologiya´ ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və

060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və səvıyyəsınə qoyulan minimum dövlət

tələbləri

4

ÜFR-05.7. Porfirinin biosintezi və dəyişməsi;

ÜFR-05.8. Xitin, gialuron turşusu və heparin komponenti kimi qlikozaminin rolu;

ÜFR-05.9. Orqanizmin laxtalanma və antilaxtalanma sisteminin komponentləri və təsir mexanizmi;

ÜFR-05.10. Orqanizmin oksidant və antioksidant sisteminin komponentləri və təsir mexanizmi;

ÜFR-05.11. Melanin, keratin və vitamin D3 hasil edilməsində dərinin rolu;

Ümumi bacarıqları

ÜFR-05.12. Koaquloqramın göstəricilərinin interpretasiyası;

ÜFR-05.13. Zülal spektrinin göstəricilərinin interpretasiyası;

ÜFR-05.14. Lipid spektrinin göstəricilərinin interpretasiyası;

ÜFR-05.15. Transaminaz göstəricilərinin interpretasiyası;

ÜFR-05.16. Bilirubin spektrinin göstəricilərinin interpretasiyası;

ÜFR-05.17. Qanda və sidikdə porfirin göstəricilərinin interpretasiyası;

ÜFR-05.18. Sidikdə kreatinin və qanda kreatinkinazın göstəricilərinin interpretasiyası;

ÜFR-05.19. Qanda LE-hüceyrələrinin və antinuklear anticisimlərin miqdarının göstəricilərinin

interpretasiyası;

ÜFR-06. MİKROBİOLOGİYA

Ümumi bilikləri

ÜFR-06.1. Mikroorqanizmlər qrupu;

ÜFR-06.2. Bakteriyaların növləri və infeksion xəstəliklərin və CYKİ-nın inkişafında onların rolu;

ÜFR-06.3. Göbələklərin növləri və infeksion xəstəliklərin və CYKİ-nın inkişafında onların rolu;

ÜFR-06.4. Virusların növləri və infeksion xəstəliklərin və CYKİ-nın inkişafında onların rolu;

ÜFR-06.5. İbtidailərin növləri və infeksion xəstəliklərin və CYKİ-nın inkişafında onların rolu;

ÜFR-06.6. Parazitar sistem haqqında anlayış. Dermatozların inkişafında parazitlərin rolu;

ÜFR-06.7. İnfeksion və parazitar dermatozların patogenezi;

ÜFR-06.8. İnfeksion və parazitar dermatozların patogenezində ekzo- və endogen faktorların rolu;

ÜFR-06.9. İnfeksiyaların mənbəyi və ötürülmə yolları haqqında anlayış (ekzogen, endogen, transmissiv);

Ümumi bacarıqları

ÜFR-06.10. Bakterial dermatozlar və onların törədiciləri haqqında informasiyalara yiyələnmək;

ÜFR-06.11. Dermatomikozlar və onların törədiciləri haqqında informasiyalara yiyələnmək;

ÜFR-06.12. Virus dermatozları və onların törədiciləri haqqında informasiyalara yiyələnmək;

ÜFR-06.13. Protozoy dermatozları və onların törədiciləri haqqında informasiyalara yiyələnmək;

ÜFR-06.14. Parazitar dermatozlar və onların törədiciləri haqqında informasiyalara yiyələnmək;

ÜFR-06.15. CYKİ və onların törədiciləri haqqında informasiyalara yiyələnmək.

ÜFR-07. GENETİKA

Ümumi bilikləri

ÜFR-07.1. Genetikanın öyrənilməsi obyekti kimi orqanizmin irsilik və dəyişkənliyi;

Page 5: Dermatovenerologiya ixtisası üzrə rezidenturada hə ... · 060920 ± ³Dermatovenerologiya´ ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və

060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və səvıyyəsınə qoyulan minimum dövlət

tələbləri

5

ÜFR-07.2. Genetik tədqiqatın metodları (genetik analiz, oxşarlar metodu və s.);

ÜFR-07.3. İrsi xəstəliklərin profilaktikasında tibi-genetik konsultasiyaların rolu;

ÜFR-07.4. Gen mühəndisliyi haqqında anlayış;

Ümumi bacarıqları

ÜFR-07.5. İrsi dermatozlarla assosiasiyada autosom-dominant tipli irsiyyətin interpretasiyası;

ÜFR-07.6. İrsi dermatozlarla assosiasiyada autosom-resessiv tipli irsiyyətin interpretasiyası;

ÜFR-07.7. İrsi dermatozlarla assosiasiyada cins ilə resessiv ilişmiş olan irsiyyətin interpretasiyası;

ÜFR-08. İMMUNOLOGİYA

Ümumi bilikləri

ÜFR-08.1. Dəri – immun orqan kimi;

ÜFR-08.2. İmmun prosesdə Langerhans hüceyrələrinin rolu;

ÜFR-08.3. İmmun prosesdə keratinositlər və tosqun hüceyrələrin rolu;

ÜFR-08.4. Hüceyrə immunitetinin parametrləri;

ÜFR-08.5. Humoral immunitetin parametrləri;

ÜFR-08.6. Qeyri-spesifik immunitetin parametrləri;

ÜFR-08.7. Sitokin spektrinin parametrləri;

Ümumi bacarıqları

ÜFR-08.8. Hüceyrə immunitetinin parametrlərinin interpretasiyası;

ÜFR-08.9. Humoral immunitetin parametrlərinin interpretasiyası;

ÜFR-08.10. Sitokin spektrinin parametrlərinin interpretasiyası;

ÜFR-08.11. İnfeksion dermatozlar və CYKİ zamanı təzə və ya xroniki proseslərin göstəricisi kimi İgM və

İgG parametrlərinin interpretasiyası.

ÜFR-09. PATOMORFOLOGİYA

Ümumi bilikləri

ÜFR-09.1. Ümumi patomorfoloji təzahürlər haqqında anlayış;

ÜFR-09.2. Kəskin və xroniki dermatitlər, neyrodermit, ekzemada patomorfoloji təzahürlər;

ÜFR-09.3. Psoriaz, qırmızı yastı dəmrov, parasoriazda patomorfoloji təzahürlər;

ÜFR-09.4. Pemfiqus, Dürinq dermatiti, pemfiqoiddə patomorfoloji təzahürlər;

ÜFR-09.5. Angiit, çoxformalı ekssudativ eritemada patomorfoloji təzahürlər;

ÜFR-09.6. Vərəm, cüzam, sarkoidoz, sifilis, lipoidli nekrobioz, halqavari qranulemada patomorfoloji

təzahürlər;

ÜFR-09.7. Qırmızı qurd eşənəyi, sklerodermiya, dermatomiozitdə patomorfoloji təzahürlər;

ÜFR-09.8. Limfoma, Kapoşi sarkoması, psevdolimfoma patomorfoloji təzahürlər;

ÜFR-09.9. Bazalioma, yastıhüceyrəli xərçəng zamanı patomorfoloji təzahürlər;

ÜFR-09.10. İxtioz, Darye və Deverji xəstəlikləri zamanı patomorfoloji təzahürlər;

ÜFR-09.11. Nevus, hemangioma, limfangioma, kistalar zamanı patomorfoloji təzahürlər;

Page 6: Dermatovenerologiya ixtisası üzrə rezidenturada hə ... · 060920 ± ³Dermatovenerologiya´ ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və

060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və səvıyyəsınə qoyulan minimum dövlət

tələbləri

6

ÜFR-09.12. Amiloidoz, musinoz, ksantomatoz zamanı patomorfoloji təzahürlər;

Ümumi bacarıqları

ÜFR-09.13. Epidermisdə patomorfoloji təzahürlərin aşkar etməyi bilməlidir (akantoz, hiperkeratoz,

qranulez, spangioz, vakuol digenerasiya, ekzositoz, epidermotropizm, Munro mikroabsesləri,

Potrie psevdoabsesləri);

ÜFR-09.14. Dermada patomorfoloji təzahürləri aşkar etməyi bilməlidir (infiltrasiya, proliferasiya, kollagen

degenerasiya, xromatoforlar, melanoforlar);

2.2.2. Həkim- dermatoveneroloq aşağıdakı peşə kompetensiyalarına (PK) yiyələnməlidir:

PFR-01. ALLERQOLOGİYA

Peşə bilikləri

PFR-01.01. Allergik reaksiyalar haqqında anlayış;

PFR-01.02. Tez və asta tipli allergik reaksiyaların təzahürü kimi allergik dermatozlar;

PFR-01.03. Ölkədə allerqoloji yardımın təşkilinin ümumi məsələləri, xəstəxana-ambulator müəssisələrin

işinin, əhaliyə təcili və təxirəsalınmaz yardımın təşkili;

PFR-01.04. İntensiv terapiya və allerqologiya şöbələrinə təcili hospitalizasiyası tələb olunan

dermatovenerologiya xəstəlikləri üzrə təxirəsalınmaz halların siyahısı;

PFR-01.05. Allerqoloji klinikada farmakoterapiyanın əsasları, o cümlədən, əsas dərman maddələri

qrupunun təsir mexanizmi, dərman tətbiqi zamanı baş vermiş fəsadlar;

Peşə bacarıqları

PFR-01.06. Zəruri təcili yardım göstərmək;

PFR-01.07. Xəstəlik haqqında obyektiv informasiyanı almaq;

PFR-01.08. Aparıcı sindromu aşkar etmək;

PFR-01.09. Xəstəliyin etiologiyasını aşkar etmək;

PFR-01.10. Lazım olan əsas və əlavə müayinə üsullarının həcmini təyin etmək;

PFR-01.11. Xəstə və onun ailəsi ilə düzgün münasibət qurmaq;

PFR-01.12. Xəstələrdən, ailəsindən, ətrafdan müvafiq məlumatları toplamaq və onlarla işləmək;

PFR-01.13. Reanimasiya tədbirlərinin həcmi və ardıcıllığını təyin etmək;

PFR-01.14. Müvafiq məlumatları xəstələrlə, onların ailə üzvləri və şöbənin işçiləri ilə müzakirə etmək;

PFR-01.15. Allergik testlərin qoyuluşu metodikasını bilməlidir və onları interpretasiya etmək.

PFR-02. ENDOKRİNOLOGİYA

Peşə bilikləri

PFR-02.01. Dermatozlarin patogenezində endokrin pozuntuların rolu;

PFR-02.02. Ölkədə endokrinoloji yardımın təşkilinin ümumi məsələləri, xəstəxana-ambulator

müəssisələrin işinin, əhaliyə təcili və təxirəsalınmaz yardımın təşkili;

PFR-02.03. Endokrinoloji klinikada farmakoterapiyanın əsasları, o cümlədən, əsas dərman maddələri

qrupunun təsir mexanizmi, dərman tətbiqi zamanı baş vermiş fəsadlar;

Peşə bacarıqları

PFR-02.04. Zəruri təcili yardım göstərmək;

Page 7: Dermatovenerologiya ixtisası üzrə rezidenturada hə ... · 060920 ± ³Dermatovenerologiya´ ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və

060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və səvıyyəsınə qoyulan minimum dövlət

tələbləri

7

PFR-02.05. Xəstəlik haqqında obyektiv informasiyanı almaq;

PFR-02.06. Aparıcı sindromu aşkar etmək;

PFR-02.07. Xəstəliyin etiologiyasını aşkar etmək;

PFR-02.08. Lazım olan əsas və əlavə müayinə üsullarının həcmini təyin etmək;

PFR-02.09. Xəstə və onun ailəsi ilə düzgün münasibət qurmaq;

PFR-02.10. Xəstələrdən, ailəsindən, ətrafdan müvafiq məlumatları toplamaq və onlarla işləmək;

PFR-02.11. Müvafiq məlumatları xəstələrlə, onların ailə üzvləri və şöbənin işçiləri ilə müzakirə etmək;

PFR-02.12. Seboreya, vulqar sızanaq, rozasea, hamilələrin dermatozlarının patognezində cinsiyyət

hormonlarının disfunksiyasının interpretasiyası;

PFR-02.13. Piqment dermatozlarının patogenezində böyrəküstü vəzilərin hormonlarının

disfunksiyasının interpretasiyası;

PFR-02.14. Skleromiksedema və miksedematoz lixenin patogenezində qalxanabənzər vəzinin

hormonlarının disfunksiyasının interpretasiyası;

PFR-02.15. Yaşlıların Buşke skleredeması, lipoid nekrobiozu, halqavari eritemanın patogenezində

mədəaltı vəzininin hormonlarının disfunksiyasının interpretasiyası.

PFR-03. FARMAKOLOGİYA

Peşə bilikləri

PFR-03.01. Dermatozlar və CYKİ-nın sistem farmakoterapiyasının aparılma prinsipləri (etioloji,

simptomatik);

PFR-03.02. Dermatozların topik terapiyasının aparılma prinsipləri;

PFR-03.03. Dermatovenerologiyada antibakterial, antifunqal, antivirus, antiprotozoy və antiparazitar

dərman preparatlarının tətbiq edilmə spektri;

PFR-03.04. Dermatovenerologiyada antihistamin dərman preparatlarının tətbiq edilmə spektri;

PFR-03.05. Dermatovenerologiyada steroidli hormonların tətbiq edilmə spektri;

PFR-03.06. Dermatologiyada sitostatiklərin tətbiq edilmə spektri;

PFR-03.07. Dermatologiyada retinoidlərin tətbiq edilmə spektri;

PFR-03.08. Dermatozlar zamanı fizioterapiyanın tətbiq edilməsinin zəruriliyi;

Peşə bacarıqları

PFR-03.09. Müxtəlif dermatozlar zamanı steroid hormonlarının azaldılması metodikasına yiyələnmək;

PFR-03.10. Sifilisin və digər CYKİ-ın müalicə sxeminə uyğün sifilisli xəstələrin müalicəsinə differensial

yanaşma;

PFR-03.11. Müxtəlif dermatozlar zamanı topik dərman preparatlarının differensial seçimi;

PFR-03.12. Fizioterapiya metodikalarına yiyələnmək (elektrofarez, PUVA-terapiya, fotodinamik

terapiya və s.);

PFR-03.13. Topik təsirə malik müxtəlif formalı preparatlarına reseptin yazılması (məlhəmlər, pastalar,

kremlər, losyonlar, boltuşkalar, anilin boyaları və s.);

PFR-04. ÜMUMİ DERMATOLOGİYA

Peşə bilikləri

Page 8: Dermatovenerologiya ixtisası üzrə rezidenturada hə ... · 060920 ± ³Dermatovenerologiya´ ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və

060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və səvıyyəsınə qoyulan minimum dövlət

tələbləri

8

PFR-04.01. Birincili morfoloji elementlərin növləri;

PFR-04.02. İkincili morfoloji elementlərin növləri;

PFR-04.03. Dermatoloji və CYKİ-lı xəstələrin obyektiv müayinə prinsipləri. Mono- və polimorfizm

haqqında anlayış;

Peşə bacarıqları

PFR-04.04. Dermatoloji xəstələrin xüsusi müayinə metodlara yiyələnmək (palpasiya, qrattaj,

diaskopiya);

PFR-04.05. Dermatoqrafizmin təyin edilməsi;

PFR-05. KLİNİK DERMATOLOGİYA

Peşə bilikləri

PFR-05.01. İnfeksion və parazitar dermatozlar (epidemiologiya, etiopatogenez, klinika, diaqnostika,

differensial diaqnostika);

PFR-05.02. Sadə və allergik dermatitlər, toksidermiyalar, peşə dermatozları, neyrodermatozlar

(epidemiologiya, etiopatogenez, klinika, diaqnostika, differensial diaqnostika);

PFR-05.03. Xroniki multifaktorial dermatozlar (psoriaz, parapsoriaz, qırmızı yastı dəmrov, Dürinq

dermatiti, pemfiqoid) - etiopatogenez, klinika, diaqnostika, differensial diaqnostikası;

PFR-05.04. Autoimmun dermatozlar (pemfiqus, qırmızı qurd eşənəyi, dermatomiozitlər,

sklerodermiyalar, vaskulitlər) - etiopatogenez, klinika, diaqnostika, differensial

diaqnostikası;

PFR-05.05. Proliferativ dermatozlar (limfomalar, Kapoşi sarkoması), xoşxassəli və bədxassəli yeni

törəmələr - etiopatogenez, klinika, diaqnostika, differensial diaqnostikası;

PFR-05.06. Dəri artımlarnın xəstəlikləri və piqment əmələgəlmənin pozulması ilə əlaqəsi (seboreya,

vulqar və çəhrayı sızanaqlar, alopesiya, onixodistrofiyalar, vitiliqo, melazma) -

etiopatogenez, klinika, diaqnostika, differensial diaqnostikası;

PFR-05.07. Genodermatozlar və dərinin inkişafında qüsurlar - etiopatogenez, klinika, diaqnostika,

differensial diaqnostikası;

PFR-05.08. Hamilələrin dermatozu və daxili orqanların patologiyası, metabolizmin pozulması ilə əlaqəsi

(sarkoidoz, ksantomatoz, amiloidoz, skleromiksedema, halqavari qranulema, lipoid

nekrobioz) - etiopatogenez, klinika, diaqnostika, differensial diaqnostikası;

Peşə bacarıqları

PFR-05.09. Mantu, lepromin testləri və Kebner reaksiyalarının interpretasiyası;

PFR-05.10. Balzer, Yadasson, Uikhem sınağının aparılması;

PFR-05.11. Nikolski, Asbo-Hansen, “qadın kabluku”, “alma jelesi”, “zond”, Benye-Meşerskiy,

“alovlanma” , “knopka”, psoriatik triada simptomlarının təyin edilməsi;

PFR-05.12. Vud lampası altında tüklərin və zədələnmiş dərinin müayinə edilməsi;

Həkim-dermatoveneroloq üçün rezidentura vaxtında aparılan minimal bacarıqların miqdarı

PFR-05.13. İnfeksion və parazitar dermatozlu xəstələrin müayinəsi 100 (P)

PFR-05.14. Sadə və allergik dermatit, toksidermiya, peşə dermatozları, neyrodermatozlu xəstələrin

müayinəsi 40 (P)

PFR-05.15. Xroniki multifaktorial dermatozlarlu xəstələrin müayinəsi 60 (P)

PFR-05.16. Autoimmun dermatozlu xəstələrin müayinəsi 50 (P)

Page 9: Dermatovenerologiya ixtisası üzrə rezidenturada hə ... · 060920 ± ³Dermatovenerologiya´ ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və

060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və səvıyyəsınə qoyulan minimum dövlət

tələbləri

9

PFR-05.17. Dəri artımlarının xəstəlikləri və piqment əmələgəlməsi pozulmuş müayinəsi 50 (P)

PFR-06. UŞAQ DERMATOLOGİYASI

Peşə bilikləri

PFR-06.01. Uşaqlarda infeksion və parazitar dermatozların gedişatının xüsusiyyətləri;

PFR-06.02. Manifest dəri təzahürləri ilə uşaq infeksiyaları (skarlatina, qızılca, məxmərək, su çiçəyi,

infeksion eritema);

PFR-06.03. Uşaqlarda xroniki və autoimmun dermatozların gedişinin xüsusiyyətləri;

Peşə bacarıqları

PFR-06.04. Koplik-Filatov ləkəsinin, qırmızımtıl və ağımtıl çiyələk dilin təyin edilməsi;

Həkim-dermatoveneroloq üçün rezidentura vaxtında aparılan minimal bacarıqların miqdarı

PFR-06.05. Infeksion və parazitar dermatozlarla xəstə uşaqların müayinəsi 50 (P)

PFR-06.06. Manifest dəri təzahürləri ilə uşaq infeksiyalarının müayinəsi 20 (P)

PFR-06.07. Xroniki və autoimmun dermatozla xəstə uşaqların müayinəsi 20 (P)

PFR-07. HERİATRİK DERMATOLOGİYA

Peşə bilikləri

PFR-07.01. Dərinin təbii qocalma əlamətləri;

PFR-07.02. Yaşlı şəxslərin dermatozu (kseroz, seboreya keratozu, dəri qaşınması, qocalıq lentiqosu,

düyünlü elastoz, rozasea, qocalıq keratozu, akroxordonlar, piy vəzilərinin hiperplaziya,

kapilyar hemangioma, Bouen xəstəliyi, bazalioma, yastıhüceyrəli xərçəng);

Peşə bacarıqları

PFR-07.03. Bazal hüceyrəli və yastı hüceyrəli dəri xərçənginin differensiasiyası;

PFR-08. TƏXİRƏSALINMAZ DERMATOLOGİYA

Peşə bilikləri

PFR-08.01. Yanmış dəri, toksiki şok sindromu və intensiv terapiya metodları;

PFR-08.02. Layell sindromu, Kvinke ödemi və intensiv terapiya metodları;

PFR-08.03. Stivens-Conson, Svit sindromu və intensiv terapiya metodları;

PFR-08.04. Pemfiqus, kəskin qırmızı qurd eşənəyi, dermatomiozit və intensiv terapiya metodları;

Peşə bacarıqları

PFR-08.05. İntensiv terapiya şöbələrində xəstələrə qulluq edilməsi;

PFR-08.06. İntensiv terapiyanın aparılma mərhələlərinə riayət edilməsi.

PFR-09. ESTETİK DERMATOLOGİYA

Peşə bilikləri

PFR-09.01. Dərinin kontur modelləşdirilməsi (auqmentasiya) haqqında anlayış;

PFR-09.02. Lazer dermatologiyasının tətbiq edilməsi;

PFR-09.03. Kriodestruksiya və krioterapiya;

PFR-09.04. Pilinq və onun növləri;

Page 10: Dermatovenerologiya ixtisası üzrə rezidenturada hə ... · 060920 ± ³Dermatovenerologiya´ ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və

060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və səvıyyəsınə qoyulan minimum dövlət

tələbləri

10

PFR-09.05. Üzün dermabraziya və şliflənməsi;

PFR-09.06. Skleroterapiya və mezoterapiya haqqında anlayış;

PFR-09.07. Elektrocərrahiyə metodları;

PFR-09.08. Moxs üsulu ilə cərrahiyə;

Peşə bacarıqları

PFR-09.09. Kriodestruksiya və kriomassaj metodlarına yiyələnmək;

PFR-09.10. Elektrokoaqulyasiya metoduna yiyələnmək;

PFR-09.11. Dermabraziya metoduna yiyələnmək;

PFR-09.12. Lazer terapiyası və lazer epilyasiyasına yiyələnmək;

PFR-09.13. Mezoterapiya və skleroterapiyanın tətbiq edilməsini öyrənmək.

Həkim-dermatoveneroloq üçün rezidentura vaxtında aparılan minimal bacarıqların miqdarı

PFR-09.14. Kriodestruksiya və kriomassaj 20 (P)

PFR-10. CYKİ

Peşə bilikləri

PFR-10.01. CYKİ haqqında anlayış, epidemiologiya, nozoloji spektr;

PFR-10.02. Sifilis (etiopatogenezi, gedişi, təsnifatı);

PFR-10.03. Qazanılmış sifilisin təzə forması (klinika, diaqnostika, differensial diaqnostika);

PFR-10.04. Qazanılmış sifilisin gecikmiş forması (klinika, diaqnostika, differensial diaqnostika);

PFR-10.05. Anadngəlmə sifilis (klinika, diaqnostika, differensial diaqnostika);

PFR-10.06. Qonoreya (etiopatogenez, klinika, diaqnostika, differensial diaqnostika);

PFR-10.07. Şankroid, veneroloji limfaqranulematoz, donovanoz (etiopatogenez, klinika, diaqnostika,

differensial diaqnostika);

PFR-10.08. Qeyri-qonoreyalı urogenital xəstəliklər (xlamidioz, trixomoniaz, mikoplazmoz, kandidoz,

genital herpes) - etiopatogenez, klinika, diaqnostika, differensial diaqnostika;

PFR-10.09. İÇV-infeksiyası (etiopatogenez, klinika, diaqnostika, differensial diaqnostika);

PFR-10.10. CYKİ-nın prinsipləri və müalicə metodikası;

Peşə bacarıqları

PFR-10.11. CYKİ-lı xəstələrdə epidanamnezin yığılmasını bilməlidir;

PFR-10.12. CYKİ-lı xəstələrin müalicəsinə differensial yanaşma;

PFR-10.13. Sifilisin kliniki təzahürü ilə dermatozların kliniki təzahürünü differensiasiya etməyi

bacarmalıdır;

PFR-10.14. Uretritli xəstələrin müayinəsi zamanı iki stəkan üsulunu (Tompson sınağı) bilməlidir;

PFR-10.15. CYKİ-ya fərdi profilaktik yardım metodikalarını bilməlidir;

Həkim-dermatoveneroloq üçün rezidentura vaxtında aparılan minimal bacarıqların miqdarı

PFR-10.16. Qazanılmış sifilisin təzə və gecikmiş forması olan xəstələrin müayinəsi 30 (P)

PFR-10.17. Urogenital və CYKİ-lı xəstələrin müayinəsi 50 (P)

PFR-11. LABORATOR DIAGNOSTIKA

Page 11: Dermatovenerologiya ixtisası üzrə rezidenturada hə ... · 060920 ± ³Dermatovenerologiya´ ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və

060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və səvıyyəsınə qoyulan minimum dövlət

tələbləri

11

Peşə bilikləri

PFR-11.01. Dermatovenerologiyada işıq və lüminissent mikroskopiyanın istifadə olunması (göbələyin,

qoturluq gənəsinin, leyşmaniyanın, Hanzen çöplərinin, Tsank hüceyrələri, solğun treponema,

qonokokklar, trixomonadlar, xlamidiyaların tədqiq edilməsi);

PFR-11.02. CYKİ zamanı seroloji diaqnostikanın metodları (Vasserman reaksiyası, mikroreaksiya, RPR,

RİBT, RİF, İFA, RPQA, immunoblotinq);

PFR-11.03. CYKİ və infeksion dermatozların diaqnostikasında PZR-dən istifadə edimə imkanları;

Peşə bacarıqları

PFR-11.04. PZR və işıq lüminissent mikroskopiyasını aparmaq materialın götürülməsi (urogenital

traktdan ifrazat, pulcuqar, tüklər, dırnaqlar, zədə ocağından yaxma);

PFR-11.05. Tsil-Nilsen, Romanovskiy-Gimz, Qramı üsulu ilə boyanma texnikasını bilməlidir;

PFR-11.06. Treponemalı və qeyri-treponemalı antigenlərin seroloji reaksiyalarının nəticələrinin

interpretasiyası;

Həkim-dermatoveneroloq üçün rezidentura vaxtında aparılan minimal bacarıqların miqdarı

PFR-11.07. Treponemalı və qeyri-treponemalı antigenlərin seroloji reaksiyaları 100 (İ)

PFR-12. PFR -20. DERMATOVENEROLOGİYADA MENECMENTLİK

Peşə bilikləri

PFR-12.01. Dematoloji və CYKİ-lı xəstələrin ambulator kartının, xəstəlik tarixinin tərtib edilməsi

xüsusiyyətləri;

PFR-12.02. Dermatovenerologiyada statistik sənədləşdirmə (№9 hesabat forması, CYKİ-lılı, infeksion

və parazitar dermatozlu xəstələr haqqında məlumat vermək, HƏEK);

PFR-12.03. Dermatovenerologiyada deontologiyanın prinsipləri;

Peşə bacarıqları

PFR-12.04. Dermatoloji və CYKİ-lı xəstələrdə ambulator kartın və xəstəlik tarixinin tərtib edilməsini

bilməlidir;

PFR-12.05. HƏEK aktının tərtib edilməsini bilməlidir;

PFR-12.06. Xəstəlik vərəqinin tərtib edilməsini bilməlidir;

PFR-12.07. Sifilisli, qotur, dermatomikozlu, leyşmaniyalı xəstələr haqqında bildirişin tərtib edilməsi.

3. Təhsilin məzmununa və səviyyəsinə qoyulan minimum tələblər

3.1. Peşə fəaliyyətinin xarakteristikası

Həkim – dermatoveneroloq dərin fundamental və kliniki peşə hazırlığı tələb edən müasir

profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya üsullarından istifadə etməklə əhaliyə ixtisaslaşmış

dermatoveneroloji yardımın göstərilməsinə hazır olmalıdır.

3.1.1. Həkim dermatoveneroloq peşə fəaliyyətinin əsas istiqamətləri:

- praktiki tibbi;

- elmi-tədqiqat;

- təşkilati-inzibatçılıq;

- elmi-pedaqoji sahə üzrə.

3.1.2. Peşə fəaliyyəti üzrə hazırlıq səviyyəsinə qoyulan tələblər:

Page 12: Dermatovenerologiya ixtisası üzrə rezidenturada hə ... · 060920 ± ³Dermatovenerologiya´ ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və

060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və səvıyyəsınə qoyulan minimum dövlət

tələbləri

12

3.1.2.1. praktik tibb sahəsi üzrə: (ÜFR-01. və PFR-01 — PFR-12. bəndlər aiddir)

3.1.2.2. elmi-tədqiqat sahəsi üzrə:

- dermatoveneroloji xəstəliklərin inkişafında tibbi-sosial amillərin rolunu qiymətləndirmə

üsullarını bilməlidir;

- elmi-tədqiqat işlərini planlaşdırmalıdır;

- tədqiqat mövzusunun seçilməsini bacarmalıdır;

- elmi-tədqiqat işini aparmalıdır;

- elmi-tədqiqat işinin nəticələrinin təhlil etməlidir;

- alınmış nəticələrin praktik əhəmiyyətini və onun tətbiqi imkanlarını müəyyənləşdirməli, nəşr

materiallarının hazırlanmasında iştirak etməlidir.

3.1.2.3. təşkilati-inzibatçılıq sahəsi üzrə:

- səhiyyə sistemində qəbul edilmiş normativ sənədlərdən (Azərbaycan Respublikasının

qanunlarını, texniki reqlamentləri, beynəlxalq və milli standartları, əmrləri, tövsiyələri,

beynəlxalq vahidlər sistemini, fəaliyyətdə olan beynəlxalq təsnifatları) istifadə etməyi,

həmçinin tibbi müəssisələrin işinin keyfiyyətini və effektivliyini qiymətləndirmək üçün

aparılmış sənədləşmələrdən istifadə etməyi bacarmalıdır.

- dermatovenerologiya sahəsinin təşkilati quruluşunu, tibbi yardım göstərən müxtəlif tibbi

müəssisələrin idarəçilik fəaliyyətini bilməli, müəssisələrin struktur bölmələrinin (ixtisas

profilinə görə) iş göstəricilərini təhlil etməli, xəstələrə (allerqologiya ixtisası profilinə görə)

tibbi xidmətin göstərilməsində müasir tibbi-təşkilati və sosial-iqtisadi texnologiyaların

səmərəsini qiymətləndirməyi bacarmalıdır.

- peşə səriştəsinin formalaşması üçün professional biliklər, bacarıqlar, vərdişlər sisteminə

yiyələnməlidir.

3.1.2.4. elmi-pedaqoji sahə üzrə:

- orta ixtisas təhsil müəssisələrində və ali təhsilin bakalavriat səviyyəsində ixtisasa uyğun

olaraq tədris etməlidir (mühazirə oxumağı, seminar aparmağı, laboratoriya işləri və s.)

3.2. 060920-«Dermatovenerologiya» ixtisası üzrə fənn bölümləri, fənlərin kreditləri, onların

mənimsənilməsinin nəticələri (bilik, bacarıq və vərdişlər baxımından) və qazanılması nəzərdə tutulan

kompetensiyaların kodları (Əlavə 2-də illər üzrə açıqlanır).

Fənn bölümünün

kodu

Fənn bölümünün (tematik rotasiyanın) adı

(bilik, bacarıqlıq və vərdişlər baxımından)

Kreditlərin

sayı

Qazanılması nəzərdə tutulan

kompetensiyaların kodları

Ümumi hazırlıq fənləri

ÜFR-01 Baza təhsili 4 ÜFR-01.01-ÜFR-01.08.

ÜFR-02 Anatomiya 4 ÜFR-01.01.- ÜFR-01.12.

ÜFR-03 Histologiya 4 ÜFR-02.01.- ÜFR-02.10.

ÜFR-04 Fiziologiya 4 ÜFR-03.01.- ÜFR-03.12.

ÜFR-05 Biokimya 4 ÜFR-04.01.- ÜFR-04.19.

ÜFR-06 Mikrobiologiya 4 ÜFR-05.01.- ÜFR-05.15.

ÜFR-07 Genetika 4 ÜFR-06.01.- ÜFR-06.07.

ÜFR-08 Immunologiya 3 ÜFR-07.01.- ÜFR-07.11.

ÜFR-09 Patomorfologiya 16 ÜFR-18.01.- ÜFR-18.14.

Peşə fənləri və rotasiyaları

PFR-01 Allerqologiya 2 PFR-01.01- PFR-01.15.

PFR-02 Endokrinologiya 6 PFR-02.01.- PFR-02.15.

PFR-03 Farmakologiya 5 PFR-03.01.- PFR-03.13.

PFR-04 Ümumi dermatologiya 13 PFR-04.01.- PFR-04.05.

PFR-05 Klinik dermatologiya 100 PFR-05.01.- PFR-05.17.

PFR-06 Uşaq dermatologiyası 4 PFR-06.01.- PFR-06.07.

Page 13: Dermatovenerologiya ixtisası üzrə rezidenturada hə ... · 060920 ± ³Dermatovenerologiya´ ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və

060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və səvıyyəsınə qoyulan minimum dövlət

tələbləri

13

PFR-07 Heriatrik dermatologiya 4 PFR-07.01.- PFR-07.03.

PFR-08 Təxirəsalınmaz dermatologiya 4 PFR-08.01.- PFR-08.06.

PFR-09 Estetik dermatologiya 12 PFR-09.01.- PFR-09.14.

PFR-10 CYKİ 9 PFR-10.01.- PFR-10.17.

PFR-11 Laborator diaqnostika 11 PFR-11.01- PFR-11.07.

PFR-12 Dermatovenerologiyada menecmentlik 6 PFR-12.01.- PFR-12.07.

Könüllü seçilmiş fənnin dərindən öyrənilmə dövrü 6

Elmi-tədqiqat işi (kliniki və/və ya baza elmi) 7

Dövrü və yekun attestasiya 4

CƏMİ 240

3.3. 060920-“ Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə rezident hazırlığını təmin edən auditoriyada olan təhsil

proqramının strukturu və əsas hazırlıq mövzuları, dörd il ərzində saatlarla (Əlavə 1-də illər üzrə

açıqlanır)

Əsas tədris fənləri/mövzuları MH SM TM

ÜHM Ümumi hazırlıq mövzuları 12 14 14

ÜHM-B 01 Səhiyyə sisteminin təşkilinin əsasları 6 4 2

ÜHM-B 02 Tibbi statistika və informatika 2 6 8

ÜHM-B 03 Dəri və dəri artımlarının anatomiya, histologiya və fiziologiyası 2 2 2

ÜHM-B 04 Dəri patologiyasında bioloji, hormonal və immunoloji dəyişikliklərin rolu 2 2 2

PHM Peşə hazırlığı mövzuları 138 282 656

PHM-B 05 Dəri və dəri artımları xəstəliklərinin sistem, topik farmakoterapiyası və

fizioterapiyasının prinsipləri 4 4 8

PHM-B 06 Ümumi dermatologiya 8 14 44

PHM-B 07 İnfeksion və parazitar dermatozlar 14 44 64

PHM-B 08 Allergik və sadə dermatitlər, peşə dermatozları, neyrodermatozlar 4 8 14

PHM-B 09 Xroniki multifaktorial dermatozlar 6 16 40

PHM-B 10 Autoimmun dermatozlar 6 8 28

PHM-B 11 Proliferativ dermatozlar. Dəri şişləri. 8 16 42

PHM-B 12 Dəri artımlarının piqmentasiyasının pozulması ilə əlaqəli olan xəstəliklər 6 6 9

PHM-B 13 Genodermatozlar 8 16 45

PHM-B 14 Hamilə qadınlar və daxili orqanlarında patologiya olan şəxslərdə

dermatoz. Sarkoidoz. 6 12 45

PHM-B 15 Uşaqlarda dermatoz/ uşaq dermatologiyası 6 12 33

PHM -B 16 Heriatrik dermatologiya 4 4 4

PHM-B 17 Təxirəsalınmaz dermatologiya 4 6 9

PHM-B 18 Nadir və tropik dermatozlar 4 4 9

PHM-B 19 CYKİ 12 28 72

PHM-B 20 Estetik dermatologiya 10 28 70

PHM-B 21 Dəri və dəri artımlarının xəstəlikləri zamanı patomorfoloji təzahürlər 22 44 90

PHM-B 22 Laborator diaqnostikanın 6 12 30

CƏMİ 150 296 670

3.4. 060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə həkim-rezidentin təhsil proqramının yerinə

yetirilməsinin müddəti:

Ümumi həftələrin sayı – 209 həftə

- əmək məzuniyyəti – 16 həftə

- təlim həftələrinin sayı – 193 həftə

o cümlədən:

Page 14: Dermatovenerologiya ixtisası üzrə rezidenturada hə ... · 060920 ± ³Dermatovenerologiya´ ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və

060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və səvıyyəsınə qoyulan minimum dövlət

tələbləri

14

- kliniki təlim (praktiki və kliniki iş) - 164 həftə

- nəzəri təlim -20 həftə

- təcrübələr (elmi-tədqiqat ) -4 həftə

- attestasiyalar - 5 həftə

- növbətçilik - ayda 4 dəfədən az olmayaraq

3.4.1. Hazırlığın son ilində həkim-rezident ixtisas üzrə 3 aylıq müddətinə Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən

müəyyən edilmiş respublikanın tibb müəssisələrinin birində sərbəst stajorluq keçməlidir.

4. MADDI-TEXNIKI, TƏDRIS BAZASI VƏ KADR POTENSIALI

4.1. 060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə təhsil proqramma müvafıq tərtib edilmiş tədris

planında nəzərdə tutulan həkim-dermatoveneroloqun hazırlanması üçün Səhiyyə Nazirliyi tərəfındən

baza kimi müəyyən edilmiş təhsil və elmi tibb müəssisələri, habelə aparıcı klinikalar dermatoveneroloji

xəstələrin diaqnostikasının, müalica və profılaktikasının aparılmasını təmin edə biləcək yüksək

səviyyəli maddi-texniki bazaya malik olmalıdır.

4.2. 060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə Təhsil Proqramı Səhiyyə Nazirliyi tərəfındən baza

kimi müəyyən edilmiş təhsil, elm müəssisələri və aparıcı klinikalarda aparıcı mütəxəssislər (rəhbər-

kuratorlar) tərəfmdən əyani formada apanlır.

4.3. Həkim- dermatoveneroloqun hazırlığına rəhbərlik edən kuratorlara qoyulan tələbər:

4.3.1. Peşə vərdişlərinə yiyələnməsini təmin etmək üçün praktiki təcrübəsi 5 ildən çox olan

yüksək ixtisaslı mütəxəssislər tərəfindən aparılır.

4.3.2. Tədris olunan nəzəri mövzuları ali təhsil müəssisəsinin elmi dərəcəsi və (və ya) elmi adı

olan professor-müəllim heyəti tədris edır.

4.3.3. Rezidentin elmi-tədqiqat işinə qarşılıqh razılığı əsasında ali təhsil və ya elmi-tədqiqat

müəssisəsinin heyəti rəhbərlik edə bilər.

4.4. Rezidentin rotasiyalar keçdiyi müəssisələrin maddi-texniki bazalarına qoyulan tələblər:

4.4.1. Təxirəsalınmaz dermatologiya rotasiyası. Müasir laborator avadanlığı, USM, süni tənəfüs

aparatı və zəruri vəsaitlər.

4.4.2. Allergik rotasiya. Müasir laborator avadanlıq, USM, allerqosınaq testləri.

4.4.3. Estetik dermatologiya rotasiyası. Müasir laborator avadanlıq, dermabraziya,

elektrokoaqulyasiya, krioterapiya, ozonoterapiya aparatları.

4.4.4. Serologiya rotasiyası. Müasir laborator avadanlıq, immunoblotinq aparmaq üçün aparat.

4.4.5. İnstrumental rotasiyalar.

4.4.5.1.Dermabraziya - Dəridəki sızanaqların müalicədən sonra izlərini aparmaq üçün

mikrodermabraziya cihazı (İonton-Skin Abrasion, Almaniya 230V

50Hz-90W);

4.4.5.2. Elektrokoaqulyasiya – Kiçik həcmli elektrocərrahi əməlyyatlar

aparmaq üçün elektrokoaqulyator (SURTRON 50Δ 115Vac - 60Hz);

4.4.5.3. Ozonoterapiya - Müxtəlif allergik mənşəli xroniki dermatozların, o cümlədən,

sızanaq xəstəliyinin ağırlaşmış formalarını ozonator cihazı – OZON

UM-80, Ukrayna;

4.4.5.4. Krioterapiya - Erbekryoderm – müxtəlif papiloma-virus mənşəli

törəmələrin müalicəsində, eləcə də, bazalioma,

postakne və alopesiyanın terapiyasında (köməkçi vasitə kimi)

istifadə olunur (REF10478-000 SN A 1489).

5. TƏDRİS PROSESİNİN FORMA VƏ METODLARI

5.1. 060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə həkim-dermatoveneroloqun hazırlığı, nəzəri təlim,

həkim hazırlığı, ixtisas və ixtisaslaşma fənlərinin mühazirə, məşğələ, seminar, məsləhət, kuratorun

rəhbərliyi və nəzarəti altında müalicə-profılaktik işlərinin aparılması və sairə formada öyrənilməsi ilə

təmin olunur.

5.2. 060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə həkim-dermatoveneroloqun hazırlığında elmi-

Page 15: Dermatovenerologiya ixtisası üzrə rezidenturada hə ... · 060920 ± ³Dermatovenerologiya´ ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və

060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və səvıyyəsınə qoyulan minimum dövlət

tələbləri

15

tədqiqat və praktiki tibbi təcrübələr nəzərdə tutulur.

5.3. Rezidentura ərzində 1 rezidentə görə dermatoveneroloji xəstəlikləri olan pasiyentlərin ən azı 770

hospitallaşdırma halları və 3000 ambulator müraciəti olmalıdır. Onlardan:

Ambulator Stasionar

Alleqologiya üzrə rotasiya 150 50

Endokrinologiya üzrə rotasiya 50 20

Dermatovenerologiya üzrə rotasiya

Dermatosifilitik şöbə 900 200

Mikoloji şöbə 300 0

Uroloji şöbə 300 50

Uşaq dermatologiya şöbəsi 250 50

Təxirəsalınmaz dermatologiya şöbəsi 0 100

Estetik dermatologiya şöbəsi 100 0

Dermatoveneroloji müayinələr üzrə rotasiya

Serologiya 500 200

PZR 200 0

Dermatovenerologiya üzrə xüsusi laborator tədqiqat 300 100

Xəstələrin cəmi sayı 3000 770

6. YEKUN DÖVLƏT ATTESTASİYASINA QOYULAN TƏLƏBLƏR VƏ QİYMƏTLƏNDİRMƏ

6.1. 060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə fərdi iş planları rezidentura hazırlığını həyata

keçirən müəssisələrin müvafiq elmi və ya tibb şuralarının iclaslarında təsdiq edilir. Rezidentlər hər tədris

ilinin sonunda kuratorun iştirakı ilə təhsil aldığı müəssisənin elmi şurası (tibbi şurası) qarşısında hesabat

verərək attestasiya olunur.

6.2. Rezidenturada təhsil alan həkimlərin yekun attestasiyası Azərbaycan Respublikası Səhiyyə

Nazirliyinin tasdiq etdiyi attestasiya komissiyası tərəfindən ali təhsil müəssisəsində aparılır.

6.3. Yekun attestasiya nəticəsində rezidentə "həkim-dermatoveneroloq" ali peşə-ixtisas dərəcəsi və

dövlət nümunəli diplom verilir.

7. 060920 – “DERMATOVENEROLOGİYA” İXTİSASI ÜZRƏ YEKUN ATTESTASİYA

FORMATI

7.1. Yekun attestasiya imtahanı iki mərhələdə - yazılı və praktiki komponent üzrə həyata keçirilir. Yekun

attestasiyanın hər hansı mərhələsindən keçə bilməyən rezidentlər attestasiya komissiyasının müəyyən

etdiyi vaxtda həmin mərhələ üzrə təkrar yekun attestasiyadan keçirlər.

7.2. Birinci mərhələ- Yazılı Komponent. Birinci mərhələdə rezident üç saat ərzində 100 test suala cavab

verir. Test informasiya texnologiyaları və xüsusi optik cihazlar vasitəsilə oxunan sual vərəqəsi üzrə

aparılır. Testin yekununa görə 60 və ya daha çox bal toplayan rezidentlər yekun attestasiyanın ikinci

mərhələsinə buraxılırlar.

7.3. İkinci mərhələ - Praktiki Komponent. İkinci mərhələdə rezident tərəfindən 8 müxtəlif klinik hal

araşdırıiır. Klinik halların araşdırılmasina diaqnostik müayinələrin sərbəst aparılması və təhlili,

müalicə tədbirlərin planlaşdırılması və digər aspektlər aiddir. Klinik halların araşdınlması attestasiya

komissiyası tərəfındən məqbul hesab edildikdə rezident yekun attestasiyanın ikinci mərhələsindən

müvəffəqiyyətlə keçmiş hesab olunur.

Page 16: Dermatovenerologiya ixtisası üzrə rezidenturada hə ... · 060920 ± ³Dermatovenerologiya´ ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və

060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və səvıyyəsınə qoyulan minimum dövlət tələbləri

16

Əlavə 1. 060920-“ Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə təhsil proqramının strukturu (illər və saatlar üzrə)

Əsas tədris fənləri / mövzuları Cəmi 4 illik 1-ci il 2-ci il 3-cü il 4-cü il

MH SM TM MH SM TM MH SM TM MH SM TM MH SM TM

ÜHM Ümumi hazırlıq mövzuları

ÜHM-B01 Səhiyyə sisteminin təşkilinin əsasları 6 4 2 6 4 2

ÜHM-B02 Tibbi statistika və informatika 2 6 8 2 6 8

ÜHM-B03 Dəri və dəri artımlarının anatomiya, histologiya və

fiziologiyası

2 2 2 2 2 2

ÜHM-B04 Dəri patologiyasında bioloji, hormonal və

immunoloji dəyişikliklərin rolu

2 2 2 2 2 2

PHM Peşə hazırlığı mövzuları

PHM-B05 Dəri və dəri artımları xəstəliklərinin sistem, topik

farmakoterapiyası və fizioterapiyasının prinsipləri

4 4 8 4 4 8

PHM-B06 Ümumi dermatologiya 8 14 44 3 6 14 2 3 10 2 3 10 1 2 10

PHM-B07 İnfeksion və parazitar dermatozlar 14 44 64 6 22 32 5 14 20 3 8 12

PHM-B08 Allergik və sadə dermatitlər, peşə dermatozları,

neyrodermatozlar

4 8 14 4 8 14

PHM-B09 Xroniki multifaktorial dermatozlar 6 16 40 6 16 40

PHM-B10 Autoimmun dermatozlar 6 8 28 4 4 18 2 4 10

PHM-B11 Proliferativ dermatozlar. Dəri şişləri. 8 16 42 4 8 22 2 4 10 2 4 10

PHM-B12 Dəri artımlarının piqmentasiyasının pozulması ilə

əlaqəli olan xəstəliklər

6 6 10 6 6 10

PHM-B13 Genodermatozlar 8 16 44 8 16 44

PHM-B14 Hamilə qadınlar və daxili orqanlarında patologiya

olan şəxslərdə dermatoz. Sarkoidoz.

6 12 44 6 12 44

PHM-B15 Uşaqlarda dermatoz/ uşaq dermatologiyası 6 12 32 6 12 32

PHM-B16 Heriatrik dermatologiya 4 4 4 4 4 4

PHM-B17 Təxirəsalınmaz dermatologiya 4 6 10 4 6 10

PHM-B18 Nadir və tropik dermatozlar 4 4 10 2 2 5 2 2 5

PHM-B19 CYKİ 12 28 72 12 28 72

PHM-B20 Estetik dermatologiya 10 28 70 10 28 70

PHM-B21 Dəri və dəri artımlarının xəstəlikləri zamanı

patomorfoloji təzahürlər

22 44 90 5 10 20 5 10 20 7 14 30 5 10 20

PHM-B22 Laborator diaqnostika 6 12 30 2 4 10 4 8 20

CƏMİ 150 296 670 56 94 176 48 105 258 15 27 65 31 70 171

Page 17: Dermatovenerologiya ixtisası üzrə rezidenturada hə ... · 060920 ± ³Dermatovenerologiya´ ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və

060920 – “Dermatovenerologiya” ixtisası üzrə rezidenturada həkim-mütəxəssıs hazırlıgının məzmununa və səvıyyəsınə qoyulan minimum dövlət tələbləri

17

ƏLAVƏ 2. 060920 – “Dermatovenerologiya” üzrə rotasiyaların strukturu (həftələr, saatlar, kreditlər üzrə)

Fənn

bölümünün

kodu

Fənn bölümünün (tematik rotasiyanın) adı Həftələr Kreditlər Həftələrin sayı Kreditlərin sayı

I il II il III il IV il I il II il III il IV il

Ümumi hazırlıq fənləri 35 47

ÜFR-01 Baza təhsili 4 4 4 0 0 0 4 0 0 0

ÜFR-02 Anatomiya 2 4 2 0 0 0 4 0 0 0

ÜFR-03 Histologiya 2 4 2 0 0 0 4 0 0 0

ÜFR-04 Fiziologiya 2 4 2 0 0 0 4 0 0 0

ÜFR-05 Biokimya 3 4 3 0 0 0 4 0 0 0

ÜFR-06 Mikrobiologiya 3 4 3 0 0 0 4 0 0 0

ÜFR-07 Genetika 3 4 3 0 0 0 4 0 0 0

ÜFR-08 Immunologiya 3 3 1 0 2 0 1 0 2 0

ÜFR-09 Patomorfologiya 13 16 1 4 4 4 1 5 5 5

Peşə fənləri və rotasiyalar 141 176

PFR-01 Allerqologiya 2 2 1 0 1 0 1 0 1 0

PFR-02 Endokrinologiya 4 6 0 2 0 2 0 3 0 3

PFR-03 Farmakologiya 4 5 0 0 4 0 0 0 5 0

PFR-04 Ümumi dermatologiya 10 13 4 2 2 2 4 4 3 2

PFR-05 Klinik dermatologiya 80 100 8 24 24 24 10 30 30 30

PFR-06 Uşaq dermatologiyası 4 4 4 0 0 0 4 0 0 0

PFR-07 Heriatrik dermatologiya 4 4 2 0 0 2 2 0 0 2

PFR-08 Təxirəsalınmaz dermatologiya 3 4 0 3 0 0 0 4 0 0

PFR-09 Estetik dermatologiya 9 12 3 0 0 6 4 0 0 8

PFR-10 CYKİ 8 9 0 6 2 0 0 6 3 0

PFR-11 Laborator diaqnostika 9 11 2 3 2 2 2 4 3 2

PFR-12 Dermatologiyada menecmentlik 4 6 0 0 2 2 0 0 3 3

Könüllü seçilmiş fənnin dərindən öyrənilmə dövrü 6 6 1 1 2 2 1 1 2 2

Elmi-tədqiqat işi (kliniki və/və ya baza elmi) 7 7 1 2 2 2 1 2 2 2

Dövrü və yekun attestasiya 4 4 1 1 1 1 1 1 1 1

CƏMİ 193 240 48 48 48 49 60 60 60 60