differentiatie- en resocialisatiemogelijkheden voor strafrechtelijk gedetineerde vreemdelingen mieke...
TRANSCRIPT
Differentiatie- en resocialisatiemogelijkheden voor
strafrechtelijk gedetineerde vreemdelingen
Mieke Kox & Miranda BooneRSJ-congres, 21 november 2013
Blijven zitten of wegwezen
“Deze groep [strafrechtelijk gedetineerde vreemdelingen] onderscheidt zich in die mate van andere (groepen) gedetineerden dat resocialisatie gericht op terugkeer in de Nederlandse samenleving niet aan de orde is en beginselen als verlof, regionaliseren en detentiefasering niet aan de orde zijn.” (toenmalig Staatssecretaris van Justitie, zie RSJ 2008: 6)
Aanleiding
Recht op resocialisatie (Duitse Federale Constitutionele Hof 1973)
Opdracht tot resocialisatie: artikel 10 lid 3 IVPBPR en de PBW
Ook voor vreemdelingen:Hoge Raad 17-01-1987: Niet enkel terugkeer naar de
Nederlandse samenlevingEHRM Rangelov vs. Duitsland (5123/07, 22-03-2012):
geen andere behandeling omwille van vreemdelingrechtelijke status
GelijkheidsbeginselAanwijzing kader voor strafvordering
Resocialisatiebeginsel
Actueel en belangrijk criminologisch onderzoeksthemaWhat Works (Andrews, Bonta e.a.)Desistance ( Bottoms, Nieuwbeerta)Good Lives Model (Ward &Maruna)
Grote impact op beleidTerugdringen RecidiveModernisering GevangeniswezenPersoonsgerichte benadering
Resocialisatie als doelstelling
Differentiatie (voorkomen detentieschade) Detentiefasering (geleidelijke terugkeer)
Overplaatsing naar (zeer) beperkt beveiligde inrichtingen Penitentiaire programma’s Verlof Voorwaardelijke invrijheidstelling Elektronische detentie
Re-integratieprogramma’s/trainingen (voorbereiding terugkeer/voorkomen recidive) Arbeid en scholing Terugdringen Recidive/Binnen Beginnen Nazorg Plannen Promoveren-degraderen
Specifieke sanctiemodaliteiten gericht op resocialisatie ISD (TBS) Taakstraf
Resocialisatie-instrumenten
Doel differentiatie: voorkomen detentieschade
Belangrijkste differentiatiecriteria in de PBW: Beveiligingsniveau Bijzondere opvang Regime
Bijzondere opvang voor vreemdelingen (VRIS, art. 20b RSPOG) Achtergrond: resocialisatie in Nederland is niet aan de orde Strafrestant van meer dan vier maanden: Veenhuizen,
Esserheem Strafrestant van minder dan vier maanden: Alphen aan de
Rijn
Differentiatiemogelijkheden
Doel detentiefasering: geleidelijke terugkeer
Voor vreemdelingen:Geen overplaatsing naar (zeer) beperkt beveiligde
inrichtingen (art. 2 lid 2 en art. 3 lid 2 RSPOG)Geen deelname Penitentiaire Programma’s (art. 6 sub b PM)Geen verlof : uitzetting na afloop van de detentie geldt als
weigeringsgrond (art. 4 onder l Regeling tijdelijk verlaten van de inrichting)
Voorwaardelijke invrijheidstelling alleen bij verlaten Nederland (aanwijzing voorwaardelijke invrijheidsstelling jo. art. 40a regeling tijdelijk verlaten van de inrichting)
Uitgesloten van nieuwe plannen t.a.v. elektronische detentie (TK 2013/14, 33 45, nr. 3: 9)
Detentiefasering
Doel: voorbereiding terugkeer i.k.v. terugdringen recidive
Voor vreemdelingen:Arbeid en scholing in de bijzondere opvang (RSJ, 2010;
Ist, 2010)Geen deelname Terugdringen Recidive en Binnen
Beginnen (Programma Modernisering Gevangeniswezen)Geen nazorg (landelijke beschrijving werkprocessen
MMD)Geen toegang tot plusprogramma’s i.k.v. plannen
Promoveren-degraderen (voorstel wjiziging artikel 1e lid 2b RSPOG)
Re-integratieprogramma’s/trainingen
Voor vreemdelingen: Isd: alleen intramuraal (richtlijn strafvordering
meerderjarige veelplegers) In beginsel geen tbs (aanwijzing tbs bij vreemdelingen)Taakstraffen: illegaal verblijf contra-indicatie (art. 4
aanwijzing taakstraffen)Wel overige straffen en maatregelen, maar deze zijn niet
op resocialisatie gericht
Consequenties:Relatief vaak gedetineerd in bijzondere opvanglocaties Geen regionaliseringGeen individualisering
Sanctiemodaliteiten gericht op resocialisatie
Differentiatie (voorkomen detentieschade) Detentiefasering (geleidelijke terugkeer)
Overplaatsing naar (zeer) beperkt beveiligde inrichtingen Penitentiaire programma’s Verlof Voorwaardelijke invrijheidstelling Elektronische detentie
Re-integratieprogramma’s/trainingen (voorbereiding terugkeer/voorkomen recidive) Arbeid en scholing Terugdringen Recidive/Binnen Beginnen Nazorg Plannen Promoveren-degraderen
Specifieke sanctiemodaliteiten gericht op resocialisatie ISD (TBS) Taakstraf
Resocialisatie-instrumenten
Differentiatie (voorkomen detentieschade) Detentiefasering (geleidelijke terugkeer)
Overplaatsing naar (zeer) beperkt beveiligde inrichtingen Penitentiaire programma’s Verlof : in beginsel niet Voorwaardelijke invrijheidstelling: alleen bij verlaten NL Elektronische detentie
Re-integratieprogramma’s/trainingen (voorbereiding terugkeer/voorkomen recidive) Arbeid en scholing: aanwezigheid in de bijzondere opvang
onduidelijk Terugdringen Recidive/Binnen Beginnen Nazorg Plannen Promoveren-degraderen
Specifieke sanctiemodaliteiten gericht op resocialisatie ISD: alleen intramuraal (TBS): in beginsel niet Taakstraf
Resocialisatie-instrumenten vreemdelingen
Resocialisatie is voor strafrechtelijk gedetineerde vreemdelingen niet nodig; zij keren immers niet terug in de Nederlandse samenleving.
Stelling