digheden vier in balans monitor 2006 - kennisnet...vier in balans monitor 2006 2006. pagina 6 / 7...
TRANSCRIPT
Vie
r in
Ba
lan
s M
on
ito
r 20
06Ev
iden
tie o
ver i
ct in
het
ond
erw
ijs
visieict-infrastuctuur ed
ucat
ieve
soft
war
e en
cont
ent
kennis en vaard
igheden
06#403 ICT 4inBalans omslag_dwar1 1 09-11-2006 14:04:36
Vie
r in
Bala
ns M
onito
r 200
6Ev
iden
tie o
ver i
ct in
het
ond
erw
ijs
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar1 1 09-11-2006 13:59:25
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na 2
/�
In
houd
Sam
enva
ttin
g 4
Inle
idin
g 7
1 O
nder
wijs
en
ict
102
V
isie
op
onde
rwijs
2�
�
Kenn
is e
n va
ardi
ghed
en
294
Ed
ucat
ieve
soft
war
e en
cont
ent
�95
Ic
t-in
fras
truc
tuur
41
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar2 2 09-11-2006 13:59:25
In
houd
Sam
enva
ttin
g 4
Inle
idin
g 7
1 O
nder
wijs
en
ict
102
V
isie
op
onde
rwijs
2�
�
Kenn
is e
n va
ardi
ghed
en
294
Ed
ucat
ieve
soft
war
e en
cont
ent
�95
Ic
t-in
fras
truc
tuur
41
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar3 3 09-11-2006 13:59:25
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na 4
/5
Sa
men
vatt
ing
Ict-
man
ager
s heb
ben
hun
aand
acht
tot n
u to
e vo
oral
ger
icht
op
aans
chaf
van
har
dwar
e en
edu
cati
eve
soft
war
e en
cont
ent.
Dit
zijn
de
tech
nisc
he b
ouw
sten
en v
an V
ier i
n Ba
lans
. D
eze
tech
nisc
he b
ouw
sten
en z
ijn d
oor e
en fi
nanc
iële
tran
sact
ie a
an te
scha
ffen
. Een
bel
angr
ijke
les d
ie g
elee
rd k
an w
orde
n ui
t de
erva
ring
en v
an d
e af
gelo
pen
jare
n is
dat
succ
esvo
lle in
voer
ing
van
ict n
iet l
ange
r een
kw
esti
e is
van
mee
r com
pute
rs o
f ext
ra e
duca
tiev
e so
ftw
are
en co
nten
t. D
oor o
ok v
oldo
ende
aan
dach
t te
best
eden
aan
de
soci
ale
bouw
sten
en le
vere
n de
inve
ster
inge
n in
har
dwar
e, e
duca
tiev
e so
ftw
are
en co
nten
t mee
r ren
dem
ent o
p. E
r is b
ehoe
fte
aan
visi
e en
com
pete
nte
lera
ren
die
toeg
erus
t zijn
did
acti
sch
vera
ntw
oord
geb
ruik
te m
aken
van
de
besc
hikb
are
ict-
voor
zien
inge
n.
Voor
de
kom
ende
jare
n is
het
bel
eid
van
scho
len
er o
p ge
rich
t mee
r geb
ruik
te m
aken
van
ict v
oor
kwal
iteits
verb
eter
ing
van
het o
nder
wijs
. Om
dat
te b
erei
ken
is h
et m
anag
emen
t ove
rtui
gd v
an d
e pr
iori
teit
die
zal m
oete
n w
orde
n to
egek
end
aan
de d
idac
tisch
e ke
nnis
en
vaar
digh
eden
van
lera
ren
(zie
figu
ren
1 en
2).
figu
ur 1:
Aan
dach
tsge
bied
en v
an V
ier i
n Ba
lans
die
vol
gens
ict-
man
agam
ent e
n le
rare
n in
bas
ison
derw
ijs d
e ho
ogst
e pr
iori
teit
he
bben
(br
on t
ns
nip
o, 2
005)
�
figu
ur 2
: Aan
dach
tsge
bied
en v
an V
ier i
n Ba
lans
die
vol
gens
ict-
man
agam
ent e
n le
rare
n in
voo
rtge
zet o
nder
wijs
de
hoog
ste
prio
rite
it h
ebbe
n (b
ron
tns
nip
o, 2
005)
�TN
S-N
IPO
200
�-20
05.B
esch
ikba
arv
iaw
ww
.icto
psch
ool.n
et/o
nder
zoek
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar4 4 09-11-2006 13:59:27
Sa
men
vatt
ing
Ict-
man
ager
s heb
ben
hun
aand
acht
tot n
u to
e vo
oral
ger
icht
op
aans
chaf
van
har
dwar
e en
edu
cati
eve
soft
war
e en
cont
ent.
Dit
zijn
de
tech
nisc
he b
ouw
sten
en v
an V
ier i
n Ba
lans
. D
eze
tech
nisc
he b
ouw
sten
en z
ijn d
oor e
en fi
nanc
iële
tran
sact
ie a
an te
scha
ffen
. Een
bel
angr
ijke
les d
ie g
elee
rd k
an w
orde
n ui
t de
erva
ring
en v
an d
e af
gelo
pen
jare
n is
dat
succ
esvo
lle in
voer
ing
van
ict n
iet l
ange
r een
kw
esti
e is
van
mee
r com
pute
rs o
f ext
ra e
duca
tiev
e so
ftw
are
en co
nten
t. D
oor o
ok v
oldo
ende
aan
dach
t te
best
eden
aan
de
soci
ale
bouw
sten
en le
vere
n de
inve
ster
inge
n in
har
dwar
e, e
duca
tiev
e so
ftw
are
en co
nten
t mee
r ren
dem
ent o
p. E
r is b
ehoe
fte
aan
visi
e en
com
pete
nte
lera
ren
die
toeg
erus
t zijn
did
acti
sch
vera
ntw
oord
geb
ruik
te m
aken
van
de
besc
hikb
are
ict-
voor
zien
inge
n.
Voor
de
kom
ende
jare
n is
het
bel
eid
van
scho
len
er o
p ge
rich
t mee
r geb
ruik
te m
aken
van
ict v
oor
kwal
iteits
verb
eter
ing
van
het o
nder
wijs
. Om
dat
te b
erei
ken
is h
et m
anag
emen
t ove
rtui
gd v
an d
e pr
iori
teit
die
zal m
oete
n w
orde
n to
egek
end
aan
de d
idac
tisch
e ke
nnis
en
vaar
digh
eden
van
lera
ren
(zie
figu
ren
1 en
2).
figu
ur 1:
Aan
dach
tsge
bied
en v
an V
ier i
n Ba
lans
die
vol
gens
ict-
man
agam
ent e
n le
rare
n in
bas
ison
derw
ijs d
e ho
ogst
e pr
iori
teit
he
bben
(br
on t
ns
nip
o, 2
005)
�
figu
ur 2
: Aan
dach
tsge
bied
en v
an V
ier i
n Ba
lans
die
vol
gens
ict-
man
agam
ent e
n le
rare
n in
voo
rtge
zet o
nder
wijs
de
hoog
ste
prio
rite
it h
ebbe
n (b
ron
tns
nip
o, 2
005)
�TN
S-N
IPO
200
�-20
05.B
esch
ikba
arv
iaw
ww
.icto
psch
ool.n
et/o
nder
zoek
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar5 5 09-11-2006 13:59:28
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na 6
/7
Nad
at ja
renl
ang
de in
tegr
atie
van
ict i
n he
t ond
erw
ijs is
ged
omin
eerd
doo
r aan
dach
t voo
r de
tech
nisc
he b
ouw
sten
en (s
cp, 2
006)
� gev
en m
anag
ers a
an d
at in
de
toek
omst
mee
r aan
dach
t nod
ig
is v
oor d
e zo
geno
emde
soci
ale
bouw
sten
en: k
enni
s en
vaar
digh
eden
en
visi
e op
ond
erw
ijs. L
erar
en
onde
rste
unen
de
aand
acht
voo
r vis
ieon
twik
kelin
g m
aar v
inde
n da
t ver
houd
ings
gew
ijs n
og st
eeds
de
mee
ste
aand
acht
die
nt u
it te
gaa
n na
ar m
ater
iele
rand
voor
waa
rden
zoal
s har
dwar
e en
bru
ikba
re
educ
atie
ve so
ftw
are
en co
nten
t. D
aarm
ee v
ersc
hille
n de
opv
attin
gen
van
het i
ct-m
anag
emen
t ov
er d
e st
and
van
zake
n en
aan
pak
voor
ver
dere
invo
erin
g va
n ic
t met
de
perc
eptie
van
lera
ren.
D
it on
ders
tree
pt h
et b
elan
g va
n co
mpe
tent
ies b
inne
n sc
hole
n di
e no
dig
zijn
voo
r de
ontw
ikke
ling
van
een
bree
d ge
drag
en v
isie
op
lere
n m
et ic
t. H
et v
inde
n va
n de
juis
te b
alan
s bin
nen
de lo
kale
co
ntex
t van
de
scho
ol v
erei
st co
mpe
tent
ies v
an le
ider
scha
p en
sam
enw
erki
ng.
Nu
ict g
elei
delij
k aa
n m
eer e
n m
eer v
oor o
nder
wijs
doel
eind
en w
ordt
geb
ruik
t, k
omt s
teed
s pr
egna
nter
naa
r vor
en d
at b
ij ve
el le
erlin
gen
de co
mpe
tent
ies t
ekor
t sch
iete
n om
met
beh
ulp
van
ict-
toep
assi
ngen
daa
dwer
kelij
k te
kun
nen
lere
n. D
e te
chni
sche
vaa
rdig
hede
n va
n le
erlin
gen
in h
et
bedi
enen
van
ict-
toep
assi
ngen
zijn
gro
ot. L
erar
en g
aan
er v
aak
stilz
wijg
end
van
uit d
at le
erlin
gen
die
vaar
dig
zijn
in h
et b
edie
nen
van
de co
mpu
ter,
ook
over
de
beno
digd
e in
form
atie
vaar
digh
eden
be
schi
kken
. Pro
blem
en d
oen
zich
voo
r bij
het z
oeke
n, se
lect
eren
, int
erpr
eter
en e
n ve
rwer
ken
van
info
rmat
ie. D
e m
eest
e le
rare
n in
het
voo
rtge
zet o
nder
wijs
gev
en h
uisw
erko
pdra
chte
n w
aarv
oor
leer
linge
n th
uis i
nter
net g
ebru
iken
. Lee
rling
en zi
jn w
eini
g te
vred
en o
ver d
e tip
s die
lera
ren
geve
n vo
or h
et zo
eken
van
info
rmat
ie o
p in
tern
et. V
olge
ns h
et m
eren
deel
van
de
leer
linge
n he
bben
lera
ren
niet
in d
e ga
ten
wan
neer
ze e
en w
erks
tuk
van
inte
rnet
kop
iëre
n en
doe
n al
sof z
e he
t zel
f heb
ben
gesc
hrev
en.
2Ja
arbo
ekIC
Ten
sam
enle
ving
200
6.D
edi
gita
leg
ener
atie
.Am
ster
dam
:Boo
m.H
etb
etre
ffen
deh
oofd
stuk
ove
rAan
slui
ting
ond
erw
ijse
ndi
gita
leg
ener
atie
is
besc
hikb
aarv
iaw
ww
.icto
psch
ool.n
et/o
nder
zoek
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar6 6 09-11-2006 13:59:28
Nad
at ja
renl
ang
de in
tegr
atie
van
ict i
n he
t ond
erw
ijs is
ged
omin
eerd
doo
r aan
dach
t voo
r de
tech
nisc
he b
ouw
sten
en (s
cp, 2
006)
� gev
en m
anag
ers a
an d
at in
de
toek
omst
mee
r aan
dach
t nod
ig
is v
oor d
e zo
geno
emde
soci
ale
bouw
sten
en: k
enni
s en
vaar
digh
eden
en
visi
e op
ond
erw
ijs. L
erar
en
onde
rste
unen
de
aand
acht
voo
r vis
ieon
twik
kelin
g m
aar v
inde
n da
t ver
houd
ings
gew
ijs n
og st
eeds
de
mee
ste
aand
acht
die
nt u
it te
gaa
n na
ar m
ater
iele
rand
voor
waa
rden
zoal
s har
dwar
e en
bru
ikba
re
educ
atie
ve so
ftw
are
en co
nten
t. D
aarm
ee v
ersc
hille
n de
opv
attin
gen
van
het i
ct-m
anag
emen
t ov
er d
e st
and
van
zake
n en
aan
pak
voor
ver
dere
invo
erin
g va
n ic
t met
de
perc
eptie
van
lera
ren.
D
it on
ders
tree
pt h
et b
elan
g va
n co
mpe
tent
ies b
inne
n sc
hole
n di
e no
dig
zijn
voo
r de
ontw
ikke
ling
van
een
bree
d ge
drag
en v
isie
op
lere
n m
et ic
t. H
et v
inde
n va
n de
juis
te b
alan
s bin
nen
de lo
kale
co
ntex
t van
de
scho
ol v
erei
st co
mpe
tent
ies v
an le
ider
scha
p en
sam
enw
erki
ng.
Nu
ict g
elei
delij
k aa
n m
eer e
n m
eer v
oor o
nder
wijs
doel
eind
en w
ordt
geb
ruik
t, k
omt s
teed
s pr
egna
nter
naa
r vor
en d
at b
ij ve
el le
erlin
gen
de co
mpe
tent
ies t
ekor
t sch
iete
n om
met
beh
ulp
van
ict-
toep
assi
ngen
daa
dwer
kelij
k te
kun
nen
lere
n. D
e te
chni
sche
vaa
rdig
hede
n va
n le
erlin
gen
in h
et
bedi
enen
van
ict-
toep
assi
ngen
zijn
gro
ot. L
erar
en g
aan
er v
aak
stilz
wijg
end
van
uit d
at le
erlin
gen
die
vaar
dig
zijn
in h
et b
edie
nen
van
de co
mpu
ter,
ook
over
de
beno
digd
e in
form
atie
vaar
digh
eden
be
schi
kken
. Pro
blem
en d
oen
zich
voo
r bij
het z
oeke
n, se
lect
eren
, int
erpr
eter
en e
n ve
rwer
ken
van
info
rmat
ie. D
e m
eest
e le
rare
n in
het
voo
rtge
zet o
nder
wijs
gev
en h
uisw
erko
pdra
chte
n w
aarv
oor
leer
linge
n th
uis i
nter
net g
ebru
iken
. Lee
rling
en zi
jn w
eini
g te
vred
en o
ver d
e tip
s die
lera
ren
geve
n vo
or h
et zo
eken
van
info
rmat
ie o
p in
tern
et. V
olge
ns h
et m
eren
deel
van
de
leer
linge
n he
bben
lera
ren
niet
in d
e ga
ten
wan
neer
ze e
en w
erks
tuk
van
inte
rnet
kop
iëre
n en
doe
n al
sof z
e he
t zel
f heb
ben
gesc
hrev
en.
2Ja
arbo
ekIC
Ten
sam
enle
ving
200
6.D
edi
gita
leg
ener
atie
.Am
ster
dam
:Boo
m.H
etb
etre
ffen
deh
oofd
stuk
ove
rAan
slui
ting
ond
erw
ijse
ndi
gita
leg
ener
atie
is
besc
hikb
aarv
iaw
ww
.icto
psch
ool.n
et/o
nder
zoek
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar7 7 09-11-2006 13:59:28
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na �
/9
In
leid
ing
Hoe
staa
t het
Ned
erla
ndse
ond
erw
ijs e
rvoo
r als
het
gaa
t om
het
geb
ruik
van
ict i
n de
kla
s?
Leve
ren
de e
xtra
insp
anni
ngen
van
doc
ente
n, m
anag
ers,
oude
rs e
n be
leid
smak
ers r
esul
taat
op?
H
oe e
n w
aar v
inde
n w
e de
com
pute
r ter
ug in
het
mod
erne
Ned
erla
ndse
ond
erw
ijs e
n, w
ellic
ht n
og
bela
ngri
jker
, wor
dt h
et o
nder
wijs
daa
rmee
bet
er é
n aa
ntre
kkel
ijker
voo
r ler
aren
en
leer
linge
n?
De
Vie
r in
Bala
ns M
onito
r 200
6 sc
hets
t voo
r het
bas
ison
derw
ijs e
n vo
ortg
ezet
ond
erw
ijs e
en o
ver-
zich
t van
de
besc
hikb
aarh
eid,
het
geb
ruik
en
de im
pact
van
ict i
n he
t ond
erw
ijs. D
e ra
ppor
tage
is
geba
seer
d op
ont
wik
kelin
gen
in d
e tij
d en
ver
scha
ft o
p di
e m
anie
r inz
icht
in d
uide
lijke
tren
ds in
het
ge
brui
k va
n ic
t voo
r ler
en. N
aast
het
feite
lijk
gebr
uik
wor
dt a
anda
cht b
este
ed a
an d
e be
lang
rijks
te
rand
voor
waa
rden
die
van
invl
oed
zijn
op
effe
ctie
f en
effic
iënt
geb
ruik
van
ict i
n he
t ond
erw
ijs.
Het
conc
eptu
eel k
ader
van
de
mon
itor e
n de
inde
ling
van
rapp
orta
ge zi
jn o
ntle
end
aan
het m
odel
V
ier i
n Ba
lans
� . V
ier i
n Ba
lans
is e
en o
p w
eten
scha
ppel
ijk o
nder
zoek
geb
asee
rde
zien
swijz
e op
de
invo
erin
g va
n ic
t in
het o
nder
wijs
. Dez
e zi
ensw
ijze
is in
200
1 gep
rese
ntee
rd d
oor d
e st
icht
ing
Ict o
p Sc
hool
en
in 2
004
geac
tual
isee
rd o
nder
de
noem
er V
ier i
n Ba
lans
Plu
s. H
iern
a w
ordt
kor
t-w
eg g
espr
oken
ove
r Vie
r in
Bala
ns. D
e ke
rn v
an V
ier i
n Ba
lans
is d
at h
et g
ebru
ik v
an ic
t voo
r on
derw
ijsdo
elei
nden
dra
ait o
m e
en e
venw
icht
ige
inze
t van
vie
r bou
wst
enen
: vi
sie
op o
nder
wijs
kenn
is e
n va
ardi
ghed
ened
ucat
ieve
soft
war
e en
cont
ent
ict-
infr
astr
uctu
ur.
De
uitd
agin
g w
aar h
et o
nder
wijs
voo
r sta
at is
dez
e bo
uwst
enen
af t
e st
emm
en o
p he
t lee
rpro
ces
dat v
oor l
eerli
ngen
wor
dt in
geri
cht.
Het
man
agen
van
dez
e sa
men
hang
is g
een
taak
van
indi
vidu
ele
lera
ren,
maa
r ver
eist
bin
nen
de sc
hool
orga
nisa
tie le
ider
scha
p en
sam
enw
erki
ng. D
e vi
er b
elan
grijk
ste
bouw
sten
en d
ie v
an in
vloe
d zi
jn o
p he
t geb
ruik
van
ict i
n he
t ond
erw
ijs zi
jn a
fgeb
eeld
in fi
guur
�.
Vis
ie o
p on
derw
ijs
Kenn
is e
n va
ardi
ghed
en
Educ
atie
ve so
ftw
are
en c
onte
nt
Ict-
infr
astr
uctu
ur
figu
ur �
: Bou
wst
enen
van
Vie
r in
Bala
ns
Br
onne
nD
eze
rapp
orta
ge g
eeft
voo
r de
vers
chill
ende
asp
ecte
n va
n V
ier i
n Ba
lans
een
ove
rzic
ht v
an d
e ac
tuel
e st
and
van
zake
n in
rela
tie to
t de
ontw
ikke
linge
n in
de
afge
lope
n ja
ren.
De
Vie
r in
Bala
ns M
onito
r is
geb
asee
rd o
p re
sulta
ten
van
onaf
hank
elijk
ond
erzo
ek. R
ecen
te g
egev
ens z
ijn v
erza
mel
d do
or d
e In
spec
tie v
an h
et O
nder
wijs
� en
onde
rzoe
k da
t in
opdr
acht
van
Ict o
p Sc
hool
is u
itgev
oerd
doo
r TN
S N
IPO
. Voo
r ver
gelij
king
en in
de
tijd
is g
ebru
ik g
emaa
kt v
an g
egev
ens d
ie e
erde
r zijn
ver
zam
eld
via
de IC
T-m
onito
r (19
9�-2
000)
� , de
ICT-
onde
rwijs
mon
itor (
2001
-200
5) � e
n m
etin
gen
die
TNS
NIP
O in
de
peri
ode
2001
– 2
005
in o
pdra
cht v
an Ic
t op
Scho
ol h
eeft
uitg
evoe
rd. D
aarn
aast
is g
ebru
ik g
emaa
kt v
an
ande
re (i
nter
)nat
iona
le st
udie
s voo
rzov
er d
eze
inzi
cht g
even
in b
ouw
sten
en v
an V
ier i
n Ba
lans
. Dez
e br
onne
n w
orde
n te
lken
s in
voet
note
n ve
rmel
d.
�w
ww
.icto
psch
ool.n
et/o
nder
zoek
�In
spec
tie
van
hetO
nder
wijs
(200
6),I
CTv
rage
nlijs
t200
5-20
065
ICT-
mon
itor
�998
-200
0.B
esch
ikba
arv
iaw
ww
.icto
psch
ool.n
et/o
nder
zoek
/ICT
-mon
itor
_�99
8-20
006
ICT-
onde
rwijs
mon
itor
200
�-20
05.B
esch
ikba
arv
iaw
ww
.icto
nder
wijs
mon
itor
.nl
■ ■ ■ ■
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar8 8 09-11-2006 13:59:28
In
leid
ing
Hoe
staa
t het
Ned
erla
ndse
ond
erw
ijs e
rvoo
r als
het
gaa
t om
het
geb
ruik
van
ict i
n de
kla
s?
Leve
ren
de e
xtra
insp
anni
ngen
van
doc
ente
n, m
anag
ers,
oude
rs e
n be
leid
smak
ers r
esul
taat
op?
H
oe e
n w
aar v
inde
n w
e de
com
pute
r ter
ug in
het
mod
erne
Ned
erla
ndse
ond
erw
ijs e
n, w
ellic
ht n
og
bela
ngri
jker
, wor
dt h
et o
nder
wijs
daa
rmee
bet
er é
n aa
ntre
kkel
ijker
voo
r ler
aren
en
leer
linge
n?
De
Vie
r in
Bala
ns M
onito
r 200
6 sc
hets
t voo
r het
bas
ison
derw
ijs e
n vo
ortg
ezet
ond
erw
ijs e
en o
ver-
zich
t van
de
besc
hikb
aarh
eid,
het
geb
ruik
en
de im
pact
van
ict i
n he
t ond
erw
ijs. D
e ra
ppor
tage
is
geba
seer
d op
ont
wik
kelin
gen
in d
e tij
d en
ver
scha
ft o
p di
e m
anie
r inz
icht
in d
uide
lijke
tren
ds in
het
ge
brui
k va
n ic
t voo
r ler
en. N
aast
het
feite
lijk
gebr
uik
wor
dt a
anda
cht b
este
ed a
an d
e be
lang
rijks
te
rand
voor
waa
rden
die
van
invl
oed
zijn
op
effe
ctie
f en
effic
iënt
geb
ruik
van
ict i
n he
t ond
erw
ijs.
Het
conc
eptu
eel k
ader
van
de
mon
itor e
n de
inde
ling
van
rapp
orta
ge zi
jn o
ntle
end
aan
het m
odel
V
ier i
n Ba
lans
� . V
ier i
n Ba
lans
is e
en o
p w
eten
scha
ppel
ijk o
nder
zoek
geb
asee
rde
zien
swijz
e op
de
invo
erin
g va
n ic
t in
het o
nder
wijs
. Dez
e zi
ensw
ijze
is in
200
1 gep
rese
ntee
rd d
oor d
e st
icht
ing
Ict o
p Sc
hool
en
in 2
004
geac
tual
isee
rd o
nder
de
noem
er V
ier i
n Ba
lans
Plu
s. H
iern
a w
ordt
kor
t-w
eg g
espr
oken
ove
r Vie
r in
Bala
ns. D
e ke
rn v
an V
ier i
n Ba
lans
is d
at h
et g
ebru
ik v
an ic
t voo
r on
derw
ijsdo
elei
nden
dra
ait o
m e
en e
venw
icht
ige
inze
t van
vie
r bou
wst
enen
: vi
sie
op o
nder
wijs
kenn
is e
n va
ardi
ghed
ened
ucat
ieve
soft
war
e en
cont
ent
ict-
infr
astr
uctu
ur.
De
uitd
agin
g w
aar h
et o
nder
wijs
voo
r sta
at is
dez
e bo
uwst
enen
af t
e st
emm
en o
p he
t lee
rpro
ces
dat v
oor l
eerli
ngen
wor
dt in
geri
cht.
Het
man
agen
van
dez
e sa
men
hang
is g
een
taak
van
indi
vidu
ele
lera
ren,
maa
r ver
eist
bin
nen
de sc
hool
orga
nisa
tie le
ider
scha
p en
sam
enw
erki
ng. D
e vi
er b
elan
grijk
ste
bouw
sten
en d
ie v
an in
vloe
d zi
jn o
p he
t geb
ruik
van
ict i
n he
t ond
erw
ijs zi
jn a
fgeb
eeld
in fi
guur
�.
Vis
ie o
p on
derw
ijs
Kenn
is e
n va
ardi
ghed
en
Educ
atie
ve so
ftw
are
en c
onte
nt
Ict-
infr
astr
uctu
ur
figu
ur �
: Bou
wst
enen
van
Vie
r in
Bala
ns
Br
onne
nD
eze
rapp
orta
ge g
eeft
voo
r de
vers
chill
ende
asp
ecte
n va
n V
ier i
n Ba
lans
een
ove
rzic
ht v
an d
e ac
tuel
e st
and
van
zake
n in
rela
tie to
t de
ontw
ikke
linge
n in
de
afge
lope
n ja
ren.
De
Vie
r in
Bala
ns M
onito
r is
geb
asee
rd o
p re
sulta
ten
van
onaf
hank
elijk
ond
erzo
ek. R
ecen
te g
egev
ens z
ijn v
erza
mel
d do
or d
e In
spec
tie v
an h
et O
nder
wijs
� en
onde
rzoe
k da
t in
opdr
acht
van
Ict o
p Sc
hool
is u
itgev
oerd
doo
r TN
S N
IPO
. Voo
r ver
gelij
king
en in
de
tijd
is g
ebru
ik g
emaa
kt v
an g
egev
ens d
ie e
erde
r zijn
ver
zam
eld
via
de IC
T-m
onito
r (19
9�-2
000)
� , de
ICT-
onde
rwijs
mon
itor (
2001
-200
5) � e
n m
etin
gen
die
TNS
NIP
O in
de
peri
ode
2001
– 2
005
in o
pdra
cht v
an Ic
t op
Scho
ol h
eeft
uitg
evoe
rd. D
aarn
aast
is g
ebru
ik g
emaa
kt v
an
ande
re (i
nter
)nat
iona
le st
udie
s voo
rzov
er d
eze
inzi
cht g
even
in b
ouw
sten
en v
an V
ier i
n Ba
lans
. Dez
e br
onne
n w
orde
n te
lken
s in
voet
note
n ve
rmel
d.
�w
ww
.icto
psch
ool.n
et/o
nder
zoek
�In
spec
tie
van
hetO
nder
wijs
(200
6),I
CTv
rage
nlijs
t200
5-20
065
ICT-
mon
itor
�998
-200
0.B
esch
ikba
arv
iaw
ww
.icto
psch
ool.n
et/o
nder
zoek
/ICT
-mon
itor
_�99
8-20
006
ICT-
onde
rwijs
mon
itor
200
�-20
05.B
esch
ikba
arv
iaw
ww
.icto
nder
wijs
mon
itor
.nl
■ ■ ■ ■
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar9 9 09-11-2006 13:59:28
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na 10
/11
Be
nchm
ark
Naa
st d
e ve
rgel
ijkba
arhe
id v
an d
e V
ier i
n Ba
lans
Mon
itor m
et e
erde
re m
onito
r ond
erzo
eken
zijn
er
ook
ver
schi
llen.
Voo
rgaa
nde
Mon
itor o
nder
zoek
en h
adde
n al
s pri
mai
r doe
l ver
antw
oord
ing
van
over
heid
sbel
eid.
Dit
geld
t nie
t voo
r de
Mon
itor V
ier i
n Ba
lans
. De
Mon
itor V
ier i
n Ba
lans
is p
rim
air
van
en v
oor s
chol
en. H
et d
oel v
an d
eze
Mon
itor i
s om
scho
len
met
beh
ulp
van
de b
ouw
sten
en
van
Vie
r in
Bala
ns st
uuri
nfor
mat
ie te
ver
scha
ffen
voo
r een
eve
nwic
htig
e en
duu
rzam
e in
tegr
atie
va
n ic
t. D
e ui
tkom
sten
zijn
een
‘ben
chm
ark’
en
stel
len
afzo
nder
lijke
scho
len
in st
aat d
e ei
gen
posi
tie te
ver
gelij
ken
met
die
van
and
ere
scho
len.
Daa
rnaa
st b
iede
n de
resu
ltate
n in
zich
t in
de
snel
heid
en
rich
ting
van
ontw
ikke
linge
n in
de
rand
voor
waa
rden
en
het g
ebru
ik v
an ic
t bin
nen
de
sect
oren
bas
ison
derw
ijs e
n vo
ortg
ezet
ond
erw
ijs. D
e M
onito
r ver
scha
ft o
p di
e m
anie
r op
onde
rzoe
k ge
base
erde
‘har
de’ c
ijfer
s ove
r de
aanp
ak d
ie h
et o
nder
wijs
vol
gt b
ij de
inte
grat
ie v
an ic
t en
de
resu
ltate
n di
e w
orde
n be
reik
t. D
eze
inzi
chte
n zi
jn n
iet a
lleen
van
bel
ang
voor
scho
len
maa
r ook
voo
r aa
nbie
ders
van
ict-
prod
ucte
n en
-die
nste
n, b
elei
dsm
aker
s en
onde
rzoe
kers
.
Tens
lott
e is
het
van
bel
ang
er o
p te
wijz
en d
at e
r nog
vee
l onb
eken
d is
ove
r de
effe
ctiv
iteit
van
ict
in h
et o
nder
wijs
. Ver
dere
ont
wik
kelin
g en
ver
spre
idin
g va
n ke
nnis
ove
r het
geb
ruik
van
ict i
s een
zw
aart
epun
t in
het o
nder
zoek
spro
gram
ma
van
Kenn
isne
t Ict
op
Scho
ol. D
it on
derz
oeks
prog
ram
ma
is
er o
p ge
rich
t om
scho
len
inzi
cht t
e ge
ven
in h
et re
ndem
ent v
an ic
t-to
epas
sing
en e
n de
voo
rwaa
rden
w
aaro
nder
dez
e op
bren
gst d
oor s
chol
en d
aadw
erke
lijk
wor
dt g
erea
lisee
rd. D
oor h
et v
erm
inde
ren
van
onze
kerh
eid
voor
scho
len
over
zow
el o
pbre
ngst
en a
ls ra
ndvo
orw
aard
en v
an ic
t-ge
brui
k ku
nnen
sc
hole
n op
gro
nd v
an o
nder
zoek
sres
ulta
ten
mee
r afg
ewog
en k
euze
s mak
en o
ver d
e in
zet v
an ic
t in
het o
nder
wijs
.
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar10 10 09-11-2006 13:59:28
Be
nchm
ark
Naa
st d
e ve
rgel
ijkba
arhe
id v
an d
e V
ier i
n Ba
lans
Mon
itor m
et e
erde
re m
onito
r ond
erzo
eken
zijn
er
ook
ver
schi
llen.
Voo
rgaa
nde
Mon
itor o
nder
zoek
en h
adde
n al
s pri
mai
r doe
l ver
antw
oord
ing
van
over
heid
sbel
eid.
Dit
geld
t nie
t voo
r de
Mon
itor V
ier i
n Ba
lans
. De
Mon
itor V
ier i
n Ba
lans
is p
rim
air
van
en v
oor s
chol
en. H
et d
oel v
an d
eze
Mon
itor i
s om
scho
len
met
beh
ulp
van
de b
ouw
sten
en
van
Vie
r in
Bala
ns st
uuri
nfor
mat
ie te
ver
scha
ffen
voo
r een
eve
nwic
htig
e en
duu
rzam
e in
tegr
atie
va
n ic
t. D
e ui
tkom
sten
zijn
een
‘ben
chm
ark’
en
stel
len
afzo
nder
lijke
scho
len
in st
aat d
e ei
gen
posi
tie te
ver
gelij
ken
met
die
van
and
ere
scho
len.
Daa
rnaa
st b
iede
n de
resu
ltate
n in
zich
t in
de
snel
heid
en
rich
ting
van
ontw
ikke
linge
n in
de
rand
voor
waa
rden
en
het g
ebru
ik v
an ic
t bin
nen
de
sect
oren
bas
ison
derw
ijs e
n vo
ortg
ezet
ond
erw
ijs. D
e M
onito
r ver
scha
ft o
p di
e m
anie
r op
onde
rzoe
k ge
base
erde
‘har
de’ c
ijfer
s ove
r de
aanp
ak d
ie h
et o
nder
wijs
vol
gt b
ij de
inte
grat
ie v
an ic
t en
de
resu
ltate
n di
e w
orde
n be
reik
t. D
eze
inzi
chte
n zi
jn n
iet a
lleen
van
bel
ang
voor
scho
len
maa
r ook
voo
r aa
nbie
ders
van
ict-
prod
ucte
n en
-die
nste
n, b
elei
dsm
aker
s en
onde
rzoe
kers
.
Tens
lott
e is
het
van
bel
ang
er o
p te
wijz
en d
at e
r nog
vee
l onb
eken
d is
ove
r de
effe
ctiv
iteit
van
ict
in h
et o
nder
wijs
. Ver
dere
ont
wik
kelin
g en
ver
spre
idin
g va
n ke
nnis
ove
r het
geb
ruik
van
ict i
s een
zw
aart
epun
t in
het o
nder
zoek
spro
gram
ma
van
Kenn
isne
t Ict
op
Scho
ol. D
it on
derz
oeks
prog
ram
ma
is
er o
p ge
rich
t om
scho
len
inzi
cht t
e ge
ven
in h
et re
ndem
ent v
an ic
t-to
epas
sing
en e
n de
voo
rwaa
rden
w
aaro
nder
dez
e op
bren
gst d
oor s
chol
en d
aadw
erke
lijk
wor
dt g
erea
lisee
rd. D
oor h
et v
erm
inde
ren
van
onze
kerh
eid
voor
scho
len
over
zow
el o
pbre
ngst
en a
ls ra
ndvo
orw
aard
en v
an ic
t-ge
brui
k ku
nnen
sc
hole
n op
gro
nd v
an o
nder
zoek
sres
ulta
ten
mee
r afg
ewog
en k
euze
s mak
en o
ver d
e in
zet v
an ic
t in
het o
nder
wijs
.
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar11 11 09-11-2006 13:59:29
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na 12
/1�
1O
nder
wijs
en
ict
Effe
ctie
f en
effic
iënt
geb
ruik
van
ict i
s het
har
t van
Vie
r in
Bala
ns. D
it b
etek
ent d
at
inve
ster
inge
n in
de
rand
voor
waa
rden
van
Vie
r in
Bala
ns g
eric
ht z
ijn o
p ve
rbet
erin
g va
n kw
alit
eit e
n re
ndem
ent v
an h
et o
nder
wijs
. Ran
dvoo
rwaa
rden
zoal
s des
kund
ighe
id v
an le
rare
n of
bes
chik
baar
heid
van
ict-
voor
zien
inge
n zi
jn g
een
doel
op
zich
zelf
. De
opbr
engs
ten
van
inve
ster
inge
n in
rand
voor
waa
rden
die
nen
te w
orde
n af
gem
eten
aan
het
daa
dwer
kelij
k ge
brui
k va
n ic
t-to
epas
sing
en in
leer
situ
atie
s en
de d
aarm
ee sa
men
hang
ende
ver
bete
ring
van
het
on
derw
ijs. D
it d
eel g
aat o
ver d
e op
bren
gste
n en
het
geb
ruik
van
ict v
oor l
eren
zoal
s gez
ien
door
sc
hool
man
agem
ent,
lera
ren
en le
erlin
gen.
�.�
Ont
wik
keli
ngPe
rspe
ctie
f ict
-man
agem
ent
Volg
ens h
et ic
t-m
anag
emen
t is h
et co
mpu
terg
ebru
ik b
ij ac
ht v
an d
e tie
n sc
hole
n in
een
(ver
) ge
vord
erd
stad
ium
van
ont
wik
kelin
g. In
het
bas
ison
derw
ijs zi
jn d
e vo
rder
inge
n he
t gro
otst
; de
afge
lope
n vi
er ja
ar is
het
aan
tal s
chol
en m
et e
en (v
er)g
evor
derd
stad
ium
van
com
pute
rgeb
ruik
ve
rdub
beld
. In
het v
oort
geze
t ond
erw
ijs is
de
groe
i min
der s
terk
. In
het v
oort
geze
t ond
erw
ijs
type
erde
in 2
001 h
et m
eren
deel
van
het
scho
olm
anag
emen
t de
eige
n sc
hool
op
het g
ebie
d va
n ic
t al
als
(ver
)gev
orde
rd. I
n he
t sch
oolja
ar 2
005-
2006
hee
ft h
et b
asis
onde
rwijs
zijn
ach
ters
tand
op
het
voor
tgez
et o
nder
wijs
inge
haal
d.
figu
ur 4
: Per
cent
age
scho
len
met
(ver
)gev
orde
rd st
adiu
m v
an c
ompu
terg
ebru
ik v
olge
ns ic
t-m
anag
emen
t (b
ron:
tn
s n
ipo,
200
1- 2
005)
Pers
pect
ief l
erar
enD
e in
scha
ttin
g va
n le
rare
n ov
er h
et e
igen
geb
ruik
van
ict v
oor o
nder
wijs
doel
eind
en is
vee
l min
der
posi
tief d
an h
et o
orde
el v
an h
et m
anag
emen
t. In
het
bas
ison
derw
ijs b
eoor
deel
t 4�%
van
de
lera
ren
het e
igen
com
pute
rgeb
ruik
voo
r ond
erw
ijsdo
elei
nden
als
(ver
)gev
orde
rd e
n in
het
voo
rtge
zet
onde
rwijs
gel
dt d
it vo
or 2
9% v
an d
e le
rare
n.
figu
ur 5
: Typ
erin
g va
n he
t com
pute
rgeb
ruik
voo
r ond
erw
ijsdo
elei
nden
doo
r ler
aren
(bro
n: t
ns
nip
o, 2
005)
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar12 12 09-11-2006 13:59:30
1O
nder
wijs
en
ict
Effe
ctie
f en
effic
iënt
geb
ruik
van
ict i
s het
har
t van
Vie
r in
Bala
ns. D
it b
etek
ent d
at
inve
ster
inge
n in
de
rand
voor
waa
rden
van
Vie
r in
Bala
ns g
eric
ht z
ijn o
p ve
rbet
erin
g va
n kw
alit
eit e
n re
ndem
ent v
an h
et o
nder
wijs
. Ran
dvoo
rwaa
rden
zoal
s des
kund
ighe
id v
an le
rare
n of
bes
chik
baar
heid
van
ict-
voor
zien
inge
n zi
jn g
een
doel
op
zich
zelf
. De
opbr
engs
ten
van
inve
ster
inge
n in
rand
voor
waa
rden
die
nen
te w
orde
n af
gem
eten
aan
het
daa
dwer
kelij
k ge
brui
k va
n ic
t-to
epas
sing
en in
leer
situ
atie
s en
de d
aarm
ee sa
men
hang
ende
ver
bete
ring
van
het
on
derw
ijs. D
it d
eel g
aat o
ver d
e op
bren
gste
n en
het
geb
ruik
van
ict v
oor l
eren
zoal
s gez
ien
door
sc
hool
man
agem
ent,
lera
ren
en le
erlin
gen.
�.�
Ont
wik
keli
ngPe
rspe
ctie
f ict
-man
agem
ent
Volg
ens h
et ic
t-m
anag
emen
t is h
et co
mpu
terg
ebru
ik b
ij ac
ht v
an d
e tie
n sc
hole
n in
een
(ver
) ge
vord
erd
stad
ium
van
ont
wik
kelin
g. In
het
bas
ison
derw
ijs zi
jn d
e vo
rder
inge
n he
t gro
otst
; de
afge
lope
n vi
er ja
ar is
het
aan
tal s
chol
en m
et e
en (v
er)g
evor
derd
stad
ium
van
com
pute
rgeb
ruik
ve
rdub
beld
. In
het v
oort
geze
t ond
erw
ijs is
de
groe
i min
der s
terk
. In
het v
oort
geze
t ond
erw
ijs
type
erde
in 2
001 h
et m
eren
deel
van
het
scho
olm
anag
emen
t de
eige
n sc
hool
op
het g
ebie
d va
n ic
t al
als
(ver
)gev
orde
rd. I
n he
t sch
oolja
ar 2
005-
2006
hee
ft h
et b
asis
onde
rwijs
zijn
ach
ters
tand
op
het
voor
tgez
et o
nder
wijs
inge
haal
d.
figu
ur 4
: Per
cent
age
scho
len
met
(ver
)gev
orde
rd st
adiu
m v
an c
ompu
terg
ebru
ik v
olge
ns ic
t-m
anag
emen
t (b
ron:
tn
s n
ipo,
200
1- 2
005)
Pers
pect
ief l
erar
enD
e in
scha
ttin
g va
n le
rare
n ov
er h
et e
igen
geb
ruik
van
ict v
oor o
nder
wijs
doel
eind
en is
vee
l min
der
posi
tief d
an h
et o
orde
el v
an h
et m
anag
emen
t. In
het
bas
ison
derw
ijs b
eoor
deel
t 4�%
van
de
lera
ren
het e
igen
com
pute
rgeb
ruik
voo
r ond
erw
ijsdo
elei
nden
als
(ver
)gev
orde
rd e
n in
het
voo
rtge
zet
onde
rwijs
gel
dt d
it vo
or 2
9% v
an d
e le
rare
n.
figu
ur 5
: Typ
erin
g va
n he
t com
pute
rgeb
ruik
voo
r ond
erw
ijsdo
elei
nden
doo
r ler
aren
(bro
n: t
ns
nip
o, 2
005)
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar13 13 09-11-2006 13:59:31
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na 14
/15
�.�
Geb
ruik
bij
lesg
even
Ba
siso
nder
wijs
Het
per
cent
age
lera
ren
dat c
ompu
ters
geb
ruik
t bij
het l
esge
ven
is in
het
bas
ison
derw
ijs a
anm
erke
lijk
hoge
r dan
in h
et v
oort
geze
t ond
erw
ijs.
Volg
ens h
et m
anag
emen
t van
bas
issc
hole
n ge
brui
kt �
4% v
an d
e le
rare
n de
com
pute
r bij
lesg
even
� . To
en in
200
2 aa
n de
scho
len
wer
d ge
vraa
gd w
elk
perc
enta
ge v
an d
e le
rare
n na
ar v
erw
acht
ing
in 2
005
com
pute
rs in
de
klas
zou
gebr
uike
n w
as d
e sc
hatt
ing
9�%
: een
toen
ame
van
21%
. In
de
prak
tijk
is h
et co
mpu
terg
ebru
ik in
de
afge
lope
n dr
ie ja
ar m
et 12
% to
egen
omen
. Voo
r 200
� ve
rwac
ht
het m
anag
emen
t dat
96%
van
de
lera
ren
com
pute
rtoe
pass
inge
n ge
brui
kt b
ij he
t les
geve
n.
Dez
e ve
rwac
hte
toen
ame
van
12%
in d
e ko
men
de d
rie
jaar
is g
elijk
aan
de
groe
i die
in d
e af
gelo
pen
drie
jaar
is g
erea
lisee
rd.
figu
ur 6
: Per
cent
age
lera
ren
dat i
ct g
ebru
ikt i
n ba
siso
nder
wijs
vol
gens
ict-
man
agem
ent (
bron
tn
s n
ipo
2002
-200
5)
Voor
tgez
et o
nder
wijs
In h
et v
oort
geze
t ond
erw
ijs m
aakt
iets
min
der d
an d
e he
lft v
an d
e le
rare
n (r
egel
mat
ig) g
ebru
ik v
an
de co
mpu
ter b
ij he
t les
geve
n. V
erde
r hee
ft �
4% v
an d
e le
rare
n in
cide
ntee
l wel
een
s geb
ruik
gem
aakt
va
n de
com
pute
r en
1�%
van
de
lera
ren
nog
nooi
t. D
e ve
rwac
htin
g is
dat
ove
r dri
e ja
ar in
200
� ze
ven
van
de ti
en le
rare
n in
het
voo
rtge
zet o
nder
wijs
com
pute
rs za
l geb
ruik
en. H
ierv
oor i
s een
toen
ame
met
22%
nod
ig. T
en o
pzic
hte
van
de o
ntw
ikke
linge
n in
de
afge
lope
n ja
ren
is d
it ee
n op
timis
tisch
e ve
rwac
htin
g. B
ezie
n ov
er d
e af
gelo
pen
tien
jaar
gro
eit h
et a
anta
l ler
aren
dat
com
pute
rs g
ebru
ikt
jaar
lijks
met
gem
idde
ld �
%. B
ij ee
n ge
lijkb
lijve
nd g
roei
tem
po za
l het
nog
ruim
vijf
tien
jaar
dur
en
voor
dat a
lle le
rare
n in
het
voo
rtge
zet o
nder
wijs
geb
ruik
mak
en v
an co
mpu
ters
bij
lesg
even
.
figu
ur 7
: Per
cent
age
lera
ren
dat i
ct g
ebru
ikt i
n vo
ortg
ezet
ond
erw
ijs v
olge
ns ic
t-m
anag
emen
t (br
on: t
ns
nip
o 20
02-2
005)
�.�
Inte
nsit
eit
Lera
arEe
n le
raar
in h
et b
asis
onde
rwijs
geb
ruik
t gem
idde
ld 5
-6 u
ur p
er w
eek
de co
mpu
ter b
ij he
t les
geve
n.
Dat
kom
t nee
r op
ruim
een
uur
per
dag
. De
lera
ren
die
in h
et v
oort
geze
t ond
erw
ijs g
ebru
ik m
aken
va
n de
com
pute
r zet
ten
deze
gem
idde
ld �
-4 u
ur p
er w
eek
in. D
e tij
d di
e ee
n in
divi
duel
e le
erlin
g ac
hter
de
com
pute
r zit,
is v
ervo
lgen
s afh
anke
lijk
van
de v
erho
udin
g tu
ssen
het
aan
tal l
eerli
ngen
in
de k
las e
n he
t aan
tal c
ompu
ters
dat
bes
chik
baar
is. V
erde
r is v
oora
l in
het v
oort
geze
t ond
erw
ijs v
an
invl
oed
of e
en le
erlin
g le
s krij
gt v
an e
en le
raar
die
übe
rhau
pt g
ebru
ik m
aakt
van
com
pute
rs b
ij he
t le
sgev
en. I
n de
eer
ste
twee
jare
n va
n he
t voo
rtge
zet o
nder
wijs
tref
t een
derd
e va
n de
leer
linge
n
�U
ito
nder
zoek
van
de
insp
ecti
e(2
006)
kom
teen
iets
hog
era
anta
lnaa
rvor
en:n
egen
van
de
tien
lera
ren
inh
etb
asis
onde
rwijs
geb
ruik
treg
elm
atig
ictb
ijhe
tond
erw
ijsa
anle
erlin
gen.
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar14 14 09-11-2006 13:59:32
�.�
Geb
ruik
bij
lesg
even
Ba
siso
nder
wijs
Het
per
cent
age
lera
ren
dat c
ompu
ters
geb
ruik
t bij
het l
esge
ven
is in
het
bas
ison
derw
ijs a
anm
erke
lijk
hoge
r dan
in h
et v
oort
geze
t ond
erw
ijs.
Volg
ens h
et m
anag
emen
t van
bas
issc
hole
n ge
brui
kt �
4% v
an d
e le
rare
n de
com
pute
r bij
lesg
even
� . To
en in
200
2 aa
n de
scho
len
wer
d ge
vraa
gd w
elk
perc
enta
ge v
an d
e le
rare
n na
ar v
erw
acht
ing
in 2
005
com
pute
rs in
de
klas
zou
gebr
uike
n w
as d
e sc
hatt
ing
9�%
: een
toen
ame
van
21%
. In
de
prak
tijk
is h
et co
mpu
terg
ebru
ik in
de
afge
lope
n dr
ie ja
ar m
et 12
% to
egen
omen
. Voo
r 200
� ve
rwac
ht
het m
anag
emen
t dat
96%
van
de
lera
ren
com
pute
rtoe
pass
inge
n ge
brui
kt b
ij he
t les
geve
n.
Dez
e ve
rwac
hte
toen
ame
van
12%
in d
e ko
men
de d
rie
jaar
is g
elijk
aan
de
groe
i die
in d
e af
gelo
pen
drie
jaar
is g
erea
lisee
rd.
figu
ur 6
: Per
cent
age
lera
ren
dat i
ct g
ebru
ikt i
n ba
siso
nder
wijs
vol
gens
ict-
man
agem
ent (
bron
tn
s n
ipo
2002
-200
5)
Voor
tgez
et o
nder
wijs
In h
et v
oort
geze
t ond
erw
ijs m
aakt
iets
min
der d
an d
e he
lft v
an d
e le
rare
n (r
egel
mat
ig) g
ebru
ik v
an
de co
mpu
ter b
ij he
t les
geve
n. V
erde
r hee
ft �
4% v
an d
e le
rare
n in
cide
ntee
l wel
een
s geb
ruik
gem
aakt
va
n de
com
pute
r en
1�%
van
de
lera
ren
nog
nooi
t. D
e ve
rwac
htin
g is
dat
ove
r dri
e ja
ar in
200
� ze
ven
van
de ti
en le
rare
n in
het
voo
rtge
zet o
nder
wijs
com
pute
rs za
l geb
ruik
en. H
ierv
oor i
s een
toen
ame
met
22%
nod
ig. T
en o
pzic
hte
van
de o
ntw
ikke
linge
n in
de
afge
lope
n ja
ren
is d
it ee
n op
timis
tisch
e ve
rwac
htin
g. B
ezie
n ov
er d
e af
gelo
pen
tien
jaar
gro
eit h
et a
anta
l ler
aren
dat
com
pute
rs g
ebru
ikt
jaar
lijks
met
gem
idde
ld �
%. B
ij ee
n ge
lijkb
lijve
nd g
roei
tem
po za
l het
nog
ruim
vijf
tien
jaar
dur
en
voor
dat a
lle le
rare
n in
het
voo
rtge
zet o
nder
wijs
geb
ruik
mak
en v
an co
mpu
ters
bij
lesg
even
.
figu
ur 7
: Per
cent
age
lera
ren
dat i
ct g
ebru
ikt i
n vo
ortg
ezet
ond
erw
ijs v
olge
ns ic
t-m
anag
emen
t (br
on: t
ns
nip
o 20
02-2
005)
�.�
Inte
nsit
eit
Lera
arEe
n le
raar
in h
et b
asis
onde
rwijs
geb
ruik
t gem
idde
ld 5
-6 u
ur p
er w
eek
de co
mpu
ter b
ij he
t les
geve
n.
Dat
kom
t nee
r op
ruim
een
uur
per
dag
. De
lera
ren
die
in h
et v
oort
geze
t ond
erw
ijs g
ebru
ik m
aken
va
n de
com
pute
r zet
ten
deze
gem
idde
ld �
-4 u
ur p
er w
eek
in. D
e tij
d di
e ee
n in
divi
duel
e le
erlin
g ac
hter
de
com
pute
r zit,
is v
ervo
lgen
s afh
anke
lijk
van
de v
erho
udin
g tu
ssen
het
aan
tal l
eerli
ngen
in
de k
las e
n he
t aan
tal c
ompu
ters
dat
bes
chik
baar
is. V
erde
r is v
oora
l in
het v
oort
geze
t ond
erw
ijs v
an
invl
oed
of e
en le
erlin
g le
s krij
gt v
an e
en le
raar
die
übe
rhau
pt g
ebru
ik m
aakt
van
com
pute
rs b
ij he
t le
sgev
en. I
n de
eer
ste
twee
jare
n va
n he
t voo
rtge
zet o
nder
wijs
tref
t een
derd
e va
n de
leer
linge
n
�U
ito
nder
zoek
van
de
insp
ecti
e(2
006)
kom
teen
iets
hog
era
anta
lnaa
rvor
en:n
egen
van
de
tien
lera
ren
inh
etb
asis
onde
rwijs
geb
ruik
treg
elm
atig
ictb
ijhe
tond
erw
ijsa
anle
erlin
gen.
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar15 15 09-11-2006 13:59:33
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na 16
/17
uits
luite
nd le
rare
n di
e bi
j het
lesg
even
gee
n ge
brui
k m
aken
van
inte
rnet
. Dit
bete
kent
dat
een
derd
e va
n de
leer
linge
n op
scho
ol n
iet o
f nau
wel
ijks i
n aa
nrak
ing
kom
t met
inte
rnet
. Vrij
wel
alle
lera
ren
in
het v
oort
geze
t ond
erw
ijs (9
5%) g
even
leer
linge
n w
el h
uisw
erko
pdra
chte
n di
e le
erlin
gen
thui
s met
de
com
pute
r mak
en (I
VO, 2
006
� ).
Lera
ren
gaan
er v
aak
stilz
wijg
end
van
uit d
at le
erlin
gen
die
vaar
dig
zijn
in h
et b
edie
nen
van
de
com
pute
r, oo
k ov
er d
e be
nodi
gde
info
rmat
ieva
ardi
ghed
en b
esch
ikke
n. P
robl
emen
doe
n zi
ch v
oor
bij h
et zo
eken
, sel
ecte
ren,
inte
rpre
tere
n en
ver
wer
ken
van
info
rmat
ie (S
CP, 2
006)
.
Leer
linge
nLe
erlin
gen
uit g
roep
7 v
an h
et b
asis
onde
rwijs
zitt
en th
uis g
emid
deld
9 u
ur p
er w
eek
op in
tern
et.
Het
geb
ruik
van
inte
rnet
stijg
t tot
14 u
ur p
er w
eek
voor
leer
linge
n in
het
twee
de le
erja
ar v
an
het v
oort
geze
t ond
erw
ijs. D
e m
eest
e tij
d op
inte
rnet
bes
tede
n le
erlin
gen
aan
MSN
, pro
fiels
ites
en g
ames
. Doo
r geb
ruik
te m
aken
van
inte
rnet
vin
dt d
rie
op d
e tie
n le
erlin
gen
dat z
e be
tere
sc
hool
pres
tatie
s lev
eren
. Het
geb
ruik
van
inte
rnet
thui
s voo
r sch
oolta
ken
leid
t vol
gens
90%
van
de
leer
linge
n na
uwel
ijks t
ot a
fraf
fele
n va
n hu
isw
erk.
De
mee
ste
leer
linge
n vi
nden
dan
ook
dat
hun
sc
hool
pres
tatie
s nie
t lijd
en o
nder
de
tijd
die
ze o
p in
tern
et d
oorb
reng
en. D
it ge
ldt n
iet v
oor 1
5% v
an
de le
erlin
gen
in h
et v
oort
geze
t ond
erw
ijs d
ie a
ange
ven
dat h
et o
p sc
hool
bet
er zo
u ku
nnen
gaa
n al
s ze
thui
s min
der o
p in
tern
et zo
uden
zitt
en (I
VO, 2
006)
.
�.�
Hui
swer
kBi
jna
elke
hav
o/vw
o le
erlin
g kr
ijgt i
n de
eer
ste
twee
leer
jare
n h
uisw
erko
pdra
chte
n w
aarv
oor t
huis
in
tern
et w
ordt
geb
ruik
t. Le
erlin
gen
gebr
uike
n in
tern
et th
uis o
m in
form
atie
te zo
eken
(�0%
) en
om
sam
en m
et a
nder
e le
erlin
gen
aan
opdr
acht
en te
wer
ken
(5�%
). V
ier v
an d
e tie
n ha
vo/v
wo
leer
linge
n vi
ndt d
at ze
van
hun
lera
ren
goed
e tip
s krij
gen
voor
het
zoek
en v
an in
form
atie
op
inte
rnet
. Het
m
eren
deel
van
de
leer
linge
n is
ech
ter k
ritis
ch o
ver d
e on
ders
teun
ing
die
scho
ol b
iedt
bij
het z
oeke
n va
n in
form
atie
op
inte
rnet
. Tw
eede
rde
van
de le
erlin
gen
vind
t dat
lera
ren
mee
stal
nie
t in
de g
aten
he
bben
wan
neer
ze v
oor e
en w
erks
tuk
info
rmat
ie v
an in
tern
et k
opië
ren
en v
ervo
lgen
s doe
n al
sof z
e he
t zel
f heb
ben
gesc
hrev
en (I
VO, 2
006)
.
�.�
Man
iere
n va
n ge
brui
kCo
mpu
ters
wor
den
in h
et b
asis
onde
rwijs
het
mee
st g
ebru
ikt v
oor o
efen
prog
ram
ma’
s. In
de
afge
lope
n ja
ren
is h
et g
ebru
ik v
an o
efen
prog
ram
ma’
s ve
rdub
beld
van
twee
kee
r per
wee
k na
ar b
ijna
vier
kee
r pe
r wee
k. D
aarn
aast
nee
mt g
elei
delij
k aa
n he
t opz
oeke
n va
n in
form
atie
een
stee
ds b
elan
grijk
ere
plaa
ts in
: gem
idde
ld e
en k
eer p
er w
eek.
In ie
ts m
inde
re m
ate
gebr
uike
n le
rare
n de
com
pute
r voo
r te
kstv
erw
erki
ng e
n te
r ond
erst
euni
ng v
an ze
lfsta
ndig
wer
ken.
figu
ur �
: Geb
ruik
svor
men
in h
et b
asis
onde
rwijs
In h
et a
fgel
open
jaar
heb
ben
ruim
500
0 le
rare
n va
n �5
0 sc
hool
team
s geb
ruik
gem
aakt
van
de
zoge
noem
de IC
T-bo
om. D
e IC
T-bo
om is
een
web
base
d to
ol v
an Ic
t op
Scho
ol (w
ww
.icto
psch
ool.n
et)
die
een
scho
olte
am h
elpt
bij
het m
aken
van
keu
zes v
oor g
ebru
ik v
an ic
t bij
het l
esge
ven.
D
e re
sulta
ten
van
de IC
T-bo
om la
ten
zien
dat
dri
ekw
art v
an d
e le
rare
n de
voo
rkeu
r gee
ft a
an h
et
gebr
uik
van
ict v
oor o
efen
en v
an le
erst
of e
n op
zoek
en v
an in
form
atie
. Het
aan
tal l
erar
en d
at e
r voo
r ki
est i
ct te
geb
ruik
en v
oor c
omm
unic
atie
en
sam
enw
erki
ng is
bep
erkt
. Een
op
de v
ijf le
rare
n zi
et v
oor
het e
igen
ond
erw
ijs g
een
mee
rwaa
rde
van
ict.
8IV
O,(
2006
).M
onit
oron
derz
oek
Inte
rnet
en
jong
eren
.Bes
chik
baar
via
ww
w.iv
o.nl
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar16 16 09-11-2006 13:59:34
uits
luite
nd le
rare
n di
e bi
j het
lesg
even
gee
n ge
brui
k m
aken
van
inte
rnet
. Dit
bete
kent
dat
een
derd
e va
n de
leer
linge
n op
scho
ol n
iet o
f nau
wel
ijks i
n aa
nrak
ing
kom
t met
inte
rnet
. Vrij
wel
alle
lera
ren
in
het v
oort
geze
t ond
erw
ijs (9
5%) g
even
leer
linge
n w
el h
uisw
erko
pdra
chte
n di
e le
erlin
gen
thui
s met
de
com
pute
r mak
en (I
VO, 2
006
� ).
Lera
ren
gaan
er v
aak
stilz
wijg
end
van
uit d
at le
erlin
gen
die
vaar
dig
zijn
in h
et b
edie
nen
van
de
com
pute
r, oo
k ov
er d
e be
nodi
gde
info
rmat
ieva
ardi
ghed
en b
esch
ikke
n. P
robl
emen
doe
n zi
ch v
oor
bij h
et zo
eken
, sel
ecte
ren,
inte
rpre
tere
n en
ver
wer
ken
van
info
rmat
ie (S
CP, 2
006)
.
Leer
linge
nLe
erlin
gen
uit g
roep
7 v
an h
et b
asis
onde
rwijs
zitt
en th
uis g
emid
deld
9 u
ur p
er w
eek
op in
tern
et.
Het
geb
ruik
van
inte
rnet
stijg
t tot
14 u
ur p
er w
eek
voor
leer
linge
n in
het
twee
de le
erja
ar v
an
het v
oort
geze
t ond
erw
ijs. D
e m
eest
e tij
d op
inte
rnet
bes
tede
n le
erlin
gen
aan
MSN
, pro
fiels
ites
en g
ames
. Doo
r geb
ruik
te m
aken
van
inte
rnet
vin
dt d
rie
op d
e tie
n le
erlin
gen
dat z
e be
tere
sc
hool
pres
tatie
s lev
eren
. Het
geb
ruik
van
inte
rnet
thui
s voo
r sch
oolta
ken
leid
t vol
gens
90%
van
de
leer
linge
n na
uwel
ijks t
ot a
fraf
fele
n va
n hu
isw
erk.
De
mee
ste
leer
linge
n vi
nden
dan
ook
dat
hun
sc
hool
pres
tatie
s nie
t lijd
en o
nder
de
tijd
die
ze o
p in
tern
et d
oorb
reng
en. D
it ge
ldt n
iet v
oor 1
5% v
an
de le
erlin
gen
in h
et v
oort
geze
t ond
erw
ijs d
ie a
ange
ven
dat h
et o
p sc
hool
bet
er zo
u ku
nnen
gaa
n al
s ze
thui
s min
der o
p in
tern
et zo
uden
zitt
en (I
VO, 2
006)
.
�.�
Hui
swer
kBi
jna
elke
hav
o/vw
o le
erlin
g kr
ijgt i
n de
eer
ste
twee
leer
jare
n h
uisw
erko
pdra
chte
n w
aarv
oor t
huis
in
tern
et w
ordt
geb
ruik
t. Le
erlin
gen
gebr
uike
n in
tern
et th
uis o
m in
form
atie
te zo
eken
(�0%
) en
om
sam
en m
et a
nder
e le
erlin
gen
aan
opdr
acht
en te
wer
ken
(5�%
). V
ier v
an d
e tie
n ha
vo/v
wo
leer
linge
n vi
ndt d
at ze
van
hun
lera
ren
goed
e tip
s krij
gen
voor
het
zoek
en v
an in
form
atie
op
inte
rnet
. Het
m
eren
deel
van
de
leer
linge
n is
ech
ter k
ritis
ch o
ver d
e on
ders
teun
ing
die
scho
ol b
iedt
bij
het z
oeke
n va
n in
form
atie
op
inte
rnet
. Tw
eede
rde
van
de le
erlin
gen
vind
t dat
lera
ren
mee
stal
nie
t in
de g
aten
he
bben
wan
neer
ze v
oor e
en w
erks
tuk
info
rmat
ie v
an in
tern
et k
opië
ren
en v
ervo
lgen
s doe
n al
sof z
e he
t zel
f heb
ben
gesc
hrev
en (I
VO, 2
006)
.
�.�
Man
iere
n va
n ge
brui
kCo
mpu
ters
wor
den
in h
et b
asis
onde
rwijs
het
mee
st g
ebru
ikt v
oor o
efen
prog
ram
ma’
s. In
de
afge
lope
n ja
ren
is h
et g
ebru
ik v
an o
efen
prog
ram
ma’
s ve
rdub
beld
van
twee
kee
r per
wee
k na
ar b
ijna
vier
kee
r pe
r wee
k. D
aarn
aast
nee
mt g
elei
delij
k aa
n he
t opz
oeke
n va
n in
form
atie
een
stee
ds b
elan
grijk
ere
plaa
ts in
: gem
idde
ld e
en k
eer p
er w
eek.
In ie
ts m
inde
re m
ate
gebr
uike
n le
rare
n de
com
pute
r voo
r te
kstv
erw
erki
ng e
n te
r ond
erst
euni
ng v
an ze
lfsta
ndig
wer
ken.
figu
ur �
: Geb
ruik
svor
men
in h
et b
asis
onde
rwijs
In h
et a
fgel
open
jaar
heb
ben
ruim
500
0 le
rare
n va
n �5
0 sc
hool
team
s geb
ruik
gem
aakt
van
de
zoge
noem
de IC
T-bo
om. D
e IC
T-bo
om is
een
web
base
d to
ol v
an Ic
t op
Scho
ol (w
ww
.icto
psch
ool.n
et)
die
een
scho
olte
am h
elpt
bij
het m
aken
van
keu
zes v
oor g
ebru
ik v
an ic
t bij
het l
esge
ven.
D
e re
sulta
ten
van
de IC
T-bo
om la
ten
zien
dat
dri
ekw
art v
an d
e le
rare
n de
voo
rkeu
r gee
ft a
an h
et
gebr
uik
van
ict v
oor o
efen
en v
an le
erst
of e
n op
zoek
en v
an in
form
atie
. Het
aan
tal l
erar
en d
at e
r voo
r ki
est i
ct te
geb
ruik
en v
oor c
omm
unic
atie
en
sam
enw
erki
ng is
bep
erkt
. Een
op
de v
ijf le
rare
n zi
et v
oor
het e
igen
ond
erw
ijs g
een
mee
rwaa
rde
van
ict.
8IV
O,(
2006
).M
onit
oron
derz
oek
Inte
rnet
en
jong
eren
.Bes
chik
baar
via
ww
w.iv
o.nl
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar17 17 09-11-2006 13:59:34
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na 1�
/19
In h
et v
oort
geze
t ond
erw
ijs la
ten
lera
ren
de le
erlin
gen
voor
al w
erks
tukk
en m
aken
met
de
com
pute
r en
wor
dt g
ebru
ik g
emaa
kt v
an v
aksp
ecifi
eke
oefe
npro
gram
ma’
s. Ve
rder
nee
mt d
e be
teke
nis t
oe v
an
info
rmat
ie o
pzoe
ken
op in
tern
et e
n de
inze
t van
de
com
pute
r als
ele
ktro
nisc
he le
erom
gevi
ng te
r on
ders
teun
ing
van
zelfs
tand
ig w
erke
n (T
NS
NIP
O, 2
005)
.
figu
ur 9
: Geb
ruik
svor
men
in h
et v
oort
geze
t ond
erw
ijs
�.�
Rend
emen
tO
nder
zoek
en n
aar h
et re
ndem
ent v
an ic
t voo
r ond
erw
ijsdo
elen
late
n zi
en d
at a
fhan
kelij
k va
n de
co
ntex
t waa
rin
ict w
ordt
geb
ruik
t, ic
t een
waa
rdev
ol m
idde
l is b
ij he
t ver
wer
ven
van
kenn
is e
n va
ardi
ghed
en.
Gro
tere
leer
prod
uctiv
iteit
is ze
lden
exc
lusi
ef to
e te
schr
ijven
aan
een
ver
bete
rd co
mpu
terp
rogr
amm
a,
maa
r han
gt m
eest
al o
ok sa
men
met
ver
bete
ring
van
and
ere
cond
ities
zoal
s:be
tere
com
pute
rvoo
rzie
ning
ento
enam
e va
n ic
t-va
ardi
ghed
en v
an le
erlin
gen
grot
ere
desk
undi
ghei
d va
n le
rare
n (K
ulik
, 200
� � ;
Cox,
200
4 �0
).
Voor
al d
e va
kbek
waa
mhe
id v
an d
e le
raar
blij
kt e
en fa
ctor
van
bet
eken
is. O
nder
zoek
sres
ulta
ten
late
n ee
n du
idel
ijke
rela
tie la
ten
zien
tuss
en d
e op
bren
gste
n va
n ic
t en
de m
ate
waa
rin
de le
raar
toeg
erus
t is
ict t
e in
tegr
eren
bij
het l
esge
ven
(Cox
, 200
4, B
ecta
, 200
5 ��
, Dre
nt, 2
005
��).
Om
rend
emen
t te
hale
n ui
t ict
, is e
en sl
eute
lrol w
egge
legd
voo
r de
lera
ar. E
en le
raar
die
toeg
erus
t is i
ct o
orde
elku
ndig
in
te ze
tten
bij
lesg
even
kan
er v
oor z
orge
n da
t de
kwal
iteit
en re
ndem
ent v
an o
nder
wijs
ver
bete
rt:
leer
linge
n le
ren
mee
r, le
ren
snel
ler,
lere
n m
et m
eer p
lezi
er e
n vo
elen
zich
zelf
succ
esvo
ller.
Echt
er,
deze
lfde
ict-
toep
assi
ng k
an b
ij on
oord
eelk
undi
g ge
brui
k ge
en o
f zel
fs n
egat
ieve
eff
ecte
n he
bben
op
de
leer
pres
tatie
s van
leer
linge
n en
kw
alite
it va
n he
t ond
erw
ijs. D
it ve
rkla
art w
aaro
m e
r naa
st
onde
rzoe
ken
met
pos
itiev
e ef
fect
en v
an ic
t ook
ond
erzo
eken
zijn
die
gee
n of
zelfs
neg
atie
ve
resu
ltate
n la
ten
zien
. Het
inzi
cht d
at e
r gee
n en
kelv
oudi
ge re
latie
noc
h lin
eair
ver
band
is tu
ssen
in
zet v
an ic
t en
leer
opbr
engs
ten,
wor
dt g
eïllu
stre
erd
door
figu
ur 10
.
figu
ur 10
: Om
vang
geb
ruik
ict e
n le
erlin
gpre
stat
ies v
oor w
isku
nde
en ta
al (b
ron:
oec
d, 2
006
��).
Dez
e fig
uur l
aat z
ien
dat l
eerli
ngen
met
gem
atig
d ge
brui
k va
n ic
t (tw
eede
en
derd
e kw
artie
l) be
ter
pres
tere
n da
n le
erlin
gen
die
niet
of n
auw
elijk
s bij
het o
nder
wijs
geb
ruik
heb
ben
gem
aakt
van
ict.
Erg
veel
geb
ruik
van
ict (
hoog
ste
kwar
tiel)
leid
t ech
ter t
ot sl
echt
ere
leer
pres
tatie
s, ze
lfs in
ver
gelij
king
m
et h
elem
aal g
een
gebr
uik
van
ict.
Het
ver
schi
jnse
l dat
mee
r geb
ruik
van
ict n
iet a
ltijd
bet
er is
, doe
t zi
ch v
oor b
ij zo
wel
taal
als
reke
nen.
Het
geb
ruik
van
de
juis
te d
oser
ing
en m
ix v
an ic
t-m
ater
iale
n in
le
ersi
tuat
ies i
s dus
bel
angr
ijk e
n ve
reis
t de
beno
digd
e ex
pert
ise
van
lera
ren.
9K
ulik
,J.(
200�
).Ef
fect
sofu
sing
inst
ruct
iona
ltec
hnol
ogy
ine
lem
enta
rya
ndse
cond
ary
scho
ols:
Wha
tcon
trol
led
eval
uati
onst
udie
ssay
.Arl
ingt
on:S
RI.
�0C
ox,M
.,M
.Web
b,C
.Abo
tt,B
.Bla
kele
y,T
.Bea
ucha
mp
enV
.Rho
des(
200�
).A
revi
ewo
fthe
rese
arch
lite
ratu
rere
lati
ngto
ICT
and
atta
inm
ent.
Lond
en:B
ecta
.��
Be
cta
(200
5).T
heB
ecta
revi
ew2
005.
Evi
denc
eon
the
prog
ress
ofI
CTin
edu
cati
on.C
oven
try:
Bri
tish
Edu
cati
onal
Com
mun
icat
ions
and
Tec
hnol
ogy
Age
ncy.
�2
Dre
nt,M
.(20
05).
Intr
ansi
tie.
Op
weg
naa
rinn
ovat
iefI
CT-g
ebru
iko
pde
PA
BO.E
nsch
ede:
pro
efsc
hrif
tUni
vers
itei
tTw
ente
.Bes
chik
baar
via
ww
w.ic
tops
choo
l.net
/ond
erzo
ek��
O
ECD
,(20
06).
Are
stud
entr
eady
fora
tech
nolo
gy-r
ich
wor
ld?.
Pari
js:O
ECD
pub
lishi
ng,p
rogr
amm
efo
rint
erna
tion
alst
uden
tass
essm
ent.
■ ■ ■
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar18 18 09-11-2006 13:59:36
In h
et v
oort
geze
t ond
erw
ijs la
ten
lera
ren
de le
erlin
gen
voor
al w
erks
tukk
en m
aken
met
de
com
pute
r en
wor
dt g
ebru
ik g
emaa
kt v
an v
aksp
ecifi
eke
oefe
npro
gram
ma’
s. Ve
rder
nee
mt d
e be
teke
nis t
oe v
an
info
rmat
ie o
pzoe
ken
op in
tern
et e
n de
inze
t van
de
com
pute
r als
ele
ktro
nisc
he le
erom
gevi
ng te
r on
ders
teun
ing
van
zelfs
tand
ig w
erke
n (T
NS
NIP
O, 2
005)
.
figu
ur 9
: Geb
ruik
svor
men
in h
et v
oort
geze
t ond
erw
ijs
�.�
Rend
emen
tO
nder
zoek
en n
aar h
et re
ndem
ent v
an ic
t voo
r ond
erw
ijsdo
elen
late
n zi
en d
at a
fhan
kelij
k va
n de
co
ntex
t waa
rin
ict w
ordt
geb
ruik
t, ic
t een
waa
rdev
ol m
idde
l is b
ij he
t ver
wer
ven
van
kenn
is e
n va
ardi
ghed
en.
Gro
tere
leer
prod
uctiv
iteit
is ze
lden
exc
lusi
ef to
e te
schr
ijven
aan
een
ver
bete
rd co
mpu
terp
rogr
amm
a,
maa
r han
gt m
eest
al o
ok sa
men
met
ver
bete
ring
van
and
ere
cond
ities
zoal
s:be
tere
com
pute
rvoo
rzie
ning
ento
enam
e va
n ic
t-va
ardi
ghed
en v
an le
erlin
gen
grot
ere
desk
undi
ghei
d va
n le
rare
n (K
ulik
, 200
� � ;
Cox,
200
4 �0
).
Voor
al d
e va
kbek
waa
mhe
id v
an d
e le
raar
blij
kt e
en fa
ctor
van
bet
eken
is. O
nder
zoek
sres
ulta
ten
late
n ee
n du
idel
ijke
rela
tie la
ten
zien
tuss
en d
e op
bren
gste
n va
n ic
t en
de m
ate
waa
rin
de le
raar
toeg
erus
t is
ict t
e in
tegr
eren
bij
het l
esge
ven
(Cox
, 200
4, B
ecta
, 200
5 ��
, Dre
nt, 2
005
��).
Om
rend
emen
t te
hale
n ui
t ict
, is e
en sl
eute
lrol w
egge
legd
voo
r de
lera
ar. E
en le
raar
die
toeg
erus
t is i
ct o
orde
elku
ndig
in
te ze
tten
bij
lesg
even
kan
er v
oor z
orge
n da
t de
kwal
iteit
en re
ndem
ent v
an o
nder
wijs
ver
bete
rt:
leer
linge
n le
ren
mee
r, le
ren
snel
ler,
lere
n m
et m
eer p
lezi
er e
n vo
elen
zich
zelf
succ
esvo
ller.
Echt
er,
deze
lfde
ict-
toep
assi
ng k
an b
ij on
oord
eelk
undi
g ge
brui
k ge
en o
f zel
fs n
egat
ieve
eff
ecte
n he
bben
op
de
leer
pres
tatie
s van
leer
linge
n en
kw
alite
it va
n he
t ond
erw
ijs. D
it ve
rkla
art w
aaro
m e
r naa
st
onde
rzoe
ken
met
pos
itiev
e ef
fect
en v
an ic
t ook
ond
erzo
eken
zijn
die
gee
n of
zelfs
neg
atie
ve
resu
ltate
n la
ten
zien
. Het
inzi
cht d
at e
r gee
n en
kelv
oudi
ge re
latie
noc
h lin
eair
ver
band
is tu
ssen
in
zet v
an ic
t en
leer
opbr
engs
ten,
wor
dt g
eïllu
stre
erd
door
figu
ur 10
.
figu
ur 10
: Om
vang
geb
ruik
ict e
n le
erlin
gpre
stat
ies v
oor w
isku
nde
en ta
al (b
ron:
oec
d, 2
006
��).
Dez
e fig
uur l
aat z
ien
dat l
eerli
ngen
met
gem
atig
d ge
brui
k va
n ic
t (tw
eede
en
derd
e kw
artie
l) be
ter
pres
tere
n da
n le
erlin
gen
die
niet
of n
auw
elijk
s bij
het o
nder
wijs
geb
ruik
heb
ben
gem
aakt
van
ict.
Erg
veel
geb
ruik
van
ict (
hoog
ste
kwar
tiel)
leid
t ech
ter t
ot sl
echt
ere
leer
pres
tatie
s, ze
lfs in
ver
gelij
king
m
et h
elem
aal g
een
gebr
uik
van
ict.
Het
ver
schi
jnse
l dat
mee
r geb
ruik
van
ict n
iet a
ltijd
bet
er is
, doe
t zi
ch v
oor b
ij zo
wel
taal
als
reke
nen.
Het
geb
ruik
van
de
juis
te d
oser
ing
en m
ix v
an ic
t-m
ater
iale
n in
le
ersi
tuat
ies i
s dus
bel
angr
ijk e
n ve
reis
t de
beno
digd
e ex
pert
ise
van
lera
ren.
9K
ulik
,J.(
200�
).Ef
fect
sofu
sing
inst
ruct
iona
ltec
hnol
ogy
ine
lem
enta
rya
ndse
cond
ary
scho
ols:
Wha
tcon
trol
led
eval
uati
onst
udie
ssay
.Arl
ingt
on:S
RI.
�0C
ox,M
.,M
.Web
b,C
.Abo
tt,B
.Bla
kele
y,T
.Bea
ucha
mp
enV
.Rho
des(
200�
).A
revi
ewo
fthe
rese
arch
lite
ratu
rere
lati
ngto
ICT
and
atta
inm
ent.
Lond
en:B
ecta
.��
Be
cta
(200
5).T
heB
ecta
revi
ew2
005.
Evi
denc
eon
the
prog
ress
ofI
CTin
edu
cati
on.C
oven
try:
Bri
tish
Edu
cati
onal
Com
mun
icat
ions
and
Tec
hnol
ogy
Age
ncy.
�2
Dre
nt,M
.(20
05).
Intr
ansi
tie.
Op
weg
naa
rinn
ovat
iefI
CT-g
ebru
iko
pde
PA
BO.E
nsch
ede:
pro
efsc
hrif
tUni
vers
itei
tTw
ente
.Bes
chik
baar
via
ww
w.ic
tops
choo
l.net
/ond
erzo
ek��
O
ECD
,(20
06).
Are
stud
entr
eady
fora
tech
nolo
gy-r
ich
wor
ld?.
Pari
js:O
ECD
pub
lishi
ng,p
rogr
amm
efo
rint
erna
tion
alst
uden
tass
essm
ent.
■ ■ ■
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar19 19 09-11-2006 13:59:37
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na 2
0/21
�.�
Wat
wil
en
doet
het
ict-
man
agem
ent?
Het
ict-
man
agem
ent v
an sc
hole
n he
eft d
e am
bitie
in d
e to
ekom
st m
eer g
ebru
ik te
mak
en v
an
ict-
toep
assi
ngen
met
als
bel
angr
ijkst
e do
el d
e kw
alite
it va
n he
t ond
erw
ijs te
ver
bete
ren.
Om
dez
e do
elst
ellin
g te
ber
eike
n he
eft h
et o
nder
wijs
beh
oeft
e aa
n on
ders
teun
ing.
Tab
el 1.
2 be
vat e
en o
verz
icht
va
n de
zeve
n be
lang
rijks
te w
ense
n vo
or o
nder
steu
ning
. Dez
e ta
bel l
aat z
ien
dat s
chol
en b
ehoe
fte
hebb
en a
an zo
wel
ond
erst
euni
ng b
ij he
t mak
en v
an k
euze
s (on
twik
kelin
g va
n vi
sie
en g
oede
vo
orbe
elde
n) a
ls a
an v
oorz
ieni
ngen
die
nod
ig zi
jn v
oor g
ebru
ik v
an ic
t (br
uikb
are
prog
ram
ma’
s, co
nten
t, di
dact
isch
e ha
ndre
ikin
gen)
. De
beho
efte
aan
ext
ra co
mpu
ters
nee
mt g
elei
delij
k af
. D
it be
teke
nt d
at d
e ui
tbre
idin
g va
n ic
t-vo
orzi
enin
gen
op sc
hool
nive
au v
olge
ns h
et ic
t-m
anag
emen
t ee
n la
gere
pri
orite
it he
eft d
an o
nder
steu
ning
bij
het k
ieze
n en
het
geb
ruik
van
ict d
oor l
erar
en.
tabe
l 1.2
: Top
7 b
ehoe
ften
aan
ond
erst
euni
ng (b
ron:
tns n
ipo
200�
-200
5)
Beho
efte
n *
povo
Gem
idde
ld
03-0
404
-05
05-0
603
-04
04-0
505
-06
po-v
o 03
-06
�. Co
mpu
terp
rogr
amm
a’s w
aarm
ee le
erlin
gen
zelf
stan
dig
kunn
en w
erke
n75
7272
7078
6873
�. G
oede
voo
rbee
lden
van
ict e
n di
dact
iek
7267
6963
7673
70
�.
Mee
r bru
ikba
ar le
smat
eria
al (c
onte
nt)
5956
5768
6672
63
�. H
andr
eiki
ngen
voo
r geb
ruik
co
mpu
terp
rogr
amm
a’s i
n de
les
5765
5659
6053
58
�.
Een
door
leer
krac
hten
en
dire
ctie
gez
amen
lijke
on
twik
keld
e vi
sie
op ic
t in
het o
nder
wijs
----
55--
--58
57
�. C
ursu
ssen
ger
icht
op
lesg
even
met
ict-
toep
assi
ngen
(did
acti
sche
toep
assi
ngen
)54
4949
4145
6350
�. Ex
tra
com
pute
rs o
f and
ere
com
pute
rvoo
rzie
ning
en57
5743
4942
4248
*Ran
gord
ebe
paal
dop
bas
isv
ang
emid
deld
per
cent
age
scho
len
over
afg
elop
end
rie
jaar
Het
bel
angr
ijkst
e kn
elpu
nt v
oor d
e ve
rder
e in
tegr
atie
van
ict i
n he
t ond
erw
ijs is
vol
gens
het
ic
t-m
anag
emen
t de
besc
hikb
aarh
eid
van
finan
ciël
e m
idde
len.
tabe
l 1.�
: Top
� k
nelp
unte
n bi
j ict
-geb
ruik
(bro
nnen
: ICT
-ond
erw
ijsm
onit
or 0
�-05
; Ins
pect
ie v
an h
et O
nder
wijs
05-
06)
Kne
lpun
ten
*po
voG
emid
deld
03-0
404
-05
05-0
603
-04
04-0
505
-06
po-v
o 03
-06
�. Ko
sten
van
edu
cati
eve
soft
war
e (li
cent
ies)
6771
5860
6350
62
�. F
inan
ciën
om
ict-
voor
zien
inge
n op
pei
l te
houd
en41
3746
5659
6150
�. M
ogel
ijkhe
id o
m p
rogr
amm
a’s o
p m
aat t
e m
aken
4132
3954
5054
45
*Ran
gord
ebe
paal
dop
bas
isv
ang
emid
deld
per
cent
age
scho
len
over
afg
elop
end
rie
jaar
Om
lera
ren
te st
imul
eren
ict t
e ge
brui
ken,
dra
agt h
et ic
t-m
anag
emen
t bij
ruim
tach
tig p
roce
nt v
an
de sc
hole
n co
nseq
uent
uit
dat i
ct w
aard
evol
is v
oor h
et o
nder
wijs
. Ver
der b
iedt
het
mer
ende
el v
an d
e sc
hole
n in
houd
elijk
e on
ders
teun
ing,
wor
dt u
itwis
selin
g va
n ke
nnis
ges
timul
eerd
en
ruim
te g
ebod
en
voor
het
bep
roev
en v
an n
ieuw
e le
erar
rang
emen
t met
ict (
bijv
oorb
eeld
gra
ssro
ots)
. Het
aan
tal s
chol
en
dat a
ls st
rate
gie
voor
stim
uler
ing
van
ict-
gebr
uik
lera
ren
scho
olt i
n ic
t-ba
sisv
aard
ighe
den
neem
t ge
leid
elijk
af.
Verd
er is
er b
eper
kte
aand
acht
voo
r ict
-vaa
rdig
hede
n va
n le
rare
n bi
j fun
ctio
neri
ngs-
gesp
rekk
en o
f sol
licita
tie. D
e m
inst
e aa
ndac
ht is
er t
ot n
u to
e vo
or sp
ecifi
eke
scho
ling
van
lera
ren
in
dida
ctis
che
ict-
vaar
digh
eden
.
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar20 20 09-11-2006 13:59:37
�.�
Wat
wil
en
doet
het
ict-
man
agem
ent?
Het
ict-
man
agem
ent v
an sc
hole
n he
eft d
e am
bitie
in d
e to
ekom
st m
eer g
ebru
ik te
mak
en v
an
ict-
toep
assi
ngen
met
als
bel
angr
ijkst
e do
el d
e kw
alite
it va
n he
t ond
erw
ijs te
ver
bete
ren.
Om
dez
e do
elst
ellin
g te
ber
eike
n he
eft h
et o
nder
wijs
beh
oeft
e aa
n on
ders
teun
ing.
Tab
el 1.
2 be
vat e
en o
verz
icht
va
n de
zeve
n be
lang
rijks
te w
ense
n vo
or o
nder
steu
ning
. Dez
e ta
bel l
aat z
ien
dat s
chol
en b
ehoe
fte
hebb
en a
an zo
wel
ond
erst
euni
ng b
ij he
t mak
en v
an k
euze
s (on
twik
kelin
g va
n vi
sie
en g
oede
vo
orbe
elde
n) a
ls a
an v
oorz
ieni
ngen
die
nod
ig zi
jn v
oor g
ebru
ik v
an ic
t (br
uikb
are
prog
ram
ma’
s, co
nten
t, di
dact
isch
e ha
ndre
ikin
gen)
. De
beho
efte
aan
ext
ra co
mpu
ters
nee
mt g
elei
delij
k af
. D
it be
teke
nt d
at d
e ui
tbre
idin
g va
n ic
t-vo
orzi
enin
gen
op sc
hool
nive
au v
olge
ns h
et ic
t-m
anag
emen
t ee
n la
gere
pri
orite
it he
eft d
an o
nder
steu
ning
bij
het k
ieze
n en
het
geb
ruik
van
ict d
oor l
erar
en.
tabe
l 1.2
: Top
7 b
ehoe
ften
aan
ond
erst
euni
ng (b
ron:
tns n
ipo
200�
-200
5)
Beho
efte
n *
povo
Gem
idde
ld
03-0
404
-05
05-0
603
-04
04-0
505
-06
po-v
o 03
-06
�. Co
mpu
terp
rogr
amm
a’s w
aarm
ee le
erlin
gen
zelf
stan
dig
kunn
en w
erke
n75
7272
7078
6873
�. G
oede
voo
rbee
lden
van
ict e
n di
dact
iek
7267
6963
7673
70
�.
Mee
r bru
ikba
ar le
smat
eria
al (c
onte
nt)
5956
5768
6672
63
�. H
andr
eiki
ngen
voo
r geb
ruik
co
mpu
terp
rogr
amm
a’s i
n de
les
5765
5659
6053
58
�.
Een
door
leer
krac
hten
en
dire
ctie
gez
amen
lijke
on
twik
keld
e vi
sie
op ic
t in
het o
nder
wijs
----
55--
--58
57
�. C
ursu
ssen
ger
icht
op
lesg
even
met
ict-
toep
assi
ngen
(did
acti
sche
toep
assi
ngen
)54
4949
4145
6350
�. Ex
tra
com
pute
rs o
f and
ere
com
pute
rvoo
rzie
ning
en57
5743
4942
4248
*Ran
gord
ebe
paal
dop
bas
isv
ang
emid
deld
per
cent
age
scho
len
over
afg
elop
end
rie
jaar
Het
bel
angr
ijkst
e kn
elpu
nt v
oor d
e ve
rder
e in
tegr
atie
van
ict i
n he
t ond
erw
ijs is
vol
gens
het
ic
t-m
anag
emen
t de
besc
hikb
aarh
eid
van
finan
ciël
e m
idde
len.
tabe
l 1.�
: Top
� k
nelp
unte
n bi
j ict
-geb
ruik
(bro
nnen
: ICT
-ond
erw
ijsm
onit
or 0
�-05
; Ins
pect
ie v
an h
et O
nder
wijs
05-
06)
Kne
lpun
ten
*po
voG
emid
deld
03-0
404
-05
05-0
603
-04
04-0
505
-06
po-v
o 03
-06
�. Ko
sten
van
edu
cati
eve
soft
war
e (li
cent
ies)
6771
5860
6350
62
�. F
inan
ciën
om
ict-
voor
zien
inge
n op
pei
l te
houd
en41
3746
5659
6150
�. M
ogel
ijkhe
id o
m p
rogr
amm
a’s o
p m
aat t
e m
aken
4132
3954
5054
45
*Ran
gord
ebe
paal
dop
bas
isv
ang
emid
deld
per
cent
age
scho
len
over
afg
elop
end
rie
jaar
Om
lera
ren
te st
imul
eren
ict t
e ge
brui
ken,
dra
agt h
et ic
t-m
anag
emen
t bij
ruim
tach
tig p
roce
nt v
an
de sc
hole
n co
nseq
uent
uit
dat i
ct w
aard
evol
is v
oor h
et o
nder
wijs
. Ver
der b
iedt
het
mer
ende
el v
an d
e sc
hole
n in
houd
elijk
e on
ders
teun
ing,
wor
dt u
itwis
selin
g va
n ke
nnis
ges
timul
eerd
en
ruim
te g
ebod
en
voor
het
bep
roev
en v
an n
ieuw
e le
erar
rang
emen
t met
ict (
bijv
oorb
eeld
gra
ssro
ots)
. Het
aan
tal s
chol
en
dat a
ls st
rate
gie
voor
stim
uler
ing
van
ict-
gebr
uik
lera
ren
scho
olt i
n ic
t-ba
sisv
aard
ighe
den
neem
t ge
leid
elijk
af.
Verd
er is
er b
eper
kte
aand
acht
voo
r ict
-vaa
rdig
hede
n va
n le
rare
n bi
j fun
ctio
neri
ngs-
gesp
rekk
en o
f sol
licita
tie. D
e m
inst
e aa
ndac
ht is
er t
ot n
u to
e vo
or sp
ecifi
eke
scho
ling
van
lera
ren
in
dida
ctis
che
ict-
vaar
digh
eden
.
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar21 21 09-11-2006 13:59:38
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na 2
2/2�
tabe
l 1.4
: Hoe
stim
uler
en sc
hole
n le
rare
n ic
t te
gebr
uike
n? (b
ronn
en: I
CT-o
nder
wijs
mon
itor
0�-
05;
Insp
ecti
e va
n he
t Ond
erw
ijs 0
5-06
)
Bijd
rage
van
ict *
povo
Gem
idde
ld
03-0
404
-05
05-0
603
-04
04-0
505
-06
po-v
o 03
-06
�. Co
nseq
uent
uit
drag
en d
at ic
t waa
rdev
ol is
vo
or o
nder
wijs
7279
8169
6380
74
�.
Inho
udel
ijke
onde
rste
unin
g do
or ic
t-
coör
dina
tor /
wer
kgro
ep62
6869
6157
5662
�.
Stim
uler
en v
an co
llegi
ale
uitw
isse
ling
van
kenn
is e
n er
vari
ng52
5257
5356
5454
�.
Ruim
te b
iede
n vo
or e
xper
imen
ten
/ in
klei
ne
stap
jes n
ieuw
e di
ngen
uit
prob
eren
5038
5157
6061
53
�.
Scho
ling
in ic
t-ba
sisv
aard
ighe
den
(ECD
L, D
RO)
5048
4151
4644
47
�.
Ict i
s vas
t ond
erde
el v
an in
tegr
ale
kwal
itei
tszo
rg42
4756
36--
3443
�. G
ebru
ik v
an b
epaa
lde
appl
icat
ies v
erpl
icht
st
elle
n--
--50
--31
4241
�.
Bij s
elec
tie
van
nieu
we
pers
onee
lsle
den
lett
en
op ic
t-co
mpe
tent
ies
1618
3628
3030
26
�.
Ict i
s ond
erw
erp
bij f
unct
ione
ring
sges
prek
2431
3226
2123
26
�0. S
peci
fieke
scho
ling
in d
idac
tisc
he ic
t-va
ardi
ghed
en22
2318
1918
2120
*Ran
gord
ebe
paal
dop
bas
isv
ang
emid
deld
per
cent
age
scho
len
over
afg
elop
end
rie
jaar
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar22 22 09-11-2006 13:59:38
tabe
l 1.4
: Hoe
stim
uler
en sc
hole
n le
rare
n ic
t te
gebr
uike
n? (b
ronn
en: I
CT-o
nder
wijs
mon
itor
0�-
05;
Insp
ecti
e va
n he
t Ond
erw
ijs 0
5-06
)
Bijd
rage
van
ict *
povo
Gem
idde
ld
03-0
404
-05
05-0
603
-04
04-0
505
-06
po-v
o 03
-06
�. Co
nseq
uent
uit
drag
en d
at ic
t waa
rdev
ol is
vo
or o
nder
wijs
7279
8169
6380
74
�.
Inho
udel
ijke
onde
rste
unin
g do
or ic
t-
coör
dina
tor /
wer
kgro
ep62
6869
6157
5662
�.
Stim
uler
en v
an co
llegi
ale
uitw
isse
ling
van
kenn
is e
n er
vari
ng52
5257
5356
5454
�.
Ruim
te b
iede
n vo
or e
xper
imen
ten
/ in
klei
ne
stap
jes n
ieuw
e di
ngen
uit
prob
eren
5038
5157
6061
53
�.
Scho
ling
in ic
t-ba
sisv
aard
ighe
den
(ECD
L, D
RO)
5048
4151
4644
47
�.
Ict i
s vas
t ond
erde
el v
an in
tegr
ale
kwal
itei
tszo
rg42
4756
36--
3443
�. G
ebru
ik v
an b
epaa
lde
appl
icat
ies v
erpl
icht
st
elle
n--
--50
--31
4241
�.
Bij s
elec
tie
van
nieu
we
pers
onee
lsle
den
lett
en
op ic
t-co
mpe
tent
ies
1618
3628
3030
26
�.
Ict i
s ond
erw
erp
bij f
unct
ione
ring
sges
prek
2431
3226
2123
26
�0. S
peci
fieke
scho
ling
in d
idac
tisc
he ic
t-va
ardi
ghed
en22
2318
1918
2120
*Ran
gord
ebe
paal
dop
bas
isv
ang
emid
deld
per
cent
age
scho
len
over
afg
elop
end
rie
jaar
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar23 23 09-11-2006 13:59:38
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na 2
4/25
2V
isie
op
onde
rwijs
�.�
Aan
wez
ighe
id v
an v
isie
Vis
ie o
p on
derw
ijs is
rich
ting
geve
nd v
oor d
e ke
uzes
om
tren
t de
inze
t van
ict.
In h
et b
asis
onde
rwijs
he
eft b
ijna
drie
kwar
t van
de
scho
len
op ce
ntra
al n
ivea
u ee
n vi
sie
op h
et g
ebru
ik v
an ic
t ont
wik
-ke
ld. I
n he
t voo
rtge
zet o
nder
wijs
hee
ft z
es v
an d
e ti
en sc
hole
n ee
n ge
ëxpl
icit
eerd
e vi
sie
op ic
t.
figu
ur 11
: Per
cent
age
scho
len
dat v
olge
ns ic
t-m
anag
emen
t op
cent
raal
niv
eau
een
visi
e op
ict i
n he
t ond
erw
ijs h
eeft
on
twik
keld
(br
on: t
ns
nip
o 20
0�-2
005)
.
De
opva
ttin
gen
binn
en e
en sc
hool
ove
r de
inri
chtin
g en
org
anis
atie
van
leer
proc
esse
n be
pale
n in
be
lang
rijke
mat
e w
elke
ict-
toep
assi
ngen
al d
an n
iet p
asse
n bi
j het
beo
ogde
ond
erw
ijs. R
ende
men
t va
n ic
t is g
erel
atee
rd a
an d
e af
stem
min
g tu
ssen
ond
erw
ijsvi
sie
en k
euze
van
ict.
Een
mis
mat
ch
tuss
en o
nder
wijs
visi
e en
ict-
toep
assi
ng b
etek
ent i
n de
pra
ktijk
het
geb
ruik
van
ond
erw
ijsm
ater
iaal
da
t nie
t ont
wik
keld
is v
oor d
e le
ersi
tuat
ie w
aari
n he
t wor
dt in
geze
t. D
it is
bijv
oorb
eeld
het
gev
al
wan
neer
sam
enw
erki
ng tu
ssen
leer
linge
n w
ordt
beo
ogd
en e
en co
mpu
terp
rogr
amm
a w
ordt
geb
ruik
t da
t ont
wik
keld
is v
oor i
ndiv
idue
el o
efen
en v
an le
erst
of.
Ruim
de
helft
van
de
scho
len
in b
asis
onde
rwijs
en
voor
tgez
et o
nder
wijs
hee
ft d
e vi
sie
op h
et g
ebru
ik
van
ict v
astg
eleg
d in
een
ict-
bele
idsp
lan
dat v
olge
ns h
et m
anag
emen
t ook
daa
dwer
kelij
k w
ordt
ui
tgev
oerd
. Daa
rnaa
st b
esch
ikt e
ende
rde
van
de sc
hole
n ov
er e
en ic
t-be
leid
spla
n da
t nie
t (m
eer)
w
ordt
geb
ruik
t.H
et m
eren
deel
van
het
ict-
man
agem
ent i
s van
men
ing
dat b
inne
n hu
n sc
hool
een
vis
ie o
p ic
t aa
nwez
ig is
. Dit
slui
t ech
ter n
iet a
an b
ij de
opv
attin
g va
n de
mee
ste
lera
ren.
Tw
eede
rde
van
de
lera
ren
heef
t gro
te b
ehoe
fte
aan
een
scho
olm
anag
emen
t dat
sam
en m
et h
et te
am e
en b
reed
ge
drag
en v
isie
voo
r het
geb
ruik
van
ict i
n he
t ond
erw
ijs o
ntw
ikke
lt.
figu
ur 12
: Per
cent
age
lera
ren
in b
asis
onde
rwijs
en
voor
tgez
et o
nder
wijs
met
beh
oeft
e aa
n ee
n sc
hool
man
agem
ent d
at sa
men
met
he
t tea
m e
en b
reed
ged
rage
n vi
sie
voor
ict o
ntw
ikke
lt (b
ron:
tn
s n
ipo,
200
5).
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar24 24 09-11-2006 13:59:39
2V
isie
op
onde
rwijs
�.�
Aan
wez
ighe
id v
an v
isie
Vis
ie o
p on
derw
ijs is
rich
ting
geve
nd v
oor d
e ke
uzes
om
tren
t de
inze
t van
ict.
In h
et b
asis
onde
rwijs
he
eft b
ijna
drie
kwar
t van
de
scho
len
op ce
ntra
al n
ivea
u ee
n vi
sie
op h
et g
ebru
ik v
an ic
t ont
wik
-ke
ld. I
n he
t voo
rtge
zet o
nder
wijs
hee
ft z
es v
an d
e ti
en sc
hole
n ee
n ge
ëxpl
icit
eerd
e vi
sie
op ic
t.
figu
ur 11
: Per
cent
age
scho
len
dat v
olge
ns ic
t-m
anag
emen
t op
cent
raal
niv
eau
een
visi
e op
ict i
n he
t ond
erw
ijs h
eeft
on
twik
keld
(br
on: t
ns
nip
o 20
0�-2
005)
.
De
opva
ttin
gen
binn
en e
en sc
hool
ove
r de
inri
chtin
g en
org
anis
atie
van
leer
proc
esse
n be
pale
n in
be
lang
rijke
mat
e w
elke
ict-
toep
assi
ngen
al d
an n
iet p
asse
n bi
j het
beo
ogde
ond
erw
ijs. R
ende
men
t va
n ic
t is g
erel
atee
rd a
an d
e af
stem
min
g tu
ssen
ond
erw
ijsvi
sie
en k
euze
van
ict.
Een
mis
mat
ch
tuss
en o
nder
wijs
visi
e en
ict-
toep
assi
ng b
etek
ent i
n de
pra
ktijk
het
geb
ruik
van
ond
erw
ijsm
ater
iaal
da
t nie
t ont
wik
keld
is v
oor d
e le
ersi
tuat
ie w
aari
n he
t wor
dt in
geze
t. D
it is
bijv
oorb
eeld
het
gev
al
wan
neer
sam
enw
erki
ng tu
ssen
leer
linge
n w
ordt
beo
ogd
en e
en co
mpu
terp
rogr
amm
a w
ordt
geb
ruik
t da
t ont
wik
keld
is v
oor i
ndiv
idue
el o
efen
en v
an le
erst
of.
Ruim
de
helft
van
de
scho
len
in b
asis
onde
rwijs
en
voor
tgez
et o
nder
wijs
hee
ft d
e vi
sie
op h
et g
ebru
ik
van
ict v
astg
eleg
d in
een
ict-
bele
idsp
lan
dat v
olge
ns h
et m
anag
emen
t ook
daa
dwer
kelij
k w
ordt
ui
tgev
oerd
. Daa
rnaa
st b
esch
ikt e
ende
rde
van
de sc
hole
n ov
er e
en ic
t-be
leid
spla
n da
t nie
t (m
eer)
w
ordt
geb
ruik
t.H
et m
eren
deel
van
het
ict-
man
agem
ent i
s van
men
ing
dat b
inne
n hu
n sc
hool
een
vis
ie o
p ic
t aa
nwez
ig is
. Dit
slui
t ech
ter n
iet a
an b
ij de
opv
attin
g va
n de
mee
ste
lera
ren.
Tw
eede
rde
van
de
lera
ren
heef
t gro
te b
ehoe
fte
aan
een
scho
olm
anag
emen
t dat
sam
en m
et h
et te
am e
en b
reed
ge
drag
en v
isie
voo
r het
geb
ruik
van
ict i
n he
t ond
erw
ijs o
ntw
ikke
lt.
figu
ur 12
: Per
cent
age
lera
ren
in b
asis
onde
rwijs
en
voor
tgez
et o
nder
wijs
met
beh
oeft
e aa
n ee
n sc
hool
man
agem
ent d
at sa
men
met
he
t tea
m e
en b
reed
ged
rage
n vi
sie
voor
ict o
ntw
ikke
lt (b
ron:
tn
s n
ipo,
200
5).
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar25 25 09-11-2006 13:59:40
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na 2
6/27
�.�
Le
ider
scha
pO
ok b
ij de
inze
t van
ict i
s de
aanw
ezig
heid
van
leid
ersc
hap
binn
en d
e sc
hool
van
bel
ang.
Lei
ders
chap
is
op
de e
erst
e pl
aats
van
bet
eken
is b
ij he
t pro
ces v
an v
isie
ontw
ikke
ling.
Ont
wik
kelin
g va
n vi
sie
op
het g
ebru
ik v
an ic
t bet
eken
t in
de p
rakt
ijk ri
chtin
g ge
ven
aan
scho
olon
twik
kelin
g do
or h
et b
enoe
men
va
n ee
n na
stre
vens
waa
rdig
en
insp
irer
end
doel
. Lei
ders
chap
is in
de
orga
nisa
tie v
an d
e sc
hool
van
cr
ucia
al b
elan
g. D
it bl
ijkt u
it on
derz
oek
op h
et g
ebie
d va
n ef
fect
ieve
scho
len
en o
nder
wijs
inno
vatie
(G
oods
on, 2
00�
��; H
argr
eave
s, 20
05 ��
, Bol
t. e.
a. ��
, 200
6).
Wan
neer
het
bee
ld v
an h
et so
ort o
nder
wijs
en
de ro
l van
ict d
aarb
ij bi
nnen
de
scho
ol h
elde
r is e
n do
or te
amle
den
bree
d w
ordt
ged
rage
n, is
goe
d m
anag
emen
t ver
eist
om
te k
omen
tot a
fste
mm
ing
met
de
over
ige
bouw
sten
en v
an V
ier i
n Ba
lans
. Sam
enva
tten
d ka
n w
orde
n ge
stel
d da
t het
arr
ange
ren
van
even
wic
htig
e sa
men
hang
tuss
en d
e bo
uwst
enen
voo
r eff
ectie
f en
effic
iënt
geb
ruik
van
ict i
n he
t on
derw
ijs, l
eide
rsch
ap v
erei
st.
Veel
is b
eken
d ov
er k
enm
erke
n va
n go
ed le
ider
scha
p. D
e be
lang
rijks
te zi
jn:
in st
aat z
ijn e
en v
isie
te o
ntw
ikke
len
en a
nder
en o
p ba
sis d
aarv
an in
spir
eren
;zo
rgen
voo
r gem
eens
chap
pelij
ke d
oele
nho
ge v
erw
acht
inge
n st
elle
n aa
n de
kw
alite
it va
n he
t ond
erw
ijs;
prof
essi
onel
e on
twik
kelin
g va
n le
rare
n st
imul
eren
;ee
n st
ruct
uur o
ntw
ikke
len
die
part
icip
atie
en
betr
okke
nhei
d st
imul
eert
.
Veel
min
der i
s bek
end
over
de
mat
e w
aari
n ke
nmer
ken
van
ict-
leid
ersc
hap
in h
et o
nder
wijs
aa
nwez
ig zi
jn. R
ecen
te e
n sy
stem
atis
ch v
erza
mel
de g
egev
ens o
ver i
ct-le
ider
scha
p in
het
ond
erw
ijs
ontb
reke
n. W
el zi
jn e
nkel
e se
lect
ieve
voo
rbee
lden
van
leid
ersc
hap
besc
hrev
en d
oor d
e In
spec
tie
van
het O
nder
wijs
(zie
ww
w.sc
hool
voor
beel
den.
nl).
Dez
e vo
orbe
elde
n zi
jn e
en b
ron
van
insp
iratie
m
aar v
ersc
haff
en g
een
repr
esen
tatie
f bee
ld v
an d
e m
anie
r waa
rop
in h
et o
nder
wijs
invu
lling
wor
dt
gege
ven
aan
ict-
leid
ersc
hap.
Voo
r de
volg
ende
met
ing
van
de V
ier i
n Ba
lans
Mon
itor i
n 20
07 is
vo
orzi
en in
geg
even
sver
zam
elin
g ov
er ic
t-le
ider
scha
p.
Op
dit m
omen
t is s
lech
ts e
en in
dica
tie o
ver d
e aa
nwez
ighe
id v
an ic
t-le
ider
scha
p in
het
ond
erw
ijs a
f te
leid
en u
it de
bev
indi
ng d
at tw
eede
rde
van
de le
rare
n be
hoef
te h
eeft
aan
een
scho
olm
anag
emen
t da
t in
staa
t is e
en b
reed
ged
rage
n vi
sie
binn
en d
e sc
hool
te o
ntw
ikke
len
over
het
geb
ruik
van
ict
(figu
ur 12
). D
oor d
e st
erke
ver
bond
enhe
id tu
ssen
leid
ersc
hap
en v
isie
is d
it op
te v
atte
n al
s een
in
dica
tie v
oor o
ntoe
reik
end
ict-
leid
ersc
hap
op sc
hole
n. V
anui
t het
man
agem
ent g
eeft
mee
r dan
de
helft
van
de
scho
len
aan
beho
efte
te h
ebbe
n aa
n on
ders
teun
ing
bij h
et g
ezam
enlij
k m
et le
rare
n on
twik
kele
n va
n ee
n vi
sie
op ic
t in
het o
nder
wijs
(zie
tabe
l 1.2
).
�.�
Bi
jdra
gen
ict a
an in
rich
ting
van
ond
erw
ijsD
eze
para
graa
f gaa
t in
op d
e bi
jdra
ge d
ie ic
t vol
gens
het
man
agem
ent l
ever
t aan
ver
schi
llend
e as
pect
en v
an o
nder
wijs
.Ve
el o
vere
enst
emm
ing
is e
r bij
scho
len
voor
bas
ison
derw
ijs e
n vo
ortg
ezet
ond
erw
ijs o
ver d
e bi
jdra
ge
die
ict l
ever
t aan
aan
trek
kelij
ker o
nder
wijs
voo
r lee
rling
en. M
eer d
an �
0% v
an h
et ic
t-m
anag
emen
t is
deze
men
ing
toeg
edaa
n.
figu
ur 1�
: Per
cent
age
scho
len
waa
rvan
ict-
man
agem
ent v
indt
dat
ict e
en b
elan
grijk
e bi
jdra
ge le
vert
aan
aan
trek
kelij
ker
onde
rwijs
voo
r lee
rlin
gen
(bro
n: t
ns
nip
o, 2
00�-
2005
)
��
Goo
dson
,I.F
.(20
0�).
Prof
essi
onal
kno
wle
dge,
pro
fess
iona
lliv
es:s
tudi
esin
edu
cati
ona
ndch
ange
.Phi
lade
lphi
a:O
pen
univ
ersi
typ
ress
�5
Har
grea
ves,
A.(
200�
).Te
achi
ngin
the
know
ledg
eso
ciet
y:e
duca
tion
inth
eag
eof
inse
curi
ty.P
hila
delp
hia:
Ope
nun
iver
sity
pre
ss�6
Bo
lt,v
and
erL
,FS
tudu
lski
,Av
and
erV
egt,
D.B
ontj
e(2
006)
.De
betr
okke
nhei
dva
nde
lera
arb
ijon
derw
ijsin
nova
tie:
een
ver
kenn
ing
opb
asis
van
lite
ratu
ur.U
trec
ht:S
arde
s
■ ■ ■ ■ ■
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar26 26 09-11-2006 13:59:41
�.�
Le
ider
scha
pO
ok b
ij de
inze
t van
ict i
s de
aanw
ezig
heid
van
leid
ersc
hap
binn
en d
e sc
hool
van
bel
ang.
Lei
ders
chap
is
op
de e
erst
e pl
aats
van
bet
eken
is b
ij he
t pro
ces v
an v
isie
ontw
ikke
ling.
Ont
wik
kelin
g va
n vi
sie
op
het g
ebru
ik v
an ic
t bet
eken
t in
de p
rakt
ijk ri
chtin
g ge
ven
aan
scho
olon
twik
kelin
g do
or h
et b
enoe
men
va
n ee
n na
stre
vens
waa
rdig
en
insp
irer
end
doel
. Lei
ders
chap
is in
de
orga
nisa
tie v
an d
e sc
hool
van
cr
ucia
al b
elan
g. D
it bl
ijkt u
it on
derz
oek
op h
et g
ebie
d va
n ef
fect
ieve
scho
len
en o
nder
wijs
inno
vatie
(G
oods
on, 2
00�
��; H
argr
eave
s, 20
05 ��
, Bol
t. e.
a. ��
, 200
6).
Wan
neer
het
bee
ld v
an h
et so
ort o
nder
wijs
en
de ro
l van
ict d
aarb
ij bi
nnen
de
scho
ol h
elde
r is e
n do
or te
amle
den
bree
d w
ordt
ged
rage
n, is
goe
d m
anag
emen
t ver
eist
om
te k
omen
tot a
fste
mm
ing
met
de
over
ige
bouw
sten
en v
an V
ier i
n Ba
lans
. Sam
enva
tten
d ka
n w
orde
n ge
stel
d da
t het
arr
ange
ren
van
even
wic
htig
e sa
men
hang
tuss
en d
e bo
uwst
enen
voo
r eff
ectie
f en
effic
iënt
geb
ruik
van
ict i
n he
t on
derw
ijs, l
eide
rsch
ap v
erei
st.
Veel
is b
eken
d ov
er k
enm
erke
n va
n go
ed le
ider
scha
p. D
e be
lang
rijks
te zi
jn:
in st
aat z
ijn e
en v
isie
te o
ntw
ikke
len
en a
nder
en o
p ba
sis d
aarv
an in
spir
eren
;zo
rgen
voo
r gem
eens
chap
pelij
ke d
oele
nho
ge v
erw
acht
inge
n st
elle
n aa
n de
kw
alite
it va
n he
t ond
erw
ijs;
prof
essi
onel
e on
twik
kelin
g va
n le
rare
n st
imul
eren
;ee
n st
ruct
uur o
ntw
ikke
len
die
part
icip
atie
en
betr
okke
nhei
d st
imul
eert
.
Veel
min
der i
s bek
end
over
de
mat
e w
aari
n ke
nmer
ken
van
ict-
leid
ersc
hap
in h
et o
nder
wijs
aa
nwez
ig zi
jn. R
ecen
te e
n sy
stem
atis
ch v
erza
mel
de g
egev
ens o
ver i
ct-le
ider
scha
p in
het
ond
erw
ijs
ontb
reke
n. W
el zi
jn e
nkel
e se
lect
ieve
voo
rbee
lden
van
leid
ersc
hap
besc
hrev
en d
oor d
e In
spec
tie
van
het O
nder
wijs
(zie
ww
w.sc
hool
voor
beel
den.
nl).
Dez
e vo
orbe
elde
n zi
jn e
en b
ron
van
insp
iratie
m
aar v
ersc
haff
en g
een
repr
esen
tatie
f bee
ld v
an d
e m
anie
r waa
rop
in h
et o
nder
wijs
invu
lling
wor
dt
gege
ven
aan
ict-
leid
ersc
hap.
Voo
r de
volg
ende
met
ing
van
de V
ier i
n Ba
lans
Mon
itor i
n 20
07 is
vo
orzi
en in
geg
even
sver
zam
elin
g ov
er ic
t-le
ider
scha
p.
Op
dit m
omen
t is s
lech
ts e
en in
dica
tie o
ver d
e aa
nwez
ighe
id v
an ic
t-le
ider
scha
p in
het
ond
erw
ijs a
f te
leid
en u
it de
bev
indi
ng d
at tw
eede
rde
van
de le
rare
n be
hoef
te h
eeft
aan
een
scho
olm
anag
emen
t da
t in
staa
t is e
en b
reed
ged
rage
n vi
sie
binn
en d
e sc
hool
te o
ntw
ikke
len
over
het
geb
ruik
van
ict
(figu
ur 12
). D
oor d
e st
erke
ver
bond
enhe
id tu
ssen
leid
ersc
hap
en v
isie
is d
it op
te v
atte
n al
s een
in
dica
tie v
oor o
ntoe
reik
end
ict-
leid
ersc
hap
op sc
hole
n. V
anui
t het
man
agem
ent g
eeft
mee
r dan
de
helft
van
de
scho
len
aan
beho
efte
te h
ebbe
n aa
n on
ders
teun
ing
bij h
et g
ezam
enlij
k m
et le
rare
n on
twik
kele
n va
n ee
n vi
sie
op ic
t in
het o
nder
wijs
(zie
tabe
l 1.2
).
�.�
Bi
jdra
gen
ict a
an in
rich
ting
van
ond
erw
ijsD
eze
para
graa
f gaa
t in
op d
e bi
jdra
ge d
ie ic
t vol
gens
het
man
agem
ent l
ever
t aan
ver
schi
llend
e as
pect
en v
an o
nder
wijs
.Ve
el o
vere
enst
emm
ing
is e
r bij
scho
len
voor
bas
ison
derw
ijs e
n vo
ortg
ezet
ond
erw
ijs o
ver d
e bi
jdra
ge
die
ict l
ever
t aan
aan
trek
kelij
ker o
nder
wijs
voo
r lee
rling
en. M
eer d
an �
0% v
an h
et ic
t-m
anag
emen
t is
deze
men
ing
toeg
edaa
n.
figu
ur 1�
: Per
cent
age
scho
len
waa
rvan
ict-
man
agem
ent v
indt
dat
ict e
en b
elan
grijk
e bi
jdra
ge le
vert
aan
aan
trek
kelij
ker
onde
rwijs
voo
r lee
rlin
gen
(bro
n: t
ns
nip
o, 2
00�-
2005
)
��
Goo
dson
,I.F
.(20
0�).
Prof
essi
onal
kno
wle
dge,
pro
fess
iona
lliv
es:s
tudi
esin
edu
cati
ona
ndch
ange
.Phi
lade
lphi
a:O
pen
univ
ersi
typ
ress
�5
Har
grea
ves,
A.(
200�
).Te
achi
ngin
the
know
ledg
eso
ciet
y:e
duca
tion
inth
eag
eof
inse
curi
ty.P
hila
delp
hia:
Ope
nun
iver
sity
pre
ss�6
Bo
lt,v
and
erL
,FS
tudu
lski
,Av
and
erV
egt,
D.B
ontj
e(2
006)
.De
betr
okke
nhei
dva
nde
lera
arb
ijon
derw
ijsin
nova
tie:
een
ver
kenn
ing
opb
asis
van
lite
ratu
ur.U
trec
ht:S
arde
s
■ ■ ■ ■ ■
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar27 27 09-11-2006 13:59:42
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na 2
�/29
De
bijd
rage
van
ict a
an a
antr
ekke
lijke
r ond
erw
ijs k
omt b
ij he
t mer
ende
el v
an d
e sc
hole
n to
t ui
tdru
kkin
g in
het
bev
orde
ren
van
zelfs
tand
ig le
ren,
een
effi
ciën
tere
inri
chtin
g va
n on
derw
ijs, h
et
kunn
en a
anbi
eden
van
rijk
ere
leer
omge
ving
en e
n ee
n on
derw
ijsor
gani
satie
die
voo
r lee
rling
en m
eer
flexi
bel e
n ad
aptie
f is.
Naa
st d
eze
opbr
engs
ten
bied
t ict
voo
r een
kle
iner
aan
tal s
chol
en o
ok o
nder
steu
ning
bij
het
bevo
rder
en v
an sa
men
wer
kend
lere
n, h
et to
etse
n op
maa
t en
de co
mm
unic
atie
tuss
en le
raar
en
leer
ling.
In
aan
vulli
ng o
p he
t geb
ruik
doo
r ler
aren
tijd
ens l
esse
n er
vare
n ve
el sc
hole
n oo
k pr
ofijt
van
ict b
ij re
med
iëre
nd g
ebru
ik d
oor b
ijvoo
rbee
ld d
e In
tern
e Be
gele
ider
(IB’
er).
In h
et b
asis
onde
rwijs
gel
dt d
it vo
or 74
% v
an d
e sc
hole
n en
het
voo
rtge
zet o
nder
wijs
voo
r 5�%
.
tabe
l 2.1:
Per
cent
age
scho
len
dat (
beho
orlij
k) st
erke
bijd
rage
erv
aart
van
ict a
an o
nder
wijs
doel
stel
linge
n
Bijd
rage
van
ict*
povo
Gem
idde
ld
03-0
404
-05
05-0
603
-04
04-0
505
-06
po-v
o 03
-06
�. A
antr
ekke
lijke
r ond
erw
ijs v
oor l
eerl
inge
n64
8383
5977
8675
�. C
reër
en ri
jker
e le
erom
gevi
ng59
7372
5367
8067
�. B
evor
dere
n ze
lfst
andi
g le
ren
6077
7250
6777
67
�. E
ffici
ënte
r inr
icht
en v
an h
et o
nder
wijs
--58
56--
--53
56
�. F
lexi
bilis
erin
g/in
divi
dual
iser
ing
van
het
leer
proc
es35
6356
3847
5549
�. V
erzo
rgen
ada
ptie
f ond
erw
ijs o
p m
aat
4664
5631
3450
47
�. Be
vord
eren
sam
enw
erke
nd le
ren
--38
30--
4336
37
�. T
oets
en o
p m
aat
----
24--
--24
24
�. I
nten
sive
ring
com
mun
icat
ie tu
ssen
lera
ar e
n le
erlin
g8
166
--27
1414
Figu
ur 14
illu
stre
ert d
e re
latie
tuss
en d
e ve
el v
oork
omen
de (1
t/m
6 in
tabe
l 2.1)
en
wei
nig
voor
-ko
men
de (7
t/m
9 in
tabe
l 2.1)
bijd
rage
n va
n ic
t. D
eze
figuu
r laa
t voo
r het
bas
ison
derw
ijs e
n he
t vo
ortg
ezet
ond
erw
ijs zi
en d
at d
e w
eini
g vo
orko
men
de b
ijdra
gen
zich
voo
ral a
andi
enen
bij
scho
len
die
al o
ptim
aal p
rofit
eren
van
de
veel
voo
rkom
ende
bijd
rage
n. D
e er
vari
ngen
van
dez
e m
ogel
ijke
voor
hoed
e va
n sc
hole
n ill
ustr
eren
dat
vee
l sch
olen
ver
dere
mee
rwaa
rde
van
ict k
unne
n be
hale
n op
he
t geb
ied
van
toet
sen
op m
aat,
sam
enw
erke
nd le
ren
en in
tens
iver
ing
van
com
mun
icat
ie tu
ssen
le
raar
en
leer
ling.
figu
ur 14
: Sam
enha
ng tu
ssen
erv
aren
mee
rwaa
rde
van
ict b
ij ve
el v
oork
omen
de e
n w
eini
g vo
orko
men
de b
ijdra
gen:
lin
ks p
o en
rech
ts v
o. (
bron
: Ins
pect
ie v
an h
et O
nder
wijs
, 200
6)
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar28 28 09-11-2006 13:59:42
De
bijd
rage
van
ict a
an a
antr
ekke
lijke
r ond
erw
ijs k
omt b
ij he
t mer
ende
el v
an d
e sc
hole
n to
t ui
tdru
kkin
g in
het
bev
orde
ren
van
zelfs
tand
ig le
ren,
een
effi
ciën
tere
inri
chtin
g va
n on
derw
ijs, h
et
kunn
en a
anbi
eden
van
rijk
ere
leer
omge
ving
en e
n ee
n on
derw
ijsor
gani
satie
die
voo
r lee
rling
en m
eer
flexi
bel e
n ad
aptie
f is.
Naa
st d
eze
opbr
engs
ten
bied
t ict
voo
r een
kle
iner
aan
tal s
chol
en o
ok o
nder
steu
ning
bij
het
bevo
rder
en v
an sa
men
wer
kend
lere
n, h
et to
etse
n op
maa
t en
de co
mm
unic
atie
tuss
en le
raar
en
leer
ling.
In
aan
vulli
ng o
p he
t geb
ruik
doo
r ler
aren
tijd
ens l
esse
n er
vare
n ve
el sc
hole
n oo
k pr
ofijt
van
ict b
ij re
med
iëre
nd g
ebru
ik d
oor b
ijvoo
rbee
ld d
e In
tern
e Be
gele
ider
(IB’
er).
In h
et b
asis
onde
rwijs
gel
dt d
it vo
or 74
% v
an d
e sc
hole
n en
het
voo
rtge
zet o
nder
wijs
voo
r 5�%
.
tabe
l 2.1:
Per
cent
age
scho
len
dat (
beho
orlij
k) st
erke
bijd
rage
erv
aart
van
ict a
an o
nder
wijs
doel
stel
linge
n
Bijd
rage
van
ict*
povo
Gem
idde
ld
03-0
404
-05
05-0
603
-04
04-0
505
-06
po-v
o 03
-06
�. A
antr
ekke
lijke
r ond
erw
ijs v
oor l
eerl
inge
n64
8383
5977
8675
�. C
reër
en ri
jker
e le
erom
gevi
ng59
7372
5367
8067
�. B
evor
dere
n ze
lfst
andi
g le
ren
6077
7250
6777
67
�. E
ffici
ënte
r inr
icht
en v
an h
et o
nder
wijs
--58
56--
--53
56
�. F
lexi
bilis
erin
g/in
divi
dual
iser
ing
van
het
leer
proc
es35
6356
3847
5549
�. V
erzo
rgen
ada
ptie
f ond
erw
ijs o
p m
aat
4664
5631
3450
47
�. Be
vord
eren
sam
enw
erke
nd le
ren
--38
30--
4336
37
�. T
oets
en o
p m
aat
----
24--
--24
24
�. I
nten
sive
ring
com
mun
icat
ie tu
ssen
lera
ar e
n le
erlin
g8
166
--27
1414
Figu
ur 14
illu
stre
ert d
e re
latie
tuss
en d
e ve
el v
oork
omen
de (1
t/m
6 in
tabe
l 2.1)
en
wei
nig
voor
-ko
men
de (7
t/m
9 in
tabe
l 2.1)
bijd
rage
n va
n ic
t. D
eze
figuu
r laa
t voo
r het
bas
ison
derw
ijs e
n he
t vo
ortg
ezet
ond
erw
ijs zi
en d
at d
e w
eini
g vo
orko
men
de b
ijdra
gen
zich
voo
ral a
andi
enen
bij
scho
len
die
al o
ptim
aal p
rofit
eren
van
de
veel
voo
rkom
ende
bijd
rage
n. D
e er
vari
ngen
van
dez
e m
ogel
ijke
voor
hoed
e va
n sc
hole
n ill
ustr
eren
dat
vee
l sch
olen
ver
dere
mee
rwaa
rde
van
ict k
unne
n be
hale
n op
he
t geb
ied
van
toet
sen
op m
aat,
sam
enw
erke
nd le
ren
en in
tens
iver
ing
van
com
mun
icat
ie tu
ssen
le
raar
en
leer
ling.
figu
ur 14
: Sam
enha
ng tu
ssen
erv
aren
mee
rwaa
rde
van
ict b
ij ve
el v
oork
omen
de e
n w
eini
g vo
orko
men
de b
ijdra
gen:
lin
ks p
o en
rech
ts v
o. (
bron
: Ins
pect
ie v
an h
et O
nder
wijs
, 200
6)
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar29 29 09-11-2006 13:59:43
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na �
0/�1
3Ke
nnis
en
vaar
digh
eden
�.�
Des
kund
ighe
id v
an le
rare
nIc
t-m
anag
emen
tD
e te
chni
sche
vaa
rdig
hede
n va
n le
rare
n vo
or h
et b
edie
nen
van
com
pute
rs n
emen
stee
ds v
erde
r toe
. Vo
lgen
s het
ict-
man
agem
ent b
esch
ikt �
0-90
% v
an d
e le
rare
n ov
er v
oldo
ende
bas
isva
ardi
ghed
en
voor
geb
ruik
van
stan
daar
dtoe
pass
inge
n zo
als i
nter
net e
n te
kstv
erw
erki
ng. O
ok d
e di
dact
isch
e va
ardi
ghed
en n
emen
stee
ds m
eer t
oe. A
cht v
an d
e tie
n le
rare
n in
het
bas
ison
derw
ijs e
n ze
s van
de
tien
lera
ren
in h
et v
oort
geze
t ond
erw
ijs is
vol
gens
het
man
agem
ent v
oldo
ende
toeg
erus
t om
ict t
e ge
brui
ken
bij h
et le
sgev
en.
tabe
l �.1:
Per
cent
age
lera
ren
met
vol
doen
de /
goed
e be
heer
sing
van
ict-
vaar
digh
eden
vol
gens
ict-
man
agem
ent (
bron
nen:
200
�-20
04: I
CT-o
nder
wijs
mon
itor
; 200
5: In
spec
tie
van
het o
nder
wijs
)
Ict-
vaar
digh
eden
po
vo
03-0
404
-05
05-0
603
-04
04-0
505
-06
Basi
svaa
rdig
hede
n (t
ekst
verw
erki
ng in
tern
et)
7880
8974
7683
Did
acti
sche
toep
assi
ngen
van
ict (
gebr
uik
ict i
n he
t ond
erw
ijs)
6770
8146
4862
Lera
ren
Lera
ren
vind
en in
min
dere
mat
e da
n he
t ict
-man
agem
ent d
at zi
j toe
geru
st zi
jn o
m ic
t bij
het l
esge
ven
te g
ebru
iken
. Hoe
wel
edu
catie
ve so
ftw
are
en co
nten
t inm
idde
ls m
eer d
an 2
5 ja
ar in
alle
rlei v
orm
en
voor
het
ond
erw
ijs b
esch
ikba
ar is
, vin
dt sl
echt
s de
helft
van
de
lera
ren
in h
et b
asis
onde
rwijs
de
eige
n va
ardi
ghed
en in
did
actis
ch g
ebru
ik v
an e
duca
tieve
soft
war
e en
cont
ent o
p ge
vord
erd
nive
au.
In h
et v
oorg
ezet
ond
erw
ijs g
eeft
een
derd
e va
n de
lera
ren
aan
op g
evor
derd
niv
eau
gebr
uik
te k
unne
n m
aken
van
de
com
pute
r als
did
actis
ch h
ulpm
idde
l. M
et e
en e
lekt
roni
sche
leer
omge
ving
voe
lt ee
n kw
art v
an d
e le
rare
n zi
ch v
ertr
ouw
d.
tabe
l �.2
: Per
cent
age
lera
ren
met
(zee
r) g
evor
derd
niv
eau
ict-
vaar
digh
eden
(bro
n: t
ns
nip
o, 2
00�-
2005
)
Ict-
vaar
digh
eden
po
vo
03-0
404
-05
05-0
603
-04
04-0
505
-06
Geb
ruik
van
de
com
pute
r als
did
acti
sch
hulp
mid
del
4349
4632
Org
anis
eren
van
less
en w
aari
n ic
t wor
dt g
ebru
ikt
3131
4339
Geb
ruik
van
edu
cati
eve
prog
ram
mat
uur
5351
6636
Beoo
rdel
en v
an d
e br
uikb
aarh
eid
van
prog
ram
mat
uur
4043
4444
Inte
grer
en v
an ic
t in
uw o
nder
wijs
zoda
nig
dat h
et
een
mee
rwaa
rde
heef
t33
4540
38
Geb
ruik
van
de
elek
tron
isch
e le
erom
gevi
ng--
24--
28
Geb
ruik
van
het
leer
lingv
olgs
yste
em--
45--
33
Het
aan
tal l
erar
en d
at g
oed
op d
e ho
ogte
is v
an d
e co
mpu
term
ogel
ijkhe
den
is in
de
afge
lope
n vi
er
jaar
toeg
enom
en v
an g
emid
deld
6%
tot 2
�% in
200
5. H
et a
anta
l ler
aren
dat
mat
ig o
f sle
cht o
p de
ho
ogte
is v
an d
e m
ogel
ijkhe
den
van
ict i
s in
2005
in h
et b
asis
onde
rwijs
ged
aald
tot 1
9% e
n in
het
vo
ortg
ezet
ond
erw
ijs to
t �9%
. Daa
rmee
wor
dt in
toen
emen
de m
ate
aan
een
van
de n
oodz
akel
ijke
voor
waa
rden
voo
r geb
ruik
van
ict i
n he
t ond
erw
ijs v
olda
an: i
nzic
ht in
de
mog
elijk
hede
n va
n ic
t vo
or h
et e
igen
ond
erw
ijs. D
it in
zich
t is h
et v
ertr
ekpu
nt o
m v
ervo
lgen
s de
beno
digd
e di
dact
isch
e va
ardi
ghed
en te
ver
wer
ven
voor
daa
dwer
kelij
k ge
brui
k bi
j het
lesg
even
.
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar30 30 09-11-2006 13:59:43
3Ke
nnis
en
vaar
digh
eden
�.�
Des
kund
ighe
id v
an le
rare
nIc
t-m
anag
emen
tD
e te
chni
sche
vaa
rdig
hede
n va
n le
rare
n vo
or h
et b
edie
nen
van
com
pute
rs n
emen
stee
ds v
erde
r toe
. Vo
lgen
s het
ict-
man
agem
ent b
esch
ikt �
0-90
% v
an d
e le
rare
n ov
er v
oldo
ende
bas
isva
ardi
ghed
en
voor
geb
ruik
van
stan
daar
dtoe
pass
inge
n zo
als i
nter
net e
n te
kstv
erw
erki
ng. O
ok d
e di
dact
isch
e va
ardi
ghed
en n
emen
stee
ds m
eer t
oe. A
cht v
an d
e tie
n le
rare
n in
het
bas
ison
derw
ijs e
n ze
s van
de
tien
lera
ren
in h
et v
oort
geze
t ond
erw
ijs is
vol
gens
het
man
agem
ent v
oldo
ende
toeg
erus
t om
ict t
e ge
brui
ken
bij h
et le
sgev
en.
tabe
l �.1:
Per
cent
age
lera
ren
met
vol
doen
de /
goed
e be
heer
sing
van
ict-
vaar
digh
eden
vol
gens
ict-
man
agem
ent (
bron
nen:
200
�-20
04: I
CT-o
nder
wijs
mon
itor
; 200
5: In
spec
tie
van
het o
nder
wijs
)
Ict-
vaar
digh
eden
po
vo
03-0
404
-05
05-0
603
-04
04-0
505
-06
Basi
svaa
rdig
hede
n (t
ekst
verw
erki
ng in
tern
et)
7880
8974
7683
Did
acti
sche
toep
assi
ngen
van
ict (
gebr
uik
ict i
n he
t ond
erw
ijs)
6770
8146
4862
Lera
ren
Lera
ren
vind
en in
min
dere
mat
e da
n he
t ict
-man
agem
ent d
at zi
j toe
geru
st zi
jn o
m ic
t bij
het l
esge
ven
te g
ebru
iken
. Hoe
wel
edu
catie
ve so
ftw
are
en co
nten
t inm
idde
ls m
eer d
an 2
5 ja
ar in
alle
rlei v
orm
en
voor
het
ond
erw
ijs b
esch
ikba
ar is
, vin
dt sl
echt
s de
helft
van
de
lera
ren
in h
et b
asis
onde
rwijs
de
eige
n va
ardi
ghed
en in
did
actis
ch g
ebru
ik v
an e
duca
tieve
soft
war
e en
cont
ent o
p ge
vord
erd
nive
au.
In h
et v
oorg
ezet
ond
erw
ijs g
eeft
een
derd
e va
n de
lera
ren
aan
op g
evor
derd
niv
eau
gebr
uik
te k
unne
n m
aken
van
de
com
pute
r als
did
actis
ch h
ulpm
idde
l. M
et e
en e
lekt
roni
sche
leer
omge
ving
voe
lt ee
n kw
art v
an d
e le
rare
n zi
ch v
ertr
ouw
d.
tabe
l �.2
: Per
cent
age
lera
ren
met
(zee
r) g
evor
derd
niv
eau
ict-
vaar
digh
eden
(bro
n: t
ns
nip
o, 2
00�-
2005
)
Ict-
vaar
digh
eden
po
vo
03-0
404
-05
05-0
603
-04
04-0
505
-06
Geb
ruik
van
de
com
pute
r als
did
acti
sch
hulp
mid
del
4349
4632
Org
anis
eren
van
less
en w
aari
n ic
t wor
dt g
ebru
ikt
3131
4339
Geb
ruik
van
edu
cati
eve
prog
ram
mat
uur
5351
6636
Beoo
rdel
en v
an d
e br
uikb
aarh
eid
van
prog
ram
mat
uur
4043
4444
Inte
grer
en v
an ic
t in
uw o
nder
wijs
zoda
nig
dat h
et
een
mee
rwaa
rde
heef
t33
4540
38
Geb
ruik
van
de
elek
tron
isch
e le
erom
gevi
ng--
24--
28
Geb
ruik
van
het
leer
lingv
olgs
yste
em--
45--
33
Het
aan
tal l
erar
en d
at g
oed
op d
e ho
ogte
is v
an d
e co
mpu
term
ogel
ijkhe
den
is in
de
afge
lope
n vi
er
jaar
toeg
enom
en v
an g
emid
deld
6%
tot 2
�% in
200
5. H
et a
anta
l ler
aren
dat
mat
ig o
f sle
cht o
p de
ho
ogte
is v
an d
e m
ogel
ijkhe
den
van
ict i
s in
2005
in h
et b
asis
onde
rwijs
ged
aald
tot 1
9% e
n in
het
vo
ortg
ezet
ond
erw
ijs to
t �9%
. Daa
rmee
wor
dt in
toen
emen
de m
ate
aan
een
van
de n
oodz
akel
ijke
voor
waa
rden
voo
r geb
ruik
van
ict i
n he
t ond
erw
ijs v
olda
an: i
nzic
ht in
de
mog
elijk
hede
n va
n ic
t vo
or h
et e
igen
ond
erw
ijs. D
it in
zich
t is h
et v
ertr
ekpu
nt o
m v
ervo
lgen
s de
beno
digd
e di
dact
isch
e va
ardi
ghed
en te
ver
wer
ven
voor
daa
dwer
kelij
k ge
brui
k bi
j het
lesg
even
.
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar31 31 09-11-2006 13:59:43
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na �
2/��
figu
ur 15
: Per
cent
age
lera
ren
mat
ig/s
lech
t op
de h
oogt
e va
n de
mog
elijk
hede
n di
e ic
t te
bied
en h
eeft
(tn
s n
ipo,
200
1-20
05)
�.�
Sa
men
wer
king
Vo
or h
et o
pbou
wen
van
des
kund
ighe
id is
sam
enw
erki
ng m
et a
nder
e sc
hole
n va
n gr
oot b
elan
g.
Het
aan
tal s
amen
wer
king
sver
band
en o
p he
t geb
ied
van
ict i
s in
de a
fgel
open
jare
n in
het
bas
ison
der-
wijs
ster
k ge
steg
en. I
n de
per
iode
200
0 –
2005
is h
et a
anta
l sam
enw
erki
ngsv
erba
nden
geg
roei
d va
n 50
naa
r ��0
(figu
ur 16
).
figu
ur 16
: Aan
tal i
ct-s
amen
wer
king
sver
band
en (
bron
nen:
Obe
ron,
200
2 ��
; 200
6 ��
)
In 2
002
part
icip
eerd
e 45
% v
an d
e ba
siss
chol
en in
sam
enw
erki
ngsv
erba
nden
. In
2005
is d
it aa
ntal
ge
steg
en to
t 6�%
. In
tota
al is
16%
van
de
basi
ssch
olen
op
het g
ebie
d va
n ic
t nie
t bet
rokk
en b
ij (fo
rmel
e) sa
men
wer
king
met
and
ere
scho
len.
Voo
r de
over
ige
16%
van
de
scho
len
is o
nbek
end
of
ze d
eel u
it m
aken
van
een
sam
enw
erki
ngsv
erba
nd (fi
guur
17).
Sam
enw
erki
ng tu
ssen
scho
len
is
voor
al g
eric
ht o
p he
t uitw
isse
len
van
kenn
is e
n er
vari
ngen
rond
toep
assi
ngen
van
ict.
Daa
rnaa
st
zijn
sam
enw
erki
ngsv
erba
nden
act
ief b
ij he
t bun
dele
n va
n de
ond
erw
ijsvr
aag
waa
rbij
het s
amen
-w
erki
ngsv
erba
nd o
ptre
edt a
ls in
term
edia
ir tu
ssen
scho
len
en m
arkt
part
ijen.
Als
bel
angr
ijkst
e su
cces
fact
or n
oem
t 65%
van
de
sam
enw
erki
ngsv
erba
nden
het
uitw
isse
len
van
kenn
is e
n er
vari
ngen
(O
bero
n, 2
006)
. Sam
enw
erki
ngsv
erba
nden
func
tione
ren
als z
ogen
oem
de ‘c
omm
uniti
es o
f pra
ctic
e’
ofw
el ‘p
rofe
ssio
nal l
earn
ing
com
mun
ities
’ en
drag
en zo
bij
aan
de d
esku
ndig
heid
van
de
lera
ren.
figu
ur 17
: Aan
tal s
chol
en a
ange
slot
en b
ij ee
n ic
t-sa
men
wer
king
sver
band
(bro
nnen
: Obe
ron,
200
2; 2
006)
In h
et v
oort
geze
t ond
erw
ijs k
ieze
n m
inde
r sch
olen
voo
r sam
enw
erki
ng o
p he
t geb
ied
van
ict i
n ee
n (in
terb
estu
urlij
k of
intr
abes
tuur
lijk)
sam
enw
erki
ngsv
erba
nd m
aar h
eeft
ict-
sam
enw
erki
ng v
eela
l ee
n pr
ojec
tmat
ig k
arak
ter.
Het
del
en e
n ge
zam
enlij
k on
twik
kele
n va
n ke
nnis
is o
ok in
het
voo
rtge
zet
onde
rwijs
een
bel
angr
ijk m
otie
f voo
r sam
enw
erki
ng. V
eel v
oork
omen
de th
ema’
s in
het v
oort
geze
t on
derw
ijs w
aaro
p sc
hole
n sa
men
wer
ken
zijn
(Obe
ron,
200
5 ��
): on
twik
kele
n va
n ee
n vi
sie
op h
et g
ebru
ik v
an ic
t; on
twik
kelin
g va
n ed
ucat
ieve
cont
ent i
n re
latie
tot h
et g
ebru
ik v
an e
en e
lekt
roni
sche
leer
omge
ving
; de
skun
digh
eids
bevo
rder
ing
voor
de
dida
ctie
k va
n va
kger
icht
e ic
t-to
epas
sing
en.
��
Obe
ron,
(200
2).F
ocus
op
sam
enw
erki
ng.B
esch
ikba
arv
iaw
ww
.icto
psch
ool.n
et/o
nder
zoek
�8
Obe
ron,
(200
6).O
ntw
ikke
linge
nin
ICT-
sam
enw
erki
ngin
het
pri
mai
rond
erw
ijs.B
esch
ikba
arv
iaw
ww
.icto
psch
ool.n
et/o
nder
zoek
�9
Obe
ron,
(200
5).H
etV
Oin
bew
egin
g.B
esch
ikba
arv
iaw
ww
.icto
psch
ool.n
et/o
nder
zoek
■ ■ ■
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar32 32 09-11-2006 13:59:45
figu
ur 15
: Per
cent
age
lera
ren
mat
ig/s
lech
t op
de h
oogt
e va
n de
mog
elijk
hede
n di
e ic
t te
bied
en h
eeft
(tn
s n
ipo,
200
1-20
05)
�.�
Sa
men
wer
king
Vo
or h
et o
pbou
wen
van
des
kund
ighe
id is
sam
enw
erki
ng m
et a
nder
e sc
hole
n va
n gr
oot b
elan
g.
Het
aan
tal s
amen
wer
king
sver
band
en o
p he
t geb
ied
van
ict i
s in
de a
fgel
open
jare
n in
het
bas
ison
der-
wijs
ster
k ge
steg
en. I
n de
per
iode
200
0 –
2005
is h
et a
anta
l sam
enw
erki
ngsv
erba
nden
geg
roei
d va
n 50
naa
r ��0
(figu
ur 16
).
figu
ur 16
: Aan
tal i
ct-s
amen
wer
king
sver
band
en (
bron
nen:
Obe
ron,
200
2 ��
; 200
6 ��
)
In 2
002
part
icip
eerd
e 45
% v
an d
e ba
siss
chol
en in
sam
enw
erki
ngsv
erba
nden
. In
2005
is d
it aa
ntal
ge
steg
en to
t 6�%
. In
tota
al is
16%
van
de
basi
ssch
olen
op
het g
ebie
d va
n ic
t nie
t bet
rokk
en b
ij (fo
rmel
e) sa
men
wer
king
met
and
ere
scho
len.
Voo
r de
over
ige
16%
van
de
scho
len
is o
nbek
end
of
ze d
eel u
it m
aken
van
een
sam
enw
erki
ngsv
erba
nd (fi
guur
17).
Sam
enw
erki
ng tu
ssen
scho
len
is
voor
al g
eric
ht o
p he
t uitw
isse
len
van
kenn
is e
n er
vari
ngen
rond
toep
assi
ngen
van
ict.
Daa
rnaa
st
zijn
sam
enw
erki
ngsv
erba
nden
act
ief b
ij he
t bun
dele
n va
n de
ond
erw
ijsvr
aag
waa
rbij
het s
amen
-w
erki
ngsv
erba
nd o
ptre
edt a
ls in
term
edia
ir tu
ssen
scho
len
en m
arkt
part
ijen.
Als
bel
angr
ijkst
e su
cces
fact
or n
oem
t 65%
van
de
sam
enw
erki
ngsv
erba
nden
het
uitw
isse
len
van
kenn
is e
n er
vari
ngen
(O
bero
n, 2
006)
. Sam
enw
erki
ngsv
erba
nden
func
tione
ren
als z
ogen
oem
de ‘c
omm
uniti
es o
f pra
ctic
e’
ofw
el ‘p
rofe
ssio
nal l
earn
ing
com
mun
ities
’ en
drag
en zo
bij
aan
de d
esku
ndig
heid
van
de
lera
ren.
figu
ur 17
: Aan
tal s
chol
en a
ange
slot
en b
ij ee
n ic
t-sa
men
wer
king
sver
band
(bro
nnen
: Obe
ron,
200
2; 2
006)
In h
et v
oort
geze
t ond
erw
ijs k
ieze
n m
inde
r sch
olen
voo
r sam
enw
erki
ng o
p he
t geb
ied
van
ict i
n ee
n (in
terb
estu
urlij
k of
intr
abes
tuur
lijk)
sam
enw
erki
ngsv
erba
nd m
aar h
eeft
ict-
sam
enw
erki
ng v
eela
l ee
n pr
ojec
tmat
ig k
arak
ter.
Het
del
en e
n ge
zam
enlij
k on
twik
kele
n va
n ke
nnis
is o
ok in
het
voo
rtge
zet
onde
rwijs
een
bel
angr
ijk m
otie
f voo
r sam
enw
erki
ng. V
eel v
oork
omen
de th
ema’
s in
het v
oort
geze
t on
derw
ijs w
aaro
p sc
hole
n sa
men
wer
ken
zijn
(Obe
ron,
200
5 ��
): on
twik
kele
n va
n ee
n vi
sie
op h
et g
ebru
ik v
an ic
t; on
twik
kelin
g va
n ed
ucat
ieve
cont
ent i
n re
latie
tot h
et g
ebru
ik v
an e
en e
lekt
roni
sche
leer
omge
ving
; de
skun
digh
eids
bevo
rder
ing
voor
de
dida
ctie
k va
n va
kger
icht
e ic
t-to
epas
sing
en.
��
Obe
ron,
(200
2).F
ocus
op
sam
enw
erki
ng.B
esch
ikba
arv
iaw
ww
.icto
psch
ool.n
et/o
nder
zoek
�8
Obe
ron,
(200
6).O
ntw
ikke
linge
nin
ICT-
sam
enw
erki
ngin
het
pri
mai
rond
erw
ijs.B
esch
ikba
arv
iaw
ww
.icto
psch
ool.n
et/o
nder
zoek
�9
Obe
ron,
(200
5).H
etV
Oin
bew
egin
g.B
esch
ikba
arv
iaw
ww
.icto
psch
ool.n
et/o
nder
zoek
■ ■ ■
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar33 33 09-11-2006 13:59:46
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na �
4/�5
Via
de b
and
Kenn
isne
t Ict
op
Scho
ol o
nder
steu
nt sc
hole
n zo
veel
mog
elijk
via
de
band
van
bes
taan
de o
rgan
isat
ies.
Ond
erst
aand
e fig
uren
illu
stre
ren
de e
ffec
tivite
it va
n de
ze k
eten
bena
deri
ng. F
iguu
r 1�
laat
zien
dat
Ic
t op
Scho
ol v
olge
ns d
e sa
men
wer
king
sver
band
en d
e be
lang
rijks
te p
artij
is d
ie h
en o
nder
steu
ning
bi
edt.
Verd
er la
at d
eze
figuu
r zie
n da
t sam
enw
erki
ngsv
erba
nden
ook
ond
erlin
g vo
or e
lkaa
r van
be
lang
zijn
. Ver
volg
ens b
lijkt
uit
figuu
r 19
zien
dat
de
sam
enw
erki
ngsv
erba
nden
op
hun
beur
t voo
r de
scho
len
een
netw
erk
vorm
en w
aar z
ij de
mee
ste
onde
rste
unin
g vi
nden
.
figu
ur 1�
: Gro
epen
en
inst
anti
es d
ie sa
men
wer
king
sver
band
en in
het
afg
elop
en ja
ar in
bel
angr
ijke
mat
e he
bben
on
ders
teun
d (b
ron:
tn
s n
ipo,
200
5)
figu
ur 19
: Gro
epen
en
inst
anti
es d
ie b
asis
scho
len
in h
et a
fgel
open
jaar
in b
elan
grijk
e m
ate
hebb
en o
nder
steu
nd (b
ron:
tn
s n
ipo,
200
5)
Leer
linge
nIn
de
leef
tijds
groe
p tw
aalf
tot v
eert
ien
jaar
is 9
6% v
an d
e le
erlin
gen
wek
elijk
s act
ief o
p he
t int
erne
t. O
nder
kin
dere
n va
n ze
s tot
elf
jaar
is h
et g
ebru
ik v
an in
tern
et g
este
gen
van
4�%
in 2
00�
naar
71%
in
2005
(Sik
kem
a, 2
005
�0).
De
leer
linge
n di
e m
omen
teel
de
scho
len
voor
bas
ison
derw
ijs e
n vo
ortg
ezet
on
derw
ijs b
evol
ken,
zijn
opg
egro
eid
met
inst
ant m
essa
ging
, cha
t, e-
mai
l en
gam
es. I
nstr
umen
tele
va
ardi
ghed
en d
ie n
odig
zijn
voo
r het
om
gaan
met
com
pute
rvoo
rzie
ning
en v
erw
erve
n le
erlin
gen
voor
al b
uite
n sc
hool
. Thu
isge
brui
k le
vert
een
gro
tere
bijd
rage
aan
de
ict-
vaar
digh
eden
van
leer
linge
n da
n sc
hool
(Kuh
lem
eier
& H
emke
r, 20
05 ��
; De
Haa
n &
Huy
sman
s, 20
02 ��
; Ten
Bru
mm
elhu
is, 1
99�
��).
De
mee
ste
leer
linge
n be
schi
kken
thui
s ove
r com
pute
rvoo
rzie
ning
en. I
ndie
n le
erlin
gen
thui
s gee
n to
egan
g he
bben
tot c
ompu
ters
is so
ciaa
l eco
nom
isch
e ac
hter
stan
d de
bel
angr
ijkst
e ve
rkla
rend
e fa
ctor
(OEC
D, 2
006)
. Een
aan
tal g
emee
ntes
in o
ns la
nd st
elt i
n he
t kad
er v
an a
rmoe
debe
leid
en
best
rijdi
ng v
an so
cial
e ac
hter
stan
d aa
n de
ze g
ezin
nen
com
pute
rvoo
rzie
ning
en b
esch
ikba
ar.
Uit
onde
rzoe
k na
ar h
et b
esch
ikba
ar st
elle
n va
n co
mpu
ters
kom
t naa
r vor
en d
at th
uisb
ezit
van
com
pute
rs b
ijdra
agt a
an h
et v
erkl
eine
n va
n ac
hter
stan
d va
n de
ze le
erlin
gen
op h
et g
ebie
d va
n di
gita
le v
aard
ighe
den
bij b
inne
nkom
st in
het
voo
rtge
zet o
nder
wijs
(Em
mel
ot e
n Fe
lix, 2
006
��).
Leer
linge
n zi
jn o
p st
eeds
jong
ere
leef
tijd
mee
r ver
trou
wd
met
toep
assi
ngen
van
ict.
In 19
99 w
as
min
der d
an d
e he
lft v
an d
e le
erlin
gen
in st
aat o
p de
com
pute
r een
pla
atje
aan
een
ver
haal
toe
te
voeg
en. I
n 20
06 b
ehee
rsen
neg
en v
an d
e tie
n le
erlin
gen
in d
e bo
venb
ouw
van
het
bas
ison
derw
ijs
deze
vaa
rdig
heid
. Nog
ster
ker g
este
gen
in d
e af
gelo
pen
jare
n zi
jn d
e va
ardi
ghed
en v
an le
erlin
gen
op
het g
ebie
d va
n in
tern
et to
epas
sing
en. T
erw
ijl in
1999
slec
hts 1
9% v
an d
e le
erlin
gen
uit d
e bo
venb
ouw
va
n he
t bas
ison
derw
ijs e
en e
-mai
l kon
ver
stur
en, w
ordt
dit
in 2
006
door
mee
r dan
90%
van
de
leer
linge
n be
heer
st. T
abel
�.�
gee
ft e
en o
verz
icht
van
de
vaar
digh
eden
die
leer
linge
n in
1999
en
2006
zond
er h
ulp
op d
e co
mpu
ter k
unne
n ui
tvoe
ren.
20S
ikke
ma,
P.(
2005
).Jo
nger
en2
005.
Am
ster
dam
:Qri
us.B
esch
ikba
arv
iaw
ww
.het
jong
eren
onde
rzoe
k.nl
2�
Kuhl
emei
er,H
.en
B.H
emke
r(20
05).
Com
pute
rgeb
ruik
thui
sen
inte
rnet
vaar
digh
eden
inh
etv
oort
geze
tond
erw
ijs.P
edag
ogis
che
Stud
iën
82,p
.��5-
��6.
22
H
aan,
J.d
e,e
nF.
Huy
sman
s(20
02).
Van
huis
uit
dig
ital
.Ver
wer
ving
van
dig
ital
eva
ardi
ghed
netu
ssen
thui
smili
eue
nsc
hool
.Den
Haa
g:S
CP2�
Br
umm
elhu
is,A
.C.A
.ten
(�99
8).I
CT-m
onit
or�9
9�-�
998:
voo
rtge
zeto
nder
wijs
.Ens
ched
e:U
nive
rsie
itT
wen
te.
2�E
mm
elot
,Y.e
nC.
Fel
ix(
2006
).D
edi
gita
lek
loof
ove
rbru
gd:o
nder
zoek
naa
rde
(pot
enti
ële)
eff
ecte
nva
nde
rege
ling
PC-v
oorz
ieni
ngv
and
ege
mee
nte
Amst
erda
m.A
mst
erda
m:S
CO-
kohn
stam
min
stit
uut.
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar34 34 09-11-2006 13:59:48
Via
de b
and
Kenn
isne
t Ict
op
Scho
ol o
nder
steu
nt sc
hole
n zo
veel
mog
elijk
via
de
band
van
bes
taan
de o
rgan
isat
ies.
Ond
erst
aand
e fig
uren
illu
stre
ren
de e
ffec
tivite
it va
n de
ze k
eten
bena
deri
ng. F
iguu
r 1�
laat
zien
dat
Ic
t op
Scho
ol v
olge
ns d
e sa
men
wer
king
sver
band
en d
e be
lang
rijks
te p
artij
is d
ie h
en o
nder
steu
ning
bi
edt.
Verd
er la
at d
eze
figuu
r zie
n da
t sam
enw
erki
ngsv
erba
nden
ook
ond
erlin
g vo
or e
lkaa
r van
be
lang
zijn
. Ver
volg
ens b
lijkt
uit
figuu
r 19
zien
dat
de
sam
enw
erki
ngsv
erba
nden
op
hun
beur
t voo
r de
scho
len
een
netw
erk
vorm
en w
aar z
ij de
mee
ste
onde
rste
unin
g vi
nden
.
figu
ur 1�
: Gro
epen
en
inst
anti
es d
ie sa
men
wer
king
sver
band
en in
het
afg
elop
en ja
ar in
bel
angr
ijke
mat
e he
bben
on
ders
teun
d (b
ron:
tn
s n
ipo,
200
5)
figu
ur 19
: Gro
epen
en
inst
anti
es d
ie b
asis
scho
len
in h
et a
fgel
open
jaar
in b
elan
grijk
e m
ate
hebb
en o
nder
steu
nd (b
ron:
tn
s n
ipo,
200
5)
Leer
linge
nIn
de
leef
tijds
groe
p tw
aalf
tot v
eert
ien
jaar
is 9
6% v
an d
e le
erlin
gen
wek
elijk
s act
ief o
p he
t int
erne
t. O
nder
kin
dere
n va
n ze
s tot
elf
jaar
is h
et g
ebru
ik v
an in
tern
et g
este
gen
van
4�%
in 2
00�
naar
71%
in
2005
(Sik
kem
a, 2
005
�0).
De
leer
linge
n di
e m
omen
teel
de
scho
len
voor
bas
ison
derw
ijs e
n vo
ortg
ezet
on
derw
ijs b
evol
ken,
zijn
opg
egro
eid
met
inst
ant m
essa
ging
, cha
t, e-
mai
l en
gam
es. I
nstr
umen
tele
va
ardi
ghed
en d
ie n
odig
zijn
voo
r het
om
gaan
met
com
pute
rvoo
rzie
ning
en v
erw
erve
n le
erlin
gen
voor
al b
uite
n sc
hool
. Thu
isge
brui
k le
vert
een
gro
tere
bijd
rage
aan
de
ict-
vaar
digh
eden
van
leer
linge
n da
n sc
hool
(Kuh
lem
eier
& H
emke
r, 20
05 ��
; De
Haa
n &
Huy
sman
s, 20
02 ��
; Ten
Bru
mm
elhu
is, 1
99�
��).
De
mee
ste
leer
linge
n be
schi
kken
thui
s ove
r com
pute
rvoo
rzie
ning
en. I
ndie
n le
erlin
gen
thui
s gee
n to
egan
g he
bben
tot c
ompu
ters
is so
ciaa
l eco
nom
isch
e ac
hter
stan
d de
bel
angr
ijkst
e ve
rkla
rend
e fa
ctor
(OEC
D, 2
006)
. Een
aan
tal g
emee
ntes
in o
ns la
nd st
elt i
n he
t kad
er v
an a
rmoe
debe
leid
en
best
rijdi
ng v
an so
cial
e ac
hter
stan
d aa
n de
ze g
ezin
nen
com
pute
rvoo
rzie
ning
en b
esch
ikba
ar.
Uit
onde
rzoe
k na
ar h
et b
esch
ikba
ar st
elle
n va
n co
mpu
ters
kom
t naa
r vor
en d
at th
uisb
ezit
van
com
pute
rs b
ijdra
agt a
an h
et v
erkl
eine
n va
n ac
hter
stan
d va
n de
ze le
erlin
gen
op h
et g
ebie
d va
n di
gita
le v
aard
ighe
den
bij b
inne
nkom
st in
het
voo
rtge
zet o
nder
wijs
(Em
mel
ot e
n Fe
lix, 2
006
��).
Leer
linge
n zi
jn o
p st
eeds
jong
ere
leef
tijd
mee
r ver
trou
wd
met
toep
assi
ngen
van
ict.
In 19
99 w
as
min
der d
an d
e he
lft v
an d
e le
erlin
gen
in st
aat o
p de
com
pute
r een
pla
atje
aan
een
ver
haal
toe
te
voeg
en. I
n 20
06 b
ehee
rsen
neg
en v
an d
e tie
n le
erlin
gen
in d
e bo
venb
ouw
van
het
bas
ison
derw
ijs
deze
vaa
rdig
heid
. Nog
ster
ker g
este
gen
in d
e af
gelo
pen
jare
n zi
jn d
e va
ardi
ghed
en v
an le
erlin
gen
op
het g
ebie
d va
n in
tern
et to
epas
sing
en. T
erw
ijl in
1999
slec
hts 1
9% v
an d
e le
erlin
gen
uit d
e bo
venb
ouw
va
n he
t bas
ison
derw
ijs e
en e
-mai
l kon
ver
stur
en, w
ordt
dit
in 2
006
door
mee
r dan
90%
van
de
leer
linge
n be
heer
st. T
abel
�.�
gee
ft e
en o
verz
icht
van
de
vaar
digh
eden
die
leer
linge
n in
1999
en
2006
zond
er h
ulp
op d
e co
mpu
ter k
unne
n ui
tvoe
ren.
20S
ikke
ma,
P.(
2005
).Jo
nger
en2
005.
Am
ster
dam
:Qri
us.B
esch
ikba
arv
iaw
ww
.het
jong
eren
onde
rzoe
k.nl
2�
Kuhl
emei
er,H
.en
B.H
emke
r(20
05).
Com
pute
rgeb
ruik
thui
sen
inte
rnet
vaar
digh
eden
inh
etv
oort
geze
tond
erw
ijs.P
edag
ogis
che
Stud
iën
82,p
.��5-
��6.
22
H
aan,
J.d
e,e
nF.
Huy
sman
s(20
02).
Van
huis
uit
dig
ital
.Ver
wer
ving
van
dig
ital
eva
ardi
ghed
netu
ssen
thui
smili
eue
nsc
hool
.Den
Haa
g:S
CP2�
Br
umm
elhu
is,A
.C.A
.ten
(�99
8).I
CT-m
onit
or�9
9�-�
998:
voo
rtge
zeto
nder
wijs
.Ens
ched
e:U
nive
rsie
itT
wen
te.
2�E
mm
elot
,Y.e
nC.
Fel
ix(
2006
).D
edi
gita
lek
loof
ove
rbru
gd:o
nder
zoek
naa
rde
(pot
enti
ële)
eff
ecte
nva
nde
rege
ling
PC-v
oorz
ieni
ngv
and
ege
mee
nte
Amst
erda
m.A
mst
erda
m:S
CO-
kohn
stam
min
stit
uut.
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar35 35 09-11-2006 13:59:49
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na �
6/�7
tabe
l �.�
: Ove
rzic
ht v
an v
aard
ighe
den
die
leer
linge
n ui
t de
bove
nbou
w v
an h
et b
asis
onde
rwijs
naa
r eig
en m
enin
g zo
nder
hul
p op
de
com
pute
r uit
voer
en. (
bron
nen:
ICT-
mon
itor
, 199
9; E
valu
atie
Dip
lom
a Ve
ilig
Inte
rnet
, 200
6 G
egev
ens v
oor 2
006
zijn
indi
cati
ef.)
Alg
emee
n��
�� (g
roep
�)
�00�
(gro
ep �
, �, �
)
Een
teks
t typ
en e
n be
war
en o
p de
com
pute
r78
95
Een
zin
op e
en a
nder
e pl
aats
in e
en v
erha
al z
ette
n64
85
Geb
ruik
mak
en v
an sp
ellin
gsco
ntro
le48
83
Best
aand
pla
atje
in e
en v
erha
al to
evoe
gen
4188
Ik k
an e
en cd
-bra
nden
--45
E-m
ail
Ik k
an e
en e
-mai
l ver
stur
en19
91
Ik k
an e
en e
-mai
l bea
ntw
oord
en18
93
Ik k
an e
en e
-mai
l doo
rstu
ren
1583
Ik k
an e
en b
ijlag
e m
eest
uren
756
Ik k
an su
rfen
op
inte
rnet
2997
Ik k
an e
en in
tern
et-p
agin
a ui
tpri
nten
2788
Ik k
an g
ebru
ik m
aken
van
een
zoek
mac
hine
2596
Ik k
an e
en b
esta
nd v
an in
tern
et d
ownl
oade
n15
68
Ik k
an ch
atte
n17
79
Ik k
an e
en e
igen
hom
epag
e /p
rofie
l mak
en--
51
Ik k
an o
mga
an m
et M
SN--
84
Veili
ghei
dW
anne
er le
erlin
gen
in d
e le
eftij
d va
n 10
-14
jaar
thui
s int
erne
t geb
ruik
en, l
et 6
4% v
an d
e ou
ders
m
eest
al o
p he
n. O
p sc
hool
wor
den
leer
linge
n sc
herp
er in
de
gate
n ge
houd
en. V
olge
ns �
�% v
an d
e le
erlin
gen
is e
r op
scho
ol ie
man
d di
e he
n in
de
gate
n ho
udt a
ls ze
op
inte
rnet
act
ief z
ijn. N
aarm
ate
leer
linge
n ou
der z
ijn, v
oele
n zi
j zic
h ve
ilige
r op
inte
rnet
. In
het b
asis
onde
rwijs
gee
ft e
ende
rde
van
de
leer
linge
n aa
n zi
ch n
iet v
eilig
op
inte
rnet
te v
oele
n. In
het
eer
ste
jaar
voo
rtge
zet o
nder
wijs
gel
dt d
at
nog
voor
26%
van
de
leer
linge
n en
in h
et tw
eede
jaar
voo
rtge
zet o
nder
wijs
voe
lt 22
% zi
ch n
iet v
eilig
op
inte
rnet
. Naa
rmat
e le
erlin
gen
oude
r wor
den
voel
en zi
j zic
h ve
ilige
r op
inte
rnet
. Dez
e tr
end
is
verg
elijk
baar
met
het
voo
rkom
en v
an o
nlin
e pe
sten
. In
het b
asis
onde
rwijs
zegt
20%
van
de
leer
linge
n da
t ze
onlin
e w
orde
n ge
pest
. In
het t
wee
de le
erja
ar v
an h
et v
oort
geze
t ond
erw
ijs is
dit
geda
ald
tot
10%
. In
het a
lgem
een
geld
t voo
r lee
rling
en d
at e
en g
evoe
l van
vei
lighe
id in
de
klas
of l
eero
mge
ving
ee
n be
lang
rijke
voo
rwaa
rde
is v
oor l
eren
. Afg
emet
en a
an h
et g
evoe
l van
(on)
veili
ghei
d is
inte
rnet
al
s lee
rom
gevi
ng v
oor l
eerli
ngen
in h
et b
asis
onde
rwijs
mee
r ris
icov
ol d
an v
oor l
eerli
ngen
uit
het
voor
tgez
et o
nder
wijs
. Een
bep
erkt
e gr
oep
leer
linge
n (10
-20%
) is k
wet
sbaa
r op
inte
rnet
: zij
wor
den
min
sten
s een
kee
r per
maa
nd o
nlin
e ge
pest
(IVO
, 200
6). D
e re
sulta
ten
illus
trer
en d
at b
ij ge
brui
k va
n in
tern
et v
oor s
choo
ltake
n ni
et a
lleen
de
leer
- en
info
rmat
ieva
ardi
ghed
en v
an le
erlin
gen
aand
acht
ve
rdie
nen
maa
r ook
issu
es ro
ndom
maa
tsch
appe
lijke
nor
men
en
impl
icat
ies v
an co
mpu
terg
ebru
ik.
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar36 36 09-11-2006 13:59:49
tabe
l �.�
: Ove
rzic
ht v
an v
aard
ighe
den
die
leer
linge
n ui
t de
bove
nbou
w v
an h
et b
asis
onde
rwijs
naa
r eig
en m
enin
g zo
nder
hul
p op
de
com
pute
r uit
voer
en. (
bron
nen:
ICT-
mon
itor
, 199
9; E
valu
atie
Dip
lom
a Ve
ilig
Inte
rnet
, 200
6 G
egev
ens v
oor 2
006
zijn
indi
cati
ef.)
Alg
emee
n��
�� (g
roep
�)
�00�
(gro
ep �
, �, �
)
Een
teks
t typ
en e
n be
war
en o
p de
com
pute
r78
95
Een
zin
op e
en a
nder
e pl
aats
in e
en v
erha
al z
ette
n64
85
Geb
ruik
mak
en v
an sp
ellin
gsco
ntro
le48
83
Best
aand
pla
atje
in e
en v
erha
al to
evoe
gen
4188
Ik k
an e
en cd
-bra
nden
--45
E-m
ail
Ik k
an e
en e
-mai
l ver
stur
en19
91
Ik k
an e
en e
-mai
l bea
ntw
oord
en18
93
Ik k
an e
en e
-mai
l doo
rstu
ren
1583
Ik k
an e
en b
ijlag
e m
eest
uren
756
Ik k
an su
rfen
op
inte
rnet
2997
Ik k
an e
en in
tern
et-p
agin
a ui
tpri
nten
2788
Ik k
an g
ebru
ik m
aken
van
een
zoek
mac
hine
2596
Ik k
an e
en b
esta
nd v
an in
tern
et d
ownl
oade
n15
68
Ik k
an ch
atte
n17
79
Ik k
an e
en e
igen
hom
epag
e /p
rofie
l mak
en--
51
Ik k
an o
mga
an m
et M
SN--
84
Veili
ghei
dW
anne
er le
erlin
gen
in d
e le
eftij
d va
n 10
-14
jaar
thui
s int
erne
t geb
ruik
en, l
et 6
4% v
an d
e ou
ders
m
eest
al o
p he
n. O
p sc
hool
wor
den
leer
linge
n sc
herp
er in
de
gate
n ge
houd
en. V
olge
ns �
�% v
an d
e le
erlin
gen
is e
r op
scho
ol ie
man
d di
e he
n in
de
gate
n ho
udt a
ls ze
op
inte
rnet
act
ief z
ijn. N
aarm
ate
leer
linge
n ou
der z
ijn, v
oele
n zi
j zic
h ve
ilige
r op
inte
rnet
. In
het b
asis
onde
rwijs
gee
ft e
ende
rde
van
de
leer
linge
n aa
n zi
ch n
iet v
eilig
op
inte
rnet
te v
oele
n. In
het
eer
ste
jaar
voo
rtge
zet o
nder
wijs
gel
dt d
at
nog
voor
26%
van
de
leer
linge
n en
in h
et tw
eede
jaar
voo
rtge
zet o
nder
wijs
voe
lt 22
% zi
ch n
iet v
eilig
op
inte
rnet
. Naa
rmat
e le
erlin
gen
oude
r wor
den
voel
en zi
j zic
h ve
ilige
r op
inte
rnet
. Dez
e tr
end
is
verg
elijk
baar
met
het
voo
rkom
en v
an o
nlin
e pe
sten
. In
het b
asis
onde
rwijs
zegt
20%
van
de
leer
linge
n da
t ze
onlin
e w
orde
n ge
pest
. In
het t
wee
de le
erja
ar v
an h
et v
oort
geze
t ond
erw
ijs is
dit
geda
ald
tot
10%
. In
het a
lgem
een
geld
t voo
r lee
rling
en d
at e
en g
evoe
l van
vei
lighe
id in
de
klas
of l
eero
mge
ving
ee
n be
lang
rijke
voo
rwaa
rde
is v
oor l
eren
. Afg
emet
en a
an h
et g
evoe
l van
(on)
veili
ghei
d is
inte
rnet
al
s lee
rom
gevi
ng v
oor l
eerli
ngen
in h
et b
asis
onde
rwijs
mee
r ris
icov
ol d
an v
oor l
eerli
ngen
uit
het
voor
tgez
et o
nder
wijs
. Een
bep
erkt
e gr
oep
leer
linge
n (10
-20%
) is k
wet
sbaa
r op
inte
rnet
: zij
wor
den
min
sten
s een
kee
r per
maa
nd o
nlin
e ge
pest
(IVO
, 200
6). D
e re
sulta
ten
illus
trer
en d
at b
ij ge
brui
k va
n in
tern
et v
oor s
choo
ltake
n ni
et a
lleen
de
leer
- en
info
rmat
ieva
ardi
ghed
en v
an le
erlin
gen
aand
acht
ve
rdie
nen
maa
r ook
issu
es ro
ndom
maa
tsch
appe
lijke
nor
men
en
impl
icat
ies v
an co
mpu
terg
ebru
ik.
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar37 37 09-11-2006 13:59:49
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na �
�/�9
4Ed
ucat
ieve
soft
war
een
cont
ent
Nau
wke
urig
inzi
cht i
n de
edu
cati
eve
prog
ram
ma’
s en
cont
ent d
ie d
aadw
erke
lijk
door
lera
ren
en
leer
linge
n w
orde
n ge
brui
kt o
ntbr
eekt
. Er i
s voo
ral i
nfor
mat
ie b
esch
ikba
ar o
ver h
et a
anbo
d va
n ed
ucat
ieve
soft
war
e en
cont
ent:
o.a.
via
NIC
L, p
rogr
amm
amat
rix
en K
enni
snet
.
Beho
efte
aan
bru
ikba
re e
duca
tieve
soft
war
e en
cont
ent b
ehoo
rt a
l mee
r dan
tien
jaar
tot d
e be
lang
-rij
kste
wen
sen
van
scho
len.
Ond
uide
lijk
is w
at p
reci
es d
e oo
rzaa
k is
van
dit
hard
nekk
ige
vraa
gstu
k:
onbe
kend
heid
van
scho
len
met
de
over
vloe
d aa
n pr
ogra
mm
a’s e
n co
nten
t, he
t nie
t kun
nen
vind
en
van
prog
ram
ma’
s die
aan
slui
ten
bij d
e be
hoef
ten
van
de sc
hool
of e
en m
ism
atch
tuss
en v
raag
en
aan
bod.
Ook
and
ere
land
en w
orst
elen
met
de
afst
emm
ing
tuss
en h
et a
anbo
d va
n di
gita
al
lesm
ater
iaal
en
het d
aadw
erke
lijk
gebr
uik
door
lera
ren
en le
erlin
gen
(Bec
ta, 2
006
��).
Een
kwar
t van
de
lera
ren
is v
an m
enin
g da
t edu
catie
ve u
itgev
ers b
ij de
leer
mid
dele
n di
e zi
j aa
nbie
den
op e
en g
oede
man
ier g
ebru
ik m
aken
van
ict.
Veer
tig p
roce
nt v
indt
dat
ict v
oldo
ende
aa
n bo
d ko
mt i
n de
met
hode
s. Ru
im e
en k
war
t van
de
lera
ren
is m
atig
tevr
eden
. Ler
aren
in h
et
basi
sond
erw
ijs e
n vo
ortg
ezet
ond
erw
ijs v
ersc
hille
n ni
et in
opv
attin
g ov
er d
e aa
ndac
ht d
ie ic
t krij
gt in
de
leer
mid
dele
n va
n ed
ucat
ieve
uitg
ever
ijen.
figu
ur 2
0: T
evre
denh
eid
van
lera
ren
in b
asis
onde
rwijs
en
voor
tgez
et o
nder
wijs
ove
r aan
dach
t voo
r ict
in le
erm
idde
len
van
educ
atie
ve u
itge
veri
jen
(bro
n: rn
s ni
po, 2
005)
Ond
anks
de
rede
lijke
tevr
eden
heid
van
lera
ren
over
het
ict-
geha
lte v
an d
e m
etho
des d
ie e
duca
tieve
ui
tgev
erije
n op
de
mar
kt b
reng
en, h
eeft
dri
ekw
art v
an d
e le
rare
n in
het
bas
ison
derw
ijs e
n vo
ortg
ezet
on
derw
ijs b
ehoe
fte
aan
mee
r bru
ikba
ar le
smat
eria
al e
n co
nten
t voo
r com
pute
rgeb
ruik
(TN
S N
IPO
, 20
05).
Ook
het
ict-
man
agem
ent i
s dez
e m
enin
g to
eged
aan
(zie
tabe
l 1.2
, zie
pag
ina
21/2
2).
Leer
linge
n be
schi
kken
in o
ns la
nd th
uis o
ver m
eer e
duca
tieve
cont
ent d
an le
erlin
gen
in a
nder
e la
nden
. Ver
der l
aten
inte
rnat
iona
le v
erge
lijki
ngen
van
de
OEC
D (2
006)
zien
dat
Ned
erla
nd h
et e
nige
la
nd te
r wer
eld
is w
aar m
eer l
eerli
ngen
in d
e th
uiss
ituat
ie g
ebru
ik m
aken
van
edu
catie
ve so
ftw
are
en co
nten
t (65
%) d
an v
an sc
hool
boek
en (4
5%).
Ove
r de
posi
tie v
an d
igita
al le
smat
eria
al in
rela
tie
tot s
choo
lboe
ken
alsm
ede
de a
fste
mm
ing
tuss
en v
raag
en
aanb
od o
p he
t geb
ied
van
soft
war
e en
co
nten
t zal
in d
e ko
men
de p
erio
de n
ader
ond
erzo
ek w
orde
n ve
rric
ht.
25
Bect
aIC
TRe
sear
ch(2
006)
.The
Bec
tare
view
200
6:E
vide
nce
onth
epr
ogre
sso
fICT
ine
duca
tion
.Bes
chik
baar
via
ww
w.b
ecta
.org
.uk
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar38 38 09-11-2006 13:59:50
4Ed
ucat
ieve
soft
war
een
cont
ent
Nau
wke
urig
inzi
cht i
n de
edu
cati
eve
prog
ram
ma’
s en
cont
ent d
ie d
aadw
erke
lijk
door
lera
ren
en
leer
linge
n w
orde
n ge
brui
kt o
ntbr
eekt
. Er i
s voo
ral i
nfor
mat
ie b
esch
ikba
ar o
ver h
et a
anbo
d va
n ed
ucat
ieve
soft
war
e en
cont
ent:
o.a.
via
NIC
L, p
rogr
amm
amat
rix
en K
enni
snet
.
Beho
efte
aan
bru
ikba
re e
duca
tieve
soft
war
e en
cont
ent b
ehoo
rt a
l mee
r dan
tien
jaar
tot d
e be
lang
-rij
kste
wen
sen
van
scho
len.
Ond
uide
lijk
is w
at p
reci
es d
e oo
rzaa
k is
van
dit
hard
nekk
ige
vraa
gstu
k:
onbe
kend
heid
van
scho
len
met
de
over
vloe
d aa
n pr
ogra
mm
a’s e
n co
nten
t, he
t nie
t kun
nen
vind
en
van
prog
ram
ma’
s die
aan
slui
ten
bij d
e be
hoef
ten
van
de sc
hool
of e
en m
ism
atch
tuss
en v
raag
en
aan
bod.
Ook
and
ere
land
en w
orst
elen
met
de
afst
emm
ing
tuss
en h
et a
anbo
d va
n di
gita
al
lesm
ater
iaal
en
het d
aadw
erke
lijk
gebr
uik
door
lera
ren
en le
erlin
gen
(Bec
ta, 2
006
��).
Een
kwar
t van
de
lera
ren
is v
an m
enin
g da
t edu
catie
ve u
itgev
ers b
ij de
leer
mid
dele
n di
e zi
j aa
nbie
den
op e
en g
oede
man
ier g
ebru
ik m
aken
van
ict.
Veer
tig p
roce
nt v
indt
dat
ict v
oldo
ende
aa
n bo
d ko
mt i
n de
met
hode
s. Ru
im e
en k
war
t van
de
lera
ren
is m
atig
tevr
eden
. Ler
aren
in h
et
basi
sond
erw
ijs e
n vo
ortg
ezet
ond
erw
ijs v
ersc
hille
n ni
et in
opv
attin
g ov
er d
e aa
ndac
ht d
ie ic
t krij
gt in
de
leer
mid
dele
n va
n ed
ucat
ieve
uitg
ever
ijen.
figu
ur 2
0: T
evre
denh
eid
van
lera
ren
in b
asis
onde
rwijs
en
voor
tgez
et o
nder
wijs
ove
r aan
dach
t voo
r ict
in le
erm
idde
len
van
educ
atie
ve u
itge
veri
jen
(bro
n: rn
s ni
po, 2
005)
Ond
anks
de
rede
lijke
tevr
eden
heid
van
lera
ren
over
het
ict-
geha
lte v
an d
e m
etho
des d
ie e
duca
tieve
ui
tgev
erije
n op
de
mar
kt b
reng
en, h
eeft
dri
ekw
art v
an d
e le
rare
n in
het
bas
ison
derw
ijs e
n vo
ortg
ezet
on
derw
ijs b
ehoe
fte
aan
mee
r bru
ikba
ar le
smat
eria
al e
n co
nten
t voo
r com
pute
rgeb
ruik
(TN
S N
IPO
, 20
05).
Ook
het
ict-
man
agem
ent i
s dez
e m
enin
g to
eged
aan
(zie
tabe
l 1.2
, zie
pag
ina
21/2
2).
Leer
linge
n be
schi
kken
in o
ns la
nd th
uis o
ver m
eer e
duca
tieve
cont
ent d
an le
erlin
gen
in a
nder
e la
nden
. Ver
der l
aten
inte
rnat
iona
le v
erge
lijki
ngen
van
de
OEC
D (2
006)
zien
dat
Ned
erla
nd h
et e
nige
la
nd te
r wer
eld
is w
aar m
eer l
eerli
ngen
in d
e th
uiss
ituat
ie g
ebru
ik m
aken
van
edu
catie
ve so
ftw
are
en co
nten
t (65
%) d
an v
an sc
hool
boek
en (4
5%).
Ove
r de
posi
tie v
an d
igita
al le
smat
eria
al in
rela
tie
tot s
choo
lboe
ken
alsm
ede
de a
fste
mm
ing
tuss
en v
raag
en
aanb
od o
p he
t geb
ied
van
soft
war
e en
co
nten
t zal
in d
e ko
men
de p
erio
de n
ader
ond
erzo
ek w
orde
n ve
rric
ht.
25
Bect
aIC
TRe
sear
ch(2
006)
.The
Bec
tare
view
200
6:E
vide
nce
onth
epr
ogre
sso
fICT
ine
duca
tion
.Bes
chik
baar
via
ww
w.b
ecta
.org
.uk
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar39 39 09-11-2006 13:59:50
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na 4
0/41
5Ic
t-in
fras
truc
tuur
In d
e af
gelo
pen
dece
nnia
is d
oor h
et o
nder
wijs
fors
geï
nves
teer
d in
de
aans
chaf
van
infr
astr
uctu
rele
ic
t-vo
orzi
enin
gen.
Tus
sen
1997
en
2005
is d
oor d
e ov
erhe
id ru
im €
1,5
milj
ard
geïn
vest
eerd
in
de in
tegr
atie
van
ict i
n he
t ond
erw
ijs. H
et zw
aart
epun
t van
inve
ster
inge
n he
eft i
n de
ze p
erio
de
gele
gen
op a
ppar
atuu
r, ed
ucat
ieve
soft
war
e en
cont
ent e
n in
tern
etvo
orzi
enin
gen.
De
omva
ng v
an
com
pute
rvoo
rzie
ning
en is
in d
e af
gelo
pen
twin
tig ja
ar o
ngev
eer v
ijftie
n ke
er zo
gro
ot g
ewor
den.
M
omen
teel
bes
chik
ken
scho
len
in h
et b
asis
onde
rwijs
en
voor
tgez
et o
nder
wijs
ove
r gem
idde
ld é
én
com
pute
r voo
r elk
e 7
leer
linge
n. M
et d
eze
leer
ling-
com
pute
rrat
io n
eem
t Ned
erla
nd in
tern
atio
naal
ee
n m
idde
npos
itie
in, v
erge
lijkb
aar m
et B
elgi
ë en
Ital
ië. L
ande
n m
et d
e gr
oots
te b
esch
ikba
arhe
id v
an
com
pute
rvoo
rzie
ning
en v
oor l
eerli
ngen
zijn
Ver
enig
de S
tate
n, E
ngel
and,
Aus
tral
ië, K
orea
, Hon
garij
e,
Nie
uw Z
eela
nd, O
oste
nrijk
en
Cana
da. D
eze
land
en h
adde
n al
in 2
00�
voor
tenm
inst
e el
ke v
ijf
leer
linge
n ee
n co
mpu
ter (
OEC
D, 2
006)
. Wat
bet
reft
de
besc
hikb
aarh
eid
van
com
pute
rs v
oor l
eerli
ngen
in
de
thui
ssitu
atie
beh
oort
Ned
erla
nd to
t de
inte
rnat
iona
le to
p. R
uim
95%
van
de
leer
linge
n be
schi
kt
in o
ns la
nd th
uis o
ver e
en co
mpu
ter.
Binn
en E
urop
a zi
jn N
eder
land
se h
uish
oude
ns h
et m
eest
ui
tger
ust m
et co
mpu
ters
en
inte
rnet
toeg
ang.
Ook
is d
e be
schi
kbaa
rhei
d va
n br
eedb
andi
nter
net i
n N
eder
land
se h
uish
oude
ns (6
2%) a
anm
erke
lijk
grot
er d
an in
de
rest
van
Eur
opa
(gem
idde
ld 2
�%) ��
.
tabe
l 5.1:
Bes
chik
baar
heid
van
com
pute
rs u
itge
druk
t in
leer
linge
n-co
mpu
terr
atio
(bro
n: In
spec
tie
van
het O
nder
wijs
, 200
5)
’97
– ’98
’98
– ’99
’99
– ’00
’00
– ’01
’01
– ’02
’02
– ’03
’03
– ’04
’04
– ’05
’05
– ’06
prim
air o
nder
wijs
2717
129
87
77
7
voor
tgez
et o
nder
wijs
2018
1312
109
99
7
De
laat
ste
vier
jare
n st
abili
seer
t in
het b
asis
onde
rwijs
het
gem
idde
ld a
anta
l lee
rling
en p
er co
mpu
ter.
Dit
wijs
t er o
p da
t bij
veel
scho
len
een
punt
van
ver
zadi
ging
in co
mpu
tera
ppar
atuu
r is b
erei
kt. I
n he
t vo
ortg
ezet
ond
erw
ijs zi
jn n
u m
eer c
ompu
ters
per
leer
ling
besc
hikb
aar.
De
ratio
leer
ling
-com
pute
rs is
ge
daal
d va
n 9:
1 naa
r 7:1.
De
alge
men
e tr
end
is d
at sc
hole
n m
inde
r inv
este
ren
in to
enam
e va
n he
t aan
tal c
ompu
ters
en
de
aand
acht
mee
r uit
gaat
naa
r kw
alite
itsve
rbet
erin
g va
n de
bes
chik
bare
ict-
voor
zien
inge
n. V
olge
ns
het m
anag
emen
t van
zow
el d
e ba
siss
chol
en a
ls d
e sc
hole
n vo
or v
oort
geze
t ond
erw
ijs is
ong
evee
r ee
n kw
art v
an d
e hu
idig
e co
mpu
ters
aan
ver
vang
ing
toe.
Het
man
agem
ent v
erw
acht
dat
20-
22%
van
de
com
pute
rs o
ok d
aadw
erke
lijk
in h
et sc
hool
jaar
200
5-20
06 za
l wor
den
verv
ange
n. D
e di
scre
pant
ie
tuss
en h
et a
anta
l com
pute
rs d
at a
an v
erva
ngin
g to
e is
en
het a
anta
l dat
daa
dwer
kelij
k w
ordt
ve
rvan
gen,
is d
e af
gelo
pen
jare
n st
eeds
kle
iner
gew
orde
n.
tabe
l 5.2
: Ver
vang
ing
van
com
pute
rs (b
ron:
tn
x n
ipo,
200
5)
po
vo
’03
– ’04
’04
– ’05
’05
– ’06
’03
– ’04
’04
– ’05
’05
– ’06
Perc
enta
ge v
an d
e co
mpu
ters
voo
r ond
erw
ijsdo
elei
nden
aan
ve
rvan
ging
toe
2227
2125
2425
Perc
enta
ge v
an d
e co
mpu
ters
voo
r dit
scho
olja
ar
daad
wer
kelij
k ve
rvan
gen
1215
2019
1622
Verd
er in
vest
eren
scho
len
stee
ds m
eer i
n ve
rbet
erin
g va
n in
tern
etvo
orzi
enin
gen
zoal
s aan
leg
van
bree
dban
d en
dra
adlo
ze n
etw
erke
n. In
het
voo
rtge
zet o
nder
wijs
hee
ft 9
5% v
an d
e co
mpu
ters
toeg
ang
tot i
nter
net.
In h
et b
asis
onde
rwijs
is �
�% v
an d
e co
mpu
tera
ppar
atuu
r aan
gesl
oten
op
inte
rnet
(In
spec
tie v
an h
et O
nder
wijs
, 200
6). T
abel
5.�
gee
ft e
en o
verz
icht
van
het
type
inte
rnet
voor
zien
ing
van
scho
len.
26E
urob
arom
eter
E-c
omm
unic
atio
nsH
ouse
hold
Sur
vey
2006
.Be
schi
kbaa
rvia
htt
p://
ec.e
urop
a.eu
/inf
orm
atio
n_so
ciet
y/po
licy/
ecom
m/d
oc/i
nfo_
cent
re/s
tudi
es_e
xt_c
onsu
lt/e
com
m_h
ouse
hold
_stu
dy/e
b_ju
l06_
mai
n_re
port
_en.
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar40 40 09-11-2006 13:59:51
5Ic
t-in
fras
truc
tuur
In d
e af
gelo
pen
dece
nnia
is d
oor h
et o
nder
wijs
fors
geï
nves
teer
d in
de
aans
chaf
van
infr
astr
uctu
rele
ic
t-vo
orzi
enin
gen.
Tus
sen
1997
en
2005
is d
oor d
e ov
erhe
id ru
im €
1,5
milj
ard
geïn
vest
eerd
in
de in
tegr
atie
van
ict i
n he
t ond
erw
ijs. H
et zw
aart
epun
t van
inve
ster
inge
n he
eft i
n de
ze p
erio
de
gele
gen
op a
ppar
atuu
r, ed
ucat
ieve
soft
war
e en
cont
ent e
n in
tern
etvo
orzi
enin
gen.
De
omva
ng v
an
com
pute
rvoo
rzie
ning
en is
in d
e af
gelo
pen
twin
tig ja
ar o
ngev
eer v
ijftie
n ke
er zo
gro
ot g
ewor
den.
M
omen
teel
bes
chik
ken
scho
len
in h
et b
asis
onde
rwijs
en
voor
tgez
et o
nder
wijs
ove
r gem
idde
ld é
én
com
pute
r voo
r elk
e 7
leer
linge
n. M
et d
eze
leer
ling-
com
pute
rrat
io n
eem
t Ned
erla
nd in
tern
atio
naal
ee
n m
idde
npos
itie
in, v
erge
lijkb
aar m
et B
elgi
ë en
Ital
ië. L
ande
n m
et d
e gr
oots
te b
esch
ikba
arhe
id v
an
com
pute
rvoo
rzie
ning
en v
oor l
eerli
ngen
zijn
Ver
enig
de S
tate
n, E
ngel
and,
Aus
tral
ië, K
orea
, Hon
garij
e,
Nie
uw Z
eela
nd, O
oste
nrijk
en
Cana
da. D
eze
land
en h
adde
n al
in 2
00�
voor
tenm
inst
e el
ke v
ijf
leer
linge
n ee
n co
mpu
ter (
OEC
D, 2
006)
. Wat
bet
reft
de
besc
hikb
aarh
eid
van
com
pute
rs v
oor l
eerli
ngen
in
de
thui
ssitu
atie
beh
oort
Ned
erla
nd to
t de
inte
rnat
iona
le to
p. R
uim
95%
van
de
leer
linge
n be
schi
kt
in o
ns la
nd th
uis o
ver e
en co
mpu
ter.
Binn
en E
urop
a zi
jn N
eder
land
se h
uish
oude
ns h
et m
eest
ui
tger
ust m
et co
mpu
ters
en
inte
rnet
toeg
ang.
Ook
is d
e be
schi
kbaa
rhei
d va
n br
eedb
andi
nter
net i
n N
eder
land
se h
uish
oude
ns (6
2%) a
anm
erke
lijk
grot
er d
an in
de
rest
van
Eur
opa
(gem
idde
ld 2
�%) ��
.
tabe
l 5.1:
Bes
chik
baar
heid
van
com
pute
rs u
itge
druk
t in
leer
linge
n-co
mpu
terr
atio
(bro
n: In
spec
tie
van
het O
nder
wijs
, 200
5)
’97
– ’98
’98
– ’99
’99
– ’00
’00
– ’01
’01
– ’02
’02
– ’03
’03
– ’04
’04
– ’05
’05
– ’06
prim
air o
nder
wijs
2717
129
87
77
7
voor
tgez
et o
nder
wijs
2018
1312
109
99
7
De
laat
ste
vier
jare
n st
abili
seer
t in
het b
asis
onde
rwijs
het
gem
idde
ld a
anta
l lee
rling
en p
er co
mpu
ter.
Dit
wijs
t er o
p da
t bij
veel
scho
len
een
punt
van
ver
zadi
ging
in co
mpu
tera
ppar
atuu
r is b
erei
kt. I
n he
t vo
ortg
ezet
ond
erw
ijs zi
jn n
u m
eer c
ompu
ters
per
leer
ling
besc
hikb
aar.
De
ratio
leer
ling
-com
pute
rs is
ge
daal
d va
n 9:
1 naa
r 7:1.
De
alge
men
e tr
end
is d
at sc
hole
n m
inde
r inv
este
ren
in to
enam
e va
n he
t aan
tal c
ompu
ters
en
de
aand
acht
mee
r uit
gaat
naa
r kw
alite
itsve
rbet
erin
g va
n de
bes
chik
bare
ict-
voor
zien
inge
n. V
olge
ns
het m
anag
emen
t van
zow
el d
e ba
siss
chol
en a
ls d
e sc
hole
n vo
or v
oort
geze
t ond
erw
ijs is
ong
evee
r ee
n kw
art v
an d
e hu
idig
e co
mpu
ters
aan
ver
vang
ing
toe.
Het
man
agem
ent v
erw
acht
dat
20-
22%
van
de
com
pute
rs o
ok d
aadw
erke
lijk
in h
et sc
hool
jaar
200
5-20
06 za
l wor
den
verv
ange
n. D
e di
scre
pant
ie
tuss
en h
et a
anta
l com
pute
rs d
at a
an v
erva
ngin
g to
e is
en
het a
anta
l dat
daa
dwer
kelij
k w
ordt
ve
rvan
gen,
is d
e af
gelo
pen
jare
n st
eeds
kle
iner
gew
orde
n.
tabe
l 5.2
: Ver
vang
ing
van
com
pute
rs (b
ron:
tn
x n
ipo,
200
5)
po
vo
’03
– ’04
’04
– ’05
’05
– ’06
’03
– ’04
’04
– ’05
’05
– ’06
Perc
enta
ge v
an d
e co
mpu
ters
voo
r ond
erw
ijsdo
elei
nden
aan
ve
rvan
ging
toe
2227
2125
2425
Perc
enta
ge v
an d
e co
mpu
ters
voo
r dit
scho
olja
ar
daad
wer
kelij
k ve
rvan
gen
1215
2019
1622
Verd
er in
vest
eren
scho
len
stee
ds m
eer i
n ve
rbet
erin
g va
n in
tern
etvo
orzi
enin
gen
zoal
s aan
leg
van
bree
dban
d en
dra
adlo
ze n
etw
erke
n. In
het
voo
rtge
zet o
nder
wijs
hee
ft 9
5% v
an d
e co
mpu
ters
toeg
ang
tot i
nter
net.
In h
et b
asis
onde
rwijs
is �
�% v
an d
e co
mpu
tera
ppar
atuu
r aan
gesl
oten
op
inte
rnet
(In
spec
tie v
an h
et O
nder
wijs
, 200
6). T
abel
5.�
gee
ft e
en o
verz
icht
van
het
type
inte
rnet
voor
zien
ing
van
scho
len.
26E
urob
arom
eter
E-c
omm
unic
atio
nsH
ouse
hold
Sur
vey
2006
.Be
schi
kbaa
rvia
htt
p://
ec.e
urop
a.eu
/inf
orm
atio
n_so
ciet
y/po
licy/
ecom
m/d
oc/i
nfo_
cent
re/s
tudi
es_e
xt_c
onsu
lt/e
com
m_h
ouse
hold
_stu
dy/e
b_ju
l06_
mai
n_re
port
_en.
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar41 41 09-11-2006 13:59:51
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na 4
2/4�
tabe
l 5.�
: Typ
e in
tern
etve
rbin
ding
Inte
rnet
verb
indi
ngpo
vo
Gew
one
tele
foon
+ m
odem
10
ISD
N +
mod
em5
1
AD
SL74
57
Kab
el12
32
Gla
svez
el3
12
Sate
lliet
01
And
ers
113
Wee
t nie
t5
0
Noo
t:To
taal
per
cent
age
bedr
aagt
mee
rdan
�00%
om
date
ena
anta
lsch
olen
ove
rver
schi
llend
ety
pen
inte
rnet
verb
indi
ngb
esch
ikt.
(bro
n:B
reed
band
mon
itor
,200
6��
)
Tevr
eden
heid
Ove
r het
alg
emee
n vi
ndt h
et ic
t-m
anag
emen
t de
besc
hikb
are
ict-
voor
zien
inge
n to
erei
kend
voo
r ge
brui
k in
de
less
en. I
n 20
05 g
af 9
0% v
an d
e ba
siss
chol
en a
an d
e ic
t-vo
orzi
enin
gen
(mee
r dan
) vo
ldoe
nde
te v
inde
n. D
it ge
ldt v
oor �
0% v
an d
e sc
hole
n vo
or v
oort
geze
t ond
erw
ijs. H
et a
anta
l sc
hole
n da
t de
ict-
voor
zien
inge
n al
s mat
ig o
f sle
cht b
eoor
deel
t, is
in d
e af
gelo
pen
jare
n vo
oral
in h
et
basi
sond
erw
ijs st
erk
geda
ald.
In d
e pe
riod
e 20
01-2
005
is h
et p
erce
ntag
e sc
hole
n m
et o
nvol
doen
de
ict-
voor
zien
inge
n in
het
bas
ison
derw
ijs m
et �
0% g
edaa
ld e
n in
het
voo
rtge
zet o
nder
wijs
met
12%
.
figu
ur 2
1: Sc
hole
n m
et (m
eer d
an) t
oere
iken
de ic
t-vo
orzi
enin
gen
Ook
ove
r het
beh
eer e
n on
derh
oud
van
de ic
t-vo
orzi
enin
gen
oord
elen
de
ict-
man
ager
s pos
itief
. N
egen
van
de
tien
man
ager
s in
het b
asis
onde
rwijs
en
het v
oort
geze
t ond
erw
ijs v
inde
n da
t het
be
heer
en
onde
rhou
d (m
eer d
an) v
oldo
ende
is g
ereg
eld.
Het
aan
tal s
chol
en w
aarb
ij he
t com
pute
r-be
heer
mat
ig o
f sle
cht i
s ger
egel
d, is
de
laat
ste
jare
n st
erk
afge
nom
en. I
n he
t bas
ison
derw
ijs is
het
aa
ntal
scho
len
met
beh
eers
prob
lem
en si
nds 2
001 g
edaa
ld v
an 4
0% n
aar 1
1% e
n in
het
voo
rtge
zet
onde
rwijs
van
�2%
naa
r �%
.
2�
Dia
logi
c(20
06).
Bree
dban
dmon
itor
.Bes
chik
baar
via
ww
w.ic
tops
choo
l.net
/ond
erzo
ek.
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar42 42 09-11-2006 13:59:52
tabe
l 5.�
: Typ
e in
tern
etve
rbin
ding
Inte
rnet
verb
indi
ngpo
vo
Gew
one
tele
foon
+ m
odem
10
ISD
N +
mod
em5
1
AD
SL74
57
Kab
el12
32
Gla
svez
el3
12
Sate
lliet
01
And
ers
113
Wee
t nie
t5
0
Noo
t:To
taal
per
cent
age
bedr
aagt
mee
rdan
�00%
om
date
ena
anta
lsch
olen
ove
rver
schi
llend
ety
pen
inte
rnet
verb
indi
ngb
esch
ikt.
(bro
n:B
reed
band
mon
itor
,200
6��
)
Tevr
eden
heid
Ove
r het
alg
emee
n vi
ndt h
et ic
t-m
anag
emen
t de
besc
hikb
are
ict-
voor
zien
inge
n to
erei
kend
voo
r ge
brui
k in
de
less
en. I
n 20
05 g
af 9
0% v
an d
e ba
siss
chol
en a
an d
e ic
t-vo
orzi
enin
gen
(mee
r dan
) vo
ldoe
nde
te v
inde
n. D
it ge
ldt v
oor �
0% v
an d
e sc
hole
n vo
or v
oort
geze
t ond
erw
ijs. H
et a
anta
l sc
hole
n da
t de
ict-
voor
zien
inge
n al
s mat
ig o
f sle
cht b
eoor
deel
t, is
in d
e af
gelo
pen
jare
n vo
oral
in h
et
basi
sond
erw
ijs st
erk
geda
ald.
In d
e pe
riod
e 20
01-2
005
is h
et p
erce
ntag
e sc
hole
n m
et o
nvol
doen
de
ict-
voor
zien
inge
n in
het
bas
ison
derw
ijs m
et �
0% g
edaa
ld e
n in
het
voo
rtge
zet o
nder
wijs
met
12%
.
figu
ur 2
1: Sc
hole
n m
et (m
eer d
an) t
oere
iken
de ic
t-vo
orzi
enin
gen
Ook
ove
r het
beh
eer e
n on
derh
oud
van
de ic
t-vo
orzi
enin
gen
oord
elen
de
ict-
man
ager
s pos
itief
. N
egen
van
de
tien
man
ager
s in
het b
asis
onde
rwijs
en
het v
oort
geze
t ond
erw
ijs v
inde
n da
t het
be
heer
en
onde
rhou
d (m
eer d
an) v
oldo
ende
is g
ereg
eld.
Het
aan
tal s
chol
en w
aarb
ij he
t com
pute
r-be
heer
mat
ig o
f sle
cht i
s ger
egel
d, is
de
laat
ste
jare
n st
erk
afge
nom
en. I
n he
t bas
ison
derw
ijs is
het
aa
ntal
scho
len
met
beh
eers
prob
lem
en si
nds 2
001 g
edaa
ld v
an 4
0% n
aar 1
1% e
n in
het
voo
rtge
zet
onde
rwijs
van
�2%
naa
r �%
.
2�
Dia
logi
c(20
06).
Bree
dban
dmon
itor
.Bes
chik
baar
via
ww
w.ic
tops
choo
l.net
/ond
erzo
ek.
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar43 43 09-11-2006 13:59:52
© K
enni
snet
Ict o
p Sc
hool
, Zoe
term
eer 2
006
Alle
rech
ten
voor
beho
uden
.
Hoe
wel
aan
de
tots
tand
kom
ing
van
deze
uitg
ave
de u
iters
te zo
rg is
bes
teed
, aan
vaar
den
de a
uteu
r(s)
, red
acte
ur(s
) en
uitg
ever
van
Ken
nisn
et Ic
t
op S
choo
l gee
n aa
nspr
akel
ijkhe
id v
oor e
vent
uele
fout
en o
f onv
olko
men
hede
n.
Uit
deze
uitg
ave
mag
nie
ts w
orde
n ve
rvee
lvou
digd
(waa
rond
er b
egre
pen
het o
psla
an in
een
gea
utom
atis
eerd
geg
even
sbes
tand
) of o
penb
aar
gem
aakt
, op
wel
ke w
ijze
dan
ook,
beh
oude
ns in
gev
al d
e ve
rvee
lvou
digi
ng v
an d
e in
houd
van
dez
e ui
tgav
e pl
aats
vind
t ond
er d
e lic
entie
‘naa
msv
erm
eldi
ng, n
iet-
com
mer
ciee
l, ge
en a
fgel
eide
wer
ken’
als
geh
ante
erd
door
Cre
ativ
e Co
mm
ons.
Naa
msv
erm
eldi
ng-N
ietC
omm
erci
eel-G
eenA
fgel
eide
Wer
ken
�.�
Ned
erla
nd
De
gebr
uike
r mag
:
• he
t wer
k ko
piër
en, v
ersp
reid
en, t
onen
en
op- e
n ui
tvoe
ren
Ond
er d
e vo
lgen
de v
oorw
aard
en:
Naa
msv
erm
eldi
ng. D
e ge
brui
ker d
ient
bij
het w
erk
de n
aam
van
Ken
nisn
et Ic
t op
Scho
ol te
ver
mel
den.
Nie
t-co
mm
erci
eel.
De
gebr
uike
r mag
het
wer
k ni
et v
oor c
omm
erci
ële
doel
eind
en g
ebru
iken
.
Gee
n A
fgel
eide
wer
ken.
De
gebr
uike
r mag
het
wer
k ni
et b
ewer
ken.
• Bi
j her
gebr
uik
of v
ersp
reid
ing
dien
t de
gebr
uike
r de
licen
tievo
orw
aard
en v
an d
it w
erk
kenb
aar t
e m
aken
aan
der
den.
• D
e ge
brui
ker m
ag u
itslu
itend
afs
tand
doe
n va
n ee
n of
mee
rder
e va
n de
ze v
oorw
aard
en m
et v
oora
fgaa
nde
toes
tem
min
g va
n Ke
nnis
net I
ct o
p
Scho
ol.
Het
voo
rgaa
nde
laat
de
wet
telij
ke b
eper
king
en o
p de
inte
llect
uele
eig
endo
msr
echt
en o
nver
let.
(ww
w.cr
eativ
ecom
mon
s.org
/lic
ense
s)
Vie
r in
Bala
ns M
onit
or 2
006
pagi
na 4
4
06#403 ICT 4inBalans binnen_dwar44 44 09-11-2006 13:59:53
06#403 ICT 4inBalans omslag_dwar2 2 09-11-2006 14:04:36
Colo
fon
Dit
is e
en p
ublic
atie
van
Ict o
p Sc
hool
-ond
erzo
ekva
n de
stic
htin
g Ke
nnis
net I
ct o
p Sc
hool
Ict o
p Sc
hool
Stic
htin
g Ke
nnis
net I
ct o
p Sc
hool
is d
e pu
blie
ke ic
t-on
ders
teun
ings
orga
nisa
tie
van,
voo
r en
door
het
ond
erw
ijs.
De
stic
htin
g be
hart
igt d
e be
lang
en v
an d
e N
eder
land
se o
nder
wijs
sect
or o
p he
t geb
ied
van
ict,
bied
t hul
pmid
dele
n bi
j het
mak
en v
an k
euze
s voo
r ict
-pro
duct
en e
n di
enst
en e
n le
vert
edu
cati
eve
dien
sten
en
prod
ucte
n om
het
lere
n te
ver
nieu
wen
.
Ict o
p Sc
hool
is e
en la
bel v
an K
enni
snet
Ict o
p Sc
hool
. Als
bel
ange
nbeh
arti
ger s
telt
Ict o
p Sc
hool
zic
h te
n do
el
om o
rgan
isat
ies u
it h
et p
rim
air e
n vo
ortg
ezet
ond
erw
ijs to
e te
rust
en e
n te
beg
elei
den
in h
un k
euze
voo
r ict
-pr
oduc
ten
en –
dien
sten
, ond
er a
nder
e do
or h
et n
auw
keur
ig sp
ecifi
cere
n va
n de
ond
erw
ijsvr
agen
op
het g
ebie
d va
n ic
t. Ic
t op
Scho
ol b
ehar
tigt
de
colle
ctie
ve b
elan
gen
rond
ict e
n on
derw
ijs ri
chti
ng m
arkt
part
ijen
en p
olit
iek.
Be
lang
rijk
e in
stru
men
ten
zijn
ond
erzo
ek n
aar h
et e
ffec
t en
rend
emen
t van
ict é
n m
onit
orin
g va
n on
twik
kelin
gen
op h
et g
ebie
d va
n on
derw
ijs e
n ic
t.
ww
w.ic
tops
choo
l.net
ISBN
-10:
90-
7764
7-04
-xIS
BN-1
3: 9
78-9
0-77
647-
04-2
06#403 ICT 4inBalans omslag_dwar3 3 09-11-2006 14:04:36
06#403 ICT 4inBalans omslag_dwar4 4 09-11-2006 14:04:36