Tanım
• Yaşamı tehdit eden ani başlangıçlı
sistemik aşırı duyarlılık reaksiyonudur.
• Genellikle IgE kaynaklıdır
• Non IgE kaynaklı reaksiyonlarda da
görülür (Pseudo allerjik reaksiyon,
Anaflaktoid reaksiyon)
• Tip II-III immunolojik meknizmalarla da
görülebilir.
Allerjik anaflakside mekanizma
…Doku mast hücreleri ve
periferal kan
bazofillerinde histamin gb
potent mediatörlerin IgE
kaynaklı salınımı ile
oluşan ağır, akut sistemik
allerjik reaksiyon
Akut salınan mediatörler
• Mast hücre ve bazofillerin degranülasyonu ile;
Granüllerde depolanan maddeler; histamin,
triptaz,kimaz, karboksipeptidaz ve sitokinler
• Lipid kaynaklı mediatörler; PGD2, LTB+,
LTC4, LTE4 ve PAF
• Kemp SF and Lockey RF. J Allergy Clin Immunol 2002; 110:341-8
3 to 6 hours
(CysLTs, PAF,
IL-5)
Mast cell
Allergen
Cellular infiltrates: 3 to 6 hours (LPR)
PGs
Return
of
Symptoms
Histamine IL-4, IL-6
Eosinophil
CysLTs, GM-CSF,
TNF-, IL-1, IL-3, PAF,
ECP, MBP
Proteases
CysLTs
Basophil
Histamine,
CysLTs,
TNF-, IL-4, IL-5, IL-6
Monocyte
CysLTs, TNF-,
PAF, IL-1
Lymphocyte
IL-4, IL-13, IL-5,
IL-3, GM-CSFEPR 15 min
BIPHASIC/LATE-PHASE REACTION
(Early-Phase Reaction)
Anafilaktoid reaksiyonlar
√ Mast hücreleri ve
bazofillerden direk
mediatör salınımı
• İlaçlar
• İdiopatik
• Egzersiz
• Fiziksel faktörler
(soğuk, sıcak)
√ Araşidonik asit
metabolizmasında
bozukluk
• Aspirin
• Nonsteroid ilaçlar
√ İmmun agregatlar
• Gama globulin
• Dekstran ve albumin?
√ Sitotoksik
• Hücresel elementlere karşı transfüzyon reaksiyonları
Diğerleri
komplemanaktivasyonu/
kontakt sistemaktivasyonu
Radiokontrast madde
Protamine karşı reaksiyonların bir kısmı
Diyaliz membranları
SIKLIK
• Anafilaksi insidansı bilinmemektedir.
• NEDEN ?
• Ciddi anafilaksi sıklığı ~ 1-3/10,000
Allergy. 2005 Apr;60(4):443-51.
NEDENLERİ
IgE Aracılı Reaksiyon
Gıdalar ***(En sık)
• İlaçlar **(En sık 2.
neden)
• Böcek sokmaları
• Egzersiz
• Lateks
• Allerjen aşıları
• Hormonlar
• Hayvansal proteinler
• Enzimler
• Polisakkaritler
GIDALAR
• Anafilaksinin en sık nedenidirler.
• Yer fıstığı, agaç fındıkları, balık, deniz ürünleri, bazı meyveler (Kivi, muz, portakal, vs) ve tohumlardır.
• Duyarlı olan kişilerde çok az miktarda gıda alımı hatta buharının, tozunun inhalasyonu bile anafilaksiye neden olabilmektedir.
Allergy 1998;53:125-30.
Gıda katkı maddeleri
• Papain, sülfitler, karminler gibi gıda katkı
ve boya maddeleri ile Ig E aracılıklı
olmayan anafilaktoid reaksiyonlar
oluşabilmektedir.
iLAÇLAR
• Bazı serilerde en sık neden olarak
bildirilmişlerdir.
• Özellikle antibiyotikler en sık anafilaksi
nedenidir.
Antibiyotikler
• Beta-laktam grubu
antibiyotikler en sık
anafilaksiyen neden olan
grup
J Chromatogr B Biomed Sci Appl. 2001
May 25;756(1-2):11-7.
744 ilaç nedeni ile gelişen anafilaksi vakasının katıldığı çalışmada, antibiyotikler arasında en sık nedenler penisilinler, sefalosporinler, glikopeptitler ve kinolonlar bulunmuş.
Drug Saf. 2005;28(6):547-56.
NSAİİ
• İlaçlar arasında
antibiyotiklerden sonra 2.
sıklıkta anafilaksi nedeni
• Asetilsalisilik asit, diklofenak,
ibuprofen ve naproksen en
yüksek riske sahip ilaçlar
Genel anestezide kullanılan ilaçlar
• Genel anestezide
kullanılan ilaçlara
bağlı anafilaksi sıklığı,
değişik serilerde 5000
ile 15000
operasyonda 1
arasında
Clin Exp Allergy. 1998; 4:65-70.
Eur J Anaesthesiol. 1994;11:263-84.
Genel anestezide kullanılan ilaçlar
• İndüksiyon anestezisinde kullanılan ajanlar
ve kas gevşeticiler anafilaksiye neden
olabilir.
• Bu ajanlar hem anafilaktik ve hem
anafilaktoid reaksiyona neden olabilirler.
Anafilaksiye neden olduğu
bilinenen genel anestezikler
• İndüksiyon ajanları
Propanidid
Alfathesin
Thiopentone
Methohexitone
Propofol
Midazolam
• Kas gevşeticiler
D-tubocurarine
Alcoronium
Suxamethonium
gallamine
Succinylcholine
Pancuronium
Vecuronium
Atracurium
Heterolog Antiserumlar
• Yılan örümcek antiserumları
• Botilinum, gangren, difteri
• Organ transplant rejeksiyonlarında
heterolog serumlar
Kan ürünleri
• Kan ürünleri, kriyopresipitat ve faktör 8
konsantreleri verilmesi anafilaksiye neden
olabilir.
• Plazma genişleticiler, jelatin içeren sıvılar,
plazma proteinleri, dekstran da anafilaksi
gelişimine yol açabilir.
Kemoterapi ilaçları
• L- asparaginaz
• Cisplatin
• Cytarabin
• Cyclophosphamide
• Methotrexate (?)
Ig E aracılı
sistemik
reaksiyona
neden olabilir.
Semin Oncol 1992; 19;454-477
Kemoterapi ilaçları
• Etoposide
• Teniposide
• Paclitaxel
Sistemik reaksiyon
Ig E aracılıklı
değildir.
Bu nedenle
uygulanmaları
öncesi riskli
kişilerde premedikasyon
önerilir.
Semin Oncol 1992; 19;454-477
Ann Pharmacother. 1992 Oct;26(10):1227-30.
Radyokontast madde
• Hayatı tehdit eden ciddi reaksiyonlar
iyonik radyokontrast madde kullanılan işlemlerin yaklaşık %0.16’sında, iyonik olmayan RCM kullanılan işlemlerin %0.03’ünde gelişir.
• Çeşitli serilerde RCM kullanımına bağlı fatal anafilaksi 1:10,000-1:50,000 arasında sıklıklarda rapor edilmiştir.
Curr Allergy Asthma Rep. 2005 Jan;5(1):28-31.
Radiology. 1990;175(3):621-8.
Radyokontast madde
• Uygulanan kontrast madde
miktarı ile ilişkili değildir, 1 mL
uygulama ile bile ortaya
çıkabilir.
• Gerçek bir hipersensitivite
reaksiyonu değildir, reaksiyon
Ig E aracılı ortaya
çıkmamaktadır.
• Riskli hastanın önceden belirlenmesinin yolu yoktur ancak daha önce RCM allerjisi olduğu bilinen kişilerin reaksiyon riskinin daha fazla olduğu bilinmektedir.
• Radyokontrast madde verilip ani jeneralize reaksiyon (idiyosenkrazik reaksiyon) gelişen hastalarda benzer bir tetkik yapılacaksa; düşük osmolaliteli bir kontrast madde ile tetkik tekrarlanır ve premedikasyon uygulanır.
BÖCEK SOKMALARI
• Böcek sokmalarına bağlı allerjik
reaksiyon %3.3
• Yılda ~40 ölüm (ABD verileri)
• En sık anafilaksiye neden olan
hymenoptera türü
• Ülkemizde yapılan birkaç
çalışmada arı sokmasına bağlı
anafilaksi sıklığı %2 civarında
bulunmuştur.
Kalyoncu AF. Allergy 1997;52:876-7.
Kalyoncu AF.Int Rev Allergol Clin Immunol 1998;4:136-8.
Kalyoncu AF, et al Ann Allergy Asthma Immunol 1997;78:408-12.
• Böcek sokmaları duyarlı kişilerde IgE aracılıklı reaksiyona neden olabilir.
• Deri testi, in vitro testler (ELİSA, RAST) hipersensitivite hikayesini doğrulamak için uygulanır.
• Venom spesifik immunoterapi daha sonraki sistemik reaksiyonları önlemek için etkilidir.
LATEKS
• Lateks anafilaksisi, HİV nedeni ile lateks
eldiven kullanımına dikkat edilmesi ile çok
daha sık görülmeye başlanmıştır.
• 1988-1992 yılları arasında FDA’e 1000’den
fazla lateks anafilaksisi olgusu rapor
edilmiştir (15 fatal)
J Allergy Clin Immunol 1998;5465-97
Lateks allerjisi için en riskli
grup;
• Sağlık grubu çalışanları,
• Kauçuk endüstrisinde
çalışanlar (yüksek düzeyde
lateks içeren partikülleri inhale
etmeleri nedeniyle)
• Spina bifidalı ve ürogenital
anomalisi olan (lateks içeren
ürünlerin sık operasyon
nedeniyle fazla
kullanılmasından dolayı)
çocuklardır.
İMMUNOTERAPİ
• İmmunoterapi, anafilaksi
gelişimine yol açabilir.
• Bu nedenle uzman kişiler
tarafından, doğru zaman
ve endikasyonlarda
uygulanmalıdır.
• İmmunoterapi uygulandıktan sonra
hastalar sistemik reaksiyon gelişme riski
açısından en az 30 dk tam teşekküllü
sağlık merkezinde gözlem altında
kalmalıdırlar.
Allerjen IT yapılıp anafilaksi açısından
risk taşıyan hasta grubu
* Yakınmalarında mevsimsel alevlenmeler olan (özellikle astımlı) hastalar
* Belirli allerjenlere çok fazla duyarlılığı olan hastalar
* Beta-bloker kullanan hastalar
* Astımı olan hastalar (özellikle astımları kontrol altında değil ise)
* Raş immunoterapi uygulanan hastalar
* Yüksek dozlarda potent standardize aşı uygulanan hastalar
Ann Allergy Asthma Immunol. 2001;87:47-55.
EGZERSİZ
• Ağır egzersiz sonrası anafilaksi gelişebilir.
• Ürtiker, anjiödem, bulantı, kusma, karın ağrısı, diare, larinks ödemi, bronkospazm sıklıkla eşlik eder.
• Reaksiyon egzersiz sırasında veya hemen sonrasında gelişir.
• Bazen yemekten kısa süre sonra yapılan egzersiz sırasında veya sonrasında gelişebilir.Ancak çoğu zaman gıda alımı ile ilişkisi yoktur.
Curr Allergy Asthma Rep. 2003 Jan;3(1):15-21.
• Deniz ürünleri, buğday, fındık, üzüm,
portakal, yumurta, tavuk eti, lahana,
kereviz, suçlanan gıdalar arasında
• Bu gıdalar egzersiz yapılmaksızın
alındıklarında tolere edilirler, bu gıdalar
alınmadan yapılan egzersiz de
anafilaksiye neden olmaz.
Pediatr Pulmonol. 2001;Suppl 23:48-51.
• Hastaların üçte ikisinde ailede atopi,
yarısında kendisinde atopik hastalık
öyküsü mevcut
• Familyal egzersize bağlı anafilaksi olguları
ve ölümle sonuçlanan ağır reaksiyonlar
bildirilmiştir.
• Reaksiyon sırasında plazma histamin, serum laktat ve kreatinin, fosfokinaz düzeyleri yükselmektedir.
• Kesin oluşum mekanizmasıbilinmemektedir.
• Bu hastalarda yoğun egzersizin endojenopioid peptidlerin salınımına ve buna baglımast hücre aktivasyonuna neden olduğu ileri sürülmektedir.
Mast hücresi ve bazofillerin nonspesifik
degranülasyonu
• Opioidler
• Kas gevşeticiler
• İdiyopatik
• Fiziksel faktörler
• Egzersiz
• Isı (sıcak, soğuk)
• Anafilaksinin bulgu ve semptomları oldukça
değişkendir.
• Bulgular hafif deri döküntüsünden ölümcül
reaksiyona kadar geniş bir yelpazede
değişkenlik gösterebilir.
• Semptomlar çocuk ve erişkinlerde benzerlik
gösterir.
• Antijen enjeksiyon yolu ile uygulanmış ise
bulgular genellikle 5-30 dk’da ortaya çıkar.
• Antijen oral olarak alınmış ise, semptomların
ortaya çıkması 2 saat alabilir, hatta antijen ile
karşılaşmadan saatler sonra ortaya çıkmış
anafilaksi vakaları bildirmiştir.
• Semptomların ortaya çıkış zamanı ile,
anafilaksinin şiddeti arasında önemli
bir ilişki mevcuttur.
• Semptomlar ne kadar erken başlar ise,
anafilaksinin o kadar ağır seyredeceği
öngörülebilir.
• Atak tamamen düzeldikten saatler sonra yeni bir epizod başlayabilir ve bu duruma bifazik anafilaksi denir.Genellikle 1-8 saat arasında görülür. Anaflaktik reaksiyonların %20 sinde fazlası bifaziktir. Bu hastaların tedavisi için daha fazla adrenalin uygulaması gerekebilir.
Lieberman P. Ann Allergy Asthma Immunol 2005;95:217-26
Bazen de uygun tedaviye rağmen arada
semptomsuz saatlerin bulunduğu, ancak günler
boyu devam eden uzamış anafilaksi gözlenebilir.
• %1 oranında görülebilen, uzamış anafilakside
ölüm oranı yüksektir (%2)
• Bifazik anafilaksi genellikle adrenalin tedavisinin
geciktiği vakalarda oluşmakta, steroid tedavisi bu
durumu engellemede etkili olmamaktadır.
İlk
semptomlarİkinci faz
Antijen ile
karşılaşma Saat
tedavi tedavi
Semptomların
ciddiyeti
Bifazik Anafilaksi
Anafilaksi de görülme sıklığına
göre belirti ve bulgular
1. Deri
2. Solunum Sistemi
3. Gastrointestinal sistem
4. Kardiyovasküler sistem
5. Nörolojik sistem
6. Diğer Bulgular
Cilt bulguları
• En sık görülen bulgular
• Anafilaktik reaksiyon gelişen olguların %90’ından fazlasında cilt bulguları +
• Ancak cilt bulgularının olmaması anafilaksi tanısını ekarte ettirmez
• Cilt bulguları genellikle geçicidir ve 24-48 saat içinde kaybolur
Cilt bulguları1-19 yaş arasında 55 anafilaksi olgusu
• Ürtiker %69
• Eritem %11
• Yüzde ödem %85
• Dudaklarda şişlik %34
• Dilde şişlik %22
• Ekstremitelerde ödem %2
• Kaşıntı %63
• Diğer döküntüler %2
Pediatrics. 1997 Jan;99(1):E7
Solunum sistemi bulguları
• Cilt bulgularında sonra ikinci sıklıkta görülürler
• Bulgular laringeal ödemden dolayı oluşan hafif
hava yolu obstrüksiyonundan asfiksiye kadar
ilerleyebilir
• Havayolunun tam obstrüksiyonu anafilaksi nedeni
ile gerçekleşen ölümlerin en sık nedenidir.
• Laringeal ödemin erken
dönemlerinde seste kalınlaşma,
disfoni,boğazda tıkanma hissi
• Larinks, epiglot ve etrafındaki dokuların ödemi stridora neden olur.
• Alt hava yolu obstruksiyonu ve bronkospazm ile birlikte solunum seslerinde azalma ya da wheezing ortaya çıkabilir.
Solunum sistemi bulguları106 pediatrik anafilaksi olgusunda;
• Dermatalojik bulgulardan sonra solunum
sistemi bulguları
• Üst solunum yolu obstrüksiyon bulguları(%78)
Stridor, öksürük, disfoni
• Alt solunum yolu obstrüksiyon bulguları (%58)
Hışıltı, hırıltı, göğüste sıkışıklık hissi
Pediatrics. 2000;106:762-6.
• Astımlı hastalarda anafilaksiden ölüm daha
fazladır.
• Anafilaksi sonucu solunum
komplikasyonlarından ölen hastaların
2/3’ünden fazlası astımlıdır
Gastrointestinal bulgular
• Sıklık %25-30 civarında bildirilmekte
En sık GİS bulguları;
• Disfaji
• Abdominal kramp
• Bulantı
• Kusma
• İshal
Nörolojik bulgular
• Nörolojik bulguların anafilaksinin başlangıç
bulgusu olma oranı %5, ancak anafilaksi
gelişen hastaların %30 civarında nörolojik
bulgular gözlenebilir
• Çoğu zaman serebral hipoperfüzyon veya
mediyatör salınımının toksik etkileri
nörolojik bulgular ortaya çıkmaktadır
Nörolojik bulgular
Sık görülen nörolojik bulgular;
• Baş dönmesi
• İrritabilite
• Letarji
• Tremor
• Senkop
• Konvülzyon
• Konfüzyon
• Bilinç kaybı
Baş ağrısı
• Özellikle egzersizle ortaya çıkan
anafilakside gözlenir (%30)
• Diğer anafilaksilerde nadir rastlanan bir
bulgudur (%5)
Kardiyovasküler sistem bulguları
Anafilaksi vakalarının yaklaşık %30’unda kardiyovasküler sistem bulguları +
Sık gözlenen bulgular;
• Zayıf nabız
• Taşikardi
• Aritmi
• Vasküler kollaps
• Hipotansiyon
Pediatrics. 2000;106:762-6.
• Anafilakside kardiyak bulgular değişken olabilir.
• Karakteristik olarak taşikardi vardır ve böylece vazodepresör reaksiyondan ayırt edilebilir.
• Ancak nadiren iskemi nedeniyle sol ventriküldeki Bezold-Jerish kardiyo inhibitör refleksin aktive olmasıyla bradikardi de gözlenebilir.
• Miyokard depresyonu sonucunda kardiyak outputun azalması günlerce devam edebilir.
• Koroner arter vazospazmı miyokard infarktüsüne neden olabilir.
• Hipotansif belirtiler, primer kardiyak
pompa yetersizliğinden veya daha
sık olarak hemokonsantrasyon ve
intravasküler volüm azalması ile
birlikte olan aşırı volüm kaybından
dolayı ortaya çıkar.
• Anafilaktik hastaların % 70’ inin solunum
komplikasyonları, %24 ünün kardiyovasküler
komplikasyonlar nedeni ile öldüğü tesbit
edilmiştir.
• Kardiyovasküler ve solunum
komplikasyonlarının birlikte görülmesi ölüm
oranını artırır.
Diğer bulgular
• Burun, gözler ve damakta kaşıntı
• Terleme
• Dışkı ve idrar inkontinansı
• Uterusta kramplar
• Anafilaksi nadiren adrenal kanamaya
neden olabilir ve hipotansiyon dışındaki
tüm semptomları düzelmiş hastalarda bu
durumun göz ardı edilmemesi gerekir.
Ölüm• Anafilaksiye bağlı ölüm nadirdir ve
çoğu önlenebilir.
• Anafilakside ölüm riskini arttıran
faktörler– 1. Astım.
– 2. Enjeksiyonla verilen antijenlerde.
– 3. Reaksiyon gelişim hızı
– 4. epinefrin uygulamasında gecikme
Anestezi sırasında gelişen anafilaksi
• Anestezi sırasında gelişen anafilaksi
diğer anafilaksi türlerinden bazı
farklılıklar gösterir;
• Dermatolojik bulgular (%75)
• Kardiyovasküler kollaps çok daha fazla
• Wheezing, bronkospazm daha ağır seyirli
• Ölüm daha sık
Ayırıcı Tanı
• Vazovagal reaksiyonlar
• Diğer şok tabloları
• Flushing sendromları
Karsinoid
Red man sendromu (vankomisin)
Postmenapozal
Alkol (ilaç alımı ile birlikte veya ilaç olmaksızın)
Medüller tiroid kanseri
Otonomik epilepsi
VIP salgılayan GİS tümörleri
Restoran sendromları
Monosodyum glutamat
Sülfitler
Organik olmayan bozukluklar
Panik ataklar
Vokal kord disfonksiyonu
Diğer
C1 esteraz eksikliği sendromları
Feokromasitoma
Nörolojik
Anafilaksi tanısı için yapılabilecek laboratuar testleri
• Serum triptaz:
• Plazma histamin:
• 24 saatlik idrarda histamin metaboliti
• Plazma serbest metanefrin ve idrarda vanilmandelik
asit
• Serum serotonin ve idrarda 5-hidroksiindolasetik asit:
• Serum vazointestinal hormonal polipeptid paneli
(pankreastatin, pankreatik hormon, VIP)
Anaflaksi tanısında laboratuar testleri
0 30 60 90 120 150 180 210 240 270 300 330
Plasma histamine
Serum tryptase
24-hr Urinary histamine metabolite
• Histamine and tryptase düzeyleri birbir ile korele
olmayabilir.
• Histamine düzeyi semptomlarla daha iyi koreledir.
• Ancak plazma histamin düzeyi semptomların
başlangıcından sonra sadece 1 saat yüksek kalır.
Lin RY et al. J Allergy Clin Immunol 2000;106:65-71
Problemler
Tanı
1) Akut başlangıçlı olması koşulu ile deri/mukozaların
tutulumu ve aşağıdakilerden en az birinin varlığı
– Havayolunun etkilenmesi
– Kan basıncında azalma veya bununla ilişkili
semptomların varlığı
– GIS bulguları
J Allergy Clin Immunol 2005;115:584-91
2) Hastada allerjen olduğu bilinen bir
madde ile temastan dakikalar veya saatler
sonra aşağıdakilerden iki veya fazlasının
gerçekleşmesi:
• Cilt / mukoza tutulumu
• Havayolunun etkilenmesi
• Kan basıncında azalma veya bununla
ilişkili semptomların varlığı
• Gastrointestinal semptomlar
J Allergy Clin Immunol 2005;115:584-91
3) Hastada allerjen olduğu bilinen bir madde ile temastan dakikalar veya saatler sonra hipotansiyon olması:
• İnfant ve çocuklar için:
Düşük sistolik kan basıncı (yaşa göre) veya sistolik kan basıncında %30’dan fazla düşme olması
• Erişkinler için:
Sistolik kan basıncının < 100 mmHg olması veya bazal değere göre %30’dan fazla düşüklük saptanması
J Allergy Clin Immunol 2005;115:584-91
TEDAVİ İÇİN BULUNMASI ZORUNLU
MALZEMELER
• Steteskop, tansiyon aleti
• Turnike, enjektör,intraket
• Enjektabl epinefrin (1:1000)
• Airway ve endotrakeal tüpler
• Antihistaminik, kortikosteroid enjektabl
• vasopressor (eg dopamine, noradrenaline)
• glucagon
• automatic defibrillator
Tedavi
• 1- Hız Önemlidir!!!
– Hava yolu, solunum, mental durumu
değerlendir
– Epinefrin (1:1000) 0.3-0.5ml IM, gerekirse 5-
15 dakika aralıklarla tekrarla
• 2- İkincil önlemler
– Ayakları yukarı kaldıracak şekilde yatır
– Hava yolunu sağla (airway, entübasyon)
– Oksijen ver
– Volümü doldur
• 3-Diğer önlemler
A-Reaksiyon bölgesine yarı doz (1:1000 0.1-
0.2ml) epinefrin
Difenfidramin 50 mg IV veya oral Maksimum
doz 200mg
B-Ranitidine 12,5-50mg (1mg/kg) 20ml %5
dekstroz içinde dilüe et, 20 dk da infüzyon
• Bronkospazm için nebulize salbutamol
2,5-5mg 3ml SF içinde
• Dirençli hipotansiyon için
– dopamine, 400 mg 500 ml SF içinde IV 2 -
20 μg/kg/min
– glucagon, 1- 5 mg (20 - 30 μg/kg max1mg
– methylprednisolone, 1- 2 mg/kg per 24 hr
• Hızlıca tetikleyici duruma, bilinen anafilaksi
ve allerji öyküsüne, kullanılan ilaçlara,
astım ve var olan diğer hastalıklara dair
sorgulamanı yap.
• Bifazik anaflaksi riski için 4 saat gözle.
• Yine semptomatik ise ileri tedavi için hastaneye yatır.
• Vital bulgular stabil değil ise, üst solunum yolunda anjioödem veya dirençli bronkospazm var ise yoğun bakıma al.
• Bifazik yanıt olmaksızın semptomlar düzelirse 72 saatlik antihistaminik, prednison tedavileri ile hastayı taburcu et. Bronkospazm da eşlik etti ise albuterolü (MDI) tedaviye ekle.
• Pediatric Allergy 2004
ÖNLEMLER
• Hastaya anafilaksi riski taşıdığına dair kolye, bileklik taşımasını önermek
• Epinefrin otoenjektörü ve oral difenhidramin (Benadryl) taşımasını önermek
• Beta blokür, ACE inhibitörü, Anjiotensin-II reseptör blokürü, MAO inhibitörleri ve Trisiklik antidepressan kullanımından kaçındırmak
• Çapraz reaksiyon riski olan ajanlardan kaçınmasını önermek
• Neden olan ilaç tekrar kullanılmak zorundaysa:
–mümkünse desensitizasyon yapmak,
–önceden steroid ve antihistaminlerle premedikasyon yapmak,
–kullanım yolunu/şeklini değiştirmek (IV yerine SC, liyofilize yerine su bazlı, vs)