OPERA MORALIA
SANCTI ALP"ONSIMA~IAE DE LIOORIODOCTORIS ECCLESIAE
IU.
THEOLOOIA MORALISEDITIO NOVA
CUM ANTIQUIS EDITIONIBUS DILIGENTER COLLATA
IN SINGULIS AUCTORUM ALLEGATIONIBUS RECOGNITA
NOTISQUE CRITICIS .ET COMMENTARIIS ILLUSTRATA
CURA ET STUDIO
P. LEONARDI OAUDÉE CONGREGATIONE SANCTISSIMI REDEMPTORIS
TOMUS TERTIUSCOMPLECTENS
TRACTATUS DE SACRAMENTIS IN GENERE,
DE BAPTISMO ET CONFIRMATIONE, DE EUCHARISTIA, DE POENITENTIA,
DE EXTREMA UNCTìoNE ET ORDINE
ROMAETYPIS POLYGLOTTIS VATICANIS
MDCCCCIX
Editio photomedta..ieeSu",ptibu. C••R. 1953
APPROBATIO
Libentissime annuimus ut operis inscripti: "Sancti Alphonsi Mariae de LigorioDoctoris Ecclesiae Theologia Moralis, editto nova, cum sniiquis editionibus diligentercollata, in singulis euctorum allegalionibus recognita notisque criticis et commenieriisillustrata, cura et studio P. Leonsrdi Gaudé e Congregalione Ssnctissim! Redemptoris"fiat reeditio arte photomechanica.
Romae, ad S. Alfonsi, die 5 maii 1953.
LEONARDUS BUYSCongregaliom. S.",i Redempk>ris
SuperioT Genermis et· ReetoT MaioT
LIBER SEXTUS
DE SACRAMENTIS.
« ffabebit bi« Liber Tractatas sex: I. Agetur de Ssorementis in genere. - :3. De Baptismo
~ et Confirmatione. - 3. De Bacharistia. - 4. De Poenitentie, - 5. De Bxtrems. Unction«« et Ordine. - 6. De Matrimonio».
Nr.3287.
Graeeii, die 23 Junii 1953.
IMPRIMATVR:Curia epise. Seeeovien.
t FERDINANDUS
Photomechanischer Nachdruck
der Akademischen Druck- und Verlagsanstalt Graz
TRACTATUS PRIMUS
DE SACRAMENTIS IN GENERE
CAPUT I.
De Natura Sacramenti Novae Legis.
DUBIUM I.
Quid sit Sacramentum.
1. Quomodo definiatur sacramentum. Et quae requirantur ad essentiam sacramenti. 2. Alia communior definitio sacramenti. - 3. An fuerint vera sacramenta sacrificia,figurae et sacramenta veteris legis. - 4. Quid notandum de circumcisione. - 5. Quaealia excludantur a ratione sacramenti. - 6. Plura notanda circa sacramenta. Etquotupliciter sacramenta distinguantur. - 7. An sacramenta causent gratiam physice, vel moraliter.
Sacrarnen- 1 R E .bili'tum, quid, • - e esp. st res senSl S quae exe stabili institutione Christi vim habet sane ctìtatìs, sive gratiae justificantis efficiene dae, et per consequens significandae.
- Unde resolves:« 10, Ad essentiam sacramenti requiri
e; tria: l°, Ut sit signum stabile. 2°. Ut« significet veram sanctitatem. SO. Ut eame: dem efficiat ex opere operato, id est usu« suo et applicatione, per propriam effie caciam; et non ex opere operantis, sivee per actum aut dispositionem ministrantis« vel suscipientis: quae, etsi ad effectum«sacramenti requiratur, non tamen ut« causa, sed ut conditio sine qua non »,
2. - Magis mihi arridet communior defìnitio, quam tradunt alli de sacramento:Est signum sensz'Qt1e, sacrum, permanensinterioris gratz"ae,z"nstz"tutum a Christo adnostram sanctificationem. - Et haec definitio magis congruit Tridentino 1, ubi
. sacramentum sic definitur: Symbolum reisacrae , et z"nvz"sz7Jz1z"s gratiae vz'szot1z'sforma.
Dicitur symbolum sive szgnum, quiahoc essentialiter pertinet ad sacramen-
l Sesso 13, de Euchar., cap. 3. - Habert, de Sacram,in gen., cap. 8, qu, 1, - li T+" l, de Sacram, in gen.,
tum, ut sìt signum nobis denotans gratiam sanctificantem animam. - Senszoz'le,id est sensibus patens, - Sacrum, id estcum actu religioso. - Permanens, quamdiu durat nostra religio. - Interiorisgratiae, quia hoc est essentiale omni sacramento, gratiam significare. - Institutum, quia, cum sacramentum sit signumarbitrarium, non posset sanctificationemefficere neque significare, nisi ex institutione divina. - A Chrz'sto: l° ad differentiam sacramentalium, ut est usus aquaebenedictae, panis benedicti, etc.; quaenon a Deo, sed ab Ecc1esia instituta sunt,et vi orationum Ecclesiae excitant piosmotus in anima, quibus movetur Dèus adpostea peccata remittenda. - Dicitur 2°a Christo: quia, licet Habert dicat sacramenta tantum a Deo principaliter esseinstituta, non autem a Christo ut homine,nisi tamquam a causa morali et ìnstrumentali, cum solus Deus potuerit sacramentisvim sanctificandi tribuere; attamenmelius dicunt Salmant. S et Viva 8 cumaliis, quod Christus etiam qua homo instituit sacramenta potestate excellentiae,
cap. 8, num. 19 et 25, - a De Sacram, in gen., qu. 1,",rt.4, D, 1.
4 LlB. VI. - TRACT. 1. DE SACRAMENTIS IN GENERE.CAP. I. - DE NATURA SACRAMENTI NOVAE LEGIS. - DUB. I. 5
De se nontollebat peccatum,
·Circumci·sia fuit verum sacra..mentum.
Sacra·menta, se·p t e m , a
Christo instituta.
Sacra·mentamor·tuorum etvivorum.
Quaenamex cl u d a ntur a ratìone s a cr amenti.
ipsi collata ratione unionis cum Verbo.Et hujus sententiae est etiam D. Thomas l, ubi ait: Instituere novum sacramentum pertinet ad potestatem excellentiae quae competzt soN Christo. Dicitur demum: Ad nostram sancHficationem; hoc enim etiam pertinet adessentiam sacramenti, ut definivit Tridentinum 2.
3. - «2°. A definitione talis sacramenti« exc1udi:
e l°. Sacrificia tam novae quam veteris« legis, - Quia haec non sunt institutae ad gratiam ex opere operato conferene dam (etsi nihilominus sacrificium novaee legìs sic eam impetret ei pro quo offere tur, non ut sacramentum, usu suo ete applicatione, sed per modum impetrae tionis), sed ad cultum Deo praestandum.« - Coninck 3.
e 2°. Figuras et sacramenta veterise legis, v. gr. circumcisionem, transitume maris rubri, agnum paschalem, variase item purificationes et consecrationes sa« cerdotum: tum quia a Christo non sunte instituta; tum quia veram sanctitateme non efficiebant. - Ac licet circumcisioe aliquando sustulerit peccatum originale« per veram gratiam; id fecit vel ex operee operantis in adultis, vel non ex operee operato simpliciter et rigorose: tum quia« non continuit gratìam, ut causa physica« vel ut causa moralis (quia nondum erat« exhibita Passio Christi, et meritum ex« quo gratia pendebat, sed tantum ex spee ciali privilegio); tum quia non contulit« gratiam formaliter, qua circumcisio et« ex sua institutìone , sed quatenus erat« professio fidei, neque vi applicationis et«usus sui; alioquin enim omni non po« nenti obicem, et quidem praeter omne«meritum contulisset: quod est falsum.« - Vide Filliuccium 4 ».
4. - Sed quaeritur l°. An circumcisz'ofuerz't verum sacramentum?
l S P., qu. 72, art. l, ad 1. - • Sesso 7, de Sacram.in gen., can. 4 et 6. _. Qu. 60, num. 22. - • Tr. I,cap. l, qu. 5 et 8. - Contino Tourn.ly, de Sacram. i. g.,
4. - a) S. Thomas, 3 P., qu.70, art. 1,ad 2, alt peccatum originale in circumcisioneremissum fuisse per gratiae collationem, «non
Resp. Affìrmative ex communi: tumquia circumcisio per se operabatu~an
ctitatem non internam, sed extemam,sive legalem; tum quia fideles consecra-bantur ad veri Dei cultum. - Ita D. Tho-mas a), [Contin.] Tournely, Habert, etc.
Quaeritur 2°. An arcumcisio de se peccatum tollebat?
Resp. Negative cum Habert, qui dicitquod tunc fideles adulti non mundabantura peccato originali sive actuali, nisi formatam caritatem habebant. Parvuli autemmundabantur a peccato originali peractum fidei ministrantis, seu offerentis;ut docet S. Thomas 5. Quatenus (ut ait)haec fides respiciebat Christum venturum.
5. - [Neque sunt sacramenta] «3°. Ea Alia quace xc l ud u n
« quae dicuntur sacramentaha, v. gr. be- tur a ratio-
«nedictio abbatis, consecratio virginis; ~~n~i~cra~
« quia praecise ex usu suo et opere ope-« rato gratiam non conferunt: - uti nec« actus virtutum, praeterquam quod hi« sensibiles non sìnt.
e 4°. Lotionem pedum apostolicorum;« insuffìationem Christi in Apostolos, per« quam Spìritum Sanctum illis dedito e: Item, verba Christi ad Magdalenam et« paralyticum: RemzUuntur tibz" peccata;« quia non fuerunt signainstituta stabi« liter ad gratiam conferendam.
«5°. Martyrium, ob eamdem causam:« esto enim ex opere operato gratiam« conferat, non tamen est specialiter ad«hoc institutum. - Vide scholasticos ».
6. - Plura hic adnotanda sunto - EtNotandum IO. Certum est et de fide sa
cramenta esse septem, et omnia a Christoìnstituta ; ut definivit concilium Tridentinum 6. - Et horum alia dicuntur sacra·menta mortuorum, ut Baptisl;IluS et Poe·nitentia, quae causant primam gratiam,et ideo etiam a peccatore suscipi possunt.Alia vivorum, ut sunt Eucharistia et aliareliqua.
Hoc tamen non obstante, etiam sacra-
cap. 1, art. 2, concI. 3, qu. 2. - Hab.rt, de Sacram. ingen., cap. S, qu. 7 et qu. 5. - Hab.rt, 1oc. cit., qu. 5. • Qu. 70, art. 4. - • Sesso 7, de Sacram. in gen., can. 1.
ex virtute circumcisionis, sed ex virtute fideiPassionis Christi, cujus signum erat circumcisio >.
Sacra·menta vivo..rum quandoprimamgratiamconferant,
menta vzvorum aliquando primam gratiam conferre possunt, scilicet cum quisputans non esse in statu peccati mortalis,vel existimans se contritum, accedit cumattritione ad sacramentum; ut expressedocet S. Thomas 1 de Eucharistia, ubi ait:Potest tamen hoc sacramentum operariremissionem peccati.», e#am perceptumab eo quz' est z'n peccato mortaù, cujusconscientiam et affectum non habet. Forteenz'mprimo non fuz't sufficzenter contrùus;sed devote et reuerenter accedens, consequetur per hoc sacramentum gratzam caritatis, quae contrz'tionem perficiet et remissz'onem peccau. Et idem confirmat qu. 72,art. 7, ad 2; et z'n 4, dz"st. 23, qu. 1, art. 2.- Et idem communiter docent DD. dealìis sacramentis a), ut Gonet 2, Coneina 3,
Roncaglia 4; et Salmant. 5 cum Suarez,Toleto, Bonacina, Becano, Richardo etaliis (contra Vasquez, Lugo, Villalobos, etc.), Ratio, quìa in Tridentino 6 dicitur: Sz· quz"s dixerz't sacramenta novaelegis.i.. gratzam zpsam non ponentz'busobecem non conferre..., anathema sz"t. Notaverbum ponetltt'bus obicem, ergo qui accedit ad sacramentum vivorum cum attrìtione, quae exc1udit peccati affectum tamactualem quam habitualem, jam obicemnon ponit, et ideo gratiam reeipit: modohabeat votum Poenitentiae. - Id confirmatur exemplo Extremae Unctionis, quainfirmo, ut ait S. jacobus: Sz' z'n peccatis
1 S P., qu. 79, art. S, corpo - • Man., tr, 2, deSacram. in gen., cap. 4, § 4. - • Lìb, 1, de Sacram. ingen., cap. 8, num. 29. - • Tr. 16, de Sacram. in gen.,cap. 2, qu, 3, resp. t. - & Tr. 1, cap. 5, n. 12... Suares,de Euchar., disp. 63, sect. 1, Y. Dico 3. • Totet., Iib, 2,cap. 29... Bonac., de Euch., disp.4, qu.4, punct.l, n. 2;cfr. disp. 1, de Sacram. in gen., qu. 4, punct. 2, n. 2...
6. - a) Auctores quos hic citat ipse S. AIphonsus de aliis utique sacramentis loquuntur; quos vero Salmanticenses allegant, exceptoVillalobòs,allegantur tantum pro Eucha-ristia. .
b) «Character autem est (ita S. Doctor inExam. ordinandor., n. 24) quoddam sz"gnaculum spz'rituale,iudelebz'le, ùnpressum ani·mae suscipz'entz"s sacramentum. Illud imoprimitur tantum in Baptismo, Confirmationeet Ordine; et significat potestatem sive dignitatem ex hujusmodi sacramentis susceptam:in Baptismo enim est signum ovium Christi,quo fideles efficiuntur idonei ad alia sacramenta recipienda; in Confirmatione est si-
sit, remittentur ei; id est (ut sentit D. Thomas 7) datur robur adversus defectus relictos ex peccatis praeteritis. Sed quia(deinde addit S. Doctor) hoc robur gratzafacù, quae secum non compatitur peccatum; ideo ex consequente, si invenit peccatum alz'quod vel mortale vel oeniate ,quoad culpam tollz'tzpsum: dummodo nonponatur obese ex parte recipientis.
Notandum Il", Alia sacramenta dicuntur transeuntia; - alia, characteristica,seu characterem imprimentia, ut Baptismus, Confirmatio et Ordo: characterenim est signum spirituale, per quodhomo distinguitur ab aliis b).
Notandum IlIO. Alia sacramenta suntnecessaria necessitate medzi" ad salutem,saltem in voto implicito, ut Baptismus etPoenitentia; alia vero, tantum necessitatepraecepti. - An autem sacramentumEucharistiae sit necessarium necessitatemedii saltem in voto? Vide de Eucharz"stz'a,infra n. 192.
Notandum IVo.. Sacramenta dicunturformata, quando in suscipiente obtinenteffectum suum. - Informia autem, quandosunt quidem valida, sed sine suo effectu,nempe si quis suscipit Baptismum sinedolore de actualibus mortalibus: recedente autem obice gratiae, sacramentumstatim gratiam causat. - Hoc certum estde Baptismo,ut docent communiterS.Thomass.Scotusv exfx Augustìno", ubidocet:
Becan., parto 5, tr, 2, cap. 22, qu. 1, conc1. 2... Richard.de M.dia'lJil., in 4, disto 9, art. 2, qu. 1. • Vasq., in 3 P.,disp. 205, cap. 4•• Lugo, de Euch., disp. 12, sect. 1, an. S. - Villal., parto 1, tr, 4, diff. 7, n. 4. - • Sesso 7, deSacram. ingen., can. 6. - S.Jacob., cap. v, 15.-' Suppl.,qu. 30, art. 1. - • 3 P., qu. 69, art. lO. _. De Baptismo,Iib. 1, cap. 12, n.18; ap. Migne, Patroi. lat., tomo 43, col. 119.
gnum militum Christi, quo vim accipiuntad fidem constanter profitendam; in Ordineest signum minz'strorum Christi, quo potestatem acquirunt ad sacramenta fidelibus mi·nistranda ».
c) Scotus, in 4, disto 4, qu. 5, n. 4 et seqq"ab auctoribus in varias partes trahitur. Loquens de Baptismo, hic auctor supponit baptizatum septem inquinatum peccatis, quorumsex eum poenitet, septimum vero actu illiplacet, atque ita fit causa fictionis; recedentevero fictione per hujus septimi poenitentiam,remittuntur cetera, tum quoad culpam tumquoad poenam, non quidem virtute poenitentiae, nec virtute characteris, sed quia Deus,
Transeuntìa , characterlstica.
Necessarianeces S i tatep rae ce p t ivel medìl.
Formataet informia.
Quaenamsacramentareviviscant.
6 LIB. VI. - TRACT. I. DE SACRAMENTIS IN GENERE. CAP. I. - Da NATORA SAèRAM:e:NTI NOVAE LEGls. - Due. II. 7
. DUBlUM II.
Quid circa Materiam et Formam Sacramentorum servandum.
8. QuotupUdter sumatur sacramentum. - 9. Quae confunctio requiratur mter formamet materiam, - lO. Vide resolutiones. - 11. Quae mutatio inoalidet sacramentum, Vide resolutiones apud Busenbaum. - 12. An materiae et formae omnium sacramentorurn sint a Christo in specie determinatae,
Ut quod ante datum est, tunc valere incipiat, cum z1la fictio veraci confessionerecesserù. Contino Tournely t, Salmant. 2
et alli passim, contra Vasquez c). Ratio,quia Baptismus est medium necessariumad delendum peccatum originale: sed cumnon possit amplius recipi, neque actualiterneque in voto (quia votum tendit ad idquod potest recipi), ergo necesse est utablato obice reviviscat. - Id probabiliterextendunt [Contin.] Tournely 3; item Pa1udanus, Silvester , apud Sa1mant. 4, adsacramenta Confirmatz'onzs et Ordinzs,quae iterari nequeunt; et ideo suscipientes alias carerent gratia sacramentali,tam necessaria confirmatis ad fidem profitendam, et ordinatis ad sua munia digneexercenda. - Idem probabiliter extendit[Contin.] Tournely " ad Matrimonium etad Extremam Unctionem, cum S. Thoma-v
l·De Sacram. in gen., cap. 2, art. 3, sect, 3, cencl. 1.- 11 TI'. l, cap. 5, n. 53. - 8 De Sacram. in gen., cap. 2,art. 3, sect, a, condo 1. - Palud.~ in 4, disto 4, qu, 5,art. 2, v. His tribus opinionibus (n. 12)•• Si/vest., v. Ba-
sicut signo SUO prius astitisset ad causandumeffectum quando suscipiebatur, nisi obex adfuisset, ita - assìstit etiam postea ei qui suscepit, ad causandum effectum quam cito obextollitur '. Septimum vero peccatum, quodfictionis causa fuit, per poenitentiam tollitur,et gratia recipitur virtute poenitentiae, nonautem «vìrtute Baptismi, quia susceptio ejusmortua fuit, et mortuus reviviscere non potest •. - Quam Scoti interpretationem probabilem existimat Vasquez, z'n 3 P., disp.159,cap. 4, n. 36; «quamvis (addit) communisatque adeo satis probabilis sit interpretatiosententiae Augustini...., ut quod attinet adcuIpam, quaedam peccata dicantur remittivirtute Baptismi recedente fictione, quaedamvero virtute poenitentiae, et rursus ea quaepraecesserunt Baptismum et cum eo fueruntcommissa, quod attinet ad poenam omninoremittantur, ita ut nulla etiam temporariapoena illorum maneat, cetera autem nonitem.. -
d) S. Thomas et S. Bonaventura alleganotur a Contino Tournely pro sola ExtremaUnctione; sed D. Thomas nihil de hoc habet.- S. Bonaventura, z'n 4, dz'st. 4, parto 1,art. 2, qu. 3, id forte innuit, dicens ExtremamUnctionem esse secundum quid initerabilem.
e) Auctores isti a Salmant. allegantur qua·tenus specialiter denegant soli Eucharistiaereviviscentiam; et ita sane loquuntur Suarez,loe. dt., dz'sp. 63, seet. 8, v. Dz'eendum estergo; Villalobos, parto l, tr. 7, diff.32;
et S. Bonaventura d). - Et idem dicuntSuarez e), Villalobos e), Lugo e), de foenz:tentia f). Negant vero de Eucharistt'a,contra Cajetanum g), Gonza1ez, PetrumSoto, etc., quorum sententiam etiam probabilem vocant Salmant. 6•
Notandum VO. Sacramenta, ultra gratiam sanctificantem animam, conferuntetiam gratiam sacramentaiem , scilicetauxilia ad obtinendum finem, ob quemquodlibet sacramentum fuit institutum h),
ut S. Thomas 7.
Notandum VIo. Sacramenta operanturex opere operato vi operis externi eliciti,id est virtute conjunctionis formae cummateria et applicationis utriusque ad suscipientem ex Dei institutione. Quareactus ex opere operantis, sive suscipientissacramentum, licet causent augmentumgratiae si homo est in gratia, non tamen
ptismus IV, n. 11, qu. 17.•• Tr. l, cap. 5, n. 67. & Loc. cit., v. Hae rationes, - Sottes, de Institut. sacerdot., de Baptism., lect. 4, in fine. - 6 Loc. cìt., num. 67et 68. - , 3 P., qu. 62, art. 2.
Lugo, de Sacram, z'n gen., disp, 9, sect. 6,n. 100; Coninck, qu. 62, n. 78. - At expresse etiam affirmant Poenitentiam reviviscere Suarez (licet timide), disp. 28, sect. 6,v. Tertio; et Lugo, loe.cit., n. 100 et seqq. Coninck vero, loe. cit., negat ut probabilius,Poenitentiae sacramentum informe dari.
f) Quam sententiam S. Doctor, Ub. 6,n. 444, probabiliorem; in Exam. autem Ordinandor., n. 4, veriorem appellato
g) Cajetanus a Salmant, allegatur, quasidicat omnia sacramenta (non excepta Eucharistia) reviviscere; et ita profectodocet Opusc.tom.l, tr.5, qu.5, v. Communis autem ;sed z'n 3 Parto D. Thomae, qu. 79, art. 1, expresse denegat Eucharistiae reviviscentiam:e Si exsistens in peccato mortali, inquit, sibiincognito, quando sumit hoc sacramentum,non resuscitatur ad vitam, non apparet quaredeinceps ex virtute hujus sacramenti resuscitabitur e ,
h) Seu, ut ait S. Doctor z'n Exam. Ordz"nandor., n. 22, «ad causandum effectumproprium sacramenti illius: nempe Baptismi,ad abluendum a culpis; Confirmationis, adroborandum in fide; Eucharistiae, ad reficiendam animam; Poenitentiae, ad delendapeccata; Extremae Unctionis, ad vim confe·rendam adversus daemonum tentationes inextremo agone; Ordinis, ad conferenda auxi·lia, ut ordinatus recte sua munia exerceat;et Matrimonii, ut conjuges illius onera etobligationes bene sustineant et adimpleant '.
Gratta sac r a me n taliso
Sacramenta oper a n t u r exopere operato.
Quid praestent actusoperantis.
Sa c r amenta, proba bi li tercausa mora..lis grattae.
Sa c r amentum utcompositumphysìcam,
Ut compositum artificiale.
Simultasmateriae etformae,
causant gratìam quae a sacramento confertur; ideo hi actus requiruntur tantumut dispositiones ad effectum sacramentirecipiendum. - S. Thomas l.
7. - Quaestio magna agitatur interdoctores: An sacramenta causent gratt'amztlstrumentalt'ter physz'ce vel moraliter?
[Contin.] Tournely H, cum Vasquez etLugo, tenent causare moraliter, id est, quiamovent Deum ad gratiam physice causandam. Ratio, quia gratia de se petit produci effìcìenter a solo Deo, quin opus sithie miraculum addere, scilicet quod Deus
8. - c Suppone sacramentum dupliciter- sumì: l°. Per modum compost~z'physù;z~
«in quo l'es sensibilis et actio (v. gr. in« Baptismo, aqua et ablutio; in Unctione,« oleum et unctio) dicitur materia: et qui« dem oleum et aqua, materia remota; actio« vero illa, materia proxima : verba autem,« aut quod eorum loco ponitur (ut in ma«trìmonio, sìgnum consensus), .dicuntur« forma. -~. Per modum composz'ti arte«ficialis: et tunc dieta materia et forma,«id est l'es et verba, simul habent se«Instar materìae; significatio vero eorum,« instar formae.
c Hic quaeritur de materia et forma,c priore sensu ».
9. - c Resp. l°. Ut sacramentum sit« validum, debet inter materiam et forc mam (v. gr. inter affusionem aquae etc pronuntiationem verborum) tanta esse
1 Qu, 62, art. 1 et seqq. - il De Sacram, in gen.,cap. 3, art. l, sect.3, conci. 2"et 3. - Yasq... disp. 132,cap. 5. - Lugo.. de Sacramentis in gen., disp. 4. sect. 4,num.35 et seqq. - 3 Tr. l, cap. 2, nume 21.. Suar., in3 P., de Sacr., disp. 9, sect. 2, v. Dicenduffz est en'm••Val., in 3 Parto disp.3, qu.3, punct. 1, v. f., V. Est ig;tura nobis• • Bel/arm., Controv. de Sacramentis in gen.,
9. - a) Viva, de Saeram. ùz gen.. qu. l,art. 3, n. 3, requirit ut materia et forma mora·lem coexistentiam habeant. «Unde fit (itaprosequitur) quod in aliquibus sacramentis major
conferat sacramentis de se gratiam causare. - Sa1mant. 3 tamen cum Suarez,Valentia, Bellarrnino, etc., tenent causareinstrumentaliter physiee: ita ut causaeilIae naturales per potentiam obedientialem e1eventurad effectum supernaturalem.Et probant ex ilIo: Nisz' quis renatus fuert't ex aqua , etc. Hoc enim magis decetsacramenta.
Utraque sententia est satis probabilis.- Consu1e scholasticos, si p1ura quaerisde hac quaestione; cum ipsa nostri nonsit instituti.
c conjunctio, ut, secundum moralem hoc minum aestimationem, spectata natura«cujuscumque sacramenti, una alteram« affìcìat ; hoc est, ut verba censeanturc cadere in talem rem, et cum ea unumc totale signum constituere. - Vide Boc nacina 4, Suarez, Coninck, etc.",
Quaeritur: quaenam szmultas (equz:ratur inter formae prolatz'onem et materiae applicah'onem?
Praeter Eucharistiam; ..quae omninorequìrìt simu1tatem physieam (cum pronomen demonstrativum hoc et ht'e nonpossit verificati nisi materia sit praesens),commune est non esse opus simul formamet materiam incipi nec sìmul finiti; sufficiet enim ut forma proferatur dum applicatur materia, sa1tem antequam desistaturapplicari. Ita Salmantie. 5, Anacletus 6,
Viva a), Roncaglia 7. - Et de hocvidetur
Hb. 2, cap. 11, v. Secundo posset, et V. Terlio igitur. S. Joan., cap. m, 5. - • Disp, 1 de Sacrament., qu. 2.punct.2, n.l et 2. - Suar., disp~ 2, sect.2, 'v. Sed SUperMest.. et v. H,'ne refellitur. - Coninck" qu. 60, n. 40. , Tr. 2, de Baptismo, cap. 3, n. 4'1 et 44. - • Tr. 14, deSacrament., disto 1, nuro. 27. - ., Tr. 16, cap. 3, qu. 2,resp. 2.
coexistentia et simultas requiratur quam inaliis; V. g. in Baptismo, Confirmatione, Ex·trema Unctione, etc., requiritur major simultas verborum cum rebus quam in sacramento
Probabiliter, causaphysica instrumentaliso
Euchari·stiarequiritsiri,lultatemphysicam.
8 LIB. VI. - TRACT. I. DE SACRAMENTIS IN GENERE. CAP. I. - DE NATURA SACRAMENTI NOVAE LEGIS. - DUB. II. 9
In ceterisnon eademrequi ritur.
non posse dubitari: cum in Rituali Romano, in administratione Baptismi sichabeatur: Et cum ea (scilicet aqua) subtrina infusione.... baptizet..., sic dicens :Ego te baptizo in nomine Patris t, fundatprimo, et Filii t, fundat secundo, et Spiritus t Sancti, fundat tertio. Ergo, cumaqua non infundatur in verbo baptizo,non est certe opus ut a principio materiaverbis formae aptetur.
Quaeritur autem: an z"n alzi"s sacramentzs (praeter Eucharistiam, ut diximus)sulficiat sz'1nultas moraùs, ita ut satis sitformam z"ncz'pere staum posi applz'cationemmateriae?
Negat Cajetanus \ ubi loquens de Baptismo b), requirit ad validitatem sacramenti quod verba inchoentur priusquamablutio perficiatur vel e converso. Ethoc videtur indicare etiam Scotus apudSuarez 2.
Sed communiter affirmant Suarez 3, quisententiam Cajetani omnino refellit; Lugo 4, qui illam improbabilem vocat ; Holzmann s, [Contin.] Tournely 6, Laymann 7,
Diana 8, Antoine 9; et Salmant. 10 cumSoto, Toleto C), Sà, Hurtado, Dìcastìllo ,Henriquez, Villalobos et Granado. - Ratio, quia in composito morali, quale estsacramentum, sufficit moralis simultas.Et de hoc videtur non posse dubitari:nam, ut mox diximus de Baptismo, semper ac ablutio non fit dum actu profertur
1 Opusc, tomo 1, tr, 26, ad 2. - Scotus, in 4, disto 6,qu.B, n.1\ (expresse loquens). _. Disp. 2, sect, 2, v. Hinc,- • Loc. cito - • Resp. mor., Iìb, 1, dub, 33. - • De Sa.cram., n. 9. - Il De Sacram. in gen., cap. 2, art. 2, sect, 1,punct, l, v. f. - -: Lib. 5, tr.l, cap. 4, n.3; et tr, 2,cap. 7, qu, 3. - 8 Pare.B, tr.4, resol, 6. _ 1f De Sacram.in gen., cap. 1. qu. 3. - 10 Tr. 2, cap. 3, n. 44•. Sotus,in 4, disto 3, qu. unico, art. 8, v. Quando autem. - Sà,v. Baptismus, n. 4. - Gaspar Hurtad., de Bapt., disp. 2,
Poenitentiae..., quia in morali aestimationeverba non censentur cadere supra materiamin Baptismo, nisi quadantenus coexistant;non enim vere dicitur abluere, qui non abluitdum verba profert».
b) Et idem tenet de Ordine, in quo requirit• corporalem cont;lctum fieri cum prolationeverborum, in quibus consistit forma, simultempore in toto vel in parte».
c) Toletus a Salmant. ex Granado ita profecto citatur; sed revera potius tenet sententiam Cajetani et Scoti: • Est autem in omniforma, inquit lib. 2, cap. 19, n. 1, observandum, ut simul sit cum ipsa materia. Nec
verbum baptieo , ablutio non verificaturnisi per unionem moralem: haee autemunio tam erit moralis, si fìat ablutio immediate antequam formaabsolvatur, quamsi fiat immediate posto
Haec tamen unio diversa esse debetpro diversitate sacramentorum; ut rectedicunt Suarez 11, [Contin.] Tournely 12 etAntoine 18. - Major enim unio certe requiritur in Baptismo, ubi mora uniusPaternoster») in validaret sacramentum; ut beneajunt [Contin.] Tournely et Diana 14" quicontrariam opinionem Fernandez meritolaxam vocat. - Et idem praefati auctoresdicunt de Confirmatione , Extrema Unctione et Ordine.
In Poenitentta autem sufficit ilIa unioquam exigit actus judicialis, cum interaccusationem et sententiam soleat intercedere aliqua distantia temporis: quamvisin hoc sacramento talis distantia non tantadebet esse, quanta fit in judicio forensi.Dicit autem Croix l. cum Tamburinio,quod valide absolvitur poenitens post horam a confessione. - In Matrz'monio tandem sufficit ea distantia quae ordinariesufficit in contractibus, ubi satis est ut consensus unius ponatur, dum adhuc consensus alterius moraliter perseverato - Haecquoad sacramentum Poenitentiae et Matrimonii videntur accepta esse apud omnes.
Quoad aIia vero sacramenta, secundasententia, spectata ratione, videtur mora-
diff. 8. - Dicast., tr. 2, de Bapt., disp, 2, dub. 4, n. 48et 49. - Henr(q., de Sacram., Iib, 1, cap. 9, n. 10•. Villlal.,parto 1, tr, 4, diff. 2, n. 6•. Jaeob. de GranadIJ, in 3 P.,controv. 3, de Sacram. i. g., tr, 1, disp. 4, n. 4 et seqq,- 11 Loc. cito - 11 Loc. cito - 18 Loc, cìt., qu. a. - Contino Tourn., loc. cit., punct, 1, v. f. - 14 Parto 3, tr, 4,resol. 6, i. f. ~ Fernand. de Heredia, de Sacram.. in gen.,parto 6, dub. 1, n. 8. - " Lib. 6, parto 1, n. 8. • Tamb.,lib. 1, de Sacram. in gen., cap. 1, § 1, n.5 et 6.
enim prius verba quam materia adhibeatursunt proferenda, nec etiam posto Unde quipost aquae effusionemverba subjungeret, velante proferret, non baptizaret, quamvis nonsit necessaria mathematica vel physica simulotas, ut in eodem instanti materia et formaincipiant; sat est moralis simultas. Unde licetpost unam vocem emissam aqua infunderetur vel ante, non esset inconveniens '.
d) Contin..Tournely loquitur de interpolatione unius Pater et Ave. - Atvero S. Off.,in sua Instructione de die 2 Maji 185Sad vicarium apostolicum' Abyssiniae, declarat invalidum vel certe dubium Baptismum in quo,
Mutatio's u b stantiaHs invalida t sacramentum.
Iiter certa; sed in praxì, prima ut tutìorconsulenda est e). - Hinc merito ait Lugo l
minime peccare sacerdotem, qui ad majorem sui animi quietem iterum se faceretordinare sub conditione.
10. - « Unde resolves:« l°. In Baptismo, Confirmatione, Un
« ctione et Ordine requiritur talis con«junctio, ut dum minister verba pronun« tiat, moraIiter censeatur etiam lava« re, etc.
« 2°. In Poenitentia absolutio satis diue potest differri, sicut in judiciis, sententia« post examen causae ". - [Vide dietamox, n. 9J.
e 3°. In Matrimonio unius consensuse potest alterius eonsensum tamdiu sequi,e quamdiu hic moraIiter permanere cene setur: sicut in aliis contractibus. - Vide« Coninck 2 ".
11. - e Resp. Il". Ut valeat sacramen« tum, non debet fieri substantiaIis, seu« essentiaIis mutatio materiae vel formae;« accidentalis vero mutatio, etsi saepe illi« cita sìt, non tamen invaIidum facit sae eramentum. - Porro substantialis mue tatio matertae dicìtur, quando secundum« eommunem usum et aestimationem ho« minum, differt nomine et re ab ea quam«Christus praescripsit. AccidentaIis dicie tur, quando cum ea eumdem retinete usum et nomen. - Formae mutatio ese sentiaIis est, quando non manet idem« sensus; accidentalis, quando manet.q Laymann 8 ex communì,
1 Resp. mor., lib. 1, dub, 33, n. 3. - • Qu. 60, n. 40,V. f. - 8 Lib, 5, tr, 1, cap. 4, n. 4. - " Tr. 1, cap. 4, n. 66,i. f. - • Disp. 1, de Sacram., qu, 2, punct, 4. - • Disp.4,
completa jam omnino ablutione, forma pronuntietur, vel contra, absoluta prolatione formae, ad ablutionem procedatur. PraecipitqueBaptismum esse sub conditione iterandumubicumque materia et forma fuerint distincteet perfecte una post alteram adhibitae.
e) Doctrina haec (quamvis in ExamineOrdinandorum, n. 6, et in Confessore diretto, cap. 13, n. 3, S. Alphonsus contrariam tenuerit), confirmata est pro Ordinissacramento a S. R. et U. I., quae pluries, etsignanter die 12 Sept. 1877, 17 Mart. 1897,30 Novembr. et 14 Decembr. 1898, validasdeclaravit quasdam ordinationes, in quibusmoralis dumtaxat simultas inter materiamet formam adfuerat.
« Unde resolves:«l°. Nullum est sacramentum » [Eucha
ristiae], « si materia cruda consecretur,« sive haec differat specie substantiali a«pane sive non; quia communiter non« censetur aut dicitur panis. - Item, sie: aquae artificiales adhibeantur in Baptie: smo; quia non habent communem usum« et nomen aquae elementaris, esto phye sice specie non discrepent. Vide infra« de Baptismo.
«2°. Valet sacramentum, etsi aqua« Baptismi sit calida, etc. - Item, si panise eucharisticus sit ater, fermentatus, etc.
e: 3°. Defectu formae, saeramentum este: nuIlum: l°. Si litterae aIiquae mutentur« varìantes sensum, quod facile fit ine initiaIibus, v. gr. In nomine matris ,« mt1zi~ etc. - 2°. Si magna fiat interruptio«verborum, ita ut moraliter non videan« tur cohaerere a). - 3°. Si forma divisim- pronuntietur, V. gr. unus dicat: Ego te« baptz"zo; alter: z"n nomz"ne Patris, etc.,« quia erunt duae formae imperfectae ete sensus falsus. - Filliuccius '; vide Bo- nacìna" ".
Nota hie prop.27, damnatam ab Alexandro VIII: Valuz"t alt'quando Baptismussub hac forma collatus: In nomine Patris, etc..praeternussis mz"s:Ego te baptieo.
«4°. Forma valet, etsi non liceat: l°. Si« omittas voces non essentiales, v. gr. Egoe et Amen in Baptismo b),. Enhn in formae Eucharistiae. Bonacina 6 ex Suarez, etc.«- ZOo Si quid addas, v. gr. In nomine
de Euch., qu. a, puncr. I, n.9 et 10; cfr. disp. 2, de Bapt.,qu. 2, punct. 4, num. 11 et 16... Suar" disp. 21, sect, 2,v. Dico 2 .. et disp. 59, sect. 1, V. Dico 3.
Il. - a) S. AIphonsus, in Exam. ordinandor., cap. l, n.8, scribit: «Interruptio formae, si est modica, non officit valori sacra·menti. Secus, si talis sit, ut verba non constituant unum sensum ».
b) Quidquid dicat Busenbaum, nullum estpeccatum omittere vocem Amen,. piane enimdeest in Rituali Romano, Ordo Baptismz',ubi habetur forma hujus sacramenti; et S.R. C. de hoc interrogata, respondit strictimservandum esse Rituale Romanum. Vide decreta Authent., S. R. C., n. 3014, ad 2. Fatendum tamen est reperiri in pluribus antiquis Ritualibus hanc vocem Amen,. ita apudme sunt: Agenda S. Colonz'enszs Ecclesiae
. Coloniae 1614), fol. 32, ubi habetur forma
Consectaria pro InU·tatione materìae,
Pro mutatiene for~
rnae,
10 LlB. VI. - TRACT. I. DE SACRAMENTIS IN GENERE. CAP. I. - DE NATURA SACRAMENTI NOVAE LEGIS. - DUB. II. 11
Interruitio formae.
Materia etrormainBaptismo etEuchari·stiaç a Chr'isto specifìcatae.
« Patris, quz' te creauù, etc. - 30• Si substi
« tuas synonyma, v. g. abluo, pro baptizo».[Ita S. Thomas C)]. - e Si tantum trans- .«ponas, ut: Hoc meum est corpus,' Te ego« baptiso. - 50. Si verba corrumpas ob«praecipitantiam et balbutiem, v. gr.:«Hoc est corpus meus , vel: Hic est«enim. caùs meus. -, 6°. Si interruptio« fiat parva, v. gr. Ego te oaptiso, et in« terponat: Ista aqua est nz"ntzs frigida,« vel: Custos, verte folium. In nomzne« Patris, etc. - Filliuccius l; vide Bona« cina 2 ». [Idem docent Lugo 3, Roncaglia 4 cum Tamburinio].
Tussis autem inter syllabas verborumformam invalidat, nisi sit momentanea.Roncaglia 5 cum Tamburinio; Leander d)
apud Croix d). - Tussis vero longa, putaper medium quadrantem, inter verba certeinvalidat formam. Croix 6 cum Tamburinio et Sporer.
Quaenam autem in singulorum sacramentorum materia et forma mutatio sitsubstantialis aut accidentalis, vide infra,ubi de his singulatim agemus. .
12. - Quaeritur: an materiae et formaeomnz"um sacramentorum fuerznt a ChristoDomino in specie determmatae? - Certum est Christum in specie determinassemateriam et formam Baptismi et Eucharistiae.
1 Tr. 1, cap. 4, nume 65, v. Dico 2. - 2 Disp. 1, deSacram., qu. 21 punct, 1, num. 23. - a De Sacram. i. g.,disp. 2, n. 111. - • Tr.16, cap. a, qu.4, resp. 1.. Tamb.,Iib, 1, de Sacram. in gen., cap. 1, § 1, n. lO. - , Loc. cito •Tambur., 10c. cit., n. 15.-' Lib.·6, parto 1, n. Ba, (ubi deconsecratione loquitur, sicut et auctores allegati) .. Tam·bU'I"'1 tec, cit., num. 10... Spor' 1 parto l, cap. 2, num, 93._ ., Controv. de Sacro Ordinis, cap. 9, i. f. - 8 Tr. 1,cap. 4~ n. 48. - 9 Loc. cit., n. 86. - 10 De Sacram. i. g:,
Baptismi absoluta; Rituale Romanum (Venetiis, apud Juntas 1651), fol. 32 et 33, ubihabetur forma conditionata; Sacerdotale adconsuetudinem S. Romanae Ecclesiae, etc.(Venetiis ap. Juntas 1579), in quo ubique, scilicet quatuor vicibus, repetitur forma Baptismicum additione verbi Amen.
e) S. Thomas Ioquitur in universum demutationibus in forma sacramentorum, ne·gans contici sacramentum, si debitus sensustollatur; affirmans vero illud confici, si debitus sensus r:emaneat.. d) Leander a SS. Sacramento citatur a
Croix, lib.6, part.1, n.33, ut qui, de Bapt.,disp. 3, qu.38, sinipliciter dicat interruptio-
Dubium igitur vertit quoad alza sacramenta a).
Prima sententia probabilis negato Ethanc tenent Bellarminus 7, Salmant. 8, Lugo 9, Holzmann l0, Croìx "; item S. Bonaventura, Alensis et Morinus, apud ]uenin12.
- Ratio unica hujus sententiae est diversitas Ecclesiae graecae et latinae in administratione aliorum sacramentorum, praesertim in Ordine. In Ecclesia enim graecapresbyteratus et diaconatus conferunturper solam manuum impositionem; in latina vero, praeter manuum impositionemrequiritur traditio rerum; ut habetur indecreto Eugenii IV ad Armenos (relatoapud Croix 18), ubi sic habetur: Sextumsacramentum est Ordinis, cujus materiaest z1lud per cujus tradz"tzonem conferturOrdo ; sù:ut presbyteratus tradz"tur percalù:zs cum uino, et patenae cum pane porrectionem ,. dz"aconatus vero, per lz'brz·Evangelzorum datzonem,. subdz"aconatusvero,per calz'czs vacuz' cum patena vacuasuperposùa tradz"tz'onem,. et sz"ntz'lz"ter dealtt's, per rerum ad mznz'sterz"a sua pertinentz"um assz"gnatzonem.
Secunda vero sententia probabilioraffirmat omnes materias, et quoad substantiam etiam formas sacramentorumfuisse in specie a Christo determinatas.- Hanc tenent juenin", Concìnav.Auctor
n. 11. _ 11 Lib. 6, parto 2, n. 2135. - S. Bonau., in 4,disto 7, art. 1, qu, 1 et 2.. Alens., Sum., parto 4, qu, 9,membro 1, resol.: et qu. 5, membro 3, art. 2.. Morin.,de Administr. Poenit., lib. 8, cap. 17. ." Insrit, theo1..parto 8, disserto l, qu, 4, cap. 2, noto a. - 18 Lec. cit..n. 2128. (Cfr. apud Labbe, tomo 18, col. 550 Decretum adArmenos. - 14 Instit, theot., parto S, disserto 1, qu. 4,cap. 2, conc1usio. - 15 Lib. 1, de Sacram. in genere, cap. 5,num.7 et lO.
nem ex tussi, etc., fore mutationem accidentalem. At re.era, Leander, loc. cit., Ioquiturde tussi momentanea; quaerit enim «an valide baptizet si quis, postquam dixerit Egote bap ~, propter unam tussim. aut propterrespirationem, etc.,paulatim qUlescat, demdeaddat - tiso z'n nomine Patris, etc. -. Etrespondet aeque probabiliter affirmari.
12. - a) Non omnes hic citati auctoresloquuntur de omnibus sacramentis, exceptisBaptismo atque Eucharistia; sed aHi, deOrdine tantum, ut Bellarminus, Salmant.,Lugo; Croix addit Extremam Unctior:em;S. Bonaventura Ioquitur de Confirmatlone;Holzmann denique asserit materiam Poeni-
Probabili·ter, non inaliis sacramentis.
Probabi·li us , etiamin aliis saeramenris.
Ditfìcultarìbus satìstìr,
Petrocorensis l, Habert b), Merbesius, Continuator Tournely 2, et alli plures cumD. Thoma 8, qui non potest negari essepro hac sententia ; siquidem hanc traditrationem: Quz"a ergosanctificatio homz"nzsest z'n potestate Dei sanctificantis, nonpertmet ad homznem suo judz'ct"o assumere res quz'bus sanctificetur" sed hocdebet esse ex dzvzna znstz"tutzone determinatum. Et ideo zn sacramentis nouae legts,quz'bus homznes sanctificantur, secundumz1lud 1. Coro VI: Abluti estìs..., sanctificatiestis, oportet utz' rebus ex dzvzna znstz"tutzone determz'natzs. - Nec S. Doctor explicari potest de determinatione in genere quae possit per diversa signa significari; nam 4 expresse docet oppositum,dicens: Etsi idem potest per diuersa signasz"gnz'ficarz' (en qualis esset determinatioin genere), determinare tamen quo signasz"t utendum (en determinatio in specie)..,pertmet ad sz"gnijìcantem " Deus autemest quz' nobzs sz"gnificat spz"rz"tualz"a.
Circa autem diversitatem Ecc1esiaegraecae et latinae, praesertim (ut diximus)in sacramento Ordinis, respondetur, traditionem instrumentorum non esse materiam essentialem, sed tantum accidentalem, etsi integralem.
Ad decretum vero Eugenii respondetHabert illud editum fuisse soluto concilio;sed haec responsio nihil valet: jam enimsatis probavimus Lz"b. I, ex n. 110, decretaPontificum esse per se infallibilia. Congruentius itaque respondetur cum Mer-
I Lib.T, tr, 1, deSacram. io g., cap. a,qu. a. - Merbes.,Sum., de Ordine, qu. 52, v. ResjJOndeo. - 'De Sacram. i. g.,cap. 2, art. 2, sect. 1, punct. 2, concI. 2. - s 3 P., qu. 60,art. 5. - '" Loc. cit., ad 1. - Habert" Ice. cit., resp. 4,
tentiae, Ordinis et Matrimonii, formam veroOrdinis et Matrimonii,quoad genus tantum aChristo fuisse determinatas.
b) Habert de materia sacramentorum pIaneconcordat, de Sacram. i. g., cap. 7, resp. 4 ..de forma autem non sic: • Certum est, inquit, loc.cz't., resp. 3, aliorum quinque sacra·mentorum [praeter Baptismum et Euchari·stiam] non ita determinatas fuisse, sed Chri·stum reliquisse Ecc1esiae determinandum ...,modo per ea [verba] sufficienter exprimerentur effectus illorum sacramentorum -.
e) Merbesius, loc.cit., qu.52, V. f., negatquidem conciliumdefiniisse tamquam dogmacatholicumporrectioneminstrumentorum esse
besio e), Concina et Tournely, quod Eugenius non quidem determinavit materiamessentialem Ordinis, sed solum voluit Armenos instruere de omni ritu EcclesiaeRomanae, cujus unionem illi ambiebant.- Dices: Eugenius non loquitur de ritu,sed expresse de materia; et sicut in aliissacramentis materiam essentialem assignat, sic in isto de Ordine, dicens: Sextumsacramentum est Ordznzs, cujus materiaest z7lud per cujus tradz"tzonem conferturardo. Respondeo: Si hoc esset verum,sequeretur quod etiam esset certum quemlibet minorum ordinum esse sacramentum; sed ipsi Salmant. cum Soto, Navarro, Vasquez, dicunt oppositum esseprobabile d): idque probabilius esse probabimus infra n. 737. cum ordines minores etiam ab abbatibus conferantur. _.Nec valet dicere cum Vasquez, Majoreet aliis, apud Palaum e)) quod in eodemdecreto Eugenii episcopus vocatur minister ordinarius sacramenti Ordinis: ergo(ut ajunt) possunt ex privilegio etiam alììquam episcopi esse ministri hujus sacramenti. Nam respondetur quod si hoc esset,etiam presbyteratus posset aliquando conferri a non episcopo: sed hoc communiterrejicitur, quidquid dicat Vasquez o, Unde dicendum quod Eugenius, cum nominavit ministrum ordinarium, utiqueintellexit loqui in subjecta materia secundum sensum doctorum et constantem Ecc1esiae traditionem, ut ait Tournely", nempe quod privative ad episcopum
v. Dices 4. - Concina, loc. cìt., num. 9. - Conto Tourn' j
de Confirm., cap. 3, art. 2, concI. 2, obj. 2, resp. 2; cfr. deOrdine, p. l, cap. 4,' art. 1, obj. 1, post concI. 5. - 5 Prae..lect., de Sacram. Ordinis, qu. 4, art. 2, obj. 1, adv. 24 m concl.
veram, essentiaIem et unicam materiam; sedait locutum fuisse juxta communem consuetudinem et modum quo passim omnes vocantsacramentorum materiam, sive accidentalis,sive essentialis sito
d) Seu rectius: Salmant., tr. 8, de Ordine,cap. l, n. 12 et 13, pro sententia quae negatordines minores esse sacramenta, adducuntSotum, z'n 4, disto 24, qu.1, art. 4, conci. 7,'Navar., Man., cap.22, n.18, v. Quare ..Vasq.,dz"sp.237, cap. 2 .. qui revera ita tenent. Sedipsi Saimant., n. 14, absolute tenent omnesordines tam majores quam minores habereveram rationem sacramenti.
e) Vasquez, dz"Sp. 243, cap. 4, ita sane
12 LIB. VI. - TRACT. I. DE SACRAMENTIS IN GENERE.
spectat conferre ordinem presbyteratuset diaconatus; re1iquos vero inferiores,utpote non sacramenta, posse aliis committi.
Hine censetur Eugenius, loquendo desacramento Ordinis, non omnia dogmatice
loquitur in aliorum opinionibus quas exponit,ipse vero concludit: • Judicium autem lectorirelinquere visum est». - Major a Palao adducitur pro opinione dicente dìaconatus etsubdiaconatus collationem posse probabilitersimplici sacerdoti committi; quam sane opinìonem Major, in 4, disto 7, V. Secundo ar-
asseruisse, sed inpluribus se accommodasse ad communem loquendi modum,quo res in septem ordinibus adhibitae,utpote discrimen uniuscujusque ordinisexpressius significantes, eommuniter vocantur materiae sacramentorum.
guìtur, V. f., refert ex privilegio quod dicunt quibusdam concessum; sed postquamrationes contrarias exposuìt, hìs verbis concludit: • Tutius est igitur ordìnes accipereab episcopis et non ab abbatibus '. - SolusPalaus argumentum petit ex Eugenii decreto.