Download - km 4.10.15.pdf
-
8/20/2019 km 4.10.15.pdf
1/36
1377 ckESpf? awmfovif;vjynfausmf 6 &uf? we*FaEGaeY?1377 ckESpf? awmfovif;vjynf hausmf 6 &uf? we*FaEGaeY? 4-10-2015)(4-10-2015) (8343)(8343)
aejynfawmf atmufwdkbm 3
&Srf;jynfe,fawmifydif; awmifBuD;NrdKUüa&muf&Saeaom jynfaxmifpkor®wjrefrmEdifiHawmf EdifiHawmfor®w OD;odef;pdefonf jynfaxmifpk0efBuD; OD;pd;odef;? OD;tkef;jrif? OD;0if;xGef;? a'gufwm a':cifpef;&D?&Srf;jynfe,fawmifyd kif; awmifBuD;NrdKUüa&muf&S daeaom jynfaxmifpkor®wjrefrmEdkifiHawmf Ed kifiHawmfor®w OD;odef;pdefonf jynfaxmifpk0efBuD; OD;pd k;odef;? OD;tkef;jrif h? OD;0if;xGef;? a'gufwm a':cifpef;&D?a'gufwmoef;atmif? OD;aX;atmif? OD;&JxG#f? &Srf;jynfe,f0efBuD;csKyf OD;p0fatmifjrwf? umuG,fa&;OD;pD;csKyf½k; (Munf;)rS AdvfcsKyfoef;xGef;OD;? ta&SUydif;wdif;ppfXmecsKyfwdif;rSL; AdvfcsKyfat;0if;? 'kwd,0efBuD;rsm;?a'gufwmoef;atmif? OD;aX;atmif? OD;&JxG#f? &Srf;jynfe,f0efBuD;csKyf OD;p0fatmifjrwf? umuG,fa&;OD;pD;csKyf½k H; (Munf;)rS AdkvfcsKyfoef;xGef;OD;? ta&S Uyd kif;wd kif;ppfXmecsKyfwd kif;rSL; Ad kvfcsKyfat;0if;? 'kwd,0efBuD;rsm;?wm0ef&Solrsm;ESiftwl ,aeYeHeu 8 em&Dwif awmifBu;NrdKUü usif;yonf aq;wuúodvf(awmifBuD;) zGifyGtcrf;tem;od wufa&mufonf/wm0ef&Sdolrsm;ESif htwl ,aeYeHeuf 8 em&DwGif awmifBuD;NrdKUü usif;yonf h aq;wuúod kvf(awmifBuD;) zGifhyG Jtcrf;tem;od k Y wufa&mufonf/ pmrsufES m 3 aumfvH 1 ok d Y
&Srf;jynfe,fud,fpm;jyK xl;cRefausmif;om; armifa*:vlb&ef &Srf;jynfe,fud k,fpm;jyK xl;cRefausmif;om; armifa*:vlb&ef atmif? xl;cRefausmif;o l ra*stefx G,fq dif;&mESif xl;cRefausmif;om;atmif? xl;cRefausmif;ol ra*stefxG,fqd kif;&mESif h xl;cRefausmif;om;armifnD&Jxu fwdu aq;wuúodvf (awmifuD;)tm; zJud; jzwf zGifvSpf
armifnD&Jxufwd k Yu aq;wuúod kvf (awmifBuD;)tm; zJBudK;jzwf zGif hvSpf ay;MupOf/ay;MupOf/ (owif;pOf )
NMNMNNNMNMMMMMMMM
NMNMNNNMNMMMMMMMM
N M N
N N N N N N
N M N
N N N N N N
-
8/20/2019 km 4.10.15.pdf
2/36
atmufwbm 4? 2015atmufwk dbm 4? 2015
c&D;oG m;vkyfief;onf &moDOwkom,maumif;rGefonhftcsdef umvwGif yd krd koih favsmfonf/ ajccif;vufcif; om,maom xk dumvrsm;wGif c&D;oG m;rsm; ydkrd koG m;vmwwfonf/ c&D;oG m;[lonfrS m aeyl ra&S mif? rk d;&G mra&SmifoG m;vmwwf fí tenf;ESih ftrsm;om c&D;oG m;ta&twGufuG mjcm;onf/
c&D;oG m;rsm;twGuf OD;pm;ay;vkyfaqmif&rnfrS m vrf;yef;omí,Ofaus;rItarGtESpfrsm; wnfwH hcd kifNrJNyD; zG H UNzdK;ae&ef vk dtyfonf/xk Y dtjyif e,fajrat;csrf;om,mNyD; c&D;oG m;0efaqmifrIaumif;&efvnf;vk dtyfonf/
jrefrmEk difiH\c&D;oGm;u@ wkd;wufrItajctaeudkMunhfrnf qk dvQif 'Drk dua&pDtpd k;&oufwrf;umvwGif ,cifESih frwl zG H UNzdK;vmonfud k awG U&onf/ jrefrmEkdifiH\ jyKjyifajymif;vJrIESih f ,Ofaus;rI tarGtESpfrsm;aygrsm;rIu c&D;oG m;rsm;twGuf pdwf0ifpm;zG,fjzpf
vmonf/
2012 ckESpfrSpwifí urÇ mvSnh fc&D;onf wpfoef;ausmfa&muf&S d vmatmif qGJaqmifEk difcJ honh f yxrqH k;tBudrf c&D;oG m;ork dif;rSwfwk dif
pd kufxlEk difcJ honf/ xk dESpfrSpwifí jrefrmEk difiH\ c&D;oGm;u@ zG H UNzdK;vmcJ hNyD; 2013 ckESpfwGif urÇ mvSnh fc&D;onf 2 'or 04 oef; 0ifa&mufvmonf htwGuf c&D;oG m;vkyfief; ESpfqwk d;wufvmonf/
,refESpfu urÇ mvSnhfc&D;onf 3 'or 08 oef; vma&muf vnfywfcJ hNyD; ,ckESpfwGifurÇ mvSnf hc&D;onf 4 'or 5 oef; vma&mufEk difonh ftwGuf c&D;oG m;rsm; wpfESpfxufwpfESpf tvsiftjrefwk d;wuf vmonf[k qk dEk difonf/
,ckESpftwGuf c&D;oGm;&moDr[kwfaom rk d;&moDumvwGifjrefrmEk difiHwpf0ef; a&ab;tEÅ &m,fBuHKawG UcJ hNyD;aemuf jyefvnfxlaxmif a&;vkyfief;rsm;ud k tvsiftjrefaqmif&Gufay;c Jh&m ,cktcg ae&mtawmfrsm;rsm; jyefvnfxlaxmifwnf hrwfvmonfud k awG U&onf/xd k YaMumifh c&D;oG m;vkyfief;wkd;wufEk difrnf htvm;tvmaumif;rsm;&S daeonfud k awG U&onf/
jyefvnfxlaxmifa&;vkyfief;rsm;onf ,ckESpfyGif hvif;&moD c&D;oG m;vkyfief;zGH UNzdK;a&;twGuf ta&;BuD;aomtcsufjzpfvmonf/
jyefvnfxlaxmifrItajctaeaumif;rsm;aMumifh urÇ mvSnf hc&D;onf
vma&mufvnfywfa&;twGuf tcGif htvrf;aumif;rsm;jzpfEk difonf/jrefrmEk difiH\ xif&S m;aom a&S;a[mif;tarGtESpfa'otrsm;pk
rSm obm0ab;'PfESif h vGwfuif;cJ honfud k awG U&onf/ od k Yaomf,Ofaus;rItarGtESpfa'orsm;wGif obm0ab;tEÅ &m,fqk d;rsm;
usa&mufrIrS avsmhenf;umuG,fEk difrnf h rl0g'rsm;csrSwfaqmif&GufEk dif &ef vd ktyfvmonf/tqd kyg rl0g'ud k csrSwfEk difvQif ,Ofaus;rItarGtESpf wefzd k;rsm;
tjyif ,Ofaus;rIa'o&S d ouf&S dvlom;rsm; toufab;tEÅ &m,frS uif;a0;½k Homru vlrIpD;yG m;b0 xdcd kufrIvnf;r&S dEk difacs/ xk dtcgc&D;oG m;vkyfief;pD;yG m;a&;rStusKd;tjrwfrsm; xda&mufpG m&&S dvmEk dif onf/
,refESpfu ysLa&S;a[mif;NrdKU okH;NrdKUjzpfonfh oa&acwå&m?[efvif;? AdóEk d;NrdKUa[mif;rsm;ud k urÇ mhtarGtESpfpm&if;od k Y atmifjrif pG mxnf hoGif;Ek difcJ honf/ tjcm;xif&S m;aom ,Ofaus;rIa'orsm;ud kvnf;pm&if;0ifatmif BudK;yrf;aqmif&Gufvsuf&Sdonf/ tqkdyga'orsm;obm0ab;rS umuG,fEk difrnf h tpDtrHrsm;csrSwfoif honf/
odkYjzpf&m ,ckESpfc&D;oGm;&moDwGif urÇmvSnfhc&D;onf 4 'or 5 oef;ru c&D;onfig;oef;0ifEk difrnf h tvm;tvmaumif;rsm;&S daeNyDjzpf&m xd ka'orsm; zG H UNzdK;rIck difNrJaprnf htpDtrHrsm;tm; 0d kif;0ef;BudK;yrf;aqmif&GufoG m;Muvdrhfrnf[k ,k HMunfygonf/ /
aejynfawm atmufwkbm 3aejynfawmf atmufwk dbm 3pnf;vH k;nDñGwfaom u&iftrsKd;om;'Drk du&ufwpfygwD? avmfa0:
trsKd;om; pnf;vH k;nDñGwfa&;ESif h zG H UNzdK;a&;ygwDESif h acwfopf jynfol Y ygwDwk d Y\ jynfolrsm;ok d Y pnf;½H k;a[majymcsufrsm;uk d atmufwk dbm4 &uf n 7 em&DwGif jrefrmh½kyfjrifoHMum;(MRTV)? vTwfawmf½kyfoHvd kif;?MWD(Variety) ? jrefrmhtoHa&'D,k dESih f a&T FM wd k YrS xkwfvTih foGm;rnfjzpfNyD; atmufwk dbm 5 &ufxkwf Ed kifiHyd kif owif;pmrsm;jzpfaom
aMu;rH kowif;pmESih f jrefrmhtvif;owif;pmwd k Yü azmfjyoG m; rnfjzpfygonf/ (owif;pOf)owif;pOf)
&efukef atmufwkbm 3&efukef atmufwk dbm 3&efukefNrdKU Ak dvfwaxmifNrdKUe,f ukefonfvrf;
trSwf (273^279)&Sd trsKd;om;pDrHcefYcGJrIynmaumvdyfodkY wufa&mufvkdaom ausmif;om;ausmif;olrsm;onf 0ifcGif havQmufvTmrsm;udk
pufwifbm 29 &uf (t*F gaeY )rS atmufwkdbm 15&uf (Mumoyaw;aeY )txd pae? we*FaEGaeYrsm;rStyaeYpOf eHeuf 9 em&DcGJrS nae 3 em&DtwGif; xkwf,l avQmufxm;Ek difNyDjzpfonf/
tif;0 atmufwdbm 3tif;0 atmufwdkbm 3a&S;bk&ifrif; 31 quf
xD;eef;pd k;pHcJ haom tif;0NrdKU&S d tif;0a&S;a[mif; okawoejywd kufwGif tif;0acwf vl Utok H;taqmif ypönf;rsm;? ,k HMunfud k;uG,frIqd kif&mypönf;rsm; t0wfwefqm qif,if
rIqd kif&m ypönf;rsm;ESif h yxrtif;0acwf? 'kwd,tif;0acwf?wwd,tif;0acwf? pwkw¬tif;0acwf[lí acwfumvrsm;vnf;cG Jjcm;xm;NyD; tqd kyg jywd kufwGif tif;0acwfrif;qufrsm;ESif h tif;0acwfpmqd krsm;\ pm&if;ud kvnf;
&efukef atmuwdbm 3&efukef atmufwd kbm 3urÇmhtBuD;qH k;a&ay:pmtkyfaps;a&mif;
oabF mpmtkyfta&mif;jyyG J zGif hyG Jtcrf;tem;ud k ,aeY eHeuf 10 em&DwGif &efukefNrdKUtvH k tjynfjynfqk dif&mqdyfurf;&S d MV Logos HopeoabF mBuD;ay:üusif;y&m wk dif;a'oBuD;0efBuD;csKyf OD;jrih faqGESif h {nf honfawmfrsm;tm;Logos Hope oabF m\ vkyfief;aqmif&GufrItajctaersm;ud k AD'D,d kzk difjzih f jyoonf/
,if;aemuf oabF m Captain, Mr. James
Thomas Dyer u BudKqkdEIwfcGef;qufpum;ajymMum;NyD; wk dif;a'oBuD;0efBuD;csKyfxHod k Y
trSwfw&wHqdyfESih f pmtkyfay;tyfonf/xk d Yaemuf wk dif;a'oBuD;0efBuD;csKyfu trS m
pum;ajymMum;NyD; Captain, Mr. James ThomasDyertm; trSwfw& vufaqmifypönf;ay;tyf í Director, Mr. Seelan Govender u aus;Zl;wifpum;ajymMum;um oabF may:rSapwemh 0efxrf;rsm;u ud k&D;,m;½k d;&m,yfawmiftujzih f azsmfajzwifqufujyonf/
,if;aemuf wk dif;a'oBuD;0efBuD;csKyf OD;jrif haqG? Captain, Mr. James Thomas Dyer
ESifh Director, Mr. Seelan Govender wk dYuLogos Hope oabF m&S d pmtkyfta&mif;jyyG Jud k
zJBudK;jzwfí zGih fvSpfay;MuNyD; pmtkyfta&mif;cef;rtwGif;od k Y vSnf hvnfMunh f½IMuonf/
tqdkyg Logos Hope oabF mBuD;onf pmtkyfaygif; 5000 ausmfyg0ifaom urÇ mhtBuD;qH k; a&ay:pmtkyf aps;a&mif;oabF mjzpfNyD;atmufwk dbm 14 &ufxd aeYpOf wevF maeYrSpaeaeYxd eHeuf 10 em&DrS nae 6 em&Dxd vnf;aumif;? we*FaEGaeYwGif rGef;vG J 1 em&DrS nae 6 em&Dxdvnf;aumif; 0ifaMu;tcrJ hjzih f avhvm0,f,lEk difaMumif; owif;&&Sdonf/
(owif;pOf)(owif;pOf )
jyKpkxm;í vma&mufavhvmvd k aom c&D;oG m;rsm; tcrJ havhvmEd kif aMumif;od&onf/
]]tif;0a&S;a[mif;okawoejywd kufrSm tif;0acwf tok H;taqmifypönf;awG? a&S;bk&if rif;qufawG&J Utrnfrsm;? tif;0
acwf pmqd kausmfawG&J U trnfrsm;uk d pm&if;jyKpkxm;wm awmfawmf aumif;w,f/ vma&mufavhvmolawGtwGuf wefzd k;&S dw,f/tcktcg jywd kufud k tcrJ havhvmcGifhay;vd kufawmh tqifajywmaygh}}[k tqdkyg jywd kufodk Y
vma&muf avhvmaomc&D;oGm;wpfOD;u ajymonf/
,Ofaus;rI 0efBuD;Xmea&S;a[mif;okawoe? trsdK;om;jywd kufESifh pmMunf hwd kufOD;pD;Xme(rEÅav;XmecGJ ) vufatmuf&S d tif;0a&S;a[mif;okawoejywd kuf
onf 1990 ckESpf rwf 3 &ufwGif ]]&wemyl&tif;0jywd kuf}} [k pwif zGifhvSpfcJhonf/ 1994 ckESpf azazmf0g&D 26 &ufwGif ,ckjywd kuf topfBuD; pwifaqmufvkyfcJ hNyD;2003 ckESpf {NyD 4 &ufwGif tif;0a&S;a[mif; okawoejywd kuf[lízGif hvSpfcJ honf/
jywdkuf\ ykHoP²mefrSmtv,fwGif yef;O,smOfjyKvkyf&ef ajruGufvyfxm;&S dNyD; taqmif av;aqmifjzifh ywfvnf0ef;&H xm;onf/ twd kif;twmrsm;rS mA taqmif ay 70_40 ? Btaqmif ay 40_104? C
taqmif ay 55_24 ? Dtaqmif ay 40_104 toD;oD;jzpfaMumif; rSwfwrf;rsm;t& od&onf/ oef;aZmfri f;(jyef^quf)oef;aZmfrif;(jyef̂ quf )
trsKd;om;pDrHcefYcGJrIynmaumvdyfokdY wuf a&mufvk dolrsm;onf wuúod kvf0ifpmar;yG Jü trSwf 400 ausmf&&S dolrsm; avQmufxm;cGih f&SdaMumif;ESih f tqk dygaumvdyfwGif owif;twwfynmoifwef;?pD;yGm;a&;pDrHcefYcGJrIynmoifwef;? c&D;oGm;qk dif&m
twwfynmoifwef;ESih f English for ProfessionalPurposes rsm;ud k oifMum;yd kYcsay;vsuf&dSaMumif;od&onf/
ESif;Eka0ESif;Eka0
-
8/20/2019 km 4.10.15.pdf
3/36
atmufwdbm 4? 2015atmufwd kbm 4? 2015
EdifiHawmor®w OD;oef;pdef aq;wuodv(awmifBuD;)qkif;bkwftm; pufcvkwfESyfzGivSpfay;pOf/Ed kifiHawmfor®w OD;odef;pdef aq;wuúod kvf(awmifBuD;)qk dif;bkwftm; pufcvkwfES dyfzGihfvSpfay;pOf/ (owif;pOf )
EdifiHawmor®w OD;odef;pdef aq;wuúodvf(awmifBuD;)zGihyGtcrf;tem;od wufa&mufvmMuolrsm;tm; &if;&if;ES;ES;EIwfqufpOf/Ed kifiHawmfor®w OD;odef;pdef aq;wuúod kvf(awmifBuD;)zGih fyG Jtcrf;tem;od k Y wufa&mufvmMuolrsm;tm; &if;&if;ES D;ES D;EIwfqufpOf/ (owif;pOf )
a&SUzH;rSa&S UzH k;rS
tqdkygtcrf;tem;odk Y jynfe,fvTwfawmfudk,fpm;vS,frsm;?jynfe,ftqif hXmeqd kif&mrsm;? ygarmu©csKyf? ygarmu©rsm;? q&m q&mrrsm;ESif h ausmif;om; ausmif;olrsm;? NrdKUrdNrdKUzrsm;? a'ocHjynfolrsm;ESif h wm0ef&S dolrsm; wufa&mufMuonf/
tcrf;tem;wGif &Srf;jynfe,fud k,fpm;jyK xl;cRefausmif;om;armifa*:vlb&efatmif? xl;cRefausmif;ol ra*stefxG,fqd kif;&mESif h xl;cRefausmif;om; armifnD&Jxufwd k Yu aq;wuúod kvftm; zJBudK;jzwfízGifhvSpfay;Muonf/
xd k Yaemuf Ed kifiHawmfor®w OD;odef;pdefu aq;wuúod kvfqd kif;bkwfESif h urÜnf;armfuGef;ausmufpmtm; pufcvkwfESdyfí zGif hvSpfay;onf/
qufvufí Ed kifiHawmfor®wonf urÜnf;armfuGef;ausmufpmtm;tarT;eH Yom&nfjzif h yufzsef;ay;NyD; aq;wuúod kvftwGif;&S d pmoifcef;rsm;twGif; vSnfhvnfMunf h½Ippfaq;onf/
,if;aemuf tcrf;tem;'kwd,yd kif;ud k qufvufusif;y&mjynfaxmifpk0efBuD; a'gufwmoef;atmifu aq;wuúod kvf(awmifBuD;)aqmufvkyf&jcif; &nf&G,fcsuf? wnfaqmufa&;vkyfief;rsm;\ cefYrSef;wefzd k;? wuúod kvfzGJUpnf;ykH? oifMum;a&;0efxrf;rsm;cefYtyfxm;&SdrI?
pmoifaqmifESif h taqmufttH krsm; aqmufvkyfNyD;pD;rI? oifwef;om;rsm;vufcHrnf htpDtpOfESifhywfoufí &Sif;vif;wifjyonf/qufvufí &yfrd&yfz OD;armifarmifjrif hu aus;Zl;wifpum;jyefvnf
ajymMum;onf/,if;aemuf ygarmu©csKyf a'gufwm0if;aX;atmifu Ed kifiHawmf
or®wxH zGif hyGJtxdrf;trSwfvufaqmifud k ay;tyfonf/xd k Yaemuf Ed kifiHawmfor®wu trS mpum;ajymMum;&mwGif aq;
wuúod kvf(awmifBuD;)ud k rdrdwd k Ytpd k;&vufxuf oH k;ESpfwmumvtwGif;NyD;pD;atmif wnfaqmufzGif hvSpfay;Ed kifcJ hjcif;onf &Srf;jynfe,ftwGuf usufoa&r*Fvm&S donf h aeYwpfaeYjzpfygaMumif;/
awmifBuD;aq;wuúodkvfonf jrefrmEdkifiH\ yOörajrmufaq;wuúod kvfjzpfNyD; &Srf;jynfe,fESif h u,m;jynfe,ftwGif;&S d wd kif;&if;om;nDtpfudkarmifESrrsm;twGuf usef;rma&;qdkif&m vlYpGrf;tm;t&if;tjrpfrsm; arG;xkwfay;Ed kif&ef &nf&G,fcsufjzif h wnfaqmufzGif hvSpfay;jcif;jzpfygaMumif;/
Ed kifiH hb@maiGusyf 14 bDvD,Htok H;jyKí 2013-2014 ckESpftwGif;pwifaqmufvkyfcJ hjcif;jzpfNyD; 2015 ckESpf 'DZifbmvwGif oifwef;om;rsm;pwifvufcH oifMum;Ed kif&ef pDrHaqmif&GufcJ hjcif;jzpfaMumif;/
vGwfvyfa&;&NyD; ESpfaygif; 60 ausmf 70 twGif; jrefrmEd kifiHwGif
NrdKUe,ftrsm;qk H;ESif h e,fajrtus,f0ef;qk H;jzpfonf h &Srf;jynfe,fü ,ck uJ hod k Y aq;wuúod kvfBuD;wpfck ay:xGef;vmjcif;onf &Srf;jynfe,ftwGuf omru u,m;jynfe,ftwGufyg usef;rma&;qd kif&m vl UpGrf;tm;t&if;tjrpfrsm;udk rdrdwd k Ya'otwGif;üyif arG;xkwfay;Ed kifrnfjzpfí rdrdwd kY tpd k;&tzG J Utaejzifhvnf; 0rf;ajrmuf0rf;omjzpfrdaMumif;/
&Srf;jynfe,fESif h u,m;jynfe,ftwGif;&S d aq;wuúod kvf wufa&muf&ef tqif hrDaom vli,fvl&G,frsm;taejzif h &efukef? rEÅ av;?rauG; ponf ha'orsm;od k Y oG m;a&muf&ef rvd kawmhbJ rdrdwd k Y&Srf;jynfe,f awmifBuD;NrdKUüom wufa&mufcGif h&rnfjzpfaMumif;? rdrdwd kY jynfe,f
twGif;ü awmifBuD;aq;wuúodkvf&SdaeonfhtwGuf jynfe,f\usef;rma&;tqifhtwef;ud k jr§if hwifay;Ed kifrnfjzpfaMumif;/a'owpfck zGH UNzdK;wd k;wuf&efESif h wd kif;jynfzG H UNzdK;wd k;wuf&eftwGuf
usef;rma&;tqifhtwef;jr§ifhwifEd kifjcif;onfvnf; vGefpG mta&;BuD;aMumif;? ÓPfynmxufjrufNyD; usef;rmoefpGrf;onf h vl UpGrf;tm;t&if;tjrpfrsm;&S drSom wd kif;jynfzG HUNzdK;wdk;wufatmif wnfaqmufEd kifrnf jzpfaMumif;/
Ed kifiHawmf\ &nfrSef;csufonf vlwd kif;usef;rm&ef(Healthy Nation)?a&m*gb,uif;uif;ESifh oufwrf;aphaeEd kif&efjzpfaMumif;? xd k YaMumif husef;rma&;todynm? a&m*gBudKwifumuG,fonf h en f;emESifh a&m*g
oufomaysmufuif;atmif ukoay;Ed kifonfh q&m0ef? q&m0efrBuD;rsm;pGmvdktyfygaMumif;? xdkuJhodkY aq;ynmem;vnfwwfuRrf;onf hq&m0ef? q&m0efrBuD; rsm;pGmay:xGef;vmap&eftwGuf ,ckuJhodk Yaq;wuúod kvfBuD;rsm; r&S drjzpfvd ktyfygaMumif;/
rdrdwd k Ytpd k;&tzG J Utaejzif h wm0ef,l&onf h tcsdefyd kif;? ESpfyd kif;twGif;üyif &Srf;jynfe,ftwGuf trSefwu,fvdktyfaeonfh awmifBuD;aq;wuúodkvfudk ,ckuJhod kY wnfaqmufzGif hvSpfay;Edkifonf htwGuf rsm;pG m0rf;ajrmuf0rf;omjzpf&ygaMumif;ESif h þaq;wuúod kvfBuD; om;pOf ajr;qufwd kif wnfwH hcd kifNrJaeap&ef a'ocHrsm;taejzif h 0d kif;0ef;apmif ha&S mufay;Muapvd kaMumif;/
&Srf;jynfe,ftwGufomru wd kif;jynftwGuf vl Utoufaygif;rsm;pG mud k u,fwifEd kifrnf h wd kif;&if;om; q&m0ef? q&m0efrBuD;rsm;pG m ay:xGef;vmap&ef qkrGefaumif;awmif;ygaMumif;jzif h vrf;ñTefrS mMum;onf/
tcrf;tem;tNyD;wGif Ed kifiHawmfor®wonf jynfaxmifpk0efBuD;rsm;?ygarmu©csKyf? ygarmu©rsm;? q&m q&mrrsm;ESif h ausmif;om; ausmif;ol rsm;? NrdKUrdNrdKUzrsm;? wm0ef&S dolrsm;ESif htwl pkaygif;í rSwfwrf;wif"mwfyk Hrsm;
½dkufMuonf/
,aeYzGif hvd kufonf h aq;wuúod kvf(awmifBuD;)onf tus,ft0ef;ajr{&d,m 46 {uay:wGif wnfaqmufxm;onf h ok H;xyftaqmufttH k jzpfNyD; ok H;xyfyifraqmif? oifMum;a&;aqmif? pmoifaqmif? trIxrf;tdrf&m? t&mxrf;tdrf&m? ygarmu©csKyfaetdrf? t&mxrf;aqmif? LectureTheatre? pm;aomufqd kif? ausmif;oltdyfaqmif? {nf h&dyfom? ausmif;om;tdyfaqmif? 'kwd,ygarmu©csKyfaetdrf? pmMunfhwd kuf? E-LanguageLab? E-Library wd k Yyg0ifonf/
aq;wuúod kvf(awmifBuD;)ud k pwifwnfaqmufcsdefrS oH k;ESpftwGif;yxrESpf oifwef;om;rsm;jzif h zGifhvSpfvufcHoifMum;ay;rnfjzpfNyD;
ESpfpOf ausmif;om;OD;a& 200 cefY vufcHoifMum;&efvsmxm;NyD;aqmif&Gufvsuf&S donf/xd k Yjyif aq;wuúod kvf(awmifBuD;)rS ausmif;om; ausmif;olrsm;tm;
oifMum;ay;Ed kifa&;twGuf p0fpHxGef;aq;½k HBuD;ESif h trsdK;orD;ESif h uav;aq;½k Hwdk Ytm; oifMum;a&;aq;½k HBuD;rsm;tjzpf pDpOfaqmif&Gufxm;&S d onf/
xd k Yaemuf Ed kifiHawmfor®wonf tzG JU0ifrsm;ESif htwl [J[d k;NrdKUrS txl;av,mOfjzif h xGufcG mvm&m rGef;vG Jyd kif;wGif aejynfawmfod k Y jyefvnf a&muf&S dMuonf/
(owif;pOf)(owif;pOf)
-
8/20/2019 km 4.10.15.pdf
4/36
atmufwbm 4? 2015atmufwk dbm 4? 2015
ayusif; atmufwkbm 3ayusif; atmufwk dbm 3atmufwk dbm 4 &ufwGif w½kwfEk difiHawmifbuf
yd kif;&S da'orsm;ok d Y wk difzkef;rkefwk dif; ]rl*sDa*;} 0ifa&muf
wkdufcwfzG,f&m&Sdojzifh w½kwfEkdifiHrkd;av0oESifh ZvaA'wm0ef&S dolrsm;u rkefwk dif;owday;csufxkwf jyefxm;aMumif; owif;rsm;t& od&onf/
tqk dyg ]rl*sDa*;} rkefwk dif;onf w½kwfEk difiHtwGif;ok d Y ,ckESpf 0ifa&mufwk dufck dufonf h rkefwk dif;rsm;teuf22 ckajrmufjzpfonf/ ,if;onf awmifw½kwfyifv,fajrmufbufykdif;okdY0ifa&mufvmNyD; taemuf ajrmufbufyk dif;okd Y wpfem&D 20 uDvk drDwmEIef;jzif h
a&G Uvsm;vsuf&S donf/atmufwk dbm 4 &ufwGif w½kwfEk difiH[k difeef
pD&ifpk&S d urf;½kd;wef;a'orsm;ok d Y tqk dyg rkefwk dif;
0ifa&mufwk dufcwfEk difzG,f&S donf/ rkefwk dif;wk dufcwfrI aMumif h vmrnf hESpf&uftwGif; [k difeefESif huGrfwk H;c½k dif rsm;&S d urf;½k d;wef;a'orsm;wGif rk d;oufavjyif;wk dufcwfrIrsm;jzpfay:apEk difonf/
w½kwfjynfrMuD;ESif h [k difeefuRef;ok d Y ajy;qG Jvsuf &S donf h oabF mrsm;ESif h ig;zrf;pufavSrsm;uk d qdyfurf;wGif &yfem;xm;&ef tmPmyk difrsm;u owday;csufrsm;xkwfjyefxm;onf/ qif[Gm/qif[Gm/
&d,m'f atmufwdbm 3&d,m'f atmufwd kbm 3
vHkNcHKa&;wyfzGJ Yonf jrdKUawmf &d,m'f&S dtdrfwpfvH k;twGif; AH k;xkwf vkyfa&;puf½k Hwpf½k Hud k awG U&S dcJ hNyD;qD;&D;,m; trsdK;om;wpfOD;ESifh zdvpfyd kiftrsdK;orD;wpfOD;ud k zrf;qD;cJ haMumif; aqmf'DjynfxJa&;0efMuD;Xmeu ajymMum;onf/
qD;&D;,m;Ek difiHom; ,mqmrd k[mruft,fbm&mZ Donf tqd kygtdrftwGif; AH k;rsm;axmif
qefwmumwm&D;em;yiftlvm atmufwkbm 3qefwmumwm&D;em;yiftlvm atmufwk dbm 3*G gwDrmvmEk difiH NrdKUawmftpGeftzsm;yk dif;wGif
ajrNyKdrIjzpfyGm;jcif;aMumif h vl 29 OD;xufrenf;aoqk H;NyD; vlaetdrf 125 vk H; ysufpD;cJ haMumif; wm0ef&S d olrsm;u atmufwkdbm 2 &uf aESmif;ykdif;wGif ajymMum;onf[k ,aeYqif[G mowif;wGif azmfjyonf/
rdrdwk d Ytaejzif h ajrNyKdrIaMumif h vl 29 OD; aoqk H;cJ haMumif; twnfjyKEkdifcJ hNyD; tjcm;wpfOD;aoqk H;rIuk drl twnfrjyKEkdifao;aMumif; *G gwDrmvm trsKd;om;obm0ab;tEÅ&m,favsmhyg;apa&; n§dEI dif;rIXmerS n§ dEI dif;a&;rSL; qm*sDvk d umbmemhcfu ajymMum;onf/
ajrNyKdrIaMumif h ysufpD;oG m;cJ haom aetdrfta&twGufuk d tajccHí tqkdygXmerS atmufwk dbm 2&uf tapmyk dif;wGif xkwfjyefcJ haom cef YrSef;csuft&
aysmufqk H;aeol OD;a&aygif;rS m vlaygif; 600 txd
&S dEk difaMumif; azmfjyonf/ a'ocHrsm;\ cef YrSef;csuf t&rl aysmufqkH;aeolrsm;rSm rdom;pk 20 cef Y od k Yr[kwf vl 100 0ef;usif&S donf[kqdkonf/ *GgwD rmvmEk difiH NrdKUawmfqefwmumwm&D;em;yiftlvm\awmifbuf 15 uDvk drDwmtuG m&S d t,fvfurfbm&D 2 a'owGif atmufwk dbm 1 &uf nyk dif;u rk d;onf;xefpG m &G moGef;NyD;aemuf tqk dyg ajrNyKdrI jzpfyG m;cJ hjcif;jzpfaMumif; ,if;Ek difiHrS aeYpOfxkwf owif;pm y&ifqmvDba&;u a&;om;azmfjyonf/
&maygif;rsm;pG maom &S mazGu,fq,fa&;vkyfom;rsm;u &THUñGefrsm;ESifh ausmufwkH;ausmufcJ tNyKd tysufrsm;atmufrS touf&Sifusefolrsm;uk d wl;azmf awG U&S dcJ hNyD; vl 36 OD;ud k &T H UñGefrsm;ESif h tysuftpD;rsm;atmufrS qG Jxkwfu,fwifum aq;½k Hok d Y yk d Yaqmifay;xm;aMumif; owif;wGif azmfjyonf/
qif[Gm/qif[Gm/
e,l;a'vD atmufwdbm 3e,l;a'vD atmufwd kbm 3tdEd ,́Ed kifiHonf 2030 jynf hESpfxufaemufrusbJ zefvk Htdrftmed
oif"mwfaiGUxkwfvTwfrIud k 35 &mcdkifEIef;xufrenf; avQmhcsEd kif&efaqmif&GufoG m;rnfjzpfaMumif; obm0ywf0ef;usifxdef;odrf;a&;0efBuD;y&muuf&S f a*s0ga'umu NrdKUawmfe,l;a'vDü atmufwd kbm 2 &uf wGif jyKvkyfaom owif;pm&Sif;vif;yG JwGif ajymMum;onf/
jyifopfEd kifiH yg&DNrdKUü Ekd0ifbmvwGifusif;yrnf h ukvor*¾obm0ywf0ef;usifxdef;odrf;a&;nDvmcHrwdkifrD zefvk Htdrftmedoif"mwfaiG Y avQmhcsa&;tpDtpOfopfwpf&yfud k tdEd ,́EdkifiHu xkwfjyefaMunmjcif;jzpfonf/
tdEd ,́Ed kifiHonf urÇ may:wGif zefvkHtdrftmedoif"mwfaiGUxkwfvTwfrIwwd,trsm;qk H;Ed kifiHjzpfonf/
tdEd ,́Ed kifiHonf 2030 jynf hESpfxufaemufrusbJ umAGef"mwfaiG U
xkwfvTwfrIud k 2005 ckESpfwGifwnf&S donf htajctaerS 35 &mckdifEIef;txdxyfrHavQmhcsrnfjzpfaMumif; a*s0ga'umu ajymMum;onf/
yg&Düusif;yrnfh&moDOwkajymif;vJjcif;qd kif&m nDvmcHrwd kifrDutdEd ,́Ed kifiHtygt0if urÇ mhEd kifiHaygif; 146 Ed kifiHwd k Yu umAGefodyfonf;qavQmhcsa&;tpDtpOfrsm;udk xkwfjyefaMunmcJ hMuaMumif; ukvor*¾uajymMum;onf/
½dufwm/½d kufwm/
'gum atmufwdbm 3'gum atmufwdkbm 3
b*Fvm;a'h&SfEd kifiHwGif atmufwd kbm 3 &uftapmyd kif;u *syef Ed kifiHom;wpfOD; ypfowfcHcJ h&aMumif; a'oqd kif&m rD'D,mrsm;ESif h b*Fvm;a'h&S fEd kifiHqd kif&m *syefoH½k H;
u ajymMum;onf/*syeftrsdK;om; wpfOD;udk
b*Fvm;a'h&SfEd kifiH ajrmufbuf &efyl;&fc½kdif&S d aus;&Gmwpf&GmwGif rnfolrnf0g[krod&onf h aoewf orm;rsm;u ypfcwfcJ hjcif;jzpfNyD;aq;0g;ukorIcH,l&ef aq;½kHodkY yd k YaqmifaepOf vrf;c&D;wGifaoqk H;cJhjcif;jzpfonf[k rD'D,mrsm;uowif;azmfjyonf/
touf (55) ESpft&G,f *syefEdkifiHom; [dk&SDuleD,dk qdkolrSma'oqd kif&m y&[dwvkyfief;rsm;ESifh pdkufysdK;a&;pDrHudef;wpfckwGif yg0ifvkyfaqmifaeolwpfOD;jzpfNyD;rnfolrnf0g[krod&onf h rsufES mzkH;pGyf aoewform;ESpfOD;uarmfawmfqd kifu,fpD;eif;NyD; ¤if;tm;ypfcwfcJh&m &ifbwf? vufESifhajcaxmufrsm;wGif aoewf'Pf&m&&S dcJ haMumif;? ¤if;\½kyftavmif;ud k&efyl;&faq;bufaumvdyfaq;½kH wGif avmavmq,fxm;&S daMumif;rD'D,mrsm;\ azmfjycsuft&
od&onf/ odkYaomf ,if;jzpfpOf ESif hywfoufí rnfolrnf0g\vufcsufjzpfonfud krl rod&ao;ay/
,ck *syefEd kifiHom; ypfowfcH &rIrSm NyD;cJ honfhoDwif;ywfub*Fvm;a'h&SfEdkifiHwGif y&[dwvkyfief; vkyfaqmifaeol tDwvD Ed kifiHom; qDqm&DwmADvm qd kolud k 'gumNrdKUü towfcHcJhNyD;aemuf &uftenf;i,ftwGif;rSmyif jzpf ay:vmcJ hjcif;jzpfaMumif;? qDqm&D
wmADvmudk tdkiftufpftzJGU\vufcsufjzif h aoqk H;onf[k ,lq&aMumif; b*Fvm;a'h&S f&JwyfzJ G Uu qd konf/
,cktcg tar&duef jynfaxmifpkESif h NAdwdefEd kifiHwd kYub*Fvm;a'h&SfEdkifiH&Sd ¤if;wdkY\Ed kifiHom;rsm;tm; ab;uif;vk HNcHKrI &S dap&ef owdw&m;jzifh qifjcif oG m;vmaexd kifMu&ef today;xm;onf/
usK'de,l;pf/usdK'd ke,l;pf/
xm;cJ hNyD; azmufcG Ja&;ypönf;rsm;ud k
vH kNcHKa&;wyfzG J U0ifrsm;u 12 em&DMum z,f&S m;cJ h&aMumif; ,if;0efBuD;Xmeu qd konf/ zdvpfyd kiftrsdK;orD;*RdKif;rSm vGefcJ honf hwpfESpfausmfu¤if;ukd axmufyHhay;xm;oluaysmufqH k;vsuf&S donf[k xkwfjyef raMunmrD tpövmrfbmomodkY ul;ajymif;&ef vlwpfOD;u odrf;oGif;pnf;½k H;cJ honf/ ¤if;tm; tdrftwGif;awG U&S dcJ haom toH k;jyK&vG,fulonf h
cg;ywfAHk;rsm;jyKvkyf&ef tvkyf wm0efay;xm;onf/
0&rf;ajy;rsm;ESif h taocHAH k;azmufcG Jolrsm; tqifoif hcdkvI H&ef &d,m'fNrdKUawmf&S d vQKd U0Sufykef;atmif;&m ae&mwpfae&m &S mazG
awGY&SdrIudkvnf; tqdkyg0efBuD;Xmeu aMunmcJ honf/ aqmf'Dtma&;bD;,m;EkdifiHrSm tMurf;zuf 0g'ud k ESpfaygif;rsm;pG mMum wdkuf zsufvsuf&S daomfvnf; bmoma&;taqmufttk Hrsm;tm; ypfrSwf xm; wdkufcdkufonfh taocHAHk;azmufcG JrIrsm; qufvufjzpfyG m;vsuf&S donf/
qif[Gm/qif[Gm/
-
8/20/2019 km 4.10.15.pdf
5/36
atmufwkbm 4? 2015atmufwk dbm 4? 2015
jrpfBuD;em; atmufwbm 3jrpfBuD;em; atmufwd kbm 32015 ckESpf taxGaxGa&G;aumufyG Jtm; vGwfvyfw&m;rQwNyD;
yGif hvif;jrifompG mjzif h Oya'ESif htnD usif;yaqmif&GufoG m;Ed kifa&; vd ktyf onfrsm; aygif;pyfnd §EI dif;aqmif&Gufay;&ef ucsifjynfe,f jrpfBuD;em;NrdKUod k Y a&muf&S daeaom jynfaxmifpka&G;aumufyG Jaumfr&SifOuú| OD;wifat;
onf ,aeY eHeuf 9 em&DwGif ucsifjynfe,ftpd k;&tzG J U tpnf;ta0;cef;rü jynfe,f? c½d kifESif h NrdKUe,fa&G;aumufyG Jaumfr&Sif tzG J UcG JtoD;oD;rS wm0ef&S dolrsm;? ygwD½k H;cG JzGif hvSpfxm;onf hEdkifiHa&;ygwDrsm;rS wm0ef&S dolrsm;? vTwfawmfud k,fpm;vS,favmif;rsm;? t&yfbufvlrItzG J Utpnf;rsm;?a'ocHjynfolrsm;ESif hawG Uqk Hí a&G;aumufyG Jqd kif&mrsm; nd §EI dif;aqG;aEG;rS mMum;onf/
xk dod k Y awG Uqk HaqG;aEG;&mwGif jynfaxmifpka&G;aumufyGJaumfr&SifOuú| OD;wifat;ESifhtwl ucsifjynfe,f 0efBuD;csKyf OD;v*Refiefqk dif;?jynfaxmifpka&G;aumufyGJaumfr&SiftzGJU0if ucsifjynfe,fwm0efcH OD;tifaZmfaemf? ucsifjynfe,f vTwfawmfOuú| OD;&m;0rf*sKH? ucsifjynfe,f tpk d;&tzGJ U0efBuD;rsm;ESif h jynfe,ftqifh Xmeqk dif&m wm0ef&S dolrsm;?jynfe,f? c½dkifESifh NrdKUe,fa&G;aumufyGJaumfr&Sif tzGJUcGJtoD;oD;rS wm0ef&Sdolrsm;? Ek difiHa&;ygwDrsm;? vTwfawmfud k,fpm;vS,favmif;rsm;?t&yfbufvlrItzGJUtpnf;rsm;ESifh zdwfMum;xm;olrsm; wufa&muf cJ hMuonf/
xdkodkYawGUqkHpOf jynfaxmifpka&G;aumufyGJaumfr&SifOuú|uajymMum;&mwGif a&G;aumufyG Jonf Ek difiHawmftwGuf ta&;BuD;onf hvkyfief;wm0efwpf&yfjzpfaMumif;? jynfolvlxkuk d,fpm; wk dif;jynf&J Uw&m;Oya'jyKa&;tmPm? tkyfcsKyfa&;tmPm? w&m;pD&ifa&;tmPmtm;usif hok H;Ek dif&ef ud k,fpm;vS,fa&G;cs,fjcif;vkyfief;jzpfaMumif;? ¤if;a&G;cs,f jcif;vkyfief;tm; jynfaxmifpk a&G;aumufyG Jaumfr&SifrS wm0ef,laqmif &Guf&jcif;jzpfaMumif;? jrefrmEd kifiHü vuf&S dusif hok H;aeaom a&G;aumufyG J pepfrS m rJtrsm;qk H;&ol tEd kif,lpepf (First Past The Post - FPTP ) jzpfygaMumif;? jrefrmEd kifiH\ rJay;onfhpepfrS m tcsdKUaomEd kifiHrsm;uJ hod k Y rJray; rae&pepf r[kwfaMumif;? rdrdqEt́avsmuf rJay;vd ku ay;Ed kifNyD;rJray;vdku aeEdkifonf h pepfjzpfygaMumif;? a&G;aumufyG Jaumfr&Siftm;zG JUpnf;yk HtajccHOya'? jynfaxmifpka&G;aumufyG Jaumfr&Sif Oya'rsm;jy|mef;í wm0efrsm;tyfESif;xm;aMumif;? t"duwm0efrsm;rS m vTwfawmf toD;oD;twGuf a&G;aumufyG Jrsm; usif;yjcif;? a&G;aumufyGJqdkif&mtjiif;yG m;rIud kppfaq;jcif;? obm0ab;tEÅ &m,fESif h vk HNcKHa&;tajctaet&
a&G;aumufyG J a&T Uqd kif;jcif;? Ed kifiHa&;ygwDrsm;rSwfyk Hwifjcif;? BuD;Muyfjcif;ESif h BuD;Muyfapjcif;? vTwfawmfud k,fpm;vS,fwpfOD;tm; wm0efrSjyefvnf
½kyfodrf;vd kaMumif; aumfr&Sifod k Y wdkifMum;vmu ppfaq;jcif;ESif h jy|mef;rnf hOya'ESif htnD ta&;,laqmif&Gufjcif;jzpfaMumif;/
a&G;aumufyG JwGif rJpm&if;onf vGefpG mta&;BuD;aMumif;? rSefuef
aom rJpm&if;&&S da&; tajccHrJpm&if;aumufcHNyD; qEŕJay;yd kifcGif h&S dol tm;vk H; rJay;Ed kifatmifBudK;pm;aqmif&GufcJ haMumif;? rJpm&if;rSefuefa&;tm;rJqE´&Sifrsm;ESif h ygwDrsm;u tjyKoabmaqmif yl;aygif;aqmif&GufrS om rSefuefaomrJpm&if;&&S drnfjzpfaMumif;?a&G;aumufyGJaeYwGif y,frJ rjzpfa&; ynmay;vkyfief;rsm;vnf; aqmif&GufaeaMumif;? rJ½k Hwd kif;wGif rJay;yk Hvkyfief;vrf;ñTefADEd kif;rsm;? rJay;&ef wHqdyfwk H;ES dyf&rnf h ynmay;ADEd kif;rsm;? y,frJrjzpf&efESif h owfrSwf&ef ynmay;ADEd kif;rsm; ponfwd k Yud k uyfxm;rnfjzpfaMumif;? BudKwifrJrsm;Oya'ESif htnDay;&efESif h BudKwifrJ ay;onf h jynfwGif;? jynfy rJay;olpm&if;tm;vnf; yk HpHtoD;oD;jzif huyfxm;NyD; yGifhvif;jrifomrI&Sdatmif aqmif&GufaprnfjzpfaMumif;?rJay;NyD; rJa&wGuf&mwGifvnf; avhvmapmif hMunf hEd kifaMumif;? a&G;aumuf yG Jvkyfief;pOfwpfavQmufvk H; jynfwGif;? jynfyrS avhvmapmif hMunf ha&;tzG J Ursm;tm; vQKd U0SufrJay;rIpepfxdcd kufrIr&S du avhvmcGif hjyKoG m;rnfjzpf aMumif; &Sif;vif;aqG;aEG; ajymMum;onf/
xd k Yaemuf awG Uqk HyG Jod k Y wufa&mufvmaom ygwDud k,fpm;vS,frsm;?vTwfawmfud k,fpm;vS,favmif;rsm;\ wifjyaqG;aEG;csufrsm;tay:jynfaxmifpka&G;aumufyGJaumfr&SifOuú|u a&G;aumufyG JwGif rJqG,fpnf;½k H;cGif htm; ydwfyifjcif;onf vTwfawmfOya' tcef; 13 yg Oya'rsm;
ESif h NidpGef;rI&S daMumif;? &Jta&;yd kifaomOya'jzpfNyD; ta&;,l tjypfay;cH&Ed kifaMumif;? a&G;aumufyG JtNyD; uef YuGufvT mwifvmygu w&m;rJ hjyKusif h aMumif;oufaoxif&S m;u tEd kif̂ t½I H; ajymif;vJoG m;Ed kifaMumif;? e,fajr
vk HNcKHrIr&S duvnf; a&G;aumufyG Ja&T Uqd kif;&rnfjzpfaMumif;? IDP Camp
ppfab;a&S mifpcef;rS rJqE&́Sifrsm;ud kvnf; pcef;&S d vlOD;a&pm&if;tm;rJpm&if;tjzpf jyKpkNyD; qdkif&mrJqE´e,fajrtvd kuf rJay;cGifh&&Sdatmif aqmif&Gufay;rnfjzpfaMumif;? &ufaygif; 180 txuf a&muf&S daeaom rJqE&́Sifrsm; yk HpH(3-u)jzif h avQmufxm;vmygu a&muf&S d ae&mwGif rJay;cGif haqmif&Gufay;rnfjzpfaMumif;? BudKwifrJay;jcif;vkyfief;rsm; yGif hvif;jrifomrI&S dNyD; &Sif;vif;atmif enf;Oya'rsm;a&;qG J xm;NyD;jzpfaMumif;? Oya'tm; od&S datmifaqmif&Guf&efESif h Oya'ESif htnD aqmif&Gufap&ef apmif hMunf hwnf hrwfí Oya'ESif hrnDuvnf; uef YuGuf &efjzpfaMumif;? vk HNcKHa&;t& rJ½k HrzGif hEd kifaom rJpm&if;jyKpk&&S dNyD; rJqE&́Sif rsm;tm; vk HNcKHaomae&mwGif rJ½k HzGif hvSpfí a&G;aumufyG JjyKvkyfEd kifaMumif;?a&G;aumufyG JwGif a&G;aumufyG Jtjiif;yG m;rIrsm;ay:aygufvmygu nd §EI dif;ajz&Sif;a&;aumfrwDu aphpyfnd §EI dif;ay;rnfjzpfaMumif;? vufcHjcif;r&S duvkHNcKHa&;aumfrwDu ta&;,laqmif&GufoGm;aprnfjzpfaMumif;?vGwfvyfw&m;rQwNyD; yGifhvif;jrifomrI&S daom a&G;aumufyG JBuD;tm;at;csrf;pG musif;yEd kifa&; vTwfawmfud k,fpm;vS,favmif;rsm;? ygwDrsm;?rD'D,mrsm;ESif h jynfolvlxktaygif;rS yl;aygif;Mu&ef ajymMum;onf/
(owif;pOf)(owif;pOf)
xm;0,f atmufwdbm 3xm;0,f atmufwd kbm 3jynfaxmifpkor®wjrefrmEdkifiHawmf 'kwd,
or®w a'gufwmpd kif;armufcrf;\ zdwfMum;csuft&xdkif;EdkifiHbk&if horD;awmf r[mcsufu&DoD&d'k Honf ,aeY eHeuf 7 em&DcG JwGif weoFm&Dwdkif;a'oBuD;xm;0,fNrdKUod kY txl;av,mOfjzif h a&muf&S donf/
r[mcsufu&DoD&d'kHrif;orD; OD;aqmifonfh udk,fpm;vS,ftzGJ Utm; wdkif;a'oBuD;vlrIa&;0efBuD;a'gufwm0if;atmifESifh ZeD;? jrefrmEdkifiHqdkif&mxd kif;Ed kifiHoHtrwfBuD; rpöwmyDpEkplAefeuswmESif hZeD;?wm0ef&S dolrsm;u xm;0,favqdyfü BudKqd kMuonf/
xdk Yaemuf r[mcsufu&DoD&d'kHrif;orD;ESif h tzG J Uonf xm;0,fc½dkif a&jzLNrdKUe,f ebkv,fa'oüjrefrm-xd kif;-*syefEd kifiHwd k Y yl;aygif;aqmif&Gufaeonf h xm;0,ftxl;pD;yG m;a&;Zkef pDrHudef;od k Y a&muf&S dMuNyD;&Sif;vif;aqmifü xm;0,ftxl;pD;yG m;a&;ZkefpDrHcef YcG JrI aumfrwDOuú| yd k Yaqmifa&;0efBuD;Xme 'kwd,0efBuD;OD;[Hpdef? xd kif;Ed kifiHyd k Yaqmifa&;0efBuD;Xme 'kwd,0efBuD;rpöwm tmcGef;ESif h tDwmvsH - xd kif; zG H UNzdK;wd k;wufa&;ukrÜPDOuú| rpöwmy&rfcsdKifwd k YuueOD;pDrHudef; pwif aqmif&GufaerIESif hywfoufí &Sif;vif;wifjyonf/
xm;0,fc½dkif a&jzLNrdKUe,f ebkv,fa'oüjrefrm-xd kif;-*syefEd kifiHwd k Y yl;aygif;aqmif&Gufaeonf h xm;0,ftxl;pD;yG m;a&;ZkefESif h qufpyfpDrHudef;rsm;ud k
pwifaqmif&Gufvsuf&Sd&m 2025 ckESpfwGif a'ocH jynfolok H;odef;cef YtwGuf tvkyftud kiftcGif htvrf;rsm; zefwD;ay;Ed kifrnfjzpfonf/
,cktcg wefcsdefwpfaomif;cG Jcef Y&S donf h oabF mrsm; qd kufuyfEd kifaom qdyfurf;i,fwpfckwnfaqmuf NyD;jzpfum ukefavS mif½k Hrsm;ESif h qdyfurf;t0if̂ txGuf aomifwl;vkyfief;rsm;ud k qufvufaqmif&Gufvsuf&S d onf/
xd k Yjyif txl;pD;yG m;a&;ZkefrS jrefrm - xd kif; e,fpyf od k Y qufoG,frnf h rd kif 90cef Y&S d ESpfvrf;oG m;armfawmfum;
vrf;ud k ajrom;vrf;tqif h azmufvkyfxm;NyD; vrf;tqif h jr§ifhwif&ef qufvufpDpOfaqmif&Guf vsuf&S donf/
ueOD; pDrHudef;wGif pufrIZkef{u 7000cef Ytm;tyd kif;vdkuf wnfaqmufoG m;rnfjzp fNyD;taxmuf tuljyKvkyfief;rsm;jzpfonfh vQyfppf"mwftm;ay;
vkyfief;? a&ay;a0a&;vkyfief;? NrdKUjyvkyfief;ESifh w,fvDzkef;vdkif; wnfaqmufa&;vkyfief;rsm;udk xnf hoGif;aqmif&GufoG m;rnfjzpfonf/
rGef;vG Jyd kif;wGif r[mcsufu&DoD&d'k Hrif;orD;onf wd kif;a'oBuD; {nf h&dyfomü wd kif;a'oBuD;0efBuD;csKyf OD;jrwfud kESif hawG Uqk Hí ESpfEd kifiHcspfMunf&if;ES D;rIwd k;wuf cd kifNrJa&;udpörsm;ud kaqG;aEG;MuNyD; wd kif;a'oBuD; 0efBuD;csKyfu *kPfjyKaeYv,fpmjzif h wnf hcif;{nfhcHonf/
,if;aemuf xm;0,fNrdKU bk&m;BuD;vrf;ay:&Sd ESpfaygif; 250 ausmf oufwrf;&Sdonfh xm;0,f
bk&m;BuD;od kY oGm;a&mufNyD; a&Tawmifpm;apwDESif havmurm&Zdef aMu;qif;wkawmfBuD;wdk Yudk zl;ajrmf MunfndK&m bk&m;BuD; a*gyutzG J U0ifrsm;u vd kufvH &Sif;vif;jyoMuonf/(tay:yk)(tay:yk H )
xd kYaemuf r[mcsufu& DoD&d'k Hrif;orD;onf
xm;0,fNrdKUrStxl;av,mOfjzif h&efukefNrdKUod k Y qufvuf xGufcG m&m wm0ef&S dolrsm;u xm;0,favqdyfwGifyd k YaqmifEIwfqufMuonf/
xd kif;Ed kifiH bk&if horD;awmf r[mcsufu&DoD&d'k H onf xm;0,fNrdKUod k Y yxrqk H;tBudrf a&muf&S djcif;jzpf onf/ ¤if;onf jrefrmEd kifiHod k Y 1986? 1994? 2003?2010ESifh 2013 ckESpfrsm;twGif; ig;Budrf vma&muf cJ hNyD;jzpf&m ,ckESpftwGif; vma&mufrIonf q|rtBudrfajrmuf c&D;pOfjzpfonf/
(owif;pOf)(owif;pOf)
&efukef atmufwdbm 3&efukef atmufwd kbm 3&efukefwkdif;a'oBuD;twGif;&Sd c½kdif?
NrdKUe,frsm;wGif aAsmuftk d;? rD;½SL;rD;yef;? rD;½SL;ESih f rD;'H k;(½SL;'k dif;)rsm; ypfazmufjcif;rsm;aMumif h jynfol
rsm; txdwfwvef Yjzpfapjcif;? rormolrsm;xHrS wpfqif h &nf&G,fcsufjzih f &yf&G mat;csrf;om,ma&;ESih f vH kNcHKa&;ukd xdcd kufvmEkdifjcif;wdk YaMumifh aAsmuftk d;? rD;½SL;rD;yef;? rD;½SL;ESihf rD;'Hk;(½SL;'k dif;)rsm;tm; vlpnfum;&m ae&mrsm;? ukefwk dufBuD;rsm;?aps;rsm;? vrf;rBuD;rsm;wGif a&mif;csjcif;? jzef YjzL;jcif;rsm; r&S dapa&; od&S dvk dufemMu&ef &efukefwk dif;a'oBuD;tpd k;&tzG J Uu today;Ed I;aqmfxm;onf/ (owif;pOf)(owif;pOf )
armvNrdKif atmufwdbm 3armfvNrdKif atmufwd kbm 3(51)ESpfajrmuf refrmEdifiH&JwyfzG UaeYu d *kPfyK(51)ESpfajrmuf jrefrmEd kifiH&JwyfzG J UaeYud k *kPfjyK
aomtm;jzif pkaygif;aoG;vSL'gef;yGJtcrf;tem;udaomtm;jzifh pkaygif;aoG;vSL'gef;yGJtcrf;tem;ud kpufwifbm 29 &uf eHeuf 8 em&Du rGefjynfe,f pufwifbm 29 &uf eHeuf 8 em&Du rGefjynfe,farmfvNr di fr d U taxGax Ga&m*gukaq;½ HuD;&S aoG;v SLarmfvNrdKifNrdKU taxGaxGa&m*gukaq;½H kBuD;&S d aoG;vSLbPwGif usif;y&m rGefjynfe,f&JwyfzGUrSL; &JrSL;BuD;bPfwGif usif;y&m rGefjynfe,f&JwyfzG J UrSL; &JrSL;BuD;bdbdOD;?'kwd,jynfe, f&Jwy fzGUrSL; &JrSL;BuD; aomif;0if;?
bd kbd kOD;?'kwd,jynfe,f&JwyfzG J UrSL; &JrSL;BuD; aomif;0if;?aq;½HtkyfBuD; armifarmifZif? aoG;vSLbPwm0efcHaq;½HktkyfBuD; armifarmifZif? aoG;vSLbPfwm0efcH a'gufwmoef;xdufESif q&m q&mrrsm;u aoG;vSLa'gufwmoef;xd kufESif h q&m q&mrrsm;u aoG;vSL'gef;onf &Jwy fzGU0if 40 tm; vdufvHunf½Itm;ay;NyD;'gef;onf h &JwyfzG J U0if 40 tm; vd kufvHMunf h½Itm;ay;NyD;*kPjyKvufaqmifrsm; ay;tyfcJaMumif; od&*kPfjyKvufaqmifrsm; ay;tyfcJ haMumif; od&onf/onf/ (307)(307)
-
8/20/2019 km 4.10.15.pdf
6/36
atmufwbm 4? 2015atmufwk dbm 4? 2015
e,l;a,muf atmufwkbm 3e,l;a,muf atmufwk dbm 3
Ed kifiHjcm;a&;0efBuD;Xme jynfaxmifpk0efBuD; OD;0PÖarmifvGifonf ukvor*¾XmecsKyfü usif;yvsuf&S donf h tBudrf(70)ajrmuf ukvor*¾ taxGaxGnDvmcH rsufES mpk HnDtpnf;ta0;wGif atmufwd kbm 2 &ufrGef;vGJyd kif;ü jrefrmEd kifiHqd kif&m taxGaxGrl0g'a&;&m rdef YcGef;wpf&yfudk ajymMum;cJ honf/(rdefcGef;ud atmuwGifazmjyxm;ygonf/)(rdef YcGef;ud k atmufwGifazmfjyxm;ygonf/)
,if;aeY eHeufyd kif;wGif jynfaxmifpk0efBuD;onf tar&duefEd kifiHjcm;a&;0efBuD; rpöwm *Refu,f&DESif hawG Uqk Hum jrefrmEd kifiHa&G;aumufyG J
tygt0if jrefrmEd kifiH jynfwGif; jzpfay:wd k;wufrIrsm;? ESpfEd kifiHqufqHa&;
ESifh a'owGif;ta&;udpörsm;ESif h ywfoufí aqG;aEG;tjrifcsif;zvS,f cJ hMuonf/
jynfaxmifpk0efBuD;onf atmufwd kbm 1 &ufu tDwvDEd kifiHjcm;a&;0efBuD; rpöwm ygtd kvm *sefwDvd keDESif h awG Uqk Hum ESpfEd kifiHqufqHa&;jr§if hwifa&;? pD;yG m;a&;yl;aygif;aqmif&GufrIwd k;jr§if ha&;? Ed kifiHwum rsufES mpmrsm;ü yl;aygif;aqmif&Gufa&; ponf hudpö&yfrsm;ud k aqG;aEG;cJ hMuonf/
(owif;pOf)(owif;pOf )
obmywd? twGif;a&;rSL;csKyf? ud,fpm;vS,fawmrsm;eJ{nfonfrsm;obmywd? twGif;a&;rSL;csKyf? ud k,fpm;vS,fawmfrsm;eJ Y{nf honfrsm;cifAsm;-cifAsm;-
yxrOD;pGm taqGawmftm; tBudrf(70)ajrmufukvor*¾ taxGaxGnDvmcHBuD;&J U obmywdtjzpf ta&G;cs,fcH&onf htwGuf0rf;ajrmuf*kPf,lygaMumif; rdrdt&if rdefYcGef;ajymMum;oGm;onf h ud k,fpm;vS,ftzG J Ursm;enf;wl ajymMum;vd kygw,f/ taqGawmf&J U xuf jrufwJ h OD;aqmifrIeJ Y oHwrefa&;&m uRrf;usifrIwd k Y[m rdrdwd k Y&J U aqG;aEG;rIrsm;ud k atmifjrifrIrsm; ay:xGufvmatmif xdef;ausmif;oG m;Ed kifr,fvd k Y ,kHMunfygw,f/ rdrdwdkYud k,fpm;vS,ftzG JUtaeeJY taqGawmftm;tjynf ht0yH hyd k;vsuf yl;aygif;aqmif&GufoG m;rS m jzpfygw,f/
taqGawmf rwd kifrD (69) Budrfajrmuf ukvor*¾taxGaxGnDvmcH obmywdtjzpf wm0efxrf;aqmifoG m;wJ h rpöwm qrfcg[efbm
ulwDqmud kvnf; ajymifajrmufpG mpGrf;aqmifEd kifcJ hwJ htwGuf csD;usL;*kPfjyKygaMumif; tvm;wlajymMum;vdkygw,f/obmywdcifAsm;-obmywdcifAsm;-
,ckESpf[m ukvor*¾tzG J Utpnf;BuD;&J U tBudrf(70)ajrmuf txdrf;trSwfESpfjzpfygw,f/ 'Dord kif;wGifaprnf h tcrf;tem;[murÇ mvk H;qd kif&m 'DtzG J UBuD;&J U atmifjrifrIrsm;ud k jyefvnfMunf h½I&efeJ Y ok H;oyf&eftcGif hta&;rsm; &&S daprS mjzpfygw,f/ ukvor*¾tzG J UBuD;ud k zG J Upnf;cJ hjcif;[m Nidrf;csrf;a&;eJ Y vk HNcHKa&;ud kumuG,fvsuf tem*wf rsdK;qufopfrsm;tm; ppfab;'PfrS u,fwif&eftwGuf zG J Upnf;cJ hjcif;jzpf ygw,f/ urÇ mBuD;ud k twdwfu ESpfBudrfjzpfyG m;cJ hwJ h urÇ mppfyG J wpfyG JrsdK;rS xyfrHrjzpfyG m;&ef atmifjrifpG mumuG,fEd kifcJ hjcif;aMumif h 'DtzG J UBuD;[mtjrif hrm;qk H; todtrSwfjyKav;pm;rIud k &&S dcJhygw,f/ tjcm;wpfzuf rS mvnf; a'oqd kif&my#dyu©rsm;? orm;½d k;usr[kwfaom Ncdrf;ajcmufrI vI dif;vk H;rsm;? tpGef;a&muftMurf;zufolrsm;eJ Y ¤if;wd k Y&J U &ufpuf Murf;MuKwfrIrsm;eJ Y &ifqd kifae&ygw,f/ 'Dpdefac:rIrsm;ud k tajz&Sm&ef
twlwuG wd k;jr§if hvkyfaqmifoG m;Mu&rS m jzpfygw,f/uREf kyfwd k Ytm;vk H;twGuf yd krd kom,m0ajymaomb0rsm; azmfaqmif
ay;&mrSmvnf; atmifjrifrIrsm;&&Sdygw,f/ qif;&JEGrf;yg;rIrS vl oef;aygif;rsm;pG mud k vGwfajrmufaprI? uav;oli,f oef;aygif;rsm;pG mtm; ausmif;aeynmoifMum;ay;Ed kifrI? aoapEd kifonf h a&m*gb,qd k;rsm;tm; wd kufzsufEd kifrI? usm;^r wef;wl&nfwl&SdrIeJ Y vl YtcGifhta&;wd k;jr§if hEd kifrIwd k Y[m ukvor*¾&JU c&D;wpfavQmufrSm odomxif&S m;wJh ord kif;rSwfwd kifrsm; jzpfygw,f/ NyD;cJ hwJ h &ufowåywftwGif;wGif 2030jynf hESpf pOfqufrjywf zG H UNzdK;wd k;wufrI tpDtpOfud k wpfcJeuftwnfjyKcsrSwfEd kifcJ hjcif;udk atmifjrifrIrsm;pm&if;rsm;rS m xnf hoGif;&rS m jzpfygw,f/
'gayr,f h cufcJwJ h pdefac:rIrsm; qufvuf&S daeqJjzpfygw,f/,aeYurÇ mrS m jzpfyG m;aewJ h y#dyu©rsm;[m ud kvd keDtarGu csefxm;cJ hwJ hpdwf0rf;uGJjym;rIaMumif h jzpfyG m;&jcif;jzpfygw,f/ 'ghaMumifh pD;yG m;a&;?vlrIa&;zG HUNzdK;wd k;wufrIrsm; qk H;½I H;&vsuf&S dygw,f/ tMurf;zufrIrSwd k;jr§if hay:aygufaewJh Ncdrf;ajcmufrIrsm;? tpGef;a&mufw&m;rS tMurf;zuf vkyfaqmifcsufrsm;ud k jywfjywfom;om; ta&;,laqmif&Guf oG m;&rS m jzpfygw,f/ &moDOwkajymif;vJrIeJY ywf0ef;usif ,d k,Gif;ysufpD;rIrsm;[m zG H UNzdK;wd k;wufrIeJ Y qif;&JEGrf;yg;olrsm;&JU b0rsm;ud k xdcd kufapvsuf&S dygw,f/ rrQwrIrsm;[mvnf; us,fjyefYvmaeNyD;qif;&JEGrf;yg;olrsm;ud k yd krd kaemufususef&pfapcJ hygw,f/
,cktcsdef[m tzG J UBuD;&J U tem*wftwGuf rdrdbmom jyefvnfqef;ppf&ef taumif;qk H;tcsdef jzpfygw,f/ tzG J UBuD; jyKjyifajymif;vJa&;?pGrf;aqmif&nf OD;pm;ay;rI ponfwd kYrS m wd k;wufrI&&S da&; tygt0if
,aeYtcsdeftcg&J U pdefac:rIrsm;ud k ajz&Sif;&ef uREf kyfwd k Y&J U twlwuGqk H;jzwf csufud kvnf; yd krd kcd kifrmap&ef aqmif&Guf&r,f htcsdeftcg jzpfygw,f/obmywdcifAsm;-obmywdcifAsm;-
,aeYtcsdeftcg&J U topftopf ay:xGufvmaewJ h pdefac:rItopf rsm;[m ukvor*¾tzG J UBuD;&J U pGrf;aqmif&nfeJ Y xda&mufrIud k wpfpxuf wpfp yd krd kprf;oyfvsuf&S dygw,f/ ukvor*¾ y#dnmOfpmwrf;yg tajccH rlBuD;rsm;[m ,aeYxufwd kif qDavsmfrI&S daeygw,f/ od k Yaomfvnf;vGefcJ hwJ h ESpfaygif;(70)ausmfu wnfaxmifcJ hwJ h urÇ mhtzG J Utpnf;taejzif hrl ,aeYajymif;vJaewJ h tajctaersm;eJ Y vnf;aumif;? ododom wd k;yG m;vmwJ h tzG J U0ifOD;a&eJ Yvnf;aumif; vd kufavsmnDaxGjzpfatmif ajymif;vJ zG JUpnf;&ef vd ktyfygw,f/ ukvor*¾vk HNcHK&;aumifpDud kvnf; yd krd k ud k,fpm;jyKEd kif&ef? yd krd kxda&mufrI&S dap&ef? yGif hvif;jrifomrI&S dap&efeJ Y
y#dnmOfpmwrf;rS tyfESif;xm;onf h Ed kifiHwum Nidrf;csrf;a&;ESif h vk HNcHKa&;ud k xdef;odrf;&efqd kwJ h wm0efud k aygufajrmufatmif taumiftxnfazmfEd kifa&;twGuf pGrf;aqmif&nfjr§if hwif&ef jyKjyifajymif;vJ&rSmjzpfw,fvd kY ,k HMunfygw,f/
ukvor*¾tm; jyKjyifajymif;vJwJ h tpdwftyd kif;wpf&yftaeeJ Y vl YtcGif h ta&;aumfr&Sif&J U tm;enf;csufrsm;ud k ukpm;Ed kif&ef vl YtcGif hta&;aumifpDud k 2006 ckESpfrS m xlaxmifcJ hygw,f/ 'gayr,f hvnf; vlYtcGif h ta&; udpö&yfrsm;rS m Ed kifiHa&;oGwfoGif;rIeJ Y tjrwfxkwfrIrsm; wd k;yG m;aeqJ jzpfygw,f/ tm;vk H; wpfajy;nDyg0ifEd kifrI? &nf&G,fcsufrSefuefrIeJ Y cG Jjcm;a&G;xkwfaqmif&GufrIrjyKjcif; pwJ h tajccHrlrsm;[mvnf; ra&r&mjzpf aeygw,f/ EdkifiHtm;vk H;&J Uvl YtcGif hta&;tajctaeud k yk HrSefok H;oyfwJ h vkyfief;pOf[m vl YtcGif hta&;umuG,fjr§if hwifa&;twGuf rQwbuf rvd kufbJ EdkifiHtm;vk H;tay: wpfajy;nDaqG;aEG;Ed kifwJ h tpnf;ta0;jzpfw,fvdk Y jrefrmEdkifiHu,k HMunfygw,f/obmywdcifAsm;-obmywdcifAsm;-
ukvor*¾BuD;od k Y jrefrmEd kifiHu ord kif;rSwfwd kiftaeeJY txifu&yg0ifaqmif&Gufay;cJ hwmuawmh tzG J Utpnf;BuD;ud k twGif;a&;rSL;csKyf wpfOD; axmufyH hay;cJ hjcif;yJjzpfygw,f/ OD;oef Y[m tzG J U0ifEd kifiHrsm;tMum;rl0g',SOfNydKifrI? r,k HMunfrIeJ Y vk HNcHKa&;wif;rmrIrsm;&S daewJ h tusyftwnf;tcsdefwGif 1961 ckESpfrS 1971 ckESpftxd wm0ef,lcJ hjcif; jzpfygw,f/ol[m vk HNcHKa&;wd k;wuf&&S dapjcif;tjyif qif;&JwJ h Ed kifiHrsm;rS m pD;yG m;a&;eJ Y vlrIa&; zG H UNzdK;wd k;wufrItwGuf tzG J UBuD;&J Uvkyfief;rsm;ud k csJ UxGifjcif;wd k YwGift"du yg0ifcJ hygw,f/ ukvor*¾ zG H UNzdK;a&;tpDtpOfeJ Y ukvor*¾ ywf0ef;usifxdef;odrf;a&; tpDtpOfwd k Yud kvnf; pwifEd kifcJ hygw,f/ ukvor*¾ tzG J UBuD;[m ae&mwdkif;rSvlrsm;&J U vd ktyfcsufrsm;eJ Y arQmfvif hcsufrsm;ud k aqmifMuOf;ay;&ef vd ktyfaMumif; tajrmftjrifBuD;pG m ajymMum;cJ hygw,f/'Dtajrmftjrif[m tzG J Utpnf;BuD;&J U tvkyftwGuf ,cifuxufyifyd kíqDavsmfrI&S daeNyD; ESpf(70)tvGef ukvor*¾BuD;twGuf vrf;ñTefcsuf jzpfoif hygw,f/obmywdcifAsm;-obmywdcifAsm;-
vuf&S dtpd k;&wm0ef,lpOfumvtwGif; jrefrmEd kifiH[m vufeuf zsufodrf;a&;e,fy,frS m jrefrmEd kifiH&J Utcef;u@ud k jr§if hwifaqmif&GufEd kifcJhygw,f/ 'Dvd kaqmif&Guf&mrS m jrefrmEd kifiH[m tjynfjynfqd kif&mEsLuvD;,m;pGrf;tifat*sifpD&J U aemufqufwG JpmcsKyfud k 2013 ckESpfpufwifbmvwGif vufrSwfa&;xd k;jcif;jzifh pwifcJ hNyD; ZD0vufeufwm;qD;ydwfyifa&;pmcsKyfud k 2014 ckESpf 'DZifbmvwGif twnfjyKyg0ifjcif;? "mwkvufeufwm;qD; ydwfyifa&;pmcsKyfud k ,ckESpf Zlvd kifvwGif twnfjyKyg0ifjcif;wd k Yudk qufvufaqmif&GufEd kifcJhygw,f/ 'Dvd k aqmif&GufcsufawG[m jrefrmEd kifiH&J Uvufeufzsufodrf;a&;qd kif&m &nfrSef;
csuftay: cd kifrmwJ huwdu0wfud k ud k,fpm;jyKjyovd kufjcif;yJjzpfygw,f/
EsLuvD;,m;vufeuf zsufodrf;a&;qd kif&m tqd krlMurf;wpf&yfud k jrefrmEd kifiH[m ESpfpOfwifoGif;vsuf&S dNyD; tzG JU0ifEd kifiHtrsm;pk&J UaxmufcHrIjzif h twnfjyKcsrSwfvsuf&S dygw,f/ urÇ mBuD;rS m EsLuvD;,m;vufeufuif;pifrSom ab;uif;vk HNcHKwJ h urÇ mBuD;jzpfr,fqd kwJ h cd kifrmwJ h,k HMunfcsufud k 'Dqk H;jzwfcsufu xif[yfaeygw,f/ 'Dqk H;jzwfcsufud k t"du wifoGif;wJ hEd kifiHtaeeJ Y ,ckESpfwifoGif;r,f h qk H;jzwfcsufud kvnf;qufvufaxmufcHay;zd k Y tzG J U0ifEd kifiHrsm;tm;vk H;ud k yefMum;tyfygw,f/obmywdcifAsm;-obmywdcifAsm;-
y#dyu©rS Nidrf;csrf;a&;od k Y avQmufvSrf;aewJ h Ed kifiHtrsm;&J U cufcJpG m½kef;uefBudK;yrf;wJ h vrf;aMumif;rS m Nidrf;csrf;a&;xdef;odrf;rI aqmif&Guf ay;jcif;[m 'DEd kifiHrsm;ud k ulnD&ef ukvor*¾taeeJ Y vkyfaqmifEd kifwJ h enf;vrf;wpf&yfjzpfygw,f/
y#dyu©rsm;&J Uoabmobm0[m ,cktcsdeftcgrS m ajymif;vJvmvsuf&S dNyD; yd krd kvnf; ½IyfaxG;vmvsuf&S dygw,f/ 'ghaMumifh ukvor*¾
Nidrf;csrf;a&;wyfzG J Ursm;ud k jyefvnfok H;oyf&ef ukvor*¾twGif;a&;rSL;csKyf&J U tcsdefud kuf aqmif&Gufcsufrsm;ud k rdrdwd k YtaeeJ Y BudKqd kygw,f/wpfcsdefwnf;rSmyJ ukvor*¾ y#dnmOfpmwrf;rS mygwJ h tajccHrlrsm;eJ Y ukvor*¾&J U Nidrf;csrf;a&;xdef;odrf;rI tpOftvmrsm;qd kif&m tajccH rlrsm;ud kvnf; tm;avsmhroGm;apzd k Y rsm;pG mta&;BuD;ygw,f/obmywdcifAsm;-obmywdcifAsm;-
uREf kyfwdk Y[m 'Dae&mrSm vGefcJ hwJ h 15 ESpfu awG Uqk HcJ hNyD; qif;&J EGrf;yg;rIud k wd kufzsuf&ef uwdu0wfjyKcJ hMuygw,f/ axmifpkESpf zG H UNzdK;wd k;wufrIyef;wd kifrsm;eJ Y OD;wnfcsufrsm; &nfrSef;csufBuD;BuD;eJ Y csrSwfcJ hygw,f/ vloef;aygif;wpfaxmifausmfud k tvGeftrif;qif;&Jjcif;rSvGwfajrmufEdkifcJ haomfvnf; vloef; 800 cef YrS m tvGeftrif;qif;&J EGrf;yg;vsuf&S dygw,f/
jrefrmEd kifiH[m qif;&JEGrf;yg;rIeJ Y iwfrGwfrIavQmhcsa&;? tajccHynmtqif hwGif usm;^r uG m[csuftm; z,f&Sm;a&;? uav;aoqkH;rIEIef;avQmhcsa&;? ud k,f0efaqmif rdcifusef;rma&;eJ Y zG H UNzdK;rItwGuf urÇ mh
rdwfzufrsm;eJ Y vufwG Jaqmif&Gufa&;wd kYwGif odomwJ h wd k;wufrIrsm;&&S dcJhygw,f/
,ckESpfwGif 2030 jynf hESpf pOfqufrjywf zG H UNzdK;a&;tpDtpOftm;twnfjyKcsrSwfcJhjcif;jzif h axmifpkESpf&nfrSef;csufrsm;&J U rNyD;ajrmuf ao;wJ h vkyfief;rsm;ud k vTJajymif;taumiftxnfazmfoG m;rS mjzpfygw,f/ Ed kifiHa&;uwdu0wfjyKrI? rdwfzufaqmif&Gufjcif;wd k;jr§if hEd kifrI?pGrf;aqmif&nf jr§if hwifEd kifrIeJ Y taumiftxnfazmf&mwGif vk Havmuf onf h t&if;tjrpfrsm;&&S da&;wd k Y[m &nfrSef;csufBuD;rm;wJ h pOfquf rjywf zG H UNzdK;a&;yef;wd kifrsm; atmifjrifaygufajrmufap&ef t"duusygw,f/ zG H UNzdK;qJEd kifiHrsm;tay: wpfzufowfpD;yG m;a&; ydwfqd k YrIrsm;[mzG H UNzdK;qJEd kifiHrsm;u ¤if;wd k Y&J Ujynfolrsm;twGuf BudK;yrf;tm;xkwfrIrsm;tay: qd k;usdK;oufa&mufaprS m jzpfygw,f/ pOfqufrjywfzG H UNzdK;wd k;wufa&;yef;wd kifrsm;udkvnf; aES mif haES;aprS mjzpfygw,f/ 'ghaMumif h tqd kygydwfqd kYrIrsm;ud k aqmvsifpG m z,f&S m;ay;&ef awmif;qd kvd kufygw,f/
urÇ mBuD;[m rd k;&G moGef;rIeJ Y qD;ESif;usqif;rI yk HpHajymif;vJvmjcif;?tylcsdefjrifhwufvmrIeJ Y jyif;xefwJ h rd k;oufrkefwd kif;rsm;ud k awG UBuHK&vsuf&S dygw,f/ rdrdwd kY[m a&&SnfwnfwH hNyD; BuH hBuH hcHEd kifwJ h urÇ mBuD;ay:aygufvmzd k Y arQmfrSef;aewJ htcsdefrS m &moDOwkajymif;vJrIrS m vlom;rsm;yg0ifywfoufaew,fvd k Y odyÜ HtzG J Utpnf;awGu awG U&S doabmwlMuvsuf&S dygw,f/
,cktcsdeftcg[m uwdu0wfawGud k vufawG Uaqmif&GufrIawGtjzpf toGifajymif;vJ&rS m jzpfygw,f/ tjiif;yG m;ae&r,f htcsdefr[kwf ygbl;/ 2015 ckESpf? yg&DNrdKUrS musif;yr,f h pmrsufESm 7 ok pmrsufESm 7 ok d Y
-
8/20/2019 km 4.10.15.pdf
7/36
atmufwkbm 4? 2015atmufwk dbm 4? 2015
pmrsufESm 6 rSpmrsufES m 6 rS&moDOwkajymif;vJrIqd kif&m nDvmcHrS m urÇ mBuD;&J UylaEG;rIjrif hwufvmjcif;ud k 2 'D*&D qJpd&ufpfatmuf xdef;xm;NyD; t"dyÜ m,fjynfh0vsuf wpfurÇ mvk H;vd kufemusif hok H;Ed kifr,f h &moDOwkajymif;vJrIoabmwlnD csufwpf&yf csrSwfEd kifzd kY tvGefta&;BuD;ygw,f/ tJ'D oabmwlnDcsufrS m zG H UNzdK;rItenf;qk H;Ed kifiHawGtwGuf &moDOwkajymif;vJrIaMumif h oufa&mufrIawGud k ulnDajz&Sif;ay;Ed kifr,f h jynf hpk Hvk HavmufwJ haiGaMu;eJ Y enf;ynmyd kif;qd kif&m t&if;tjrpfrsm; vk Hvk HavmufavmufeJ Yxyfavmif;jznf hqnf;ay;zd k Y uwdu0wfawG yg0if&rSmjzpfygw,f/obmywdcifAsm;-obmywdcifAsm;-
a&T Uajymif;oG m;vmjcif;[m xl;jcm;wJ htjcif;t&mwpfck r[kwfyg/Oa&myeJ Y tm&Sa'owd k YrS m jzpfyG m;aewJ h a&T Uajymif;oG m;vmolrsm;ta&;eJ Y
pyfvsOf;NyD; jrefrmEd kifiHtaeeJ Y 'Dcef;rBuD;xJrS m&S dMuwJ h yk*¾ dKvfrsm;enf;wlpd k;&drfylyefrdygw,f/ c&D;pOfwpfavQmuf vlrsm;tm; toufu,fjcif;?yd krd kaumif;rGefwJ h a&T Uajymif;oGm;vmrIqd kif&m rl0g'rsm;? Ed kifiHtwGif;yd krd kaumif;rGefwJ h tcGif htvrf;rsm; zefwD;ay;Ed kifrI? vlarS mifcd krIeJ Y vlukef ul;rIwd k Ytm; ES drfeif;jcif;wd k Y[m w&m;r0ifa&TUajymif;oG m;vmrI jzpfyG m;wJ hae&mwd kif;rS m 'Dudpöud k pOf;pm;ajz&Sif;&mrS m r&S drjzpf ta&;BuD;ygw,f/
jrefrmEd kifiH&J U jynfwGif;a&;&mudpö&yfrsm;eJ Y pyfvsOf;NyD; ajymMum;vd kygw,f/ jrefrmEd kifiH[m 'Drd ku&ufwpf jyKjyifajymif;vJrIrsm;ud k 2011ckESpfwGif pwifcJ hygw,f/ tpd k;&[m 'Drd kua&pDtwGuf cd kifrmwJ h tajccH tkwfjrpfrsm;ud k yd krd kcd kifrmatmifaqmif&Gufaeygw,f/ jyKjyifajymif;vJ rIrsm;aMumif h 'Drd kua&pD? pD;yG m;a&;zGH UNzdK;rI&v'frsm; wd k;wufapcJ hNyD;tpd k;&r[kwfwJ h vufeufudkiftzG JUrsm;eJY uGm[csufrsm;ud kvnf;usOf;ajrmif;apcJ hygw,f/
jrefrmEd kifiHrS m Ed kifiHa&;jyKjyifajymif;vJrIrsm; pwifjyKvkyfwJ h tapmyd kif;umvrsm;uyif Ed kifiHa&;tiftm;pkrsm;udk wHcg;zGif hBudKqd kcJ hwJ htwGuf Ed kifiHa&;rS m aqG;aEG;wd kifyifwJ h ,Ofaus;rItopf ay:aygufvmcJ hygw,f/EdkifiHawmfwnfaqmufrIvkyfaqmifcsufrsm;rS m yg0ifEdkif&ef ,cif tusOf;om;rsm;ud kvnf; vGwfNidrf;csrf;omcGif hrsm;ay;cJ hygw,f/ Ed kifiH&yfjcm;wGif a&muf&S daeonf h wuf
-
8/20/2019 km 4.10.15.pdf
8/36
atmufwbm 4? 2015atmufwd kbm 4? 2015
vl UpGrf;tm;t&if;tjrpf zG H UNzdK;wd k;wufa&;twGuf ynma&;? usef;rma&; u@rsm;wGif wpfESpfxufwpfESpf Ed kifiHb@maiGrsm;ydkrdk&if;ES D;jr§KyfES H tok H;jyKNyD; aqmif&GufaeouJ hod k Y jynfyynmoif^bG J UBudK? bG J UvGefESif h yg&*lbG J U trsm;tjym;wd k;jr§if hapvTwfvsuf&S donf htjyif umvwd k tvkyf½k H aqG;aEG;yG Jrsm;ud kvnf; pDpOfaqmif&Gufay;vsuf&S donf/
t&nftaoG;jynf h0aom vl UpGrf;tm;t&if;tjrpfrsm; arG;xkwf Ed kifa&;ESif h a&&SnfwGif wd k;wufvmrnf h vlOD;a&twGuf q&m0efOD;a&wd k;wufarG;xkwfEd kif&ef? acwfrDzG HUNzdK;wd k;wufonf h Ed kifiHwpfEdkifiHtjzpf wnfaqmuf&mwGif Ed kifiH\u@toD;oD;wGif t&nftaoG;ESif h t&nf tcsif;&S donf h vl UpGrf;tm;t&if;tjrpfrsm;ud k arG;xkwfay;NyD; vd ktyfonf h e,fy,ftoD;oD;ü wm0efay;Edkif&ef ponf h &nf&G,fcsufrsm;jzif h &Srf;jynfe,f awmifBuD;NrdKUü aq;wuúod kvfwpfckzGif hvSpfNyD; 2015-2016ynmoifESpfwGif pwifvufcHoifMum;Ed kif&ef &nfrSef;csufxm;NyD;taumiftxnfazmfaqmif&GufcJ h&m ,aeYwGif aq;wuúod kvf(awmifBuD;)ud k atmifatmifjrifjrif zGif hvSpfEdkifcJ hNyDjzpfonf/
jrefrmEd kifiH\ yÍörajrmuf aq;wuúod kvfjzpfonf h aq;wuúod kvf (awmifBuD;) wnfaqmufzGif hvSpf&jcif;&nf&G,fcsuf? &&S drnf htusdK;aus;Zl;rsm;? a'ocHwd k Y\tjrifESif h qEóabmxm;rsm;tm; jrefrmhowif;pOfuqufoG,far;jref;cJ honfrsm;ud k pkpnf;azmfjyvd kuf&ygonf/
a'gufwm0if;aX;atmif (ygarmu©csKyf)a'gufwm0if;aX;atmif (ygarmu©csKyf )awmifBuD;aq;wuúodvfawmifBuD;aq;wuúod kvf
tckavmavmq,f Ed kifiHawmfrS m aq;wuúod kvf av;ck&S dygw,f/aq;wuúod kvf(1)? aq;wuúod kvf(2)eJ Y aq;wuúodkvf(rEÅ av;)?aq;wuúod kvf(rauG;) qd kNyD;awmh&S dygw,f/ aq;wuúod kvf zGif hvSpf&wJ h &nf&G,fcsufuawmh Ed kifiHawmf&J U usef;rma&;pDrHudef; ESpf(30) pDrHudef;t&q&m0efeJY vlOD;a&tcsKd;[m ESpf(30)jynf hwJ htcg 1 tcsKd; 1100 jzpfzd k Y twGuf &nfrSef;NyD;aqmif&GufwJ htcg q&m0efawG arG;xkwfzd k YtwGuf vuf&S d&S daewJ h ausmif;av;ausmif;eJ Y rjynf hrDEdkifwJ htwGuf xyfNyD;awmh wd k;csJ UzGif hvSpf&jcif;jzpfygw,f/
'kwd,&nf&G,fcsufuawmh aq;wuúodkvfawGudk wd kif;awGrS myJ zGif hxm;ygw,f/ &efukefwd kif;a'oBuD;? rEÅ av;wd kif;a'oBuD;? rauG;wd kif;a'oBuD;awGrS myJ&S dNyD; b,fjynfe,frS mrS rzGif h&ao;ygbl;/ jynfe,fwpfckpDtaeeJ Yqd k&if 'D&Srf;jynfe,f[m vlOD;a&taeeJ Yvnf; yd kNyD;awmh odyfonf;ygw,f/ {&d,muvnf; yd kNyD;awmh us,fjyef YwJ htwGuf aq;wuúod kvf(awmifBuD;)ud k a&G;cs,fzGif hvSpf&jcif;jzpfygw,f/
tck 2015-2016 ynmoifESpfrSm ausmif;om;OD;a& 120 cefYrSef;NyD;awmh a&G;cs,foifMum;ay;oG m;zd k Y &nf&G,fygw,f/ a'otaeeJ Yuawmh &Srf;jynfe,f (awmifBuD;)rS mzGif hvSpfxm;wmjzpfwJ htwGuf &Srf;jynfe,feJ Y u,m;jynfe,fud k tajccHNyD;awmh zGif hvSpfoG m;rS mjzpfygw,f/ 'gayr,fh ud k,fyd kiftkyfcsKyfcGif h&a'oawGjzpfwJ h ud k;uef Y? 0? yavmif? ytd k0f;? "Ek tp&S dwJ ha'oawGu ausmif;om;awGud kvnf; 'DrS myJwufzd k Y avmavmq,f &nf&G,fxm;ygw,f/
oifMum;a&;taeeJYuawmh yxrESpfoifMum;rSm jzpfwJhtwGuf
t"duXmeBuD; ckepfck&S dygw,f/ 'Dt"duXmeBuD;ckepfckrS m wG Jzufygarmu© ajcmufOD;eJ Y oifMum;XmerS m wpfa,mufcef Ytyfay;ygr,f/ tJ'DatmufrS mrS tqif hqif h&S dwJ henf;jyq&mrawG pkpkaygif; 53 OD;ud k cef Ytyfxm;NyD; jzpfygw,f/ 'guvnf; yxrESpfoifMum;a&;twGuf 'Dausmif;om;eJ Y vk HavmufwJ h vlOD;a&jzpfwJ htwGufaMumif h yxrESpftwGuf aumif;pG moifMum;zd kYtwGuf tqifoif hjzpfaeygNyD/ aemufwpfcku ausmif;om;awG vufawG Uaqmif&Gufzd k YtwGuf vufawG Ucef;awGrS mvnf; jznf hwif;&r,f h ypönf;awGtukefvk H;ud k jznf hqnf;NyD;jzpfwJ htwGufaMumifh ausmif;om;ausmif;olawG a&mufvmwJ htcgrS m csufcsif;tqifoif h oifMum;ay;Ed kifwJ htaetxm;ud kvnf; a&muf&S daeNyDjzpfygw,f/
tck 2015-2016 ynmoifESpf[m yxrESpfjzpfwJ htwGufaMumif hbmom&yfckepfckoifMum;ygr,f/ jrefrmpm? t*Fvdyfpm? ocsF m? "mwk?½ly? ZD0 eJ Y owåaA'qd kNyD;awmh oifMum;ay;rS mjzpfygw,f/ aemufESpf 'kwd,ESpfud k a&mufoG m;wJ htcgusawmh 'kwd,ESpfoifwef;rS m oH k;bmomoifMum;&rS mjzpfygw,f/ 'DoHk;bmom oifMum;zd k YtwGufvnf; q&mq&mrawG pwifcef Ytyfzd k YtwGuf aqmif&GufaeNyDjzpfygw,f/ ausmif;om;awG vufawG Uaqmif&GufEd kifzd k YtwGufud kvnf; 'DESpfbwf*sufrS m vd ktyfwJ h ypönf;awG0,f,lNyD; tJ'Dausmif;om;awG aemufwpfwef;wufoG m;wJ htcsdefrS m tqifoif hjzpfatmif tckuwnf;u aqmif&GufaeNyDjzpfygw,f/
uRefawmfwd k Yausmif;u arG;xkwfay;vd kufwJ h q&m0efawG[m jynfolawGtay:rS m apwemrSefrSefuefuefeJ Y q&m0efpdwf"mwf jynf hjynf h00eJ Y ukoay;Ed kifwJ h q&m0efaumif;rsm;jzpfzd k YtwGufud k &nf&G,fNyD;awmh jyKpk ysKd;axmifay;ygr,fvd k Y ajymcsifygw,f/ ausmif;om; ausmif;olrsm;taeeJ Y uvnf; ynm&yfrSm todynm? pdwfcHpm;rI? wwfuRrf;rIqdkNyD;awmh
ok H;rsKd;&S dygw,f/ Knowledge wpfckwnf; wwfuRrf;ae½k HeJY jynfolud k tusKd;jyKEd kifwJ h q&m0efaumif;awGrjzpfEd kifygbl;/ 'gaMumif h Knowledge&S dovd kyJ olwd k Y&J U pdwfyd kif;qd kif&mcHpm;rIawGuvnf; Ed kifiHawmftay:rS mopö m&S dr,f? jynfolawGtay:rSm tvkyftauR;jyKcsifw,f? ud k,fud k,f wd kifuvnf; q&m0efwpfa,muf&J U ud k,fusif hodu©meJ Y aexd kifEd kifwJ h q&m0efrsKd;jzpfzd k Y vd ktyfygw,f/ uav;awGud k aq;ynm&yfeJ Y ywfouf &if uRrf;uRrf;usifusifjzpfwJ hxdatmif oifMum;ay;oG m;zdk Yvd kygw,f/uav;awGud k pdwf"mwfyd kif;qd kif&mrSmvnf; aumif;rGefatmif jyKpk ysKd;axmifay;oG m;ygr,fvd k Y ajymcsifygw,f/a'gufwm oufcdif0if;(ygarmu©)a'gufwm oufcd kif0if;(ygarmu© )tNrJwrf;twGif;0ef? usef;rma&;0efBuD;XmetNrJwrf;twGif;0ef? usef;rma&;0efBuD;Xme
aq;wuúod kvf (awmifBuD;)[mqd k&if Ed kifiHawmfor®wBuD; OD;aqmif wJ h tpd k;&tzG J UvufxufrS m yxrOD;qk H;zGif hvSpfwJ h aq;wuúod kvfjzpfygw,f/'ghtjyif jynfe,frS m yxrOD;qk H;zGif hvSpfwJ h aq;wuúod kvfvnf;jzpfygw,f/
'Daq;wuúod kvfud k zGif hvSpfvd kufjcif;tm;jzif h jynfe,frS m&S daewJ h ausmif;om;ausmif;olawG? txl;ojzif h &Srf;jynfe,feJ Y u,m;jynfe,fu ausmif;om;ausmif;olawG[m rdrdwdk Y&J U td k;tdrfeJY ra0;uG mwJ hae&mrS m olwd k Y&J U ynmawGud k qufvufoifMum;Ed kifrS m jzpfygw,f/
t&ifuqd k&if jynfe,fu xl;cRefwJ h ausmif;om; ausmif;olawG[maq;wuúod kvfwufr,fqd k&if rauG;wd kif;a'oBuD;rS m&S dwJ h rauG;aq;wuúod kvfud k wuf&wJ htwGuf rdbawGeJ Ya0;w,f/ NyD;awmh ukefusp&dwf vnf;rsm;ygw,f/ tcktcsdefrS m 'Daq;wuúod kvf zGif hvSpfvd kufwJ htwGuf trsm;BuD; ukefusp&dwfawG avsmhusoG m;rSmjzpfygw,f/ 'ghtjyif aq;wuúod kvf (awmifBuD;)[m aq;wuúod kvfwpfckwnf; zGif hvSpfvd kuf wmr[kwfbJeJ Y wuúod kvfeJ YqufpyfNyD;awmh vd ktyfvmr,f h oifMum;a&;aq;½k HawGudkyg qufvufzGif hvSpfoGm;rS mjzpfwJhtwGuf aemufyd kif;rS mvkyfom;jynfolawG[m tqif hjrif hwJ h usef;rma&;apmif ha&S mufrIvkyfief;awGud k cH,l&&S dawmhrS mjzpfygw,f/ 'gawG[mqd k&if aq;wuúod kvfzGif hvSpf
jcif;tm;jzif h &&S dvmwJ h tusKd;aus;Zl;awGjzpfygw,f/
'Daq;wuúod kvf(awmifBuD;)rS mqd k&if ,ckESpfupNyD; ausmif;om;awGud k vufcHNyD;oifMum;r,f/ yxryd kif;rS mawmh bG J UBudKoifwef;awGud k zGifhvSpfNyD;awmh aemufyd kif;rS m bG J UvGefoifwef;awGyg zGif hvSpfrSmjzpfwJ h twGufaMumifh bG JUvGefoifwef;awG zGif hvSpfEd kifzd kYtwGuf tqif hjrifh oifMum;a&;aq;½k HawGud kvnf; wnfaqmufoG m;rS mjzpfygw,f/ 'gaMumif h rdk Y u,m;jynfe,feJ Y &Srf;jynfe,fu vkyfom;jynfolawG[m tckvd k acwfrDwJ hukorIawGudk cH,l&&S dawmhrS mjzpfygw,f/
aemufNyD;awmh 'Daq;wuúodkvf[m usef;rma&;0efBuD;XmeuzGif hvSpfwJ h ig;ckajrmufaq;wuúod kvfjzpfygw,f/ 'gaMumif h 'Daq;wuúod kvf (awmifBuD;) zGifhvSpfzd kYtwGuf pDpOfvrf;ñTefay;wJ h Ed kifiHawmfor®w
OD;aqmifwJh tpd k;&tzG J U? &Srf;jynfe,fud k yHhyd k;ay;wJ h &Srf;jynfe,f tpd k;&tzG JU? aq;wuúod kvfzGifhvSpf&mrS m tppt&m&m tqifajyatmif aqmif&Gufay;wJ h usef;rma&;0efBuD;Xme jynfaxmifpk0efBuD; OD;aqmifwJ h usef;rma&;0efxrf;tm;vk H;ud k usef;rma&;0efBuD;Xmeud k,fpm;eJ Y jynfol awG&J Uud k,fpm; txl;aus;Zl;wif&S daMumif; ajymMum;vd kygw,f/
a'gufwmrsK;xGe;a'gufwmrsKd;xGef;&Srf;jynfe,f vlrIa&;0efBuD;&Srf;jynfe,f vlrIa&;0efBuD;
&Srf;jynfe,f[m vlOD;a& 58 odef;cef Yaexd kifwJ h jynfe,fBuD;wpfck jzpfygw,f/ jynfe,fBuD;wpfckvk H;rS m aus;&G maygif; 13649 &G m&S dNyD;awmh usef;rma&;0efBuD;XmetaeeJ Y aq;½k Haygif; 158 ½k H? aus;vuf usef;rma&;XmecG J aygif; 1000 cef YyJ&S dygw,f/ e,fawGrS m&S dwJ h aq;½k HawGrS m vrf;yef;qufoG,fa&;tcuftcJt& q&m0efawGr&S dwJ h aq;½k HawGvnf;&S dygw,f/a'ocHq&m0efawG qd k&ifawmh yd kNyD;awmhtqifajyr,fvd k Y pOf;pm;rdygw,f/vuf&S dtpd k;&vufxufrS m wd kif;&if;om;a'ocHq&m0efawG rsm;rsm;arG;xkwf
Edkifzd k YtwGuf jynfe,f0efBuD;csKyfOD;aqmifwJ h &Srf;jynfe,ftpd k;&uaejynfaxmifpktpdk;&tzGJ U½k H;ud k aq;wuúod kvf (awmifBuD;) zGif hvSpfzd k Ywifjyygw,f/ wifjywJ htcg jynfaxmifpktpd k;&½k H;uvnf; cGif hjyKay;ygw,f/
'Daq;wuúod kvf zGif h&wJ h&nf&G,fcsufuawmh vuf&S d aq;wuúod kvf (rauG;)wufa&mufaewJ h ausmif;om; ausmif;olwpf0ufavmufu&Srf;jynfe,fujzpfygw,f/ aemufwpfcku uav;awGud k pmoifMum;ay;r,f h oifMum;a&; aq;½k Huawmh p0fpHxGef;aq;½k H? trsKd;orD;eJ Yuav;aq;½k H ckwif(200)aq;½k HESpfckrS m vlemu 300 eJ Y txufrS m&S dwJ htwGuf uav;awGud k vufawG UpmoifMum;Ed kifzd k Yvnf; tqifajyr,f h taetxm;jzpfygw,f/ tJ'Dtqd kjyKcsufeJ YwifNyD;awmh cGif hjyKwJ htwGuf wnfaqmuf a&;vkyfief;awGaqmif&GufcJ hNyD; aq;wuúod kvf(awmifBuD;)ud k pwifzGif hvSpf wJ htaetxm;jzpfygw,f/
tckvd k aq;½k HBuD;zGif hvSpfEd kifwJ htwGuf twd kif;rod 0rf;omygw,f/
rauG;? rEÅ av;awGud k oG m;wufaewJ huav;awG[m tckud k,f hNrdKU ud k,f h&G mrS m wufEd kifygNyD/ aemufNyD; ud k,f hNrdKUud k,f h&G mrS myJ wm0efxrf;aqmifEd kifr,f h tcGif hta&;awG &awmhr,f htwGuf vlom;t&if;tjrpf zG H UNzdK;wd k;wufrIrS mvnf; rsm;pG mtaxmuftuljzpfwJ htwGuf jynfe,ftpd k;&taeeJ Y tifrwef 0rf;omygw,f/a':eef;crf;p0fa':eef;crf;p0fuxduXmerSL;(t*FvdyfpmXme)uxduXmerSL;(t*FvdyfpmXme)
&Srf;jynfe,frS m crf;em;wJ h? BuD;us,fwJ h aq;wuúod kvfBuD;ud k zGif hvSpfay;wJ htwGuf or®wBuD;eJ YtwlwuG wm0ef&S doltm;vkH;ud k aus;Zl;wif ygw,f/ &Srf;jynfe,fud k yd kNyD;awmh wd k;wufatmifvkyfay;wJ htwGufvnf;wm0ef&S doltm;vkH;ud k aus;Zl;wifygw,f/
t&ifwkef;u a0;vHacgifoDwJ hae&muae rauG;wd k Y? wjcm;&efukef?rEÅ av;oG m;wuf&w,f/ ud k,f h&J Ua'orS myJ 'Daq;wuúod kvfzGif hw,fqd kawmh eD;eD;em;em;wufEd kifw,fqd kwJ htwGufaMumif h wd kif;&if;om;awGtwGufud k
ydkNyD;awmh tqifajyr,fvd k Y xifygw,f/
a'gufwm0if;aX;atmif a'gufwm0if;aX;atmif (ygarmu©csKyf)(ygarmu©csKyf )
awmifBuD;aq;wuúovfawmifBuD;aq;wuúod kvf
a'gufwm oufcdif0if;(ygarmu©)a'gufwm oufcd kif0if;(ygarmu©)tNrJwrf;twGif;0ef?tNrJwrf;twGif;0ef?
usef;rma&;0efBuD;Xmeusef;rma&;0efBuD;Xme
a'gufwmrsK;xGef;a'gufwmrsKd;xGef;&Srf;jynfe,f&Srf;jynfe,f
vlrIa&;0efBuD;vlrIa&;0efBuD;
a':eef;crf;p0fa':eef;crf;p0fuxduXmerSL;uxduXmerSL;
(t*FvdyfpmXme )(t*FvdyfpmXme )
[oFmw atmufwdbm 3[oF mw atmufwd kbm 3arG;jrLa&;? a&vkyfief;ESih f aus;vufa'o
zG H UNzdK;a&;0efBuD;Xme [oF mwNrdKUe,f aus;vuf a'ozG H UNzdK;wd k;wufa&;OD;pD;Xmeonf [oFmwNrdKUe,faus;&G mtkyfpk 103 tkyfpkrS tmqif;epf"mwf rvGwfuif;onf h aus;&G mtkyfpkrsm;tm;
usef;rmoefY&Sif;aom aomufoHk;a&&&Sda&;pDrHcsufrsm;a&;qG Jí aqmif&Gufvsuf&S daMumif;od&onf/
ESpfpOfu@tvd kuf 2013-2014 b@mESpfrS pwiftaumiftxnfazmf aqmif&Guf vsuf&S d&m 2015-2016 b@mESpfwGif vkyfief;
rsm; aqmif&GufaerI 80 &mcd kifEIef;ausmf atmifjrifNyD;pD;aeNyDjzpfaomaMumif h aus;vufaejynfolrsm; usef;rmoefY&Sif;aom aomufoHk;a&rsm;ud k pdwfcsvH kNcHKpG m oH k;pG JEd kifNyDjzpfaMumif;od&onf/
c½dif(jyef̂ quf)c½d kif(jyef̂ quf)
-
8/20/2019 km 4.10.15.pdf
9/36
atmufwkbm 4? 2015atmufwk dbm 4? 2015
Ekdi f iHawmf or®w OD;odef ;pdefx l;cRef ausmi f;om; au smi f ;olrsm;ESi f U&i f ;&i f ;ESD;EDS;awG YqkHpOf/(owi f;pOf)
Ekdi fiHawmfor®w OD;odef;pdef aq ;wuúokdv f(awmi fBuD;) zGi fUyGJt crf ;t em;okdh wufa&mufv mMuolrsm;ESi fUt wl rSwfwrf;wi f "mwf ykH½kduf pOf/ (owi f ;pOf)
Ekdi fiHawmfor®w OD;odef;pdef aq ;wuúokdv f(awmi fBuD;) zGi fUyGJt crf;t em;okdh wufa&muf vmMuolrsm;ESi f Ut wl rSwf wrf ;wif "mwf ykH½kduf pOf /
(owif ;pOf )
Ekdi f iHawmfor®w OD;odef ;pdef aq;wuúokdv f (awmi f BuD;) zGi f UyG Jt crf;t em;okdh wuf a&mufvmMuolrsm;ESi f Ut wl rSwf wrf ;wif "mwf ykH½kduf pOf / (owi f;pOf )
Ekdi fiHawmf or®w OD;odef;pdef aq;wuúokdv f (awmi f BuD;) zGi f UyG Jt crf ;t em;okdh wuf a&mufvmMuolrsm;ESi f Ut wl rSwf wrf ;wif "mwf ykH½kdufpOf/ (owi f ;pOf )
aq;wuúokdv f (awmif BuD;) zGi f UyG Jt crf ;t em;okdh wu f a&muf vmMuonf Uau smi f;om;rsm;/
«"mwf ykH-YHT»
-
8/20/2019 km 4.10.15.pdf
10/36
atmufwbm 4? 2015atmufwd kbm 4? 2015
jrefrmEkifiHrSjrefrmEk difiHrSrEÅ av;? rauG;ESih f ppfuk dif;wk dif;a'oBuD;&S d aus;&G mrsm;yg0ifaom
tqk dygpDrHudef;uk d 2016-2017 b@mESpfwGif pwifaqmif&GufrnfjzpfNyD;jrefrmESih f*syefEk difiHwk d Yonf ,if;pDrHudef;rsm;ESih fywfoufonf h em;vnfrI pmcRefvT m (MoU)wpf&yfuk d rMumao;rDu vufrSwfa&;xk d;cJ hMuonf/arG;jrLa&;? a&vkyfief;ESihf aus;vufa'ozGHUNzdK;a&;0efBuD;Xmeonf2014-2015 b@ma&;ESpfwGif aus;vufa&ay;a0a&;pDrHudef; 431ckuk d taumiftxnfazmfcJ hovk d vuf&S dtcsdefwGif a&ay;a0a&;vkyfief;
rsm;uk d aus;&Gmaygif;ESpfaomif;ausmfü aqmif&Gufvsuf&S daMumif; od&onf/NyD;cJ honf h ZGefvtwGif;uvnf; *syeftjynfjynfqk dif&m yl;aygif;
aqmif&Gufa&;at*sifpD (JIAC)u txufjrefrmjynf NrdKUawmfrEÅ av;üa&ay;a0a&;pepfzG HUNzdK;a&;pDrHudef;twGuf *syef,ef; 2 'or 555bDvD,HtultnDay;&ef aiGaMu;tultnDay;tyfa&;qk dif&m oabmwlnDcsuf(G/A)wpf&yfuk d jrefrmtpk d;&ESih f vufrSwfa&;xk d;cJ honf/ (ow)(okw)
jrefrmESif a[mifaumifrS jrefrmESif h a[mifaumifrS AD,uferftoif;om tEk dif&cJhygu wk duf½k dufajcppfyGJatmifjrif&efvufusefESpfyG Jpvk H; tEk difupm;&rnfjzpfNyD; wDarmtoif;trSwf,lEk difcJ h ygu zdtm;tenf;i,favsmhEk difayonf/
wDarmESih fyG JwGif 'Pf&m&cJ honf h jrefrm*k d;orm; bkef;opömrif;rSm,aeYyG JwGif jyefvnfyg0ifEkdifzG,f&S daeNyD; a[mifaumiftoif;uk d vlpk H,SOfNydKifEk difrnfjzpfonf/ wk duf½kdufajcppfyG Jatmifjrifa&;arQmfvih fcsuf
twGuf jrefrmtoif;rS m a[mifaumiftoif;uk d tEk difupm;&ef vk dtyf aeonf/ pwkw¬yG Jtjzpf nae 3 em&DcG JwGif AD,uferfESih f wDarm? nae6 em&DcG JwGif jrefrmtoif;ESih f a[mifaumifwk d Y ,SOfNydKifrnfjzpfonf/
(½Iif;xufaZm)(½I dif;xufaZmf )
ykyÜm;awmifawmomrSykyÜ m;awmifawmfomrSxd k Yaemuf um;ud k ykyÜ m;awmifjrwfawmifuvyfod k Y OD;wnfarmif;ESifcJ h&meHeufyd kif;wGif a&muf&S doG m;cJ honf/ ykyÜ m;awmif[kac:wGifyH krS m ykyÜ m;0eyAÁwrS ykyÜ m;yAÁw xdkrSwpfqif h umva&G UavQmvmum (ykyÜm;awmif)[k jzpfvmaMumif; wcsKd Uu ajymonf/ ykyÜ m;0eyAÁw[kac:&jcif;rS myef;aygaom awmifjzpfcJhjcif;aMumifhjzpfonf/ ykyÜm;awmifjrwfBuD;wpfavQmufü pHum;0gyef;? pHy,fyef;? Zvyf? cwå m? xyfwpf&m? &if;rm?a'ge? aomfu? *rkef;? Muuf½Hk;? ZDZ0g? cG mndK? o&zD? ESif;qD? uH haumf?pG,fawmf? c0J? aygufvJ? tifMuif;? jrwfav;? pHum;pdrf;ESif h ZGefyef;arT;wd k Y aygufa&mufaomaMumif h yef;awmawmif[k wcsKd Uu ac:Muonf/wpfenf;tm;jzif h (ykyæoa0wdaewDwdykyÜ m;) a,myAÁawmtMuif;awmif onf ykyH Áyef;ud k yoa0wd? Zaewdjzpfapwwf\? £wdworm xd k YaMumif h aom yyÁawm xd kawmifonfykyÜm;? ykyÜ m;rnf\[kqd konf/
awmifxGwfaygif; 84000 jzif h 0ef;&Hxm;aom [dr0EÅ mawmifBuD;uJ hod k Y ykyÜ m;awmifBuD;onfvnf; a&TwGif;awmif? aiGwGif;awmif? awmifvS awmif? ajrmufem;awmif? awmifykawmif? jrufaxmufawmif? tv,fawmif? &aohawmif paomtrnfaygufawmifrsm;ESif h tjcm;trnf rodawmifrsm;pG mwd k Yu 0ef;&Hxm;onf[k od&onf/
ykyÜm;awmifBuD;onf t&yfav;rsufESmrSMunfhvQif yHkoP²mef
av;rsKd;? edrdwfav;yg;&S donfqd k\/ ta&S U&yfrSMunf hvQif EG m;vyd k YtoGif?awmift&yfrSMunfhvQif pyg;ykHBuD;toGif? taemuft&yfrSMunfhvQif qifBuD;wpfaumif0yfwGm;aeykHtoGifESifh ajrmuft&yfrSMunfhvQifvuf&ufuef;toGif jrifawGU&rnfjzpfNyD; tcdkuftwef Yedrdwfrsm;rS mrd k;OwkwGif awmifcd k;awmifaiG Uwd k Yonf awmifxdyfud k tkyfqd kif;xm;yH kjrif vQif jrpfurf;wpfavQmufwGif rd k;rsm;&G moGef;aeNyD[k od&rnfjzpfonf/awmifv,fawmifcg;yef;ü awmifcd k;rsm;a0aeygu awmifBuD;ESif h reD;ra0;ü rd k;&G mawmhrnf[k rSwfMuonf/
ykyÜ m;awmifonf yk*HjynfuJ hok d Y trnfuGJrsm;&S dcJ honf/ xdk Ytjyif0dZÆ myGJrsm; jyKvkyfavh&S donf/ awmfovif;vjynf haeYrS vjynf hausmf 2&ufaeYtxd ok H;&ufwd kifwd kifud k ESpfpOf tbbd k;rif;acgifxGufyG J usif;yavh&S donf/ ,ck 1377 ckESpfwGif (63)Budrfajrmuf tbbdk;rif;acgifxGufyGJ usif;yawmhrnf jzpfonf htwGuf ykyÜ m;awmifajcü aps;wef;ESif h aq;jrpfpH k a&mif;olrsm; tBudKyGJusif;yolrsm;jzifh pnf;um;pjyKaeNyDjzpfonfud kuRefawmfawG UcJ h&onf/ b'´urÇ mwGif yGif hawmfrlNyD;ukefaom uukoef?
aumPm*H k? uóybk&m;&Sifwd k Y\ vufxufawmfrsm;wGif 0dZÆ m"d k&f trsm;tjym; xGuf&yfay:aygufcJhMuovd k uREf kyfwd kY a*gwrjrwfpG mbk&m;&Sif omoemwGif;? omoemyüvnf; xGuf&yfaygufNyD;? aygufqJ? aygufvwå H Uaom 0dZÆ m"d k&ftrsm;tjym;&S dOD;rnfjzpfonf[k uRefawmfqd kcsifygawmhonf/ /
rH&Gm atmufwdbm 3rH k&G m atmufwd kbm 3ppfud kif;wd kif;a'oBuD;0efBuD;csKyf
OD;omat;\ZeD; wd kif;a'oBuD;rdcifESifh uav;apmifha&SmufrI BuD;Muyfa&;tzG J Uem,u a':a0a0cd kifESif htzG JU0ifrsm;onf atmufwd k bm 2 &uf eHeufyd kif;u uomc½d kif aumvif;NrdKUe,fod k U a&muf&S dMuNyD;aumvif;NrdKUe,f rdcifESifhuav;apmif ha&S mufa&;toif;ESif h NrdKUe,f vlrI0efxrf;OD;pD;Xmewd k YrS yl;aygif;í Zlvd kifvtwGif;u rd k;onf;xef pG m&G moGef;rIaMumif h a&ab;oif hcJ h onf h aus;&G mrsm;rS vli,fvl&G,f
rsm;tm; toufarG;0rf;ausmif;twwfynmoifwef;rsm;jzpfonf h pufcsKyf? tcsuftjyKwfESif h rkef Y vkyfenf;oifwef;rsm; zGifhvSpfoifMum;aerIud k Munh f½Itm;ay;um axmufyHhaiGusyf ESpfodef;axmufyHhay;tyfcJhaMumif; od&onf/
,if;aemuf wd kif;a'oBuD; rdcif ESif h uav;apmif ha&S mufrI BuD;Muyf a&;tzG J U em,u a':a0a0cd kifESif h tzGJU0ifrsm;onf aumvif;NrdKU
aejynfawm atmufwdbm 3aejynfawmf atmufwd kbm 3a&ab;oifha'o&Sd jynfolrsm;xHodkY u,fq,fa&;ypönf;rsm;
axmufyH hay;tyfEdkif&ef jynfwGif;avaMumif;vd kif;rS av,mOfrsm;jzif hqufvufay;ydkYvsuf&S d&m ,aeYwGif uarÇmZavaMumif;vd kif;rSppfud kif;wd kif;a'oBuD; uav;avqdyfod k Y acgufa& wpfacgufjzif h t0wf txnfESifh tpm;taomufrsm;udk ay;yd kYvsuf&SdaMumif; owif;&&S d onf/
(owif;pOf)(owif;pOf )
umrdif; atmufwdbm 3umrd kif; atmufwd kbm 3 ucsifjynfe,f rd k;n§if;c½d kif umrk dif;NrdKUü a&BuD;epfjrKyfoG m;onf h
v,f,majrrsm;twGuf axmufyh HaiGay;tyfyJ Gtcrf;tem;uk d atmufwd k bm 2 &uf eHeuf 10 em&DwGif NrdKUe,ftaxGaxGtkyfcsKyfa&;OD;pD;Xmetpnf;ta0;cef;rü usif;yonf/
tcrf;tem;wGif NrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rSL; OD;pk d;rd k;olu umrd kif;NrdKUwGif Zlvd kifESih fMo*kwfvtwGif; rd k;&G moGef;rIaMumif h a&BuD;epfjrKyfysufpD;oG m;onf h rk d;pyg;pd kufv,fajrrsm;twGuf wpf{uvQif aiGusyf 6000 EIef;jzif h ucsifjynfe,ftpd k;&tzG J Uu awmifolrsm;ud k axmufyh Hjcif;jzpfaMumif;?umrk dif;NrdKU\ pk dufv,fuGif; 55 uGif;wGif 17 uGif;ü a&BuD;epfjrKyfrI rsm;jzpfch JaMumif; ajymMum;onf/
qufvufí a&BuD;epfjrKyfv,f 793 {utwGuf awmifol 142OD;tm; axmufyh HaiGrsm;ay;tyfch J&m pkpkaygif;aiGusyf 4758000 axmufyh H chJaMumif; od&onf/ (oef;vGifOD;)(oef;vGifOD;)
taemufausmif;BuD; bkef;awmfBuD;ausmif;odkU a&muf&S dMuNyD; q&mawmfBuD;tm; zl;ajrmfMunfndKí"r®pul;ausmif;twGuf tvSLaiGusyf ESpfodef; ay;tyfvSL'gef;cJ h onf/
xd krSwpfqif h wd kif;a'oBuD; rdcif ESif huav; em,uBuD; a':a0a0cd kifESif h tzG J U0ifrsm;onf uomNrdKUodkY a&muf&SdMu&m uomNrdKUe,f rdcifESif h uav;apmif ha&S mufa&;toif;rS zGif hvSpfyd kYcsvsuf&Sdonfh
tajccH pufcsKyfoifwef;trSwfpOf (2^2015) zGifhvSpfoifMum;aerIukd Munh f½Itm;ay;um oifwef;olrsm;twGuf axmufyH haiGusyf wpfodef;wd k Yud k axmufyH hay;tyfcJ h aMumif; od&onf/ zd;csrf;(rH&Gm)zd k;csrf;(rH k&G m)
zsmyk atmufwdbm 3zsmyk H atmufwd kbm 3{&m0wDwk dif;a'oBuD; zsmykHc½d kif trmNrdKU b0opfaus;&G mtkyfpk
twGif;&Sd atmufqdyfuGif;aus;&G mü awmifolrsm;tm; v,f,majrvkyfyk difcGif hvufrSwf yk HpH(7)ay;tyfyG Jtcrf;tem;ud k pufwifbm 28 &uf rGef;vG J 1 em&Du tqkdygaus;&Gmü usif;y&m tcrf;tem;od kY trmNrdKUtkyfcsKyfa&;rSL; OD;cifarmifoef;? b0opfaus;&G mtkyfpk tkyfcsKyfa&;rSL;OD;Mumpdef? v,f,majrpDrHcef YcG Ja&;tzG J U0ifrsm;ESif h aus;&G mawmifol 100ausmfwk d Y wufa&mufcJ haMumif; od&onf/
trmNrdKUtwGif;&Sd opfawmy,fzsufcGif h& {&d,m {u 21020tay: vuf&S dv,f,majrvkyfud kifvsuf&S daom b0opfaus;&G mtkyfpkatmufqdyfuGif;aus;&Gm&Sd awmifolrsm;tm; v,f,majrvkyfyd kifcGif h vufrSwfyk HpH (7) 594 apmif? {&d,m 5674 {uud k aus;&G m v,f,majrpDrHcef YcG JrItzG J UrS pdppfxkwfay;cJ haMumif; od&onf/
(oajyxGef;)(oajyxGef;)
u0 atmufwdbm 3u0 atmufwd kbm 3yJcl;wd kif;a'oBuD; yJcl;c½dkif
u0NrdKUe,f aygufukef;BuD;&G mtkyfpk at;&G mopfaus;&G m\ aus;&G majriS m;*&efrsm; ay;tyfyG Jtcrf;tem;ud k pufwifbm 29 &uf eHeuf 11em&Du at;&Gmopfaus;&Gm
awmifay:ausmif; y&[dwausmif;ü usif;ycJ h&m tcrf;tem;ok d Y aus;&GmajriSm;*&efrsm; xkwfay;a&; c½d kifvkyfief;Ouú| c½d kif tkyfcsKyfa&;rSL; OD;&JxG#f? NrdKUe,f vkyfief;tzG J UOuú| NrdKUe,ftkyfcsKyf a&;rSL;OD;pd k;oef;ESif h tzG JU0ifrsm;?
aus;&G mtkyfcsKyfa&;rSL;ESifh &yfrd&yfzrsm;? aus;&G maejynfolrsm;pkpkaygif; 75 OD;cef Y wufa&mufcJ hMuonf/
tcrftem;wGif at;&G mopf c½d kiftkyfcsKyfa&;rSL;u tzGif htrSmpum;ajymMum;NyD; tdrfaxmifpk 51pkod k Y aus;&G majriS m;*&efrsm; vuf0,fta&muf ay;tyfcJhaMumif; od&onf/ ausm fausmfausmfausmf IPRD(IPRD)
&efukef atmufwdbm 3/&efukef atmufwd kbm 3/ jrefrmEk difiHq&m0eftoif;(A[d k ) ud k,ft*F gjyefvnfoefpGrf;a&;aq;ynmtzG J Uu BuD;rSL;usif;yonf h (12)Budrfajrmuf ud k,ft*F gjyefvnfoefpGrf;a&;nDvmcHud k atmufwd kbm 9 &ufrS 10 &uf txd &efukefNrdKU&S d Panda Hotel ü usif;yrnfjzpf&m pdwfyg0ifpm;olrsm;onf &efukefjynfolY aq;½k HBuD; taMumtqpfa&m*gtxl;ukXmewGif pm&if;ay;oGif;NyD; wufa&muf Ek difaMumif; od&onf/ (aMu;rk)(aMu;rk H)
-
8/20/2019 km 4.10.15.pdf
11/36
atmufwkbm 4? 2015atmufwk dbm 4? 2015
pma&;ol[m i,fpOfuwnf;u ynma&;e,fy,ftod kif;t0d kif;rS m BuD;jyif;vmcJ h&ol jzpfygw,f/ bmjzpfvd k YvJqd kawmh zcifjzpfolu ausmif;q&mjzpfcJ hvd kYygyJ/ wu,fawmh ausmif;q&mb0eJ Y toufarG;0rf;ausmif;jyK&wm tifrwefcufcJvSygw,f/ od k Yayr,f hvnf; ynmZD0ð ZD0dw rm[kaoeH-]]toufarG;rIxJrSm ynmeJY toufarG;rI[mtjrwfqHk;jzpfw,f}}vdkYtqdk&Sdw,f r[kwfygvm;cifAsm/
pma&;ol&J Uzcif[m &efukefNrdKU awmifOuúvmytxu(3)uae uomNrdKU txufwef;ausmif;ud k ajymif;a&T U&csdefrS m pma&;ol[m oH k;ESpfom;avmufyJ
&S dygOD;r,f/ 1978 ckESpfavmufuaygh/ om;? orD;av;OD;eJ Ytwl rdom;pk0ifajcmufOD;[m &xm;wpfwef?oabF mwpfwefeJ Y uomNrdKUud k a&muf&S dcJ hMuygw,f/uomNrdKU[m tJ'Dtcsdefwkef;u odyfrat;csrf;ao;wJ h tajctaeaygh/ naeyd kif;qd k&if aoewfoH w'kef;'kef;? w'd kif;'d kif;eJ Y olykef0ifwmrsdK;awG&S dwmaygh/vrf;yef;qufoG,fa&;uvnf;raumif;? vQyfppfrD;uvnf;r&Sd? ae&wmuvnf; ausmif;0if;xJutqifajywJh aetdrfav;/
rSwfrSwf&& &S dwmuawmh *kefeDtdwfud k apmif trSwfeJ Y jcHKcJ h&wmawG? tpfrjzpfoleJ Ytwl ausmif;aps;wef;rS m aq;oMum;eJ Yo&ufoD; a&mif;cJ h&wmawG? nbufrS m pHy,fyef;cl;NyD; a&mif;cJ h&wmawGygyJ/naebufqd k&if abmvH k;uGif;rS m a*gufoD;aumufcJ h &wmvnf; arhaysmufvd k Yr&wJ h yH k&dyfawGygyJ/
uomNrKd UrS m ESpfESpfavmufMumNyD; 1980 jynf h ESpfrS mawmh tJ'Duaewpfqif h bdkuav;q&mtwwfoifausmif;ud k ajymif;a&T UcJ h&jyefygw,f/pma&;olu oli,fwef;wufvufpaygh/ uomNrdKUuae 'vufoabF mBuD;pD;NyD; rEÅ av;ud k wpfywfMumatmif c&D;ESifcJ h&ygw,f/ tJ'Dwkef;u rEÅ av;rS mjrif;vSnf;awGawG UcJ h&ygao;w,f/ aemufwpfaeYrS m&efukefud k &xm;eJ Yc&D;qufcJ hMu&ygw,f/ trSwf w&jzpf&wmuawmh rdom;pkursm;? tdrfaxmif y&dabm*ypönf;awGuvnf;rsm;qd kawmh taz[mtvkyf½IyfaeNyD; &xm;ay:rS m pma&;olusefaecJ hygw,f/ wJ Godrf;zd k Y &xm;aemufqkwfwJ htcgusrS owd &NyD; tazupma&;olud k ckefcscd kif;um &xm;pBuø vrf;ay:rS m rdatmifzrf;vd kuf&wmygyJ/
bd kuav;q&m twwfoifausmif;rS mpma&;oltazu vufaxmufuxdu&mxl;eJY ynma&;bmom&yfud k oifMum;ygw,f/ ynma&;bmom&yf[m tvGefysif;&dzG,f aumif;ygw,f/od k Yaomf taz[m tJ'Dbmom&yfud k tmaygiftm&if;oefoefeJ Y pdwf0ifpm;zG,fjzpfatmif oifMum;Ed kif ygw,f/ taz[m pmayoifMum;a&;tjyif taqmifrSL;wm0ef? oifwef;om;awG&J U tkyfcsKyfrI qd kif&mwm0ef? pm;aomufa&;? aexd kifa&;utpwm0ef,laqmif&Guf&ygw,f/ 'gaMumif h taz[mrd k;vif;uae rd k;csKyftxd tdrfud kruyfEdkifcJhygbl;/'ghtjyif nrd k;csKyfwmawmif ausmif;0if;wpfckvH k;ppfaq;ae&ygao;w,f/ tJ'Dvd keJY ausmif;tkyf q&mBuD; tNidrf;pm;,loG m;vd k Y acwåausmif;tkyfBuD;wm0efud kyg ESpfESpfcef Y xrf;aqmifcJ h&jyefygw,f/
'gwifruao;bJ NrdKUa&;? e,fa&;udpöawGrS mvnf; rem;rae yg0ifcJ holwpfOD; jzpfygw,f/ tazh xuf 0gEkwJhq&m? q&mrawG &mxl;awG jrif hwuf oG m;ayr,f hvnf; om; orD;av;OD;pvH k; txufwef;ynmatmifjrifNyD;onftxd &mxl;wdk;r,lbJ tepfemcHcJ h&S mygw,f/ tJ'DvdkeJ Y bd kuav;q&mtwwfoifausmif;rSm 15 ESpfavmufMumawmhrS txufwef;ausmif;tkyf&mxl;eJ Y csif;jynfe,f yvuf0 NrdKUe,fud k ajymif;a&T UcJ hygw,f/ pm;p&m&S m;
yg;ovd k oG m;vma&;uvnf; tifrwefcufygw,f/bd kuav;uae &efukefud k um;eJ Y? &efukefu ppfawGud k av,mOfeJ Y? ppfawGuae ausmufawmfudk oabF meJY?ausmufawmfuae yvuf0ud k oabF meJ Y tqifhqif h oG m;&ygw,f/
aemufESpfESpfavmufMumawmh yvuf0NrdKUe,frS mynma&;rSL;tqif h wd k;wuf&&S dcJhygw,f/ tJ'Duaebd kuav;NrdKUe,fud k ynma&;rSL;eJ Y jyefajymif;cJ hygw,f/tJ'DtcsdefrSm q&mtwwfoifausmif;awGudk
ynma&;aumvdyftjzpf ajymif;vJvd kufNyDjzpfygw,f/bd kuav;NrdKUe,f ynma&;rSL;tjzpf ESpfESpfcef Y xrf;aqmifNyD;wJ htcg bd kuav; ynma&;aumvdyfud k pDrHXmerSL;tjzpf ajymif;a&T UcJ hygw,f/ tJ'DtcsdefrS mawmh taz[m yifpif,lcgeD; wpfESpfausmfavmufyJ vd kygawmhw,f/ 2002 ckESpfrS mawmh taz[moufjynf hyifpif &,lcJ h&ygw,f/
pma&;ol&JUtazudkMunfhr,fqdk&if ynma&;avmuudk pwif0ifa&mufcJ hcsdefupvd kY yifpif,lNyD;csdeftxd rdom;pkeJ YaEG;aEG;axG;axG;aecGif h r&cJ hygbl;/xm;&mae ap&moGm;b0eJ Y us&mwm0efaw Gudk tm;BudK;rmefwufxrf;aqmifcJhwm awG U&ygw,f/wm0efxrf;aqmifcJ hwJ h ESpfaygif; av;q,favmuf[mb,fvdkukefvGefoGm;cJhrSef;awmif rodawmhavmuf atmifygyJ/ 'DtawmtwGif; cGif h,lcJ hw,fvd k Yvnf;wpfcgrSrMum;zl;ygbl;/ b0wpfavQmufvHk; ajym?a[m? oifMum;cJhwJholqd kawmh yifpif,lNyD;csdefrSmaerxdxd kifromjzpfcJ h&NyD; usef;rma&;awmif qkwf ,kwfcJ h&ygw,f/ q&muefawmhyJ GawGrS m uefawmhcH q&mBuD;tjzpf wufa&mufcGif h&wJ h tcgusawmhvnf;vkyfazmfud kifzufawG? wynf hawGeJ Y jyefawG UNyD; NyHK;aysmf &TifaewmawG U&jyefygw,f/
b,fvd kyJjzpfjzpf pma&;ol&J Uzcif[m om; orD;awGudk vufOD;q&mjzpfwmeJYtnD vrf;rSefa&muf atmif oifMum;jyoay;NyD; acgif;aqmifaumif;wpfa,muf yDocJhygw,f/ om; orD;awGtwGuf tajccHynm? tqif hjrif hynmawGud k jywfawmufrIr&S d oif,lcGif h&&S datmif tepfemcHBudK;pm;cJ hygw,f/aemufqH k; pma&;olwd k Y touf&SifaeorQumvywfvH k;
at;jrwJ ht&dyfcHpm;Ed kifatmif pHerlemjyaexd kifEd kifcJ hygw,f/ 'gaMumif h q&mBuD; OD;Muifaomif;&J Uom;qd k&if pma&;olwd k Y *kPfri,f&ygbl;/ taz[m usyfwnf;wJ h acwfumvu &Sm;yg;wJhtcGif hta&;rsdK;awG&cJ hwmawmif pGef YvTwfEd kifcJ hol? ud k,fusdK;uif;pifoljzpfatmif a&S Uaqmif vrf;jyEd kifcJ hwJ h yJ hud kif&Sifjzpfygw,f/ wu,f h *kPfodu© m&S d&S d aexd kifEd kifcJ hol tazyg/
tazh&J Ub0wpfavQmufrS m q&mb0eJ Y wynf h aygif;rsm;pG m &S dcJ hygw,f/ tJ'DxJrS mrS q&mawGud k q&mxyfvkyf&wJ h q&mtwwfoifausmif;[m awG;rd avwd kif; rsuf&nfus&wJ h ae&mjzpfygw,f/ bmjzpfvd k Y vnf;qd kawmh bd kuav;q&mtwwfoifausmif;&J Uaqmifyk'fu ]]bufpH k,mOfjzif h pufukefESiftH h}} jzpfwmeJ YtnD wu,fhbufpH kynmawGud k oifMum;ay;ygw,f/ pmay? *Dw? tu? pd kufysdK;a&;? tdrfwGif;rI?
yef;csD? tm;upm; pwmawGaygh/ [d kwkef;uqd k&if q&mtwwfoifausmif;aygif;pH kNydKifyJ GawGud k &efukef NrdKUrS m ESpfpOfusif;yay;cJ hygw,f/
oifMum;rItyd kif;rS mvnf; oifwef;vmwufwJ h q&mawG&J U vufawG Uaqmif&GufrIawGud k wef;jyqif;wJ hpepfeJY tuJjzwfay;ygw,f/ oifwef;wpfESpfwmumvjzwfoef;rI[m aysmfp&maumif;ovd k cJ GcG mMu&wJ htcgrS mvnf; 0rf;enf;Mu&vdk YygyJ/ tJ'Dwkef;uwd kif;eJ Y jynfe,frcJ GbJ NrdKUe,ftES H Yu vmwufMu&wm/
wpfESpfNyD; wpfESpfwufcJ hMuwJ h vdyfpm pmtkyfav;awG Munf h&if; twdwfyH k&dyfawGu pdwftpOfud k vTrf;rd k;apygw,f/ wpfESpfoifwef;NyD;vd k Y ausmif;ydwfcsdefrS m pmay;pm,loifwef;wd k Y? wpfvoifwef;wd k Y 0ifvmjyefa&m/NyD;awmh wpfESpfoifwef;BuD; jyefpaygh/ 'DMum;xJpmwwfajrmufa&;twGuf aus;&G mawGqif;cJ h&ao;/bd kuav; q&mtwwfoifausmif;&J U ausmif;oDcsif;qd k&if pma&;ol tcktcsdeftxd rSwfrdaewkef;ygyJ/
oDcsif;pmom;awG rSwfrdoavmufajymjy&&if]]wdk Yausmif; *kPf&nf? vrif; y0if; jrtqif;od k YnD?wif hw,fygayonf? ausmif;*kPfowif; oif;ysH Uonf?ausmif;om; ausmif;oltaygif;wdk Y 0d kif;0ef;vdkYomulnD? a&S;pdwfawG tukefaysmuf pdwfopfa&mufaprnf?
wd k Yrdom;pk pdwf"mwf arG;&rnf? armifr,fawGonf t&m&mMuHpnf? wd k Ytaqmifom,ma&; ulnDay;umraES;bJ &Gufaqmifrnf/
(oHNydKif )ynma&;ESif h usef;rma&;onf? xlaxmif a&;wGif t&if;cH jzpfonf? pepfopfwGif wd k Yrsm;MuHpnf?jrefrmjynf rsdK;*kPfajrmufatmif &Gufaqmifrnf?armifr,fpnf;½Hk ;umwnf? wdk Yacwfudkvnf; raES;wu,f ajymif;vJMu&rnf . . .}} qd kwmygyJ/'DoDcsif;xJutwkdif; udk,fpDukd,fivkyfaqmif Mur,fqk d&if ynma&;0ef;usifaumif;wpf&yf ay:xGef;vmrS m rvG J{uefygyJ/
trsm;ajymovd k ]]wynf hr&S m;? wpfjym;r&S d? yDwd ud kpm;? tm;&S dyg\}} qd kovd kyJ ynma&;0efxrf;b0rS may;qyfrIawGeJ YyJ ausmfjzwfcJh&wm awGU&ygw,f/wu,fvnf;yJ auseyfrIqd kwJ h yDwdawGu tm;jzpfapcJ h wmudk;/
ausmif;q&mb0[m qif;&Jayr,f h 'gud kodvsuf eJ Y vkyfEd kifavmufatmif&&S dcJ hwJ h yDwdawGu trsm;BuD;ygyJ/ pma&;ol&J Utaz[m rdom;pkb0 qH k;½H I;cJ hayr,f h vnf; wm0efus&m ae&mwpfavQmufrS m pdwfa&m?ud k,fygESpfjr§Kyf NyD; taumif;qH k;pGrf;aqmifEd kifcJ hwJ htwGuf avmuBuD;ud k auseyfaer,f holwpfa,mufygyJ/]]vufOD;q&m rnfxd kufpG m? ykAÁ mp&d, rdESif hz}} qd kwJ htwdkif; taz[m om; orD;awGtwGuf
b0q&mjzpfovdk avmuq&mtjzpfeJ Yvnf;wynf haygif;rsm;pG mud k arG;xkwfay;EdkifcJ holjzpfygw,f/ tckawmh pma&;olwdkYudk cJGcGmNyD;wrvGefb0ud k a&muf&S dwm av;ESpfyifausmfcJ hayr,f h vnf; b,fawmhrS rarhEdkifyg/ tckvd k urÇ mhq&mrsm;aeY a&mufcgeD;qd kawmh yd kNyD;owd&rdygw,f/pma&;olwd k Y armifESrawG[mvnf; ynma&;0efxrf;awGyJ jzpfygw,f/ 'gaMumif h b0q&mjzpfwJ h tazvrf;jycJhwJhtwd kif; us&mwm0efawGudk tm;tif tjynf heJ Y OD;vnfrokef xrf;&GufoG m;yghr,fvd k Y q&mod k Yr[kwf tazod k Y uwday;ygw,f/
wu,fawmh ynm e&me &weynm e&meH &weH qdkwJ htwdkif;vl Yb0&wem[m ynmyJjzpfygw,f/ 'Dvd kynmawGud k
&S mrS D;zd k YtwGuf q&mvd ktyfygw,f/ q&mqd kwJ hae&mrS m e,fy,ftoD;oD;rS m trsdK;tpm;rsm;pG m&S�