![Page 1: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/1.jpg)
saqarTvelos sagareo vaWrobis ganviTarebis perspeqtivebi vaWrobis
msoflio organizaciis (WTO)-s xelSekrulebis sazRvrebSi
TamTa miqaberiZeTbilisis saxelmwifo universiteti
Tbilisi2010w
![Page 2: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/2.jpg)
naSromis struqtura• msoflio ekonomikaSi saerTaSoriso vaWrobis
ganviTarebis tendenciebi;• WTO-s wevri ganviTarebadi da gardamavali
qveynebis sagareo vaWrobis ganviTarebis tendenciebi;
• saqarTvelos sagareo vaWrobis ganviTarebis xelSemwyobi da xelSemSleli procesebi WTO-Si gawevrianebis Semdeg;
• saqarTvelos ekonomikuri zrdisa da sagareo
vaWrobis ganviTarebis damokidebulebebi.
![Page 3: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/3.jpg)
bazris liberalizacia Tu proteqcionistuli politika?
• Ria ekonomikis formireba;
• WTO-Si gawevrianeba;
• liberalur savaWro politikaze orientacia
![Page 4: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/4.jpg)
saqarTvelos savaWro politika
• bmuli tarifebi - seqtoruri iniciativebi
- gamoricxvebi
• momsaxurebiT vaWrobaSi specifikuri valdebulebebi
- saqarTvelom moxsna SezRudvebi poziciebis 54%-ze;
- susti ekonomikis qveynebSi analogiuri maCvenebeli
Seadgens saSualod 7%-s;
- SedarebiT mdidari qveynebisTvis – 25%
![Page 5: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/5.jpg)
saqarTveloSi moqmedi savaWro reJimebi
Cveulebrivi (vmo-s arawevr qveynebTan); upiratesi xelSewyobis (wevr-qveynebTan da/an visTanac aris Sesabamisi ormxrivi xelSekruleba); preferencialuri, maT Soris:• Tavisufali vaWrobis reJimi (dsT-s qveynebTan)• prefernciaTa ganzogadebuli sistemis (GSP) reJimi: - evro-kavSiris 25 wevri saxelmwifosgan ;
- - Sveicariisagan - kanadisagan, - iaponiisagan - aSS-sagan; - TurqeTisagan;
•
![Page 6: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/6.jpg)
sagareo vaWroba 2009 wels
qveynebi eqsporti improti brunva saldo(FOB) (CIF)
evrokaSiris qveynebi 237 643,60 1 309 229,20 1 546 872,80 -1 071 585,60
Sveicaria 2 290,60 34 634,30 36 924,90 -32 343,70
kanada 117 224,10 14 148,50 131 372,60 103 075,70
iaponia 4 561,40 60 077,10 64 638,50 -55 515,70
aSS 36 933,90 226 730,10 263 664,00 -189 796,20
TurqeTi 226 191,20 788 036,60 1 014 227,80 -561 862,60
norvegia 570,1 4 593,00 5 163,10 -4 022,90
![Page 7: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/7.jpg)
WTO-Si gawevrianebis Semdgomi dadebiTi movlenebi
eqsportisTvis daSvebis pirobebis gaumjobeseba mravali qveynis bazarze;
importze tarifebis optimizacia; sabaJo gadasaxadebis Semcireba saqarTveloSi importirebul
mowyobilobaze, naxevarfabrikatebsa da nedleulze
upiratesi xelSewyobis reJimi 148 qveyanasTan;
preferenciuli vaWrobis geografiis gafarToveba (GSP aSS-sTan)
![Page 8: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/8.jpg)
• sagareo vaWrobis maregulirebeli kanonmdebloba da procedurebis daxvewa:
Semcirda sabaJo mosakrebeli (0,3%-dan 0,15%-mde); Semcirda savaldebulo sertifikaciis daqvemdebarebeli
produqciis nusxa (62%-iT); daixvewa licenzireba - nebarTvebis sistema
• pirdapiri ucxouri investiciebis mozidva;• saqarTvelos interesebi saerTaSoriso savaWro
urTierTobabSi daculia vmo-s davebis mogvarebis mravalmxrivi meqanizmebiT;
• saqarTvelom miiRo ufleba awarmoos ormxrivi da mravalmxrivi molaparakebebi vmo-Si Semsvlel qveynebTan, maT Soris ZiriTad savaWro patriorebTan
WTO-Si gawevrianebis Semdgomi dadebiTi movlenebi
![Page 9: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/9.jpg)
saqarTeloSi ganxorcielebulipirdapiri ucxouri investiciebi
weli 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009*
raodenoba
131 232
109 840
167 362
340 070
499 107
449 785
1 190 375
2 014 842
1 563 963
759 078,60
wyaro: 1. saqarTvelos statistikis erovnuli samsaxuri (statistikuri gamokvleva `sagareo ekonomikuri saqmianobis Sesaxeb~); 2. saqarTvelos erovnuli banki; 3. saqarTvelos ekonomikuri ganviTarebis saministro.
![Page 10: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/10.jpg)
wyaro: statistikis erovnuli samsaxuri
![Page 11: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/11.jpg)
saqarTvelos sagareo vaWrobis xelSemSleli faqtorebi
miuxedavad dadebiTi momentebisa, arsebobs qarTuli eqsportis zrdis xelSemSleli mravali mizezi:
1. dabali samrewvelo infrastruqtura;
2. konfliqtur zonebTan siaxlove;
3. dabalganviTarebuli mcire da saSualo seqtori;
4. sakanondeblo SeRavaTebis aRserulebis dabali done;
5. susti gamocdileba marketingSi;• sazRvargareT saqarTvelos Sesaxeb mcire informacia
(miuxedavad imisa, rom MmTavrobis kargi piar teqonologiebiT mniSvnelovnad gaizarda saqarTvelos cnobadobis xarisxi);
• mcire gamocdileba eqpsortSi;
![Page 12: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/12.jpg)
saqarTvelos sagareo vaWrobis xelSemSleli faqtorebi
6. finansuri resursebis simcire;• susti sabanko seqtori (maRali saprocento ganakveTebi);• susti saeqsporto sadazRvevo momsaxureba;
7. xarisxis sertifikaciis saerTaSoriso aRiarebis mqone labiratoriebis ar arseboba;
8. bazarze SeRwevis problemebi qarTuli sasoflo-sameurneo produqciisTvis:– ganviTarebuli qveynebis mier dawesebuli teqnikuri
barierebi (TBT) da standartebi;– sanitaruli da fito-sanitaruli zomebis harmoniaciasa da
xarisxis kontrolisadmi naklebi yuradReba;
![Page 13: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/13.jpg)
saqarTvelos sagareo vaWrobis xelSemSleli faqtorebi
• vmo-sa da misi komitetebis mier miRebuli konkretuli gadawyvetilebebisa da SeTanxmebebis Sesaxeb informaciis nakleboba. mag: informaciis miwodebis problemebi fermerebisa da mewarmeebisTvis.;
• 10. ganviTarebuli qveynebis eqsportis subsidireba da Sida bazris dacis RonisZiebebi:
![Page 14: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/14.jpg)
saqarTvelos sagareo vaWroba 2001-2009 ww. (mln aSS dolari)
weli 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
brunva 1,07 1,079 1,606 2,494 3,357 4,674 6,456 7,802 5,513
zrdis tempi (%) 4% 0.8% 48.8% 55.3% 34.6% 39.2% 38.1% 20,80% -29.4%
eqsporti 318 348 465 647 867 993 1 240.2 1 497.7 1135
zrdis tempi (%) -3.8% 9.4% 33.6% 39.1% 34.0% 14.5% 24.9% 20.7% -24,10%
importi 753 731 1,141 1,848 2,49 3,681 5,216 6,305 4,378
zrdis tempi (%) 7.6% -2.9% 56.1% 62.0% 34.7% 47.8% 41.7% 20,90% -31,60%
savaWro saldo -435 -383 -676 -1,2 -1,62 -2,69 -3,976 -4,561 -3,243
![Page 15: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/16.jpg)
sasoflo-sameurneo produqciis wili
![Page 17: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/17.jpg)
saqarTvelos sagareo vaWrobis brunva da eqsporti 2001-2009 ww-Si
1,07
0,318
1,0790,348
1,606
0,465
2,494
0,647
3,357
0,867
4,674
0,993
6,456
1,24
7,802
1,497
5,513
1,135
0
1
2
3
4
5
6
7
8
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Georgian Foreign Trade Turnover 2001-2008 (in USD mln)
Export Growth (in USD mln )
![Page 18: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/18.jpg)
saqarTvelos sagareo vaWrobis brunva da savaWro saldo 2001-2009 wlebSi
2,494
-1,201
3,357
-1,623
4,674
-2,688
6,456
-3,976
7,802
-4,561
5,513
-3,243
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
2004 2005 2006 2007 2008 2009
Georgian Foreign TradeTurnover 2001-2009 (in USDmln)
Trade Balance
![Page 19: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/19.jpg)
saqarTvelos umsxvilesi savaWro partniori qveynebi
2009 wlis brunvis mixedviT
![Page 20: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/20.jpg)
saqarTvelos umsxvilesi savaWro partniori qveynebi
2009 wlis eqsportis mixedviT
![Page 21: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/21.jpg)
umsxvilesi sasaqonlo poziciebi saqarTvelos eqsportSi
![Page 22: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/22.jpg)
saqarTvelos umsxvilesi savaWro partniori qveynebi 2009 wlis importis mixedviT
![Page 23: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/23.jpg)
umsxvilesi sasaqonlo poziciebi saqarTvelos importSi
![Page 24: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/24.jpg)
mSp-sa da sagareo vaWrobis zrdis dinamika
5124,7
6411
7761,7
10171,9
12800,9
10744,7
2492,53355,4
4613,9
6447,3
7802
5513
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
2004 2005 2006 2007 2008 2009
GDP growth accordingto years (mln USD)
Foreign Trade turnoveraccording to years, mlnUSD
![Page 25: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/25.jpg)
saqarTvelos vaWroba vmo-s wevr qveynebTan
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
eqsporti 178,60
162,90 165,40
228,90 306,04 429,60 495,04 733,50 919,60 667,10
importi 460,20
477,99 469,23
729,80 1 126,30
1 399,99
2 090,30
3 064,30 3 885,60
2 842,80
sagareo savaWro brunva
672,2 676,23 678,61029,5
61556,4
5
1 829,54
2 585,33
3 797,82 4 805,19
3 509,93
sagareo vaWrobi
s saldo
-286,97 -316,54
-302,4 -505,95 -826,07
-970,43 -1 595,25
-2 330,80 -2 965,98
-2 175,69
![Page 26: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/26.jpg)
saqarTvelos sagareo vaWroba WTO-s wevr qveynebTan
0,00
500 000,00
1 000 000,00
1 500 000,00
2 000 000,00
2 500 000,00
3 000 000,00
3 500 000,00
4 000 000,00
4 500 000,00
eqsporti
importi
![Page 27: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/27.jpg)
saqarTvelos sagareo vaWrobis brunva da savaWro saldo
vmo-s wevr qveynebTan
-3000000
-2000000
-1000000
0
1000000
2000000
3000000
4000000
5000000
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
sagar eo savaWr o br unva
sagar eo vaWr obi s sal do
![Page 28: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/28.jpg)
dohas ganviTarebis dRis wesrigi da momavlis xedva
momavlis liberalizaciis molaparakebebis raundis ZiriTadi sakiTxebi:
soflis meurneoba garemos dacva momsaxureba samrewvelo saqoneli wesebi medikamentebiT vaWroba Sromis standartebi teqnikuri daxmareba
![Page 29: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/29.jpg)
soflis meurneobis sferoSi
molaparakebebis ZiriTad sagans warmoadgenda:
• satarifo daklebebis ganxorcieleba konkretuli formulis mixedviT;
• vaWrobis Semafrxebeli Sida mxardamWeri zomebis Semicireba;
• saeqsporto subsidiebis sruli gauqmeba;• specifikuri tarifebis e.w. «ad-valorul» tarifebSi
gadayvana;• ganviTarebadi da naklebad ganviTarebuli qveynebis
soflis meurneobis produqciisaTvis ganviTarebuli qveynebis bazrebze daSvebis xelsayreli pirobebis daweseba;
• tropikuli xilisaTvis ganviTarebuli qveynebis bazrebze daSvebis xelsayreli pirobebis daweseba da sxva.
![Page 30: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/30.jpg)
soflis meurneobis seqtorSi miRebuli gadawyvetilebebi
• vaWrobis Semafrxebeli Sida mxardamWeri zomebis Semcireba sami doniT, aqedan umaRlesi doneebis wrfivi Semcireba maRali doneebiT;
• saeqsporto subsidiebisa da maTi eqvivalenturi zomebis sruli gauqmeba 2013 wlisaTvis (rac evrokavSirisTvis yvelaze mtkivneul gadawyvetilebad SeiZleba iqnes miCneuli);
• ganviTarebadi qveynebisaTvis specialuri produqtisa da specialuri damcavi meqanizmebis gamoyenebis ufleba;
![Page 31: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/31.jpg)
SeTanxmebebi arasasoflo-sameurneo produqciis bazarze daSvebis Sesaxeb
• aRniSnul seqtorSi daklebebi maRali tarifebisaTvis da satarifo pikebisaTvis ganxorcieldeba e.w. "Sveicaruli formulis” mixedviT. amasTanave gaTvaliswinebuli iqneba vmo-s wevri ganviTarebadi qveynebis interesebi araTanabari valdebulebebis dawesebiT maT sasargeblod; aseve dauwesdebaT specialuri da diferencirebuli pirobebi;
• specifikuri tarifebis gadayvana ad-valur tarifebSi konkretuli meTodiT;
• gansakuTrebuli SeRavaTebis daweseba mcire da mgrZnobiare ekonomikebisaTvis;
![Page 32: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/32.jpg)
kvlevis procesSi wamoWrili problemebi
• statistikuri masalebis simwire;
• susti dargobrivi analizi. pozitiur da normatiul seqtors Soris kavSiris ar arseboba;
• sabaJo departmanetis statistikuri masalebis araxelmisawvdomoba (konfidencialuroba)
![Page 33: TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062723/56813e75550346895da88f14/html5/thumbnails/33.jpg)
gmadlobT yuradRebisTvis