Thiết kế an toàn đập
hiện đại và
bền vững
Tiến sĩ Martin WielandChủ tịch Ủy ban Địa chấn trong Thiết kế đập, Hội Đập lớn thế giới
Poyry Switzerland Ltd., Zurich, Thụy Sĩ
Thiết kế an toàn đập
hiện đại và
bền vững
PHẦN E
Tiến sĩ Martin WielandChủ tịch Ủy ban Địa chấn trong Thiết kế đập, Hội Đập lớn thế giới
Poyry Switzerland Ltd., Zurich, Thụy Sĩ
Hậu quả do vỡ đập
• Gây chết người (chú trọng hàng đầu)
• Thiệt hại về môi trường
• Thiệt hại tài sản trong vùng ngập lũ
• Thiệt hại các công trình hạ tầng
• Mất hồ chứa nước (tưới, cấp nước…)
• Mất/hư hại nhà máy điện và mất sản lượng điện (chủ đập)
• Tác động kinh tế - xã hội
• Tác động về mặt chính trị
Giảm thiểu rủi ro: Biện pháp phi công trình
• Hướng dẫn vận hành hồ chứa
• Kế hoạch ứng phó khẩn cấp
• Báo động nước, lũ
• Đào tạo nhân lực
• Hạ thấp/hạn chế mực nước hồ chứa
• Kiểm tra an toàn định kỳ
• Dự phòng về kỹ thuật: để ứng phó hiệu quả trong các tình huống bất thường và khẩn cấp
• Quy hoạch sử dụng đất (quyết định chính sách)
• Tiền bồi thường bảo hiểm, trách nhiệm bên thứ ba (tránh khỏi tổn thất kinh tế)
Giảm thiểu rủi ro: Các biện pháp công trình
• An toàn lũ của đập: Tăng năng lực của công trình tràn và kiểm tra/cải thiện vận hành các cửa xả lũ
• An toàn động đất của đập: Cải thiện an toàn của cửa van; sửa chữa các bộ phận có điểm yếu kém
• An toàn địa kỹ thuật: Các biện pháp kiểm soát thấm, cải thiện màn chống thấm, sửa chữa và cải thiện tiêu nước, sửa chữa các mái mất ổn định, khoan phụt…
• An toàn cho các thiết bị, tài sản hiện có: Quản lý an toàn đập và sẵn sàng ứng phó với tình thế khẩn cấp (biện pháp phi công trình), bảo trì (công trình)!
Hiểm họa
Biện pháp bảo vệ
Sửa
chữa
Giảm
mức
nước
hồ
Tháo
cạn
hồ
Di
dời
dân
Di
dân
sau
sự cố
Thiên nhiên
Lũ A B C
Động đất C
Sạt lở A B
Kết cấu
Cửa van, thiết bị bị phá hủy C C
Các hạng mục bị xô lệch A B C C
Thấm hay xói ngầm B C
Điện/cơ bị phá hủy A
Nhân tạoPhá hoại, khủng bố, chiến tranh
B C
Kế hoạch ứng phó khẩn cấp nội bộ (IEAP)
• Kế hoạch này đưa ra các hướng dẫn cho đội ngũ vận hành đập, bảo trì, giám sát và cho chủ đầu tư trong việc xác định, theo dõi, ứng phó và giảm nhẹ các tình huống khẩn cấp.
• Kế hoạch nêu ra “ai làm gì, ở đâu, khi nào, và làm như thế nào” trong tình huống khẩn cấp ảnh hưởng đến an toàn của đập và nhà máy điện.
Bản đồ sơ tán cho
vùng Zurich:Báo động nước
Vỡ đập Sihlsee: đập cách Zurich khoảng
30km, dung tích hồ: 100
triệu m3
Kết luận
•Kế hoạch ứng phó khẩn cấp và lắp đặt hệ thống báo động nước ở hạ du các đập lớn là cần thiết. Ngay cả khi đập an toàn về mặt kết cấu, vẫn có những tình huống tự nhiên hoặc do con người có thể gây nên vỡ đập.
•Để kế hoạch ứng phó khẩn cấp có hiệu quả phải có sự tham gia của người dân trong vùng ảnh hưởng và họ phải được thông báo về những điều cần làm trong trường hợp khẩn cấp.
•Hệ thống báo động nước/lũ đầu tiên cho các đập đã được lắp đặt tại Thụy Sĩ khoảng 50 năm trước và từ đó các kỹ sư Thụy Sĩ luôn ở vị trí tiên phong trong việc lập kế hoạch ứng phó khẩn cấp.