Unidade 5
Manexar información temporal
1 Escribe o século no que se produciron estes acontecementos históricos:
a) Xurdimento do reino de Francia: ............................
b) Creación polos normandos dun reino es-table en Sicilia: ...............................................................................
2 Extrae do texto a información e responde: que séculos comprende a Plena Idade Me-dia?
.................................................................................................................................
Traballar con mapas
3 Completa con axuda do texto e do mapa:
a) No centro do continente europeo situá-banse ...................................................................................................................
........................................................................................................................
b) Ao norte do imperio asentábanse ......................
........................................................................................................................
c) Os pobos eslavos situábanse entre os mares ...................................................................................................................
........................................................................................................................
d) Na península ibérica enfrontábanse ..................
........................................................................................................................
Relacionar informacións
4 Indica se os seguintes enunciados son ver-dadeiros (V) ou falsos (F). Corrixe os falsos:
a) A Europa cristiá situábase entre os mares Báltico, Mediterráneo e do Norte.
b) Os Parlamentos xurdiron no século xi.
c) Os normandos cesaron os seus ataques en Europa no século xi.
d) Os Parlamentos proceden da Curia Rexia ordinaria.
e) Nos Parlamentos reuníanse os representantes dos tres estamentos.
f) Na Plena Idade Media, os reis afianzaron o seu poder grazas ao apoio das cidades.
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
Comprender a realidade histórica
5 Relaciona entre si os seguintes termos:
a) Estados Xerais 1. Francia
b) Parlamento 2. Sacro Imperio
c) Cortes 3. Inglaterra
d) Dieta 4. Reinos peninsulares
........................................................................................................................
6 Explica brevemente cal era a función da Cu-ria Rexia e do Parlamento.
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
7 Completa a seguinte táboa. Ten en conta que un mesmo personaxe pode estar en máis dunha asemblea ou institución.
a) Representantes das cidades.
b) Altos funcionarios de pazo.
c) Nobreza.
d) Familiares do rei.
e) Alto clero.
Curia Rexia Curia Rexia extraordinaria Parlamentos
Participar na aprendizaxe
8 Completa os espazos en branco dos seguin-tes enunciados:
a) A principios do século xi, a Europa cristiá
continuaba sendo un mosaico de .......................
....................................... e de ....................................................., que se
situaban entre os mares .......................................................
........, Báltico e ........................................................
b) Os Parlamentos recibiron diferentes
nom bres. En Inglaterra chamáronse ............
.....................................; en Francia, ..........................................; no
Sacro Imperio Xermánico, ................................................
.................; e nos reinos cristiáns peninsulares,
.................................................................
Obter información
9 Responde as preguntas:
a) Entre que séculos Europa experimentou un aumento da produción agraria?
.....................................................................................................................
b) Que consecuencias tivo?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
c) En que consistía a rotación trienal?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
Adquirir vocabulario
10 Define os seguintes téminos:
a) Coleira: .............................................................................................................
........................................................................................................................
b) Arado de veso de ferro: .......................................................
........................................................................................................................
Organizar información
11 Indica se os seguintes enunciados son ver-dadeiros (V) ou falsos (F). Corrixe os falsos:
a) O aumento da produción agrícola mellorou a alimentación.
b) As maiores innovacións técnicas foron o arado romano e o xugo.
c) O uso do metal mellorou os apeiros de labranza.
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
12 Completa a seguinte táboa.
Innovacións técnicas Melloras
Traballar con imaxes
13 Coa axuda da imaxe de innovacións agra-rias, establece diferenzas entre os dous ti-pos de arados representados.
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Utilizar as TIC
14 Busca en Internet o funcionamento dun muíño de auga e, coa axuda da imaxe do pé de páxina, descríbeo.
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Unidade 5
Cereal
FariñaÁrbore
Pedra soleira
Rodicio
Dirección da corrente do río
Entrada de auga á canle en rampla
Moega
Sacos de fariña e cereal
Pedra voandeira
Traballar con imaxes
15 Observa a imaxe da páxina anterior e res-ponde as preguntas:
a) Onde se situaban os burgos?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
b) Que espazos e edificios urbanos eran os máis destacados?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
c) Que estrutura defensiva rodeaba os burgos?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
Organizar información
16 Completa os seguintes enunciados:
a) O aumento da produción .............................................
proporcionou máis produtos dos nece-
sarios para o ......................................................................................
b) Os seus habitantes recibiron o nome de
....................................................... e constituíron un novo
.....................................................
c) Nas cidades, os burgueses loitaron por
conseguir dos señores ou do .....................
unha carta comunal ou .........................................
d) Os ................................................... do goberno foron
acaparados polas familias máis ricas e
........................., constituíndo así un .............................
Relacionar información
17 Une os termos de cada columna segundo o seu significado.
a) Comunas 1. Alcaldes
b) Foro 2. Goberno
c) Consello comunal 3. Documento
d) Maxistrados 4. Asociacións
Adquirir vocabulario
18 Indica o significado dos termos que apare-cen a continuación:
a) Patriciado urbano: ......................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
b) Carta comunal: .................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
c) Burgomestre: ..................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Comprender a realidade histórica
19 Responde as seguintes preguntas:
a) A que denominamos burgos? Como xurdiron?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
b) Como lles afectou o renacemento urba-no ás antigas cidades?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
c) En quen recaeu o goberno das cidades?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
Utilizar as TIC
20 Busca información en Internet sobre unha cidade medieval e cita as súas principais características.
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Unidade 5
Traballar con mapas
21 Coa axuda do mapa «Principais rutas e centros comerciais entre os séculos xiii e xv», responde as seguintes preguntas:
a) Localiza no mapa e escribe os nomes das principais cidades de feira.
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
b) Con que produtos se comerciaba nas rutas mediterráneas?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
c) Enumera os principais produtos que se intercambiaban nas rutas da Hansa.
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
Obter información
22 Coa axuda do texto, responde as seguintes preguntas:
a) Onde traballaban os artesáns que vivían nas cidades?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
b) Que eran os gremios? Que categorías existían dentro deles?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
c) Cales eran os obxectivos dos gremios?
........................................................................................................................
........................................................................................................................
Adquirir vocabulario
23 Define os seguintes termos:
a) Gremio: .........................................................................................................
.....................................................................................................................
b) Hansa: .............................................................................................................
.....................................................................................................................
c) Feira: .................................................................................................................
........................................................................................................................
Organizar información
24 Completa a seguinte táboa sobre os gre-mios.
Categorías Funcións
Traballar con imaxes
25 Partindo da seguinte imaxe, realiza unha descrición dunha vivenda de artesáns.
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Producir textos
26 Explica que impulsou a intensa actividade mercantil.
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Unidade 5
DormitorioDormitorio
Taller
TendaCociña
Despensa
Participar na aprendizaxe
27 Completa os seguintes enunciados:
a) A escultura ...................................................... sitúase so-
bre todo nas ...................................................... das cate-
drais.
b) Xurdiu un tema novo relacionado coa
Virxe: ...............................................................................................................
.....................................................................................................................
c) A pintura realizouse en grandes conxun-
tos situados detrás do .........................................., de-
nominados ....................................................... Ademais,
ilustráronse libros con .......................................................
.....................................................................................................................
Organizar información
28 Completa a seguinte táboa.
Arquitectura gótica
Tipos de edificios
Materiais construtivos
Elementos construtivos
Analizar estilos
29 Responde as seguintes preguntas:
a) Que permitiu o uso dos novos elemen-tos construtivos nos edificios góticos?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
b) De onde provén o seu nome?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
Obter información
30 Responde as seguintes preguntas:
a) Que características presentan a pintura e a escultura do gótico?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
b) En que soportes se realizou a pintura gótica?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
c) Cales foron os temas representados na escultura exenta?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
Traballar con imaxes
31 Como era o interior da catedral gótica? Descríbeo.
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
32 Coa axuda da imaxe da páxina anterior, cita as principais características do exte-rior dunha catedral gótica.
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Unidade 5
Arcobotante
Bóveda de crucería
Arco apuntadoContraforte
Nave lateral
Nave central
Pináculo
Unidade 6
Manexar información temporal
1 Data os seguintes acontecementos.
a) Entrada dos almorábides na Península: ...
...............................
b) Caída do califato de Córdoba: ..................................
c) Batalla de Alarcos: ..................................
d) Conquista de Toledo por Alfonso VI: ..................................
e) Inicio dos terceiros reinos de taifas. ..................................
f) Batalla das Navas de Tolosa: ..................................
g) Inicio dos segundos reinos de taifas: ..........
........................
h) Invasión da Península polos almohades: ..
................................
2 Ordena os acontecementos anteriores e si-túaos no seguinte eixe cronolóxico.
Traballar con mapas
3 Coa axuda do mapa e dun atlas, nomea dous países africanos actuais por onde se estendeu o imperio almohade.
.................................................................................................................................
Comprender a realidade histórica
4 Explica brevemente que era unha taifa.
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Relacionar información
5 Relaciona estes termos e feitos históricos cun período da evolución de al-Ándalus: Alarcos. Eran reinos débiles. Chegaron des-de o norte de África. En 1145 desintegráron-se. Perderon a batalla das Navas de Tolosa.
Analizar estilos
6 En que períodos se utilizaron estes elemen-tos artísticos?
............................................................ ............................................................
Organizar información
7 Completa a seguinte táboa.
Toledo Valencia
DéniaEivissa
Mallorca
Menorca
AlmeríaSevilla
CeutaMálaga
BadaxozXaén
Rabat
Marrakech
Tinmal
Fez
Orán
Alxer
Buxía(Bejaïa)
Sétif
Tunisia
SfaxTrípoli
Mar
Mediterráneo
OC
ÉA
NO
AT
LÁ
NT
ICO
Territorio de orixedos almohades
Máxima expansiónalmohade (1212)
Reinos cristiáns
0 200 400 600 km
TERCEIROSREINOS
DE TAIFAS
SEG
UN
DO
SR
EIN
OS
DE
TAIFA
S
PRIMEIROS REINOSDE TAIFAS PERÍODO ALMORÁBIDE
P E R Í O D O A L M O H A D E
1238
1085
1031
1147
1144
1147
1224
Reinos de taifas Almorábides Almohades
Evolución artística
Períodos Características Construcións
Reinos de taifas
Almorábides
Almohades
Arco mixtilíneo.
Decoración sebka.
Unidade 6
Traballar con mapas
8 Escribe os nomes dos seguintes reinos nos lugares correspondentes: Castela e León, Portugal, Aragón e Navarra.
9 Con axuda do mapa, cita dúas cidades conquistadas polos reinos cristiáns nos sé-culos xi, xii e xiii.
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
Manexar información temporal
10 Data os acontecementos que aparecen a continuación:
a) Vinculación de Navarra a Francia: ....................
b) Unión definitiva dos reinos de Castela e León: ....................
c) Tempo durante o que estiveron unidos Aragón e Navarra: ....................
d) Nacemento da coroa de Aragón: ....................
e) Conquista do val do Tajo: ....................
f) Conquista de Estremadura: ....................
Comprender a realidade histórica
11 Escribe a resposta aos seguintes interro-gantes:
a) Que monarca uniu definitivamente os reinos de Castela e León?
.....................................................................................................................
b) En que século se dirixiu a expansión castelá cara ao Atlántico?
.....................................................................................................................
c) Que monarca conquistou o val do Ebro?
.....................................................................................................................
d) Cando se separaron os reinos de Ara-gón e Navarra?
.....................................................................................................................
Comprender información
12 Demostra a túa comprensión marcando cunha cruz os enunciados correctos.
a) O poder dos reis estaba limitado.
b) En Castela, a monarquía era federativa.
c) En Castela, a monarquía era unitaria.
d) A coroa de Aragón estaba composta por varios reinos.
e) Os señoríos non tiñan autonomía.
Adquirir vocabulario
13 Anota o concepto ao que se refiren estas definicións:
a) Asemblea de nobres e eclesiásticos.
.....................................................................................................................
b) Asemblea formada por representantes dos tres estamentos.
.....................................................................................................................
Participar na aprendizaxe
14 Completa o texto seguinte:
A forma de goberno dos reinos peninsula-
res foi a ...................................... Primeiro, os reis eran
aconsellados pola .................................; pero despois
do xurdimento das ...................................................., a fun-
ción de darlle consello ao rei pasou aos ......
............................
.....................
.....................
..........................
...........................
............................
............................
..........................
........
...........................
D
BA
C
M a r M e d i t e r r án
eo
OC
ÉA
NO
A
TL
ÁN
TI
CO
Sevilla1248
Cádiz1265
Faro1249
Badaxoz1228
Coimbra1109
Coria1142
Tarifa1292
Córdoba1236
Navasde Tolosa
1212
Toledo1085
Medinaceli1123
Calatayud1123
León854
Zamora893
Santiago800
Zaragoza1118
Huesca1096
Osma912
Calahorra1045
Tarazona1119
Daroca1129 Teruel
1171
Valencia1238
Eivissa1235
Maó1287
Palma de Mallorca
1229
Barcelona801
Girona785
Lleida1149
Granada
Lorca1244Xaén
1246
Almería
Cuenca1177
Lisboa1147
Tortosa1148
Tarragona1095
C O R O A
D E
C A S T E L A
REINO
DE
PORTUGAL
C O R O A
A R A G Ó N
D E
REINO DE GRANADA
R E I N O D E F R A N C I A
REINO DENAVARRA
O avance cristián entre os séculos XI e XV
1085 Data da conquista da cidade
Unidade 6
Producir textos
15 Contesta brevemente estas cuestións.
a) Que era a Escola de Tradutores de To-ledo?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
b) En que século alcanzou o seu máximo esplendor? Que reinado había nese mo-mento?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
c) Indica por que foi importante o seu labor.
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
Comprender información
16 Relaciona cada un destes enunciados co gótico ou co mudéxar:
a) Desenvolveuse especialmente en Cas-tela.
b) Utilizou o ladrillo nos seus edificios.
c) A transición co estilo anterior iniciouse a finais do século xii.
d) O ataurique era a decoración interior.
e) A escultura concentrouse nas portadas.
f) Algunhas igrexas tiveron magníficos campanarios.
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
Organizar información
17 Completa a seguinte táboa.
18 Completa cos termos ou conceptos que correspondan.
Na Idade Media ..................................................................... na
Península tres ................................................: a .................................
a ..................................................... e a .................................................................
Analizar obras de arte
19 A que estilo pertencen as dúas imaxes se-guintes? Sinala as súas características.
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Arquitectura
Gótica Mudéxar
Características
Edificios
Focos
Exterior da catedral de León
Portada da catedral de Burgos
Unidade 6 Unidade 6
Usar o vocabulario
20 Define os termos foro e arado de ferro.
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Comprender a realidade histórica
21 Que sistemas de cultivo melloraron nos sé-culos xii e xiii?
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
22 Indica algunhas das vilas galegas que se desenvolveron na Idade Media.
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Relacionar informacións
23 Indica se estas informacións son verdadei-ras ou falsas:
a) Galicia, León e Castela unificáronse a partir de 1072 baixo o rei Alfonso VI.
b) O sistema foral era un contrato entre nobres e relixiosos.
c) Durante os séculos xii e xiii os sistemas de cultivo sufriron un grave retroceso.
Obter información
24 Busca na biblioteca ou en internet infor-mación sobre o cultivo da vide en Galicia.
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
25 Busca información sobre a arte gótica en Galicia e realiza un breve resumo con al-gunhas obras significativas.
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Organizar a información
26 Completa los siguientes enunciados:
a) A partir de 1072 os territorios de ....................., León e ....................... unifi-cáronse baixo o rei ..............................
b) Nesta época consolidouse en Galicia o ................, no que se repartía o poder entre o ........................., a ................. e o ...........................
c) Neste período estendéronse os contra-tos de ....................... entre os ........................................ e os ..................................... Este contrato consistía en que o campesiño traballa a ...................... a cambio de pagar unha .................... ao .........................
Participar na aprendizaxe
27 Busca información sobre a catedral de Santiago de Compostela nestes séculos e elabora un breve informe sobre que partes da mesma se levaron a cabo.
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
28 Busca información sobre o arcebispo Die-go Xelmírez e realiza unha breve biografía sobre el.
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Unidade 7
Resolver problemas
1 Calcula, utilizando lapis e papel, os anos que duraron: a) a guerra dos Cen Anos; b) a pes-te negra.
.................................................................................................................................
2 En cantos millóns de persoas se reduciu a poboación europea no século xiv?
.................................................................................................................................
Obter información
3 Extrae do texto explicativo as respostas a estas preguntas:
a) Que reinos se enfrontaron na guerra dos Cen Anos?
........................................................................................................................
b) Que outros enfrontamentos bélicos houbo nesa época?
........................................................................................................................
........................................................................................................................
4 Reflexiona e contesta:
a) Por que a epidemia de peste do século xiv se coñece como «a peste negra»?
........................................................................................................................
........................................................................................................................
b) Cal foi a causa principal da fame na Euro-pa do século xiv?
........................................................................................................................
Traballar con mapas
5 Analiza o mapa inferior. Despois, contesta as cuestións:
a) Dende que cidade da península de Cri-mea se iniciou a transmisión da peste a Europa?
........................................................................................................................
b) Que país europeo actual foi o primeiro en contaxiarse?
........................................................................................................................
c) Puido propagarse a través de barcos co-merciais? Explica a túa resposta.
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
Comprender a realidade histórica
6 Escribe tres consecuencias da crise do sé-culo xiv.
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
7 Agora, escribe tres síntomas da recupera-ción do século xv.
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
RouenParís
Florencia
KaffaLe Puy
Béziers
Arlés
Brugge
Gante
Cambridge
CanterburyLondres
M a r M e d i t e r r á n e o
M a r N e g r o
M a r
d o
N o r t e
O C É A N O
AT L Á N T I C O
1346Zona de propagaciónA peste negra
1347
1348
1349
1350
1351
1352
Zonas non afectadas
Revoltas campesiñas
Ruta da peste negradesde Asia a Europa
Revoltas urbanas
Fronteiras actuais
0 200 400 600 km
Unidade 7
Manexar información temporal
8 Durante cantos anos existiu o reino nazarí de Granada?
.............................................................................................................................
9 En que séculos se construíu a Alhambra de Granada?
.............................................................................................................................
Obter información
10 Nomea dúas das circunstancias que favo-receron a supervivencia do reino nazarí de Granada.
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
11 Que eran as parias? Por que as pagaba o reino nazarí e a quen llas pagaba?
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
12 En que se baseaba a prosperidade da eco-nomía nazarí?
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Relacionar informacións
13 Relaciona os seguintes termos e perso-naxes, colocándoos de forma adecuada no cadro interior:
a) Patio de Comares Alhamar
b) Patio dos Leóns Yusuf I
c) Torre da Vela Mohamed V
d) Mesquita Baños públicos
Coñecer a arte
14 Escribe unha definición de «cuarto».
.............................................................................................................................
15 Anota algunhas diferenzas entre o Cuarto de Comares e o Cuarto dos Leóns. Axúdate do texto e da ilustración inferior.
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
1
2
3
4
5
7
6
8
6
1. Patio de Machuca
2. Sala do Mexuar
3. Patio do Mexuar
4. Patio dos Arraiáns
5. Patio dos Leóns
6. Sala dos Abencerraxes
7. Sala de Dúas Irmás
8. Peiteador da Raíña
Fortaleza Casa Real Cidade palatina
Unidade 7
Manexar información temporal
16 Data estes acontecementos históricos:
a) Revoltas dos irmandiños galegos. ...............................
b) Ordenamento de Alcalá. ...............................
c) Revolta dos campesiños de Mallorca. ...............................
d) Creación da Generalitat. ...............................
e) Revolta dos campesiños cataláns. ...............................
17 Ordena os acontecementos anteriores do máis antigo ao máis recente.
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Producir textos
18 Na epígrafe 3.1 afírmase que os reis inten-taron recuperar o poder político durante a Baixa Idade Media. Cres que conseguiron este obxectivo?
.............................................................................................................................
Explica a túa resposta, sexa afirmativa ou negativa, copiando as frases nas que te ba-seaches.
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Comprender a realidade histórica
19 Contesta a estas cuestións:
a) Por que foi importante o Ordenamento de Alcalá?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
b) Que era a Generalitat?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
20 Responde a estas preguntas sobre as ten-sións sociais: Que eran os malos usos? Que feito os provocou? Cales foron as súas consecuencias?
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Traballar con mapas
21 Analiza os mapas inferiores e contesta: Por que territorios se estenderon Castela e a co-roa de Aragón na Baixa Idade Media?
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Coñecer a arte
22 Relaciona co gótico mediterráneo ou co gótico flamíxero: a) Castela; b) Aragón; c) Séculos xiv e xv; d) Século xv.
23 Completa o seguinte cadro resumo sobre a arquitectura, a escultura e a pintura dos reinos cristiáns:
C O R O A D EC A S T E L A
PO
RT
UG
AL
ESTADOS BERBERISCOS
REINODE
GRANADA
O C É A N O
A T L Á N T I C O
TenerifeLa Palma
El Hierro(1445)*
La Gomera(1449)*
Fuerteventura (1408)*
Lanzarote (1402)*
GranCanaria
Illas Canarias
Inicio da conquista de Canarias
Incorporada antes dosReis Católicos
Conquista e ruta deBethencourt-La Salle
*
COROADE
ARAGÓN
REINO DENÁPOLES
1442
BALEARES1229-35
ATENAS1311-1385
NEOPATRIA1319-1390
SARDEÑA1323
MALTA1311
SICILIA1282M a r
M e d i t e r r á n e o
Expansión
Posesións anteriores ao século XIV
Coroa de Aragón (seculos XIII-XV)
Posesións posteriores ao século XIV
Construcións significativas
Manifestacións escultóricas
Principais pintores
Mediterráneo Flamíxero