dr. rafael pamies espinosa unidad de alergología hospital ... · r. pamies diagnóstico...

99
R. PAMIES R. PAMIES URTICARIA Y ANGIOEDEMA EN EL NIÑO URTICARIA Y ANGIOEDEMA URTICARIA Y ANGIOEDEMA EN EL NIÑO EN EL NIÑO Dr. Dr. RAFAEL PAMIES ESPINOSA RAFAEL PAMIES ESPINOSA Unidad de Alergología Unidad de Alergología Hospital de La Línea de la Concepción Hospital de La Línea de la Concepción Cádiz Cádiz

Upload: hoangtuyen

Post on 03-Jul-2019

259 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • R. PAMIESR. PAMIES

    URTICARIA Y ANGIOEDEMA EN EL NIO

    URTICARIA Y ANGIOEDEMA URTICARIA Y ANGIOEDEMA EN EL NIOEN EL NIO

    Dr. Dr. RAFAEL PAMIES ESPINOSARAFAEL PAMIES ESPINOSAUnidad de AlergologaUnidad de AlergologaHospital de La Lnea de la ConcepcinHospital de La Lnea de la ConcepcinCdizCdiz

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    ClasificacinClasificacin

    Duracin < 6 semanas*

    AgudaAguda

    CrnicaCrnica

    Duracin > 6 semanas*

    IntermitenteIntermitente

    No hay consenso

    Variedad de Urticaria crnica

    *Sntomas diarios o casi a diario

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Diagnstico diferencialDiagnstico diferencial Eritema multiforme Reacciones tipo Enfermedad del suero Exantemas maculo-papulares Prrigo agudo, Prrigo estrfulo o

    Urticaria papular Sudamina, Miliaria superficial o

    Miliaria cristalina Urticaria-Vasculitis

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Habones anulares y policclicos de 8-10 das de duracin

    Ms frecuente en nios de 4 meses - 4 aos

    Ocasionalmente Febrcula de corta duracin

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Reacciones sueroReacciones suero--likelikeEritema multiformeEritema multiformeUrticaria multiformeUrticaria multiforme

    LesionesLesiones HabonesHabones anulares conanulares concentro claro o centro claro o equimticoequimtico

    Lesiones en diana conLesiones en diana concentro centro purpricopurprico--ampollosoampolloso

    HabonesHabones anulares con anulares con centro claro o centro claro o purpricopurprico

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Reacciones sueroReacciones suero--likelikeEritema multiformeEritema multiformeUrticaria multiformeUrticaria multiforme

    HabonesHabones anulares conanulares concentro claro o centro claro o equimticoequimtico

    LesionesLesiones Lesiones en diana conLesiones en diana concentro centro purpricopurprico--ampollosoampolloso

    HabonesHabones anulares con anulares con centro claro o centro claro o purpricopurprico

    Palmas yPalmas yPlantasPlantas No

    No ComnComn Bordes lateralesBordes lateralesde manos y pies de manos y pies

    DuracinDuracin Lesiones: < 24 horasLesiones: < 24 horasRashRash: 2: 2--12 das12 das

    Lesiones: DasLesiones: Das--SemanasSemanasRashRash: 2: 2--3 Semanas3 Semanas

    Lesiones: DasLesiones: Das--SemanasSemanasRashRash: 1: 1--6 semanas 6 semanas

    Erosiones yErosiones yAmpollasAmpollas

    NoNo En labios, mucosa bucal y En labios, mucosa bucal y lengualengua

    No No

    AngioedemaAngioedema ComnComn RaroRaro ComnComn

    SntomasSntomasasociadosasociados

    Prurito moderadoPrurito moderado--intenso intenso A veces FebrculaA veces Febrcula

    Prurito leve Prurito leve A veces FebrculaA veces Febrcula

    Fiebre elevada, Mialgias, Fiebre elevada, Mialgias, Artralgias y AdenopatasArtralgias y Adenopatas

    TratamientoTratamiento AntiAnti--H1. A veces H1. A veces corticoidescorticoides

    Sintomtico. A veces Sintomtico. A veces corticoides precocescorticoides precoces

    Sintomtico. Sintomtico. AntiAnti--H1H1A veces corticoidesA veces corticoides

    DesencadenantesDesencadenantes CualquieraCualquiera Inf. Virales (VHS)Inf. Virales (VHS) Medicamentos Medicamentos (antibiticos)(antibiticos)

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Exantemas maculoExantemas maculo--papularespapulares

    Eritema infeccioso (5 enfermedad)

    Exantema sbito (Roseola infantum)

    Enfermedad boca-mano-pie

    Pitiriasis rosada

    Escarlatina

    Enfermedad de Kawasaki (Sndrome mucocutneo-ganglionar)

  • R. PAMIESR. PAMIES

    ERITEMA INFECCIOSOERITEMA INFECCIOSO

    44--10 aos10 aosPoblacinPoblacin

    EstacionalidadEstacionalidad Final inviernoFinal invierno--Principio primaveraPrincipio primavera

    PrdromosPrdromos NoNo

    EtiologaEtiologa ParvovirusParvovirus B19B19

    ExantemaExantema

    Inicio: Inicio: EritematosoEritematoso parcheado en cara de 1parcheado en cara de 1--4 das 4 das (Cara abofeteada) (Cara abofeteada) Posteriormente: Extensin a tronco y superficie de extensin de Posteriormente: Extensin a tronco y superficie de extensin de extremidades de 5extremidades de 5--9 das. Prurito moderado9 das. Prurito moderado Recidivas durante semanasRecidivas durante semanas--meses por causas fsicasmeses por causas fsicasA veces A veces EnantemaEnantema

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    EXANTEMA SBITOEXANTEMA SBITO

    6 meses 6 meses 2 aos2 aosPoblacinPoblacin

    EstacionalidadEstacionalidad NoNo

    PrdromosPrdromos Fiebre elevada durante 3Fiebre elevada durante 3--5 das y posterior descenso brusco,5 das y posterior descenso brusco,Adenopatas cervicales y sntomas leves de IRSAdenopatas cervicales y sntomas leves de IRS

    EtiologaEtiologa VHSVHS--66

    ExantemaExantemaMaculoMaculo--papuloso rosado no pruriginosopapuloso rosado no pruriginosoInicio en tronco y posterior extensin a extremidadesInicio en tronco y posterior extensin a extremidadesDuracin: 1Duracin: 1--2 das2 das

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    ENFERMEDAD BOCAENFERMEDAD BOCA--MANOMANO--PIEPIE

    < 10 aos< 10 aosPoblacinPoblacin

    EstacionalidadEstacionalidad Final de veranoFinal de verano--Principios otooPrincipios otoo

    PrdromosPrdromos Febrcula y malestar general leve de 3Febrcula y malestar general leve de 3--6 das de duracin6 das de duracin

    EtiologaEtiologa CoxsackieCoxsackie AA--1616

    ExantemaExantema

    Evolucin en 3 fases:Evolucin en 3 fases:1.1. MculoMculo--ppulas pequeas que afectan a mucosa bucal, ppulas pequeas que afectan a mucosa bucal, manos y piesmanos y pies2.2. VesculasVesculas3.3. Ulceras amarilloUlceras amarillo--grisceas con halo grisceas con halo eritematosoeritematoso

    Duracin: 5Duracin: 5--10 das10 das EnantemaEnantema frecuentefrecuente

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    PITIRIASIS ROSADAPITIRIASIS ROSADA

    Nios y adultos jvenes. Predominio mujeresNios y adultos jvenes. Predominio mujeresPoblacinPoblacin

    EstacionalidadEstacionalidad Primavera y OtooPrimavera y Otoo

    PrdromosPrdromos Sntomas constitucionales leves y Sntomas constitucionales leves y Parche herldicoParche herldicoDuracin 7Duracin 7--10 das10 das

    EtiologaEtiologa DesconocidaDesconocida

    ExantemaExantema

    Evolucin en 2 fases:Evolucin en 2 fases:1.1. MculoMculo--ppulas pequeas, ovales, color salmn ppulas pequeas, ovales, color salmn 2.2. Sequedad progresiva y descamacinSequedad progresiva y descamacin

    Duracin: 2Duracin: 2--6 semanas6 semanas

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    ESCARLATINAESCARLATINA

    22--12 aos12 aosPoblacinPoblacin

    EstacionalidadEstacionalidad InviernoInvierno

    PrdromosPrdromos Fiebre elevada y amigdalitis de 1Fiebre elevada y amigdalitis de 1--5 das de duracin5 das de duracin

    EtiologaEtiologa Estreptococo Grupo AEstreptococo Grupo A

    ExantemaExantema

    Ppulas punteadas pequeas (piel de gallina o papel de lija)Ppulas punteadas pequeas (piel de gallina o papel de lija) de de color escarlata. Fugaces (a veces horas)color escarlata. Fugaces (a veces horas)Inicio y predominio en pliegues: Signo de PastiaInicio y predominio en pliegues: Signo de PastiaDescamacin en grandes lminasDescamacin en grandes lminasDuracin: 4Duracin: 4--5 das5 dasLengua Lengua aframbuesadaaframbuesada y Facies abofeteaday Facies abofeteadaA veces, Sudamina miliar en abdomen y A veces, Sudamina miliar en abdomen y toraxtorax

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    ENFERMEDAD DE KAWASAKIENFERMEDAD DE KAWASAKI

    < 5 aos< 5 aosPoblacinPoblacin

    EstacionalidadEstacionalidad InviernoInvierno--Final de primaveraFinal de primavera

    PrdromosPrdromos Fiebre y Adenopatas cervicales de 1Fiebre y Adenopatas cervicales de 1--5 das de duracin5 das de duracin

    EtiologaEtiologa Desconocida (probablemente infecciosa)Desconocida (probablemente infecciosa)

    ExantemaExantema

    Polimorfo generalizado de predominio en cara y superficiePolimorfo generalizado de predominio en cara y superficieextensora de extremidades de 1extensora de extremidades de 1--2 semanas de duracin2 semanas de duracin Edema de manos y piesEdema de manos y pies Descamacin laminar de predominio en partes Descamacin laminar de predominio en partes acrasacras Conjuntivitis no Conjuntivitis no exudativaexudativa bilateralbilateral Fisura de labios y Fisura de labios y EnantemaEnantema Ocasionalmente Artralgias y Ocasionalmente Artralgias y VasculitisVasculitis de coronariasde coronarias

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    PrrigoPrrigo agudoagudo

    22--7 aos7 aosPoblacinPoblacin

    EstacionalidadEstacionalidad PrimaveraPrimavera--VeranoVerano

    DuracinDuracin 22--10 das10 das

    EtiologaEtiologa Picadura de insectosPicadura de insectosHipersensibilidad?Hipersensibilidad?

    LesionesLesiones

    Ppulas firmes, coronadas Ppulas firmes, coronadas con vesculas, arracimadas con vesculas, arracimadas o lineales, muy o lineales, muy pruriginosaspruriginosasde predominio en zonas de predominio en zonas DescubiertasDescubiertasComunmenteComunmente excoriadas excoriadas con costras superficiales con costras superficiales y y sobreinfectadassobreinfectadasPigmentacin residualPigmentacin residual

    OtrosOtros NoNo

    DiagnsticoDiagnstico ClnicoClnico

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Urticaria Urticaria pigmentosapigmentosaPrrigoPrrigo agudoagudo

    22--7 aos7 aosPoblacinPoblacin < 2 aos < 2 aos

    PrimaveraPrimavera--VeranoVeranoEstacionalidadEstacionalidad NoNo

    22--10 das10 dasDuracinDuracin Crnico (Curso benigno)Crnico (Curso benigno)

    Picadura de insectosPicadura de insectosHipersensibilidad?Hipersensibilidad?EtiologaEtiologa MastocitosisMastocitosis cutneacutnea

    Ppulas firmes, coronadas Ppulas firmes, coronadas con vesculas, arracimadas con vesculas, arracimadas o lineales, muy o lineales, muy pruriginosaspruriginosasde predominio en zonas de predominio en zonas DescubiertasDescubiertasComunmenteComunmente excoriadas excoriadas con costras superficiales con costras superficiales y y sobreinfectadassobreinfectadasPigmentacin residualPigmentacin residual

    LesionesLesiones

    MculoppulasMculoppulas ovales o ovales o redondeadas rojoredondeadas rojo--parduzcasparduzcaso amarillentas o amarillentas pruriginosaspruriginosascon eritema alrededor decon eritema alrededor depredominio en troncopredominio en troncoDermografismoDermografismo

    NoNoOtrosOtros FlushingFlushing, Prurito, Sibilantes,, Prurito, Sibilantes,Diarrea, Diarrea, etcetc

    ClnicoClnicoDiagnsticoDiagnstico Sospecha:Sospecha: Signo de Signo de DarierDariere Histamina srica y orinae Histamina srica y orina ConfirmacinConfirmacin: Biopsia: Biopsia

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    SudaminaSudaminaUrticaria Urticaria pigmentosapigmentosaPrrigoPrrigo agudoagudo

    22--7 aos7 aosPoblacinPoblacin < 2 aos < 2 aos Nios pequeos Nios pequeos

    EstacionalidadEstacionalidad PrimaveraPrimavera--VeranoVerano NoNo PrimaveraPrimavera--Verano Verano

    DuracinDuracin 22--10 das10 das Crnico (Curso benigno)Crnico (Curso benigno) 11--5 das5 das

    EtiologaEtiologa Picadura de insectosPicadura de insectosHipersensibilidad?Hipersensibilidad? MastocitosisMastocitosis cutneacutneaTaponamiento de Taponamiento de glndula sudorpara glndula sudorpara

    LesionesLesiones

    Ppulas firmes, coronadas Ppulas firmes, coronadas con vesculas, arracimadas con vesculas, arracimadas o lineales, muy o lineales, muy pruriginosaspruriginosasde predominio en zonas de predominio en zonas DescubiertasDescubiertasComunmenteComunmente excoriadas excoriadas con costras superficiales con costras superficiales y y sobreinfectadassobreinfectadasPigmentacin residualPigmentacin residual

    MculoppulasMculoppulas ovales o ovales o redondeadas rojoredondeadas rojo--parduzcasparduzcaso amarillentas o amarillentas pruriginosaspruriginosascon eritema alrededor decon eritema alrededor depredominio en troncopredominio en troncoDermografismoDermografismo

    MicroppulasMicroppulas y vesculas y vesculas eritematosaseritematosas de contenido de contenido claro, de predominio en claro, de predominio en pliegues, pliegues, raizraiz de cuello y de cuello y partes cubiertas partes cubiertas Descamacin furfurceaDescamacin furfurceasuperficialsuperficial

    OtrosOtros NoNo FlushingFlushing, Prurito, Sibilantes,, Prurito, Sibilantes,Diarrea, Diarrea, etcetc NoNo

    DiagnsticoDiagnstico ClnicoClnico Sospecha:Sospecha: Signo de Signo de DarierDariere Histamina srica y orinae Histamina srica y orina ConfirmacinConfirmacin: Biopsia: Biopsia

    ClnicoClnico

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    VASCULITISVASCULITISURTICARIAURTICARIA

    SIGNOSSIGNOSYY

    SINTOMASSINTOMAS

    LABORATORIOLABORATORIO

    Duracin de lesionesDuracin de lesiones < 24 horas< 24 horas > 24 horas > 24 horas

    LocalizacinLocalizacin CualquieraCualquiera Predominio MMIIPredominio MMII

    PruritoPrurito ++/+++++/+++ +/+/-- A veces dolorA veces dolor

    AngioedemaAngioedema ++/+++++/+++ +/+++/++

    Prpura palpablePrpura palpable NoNo SiSi

    Pigmentacin residualPigmentacin residual NoNo SiSi

    Sntomas sistmicosSntomas sistmicos NoNo Artralgias, Mialgias, FiebreArtralgias, Mialgias, Fiebre

    ComplementoComplemento NormalNormalN/N/DisminudoDisminudo* *

    * Peor pronstico. Sugiere * Peor pronstico. Sugiere enfermedad sistmicaenfermedad sistmica

    VSGVSG NormalNormal AumentadaAumentada

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    54 nios de 1-19 aos que acuden a una Unidad terciaria de Alergologa Peditrica

  • R. PAMIESR. PAMIES

    PPAguda/CrnicaAguda/Crnica

    URTICARIAURTICARIACRNICACRNICA

    URTICARIA AGUDAURTICARIA AGUDASimple Recurrente

    NmeroNmero 44,4%44,4% 31% 31% 24,6%24,6%

    EdadEdad 10,2410,241,221,226,636,630,780,78 6,316,310,770,77 < 0,001< 0,001

    Mujer/VarnMujer/Varn 11/1311/13 7/67/6 5/5/1212 0,17 0,17

    AngioedemaAngioedema 37,5%37,5% 54%54% 41%41% 0,6 0,6

    PrickPrick testtest ++ 18% 18% 0% 0% 23% 23% 0,05 0,05

    A.PA.P. . atpicosatpicos 4% 4% 8% 8% 0% 0% 0,15 0,15

    A.FA.F. . atpicosatpicos 16% 16% 18% 18% 23% 23% 0,8 0,8

    IgEIgE totaltotal 288,36288,3687,2287,22 14814848,0948,09 222,81222,8170,1870,18 0,9 0,9

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Urticaria AgudaUrticaria Aguda

    25%3%

    5% 19%

    48%

    Infeccin Fsica Medicamentos

    Alimentos Desconocida

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Urticaria CrnicaUrticaria Crnica

    12%

    35% 53%

    Fsica Infeccin Desconocida

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Estudio transversal y observacional de 44 nios con urticaria aguda yclnica sugerente de infeccin atendidos en Urgencias. Seguimiento

    posterior de 6 semanas

    50% 50%

    2-12 aos 1-2 aos

  • R. PAMIESR. PAMIES

    9%

    91%

    Infecciones respiratorias Gastroenteritis

  • R. PAMIESR. PAMIES

    ANALTICA

    21%

    79%

    Inf. Viral Desconocida

    SEROLOGIA O CULTIVO4%4%4%

    13%13% 18%

    44%

    Enterovirus Parvovirus B19 VEB

    Mycoplasma CMV VHS 1

    Influenza A

  • R. PAMIESR. PAMIES

    47,7 52,3

    No tto ab Tto ab

    Toma concomitante de MedicamentosToma concomitante de Medicamentos

    Ningn paciente volvi a presentarNingn paciente volvi a presentarreaccin adversa al reaccin adversa al

    readministrrsele el antibitico sospechosoreadministrrsele el antibitico sospechoso

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Estudio retrospectivo en 82 nios en seguimiento por una Unidad terciaria de Alergologa Peditrica

  • R. PAMIESR. PAMIES

    SubtiposSubtipos6%17%

    2%9%

    9% 19%

    38%

    Dermografismo Colinrgica PresinFro Calor MezclaOtros

  • R. PAMIESR. PAMIES

    PPNO REMISINNO REMISINREMISINREMISIN

    Sexo (Varn/Mujer)Sexo (Varn/Mujer) 14/19 14/19 13/713/7 0,16 0,16

    Duracin episodios (das)Duracin episodios (das) 1,6 1,6 2,2 2,2 0,17 0,17

    AngioedemaAngioedema 65% 65% 69% 69% 1 1

    A.PA.P. . atpicosatpicos 50% 50% 89% 89% 0,007 0,007

    A.FA.F. . atpicosatpicos 80% 80% 96% 96% 0,15 0,15

    Edad de inicio (aos)Edad de inicio (aos) 4,44,4 4,1 4,1 0,75 0,75

    Frecuencia episodiosFrecuencia episodios

    MensualesMensuales

    30%30%

    70%70% 38%38%

    34%34%0,020,02

    SemanalesSemanales

    DiariosDiarios 0%0% 28%28%

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Estudio retrospectivo en 30 nios < 18 aos atendidos en Unidad terciaria de Alergia Peditrica y Clnica Privada

  • R. PAMIESR. PAMIES

    ERUPCIONES EXANTEMATOSASERUPCIONES EXANTEMATOSAS

    < 2 semanas< 2 semanasTiempo de desarrolloTiempo de desarrollo

    Medicamentos implicadosMedicamentos implicados Antiepilpticos, BetaAntiepilpticos, Beta--lactmicoslactmicos y y AINEsAINEs

    PatognesisPatognesis

    Factores de riesgoFactores de riesgo Infecciones viralesInfecciones virales

    DesconocidaDesconocida

    AspectoAspecto

    Comienza con mculas y posteriormente desarrolla ppulas levemenComienza con mculas y posteriormente desarrolla ppulas levementetePruriginosasPruriginosas. Duracin individual de las lesiones > 24 h. Duracin individual de las lesiones > 24 h MorbiliformeMorbiliforme:: Mculas Mculas eritematosaseritematosas y ppulas y ppulas gralizadasgralizadas de de progresin centrpetaprogresin centrpeta EscarlatiniformeEscarlatiniforme:: Placas Placas eritematosaseritematosas que desarrollan textura que desarrollan textura en papel de lijaen papel de lija

    ResolucinResolucin Descamacin superficial. Descamacin superficial. HiperpigmentacinHiperpigmentacin residual durante mesesresidual durante meses--aosaos

  • R. PAMIESR. PAMIES

    1. Erupciones exantematosas2. Urticarias3. Erupciones fijas medicamentosas4. Reacciones de fotosensibilidad5. Reacciones tipo enfermedad del suero

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    ERUPCIN FIJA MEDICAMENTOSAERUPCIN FIJA MEDICAMENTOSA

    -- 8 horas8 horasTiempo de desarrolloTiempo de desarrollo

    Medicamentos implicadosMedicamentos implicados Sulfamidas, Sulfamidas, AINEsAINEs, , CiprofloxacinoCiprofloxacino

    Factores de riesgoFactores de riesgo NingunoNinguno

    PatognesisPatognesis Desconocida (posible mecanismo Inmunitario celular)Desconocida (posible mecanismo Inmunitario celular)

    AspectoAspectoParche solitario, Parche solitario, eritematoeritemato--violceo de 2violceo de 2--10 10 cmcm, edematoso, edematosoescasamente pruriginoso, a menudo con lesiones satlite ms escasamente pruriginoso, a menudo con lesiones satlite ms pequeas. Frecuente afectacin de zona genitalpequeas. Frecuente afectacin de zona genital

    ResolucinResolucin Pigmentacin residual grisPigmentacin residual gris--marronceamarroncea que puede permanecerque puede permanecerdurante semanasdurante semanas--aos. Ocasionalmente costra y descamacinaos. Ocasionalmente costra y descamacin

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    REACCIONES DE FOTOSENSIBILIDADREACCIONES DE FOTOSENSIBILIDAD

    Factores de riesgoFactores de riesgo A.PA.P. . atpicosatpicos

    AspectoAspectoAfecta a zonas expuestas. Prurito leveAfecta a zonas expuestas. Prurito leve--moderadomoderado Fototxicas:Fototxicas: Similar a una quemadura solarSimilar a una quemadura solar Fotoalrgicas: Fotoalrgicas: EccemaEccema

    ResolucinResolucin Descamacin ms o menos intensaDescamacin ms o menos intensaHiperpigmentacinHiperpigmentacin residual durante mesesresidual durante meses--aosaos

    Tiempo de desarrolloTiempo de desarrollo Fototxicas:Fototxicas: Variable. Dosis dependienteVariable. Dosis dependiente Fotoalrgicas: Fotoalrgicas: HorasHoras--DasDas

    Medicamentos implicadosMedicamentos implicados Fototxicas:Fototxicas: TetraciclinasTetraciclinas, , QuinolonasQuinolonas y y AmiodaronaAmiodarona Fotoalrgicas: Fotoalrgicas: Protectores solares, Colonias y Protectores solares, Colonias y TiacidasTiacidas

    PatognesisPatognesis Fototxicas:Fototxicas: Radicales producidos por interaccin Radicales producidos por interaccin medicamentomedicamento--radiacin UV en la pielradiacin UV en la piel Fotoalrgicas: Fotoalrgicas: Reaccin Hipersensibilidad tipo IVReaccin Hipersensibilidad tipo IV

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Manejo de la Urticaria/Manejo de la Urticaria/AngioedemaAngioedema agudosagudos

    Modificado de: The diagnosis and management of urticaria. Joint Task Force on Practice ParametersAnn Allergy Asthma and Immunol. 2000 Dec;85(6 Pt2):521-44

    Se ha iniciado < 30 minutos?Se ha iniciado < 30 minutos?

    SISI

    Tener presenteTener presenteAnafilaxiaAnafilaxia

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Diagnstico de AnafilaxiaDiagnstico de Anafilaxia

    Clnico Intenso picor de palmas y plantas

    Afectacin de otro/s rgano/s: Conjuntivitis

    Rinitis

    Broncoespasmo

    Cardiovascular: Hipotensin y Taquicardia (Shockanafilctico)

    LaboratorioTriptasa srica (> 15 ng/ml) < 3 horas de iniciada

    la reaccin

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Manejo de la Urticaria/Manejo de la Urticaria/AngioedemaAngioedema agudosagudos

    Modificado de: The diagnosis and management of urticaria. Joint Task Force on Practice ParametersAnn Allergy Asthma and Immunol. 2000 Dec;85(6 Pt2):521-44

    Se ha iniciado < 30 minutos?Se ha iniciado < 30 minutos?

    SISI

    Tener presenteTener presenteAnafilaxiaAnafilaxia

    HH ClnicaClnicaNONO

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Preguntas clave de la Preguntas clave de la HH ClnicaClnica1. A. F. de urticaria y enfermedades atpicas2. A. P. atpicos y de enfermedades internas3. Asocia angioedema?4. Cundo comenz?5. Frecuencia y duracinduracin de los lesiones cutneas

  • R. PAMIESR. PAMIES

    72 h48240 21

    Urticarias FsicasUrticarias Fsicas

    Urticarias de contactoUrticarias de contacto

    Urticarias ordinariasUrticarias ordinarias

    Urticaria retardada de presinUrticaria retardada de presin

    AngioedemaAngioedema

    Etiologa ms probable segn la Etiologa ms probable segn la duracin de las lesionesduracin de las lesiones

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Preguntas clave de la Preguntas clave de la HH ClnicaClnica

    6. Tamao y distribucin de las lesiones7. Sntomas subjetivos asociados a las lesiones (picor,

    dolor)8. Qu estaba haciendo cuando se desencaden? (agentes

    fsicos)9. Uso de medicamentos en los 2 das previos (AINEs)10. Ingesta de alimentos en las 2 horas previas11. Qu tratamiento ha recibido y qu respuesta ha tenido

    al mismo?

    1. A. F. de urticaria y enfermedades atpicas2. A. P. atpicos y de enfermedades internas3. Asocia angioedema?4. Cundo comenz?5. Frecuencia y duracinduracin de los lesiones cutneas

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Manejo de la Urticaria/Manejo de la Urticaria/AngioedemaAngioedema agudosagudos

    HH ClnicaClnica

    Exploracin FsicaExploracin Fsica

    Modificado de: The diagnosis and management of urticaria. Joint Task Force on Practice ParametersAnn Allergy Asthma and Immunol. 2000 Dec;85(6 Pt2):521-44

    Se ha iniciado < 30 minutos?Se ha iniciado < 30 minutos?

    SISI NONO

    Tener presenteTener presenteAnafilaxiaAnafilaxia

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Exploracin Fsica mnimaExploracin Fsica mnima

    Piel y mucosas: Dermografismo es indicativo de Urticaria Fsica

    Orofaringe: Enantema, Ulceras, Angioedema de vula

    Tmpanos

    Adenopatas

    Cuello: Tiroides

    Articulaciones

    ACR

    Abdomen

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Manejo de la Urticaria/Manejo de la Urticaria/AngioedemaAngioedema agudosagudos

    HH ClnicaClnica

    Exploracin FsicaExploracin Fsica

    Modificado de: The diagnosis and management of urticaria. Joint Task Force on Practice ParametersAnn Allergy Asthma and Immunol. 2000 Dec;85(6 Pt2):521-44

    Se sospecha una etiologa?Se sospecha una etiologa?

    SISI NONO

    Manejar la Manejar la situacin especficasituacin especfica

    ConsiderarConsiderarP. C. BsicasP. C. Bsicas

    Se ha iniciado < 30 minutos?Se ha iniciado < 30 minutos?

    SISI NONO

    Tener presenteTener presenteAnafilaxiaAnafilaxia

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Sangre:Sangre: Hemograma con recuento y frmula

    VSG

    Funcin heptica

    Orina:Orina: Sistemtico

    Sedimento

    Pruebas Complementarias BsicasPruebas Complementarias Bsicas

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Manejo de la Urticaria/Manejo de la Urticaria/AngioedemaAngioedema agudosagudos

    HH ClnicaClnica

    Exploracin FsicaExploracin Fsica

    Modificado de: The diagnosis and management of urticaria. Joint Task Force on Practice ParametersAnn Allergy Asthma and Immunol. 2000 Dec;85(6 Pt2):521-44

    Se sospecha una etiologa?Se sospecha una etiologa?

    SISI NONO

    Manejar la Manejar la situacin especficasituacin especfica

    TratamientoTratamiento ConsiderarConsiderarP. C. BsicasP. C. Bsicas

    Se ha iniciado < 30 minutos?Se ha iniciado < 30 minutos?

    SISI NONO

    Tener presenteTener presenteAnafilaxiaAnafilaxia

  • R. PAMIESR. PAMIES

    TratamientoTratamiento

    LosLos antianti--H1 H1 son los frmacos de eleccin:son los frmacos de eleccin: 1 Generacin:1 Generacin: Muy efectivos pero utilidad limitada por efectos secundarios 2 Generacin:2 Generacin:

    CetiricinaCetiricina:: Uno de los mejores en la prevencin de reacciones cutneas DesloratadinaDesloratadina y y LevocetiricinaLevocetiricina:: Menores interacciones medicamentosas (no

    metabolizados por Citocromo P-450)

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Tomas/daTomas/daDOSISDOSIS Edad mnimaEdad mnimarecomendadarecomendada

    2 Generacin2 Generacin

    1 Generacin1 Generacin

    HidroxicinaHidroxicina 1 1 mgmg//KgKg/d (Mx. 100 /d (Mx. 100 mgmg)) 6 semanas 6 semanas 22--33

    DexclorfeniraminaDexclorfeniramina** 2 aos 2 aos 0,150,15--0,3 0,3 mgmg//KgKg/d (/d (MaxMax. 12 . 12 mgmg)) 22--33

    CetiricinaCetiricina 0,3 0,3 mgmg//KgKg/d (/d (MaxMax. 10 . 10 mgmg)) 11 1 ao 1 ao

    LoratadinaLoratadina 11 2 aos 2 aos 0,3 0,3 mgmg//KgKg/d (/d (MaxMax. 10 . 10 mgmg))

    DesloratadinaDesloratadina 1 1 1 ao1 ao0,050,05--0,1 0,1 mgmg//KgKg/d (/d (MaxMax. 5 . 5 mgmg))

    EbastinaEbastina 1 1 2 aos 2 aos 0,2 0,2 mgmg//KgKg/d (/d (MaxMax. 10 . 10 mgmg))

    LevocetiricinaLevocetiricina 1 1 6 aos 6 aos 0,050,05--0,1 0,1 mgmg//KgKg/d (/d (MaxMax. 5 . 5 mgmg))

    Dosificacin de Dosificacin de AntiAnti--H1 en PediatraH1 en Pediatra

    * Unico disponible va parenteral. Dosis: 0,25 mg/Kg/6 h (Mx. 5 mg/dosis)

  • R. PAMIESR. PAMIES

    2 Generacin2 Generacin1 Generacin1 Generacin 3 Generacin3 GeneracinGrupo QumicoGrupo Qumico

    PiperidinasPiperidinas

    AlquilaminasAlquilaminas DexclorfeniraminaDexclorfeniramina, , TripolidinaTripolidina ArivastinaArivastina

    EtanolaminasEtanolaminas DifenhidraminaDifenhidramina, , DoxilaminaDoxilamina, , ClemastinaClemastina

    EtilendiaminasEtilendiaminas PirilaminaPirilamina ((MepiraminaMepiramina))

    FenotiacinasFenotiacinas MequitacinaMequitacinaAlimemacinaAlimemacina, , PrometacinaPrometacina

    Derivados Derivados TerfenadinaTerfenadina TerfenadinaTerfenadina, , EbastinaEbastina

    FexofenadinaFexofenadina

    PiperacinasPiperacinas CetiricinaCetiricina LevocetiricinaLevocetiricinaCinaricinaCinaricina, , FlunaricinaFlunaricina, , HidroxicinaHidroxicina

    Derivados Derivados AzatadinaAzatadina LoratadinaLoratadina DesloratadinaDesloratadinaAzatadinaAzatadina, , CiproheptadinaCiproheptadina,,KetotifenoKetotifeno

    Clasificacin de Clasificacin de AntiAnti--H1 ms conocidosH1 ms conocidos

    PiperidnPiperidn--BencimidazolesBencimidazoles AstemizolAstemizol MizolastinaMizolastina

  • R. PAMIESR. PAMIES

    ScoreScoreHabonesHabones PruritoPrurito

    Clasificacin de Gravedad de la UrticariaClasificacin de Gravedad de la Urticaria

    1< 20/d Leve

    221-50/d Moderado

    3> 50/d Intenso

    LeveLeve11--22

    ModeradaModerada33--44

    IntensaIntensa55--66

    PuntuacinPuntuacintotaltotal

    EAACI/GA2LEN/EDF guideline: definition, classification and diagnosis of urticaria. Allergy 2006; 61: 316-20

    Tamao de los Tamao de los haboneshabones

    HabonesHabones color rojocolor rojo--oscuro o violceooscuro o violceo

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Corticoides:Corticoides: Indicacin:Indicacin: Urticaria aguda grave y/o angioedema Va oral o parenteral Dosis inicial:Dosis inicial: 1-2 mg/Kg de MetilprednisolonaMetilprednisolona o equivalente Dosis de mantenimiento:Dosis de mantenimiento: Dosis inicial repartida en 3-4 dosis diarias Tiempo:Tiempo: 3 das (BSACI Guidelines for the management of Chronic Urticaria and

    Angioedema)

    LosLos antianti--H1 H1 son los frmacos de eleccin:son los frmacos de eleccin: 1 Generacin:1 Generacin: Muy efectivos pero utilidad limitada por efectos secundarios 2 Generacin:2 Generacin:

    CetiricinaCetiricina:: Uno de los mejores en la prevencin de reacciones cutneas DesloratadinaDesloratadina y y LevocetiricinaLevocetiricina:: Menores interacciones medicamentosas (no

    metabolizados por Citocromo P-450)

  • R. PAMIESR. PAMIESArch Dis Child.2004;89:85-6

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Manejo de la Urticaria/Manejo de la Urticaria/AngioedemaAngioedema agudosagudos

    HH ClnicaClnica

    Exploracin FsicaExploracin Fsica

    Modificado de: The diagnosis and management of urticaria. Joint Task Force on Practice ParametersAnn Allergy Asthma and Immunol. 2000 Dec;85(6 Pt2):521-44

    Se sospecha una etiologa?Se sospecha una etiologa?

    SISI NONO

    Manejar la Manejar la situacin especficasituacin especfica

    TratamientoTratamiento ConsiderarConsiderarP. C. BsicasP. C. Bsicas

    RevisinRevisin

    ResolucinResolucin

    AltaAlta

    Persistencia > 6 semanasPersistencia > 6 semanas

    Manejar como Manejar como Urticaria/Urticaria/AngioedemaAngioedema crnicocrnico

    Se ha iniciado < 30 minutos?Se ha iniciado < 30 minutos?

    SISI NONO

    Tener presenteTener presenteAnafilaxiaAnafilaxia

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Manejo de la Urticaria/Manejo de la Urticaria/AngioedemaAngioedema crnicoscrnicosPresenta el paciente Presenta el paciente angioedemaangioedema exclusivamente?exclusivamente?

    SISI

    Considerar Considerar condiciones inusualescondiciones inusuales

    Modificado de: The diagnosis and management of urticaria. Joint Task Force on Practice ParametersAnn Allergy Asthma and Immunol. 2000 Dec;85(6 Pt2):521-44

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Angioedema hereditario

    Condiciones asociadas a Condiciones asociadas a AngioedemaAngioedema aisladoaislado

  • R. PAMIESR. PAMIES

    C1 C1 InhInhNivelNivel

    C1 C1 InhInhFuncionalFuncionalC4C4 C1qC1q FrecuenciaFrecuencia

    AEH tipo IAEH tipo I

    AEH tipo IIAEH tipo II

    AE AdquiridoAE Adquirido

    / / NN

    NN

    NN

    NN

    NN

    80%80%

    20%20%

    ExcepcionalExcepcional

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Medicamentos: IECAHipersensibilidad IgE mediada:

    Picadura de himenpteros Exposicin a latex

    Urticarias fsicas: Urticaria a frgore Urticaria por presin

    Angioedema inducido por el ejercicio

    Condiciones asociadas a Condiciones asociadas a AngioedemaAngioedema aisladoaislado

    Angioedema hereditario

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Tratamiento del AEHTratamiento del AEHTtoTto profilcticoprofilctico TtoTto de los ataquesde los ataques

    A largo plazoA largo plazoIndicado si:Indicado si:

    1 ataque/mes 1 ataque/mes Ataques amenazantes Ataques amenazantes

    para vidapara vida

    A corto plazoA corto plazo

    1 Eleccin1 Eleccin 2 Eleccin2 Eleccin

    AntifibrinolticosAntifibrinolticosAcAc. . TranexmicoTranexmico2020--40 40 mgmg//KgKg/d /d

    22--3 tomas/d 3 tomas/d MaxMax. 3 g/d. 3 g/d

    AA

    Andrgenos Andrgenos atenuadosatenuadosDanazolDanazol

    2,5 2,5 mgmg//KgKg/d /d 22--3 das/semana3 das/semana

    BB

    Previo a Ciruga Previo a Ciruga

    Instrumentacin Instrumentacin de de OrofaringeOrofaringe, , Cabeza y CuelloCabeza y Cuello

    Durante Durante Infecciones Infecciones

    u otros u otros Factores Factores

    PrecipitantesPrecipitantes

    -- AA**-- B B 2x dosis*2x dosis*-- C1C1--INHINH1010--20 U/20 U/KgKg****

    CC

    * * TtoTto administrado durante 1 da previo a la IQ y mantenido 48 h postadministrado durante 1 da previo a la IQ y mantenido 48 h posterioreseriores** ** TtoTto administrado durante 1 h previo a la IQ y a demanda posteriormeadministrado durante 1 h previo a la IQ y a demanda posteriormentente

    Severos***Severos*** Leves****Leves****

    *** Edema *** Edema faringofaringo--larngeo, de cara, cuello o labios, severo abdominal o de extremlarngeo, de cara, cuello o labios, severo abdominal o de extremidades y troncoidades y tronco**** Edema leve de abdomen o extremidades**** Edema leve de abdomen o extremidades

    CCRepetir siRepetir sinecesarionecesario

    -- AA-- B B 2x dosis2x dosis

    A A yy BB2x dosis2x dosis

    Hasta quedarHasta quedarasintomticoasintomtico

    durantedurante48 h48 h

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Suero:Suero: Elevacin de Reactantes de Fase Aguda (VSG y PCR) Complemento: Peor pronstico. Sugiere Enfermedad sistmica Inmunocomplejos Serologa Hepatitis B y C Paraproteinemia

    Orina:Orina: Sistemtico Sedimento Aclaramiento de Cr

    RxRx toraxtorax BiopsiaBiopsia de lesin < 12 horas:

    Venulitis necrotizante fibrinoide postcapilar Inflamacin de dermis superior Infiltrado de Neutrfilos en el interior y alrededor de paredes

    vasculares Leucocitoclastia y Extravasacin de eritrocitos en dermis

    Diagnstico de UrticariaDiagnstico de Urticaria--VasculitisVasculitis

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Manejo de la Urticaria/Manejo de la Urticaria/AngioedemaAngioedema crnicoscrnicosPresenta el paciente Presenta el paciente angioedemaangioedema exclusivamente?exclusivamente?

    SISI NONO

    Considerar Considerar condiciones inusualescondiciones inusuales

    Modificado de: The diagnosis and management of urticaria. Joint Task Force on Practice ParametersAnn Allergy Asthma and Immunol. 2000 Dec;85(6 Pt2):521-44

    Persisten las lesiones > 24 h?Persisten las lesiones > 24 h?

    SISINONO

    ConsiderarConsiderarUrticariaUrticaria--VasculitisVasculitis

    ConfirmadaConfirmada

    Manejo Manejo especficoespecfico

    DescartadaDescartada

    ConsiderarConsiderarUrtUrt. retardada . retardada

    de presinde presin

    HH Clnica y Clnica y ExplExpl. Fsica. Fsica

    Diagnstico Diagnstico de sospechade sospecha

    Confirmacin y Confirmacin y ttotto especficoespecfico

    No Diagnstico de sospechaNo Diagnstico de sospecha

    Considerar Considerar P.CP.C. Bsicas. Bsicas

    No Diagnstico de sospechaNo Diagnstico de sospecha

    Considerar Considerar P.CP.C. Ampliadas. Ampliadas

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Perfil tiroideo con autoAcBiopsia cutnea:

    Infiltrado perivascular predominantemente linfocitario: Mejor respuesta a tto anti-H1

    Infiltrado perivascular predominantemente polimorfonuclear: Peor respuesta a tto anti-H1

    Deteccin de Ac anti-IgE o anti-receptor de alta afinidad para IgE (Urticaria Autoinmune) Intradermorreaccin con suero autlogo Test de liberacin de histamina por basfilos

    incubados con suero autlogo

    Pruebas Complementarias AmpliadasPruebas Complementarias Ampliadas

  • R. PAMIESR. PAMIES

    47%53%

    Idioptica Causa

    93 nios de 6-16 aos con Urticaria crnica

    UCUCCausaCausa

    UCUCIdiopticaIdioptica PP

    ASSTASST 22 (45%)1 (2%) < 0.00001

    HRHR 16 (52%)5 (24%) 0.09

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Manejo de la Urticaria/Manejo de la Urticaria/AngioedemaAngioedema crnicoscrnicosPresenta el paciente Presenta el paciente angioedemaangioedema exclusivamente?exclusivamente?

    SISI NONO

    Considerar Considerar condiciones inusualescondiciones inusuales

    Modificado de: The diagnosis and management of urticaria. Joint Task Force on Practice ParametersAnn Allergy Asthma and Immunol. 2000 Dec;85(6 Pt2):521-44

    Persisten las lesiones > 24 h?Persisten las lesiones > 24 h?

    SISINONO

    ConsiderarConsiderarUrticariaUrticaria--VasculitisVasculitis

    ConfirmadaConfirmada

    Manejo Manejo especficoespecfico

    DescartadaDescartada

    ConsiderarConsiderarUrtUrt. retardada . retardada

    de presinde presin

    HH Clnica y Clnica y ExplExpl. Fsica. Fsica

    Diagnstico Diagnstico de sospechade sospecha

    Confirmacin y Confirmacin y ttotto especficoespecfico

    No Diagnstico de sospechaNo Diagnstico de sospecha

    Considerar Considerar P.CP.C. Bsicas. Bsicas

    No Diagnstico de sospechaNo Diagnstico de sospecha

    Considerar Considerar P.CP.C. Ampliadas. Ampliadas

    No Diagnstico de sospechaNo Diagnstico de sospechaManejo de Manejo de UrtUrt..

    Crnica Crnica idiopticaidioptica

  • R. PAMIESR. PAMIES

    PronsticoPronstico

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Iden

    tifica

    cin

    de

    Iden

    tifica

    cin

    de

    Fact

    ores

    Fa

    ctor

    es D

    esen

    cade

    ntan

    tes

    Des

    enca

    dent

    ante

    s

    Educ

    acin y

    Elim

    inac

    in

    Educ

    acin y

    Elim

    inac

    in

    de F

    acto

    res

    de F

    acto

    res Des

    enca

    dent

    ante

    sDes

    enca

    dent

    ante

    s

    AntiAnti--H1 no sedativo a dosis habitualH1 no sedativo a dosis habitual1.1.

    Incrementar la dosis Cambiar a otro Incrementar la dosis Cambiar a otro AntiAnti--H1 no sedativoH1 no sedativo2.2.

    Aadir:Aadir:-- Un segundo Un segundo AntiAnti--H1 no sedativoH1 no sedativo

    -- Un segundo Un segundo AntiAnti--H1 de 1 generacin H1 de 1 generacin para tomar por las nochespara tomar por las noches

    3.3.

    Considerar aadir Considerar aadir antileucotrienoantileucotrieno4.4.

    InmunomoduladoresInmunomoduladores u otrosu otros5.5.

    NOTA: Una vez conseguido el control, reducir el tto de manera escalonada

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Detalles a tener en cuentaDetalles a tener en cuenta

    En pacientes tomando medicamentos asociados a Urticaria y Angioedema(AINEs), se debe considerar un ensayo, de al menos varias semanas sin el tratamiento

    Rara vez es necesario llevar a cabo dietas de eliminacin de alimentos o aditivos alimentarios ya que no suelen ser causantes de urticaria crnica en nios

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    URTICARIAURTICARIA

    Derivar a Derivar a AlergologaAlergologa

    Valorar:Valorar:-- Urticarias FsicasUrticarias Fsicas

    -- Infecciones ocultasInfecciones ocultas-- ParasitosisParasitosis intestinalintestinal

    -- Frmacos de ingesta habitualFrmacos de ingesta habitual-- Enfermedad sistmicaEnfermedad sistmica

    No No derivarderivar

    Si se confirmaSi se confirmauno de uno de

    estos diagnsticosestos diagnsticos

    No No DerivarDerivar

    Si no Si no se confirmase confirma

    Derivar aDerivar aAlergologaAlergologa

    AgudaAguda CrnicaCrnica

    Sin aparentes Sin aparentes factores factores

    desencadenantesdesencadenantes

    En relacin con:En relacin con:-- FrmacosFrmacos-- AlimentosAlimentos-- Picadura Picadura

    de insectosde insectos

  • R. PAMIESR. PAMIES

  • R. PAMIESR. PAMIES

    Se ha quejado de la comida?Chorradas! Debe ser alrgico a algn alimento...

    A.Nieto

  • R. PAMIESR. PAMIES