dziecko / uczeń z niepełnosprawnością w przedszkolu/ … · dostosowanie następuje na...
TRANSCRIPT
Dziecko / uczeń z niepełnosprawnością
w przedszkolu/ szkole/placówce,
diagnoza, kształcenie i wsparcie
Oświęcim, 24.11.2016 r.
Małgorzata Spendel ROME Metis w Katowicach WSB w Dąbrowie Górniczej
Plan wykładu
1. Rozpoznawanie potrzeb rozwojowych i edukacyjnych
dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością – diagnozo-
wanie dzieci/uczniów w przedszkolu/szkole, poradni
psychologiczno-pedagogicznej.
2. Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego -
wymagania formalne i merytoryczne.
3. Zaspokajanie potrzeb rozwojowych i edukacyjnych
dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością – realizacja
orzeczeń w przedszkolu/szkole, konstruowanie IPET,
programu rewalidacji i programu z zakresu pomocy
psychologiczno-pedagogicznej, współpraca z rodzica-
mi, z poradnią.
4. Odpowiedzi na pytania uczestników.
Dzieci i młodzież niepełnosprawni
w systemie oświaty
formy pomocy i wsparcia
Dzieci od 0-9 lat Wczesne wspomaganie rozwoju
Kształcenie specjalne
Pomoc psychologiczno-pedagogiczna
Uczniowie Kształcenie specjalne
Pomoc psychologiczno-pedagogiczna
Dziecko niepełnosprawne
od chwili wykrycia niepełnosprawności
do podjęcia nauki w szkole
Wczesne wspomaganie rozwoju
Podstawy prawne:
Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r.
o systemie oświaty Dz. U. z 2004 r. nr 256, poz.
2572, z późn. zm.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia
11 października 2013 r. w sprawie organizowania
wczesnego wspomagania rozwoju dzieci Dz.U.
2013 poz. 1257
WARUNKI ORGANIZOWANIA WWRD
określone w obowiązujących przepisach
DLA KOGO? dla dzieci, które uzyskały opinię o
potrzebie wwrd (od chwili wykrycia
niepełnosprawności, do podjęcia nauki w szkole).
GDZIE?
• w przedszkolach,
• szkołach podstawowych, w tym specjalnych,
• w innych formach wychowania przedszkolnego
• oraz w ośrodkach (wym. w art. 2 pkt 5 uso)
• a także w publicznych i niepublicznych poradniach
psychologiczno-pedagogicznych, w tym
specjalistycznych
jeżeli mają one możliwość realizacji wskazań zawartych w
opinii o potrzebie wwrd, w szczególności dysponują
środkami dydaktycznymi i sprzętem, niezbędnymi do
prowadzenia wczesnego wspomagania; mogą być
prowadzone w domu rodzinnym - w szczególności z
dziećmi, które nie ukończyły 3 roku życia;
KTO POWOŁUJE? Zespół wwrd powołany przez
dyrektora ww. szkół i placówek lub osobę kierującą
inną formą wychowania przedszkolnego.
KTO W ZESPOLE? osoby posiadające przygotowanie
do pracy z małymi dziećmi o zaburzonym rozwoju
psychoruchowym:
• pedagog posiadający kwalifikacje odpowiednie do
rodzaju niepełnosprawności dziecka, w
szczególności: oligofrenopedagog, tyflopedagog lub
surdopedagog;
• psycholog;
• logopeda;
• inni specjaliści - w zależności od potrzeb dziecka i
jego rodziny.
WARUNKI ORGANIZOWANIA WWRD
KTO KOORDYNUJE PRACĘ ZESPOŁU?
• dyrektor, osoba kierująca albo upoważniony przez
ww. nauczyciel
DOKUMENTOWANIE
• zespół szczegółowo dokumentuje działania
prowadzone w ramach indywidualnego programu
wczesnego wspomagania.
ORGANIZOWANIE WWRD
Wiek dzieci Liczba godzin Forma zajęć Miejsce
prowadzenia zajęć
Do
ukończenia
3. r. ż.
Od 4 do 8 godzin
w miesiącu,
w zależności od
możliwości
psychofizycznych
i potrzeb dziecka
Indywidualnie z
dzieckiem
i jego rodziną
w ww. szkołach,
placówkach - ustala
dyrektor, os. kierująca,
w uzgodnieniu
z rodzicami,
szczególnie w tej grupie
zajęcia mogą być
prowadzone
w domu rodzinnym
Po
ukończeniu
3. r. ż.
jw. jw. i mogą być
prowadzone w
grupach liczących
2 i 3 dzieci,
z udziałem ich
rodzin
jw.
Dziecko/uczeń z
niepełnosprawnością
„Ilekroć w ustawie jest mowa bez bliższego określe-
nia o niepełnosprawności uczniów – należy przez
to rozumieć potwierdzone orzeczeniem o potrzebie
kształcenia specjalnego ograniczenia funkcji orga-
nizmu występujące u uczniów wymagających
stosowania specjalnej organizacji nauki, metod
pracy i wychowania.”
Art. 3 ust 3, pkt 3, Ustawa o SIO Dz. U. z 2011 r. Nr 139, poz. 814
Niepełnosprawność sprzężona
„ Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa bez bliższego
określenia o niepełnosprawnościach sprzężonych
należy przez to rozumieć występowanie u dziecka:
• niesłyszącego lub słabosłyszącego,
• niewidomego lub słabowidzącego,
• z niepełnosprawnością ruchową,
• z upośledzeniem umysłowym,
• albo z autyzmem,
co najmniej jeszcze jednej z wymienionych niepełno-
sprawności”.
Art. 3 pkt 18, Ustawa o systemie oświaty
Dodanie w art. 3 pkt 18b przepisu wskazującego, że
ilekroć w ustawie mowa o upośledzeniu umysłowym w
stopniu lekkim, umiarkowanym, znacznym lub głębo-
kim – należy przez to rozumieć niepełnosprawność
intelektualną w stopniu odpowiednio lekkim, umiarko-
wanym, znacznym lub głębokim.
Zmiana ta pozwala na używanie określenia „niepełno-
sprawność intelektualna” zamiast „upośledzenie
umysłowe”.
Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie
oświaty oraz niektórych innych ustaw
Doprecyzowanie zadań dyrektorów szkół i placówek
w zakresie kształcenia specjalnego dzieci i
młodzieży niepełnosprawnej, niedostosowanej
społecznie i zagrożonej niedostosowaniem
społecznym poprzez dodanie w art. 39. ust. 1 pkt.
10 ustawy wskazującego dyrektora szkoły lub
placówki jako podmiotu odpowiedzialnego za
realizację zaleceń wynikających z orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego ucznia.
Uzupełnienie brzmienia art. 71b ust. 1 wskazującego, że kształceniem specjalnym obejmuje się dzieci i młodzież niepełnosprawne, niedostosowane społe-cznie i zagrożone niedostosowaniem społecznym, wymagające stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy.
Kształcenie to może być prowadzone w formie nauki
odpowiednio w przedszkolach i szkołach ogólnodos-tępnych, przedszkolach i szkołach lub oddziałach integracyjnych, przedszkolach i szkołach lub oddziałach specjalnych, innych formach wychowania przedszkolnego i ośrodkach, o których mowa w art. 2 pkt 5 ustawy.
W art. 71b dodano ust. 1b jednoznacznie wskazujący,
że uczniowi objętemu kształceniem specjalnym
dostosowuje się odpowiednio program wychowania
przedszkolnego i program nauczania do indywidual-
nych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz
możliwości psychofizycznych ucznia.
Dostosowanie następuje na podstawie opracowanego
dla ucznia indywidualnego programu edukacyjno-
terapeutycznego (IPET) uwzględniającego zalecenia
zawarte w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego.
Rozporządzenie MEN w sprawie
warunków organizowania kształcenia,
wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży
niepełnosprawnych, niedostosowanych
społecznie i zagrożonych
niedostosowaniem społecznym
Dz.U. z 2015 poz. 1113
§ 1. Rozporządzenie określa warunki organizowania
kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzie-
ży:
1. Niepełnosprawnych: niesłyszących, słabosłyszących,
niewidomych, słabowidzących, z niepełnosprawnością
ruchową, w tym z afazją, z niepełnosprawnością
intelektualną w stopniu lekkim, umiarkowanym lub
znacznym, z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera,
z niepełnosprawnościami sprzężonymi, zwanych dalej
„uczniami niepełnosprawnymi”,
2. Niedostosowanych społecznie
3. Zagrożonych niedostosowaniem społecznym
wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i
metod pracy
SPE - orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, Zespół, IPET
Zaburzenia rozwoju
zmysłów wzroku i słuchu
Upośledzenie umysłowe -
niepełnosprawność intelektualna
Niepełnosprawności sprzężone
Zaburzenia rozwoju ruchowego w tym afazja Całościowe
zaburzenia rozwojowe
(np. autyzm w tym zespół Aspergera)
Zagrożenie i niedostosowanie społeczne
§ 2. 1. Kształcenie, wychowanie i opiekę dla uczniów niepełnosprawnych organizuje się w:
1) przedszkolach ogólnodostępnych;
2) przedszkolach ogólnodostępnych z oddziałami integracyjnymi;
3) przedszkolach integracyjnych;
4) przedszkolach ogólnodostępnych z oddziałami specjalnymi;
5) przedszkolach specjalnych;
6) innych formach wychowania przedszkolnego;
7) szkołach ogólnodostępnych;
8) szkołach ogólnodostępnych z oddziałami integracyjnymi;
9) szkołach integracyjnych
10) szkołach ogólnodostępnych z oddziałami
specjalnymi;
11) szkołach specjalnych, w tym szkołach specjalnych
przysposabiających do pracy;
12) młodzieżowych ośrodkach wychowawczych;
13) młodzieżowych ośrodkach socjoterapii;
14) specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych;
15) specjalnych ośrodkach wychowawczych;
16) ośrodkach umożliwiających dzieciom i młodzieży z
upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, a
także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem
umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi
realizację odpowiednio obowiązku rocznego
przygotowania przedszkolnego, obowiązku
szkolnego i obowiązku nauki
Diagnoza dziecka
rodzice
nauczyciele
specjaliści
Diagnoza szkolna
Nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych oraz specjaliści w przedszkolu, szkole i placówce prowadzą w szczególności:
1. w przedszkolu – obserwację pedagogiczną zakończo-ną analizą i oceną gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna);
2. w szkole – obserwację pedagogiczną, w trakcie bieżą-cej pracy z uczniami, mającą na celu rozpoznanie u uczniów:
a) trudności w uczeniu się, w tym – w przypadku uczniów klas I–III szkoły podstawowej – ryzyka wystąpienia specyficznych trudności w uczeniu się, lub
b) szczególnych uzdolnień;
3. w gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej – doradztwo edukacyjno-zawodowe
Specjaliści, w tym poradnia
Wieloaspektowa diagnoza specjalistyczna
psychologiczna, pedagogiczna, logopedyczna
czasem lekarska,
przeprowadzana w przez specjalistów,
opinia ze szkoły – opisująca funkcjonowanie
dziecka w roli ucznia
EFEKT – orzeczenie o potrzebie kształcenia
specjalnego
Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego
• Jest decyzją administracyjną
• Wydane przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną
• Sporządzone na wzorze
• Obowiązuje określony czas
• Określa przyczynę wystawienia - diagnoza
• Wskazuje formy kształcenia i usprawniania dziecka /ucznia (rewalidacja, pomoc p-p, inne formy stymulacji,
terapii, usprawniania)
• Uzasadnia wskazaną formę kształcenia
• Orzeczenie dostarcza rodzic lub za jego zgodą przesyła poradnia
Efekt dostarczenia orzeczenia do
przedszkola, szkoły, placówki:
IPET – poprzedzony diagnozą
Program rewalidacji
Program zajęć z zakresu ppp
Program innych zajęć wsparcia dla
dziecka/ucznia rodziny
Tytuł i opracowanie do zmiany w Widok -> Nagłowek i stopka
Działania w przedszkolu/szkole/placówce
• Otrzymanie orzeczenia – zarejestrowanie daty wpływu
w sekretariacie
• Poinformowanie dyrektora o przyjęciu orzeczenia
• Wydanie przez dyrektora decyzji o powołaniu zespołu,
wyznaczenie koordynatora Zespołu
• Zwołanie przez koordynatora posiedzenia Zespołu
• Poinformowanie rodziców dziecka/ucznia o terminie
posiedzenia Zespołu (skutecznie)
• Dokonanie przez zespół wielospecjalistycznej oceny
poziomu funkcjonowania dziecka/ucznia wskazanie
form pomocy i wsparcia
• Opracowanie przez Zespół IPET (w tym dostosowania
wymagań)
• Przydzielenie przez dyrektora uczniowi odpowiedniego
typu zajęć rewalidacyjnych oraz z zakresu pomocy
psychologiczno-pedagogicznej
• Sporządzenie przez dyrektora pisemnej informacji
dla rodziców ucznia, zawierającej wskazane przez
zespół formy, sposoby i czas udzielania pomocy
psychologiczno-pedagogicznej ich dziecku
• Realizacja IPET
• Realizacja zajęć rewalidacyjnych oraz zajęć z
zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej
• Stała wymiana informacji o uczniu pomiędzy
nauczycielami, specjalistami i rodzicami
• Stała współpraca z rodzicami w usprawnianiu
dziecka/ucznia
• Przeprowadzenie przez nauczycieli, specjalistów i
rodziców okresowej oceny postępów ucznia
Opracowanie indywidualnego programu edukacyjno-
terapeutycznego (IPET)
Program opracowuje się na okres, na jaki zostało wydane orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, nie dłuższy jednak niż etap edukacyjny.
Program opracowuje się w terminie:
1) do 30 września roku szkolnego, w którym dziecko /uczeń rozpoczyna od początku roku szkolnego realizowanie wychowania przedszkolnego albo kształcenie odpowiednio w przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole lub ośrodku, albo
2) 30 dni od dnia złożenia w przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole lub ośrodku, orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, albo
3) 30 dni przed upływem okresu, na jaki został
opracowany poprzedni program – w przypadku gdy
dziecko/uczeń kontynuuje wychowanie przedszkol-
ne albo kształcenie odpowiednio w danym przed-
szkolu, danej innej formie wychowania przedszkol-
nego, danej szkole lub danym ośrodku.
Rozporządzenie
§ 6. 3. Program opracowuje zespół, który tworzą
odpowiednio nauczyciele, wychowawcy grup
wychowawczych i specjaliści, prowadzący zajęcia z
dzieckiem lub uczniem, zwany dalej „zespołem”.
4. Zespół opracowuje program po dokonaniu
wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowa-
nia dziecka lub ucznia oraz uwzględniając
zalecenia zawarte w orzeczeniu o potrzebie
kształcenia specjalnego, we współpracy, w
zależności od potrzeb, z poradnią psychologiczno-
pedagogiczną, w tym poradnią specjalistyczną.
Wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia
Zespół (który tworzą odpowiednio nauczyciele,
wychowawcy grup wychowawczych i specjaliści,
prowadzący zajęcia z dzieckiem/uczniem), co
najmniej dwa razy w roku szkolnym, dokonuje
okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu
funkcjonowania dziecka, uwzględniając ocenę
efektywności pomocy psychologicznopedagogicz-
nej udzielanej dziecku, oraz w miarę potrzeb,
dokonuje modyfikacji indywidualnego programu
edukacyjno-terapeutycznego (IPET).
Oceny poziomu funkcjonowania dziecka i modyfikacji
programu dokonuje się, w zależności od potrzeb,
we współpracy z poradnią psychologicznopedago-
giczną, w tym poradnią specjalistyczną.
Rodzice dziecka albo pełnoletni uczeń mają prawo
uczestniczyć w spotkaniach zespołu, a także
w opracowaniu i modyfikacji programu oraz
dokonywaniu tej oceny.
IPET
§ 6. 1. Indywidualny program edukacyjno-terapeutycz-
ny, o którym mowa w art. 71b ust. 1b ustawy, zwany
dalej „programem”, określa:
1) zakres i sposób dostosowania odpowiednio progra-
mu wychowania przedszkolnego oraz wymagań
edukacyjnych, o których mowa w art. 44b ust. 8 pkt 1
ustawy, do indywidualnych potrzeb rozwojowych i
edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych
dziecka lub ucznia, w szczególności przez
zastosowanie odpowiednich metod i form pracy z
dzieckiem lub uczniem;
2) zintegrowane działania nauczycieli i specjalistów,
prowadzących zajęcia z dzieckiem lub uczniem, w tym
w przypadku:
a) dziecka lub ucznia niepełnosprawnego – działania o
charakterze rewalidacyjnym,
b) ucznia niedostosowanego społecznie – działania o
charakterze resocjalizacyjnym,
c) ucznia zagrożonego niedostosowaniem społecznym –
działania o charakterze socjoterapeutycznym;
3) formy i okres udzielania dziecku lub uczniowi pomocy
psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiar godzin, w
którym poszczególne formy pomocy będą realizowa-
ne, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art.
22 ust. 2 pkt 11 ustawy;
4) działania wspierające rodziców dziecka lub ucznia
oraz, w zależności od potrzeb, zakres współdziałania
z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym
poradniami specjalistycznymi, placówkami doskonale-
nia nauczycieli, organizacjami pozarządowymi oraz
innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny,
dzieci i młodzieży, a w przypadku przedszkoli, innych
form wychowania przedszkolnego, szkół i oddziałów, o
których mowa w § 2 ust. 1 pkt 1–3 i 6–9 – również ze
specjalnymi ośrodkami szkolno-wychowawczymi,
młodzieżowymi ośrodkami wychowawczymi i młodzie-
żowymi ośrodkami socjoterapii;
5) zajęcia rewalidacyjne, resocjalizacyjne i socjoterapeu-
tyczne oraz inne zajęcia, odpowiednie ze względu na
indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz
możliwości psychofizyczne dziecka lub ucznia, o
których mowa w § 5 ust. 1 pkt 4, a w przypadku ucznia
gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej – także działa-
nia z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego i
sposób realizacji tych działań;
6) zakres współpracy nauczycieli i specjalistów z rodzi-
cami dziecka lub ucznia w realizacji przez przedszko-
le, inną formę wychowania przedszkolnego, szkołę lub
ośrodek, o których mowa w § 2 ust. 1, zadań wymie-
nionych w § 5 ust. 1.
Zajęcia rewalidacyjne - zmiany warunków organizowania
kształcenia specjalnego
W ramach zajęć rewalidacyjnych należy uwzględnić w szczególności:
1) naukę orientacji przestrzennej i poruszania się oraz naukę systemu Braille’a lub innych alternatywnych metod komunikacji – w przypadku dziecka lub ucznia niewidomego
2) naukę języka migowego lub innych alternatywnych metod komunikacji – w przypadku dziecka lub ucznia niesłyszącego lub z afazją
3) zajęcia rozwijające umiejętności społeczne, w tym umiejętności komunikacyjne – w przypadku dziecka lub ucznia z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera.
40
14. 1. Kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w przedszkolach specjalnych, szkołach podstawowych specjal-nych, gimnazjach specjalnych, szkołach ponadgimnazjalnych specjalnych, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych oraz specjalnych ośrodkach wychowawczych, dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarko-wanym lub znacznym, szkołach specjalnych przysposabiają-cych do pracy dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dla uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi, ośrodkach umożliwia-jących dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim oraz dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi realizację
Tytuł i opracowanie do zmiany w Widok -> Nagłowek i stopka
Rozporządzenie MEN w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli
oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających
wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli
Dz.U. z 2015 r. poz.264 tekst jednolity
obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku
szkolnego i obowiązku nauki, a także kwalifikacje do prowadze-
nia zajęć rewalidacyjno-wychowawczych z dziećmi i młodzieżą z
upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, posiada osoba,
która:
1) ukończyła studia wyższe w zakresie oligofrenopedagogiki lub
2) ma kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska nau-
czyciela w danym typie szkoły lub rodzaju placówki, określone
w § 2–5, a ponadto ukończyła studia podyplomowe lub kurs
kwalifikacyjny w zakresie oligofrenopedagogiki, lub
3) ukończyła zakład kształcenia nauczycieli w specjalności
oligofrenopedagogika
Tytuł i opracowanie do zmiany w Widok -> Nagłowek i stopka
2. Kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w przed-szkolach specjalnych, szkołach podstawowych specjalnych, gimnazjach specjalnych, szkołach ponadgimnazjalnych spe-cjalnych, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych oraz specjalnych ośrodkach wychowawczych, dla dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami niewymienionymi w ust. 1, posiada osoba, która ma kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska nauczyciela w przedszkolu, danym typie szkoły lub rodzaju placówki, określone w § 2–5, a ponadto ukończyła:
1) studia wyższe na kierunku pedagogika lub pedagogika spe-cjalna w zakresie odpowiednim do niepełnosprawności ucz-niów lub
2) zakład kształcenia nauczycieli w specjalności odpowiedniej do niepełnosprawności uczniów, lub
3) studia podyplomowe lub kurs kwalifikacyjny w zakresie pedagogiki specjalnej odpowiedniej do niepełnosprawności uczniów.
Kadra wspierająca organizację kształcenia uczniów
niepełnosprawnych
Nauczyciele i specjaliści:
1. W przedszkolach ogólnodostępnych, innych
formach wychowania przedszkolnego i szkołach
ogólnodostępnych, do których uczęszczają dzieci
z autyzmem, w tym zespołem Aspergera, z
niepełnosprawnościami sprzężonymi, od 1 stycznia
2016 r. zatrudnia się dodatkowo:
nauczycieli posiadających kwalifikacje w zakresie
pedagogiki specjalnej w celu współorganizowania
kształcenia uczniów niepełnosprawnych, lub
specjalistów,
lub
asystenta nauczyciela, o którym mowa w art. 7 ust.
1e ustawy - w przypadku klas I-III szkoły
podstawowej lub
pomoc nauczyciela,
z uwzględnieniem realizacji zaleceń zawartych w
orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego.
2.W przedszkolach ogólnodostępnych, innych
formach wychowania przedszkolnego i szkołach
ogólnodostępnych, do których uczęszczają dzieci
z innymi niepełnosprawnościami niż autyzm, w tym
zespół Aspergera lub niepełnosprawności sprzężone,
za zgodą organu prowadzącego, można zatrudnić
dodatkowo:
specjalistów, lub
asystenta nauczyciela, o którym mowa w art. 7 ust.
1e ustawy - w przypadku klas I-III szkoły
podstawowej, lub
pomoc nauczyciela,
z uwzględnieniem realizacji zaleceń zawartych w
orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego.
Dokumentacja
• Orzeczenie (data wpływu)
• Decyzja dyrektora o wyznaczeniu koordynatora
• Decyzja dyrektora/koordynatora o powołaniu zespołu
• Powiadomienie rodziców o terminie posiedzenia
zespołu
• Wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania
dziecka/ucznia
• Opracowane
IPET (zakresy obowiązków i odpowiedzialności
nauczycieli i specjalistów)
Programy zajęć rewalidacyjnych z zakresu ppp i innych
(dzienniki)
Okresowa wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjo-
nowania dziecka/ucznia
Tytuł i opracowanie do zmiany w Widok -> Nagłowek i stopka
Dziecko chore
nauczanie indywidualne
orzeczenie
§ 2.1. W publicznych poradniach psychologiczno-peda-
gogicznych, w tym publicznych poradniach specja-
listycznych, zwanych dalej „poradniami”, są organi-
zowane i działają na zasadach określonych w rozpo-
rządzeniu zespoły orzekające, z zastrzeżeniem ust. 2,
ktore wydają:
1) orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego dla
dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz niedosto-
sowanej społecznie, wymagającej stosowania spe-
cjalnej organizacji nauki i metod pracy,
Tytuł i opracowanie do zmiany w Widok -> Nagłowek i stopka
Rozporządzenie MEN w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły
orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-
pedagogicznych Dz.U. nr 173 z 18 września 2008 r,
Tytuł i opracowanie do zmiany w Widok -> Nagłowek i stopka
2) orzeczenia o potrzebie indywidualnego obowiązko-
wego rocznego przygotowania przedszkolnego,
zwanego dalej „indywidualnym przygotowaniem
przedszkolnym”, dla dzieci, których stan zdrowia
uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do
przedszkola lub oddziału przedszkolnego zorganizo-
wanego w szkole podstawowej, zwanego dalej
„przedszkolem”,
3) orzeczenia o potrzebie indywidualnego nauczania
dla dzieci i młodzieży, których stan zdrowia uniemoż-
liwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły,
4) orzeczenia o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wycho-
wawczych dla dzieci i młodzieży upośledzonych
umysłowo w stopniu głębokim
§ 6.3. Jeżeli do wydania orzeczenia albo opinii jest niezbędna informacja o stanie zdrowia dziecka, wnioskodawca dołącza do wniosku wydane przez lekarza zaświadczenie o stanie zdrowia dziecka, z zastrzeżeniem ust. 4.
4. Jeżeli wniosek dotyczy wydania orzeczenia o potrzebie indywidualnego przygotowania przedszkol-nego albo orzeczenia o potrzebie indywidualnego nauczania, wnioskodawca dołącza do wniosku zaświadczenie o stanie zdrowia dziecka, w którym lekarz określa:
1) okres - nie krótszy jednak niż 30 dni - w którym stan zdrowia dziecka uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do przedszkola lub szkoły;
2) rozpoznanie choroby lub innej przyczyny powodującej,
że stan zdrowia dziecka uniemożliwia lub znacznie
utrudnia uczęszczanie do przedszkola lub szkoły;
3) zakres, w jakim dziecko, któremu stan zdrowia znacznie
utrudnia uczęszczanie do przedszkola, może brać udział
w zajęciach, w których realizowana jest podstawa
programowa wychowania przedszkolnego, organizowa-
nych z grupą wychowawczą lub indywidualnie w
odrębnym pomieszczeniu w przedszkolu;
4) zakres, w jakim uczeń, któremu stan zdrowia znacznie
utrudnia uczęszczanie do szkoły, może brać udział w
obowiązkowych zajęciach edukacyjnych, organizowa-
nych z oddziałem w szkole lub indywidualnie w
odrębnym pomieszczeniu w szkole.
§ 2. Indywidualne przygotowanie przedszkolne oraz
indywidualne nauczanie organizuje się na czas okre-
ślony, wskazany w orzeczeniu o potrzebie indywidual-
nego obowiązkowego rocznego przygotowania przed-
szkolnego lub orzeczeniu o potrzebie indywidualnego
nauczania, zwanych dalej „orzeczeniem”.
§ 8.1.Tygodniowy wymiar godzin zajęć indywidualnego
przygotowania przedszkolnego realizowanych z
dzieckiem wynosi od 4 do 6 godzin.
2. Tygodniowy wymiar godzin zajęć indywidualnego
przygotowania przedszkolnego, o którym mowa w ust. 1,
realizuje się w ciągu co najmniej 2 dni.
Rozporządzenie MEN w sprawie indywidualnego obowiązkowego rocznego
przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży z dnia 28 sierpnia 2014 r.
§ 9.1.Tygodniowy wymiar godzin zajęć indywidualne-go
nauczania realizowanych z uczniem wynosi:
1) dla uczniów klas I–III szkoły podstawowej – od 6 do 8
godzin;
2) dla uczniów klas IV–VI szkoły podstawowej – od 8 do 10
godzin;
3) dla uczniów gimnazjum – od 10 do 12 godzin;
4) dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych – od 12 do 16
godzin.
2. Tygodniowy wymiar godzin zajęć indywidualnego
nauczania dla uczniów, o których mowa w ust. 1 pkt 1,
realizuje się w ciągu co najmniej 2 dni, a dla uczniów, o
których mowa w ust. 1 pkt 2–4 – w ciągu co najmniej 3
dni
Tytuł i opracowanie do zmiany w Widok -> Nagłowek i stopka
§ 10. 1. Dzieciom i młodzieży objętym indywidualnym przy-
gotowaniem przedszkolnym lub indywidualnym naucza-
niem, których stan zdrowia znacznie utrudnia uczęszcza-
nie do przedszkola, innej formy wychowania przedszkol-
nego lub szkoły, w celu ich integracji ze środowiskiem i
zapewnienia im pełnego osobowego rozwoju, dyrektor, w
miarę posiadanych możliwości, z uwzględnieniem zale-
ceń zawartych w orzeczeniu oraz aktualnego stanu
zdrowia dziecka lub ucznia, organizuje różne formy
uczestniczenia dziecka lub ucznia w życiu przedszkola,
innej formy wychowania przedszkolnego lub szkoły.
Dyrektor w szczególności umożliwia udział w zajęciach
rozwijających zainteresowania i uzdolnienia, uroczystoś-
ciach i imprezach przedszkolnych lub szkolnych.
Pomoc i wsparcie
w przedszkolu, szkole, placówce
Rozporządzenie MEN w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogi-cznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Dz.U. 2013 poz. 532
Działania w szkole
1. Dostosowanie wymagań edukacyjnych do
możliwości i potrzeb ucznia – zasady, metody,
formy i środki na podstawie rozpoznania n-la
2. Udzielanie pomocy psychologiczno-
pedagogicznej – formy i sposoby dostosowane
do potrzeb ucznia
3. Współpraca z rodzicami ucznia;
• omówienie wyników diagnozy szkolnej
• propozycja form pomocy – rodzice wyrażają (lub
nie) zgodę
• stała współpraca z rodzicami w realizacji
pomocy i wsparcia
Kto?
Prowadzący zajęcia z uczniem
nauczyciele
wychowawcy grup wychowawczych
specjaliści wykonujący w przedszkolu, szkole i
placówce zadania z zakresu pomocy
psychologiczno-pedagogicznej, w szczególności
psycholodzy, pedagodzy, logopedzi, doradcy
zawodowi i terapeuci pedagogiczni, zwani dalej
„specjalistami”
we współpracy z:
rodzicami uczniów
poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w
tym poradniami specjalistycznymi
placówkami doskonalenia nauczycieli
innymi przedszkolami, szkołami i placówkami
organizacjami pozarządowymi oraz innymi
instytucjami działającymi na rzecz rodziny,
dzieci i młodzieży
Formy pomocy psychologiczno-
pedagogicznej
W szkole pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest
udzielana w trakcie bieżącej pracy z uczniem oraz w
formie:
klas terapeutycznych
zajęć rozwijających uzdolnienia
zajęć dydaktyczno-wyrównawczych
zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyj-
nych, logopedycznych, socjoterapeutycznych oraz
innych o charakterze terapeutycznym
zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i
zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery
zawodowej
warsztatów
porad i konsultacji
W przedszkolu i placówce
W przedszkolu i placówce pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest udzielana w trakcie bieżącej pracy z uczniem oraz w formie: 1) zajęć rozwijających uzdolnienia; 2) zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyj-nych, logopedycznych, socjoterapeutycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym; 3) porad i konsultacji
W szkołach dla dorosłych pomoc psychologiczno-
pedagogiczna jest udzielana w trakcie bieżącej
pracy ze słuchaczem oraz w formie:
1) zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia
i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery
zawodowej;
2) porad i konsultacji;
3) warsztatów i szkoleń.
Dla rodziców uczniów i nauczycieli: porady i konsultacje
warsztaty i szkolenia
Rodzaje zajęć
1. Zajęcia rozwijające uzdolnienia organizuje się
dla uczniów szczególnie uzdolnionych przy wy-
korzystaniu aktywnych metod pracy. Liczba
uczestników zajęć wynosi do 8 uczniów.
2. Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze organizuje
się dla uczniów mających trudności w nauce, w
szczególności w spełnianiu wymagań edukacyj-
nych określonych w podstawie programowej
kształcenia ogólnego dla danego etapu eduka-
cyjnego. Liczba uczestników zajęć wynosi do 8
uczniów.
3. Zajęcia specjalistyczne:
zajęcia korekcyjno-kompensacyjne dla uczniów
z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi lub
specyficznymi trudnościami w uczeniu się.
Liczba uczestników - do 5 uczniów
zajęcia logopedyczne dla uczniów z zaburze-
niami mowy, liczba uczestników - do 4 uczniów
zajęcia socjoterapeutyczne oraz inne zajęcia o
charakterze terapeutycznym organizuje dla
uczniów z dysfunkcjami i zaburzeniami
utrudniającymi funkcjonowanie społeczne.
Liczba uczestników - do 10 uczniów
Kto prowadzi zajęcia?
Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i
zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery
zawodowej prowadzą nauczyciele, wychowawcy
grup wychowawczych i specjaliści
Zajęcia rozwijające uzdolnienia, zajęcia
dydaktyczno-wyrównawcze oraz zajęcia
specjalistyczne prowadzą nauczyciele i specjaliści
posiadający kwalifikacje odpowiednie dla rodzaju
prowadzonych zajęć
Czas trwania zajęć
Godzina zajęć rozwijających uzdolnienia i zajęć
dydaktyczno-wyrównawczych trwa 45 minut, a
godzina zajęć specjalistycznych trwa 60 minut.
W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się
prowadzenie godzin zajęć specjalistycznych w
czasie krótszym niż 60 minut, zachowując łączny
czas zajęć ustalony dla danego ucznia.
Okres udzielania pomocy
Nauka ucznia w klasie terapeutycznej oraz udział
ucznia w zajęciach dydaktyczno-wyrównawczych i
zajęciach specjalistycznych trwa do czasu
zlikwidowania opóźnień w uzyskaniu osiągnięć
edukacyjnych wynikających z podstawy progra-
mowej kształcenia ogólnego dla danego etapu
edukacyjnego lub złagodzenia albo wyeliminowa-
nia zaburzeń stanowiących powód objęcia ucznia
daną formą pomocy psychologiczno-pedagogicz-
nej.
O potrzebie objęcia ucznia pomocą psychologiczno-
pedagogiczną informuje się rodziców ucznia albo
pełnoletniego ucznia.
O ustalonych dla ucznia formach, okresie udzielania
pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz
wymiarze godzin, w którym poszczególne formy
pomocy będą realizowane, dyrektor przedszkola,
szkoły lub placówki, o której mowa w art. 2 pkt 5
ustawy, niezwłocznie informuje pisemnie, w sposób
przyjęty w danym przedszkolu, szkole lub placów-
ce, rodziców ucznia albo pełnoletniego ucznia.
„Wsparcie merytoryczne dla nauczycieli, wychowaw-
ców grup wychowawczych i specjalistów udzielają-
cych pomocy psychologiczno-pedagogicznej w
przedszkolu, szkole i placówce zapewniają poradnie
oraz placówki doskonalenia nauczycieli.”
STANDARDY I PROCEDURY
opieki nad uczniem posiadającym orzeczenie
lub opinię w szkole ogólnodostępnej
STANDARDY kształcenia
i opieki dla uczniów z SPE
PROCEDURY ogólne
PROCEDURY szczegółowe
Procedury ogólne
• Otrzymanie orzeczenia lub opinii – zarejestrowanie daty wpływu w sekretariacie
• Zgłoszenie dyrektorowi informacji o potrzebie objęcia ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną na obowiązkowych i dodatkowych zajęciach
• Wydanie przez dyrektora decyzji o powołaniu Zespołu (IPET, opracowanie dostosowania wymagań)
• Wyznaczenie przez dyrektora koordynatora Zespołu (w formie pisemnej)
• Zwołanie przez koordynatora posiedzenia Zespołu (w formie pisemnej)
• Poinformowanie przez koordynatora rodziców ucznia o terminie posiedzenia Zespołu (skutecznie w formie pisemnej lub ustnej)
• Ustalenie przez Zespół ram IPETU oraz zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej – dostosowanych do możliwości i potrzeb ucznia; określenie form, sposobów i czasu jej udzielania
• Sporządzenie przez dyrektora pisemnej informacji dla rodziców ucznia, zawierającej wskazane przez Zespół formy, sposoby i czas udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej ich dziecku
Szczegółowe – orzeczenie (kształcenie specjalne)
• dokonanie przez zespół wielospecjalistycznej oceny
poziomu funkcjonowania ucznia
• przydzielenie przez dyrektora uczniowi
odpowiedniego typu zajęć rewalidacyjnych oraz z
zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej
• opracowanie przez Zespół Indywidualnego
Programu Edukacyjno-Terapeutycznego dla ucznia
( w tym dostosowania wymagań)
• realizacja IPET
• opracowanie i realizacja programu zajęć
rewalidacyjnych oraz programu zajęć z zakresu
pomocy psychologiczno-pedagogicznej
• stała wymiana informacji o uczniu pomiędzy
nauczycielami, specjalistami i rodzicami
• przeprowadzenie przez nauczycieli i specjalistów
okresowej oceny postępów ucznia • stała współpraca z rodzicami ucznia
Współpraca z rodzicami
• Diagnoza ucznia
• Udział rodziców w zespole
• Praca nad IPET (rodzice mają prawo otrzymać
kopię IPET-u)
• Poinformowanie o przydzielonej ppp
• Współpraca w udzielaniu pomocy i wsparcia
• Wspólna ocena postępów ucznia ew. modyfikacja
IPET
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ1) z dnia 29 sierpnia 2014 r. w sprawie
sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu
nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji z późn. Zm.
Poz. 1170
§ 13. 1. Przedszkole, szkoła i placówka prowadzą dzienniki
innych zajęć niż zajęcia wpisywane odpowiednio do dzien-
nika zajęć przedszkola, dziennika lekcyjnego, dziennika
zajęć w świetlicy oraz dziennika zajęć, o którym mowa w §
12, jeżeli jest to uzasadnione koniecznością dokumento-
wania przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i
opiekuńczej, w szczególności zajęć z zakresu pomocy
psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęć opiekuńczych i
wychowawczych wynikających z potrzeb i zainteresowań
uczniów, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy z
dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela.
3. Do dziennika innych zajęć wpisuje się w porządku alfabetycznym nazwiska i imiona odpowiednio dzieci, uczniów, słuchaczy lub wychowanków oraz oddział, do którego uczęszczają, adresy poczty elektronicznej rodziców i numery ich telefonów, jeżeli je posiadają, indywidualny program pracy z dzieckiem, uczniem, słuchaczem lub wychowankiem, a w przypadku zajęć grupowych – program pracy grupy, tygodniowy plan zajęć, daty i czas trwania oraz tematy przeprowadzo-nych zajęć, ocenę postępów i wnioski dotyczące dalszej pracy z dzieckiem, uczniem, słuchaczem lub wychowankiem oraz odnotowuje się obecność dzieci, uczniów, słuchaczy lub wychowanków na zajęciach. Przeprowadzenie zajęć nauczyciel potwierdza podpisem, z zastrzeżeniem § 22 ust. 5.
Teczka ucznia: rozporządzenie o dokumentowaniu…
§ 20. Przedszkole, szkoła i placówka gromadzi, w
indywidualnej teczce, dla każdego dziecka, ucznia,
słuchacza lub wychowanka objętego pomocą
psychologiczno-pedagogiczną dokumentację badań
i czynności uzupełniających prowadzonych w
szczególności przez pedagoga, psychologa, logo-
pedę, doradcę zawodowego, terapeutę pedago-
gicznego, lekarza oraz innego specjalistę, a także
inną dokumentację związaną z udzielaniem pomo-
cy psychologiczno-pedagogicznej.”
Pomoc i wsparcie
Planowanie Dyrektor
Rada Pedagogiczna
we
Koordynowanie Dyrektor
lub wskazana osoba
współpracy
Udzielanie pomocy
nauczyciele, wychowawcy
specjaliści
z rodzicami
Regulacje prawne
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o
systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr
256, poz. 2572, z późn. zm.2)
Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie
ustawy o systemie oświaty oraz
niektórych innych ustaw
Dz. U. z 2015, poz. 357
Rozporządzenia MEN
w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym Dz.U. z 2015 poz. 1113
w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Dz.U. 2013 poz. 532
w sprawie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży Dz.U. z 2014 r. poz. 1157
w sprawie w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych, z dnia Dz.U. z 2015 r. Poz. 843
w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych Dz.U. 2012 nr 0 poz. 204 z późn. zm.
w sprawie w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji Dz.U. 2014 nr 0 poz. 1170 z późn. zm.
w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych Dz.U. 2013 poz. 199
Dziękuję za uwagę