eap - enterprise architecutre planning

برنامه ریزی معماری سازمانیEnterprise Architecture Planning

استاد راهنما: خانم دکتر مرضیارایه دهندگان: علی محمودی،

علی آقا احمدی، مهدی ریزوندی

1394دی ماه

دانشگاه آزاد اسالمي – واحد 3تهران غرب

برنامه ریزی معماری سازمانی

فهرست

مقدمه•معرفی متدولوژی برنامه ریزی معماری •

سازمانیالیه های برنامه ریزی معماری سازمانی•الیه اول: شروع برنامه ریزی•الیه دوم: مدل سازی و سیستم های فعلی•الیه سوم: معماری ها•الیه چهارم: برنامه گذار•منابع•



مقدمه

معماری سازمانی•چارچوب سازمانی•متدولوژی معماری سازمانی•



تفاوت متدولوژی و چارچوب

چارچوب متدولوژی اصول ابزار

ارایه روش طراحی ارایه روش مناسبمجموعه ای از:

فرهنگ واژگان•استانداردها•محصوالت•

:مجموعه ای ازروال•نونف•رابزا•مستندات•



انواع متدولوژی معماری سازمانی

DODAFمتدولوژی مربوط به •متدولوژی راهنمای کاربردی برای معماری •

سازمانی فدرال( ToGAF )مخصوص چارچوب ADMمتدولوژی•Levisمتدولوژی •متدولوژی برنامه ریزی معماری سازمانی•



EAPمشخصات متدولوژی

آقای اسپیواک متدولوژی پیشنهادی خود را این گونه

تعریف می کند:معماری »برنامه ریزی در است فرآیندی سRRازمانی، برای معماری تعریف جهRRت منظور به اطالعات اسRRتفاده پشتیبانRی از حرفRه و شامRل یک

برنامه برای اجرا است.«



EAPنقاط قوت متدولوژی

سال هاست که به عنوان رهیافت متداول در این زمینه •استفاده می شود.

داده را قبل از سیستم ها تعریف می کند. به عبارت •دیگر معماری داده قبل از معماری سیستم ها انجام می شود. از وابستگی داده ای بین سیستم ها جهت

تعیین برنامه اجرایی استفاده می کند.هم بر اهداف و برنامه های کوتاه مدت و هم بلند مدت •

تاکید دارد.



EAPنقاط ضعف

کامل نبودن متدولوژی در پوشش جامع به چارچب •زکمن

تغییرات سریع در حوزه فن آوری اطالعات و عدم •بروزرسانی متدولوژی

ارایه چارچوب های معماری سازمانی معتبری چون •معماری سازمان فدرال، وزارت دفاع، خزانه داری

تغییر روش های مدل سازی، گسترش مبانی شی گرایی •و گسترش معماری سرویس گرا

محصوالت خروجی آن )مدل ها( بر اساس مدل های •مطرح آن زمان بوده، در صورتیکه با گذشت زمان روش ها و نمادهای توصیفی دچار تحول زیادی شده

است.



با »برنامه ریزی EAPتفاوت سیستم های اطالعاتی«

این متدولوژی بر مبنای »مدل کار« بنا شده است.•داده ها را قبل از سیستم ها تعریف می کند. به عبارت •

دیگر معماری داده ها قبل از معماری سیستم ها انجام می شود.

از وابستگی داده ای بین سیستم ها جهت تعیین برنامه •اجرایی استفاده می کند.

بر اهداف و برنامه های کوتاه مدت و نیز بلند مدت •تاکید دارد.



با »طرح جامع«EAPتفاوت

استفاده از چارچوب در معماری به عنوان قلب •معماری )هر چند که در طرح جامع نیز پیشنهاد

به استفاده از چارچوب می شود(



مروری بر چارچوب زکمن

تعریف چارچوب زکمن•سطرها در چارچوب زکمن )دید افراد و •

ذی نفعان(ستون ها در چارچوب زکمن )دید معماری(•عدم ارایه روش انجام معماری در چارچوب •

زکمن»چالش اصلی چارچوب زکمن، عدم ارایه روش انجام

معماری است، واضح است که داشتن یک چارچوب )هر چقدر هم کامل و خوش تعریف( بدون بکارگیری و

اجرای آن بی فایده خواهد بود.« )مهجوریان(



EAPحوزه فعالیت متدولوژی



برنامه

برنامه ها چیزهای مورد نیاز را مشخص می کنند •(WHAT)برنامه ها زمان پیاده سازی معماری ها را مشخص •

(WHENمی کنند )



EAPمعرفی متدولوژی

آماده سازی )برنامه ریزی آغازین(•شناخت وضعیت موجود )مدل سازی حرفه •

)کار( و سیستم ها و فن آوری موجود(ترسیم وضعیت مطلوب )معماری داده، •

معماری سیستم و معماری فن آوری(ارایه طرح گذار )برنامه گذار/اجرایی(•



EAPالیه های متدولوژی

آغاز برنامه ریزی

مدل سازی حرفه )کار(

سیستم و تکنولوژی موجود

معماریداده

معماریسیستم

معماریفن آوری

برنامه پیاده سازی/انتقال

الیه اولV: نقطه آغازین

الیه دوم: جایی که امروز

هستیم

الیه سوم: چشم اندازی

که می خواهیم باشیم

الیه چهارم: چگونه قصد داریم به آن جا برسیم



برنامه ریزی معماری سازمانیتعریف میV کند نه طراحی

تعریف کسب و کار و معماری، نه طراحی آن ها•تعریف سامانه ها و پایگاه های داده ای و شبکه ها و نه •

طراحی آن هاطراحی و پیاده سازی بعد از اتمام برنامه ریزی •

معماری سازمانی



هدف برنامه ریزی معماری سازمانی )برمس(

فراهم سازی شرایط مناسب برای دسترسی همه کارکنان به اطالعات مورد نیازشان جهت انجام

کار و کمک به تحقق اهداف، اجرای ماموریت ها و رسیدن به دورنماهای سازمانی است.



الیه شروع برنامه ریزی

این الیه شامل: شکل گیری پروژه• تعیین متدولوژی مناسب•چه کسی، چه کاری و چه مسئولیتی•چه ابزاری•

باجمع آوری این اطالعات یک نقشه کاری می تواند نوشته شود.



گامهای الیه شروع برنامه ریزی

- تعیین دامنه و اهداف برنامه ریزی معماری 1سازمانی

- تولید یک دیدگاه برای برنامه ریزی معماری 2سازمانی

- مناسب سازی متدولوژی3- تنظیم و تامین منابع مرتبط با کامپیوتربرای 4

انجام کار- گردآوری گروه برنامه ریزی5- آماده سازی برنامه کاری برنامه ریزی 6

معماری سازمانی- کسب تاییدمدیریت، تخصیص و تامین بودجه 7

کار



- تعیین دامنه و اهداف برنامه ریزی 1معماری سازمانی

تعريف حوزه سازمان و شناسائي واحدهاي کاري –درگير

تعريف و تعيين هدف و مقصود برنامه ريزي –1معماري سازماني



- تولید یک دیدگاه برای برنامه ریزی 2معماری سازمانی

تشريح و توضيح مستند ديدگاه–مالقات اوليه با مديران )جهت دريافت تائيد –

ديدگاه (ايجاد اشتياق، انگيزه و حمايت هاي سياسي–



- مناسب سازی و سازگارنمودن 3متدولوژی

برنامه ريزي معماري »دفترچه راهنماي روش –«سازماني



- تنظیم و تامین منابع مرتبط با 4کامپیوتربرای انجام کار

دسترسي به کامپيوترها–ابزارهاي نصب شده و امتحان شده–برنامه ها و واسطه هاي ورود اطالعاتي که تهيه –

شدهواسطي که براي مجموعه ابزارها توسعه داده –

شده



-گرد آوری گروه برنامه ریزی 5

ليست اعضاي تيم و ميزان تعهد–شناسائي گروه هاي درگير–نقش ها و مسئوليتها که تعريف شده–مشاوراني که انتخاب و شناسائي شده اند–



- آماده سازی برنامه کاری برنامه 6ریزی معماری سازمانی

برنامه کاري " برنامه ريزي معماري سازماني " در –قالب متن يا جدول يا نمودار گانت

غازينآگزارش وضعيت –دفترچه کاري اعضاي تيم )شامل برنامه کاري، –

گزارش وضعيت، يادداشتها و .. . (



- کسب تایید مدیریت، تخصیص و 7تامین بودجه کار

ارائه ها–جلسه و ارائه به مديريت–يادداشت از تائيد وضعيت و فهم درست اهداف، –

حوزه، رهيافت و تفکيک موضوعات، نگراني ها وفاکتورهاي موفقيت

يادداشت تائيد مبني بر اجازه انجام و ادامه –«برنامه ريزي معماري سازماني»گاهي کالن از سراسر سازمانآ–



الیه دوم

شامل دو مولفه : »مدل سازی کسب وکار –)حرفه(« و »سیستم و تکنولوژی موجود« می

باشد.

اساس مدل کسب وکار )حرفه(–اساس وضعیت کنونی سیستم و تکنولوژی موجود–



گام های مدل سازی حرفه

- مستند سازی نمودار سازمانی1- توصیف اعمال یا عملکردهای سازمانی2- مستند سازی مدل کاری مقدماتی و توزیع آن 3

برای نظرات گروه های کاری سازمانی



-مستند سازی نمودار سازمانی1

روزه چارت سازماني ب– ليست مکانها و موقعيتهائي که کسب وکاري در –

نهاآحال انجام است و تعداد افراد موجود در مستندات اهداف حرفه و برنامه راهبردي حرفه– ورود اطالعات به ابزار و توليد گزارش–



-توصیف اعمال یا عملکرد های 2سازمانی

تشريح شده )نام، توضيح، زير توصیف کارکردهاي –(کارکردها، واحدهاي سازماني مربوطه



- مستند سازی مدل کاری مقدماتی 3و توزیع آن برای نظرات گروه های

کاری سازمانیمستند گزارش مدل حرفه اوليه – ارائه مدل حرفه اوليه– نظرات مربوط به مدل حرفه اوليه–



هدف

«سیستم و تکنولوژی موجود »هدف از مولفه•که یی مستند سازی و تعریف همه سیستم ها

فعالً در سازمان به کار میروند و از روی آنها مصرف راهبردی و مدیریت گردش اطالعات و

سیستم ها )مماس( کامل می شود.

مماس شامل: تعریف همه سامانه های •کاربردی، داده های ورودی و خروجی و

فناوریهای سخت و نرم افزاری.



گام های شناسایی سیستم ها و فناوری های موجود

- تعیین دامنه، هدف و برنامه کاری1- جمع آوری اطالعات2- ورود اطالعات به ابزار3- مروری بر ساختار و تایید نسخه پیش نویس4- ترسیم نمودارها و اشکال5- توزیع، نظرخواهی و بهبود ساختار6 کاتولوگ ها )فهرست ها(مدیریت و نگهداری - 7



هدف و برنامه کاری تعیین دامنه، -1

حوزه و مقصود فاز– برنامه کاري– ارائه اوليه–



جمع آوری اطالعات -2

فرم هاي شناسنامه سيستمهاي تکميل شده– ارزيابي مستندات سيستم– نگاشت سيستمها به کارکردهاي حرفه– نگاشت سيستم ها به زيرساختهاي تكنولوژي–



ورود اطالعات به ابزار -3

و یا برگه های درج شده در محیط فرم ها –الکترونیکی

و کارکردهاي کاربرد ها ، پیوند ورود اطالعات –فناوری



مروری بر ساختار و تایید نسخه -4پیش نویس

بررسي و مميزي پايگاه داده کاتالوگ منابع –سيستم

گزارش پيش نويس تکميل شده–معرفي کاتالوگ منابع اطالعاتي )چيست، چرا مهم –

است، چگونه تعيين مي شود( يافته ها و نتايج مهيا شده–



ترسیم نمودار ها و اشکال-5

نمودار ها و اشکال توصیف معماری )سیستم ها(–



- توزیع، نظر خواهی و بهبود ساختار6

توزيع کاتالوگ منابع اطالعاتي–

کاتالوگ منابع اطالعاتيات مستند–

ارائه نظرات و پيشنهادات مربوط به اين مستند–



مدیریت و نگهداری کاتولوگ ها -7

مسئوليتهاي تعيين شده جهت نگهداري کاتالوگ– روالهاي نگهداري کاتالوگ–



فاز چشم انداز وضع مطلوب

ترسیم چشم انداز وضعیتی که قصد داریم با •اجرای طرح گذار به آن دست پیدا کنیم و

معماشامل:ری داده

معماری سیستم

معماری تکنولوژی



معماری داده

ترکیبی از مدل ها، سیاست ها ، قوانین و •استانداردها است که تعیین میکنند داده ها

چگونه باید جمع آوری ، ذخیره ، مرتب سازی ، ترکیب و در سیستم های اطالعاتی در سازمان

ها مورد استفاده قرار گیرند.

یکپارچگی داده ها، حین ارتباط سیستم ها با یکدیگر باید حفظ شود.



معماری داده )ادامه(

زیر دسRته سRه بRه را موضوعات داده معمار تقسیم میکند:

- مفهومRی : تمامRی موجودیRت های کسب و کار 1را معرفی میکند.

- منطقRی : ارتباط بیRن موجودیRت هRا را تعریف ۲میکند.

برای ۳ داده های مکانیسم تحقRق : فیزیکRی -عملکردی خاص را تضمین میکند.




گام های اساسی در این بخش شامل:•تهیه لیست موجودیت ها –تعریف موجودیت ها و روابط –نگاشت موجودیت ها به کارکردهای کسب و کار –توزیع سازمانی معماری داده –




تهیه لیست موجودیت ها •خروجی : –

صورت و لیست موجودیت ها•

تعریف موجودیت ها و روابط• خروجی : –

تعریف و مستندسازی موجودیت ها•




نگاشت موجودیت ها به کارکردهای کسب و •کار خروجی :–

صورت یا جدول موجودیت – عملکرد •مرتبط کردن هر عمل به مجموعه ای از •

CRUDموجودیت ها توسط عملیات های مجاز




توزیع سازمانی معماری داده –

خروجی: –مستند معماری داده شامل مقدمه، •

صورت اسامی موجودیتها، تعریف کامل آنها

جدول کارکرد موجودیتها•



معماری سیستم

هدف : •

برای – نیاز مورد سیستم های اصRلی انواع تعریRف مدیریت داده و حمایت از کارکردهای سازمان.

و – را خودکار کرده اعمال سازمانی ایRن سRیستمها آن ها را در مرحله اجرا بهبود می بخشند.



معماری سیستم )ادامه(

گامها:تهیه صورت سیستم های کاندیدا–تعریف سیستم ها–پیوند دهی یا نگاشت سیستم ها به عملکردهای –

سازمانیتحلیل اثرات این سیستم ها بر سیستم های کنونی–توزیع و نشر معماری سیستم در سازمان–




تهیه صورت سیستم های کاندیدا•خروجی : –

صورت اسامی سیستم ها•




تعریف سیستم ها•خروجی: –

تعریف مختصر و عمومی از سیستم ها و همچنین تشریح •امکانات و منافع

پیوند دهی یا نگاشت سیستم ها به عملکردهای •سازمانی

:خروجی- o جداول و صورتهای ارتباط بین سیستم ها و عملکردهای

سازمانی o پیونددهی سیستم ها به واحدهای سازمانی از طریق

عملکردهای سازمانی




تحلیل اثرات این سیستم ها بر سیستم های •کنونی

خروجی : –بیان تأثیر معماری سیستم ها بر سامانه های •

موجود




توزیع و نشر معماری سیستم در سازمان•خروجی: –

مستند کامل معماری سازمانی•



معماری فناوری

هدف : •تعریف پلتفرم فناوری از انواع فناوریهای مورد نیاز –

برای درست کردن محیطی که در آن سیستم ها بتوانند داده ها را برای تولید اطالعات مدیریت

کنند.



معماری فناوری )ادامه(

شامل گام های زیر است :•شناسایی پلتفرم های فناوری –تعریف پلتفرم ها و پراکندگی آنها–نگاشت پلتفرم ها به سیستم و کارکردها –توزیع معماری فناوری –




شناسایی پلتفرم های فناوری •خروجی: –

مشخصات پلتفرم اصلی فناوری •صورتی از پلتفرم های کاندیدا•




تعریف پلتفرم ها و پراکندگی آنها•خروجی: –

و • داده ها پراکندگRی بRه چگونگRی جداول مربوط و فناوری های پلتفرم پیکربندی و سیستم ها

ارزیابی مفهومی




نگاشت پلتفرم ها به سیستم و کارکردها •: خروجی–

صRورت و جدول نگاشRت و پیوند پلتفرم فناوری •به سیستم ها و کارکردها




توزیع معماری فناوری •خروجی:–

مسRتند فناوری سRازمانی و ارائRه ها و برگزاری •بر بازنگری و سازمان نمایندگان بRا جلسRات استفاده نظرات بازخورد اسRاس بر هRا پلتفرم

کنندگان )کاربران(



فاز برنامه پیاده سازی

هدف : •تدوین نحوه پیاده سازی معماری ها–ورودی ها :•

مدل حرفه –وضعیت سیستم و فناوری موجود– سه نقشه معماری داده ، سیستم و فناوری–



فاز برنامه پیاده سازی )ادامه(

گام ها:•تعیین توالی و گزینش سیستم ها –تخمین منابع و زمان –تعیین سود و زیان برنامه –تعیین عوامل موفقیت و پیشنهادها –




تعیین توالی و گزینش سیستم ها •خروجی : –

جدول سیستم ها •توالی اولویت بندی شده سیستمها •ترتیب پیاده سازی •




تخمین منابع و زمان •خروجی : –

تعیین منابع مورد نیاز •زمانبندی تهیه •




تعیین سود و زیان برنامه •خروجی : –

تحلیل هزینه و سود برنامه •خالصه سودها و منافع•




تعیین عوامل موفقیت و پیشنهادات •خروجی :–

ارائه نسخه اولیه عوامل موفقیت و •راهبردهای پیاده سازی و توصیه های

تصمیم گیری تعیین نیازهای آموزشی •زمانبندی برنامه انتقال•



منابع

• Steven, H. Spewak, “Enterprise Architecture Planning”• Jaap Schekkerman-How to Survive in the Jungle of Enterprise Architecture

Frameworksپایان نامه کارشناسی ارشد »تدوین متدولوژی برنامه ریزی معماری •

(1386سازمانی« امیر رضا مهجوریان )دانشگاه شهید بهشتی سال پایگاه وب پروژه مطالعه معماری دانشکده مهندسی کامپیوتر دانشگاه •

(http://ce.sharif.irشریف ) و مطالعه EAP مقاله بررسی چارچوب معماری سازمانی با متدولوژی •

موردی چارچوب زکمن علیرضا فاتحی مرج و همکاران )دانشگاه آزاد (1390اسالمی واحد گناباد سال

ارزیابی معماری سازمانی شرکت ملی نفت ایران از دیدگاه کارشناسان •منابع انسانی )اکبر قدردان، علی داوری، سعید شهبازمرادی( ماهنامه

91 – مرداد 92اکتشاف و تولید شماره ?http://www.pardazeshsystem.ir/NewsDetail.aspx)وب سایت شرکت پردازش سیستم •

itemid=35)http://www.zachman.blogfa.com/cat-4.aspxوبالگ زکمن، •

http://ce.sharif.ir/

http://ce.sharif.ir/

پرسش و پاسخ

VاVمVش VهVجVوVت VزVاسVپVاVسVگVزVاVرVیVم

eap - enterprise architecutre planning

Business