ekonomİk gÖrÜnÜm - karacadag...sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı)...

Adem AKGÜL

EKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU

Sayı: 55, Ocak 2015

Bu Rapor Karacadağ Kalkınma Ajansı tarafından, Türkiye ve TRC2 (Diyarbakır, Şanlıurfa) Bölgesi güncel ekonomik gelişmelerinin bölge aktörlerince takip edilebilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Her hakkı saklıdır.©

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

İÇİNDEKİLER

3

TÜRKİYE Endeksler Sayfa

Tüketici Fiyatları Endeksi 6 Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi 8 Sanayi Üretim Endeksi 10 Sanayi Ciro Endeksi 14 Finansal Yatırım Araçlarının Reel Getiri Oranları 17 Sektörel Güven Endeksleri 20 Tüketici Güven Endeksi 22 Dış Ticaret Endeksleri 25

İstatistikler Hanehalkı İşgücü İstatistikleri 28 İhracat 31

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

İÇİNDEKİLER

4

TRC2 Bölgesi Endeksler Sayfa

Tüketici Fiyatları Endeksi 36 İstatistikler

Diyarbakır İhracatı 38 Şanlıurfa İhracatı 39 Kurulan ve Kapanan Şirket İstatistikleri 40

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

5

TÜRKİYE

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %0,44 düştü.

TÜFE’de (2003=100) 2014 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre %0,44 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre %8,17, bir önceki yılın aynı ayına göre %8,17 ve on iki aylık ortalamalara göre %8,85 artış gerçekleşti.

Aylık en yüksek artış %0,79 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda gerçekleşti.

Ana harcama grupları itibariyle 2014 yılı Aralık ayında endekste yer alan gruplardan lokanta ve otellerde %0,51, konutta %0,13, sağlıkta %0,13, ev eşyasında %0,12 artış gerçekleşti.

Aylık en fazla düşüş gösteren grup %3,71 ile giyim ve ayakkabı oldu.

Ana harcama grupları itibariyle 2014 yılı Aralık ayında endekste yer alan gruplardan ulaştırmada %1,78, haberleşmede %0,11, alkollü içecekler ve tütünde %0,01, eğlence ve kültürde %0,01 düşüş gerçekleşti.

Yıllık en fazla artış %13,98 ile lokanta ve oteller grubunda oldu.

TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre gıda ve alkolsüz içecekler (%12,73), çeşitli mal ve hizmetler (%9,68), sağlık (%8,62), giyim ve ayakkabı (%8,43) artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.

TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ – ARALIK, 2014

Kaynak: TÜİK, 2014a. 6

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U


7

7,75 7,89 8,39

9,38 9,66

9,16 9,32 9,54

8,86 8,96 9,15

8,17

0,00

2,00

4,00

6,00

8,00

10,00

12,00 O

cak

Şub

at

Mar

t

Nis

an

May

ıs

Haz

iran

Tem

mu

z

Ağu

sto

s

Eylü

l

Ekim

Kas

ım

Ara

lık

%

TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ

2011

2012

2013

2014

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U Yurt içi üretici fiyat endeksi aylık %0,76 düştü.

Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2014 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre %0,76 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre %6,36 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre %6,36 artış ve on iki aylık ortalamalara göre %10,25 artış gösterdi.

Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %1,55 düşüş, imalat sanayi sektöründe %0,52 düşüş, elektrik ve gaz sektöründe %2,92 düşüş ve su sektöründe %0,17 artış olarak gerçekleşti.

En yüksek aylık artış deri ve ilgili ürünlerde gerçekleşti.

Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler; deri ve ilgili ürünler (%2,40), diğer ulaşım araçları (%2,39), diğer mamul eşyalar (%2,37) alt sektörleridir. Buna karşılık kok ve rafine petrol ürünleri (%-14,89), ham petrol ve doğal gaz (%-8,65) ve elektrik, gaz üretim ve dağıtımı (%-2,92) bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler oldu.

Ana sanayi gruplarında en yüksek artış dayanıklı tüketim malında gerçekleşti.

Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2014 yılı Aralık ayında en yüksek aylık artış dayanıklı tüketim mallarında ve en yüksek yıllık artış dayanıksız tüketim mallarında gerçekleşti.

YURT İÇİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ – ARALIK, 2014

Kaynak: TÜİK, 2014b. 8

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

YURT İÇİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ – ARALIK, 2014

9

10,72

12,4 12,31 12,98

11,28

9,75 9,46 9,88 9,84 10,1

8,36

6,36

0,00

2,00

4,00

6,00

8,00

10,00

12,00

14,00

16,00

Oca

k

Şub

at

Mar

t

Nis

an

May

ıs

Haz

iran

Tem

mu

z

Ağu

sto

s

Eylü

l

Ekim

Kas

ım

Ara

lık

%

YURT İÇİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ

2011

2012

2013

2014

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ – KASIM, 2014

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki aya göre %0,1 düştü.

Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde; 2014 yılı

Kasım ayında bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü

endeksi %0,8 artarken, imalat sanayi sektörü endeksi %0,3 azaldı, elektrik,

gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise %0,5

arttı.

Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %0,7 arttı.

Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde; 2014 yılı

Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre madencilik ve taşocakçılığı

sektörü endeksi %6,3 artarken, imalat sanayi sektörü endeksi %0,2 azaldı,

elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise

%5,0 arttı.

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış ana sanayi gruplarında en yüksek düşüş dayanıklı tüketim malı imalatında gerçekleşti.

Ana sanayi grupları (MIGs) sınıflamasına göre, 2014 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre en yüksek düşüş %2,0 ile dayanıklı tüketim malı imalatında gerçekleşti.

Kaynak: TÜİK, 2014c. 10

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U


Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayiinde en yüksek

düşüş diğer ulaşım araçlarının imalatında gerçekleşti. İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2014 yılı Kasım ayında bir

önceki aya göre en yüksek düşüş %21,9 ile diğer ulaşım araçlarının imalatında gerçekleşti. Bu azalışı, %7,6 ile temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı ve %6,3 ile mobilya imalatı takip etti.

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayiinde en yüksek artış kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılmasında gerçekleşti. İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2014 yılı Kasım ayında bir

önceki aya göre en yüksek artış %10,1 ile kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılmasında gerçekleşti. Bu artışı, %4,0 ile makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı ve %3,6 ile fabrikasyon metal ürünleri imalatı takip

etti.


KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

Kaynak: TÜİK, 2014c.

Arındırılmamış Takvim Etkisinden

Arındırılmış

Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış

SEKTÖR Endeks Endeks Yıllık Değişim

(%) Endeks Aylık Değişim

Toplam Sanayi 125,5

125,7

0,7 120,4 -0,1

Madencilik ve Taşocakçılığı

117,8 116,3 6,3 111,7 0,8

İmalat Sanayi 127,3 126,7 -0,2 121,1 -0,3

Elektrik, Gaz, Buhar ve İklimlendirme Ürt. ve Dağıtımı

116,9 115,7 5,0 120,3 0,5

12


KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U



KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış toplam sanayi ciro endeksi bir önceki aya göre %1,2 arttı.

Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde; 2014 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %0,2, imalat sanayi sektörü endeksi ise %1,1 arttı.

Takvim etkisinden arındırılmış toplam sanayi ciro endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %5,4 arttı.

Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde; 2014 yılı Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %1,6 azalırken, imalat sanayi sektörü endeksi %5,6 arttı.

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış ana sanayi gruplarında en yüksek artış sermaye malı imalatında gerçekleşti.

Ana sanayi grupları (MIGs) sınıflamasına göre, 2014 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre en yüksek artış %3,6 ile sermaye malı imalatında gerçekleşti.

SANAYİ CİRO ENDEKSİ - KASIM, 2014

Kaynak: TÜİK, 2014d. 14

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U


15

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi ciro endeksinde en yüksek artış kayıtlı medyanın basılması ve çoğatılmasında gerçekleşti.

İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2014 yılı Kasım ayında bir önceki

aya göre en yüksek artış %8,0 ile kayıtlı medyanın basılması ve

çoğatılmasında gerçekleşti. Bu artışı %4,1 ile ağaç, ağaç ürünleri ve mantar

ürünleri imalatı (mobilya hariç) ve %2,7 ile diğer metalik olmayan mineral

ürünlerin imalatı takip etti.

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi ciro endeksinde en yüksek düşüş kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünlerinde gerçekleşti.

İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2014 yılı Kasım ayında bir önceki

aya göre en yüksek düşüş %5,6 ile kok kömürü ve rafine edilmiş petrol

ürünleri imalatında gerçekleşti. Bu düşüşü %5,3 ile temel eczacılık

ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı ve %4,3 ile mobilya

imalatı takip etti.

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

Kaynak: TÜİK, 2014d. 16


KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

Aylık en yüksek reel getiri külçe altında gerçekleşti.

En yüksek aylık reel getiri, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde %5,16, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde ise %4,82 oranlarıyla külçe altında gerçekleşti.

Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından Borsa İstanbul (BIST) 100 Endeksi %4,56, Amerikan Doları %3,42, Euro %2,16, Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) %1,34 ve mevduat faizi %1,18 oranında reel getiri sağladı. TÜFE ile indirgendiğinde ise BIST 100 Endeksi %4,23, Amerikan Doları %3,08, Euro %1,83, Devlet İç Borçlanma Senetleri %1,01 ve mevduat faizi %0,85 oranında reel getiri sağladı.

BIST 100 Endeksi üç aylık değerlendirmede; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %8,34, TÜFE ile indirgendiğinde ise %5,73 oranıyla yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı olurken, Euro Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %0,11, TÜFE ile indirgendiğinde ise %2,52 oranında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu.

Altı aylık değerlendirmeye göre Amerikan Doları; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %7,03, TÜFE ile indirgendiğinde ise %5,82 oranında yatırımcısına en yüksek kazancı sağladı. Aynı dönemde Euro, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %2,99, TÜFE ile indirgendiğinde ise %4,08 oranında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu.

FİNANSAL YATIRIM ARAÇLARININ REEL GETİRİ ORANLARI – ARALIK, 2014

Kaynak: TÜİK, 2014e. 17

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

Yıllık değerlendirmede en yüksek reel getiri BIST 100 Endeksi’nde gerçekleşti.

Finansal yatırım araçları yıllık olarak değerlendirildiğinde BIST 100 Endeksi; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %11,68, TÜFE ile indirgendiğinde ise %9,81 oranında yatırımcısına en fazla reel getiriyi sağladı. Diğer taraftan, Euro Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %6,04, TÜFE ile indirgendiğinde ise %7,61 oranında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu.



KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U



KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi %2,1 arttı.

Aralık ayında 98,4 olan hizmet sektörü güven endeksi, Ocak ayında 100,4 değerine yükseldi. Hizmet sektörü güven endeksindeki artış; son üç aylık dönemdeki iş durumunun iyileştiğini ve son üç aylık dönemdeki hizmetlere olan talebin arttığını değerlendiren ve gelecek üç aylık dönemde hizmetlere olan talebin artacağını bekleyen girişim yöneticisi sayısının artmasından kaynaklandı. Hizmet sektöründe bir önceki aya göre; iş durumu endeksi %3,5, hizmetlere olan talep endeksi %3 ve hizmetlere olan talep beklentisi endeksi %0,2 arttı.

Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi %2,7 azaldı.

Aralık ayında 107,2 olan perakende ticaret sektörü güven endeksi, Ocak ayında 104,2 değerine düştü. Perakende ticaret sektörü güven endeksindeki azalış; mevcut mal stok seviyesinin mevsim normallerinin altında olduğunu değerlendiren ve gelecek üç aylık dönemde iş hacmi-satışların artacağını bekleyen girişim yöneticisi sayısının azalmasından kaynaklandı. Son üç aylık dönemdeki iş hacmi-satışların arttığını değerlendiren girişim yöneticisi sayısı ise arttı. Perakende ticaret sektöründe bir önceki aya göre; mevcut mal stok seviyesi endeksi %2,2 ve iş hacmi-satışlar beklentisi endeksi %5,9 azalırken, iş hacmi-satışlar endeksi %0,4 arttı.

Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi %1 azaldı.

Bir önceki ayda; 83,2 olan inşaat sektörü güven endeksi, Ocak ayında 82,4 değerine düştü. İnşaat sektörü güven endeksindeki azalış; gelecek üç aylık dönemde toplam çalışan sayısında artış bekleyen girişim yöneticisi sayısının azalmasından kaynaklandı. Alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyinin mevsim normallerinin üzerinde olduğunu değerlendiren girişim yöneticisi sayısı ise arttı. İnşaat sektöründe bir önceki aya göre; toplam çalışan sayısı beklentisi endeksi %2,7 azalırken, alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi endeksi %1,7 arttı.

SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ - OCAK, 2015

Kaynak: TÜİK, 2014f. 20

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

Kaynak: TÜİK, 2014f. 21

SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ - OCAK, 2015

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

Tüketici güven endeksi aynı düzeyde kaldı.

Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi, Ocak ayında bir önceki aya göre %0,1 oranında azaldı; Aralık ayında 67,75 olan endeks Ocak ayında 67,71 oldu.

Hanenin maddi durum beklentisi %1,1 azaldı.

Hanenin maddi durum beklentisi endeksi bir önceki aya göre %1,1 oranında azaldı. Aralık ayında 88,84 olan endeks değeri Ocak ayında 87,84 oldu. Bu düşüş, gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durumunun daha iyi olacağını bekleyenlerin oranının azalmasından kaynaklandı.

Genel ekonomik durum beklentisi %0,3 azaldı.

Aralık ayında 91,80 olan genel ekonomik durum beklentisi endeksi %0,3 oranında azalarak, Ocak ayında 91,49 oldu. Bu düşüş, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durumun daha iyi olacağı yönünde beklentisi olan tüketicilerin sayısının bir önceki aya göre azaldığını göstermektedir.

Kaynak: TÜİK, 2014g. 22

TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSLERİ - OCAK, 2015

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

İşsiz sayısı beklentisi %0,7 arttı.

İşsiz sayısı beklentisi endeksi bir önceki aya göre %0,7 oranında artarak, Ocak ayında 67,81 değerine yükseldi. Bu artış, gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısında artış bekleyenlerin oranındaki azalmadan kaynaklandı.

Tasarruf etme ihtimali %2,9 arttı.

Tasarruf etme ihtimali endeksi %2,9 oranında arttı. Aralık ayında 23,02 olan endeks, Ocak ayında 23,69 değerine yükseldi. Bu artış, tüketicilerin gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimallerinin bir önceki aya göre arttığını göstermektedir.



KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U



KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

İhracat birim değer endeksi %3,1 azaldı.

İhracat birim değer endeksi Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %3,1 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, “gıda, içecek ve tütün”de %6,7, “ham maddelerde (yakıt hariç)” %1,6 artarken, “yakıtlar”da %18,2 ve “imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi”nde %3,9 azaldı.

İthalat birim değer endeksi %5,3 azaldı.

İthalat birim değer endeksi Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %5,3 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, “gıda, içecek ve tütün”de %2,1, “ham maddelerde (yakıt hariç)” %4,9, “yakıtlar”da %12,9 ve “imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi”nde %1,7 azaldı.

İhracat miktar endeksi %4,6 azaldı.

İhracat miktar endeksi Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %4,6 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre “gıda, içecek ve tütün”de %6,1, “ham maddelerde (yakıt hariç)” %18,6 ve “imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi”nde %4,5 azalırken, “yakıtlar”da %28,2 arttı.

İthalat miktar endeksi %5,8 arttı.

İthalat miktar endeksi Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %5,8 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, “gıda, içecek ve tütün”de %15,2, “ham maddelerde (yakıt hariç)” %6,7 ve “yakıtlar”da %7,6 artarken, “imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi”nde % 4,6 azaldı.

DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – KASIM, 2014

Kaynak: TÜİK, 2014h. 25

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi %3,1 azaldı.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2014 Ekim ayında 133,5 olan ihracat miktar endeksi %3,1 azalarak, 2014 Kasım ayında 129,4 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2013 Kasım ayında 134,1 olan ihracat miktar endeksi %0,8 azalarak, 2014 Kasım ayında 132,9 oldu.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ithalat miktar endeksi %9,9 arttı.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2014 Ekim ayında 124,2 olan ithalat miktar endeksi %9,9 artarak, 2014 Kasım ayında 136,5 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2013 Kasım ayında 126,3 olan ithalat miktar endeksi %10 artarak, 2014 Kasım ayında 138,9 oldu.

Dış ticaret haddi 2014 yılı Kasım ayında 101,1 olarak gerçekleşti.

İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve 2013 yılı Kasım ayında 98,8 olan dış ticaret haddi, 2014 yılı Kasım ayında 101,1 oldu.



KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U



KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U İşsizlik oranı %10,4 seviyesinde gerçekleşti .

Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2014 yılı Ekim döneminde 3 milyon 43 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise %10,4 seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı erkeklerde %9,1 kadınlarda ise %13,3 oldu. Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik oranı %12,5 olarak tahmin edildi. 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı %19,7 iken, 15-64 yaş grubunda bu oran %10,6 olarak gerçekleşti.

İstihdam oranı %45,7 oldu.

Ekim 2014 döneminde 15 ve daha yukarı yaştaki istihdam edilenlerin sayısı, 26 milyon 138 bin kişi, istihdam oranı ise %45,7 oldu. Bu oran erkeklerde %65, kadınlarda ise %26,8 olarak gerçekleşti. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 5 milyon 404 bin kişi, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı ise 20 milyon 734 bin kişi olarak gerçekleşti. İstihdam edilenlerin %20,7’si tarım, %20,5’i sanayi, %7,7’si inşaat, %51,2’si ise hizmetler sektöründe yer aldı.

İşgücüne katılma oranı %51 olarak gerçekleşti.

• İşgücü nüfusu 2014 yılı Ekim döneminde 29 milyon 181 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise %51 olarak gerçekleşti. İşgücüne katılma oranı erkeklerde %71,5 kadınlarda ise %30,9 oldu.

HANEHALKI İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ - EKİM, 2014

Kaynak: TÜİK, 2014ı. 28

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

Kayıt dışı çalışanların oranı %35 olarak gerçekleşti .

Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı 2014 yılı Ekim döneminde %35 olarak gerçekleşti. Bu oran tarım sektöründe %82,9 iken, tarım dışı sektörlerde %22,5 oldu.

Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam ve işsiz sayısı arttı .

Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam sayısı bir önceki döneme göre 132 bin kişi artarak 26 milyon 58 bin kişi olarak gerçekleşti. İstihdam oranı ise 0,2 puanlık artış ile %45,5 oldu.

Mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlerin sayısında 2014 yılı Ekim döneminde, bir önceki döneme göre 9 bin kişilik artış gerçekleşti. İşsizlik oranı ise değişim göstermeyerek %10,6 oldu.

Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne katılma oranı bir önceki döneme göre 0,2 puanlık artış ile %50,9 olarak gerçekleşti. Ekonomik faaliyete göre istihdam edilenlerde en fazla artış 69 bin kişi ile hizmet sektöründe gerçekleşti.

Kaynak: TÜİK, 2014ı. 29


KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

30


13

.98

2

13

.91

9

14

.91

3

15

.51

6

15

.58

8

16

.17

8

16

.02

3

16

.91

1

18

.72

4

18

.72

4

18

.62

1

20

.73

4

21

.14

7

19

.63

2

20

.06

7

20

.42

3

21

.18

9

21

.19

4

21

.27

7

22

.59

4

24

.82

1

27

.33

9

25

.64

8

26

.13

8

10

,5

10

,8

10

,6

10

,2

10

,3 11

14

11

,9

9,2

9,2

9,2

10

,4

0

2

4

6

8

10

12

14

16

-

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Ekim 2014 Ekim

Mevsim Etkilerinden Arındırılmış İstihdam ve İşsizlik Oranı %

Tarım Dışı İstihdam Toplam İstihdam İşsizlik Oranı

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

İHRACAT (BİN $)–ARALIK, 2014

31

0

2.000.000

4.000.000

6.000.000

8.000.000

10.000.000

12.000.000

14.000.000

16.000.000

2012

2013

2014

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

Kaynak: TİM,2014a.

ÜLKE İHRACAT PAY, % 1 ALMANYA 1.137.632 9,82

2 IRAK 1.085.082 7,05

3 BİRLEŞİK KRALLIK 756.943 6,38

4 İTALYA 587.964 4,64

5 FRANSA 572.025 4,26

6 BİRLEŞİK DEVLETLER 714.673 4,14

7 RUSYA FEDERASYONU 476.543 4,00

8 İSPANYA 392.708 3,14

9 İRAN (İSLAM CUM.) 520.187 2,65

10 HOLLANDA 292.118 2,24

11 MISIR 300.537 2,19

12 BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ 287.193 2,13

13 ROMANYA 216.515 2,00

14 SUUDİ ARABİSTAN 310.328 2,00

15 İSRAİL 243.072 1,93

16 BELÇİKA 227.592 1,93

17 AZERBAYCAN-NAHÇİVAN 308.439 1,91

18 ÇİN HALK CUMHURİYETİ 225.184 1,88

19 POLONYA 184.920 1,59

20 TÜRKMENİSTAN 182.092 1,47

İlk 20 Ülke Toplam 9.021.748 67,38

Genel Toplam 13.136.763 100,00

İHRACATIMIZDA İLK 20 ÜLKE, (Bin $)

32

İHRACAT - ARALIK, 2014

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

İHRACAT - ARALIK, 2014 (Bin $)

Kaynak: TİM,2014a.

SEKTÖRLER 2013 2014

I. TARIM 2.200.338 2.312.276

A. BİTKİSEL ÜRÜNLER 1.575.286 1.693.194

Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mam. 672.113 652.885

Yaş Meyve ve Sebze 363.329 338.706

Meyve Sebze Mamulleri 119.837 118.682

Kuru Meyve ve Mamulleri 130.314 135.547

Fındık ve Mamulleri 166.245 321.435

Zeytin ve Zeytinyağı 26.880 24.376

Tütün ve Mamulleri 89.628 94.615

Süs Bitkileri 6.940 6.948

B. HAYVANSAL ÜRÜNLER 185.163 207.956

C. AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ 439.890 411.125

33

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

SEKTÖRLER 2013 2014

II. SANAYİ 10.378.459 10.456.824

A. TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜNLER 1.085.086 1.037.118

Tekstil ve Hammaddeleri 661.634 674.119

Deri ve Deri Mamulleri 220.909 147.908

Halı 202.543 215.091

B. KİMYEVİ MADDELER VE MAM. 1.598.616 1.429.709

C. SANAYİ MAMULLERİ 7.694.757 7.989.998

Hazırgiyim ve Konfeksiyon 1.421.633 1.372.215

Otomotiv Endüstrisi 1.764.315 1.789.927

Gemi ve Yat 95.673 164.063

Elektrik Elektronik ve Hizmet 1.113.465 1.147.586

Makine ve Aksamları 570.617 556.415

Demir ve Demir Dışı Metaller 572.363 587.852

Çelik 1.187.128 1.187.018

Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri 247.834 253.543

Mücevher 189.189 390.234

Savunma ve Havacılık Sanayii 163.410 175.132

İklimlendirme Sanayii 360.665 357.913

Diğer Sanayi Ürünleri 8.464 8.102

III. MADENCİLİK 420.132 367.663

T O P L A M 12.998.929 13.136.763 Kaynak: TİM,2014a. 34

İHRACAT - ARALIK, 2014 (Bin $)

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

TRC2 BÖLGESİ (ŞANLIURFA-DİYARBAKIR)

35

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

Aylık en yüksek artış %0,46 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt)’de oldu.

İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) Düzey 2’de bulunan 26 bölge

içinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış %9,11 ile TRC2

(Şanlıurfa, Diyarbakır) bölgesinde, on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış %9,55 ile TR22 (Balıkesir,

Çanakkale) ve TR31 (İzmir) bölgelerinde gerçekleşti.



KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

İstatistiki bölge Bir önceki aya göre

değişim oranı

Bir önceki yılın Aralık ayına göre

değişim oranı

Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim

oranı

On iki aylık ortalamalara göre

değişim oranı

TÜRKİYE -0,44 8,17 8,17 8,85

TRC2 Bölgesi

-0,19 9,11 9,11 8,80

İstatistiki Bölgelere Göre Tüketici Fiyatları Endeksi ve Değişim Oranı (%) (2003=100)



KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

Kaynak: TİM,2014b.

Sektörler 2013 2014 Ağaç Mamülleri ve Orman Ürünleri 134 432

ÇELİK 423 343

ÇİMENTO CAM SERAMİK VE TOPRAK ÜRÜNLERİ 512 451

Değerli Maden ve Mücevherat 0 0

Demir ve Demir Dışı Metaller 203 2.852

Deri ve Deri Mamulleri 1 0

Diğer Sanayi Ürünleri 33 37

Elektrik - Elektronik 2.372 1.071

Fındık ve Mamulleri 0 0

GEMİ VE YAT 0 0

Halı 312 401

Hazırgiyim ve Konfeksiyon 94 103

Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri 5.359 3.905

İKLİMLENDİRME SANAYİİ 460 182

Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 1.309 1.758

Kuru Meyve ve Mamulleri 0 0

Maden ve Metaller 12.299 6.842

Makine ve Aksamları 95 62

Meyve Sebze Mamulleri 0 0

SAVUNMA VE HAVACILIK SANAYİİ 82 0

SU ÜRÜNLERİ VE HAYVANCILIK MAMULLERİ 97 134

Süs Bitkileri ve Mamulleri 0 0

Taşıt Araçları ve Yan Sanayi 43 338

Tekstil ve Hammaddeleri 806 422

Yaş Meyve ve Sebze 0 125

Zeytin ve Zeytinyağı 128 252

Toplam 24.760 19.712

DİYARBAKIR İHRACATI – ARALIK, 2014 (Bin $)

38

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

Kaynak: TİM,2014b. 39

ŞANLIURFA İHRACATI – ARALIK, 2014 (Bin $)

Sektörler 2013 2014 Ağaç Mamülleri ve Orman Ürünleri 9.739 12.034

ÇELİK 2.144 942

ÇİMENTO CAM SERAMİK VE TOPRAK ÜRÜNLERİ 1.700 2.207

Değerli Maden ve Mücevherat 582 0

Demir ve Demir Dışı Metaller 642 498

Deri ve Deri Mamulleri 0 166

Diğer Sanayi Ürünleri 0 53

Elektrik - Elektronik 1.975 2.091

GEMİ VE YAT 0 2

Halı 194 0

Hazırgiyim ve Konfeksiyon 773 64

Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri 316 1.183

İKLİMLENDİRME SANAYİİ 1.938 449

Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 1.727 850

Kuru Meyve ve Mamulleri 13 0

Maden ve Metaller 79 0

Makine ve Aksamları 606 811

Meyve Sebze Mamulleri 149 5

SAVUNMA VE HAVACILIK SANAYİİ 9 0

SU ÜRÜNLERİ VE HAYVANCILIK MAMULLERİ 38 0

Süs Bitkileri ve Mamulleri 0 0

Taşıt Araçları ve Yan Sanayi 2.336 1.418

Tekstil ve Hammaddeleri 362 1.105

Yaş Meyve ve Sebze 2.381 1.047

Toplam 27.703 24.926

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U 2014 ARALIK (BİR AYLIK) 2013 ARALIK (BİR AYLIK)

KURULAN TASFİYE KAPANAN KURULAN TASFİYE KAPANAN

ŞİR

KET

KOO

P.

GER

. KİŞ

İ Tİ

C. İ

ŞL.

ŞİR

KET

KOO

P.

ŞİR

KET

KOO

P.

GER

. KİŞ

İ Tİ

C. İ

ŞL.

ŞİR

KET

KOO

P.

GER

. KİŞ

İ Tİ

C. İ

ŞL.

ŞİR

KET

KOO

P.

ŞİR

KET

KOO

P.

GER

. KİŞ

İ Tİ

C. İ

ŞL.

DİYARBAKIR 67 0 49 7 0 10 2 20 58 0 29 10 1 2 0 2

ŞANLIURFA 80 0 39 5 3 7 0 14 72 3 51 3 0 5 0 1

TÜRKİYE 5.315 71 5.659 1.136 86 2.314 247 4.238 4.295 56 6.617 2.330 135 2.400 210 2.007

KURULAN ve KAPANAN ŞİRKET İSTATİSTİKLERİ - ARALIK, 2014

Kaynak: TOBB,2014. 40

KA

RA

CA

DAĞ

K

AL

KIN

MA

A

JAN

SI

OC

AK

201

5 –

SA

YI

55

E

KO

NO

MİK

GÖ

RÜ

NÜ

M R

AP

OR

U

• TÜİK (2014a). “Tüketici Fiyat Endeksi”, Aralık 2014, Sayı: 18527, 05 Ocak 2015

• TÜİK (2014b). “Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi”, Aralık 2014, Sayı: 18648, 05 Ocak 2015

• TÜİK (2014c). “Sanayi Üretim Endeksi”, Kasım 2014, Sayı: 18791, 08 Ocak 2015

• TÜİK (2014d). “Sanayi Ciro Endeksi”, Kasım 2014, Sayı: 18815, 13 Ocak 2015

• TÜİK (2014e). “Finansal Yatırım Araçlarının Reel Getiri Oranları”, Aralık 2014, Sayı: 18539, 09 Ocak 2015

• TÜİK (2014f). “Sektörel Güven Endeksleri”, Ocak 2015, Sayı: 18827, 26 Ocak 2015

• TÜİK (2014g). “Tüketici Güven Endeksi”, Ocak 2015, Sayı: 18839, 22 Ocak 2015

• TÜİK (2014h). “Dış Ticaret Endeksleri”, Kasım 2014, Sayı: 18563, 14 Ocak 2015

• TÜİK (2014ı). “Hanehalkı İşgücü İstatistikleri”, Ekim 2014, Sayı: 18632, 15 Ocak 2015

• TİM (2014a). “Yıllık İhracat Rakamları”, http://www.tim.org.tr/tr/ihracat-ihracat-rakamlari-tablolar.html

• TİM (2014b). “İller Bazında Rakamlar”, http://www.tim.org.tr/tr/ihracat-ihracat-rakamlari-tablolar.html

• TOBB (2014). “Kurulan – Kapanan Şirket İstatistikleri”, http://www.tobb.org.tr/BilgiErisimMudurlugu/Sayfalar/KurulanKapananSirketistatistikleri.php

KAYNAKÇA

41

ekonomİk gÖrÜnÜm - karacadag...sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı)...

Documents