การแกไขปญหาจานวนบญชเงนฝากออมทรพยทวโชคทมยอดเงนคงเหลอตากวา 1,000 บาท ของประเภทลกคาเกษตรกร (รหสประเภท 0603) ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร

สาขาบางสะพาน ไมสามารถลดลงไดตามเปาหมายทมธนาคารกาหนด

ปยาภรณ กตสาร1 วรรณรพ บานชนวจตร2

บณฑตวทยาลย กลมวชาการเงน 1คณะบรหารธรกจ,มหาวทยาลยหอการคาไทย

Email: oilneung2527@gmail.com 2กลมวชาการเงน, คณะบรหารธรกจ,มหาวทยาลยหอการคาไทย

ถนนวภาวดรงสต เขตดนแดง กรงเทพฯ 10400 Email: dr.wanrapee@gmail.com

บทคดยอ

รายงานการศกษาอสระฉบบนเปนการศกษาการแกไขปญหาจานวนบญชเงนฝากออม

ทรพยทวโชค ทมยอดเงนคงเหลอตากวา 1,000 บาท ประเภทลกคาเกษตรกร (รหสประเภท 0603) ของธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร สาขาบางสะพาน ไมสามารถลดลงไดตามเปาหมายทมธนาคารกาหนด คอ ตองลดลงอยางนอยรอยละ 5 เมอเปรยบเทยบกบสนปบญชทผานมา ผศกษาจงไดทาการศกษาถงสถานการณทวไปขององคกร การวเคราะหสภาพแวดลอมภายในและภายนอก มการใชแบบสอบถามและการสมภาษณเชงลกเปนเครองมอเพอหาสาเหตและแนวทางการแกไขปญหา ผลการศกษาพบวา สาเหตของปญหาสวนใหญเกดจากปจจยภายนอกทธนาคารไมสามารถแกไขไดโดยตรง แตสามารถลดความรนแรงได เชน ความไมแนนอนของราคาสนคาเกษตร เกษตรกรขาดความรและวนยทางการเงน สาหรบปญหาทเกดจากการใหบรการของธนาคารเองนนกมเชนกน คอ การมต ATM ใหบรการไดอยางไมเพยงพอหรอเกดปญหาตดขดอยบอยครง ผศกษาจงไดกาหนดแนวทางในแกไขปญหาไว 2 แนวทาง 1.) พนกงานหนาเคานเตอรตรวจสอบยอดเงนคงเหลอของลกคาหากตากวา 1,000 บาท ใหเชญชวนใหลกคาออมเงนเพม 2.) จดอบรมความรการวางแผนทางการเงนใหกบกลมลกคาเกษตรกรแนะนาใหลกคารจกใชแอพพลเคชน ธ.ก.ส. A-Mobile แทนการทาธรกรรมทางการเงนผานทางต ATM หากดาเนนการตามแนวทางดงกลาว คาดวาจะสามารถชวยแกไขปญหาทเกดขนไดตามเปาหมายทธนาคารกาหนดและทาใหยอดเงนฝากออมทรพยทวโชคเพมขนอกดวย

คาสาคญ: เพมยอดเงนในบญชทวโชค ขนตา 1,000 บาท

Abstract

The purposes of this independent study were to find out the problem solving

of Lucky Fund Savings Accounts or “Taweechok Savings Accounts” with a balance

less than 1,000 baht in type of agricultural farmers (Code 0603) of Bank for

Agriculture and Agricultural Cooperatives (BAAC) in Bang Saphan Branch that

cannot reduce according to the bank's goal which must be reduced by at least 5

percent when compared to the end of the previous fiscal year. Data were collected and

analyzed using questionnaires and in-depth interviews to find causes and solutions.

Moreover, it was studied in the general situation of the organization including

analysis of internal and external environment. The study revealed that most problems

are caused by external factors that the bank cannot directly solve such as: uncertainty

in prices of agricultural products, lack of knowledge and financial discipline of

farmers, but can reduce the intensity. Another problem is the service of the bank. For

example, ATMs are often crash or not having enough. Based on the major findings, it

was recommended as follows: (1) when the bank counter staff found that the

customer's balance is less than 1,000 baht, need to invite customers to save more

money; (2) organize training about financial planning for agricultural farmers and

introduce customers to use the BAAC A-Mobile application in place of financial

transactions via ATM. If implementing as the recommendation, expected to be able to

help solve the problems, archive the bank’s goal, and also increase the deposit amount

in the Taweechok savings accounts.

Keywords: Minimum amount balance 1,000 bath in Taweechok. 1. บทนา

บญชเงนฝากออมทรพยทวโชคเปนบญชเงนฝากตนทนตา ปจจบนมอตราดอกเบยอยทรอยละ 0.70 ซงลกคาจะไดรบดอกเบยรอยละ 0.25 สวนทเหลอจดสรรเปนคาของรางวล ตลอดระยะเวลาทผานมาธนาคารพยายามเนนยาใหเปนผลตภณฑเงนฝากลาดบแรกทพนกงานจะตองนาเสนอใหกบลกคาทเขามาใชบรการ เนองจากมตนทนเงนทตากวาเงนฝากประเภทอน ประกอบกบลกคาประเภทเกษตรกร (รหสประเภท 0603) เปนกลมลกคาทธนาคารใหความสาคญเปนพเศษ

ธนาคารจงมนโยบายใหทกสาขาทวประเทศลดจานวนบญชเงนฝากออมทรพยทวโชคของลกคาเกษตรกร (รหสประเภท 0603) ทมยอดเงนคงเหลอตากวา 1,000 บาทตอบญช ซงธนาคารมเปาหมายใหลดลงอยางนอยรอยละ 5 เมอเปรยบเทยบกบสนปบญชทผานมา แตจากการเกบรวบรวมขอมลรายงานผลการดาเนนงานของธนาคาร ทจดสงมาใหสาขาทกเดอนตงแตเดอนกนยายน 2560 ถง มถนายน 2562 ทาใหทราบวา สาขาบางสะพานไมสามารถดาเนนงานเพอตอบสนองนโยบายและเปาหมายของธนาคารในเรองดง กลาวได โดยทเปาหมายของปบญช 2562 ตองการใหลดจานวน

บญชทวโชคทมยอดตากวา 1,000 บาท ของลกคาเกษตรกร (รหส 0603) จากจานวนบญชเดอนมนาคม 2562 ทมอย 1,613 บญช เหลออยางนอยแค 1,533 บญช ภายใน 31 มนาคม 2563 แตตลอดระยะเวลาตงแตเดอนเมษายน 2562 ถง มถนายน 2562 สาขาบางสะพานยงไมสามารถดาเนนงานใหเปนไปตามเปาหมายดงกลาวได หากยงไมรบดาเนนการหาแนวทางแกไข จะสงผลกระทบใหธนาคารมตนทนเงนฝากโดยรวมเพมสงขน ซงถอเปนตนทนทางการเงน สงผลกระทบคาใชจายตอรายไดเพมมากขน และทาใหธนาคารมกาไรสทธลดนอยลง ตามลาดบ

วตถประสงคของการศกษา เพอหาสาเหตททาใหจานวนบญชเงนฝากออมทรพยทวโชคทมยอดเงนคงเหลอตากวา

1,000 บาท ของประเภทลกคาเกษตรกร (รหสประเภท 0603) ธ.ก.ส. สาขาบางสะพานไมสามารถลดลงไดตามเปาหมายทธนาคารกาหนด พรอมทงหาแนวทางแกไขปญหาดงกลาว

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ใชเปนแนวทางในการดาเนนงานของธนาคารและพนกงานทเกยวของ เพอใหบรรล

เปาหมายตามทธนาคารกาหนดไว อกทงจานวนเงนฝากออมทรพยทวโชคมยอดเพมขน สงผลตอจานวนเงนฝากและตนทนเงนฝากโดยรวมของธนาคาร

2. แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ

ผศกษาไดคนควาเอกสารแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ เพอนามาปรบใชในการหาสาเหตและหาแนวทางแกไขปญหาดงกลาว ดงน

แนวคดและทฤษฎทเกยวของ (The Related Theory) 1. ทฤษฎผงกางปลา (Fishbone Diagram) Greedisgoods.com (https://greedisgoods.com, ตลาคม 13, 2561) ไดอธบายวา

แผนผงกางปลา คอ แผนผงสาหรบใชวเคราะหหาสาเหตของปญหา เปนการหาเหตและผลของปญหาทเกดขนอยางเปนขนตอน

Sirichai (http://perchai.wordpress.com, มถนายน 7, 2555) ไดอธบายวาแผนผง

กางปลาหรอเรยกเปนทางการวา แผนผงสาเหตและผล (Cause and Effect Diagram) แผนผง

สาเหตและผล เปนแผนผงทแสดงถงความสมพนธระหวางปญหา (Problem) กบสาเหตทงหมดท

เปนไปไดทอาจกอใหเกดปญหานน (Possible Cause)

2. ทฤษฎการวเคราะหสภาพแวดลอมภายในและภายนอก (SWOT Analysis)

วกพเดย สารานกรมเสร (http://th.wikipedia.org, มนาคม 6, 2558) ไดใหขอมลเกยวกบการวเคราะห SWOT ไววาคอ การวเคราะหสภาพแวดลอมและศกยภาพหรอการวเคราะหสภาวะแวดลอม เปนเครองมอในการประเมนสถานการณสาหรบองคกรหรอโครงการซงชวยผบรหารกาหนดจดแขงและจดออนจากสภาพแวดลอมภายใน โอกาสและอปสรรคจากสภาพแวดลอมภายนอก ตลอดจนผลกระทบทมศกยภาพจากปจจยเหลานตอการทางานขององคกร

Waranyu Suradech (www.ceoblog.co, ตลาคม16, 2560) ไดอธบายวา SWOT Analysis คอการวเคราะหสภาพขององคกร ณ ปจจบน เพอคนหาจดแขง จดดอย โอกาสและอปสรรค ทเกดขนกบทงภายในและภายนอกองคกร เพอนาไปวเคราะหและหาวธพฒนาหรอแกไขกบ

ปญหาทเปนอย ณ ปจจบน โดยสามารถแบงเปน 2 กลมยอย ๆ กคอ Internal origin: ปจจยภายใน

องคกร และ External origin: ปจจยภายนอกองคกร SWOT สามารถแบงออกเปน 4 ขอ ไดแก Strengths คอ จดแขงหรอขอไดเปรยบของเรา Weaknesses คอ จดออนหรอขอเสยเปรยบของเรา Opportunities คอ โอกาสทจะสามารถดาเนนการได Threats คอ ความเสยง, ภยคกคาม, ขอจากดหรออปสรรคตาง ๆ ทมตอการดาเนนการขององคกร

3. ทฤษฎการวเคราะห TOWS Matrix PITCHAYUT WANGSUKIT (www.tereb.in.th/erp/tows-matrix/ มนาคม 4,

2562) ไดอธบายเกยวกบ TOWS Matrix ไววามทมาจากคาวา SWOT ทกลบหว ซงเปนการนา จดแขง จดออน โอกาส และอปสรรคทไดจากกระบวนการวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกและภายใน

ขององคกร (SWOT Analysis) มาทาการจบคเขาดวยกน ซงเมอนามาใชวเคราะหแลวจะทาใหไดกลยทธการบรหารออกมา 4 รปแบบ ไดแก

กลยทธการบรหารเชงรก (SO Strategy) ได มาจากการประเมนสภาพแวดลอมทเปนจดแขงและโอกาส มากาหนดเปนกลยทธในเชงรก

กลยทธการบรหารเชงแกไข (WO Strategy) ได มาจากการประเมนสภาพแวดลอมทเปนจดออนและโอกาส มากาหนดเปนกลยทธคงตว (เชงแกไข)

กลยทธการบรหารเชงรบ (WT Strategy) ไดมาจากการประเมนสภาพแวดลอมทเปนจดออนและขอจากด มากาหนดเปนกลยทธคงตว (เชงรบ)

กลยทธการบรหารเชงปองกน (ST Strategy)ได มาจากการประเมนสภาพแวดลอมทเปนจดแขงและขอจากด มากาหนดเปนกลยทธปองกน

แนวคดและงานวจยทเกยวของ (The Related Research)

เวบไซตลงทนแมน (https://www.longtunman.com/, กนยายน 8, 2561) ไดเขยนบทความเรอง “สรปตนทนธนาคาร แบบเขาใจงายๆ” วา อตราสวนตางดอกเบยเงนก-เงนฝาก (Nominal Spread) คานวณมาจาก อตราดอกเบยเงนก ลบดวย อตราดอกเบยเงนฝาก ตนทนของธนาคารในการปลอยกมาจาก 3 สวนหลก คอ

สวนท 1 คอ ตนทนทางการเงน คดจาก คาใชจายดอกเบยของเงนทธนาคารรบมาปลอยก ซงกคอการฝากเงนของประชาชน การออกตราสารหน การกยมเงนจากตลาดเงนและสถาบนการเงน

อน รวมถงเงนทตองสงเขากองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน (FIDF) ในอตรารอยละ 0.46 และสถาบนคมครองเงนฝากอกรอยละ 0.01 ตอปของยอดเงนฝาก

สวนท 2 ของตนทนธนาคารคอ ตนทนความเสยงจากการใหสนเชอ ซงคดจาก เงนสารองท

ธนาคารกนไว (Provision) ในกรณทเกดหนเสย หารดวยสนเชอทงหมด โดยจานวน Provision สวน

หนงจะขนอยกบสถตหนเสย (NPLs) ในชวงทผานมา สวนท 3 ของตนทนธนาคาร กคอ ตนทนการดาเนนงาน เชน คาใชจายสาหรบพนกงาน

สาขา เครอขาย ATM รวมถงคาใชจายในการบรหารจดการเงนสด แตการคดสวนตางอตราดอกเบยแบบ Nominal Spread ทเอา อตราดอกเบยเงนก ลบดวย

อตราดอกเบยเงนฝาก อาจจะเปนการมองภาพจากเพยงมมเดยว ควรวดผลกาไรธนาคารจากสวนตาง

รายไดดอกเบยสทธ หรอ Net Interest Margin (NIM) ซงคานวณจาก (รายไดดอกเบยรวม - คาใชจายดอกเบย) / สนทรพยทงหมดทกอใหเกดดอกเบยเฉลย อตราดอกเบยเงนกทสงอาจเปนอปสรรคตอการลงทนทาธรกจและการพฒนาเศรษฐกจไทยในอนาคต ดงนน ระบบธนาคารในไทยจง

อาจจาเปนตองทาใหตนทนของตวเองลดตาลงและตวทจะมาชวยใหตนทนลดลงคอ “Big Data” หรอการเกบขอมลจานวนมหาศาลของลกคาจากชองทาง Digital Banking โดยเฉพาะ e-Payment

ธนาคารสามารถนาขอมลการคาและการชาระเงนของลกคาแตละกลมมาวเคราะหรายได พฤตกรรม และประเมนความเสยงการปลอยสนเชอ เมอธนาคารเขาใจพฤตกรรมลกคา กจะสามารถออกผลตภณฑทเพมแรงจงใจในการออมและการลงทน สรปแลว ในอนาคตเทคโนโลยจะชวยลดตนทนของธนาคาร และนาจะทาใหดอกเบยเงนกลดลงไดในทสด

สทธาทพย แทนวสทธ, อมรวรรณ รงกล และเสร แขงแอ (2558) ไดทาการศกษาเกยวกบแนวทางการเพมยอดเงนฝากออมทรพยทวโชค ของธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร สาขาวงสะพง จงหวดเลยซงมยอดเงนฝากออมทรพยทวโชคลดลงจากปบญช 2554 จนถงปบญช 2556 กวา 31.49 % ผศกษานาผลทไดและนาแนวคดเกยวกบการจงใจและการจดการสงจงใจมาจดทาเปนโครงการเพอเปนแนวทางในการเพมยอดเงนฝากออมทรพยทวโชคของ

ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร สาขาวงสะพง จงหวดเลย จานวน 3 โครงการ ไดแก โครงการทหนงสะสมแตมกบทวโชค โครงการทสองดดมความร และโครงการทสาม ทวโชคบอกตอ

ศรมา วทยา (2558) ไดทาการศกษาเกยวกบพฤตกรรมการออมและรปแบบการออมของลกคาธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร สาขาอาเภอทงหวา จงหวดสตล ผลการวจยพบวา สวนใหญเลอกทจะถอเงนสดไวในมอ เพอความคลองตวในการใชจายหากเกดเหตการณฉกเฉน และการออมกบสถาบนการเงนดวยการฝากเงนออมทรพย กมสดสวนสงเชนกน เนองจากมความคลองตวในการเบกถอน เหตผลในการออมของแตละบคคลโดยสวนใหญแลวจะออมเพอเปนหลกประกนใหครอบครวมากทสด ปจจยดานผลตอบแทนมผลตอการออมมากทสด ซงไดแกเงนฝากคมครองชวต การสงเสรมการตลาดของธนาคาร และอตราดอกเบย

3. วธการศกษา

ผศกษาไดกาหนดกระบวนการตาง ๆ ในการศกษาครงน ซงเกยวของกบวธการเกบขอมล เครองมอทใชในการศกษา และวธการวเคราะห โดยมรายละเอยดดงน

กลมตวอยาง คอ ลกคาเกษตรกร (รหสประเภท 0603) ของ ธ.ก.ส.สาขาบางสะพาน ทมยอดเงนในบญชเงนฝากออมทรพยทวโชคคงเหลอตากวา 1,000 บาท ซงจากขอมลลาสดในเดอนมถนายน 2562 มจานวน 1,730 บญช (ถาตงสมมตฐานให 1 คน ม 1 บญช)

จานวนกลมตวอยาง 1. การสารวจโดยการใหกลมตวอยางตอบแบบสอบถามทไดออกแบบไวแลวจะใชกลม

ตวอยาง 330 คน ซงไดมาจากสตรการคานวณขนาดกลมตวอยางของทาโรยามาเน คอ n = N ÷ (1 + Ne

2) (https://greedisgoods.com, ธนวาคม 10, 2560)

ถาการศกษาครงนผศกษากาหนดคาความคลาดเคลอนเทากบ 0.05 ขนาดของกลมตวอยางคานวณจากการแทนคาในสตรขางตนจะได 1,730 ÷ [1 + (1,730×0.052)] = 324.88

2. การสมภาษณเชงลก จานวนกลมตวอยางทใหสมภาษณผศกษากาหนดไวท 30 คนซงผศกษาจะเกบขอมลจากผใหสมภาษณจนกระทงไดขอมลอมตวโดยทาการสมภาษณเจาะลกกบกลมเปาหมายโดยตรงมเกณฑแบงผใหสมภาษณออกเปน 2 กลม คอ กลมทมรายการเคลอนไหวทางบญชสมภาษณจานวน 15 คน กบกลมทไมมรายการเคลอนไหวทางบญชอก 15 คน โดยใชขอมลตงแตวนท 1 เมษายน 2562 (เรมตนปบญช 2562 ของ ธ.ก.ส.) จนถงวนท 30 มถนายน 2562 (ขอมลเดอนสดทายในการศกษาครงน)

วธสมตวอยาง ใชการสมตวอยางโดยใชความนาจะเปน ซงถอเปนการสมตวอยางโดยสามารถกาหนดโอกาสทหนวยตวอยางแตละหนวยถกเลอก ผศกษาไดเลอกใช 2 แบบ เพอใหเหมาะสมกบเครองมอทใชในการศกษา คอ

1.การสมตวอยางแบบงาย ใชกบกลมตวอยางทตอบแบบสอบถาม 2.การสมตวอยางแบบชนภม ใชกบกลมตวอยางทใหสมภาษณเชงลก เมอแบงผให

สมภาษณออกเปนกลม ๆ แลว จะทาการสมอยางงายในแตละกลมตามสดสวนทไดกาหนดไว เครองมอทใชในการศกษา เครองมอทใชในการศกษาน ม 2 อยาง คอ แบบสอบถามและการสมภาษณเชงลกตาม

หวขอหรอประเดนทเตรยมไว การเกบรวบรวมขอมล 1. การสมภาษณรายบคคล เพราะเปนวธตดตอทใหผลประสทธภาพสงสด โดยมสถานทท

ใชสมภาษณทงภายในและภายนอกสานกงาน ซงบางรายอาจมการนดหมายไวลวงหนา 2. การสมภาษณทางโทรศพท เนองจากเปนวธทดทสดในการรวบรวมสารสนเทศอยาง

รวดเรว มอตราการตอบกลบสงและสามารถชแจงหรอใหรายละเอยดเกยวกบคาถามไดดมความสะดวกในเรองของเวลาทงผสมภาษณและผใหสมภาษณ

วธการวเคราะห 1. ขอมลทไดจากการตอบแบบสอบถาม เมอเกบรวบรวมขอมลเรยบรอยแลว นาขอมล

ดงกลาวมาทาการประมวลผลโดยวธการทางสถตดวยโปรแกรมสาเรจรป สถตทใช เปนสถตเชงพรรณนา ไดแก รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

2. ขอมลทไดจากการสมภาษณเชงลก เมอเกบรวบรวมขอมลเรยบรอยแลว นาขอมลดงกลาวมาจดระเบยบขอมล การวเคราะหสวนประกอบ สรปและตความ ดวยความรความสามารถและความเขาใจของผศกษาเอง

4. ผลการศกษา

จากการวเคราะหแบบสอบถามของผใชบรการดานเงนฝากออมทรพยทวโชคทมยอดเงนคงเหลอตากวา 1,000 บาท ประเภทลกคาเกษตรกร (รหสประเภท 0603) ธ.ก.ส. สาขาบางสะพาน จงหวดประจวบครขนธ จานวน 330 ชด และจากการสมภาษณเชงลก กลมตวอยางจานวน 30 คน ทาใหไดผลการศกษาทเกยวของกบวตถประสงคของการศกษา ดงน

สาเหตหลกทผตอบแบบสอบถามคงเหลอเงนในบญชนอยกวา 1,000 บาท เนองจาก สภาวะเศรษฐกจ จานวน 130 คน และตองชาระเงนกหรอหนสนอน ๆ จานวน 102 คน เปนบญชทใชรบเบยยงชพจากรฐบาลเทานนจานวน 78 คน ฝากเงนออมไวกบสถาบนการเงนอนจานวน 61 คน และอนๆ เชน ลกษณะนสยสวนบคคลทไมชอบเสยงโชคจานวน 15 คน และเนนการลงทนดานอนๆ ทใหผลตอบแทนมากกวาจานวน 6 คน

แนวทางทจะทาใหลกคามเงนคงเหลอในบญชเงนฝากออมทรพยทวโชคอยางนอย 1,000 บาท ผตอบแบบสอบถามสวนใหญจะบอกวา ตองใหมเงนเหลอจากการใชจาย รอใหสนคาเกษตรราคาดขนกอน เมอชาระหนสนหมดแลว และเมอบตรหลานจบการศกษา

จากการพดคยกบกลมตวอยางทง 30 คนเกยวกบแผนการออมเงนในอนาคต ทกคนลวนแตมความตงใจทจะเกบออมเงน แตเมอถามถงกาหนดระยะเวลาวาจะเรมเมอไหร ทไหน อยางไร จานวนเงนเทาไหร เกบออมในรปแบบไหนและความถบอยแคไหน มเพยง 4 คนเทานน ทไดมการวางแผนการออมในเรองดงกลาวไวอยางชดเจนและเปนรปธรรม ซงสาเหต ปญหาหรออปสรรค ทสงผลตอการออมเงนของกลมตวอยางคอ ราคาสนคาเกษตรตกตา รายไดไมเพยงพอกบคาใชจายในครวเรอน ทาใหตองกเงนทงในระบบและนอกระบบมาเพอใชในการอปโภคบรโภค อกทงยงเปนคาใชจายเกยวกบการศกษาของบตรหลาน เมอกมาแลวกตองผอนสงทงเงนตนและดอกเบย รวมถงสภาวะเศรษฐกจในปจจบนทสนคาตางๆ มราคาเพมสงขนมาก จากหลายๆ ปจจยขางตน ทาใหกลมตวอยางไมมเงนเพยงพอสาหรบการออม 5. สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ

ปญหาหลกททาใหผใชบรการคงเหลอเงนในบญช ไมเกน 1,000 บาท มาจากสภาวะเศรษฐกจในปจจบน ทสงผลกระทบตอรายไดและคาใชจายของเกษตรกร สภาวะหนสนของเกษตรกรเอง ทจะตองนารายไดไปชาระเงนกหรอหนสนอนๆ กอน รวมถงเรองพฤตกรรมและวนยทางการเงนของแตละบคคลอกทงยงมอปสรรคทสงผลตอการออมเงนอกสวนหนง ไดแก ความไมแนนอนของราคาสนคาเกษตร ซงมความผนผวนและไมสามารถคาดการณได ทาใหบางครงการลงทนของเกษตรกรกลบไมไดรบผลตอบแทนทคมคา และสงผลใหเกดคาใชจายทมากกวารายได ในอกดานหนงจะเหนไดวา ผตอบแบบสอบถามและจากการสมภาษณสวนใหญ ใหความสาคญกบสถาบนการเงน บรษท หรอองคกรทอยใกลบาน มชอเสยง ความมนคง และมความปลอดภยในการใชบรการ ใชบรการมาเปนระยะเวลานาน และเปนลกคาผกของสถาบนการเงนนน จงตองเปดบญชไวรบเงนกซงจะโอนเขาบญชดงกลาวอตโนมต ซงปจจยเหลานถอเปนปจจยหลกทมผลตอการตดสนใจของผใชบรการในการพจารณาฝากเงนกบสถาบนการเงนดงกลาวมากขน

เมอนาปญหาและสาเหตของปญหามาเขยนในรปแบบแผนผงกางปลา จะไดดงภาพท 1.1

ภาพท 1.1 แผนผงกางปลาสรปปญหาและสาเหตของปญหาททาใหลกคาเกษตรกร (ประเภท 0603) มเงนคงเหลอในบญชเงนฝากออมทรพยทวโชคนอย กวา 1,000 บาท

เหลอเงน

นอยกวา

1,000

บาท

ในบญช

ทวโชค

สภาพเศรษฐกจ คาใชจายในการดาเนนชวต วตถประสงคการเปดบญช

คแขงธรกจ ลกษณะสวนบคคล ผลตภณฑ/การบรการ

ราคาสนคา

เกษตรตกตา

สนคาอปโภค/

บรโภค มราคา

แพงขน

ชาระคาสนคาอปโภค/บรโภค

ชาระเงนก/

หนนอกระบบ คาเลาเรยนบตรหลาน

คาใชจายในการ

ประกอบอาชพ

เพอรบเบยยงชพ/เงน

ชวยเหลอจากรฐบาล

เพอรบโอนเงนก

เพอหกชาระคา

ประกน/ฌาปนกจ

มจานวนมาก/รปแบบการ

ใหบรการหลากหลายขน

ความสมพนธ/ความไววางใจ

ความสะดวกใน

การเดนทาง

ความร/วนย ทางการเงน

เนนการลงทนดานอนๆ ทให

ผลตอบแทนมากกวา/ไดเปนเงน

ไมชอบการเสยงโชค

ต ATM มนอย/ ม

ปญหาขดของบอย

เทคโนโลยทางการเงน

ยงตามหลงคแขง

• ธนาคารและพนกงานมความสมพนธอนดกบลกคามาอยางยาวนาน ไดรบความเชอถอและไววางใจ มฐานลกคาเดมอยเปนจานวนมาก

• เงนฝากออมทรพยทวโชคเปนเงนฝากแบบมรางวล ไดรบความสนใจจากลกคาคอนขางมาก ซงเงนฝากประเภทนมเฉพาะท ธ.ก.ส. เทานน

S จดแขง

• เทคโนโลยทางการเงนยงตามหลงคแขง

• ต ATM ขดของบอยและมปรมาณตนอยไมเพยงพอกบความตองการของลกคา W จดออน

• นโยบายและงบประมาณสนบสนนเกษตรกรและประชาชนทวไปจากทางรฐบาล โดยสวนใหญจายผานบญชเงนฝากออมทรพยของ ธ.ก.ส. O โอกาส

• สภาพเศรษฐกจทราคาสนคาทางการเกษตรบางชนดลดตาลง สนคาอปโภคบรโภคมราคาแพงขน ลกคาไมมเงนเหลอเกบออม

• คแขงขนมเพมมากขน มเทคโนโลยททนสมยกวา มรปแบบการใหบรการครอบคลมและหลากหลายมากกวา มขอเสนอและผลตอบแทนทดกวาใหกบลกคา

• วนยและพฤตกรรมทางการเงนสวนบคคล การมคาใชจายในการดาเนนชวตคอนขางมาก ขาดความรและการวางแผนทางการเงน หรอเนนผลตอบแทนทเปนตวเงนมากกวาของรางวล ชอบความแนนอนไมชอบการเสยงโชค

T อปสรรค

กอนทจะมการกาหนดแนวทางเลอกในการแกไขปญหาผศกษาไดทาการวเคราะหสภาพ แวดลอมภายในและภายนอก (SWOT Analysis) เพอประเมนสถานการณสาหรบองคกร ชวยกาหนดจดแขงและจดออนจากสภาพแวดลอมภายใน โอกาส และอปสรรคจากสภาพแวดลอมภาย นอก ตลอดจนผลกระทบทมศกยภาพจากปจจยเหลานตอการทางานขององคกรแสดงดงภาพท 1.2หลงจากนนกทาการวเคราะห TOWS Matrix เพอนาผลการวเคราะหมาใชในการกาหนดกลยทธทเหมาะสมกบองคกรในแตละรปแบบหรอสถานการณ แสดงดงภาพท 1.3

ภาพท 1.2 การวเคราะหสภาพแวดลอมภายในและภายนอก (SWOT Analysis) ของ ธ.ก.ส. สาขาบางสะพานและผลตภณฑเงนฝากออมทรพยทวโชค

ภาพท 1.3 การวเคราะห TOWS Matrix ของ ธ.ก.ส. สาขาบางสะพานและผลตภณฑเงนฝากออมทรพยทวโชค

เมอไดทราบถงปญหาและสาเหตของปญหา รวมทงไดวเคราะหสภาพแวดลอมภายในและภายนอก เพอใหทราบถงจดแขง จดออน โอกาสและอปสรรค อกทงการวเคราะห TOWS Matrix ของ ธ.ก.ส. สาขาบางสะพานและผลตภณฑเงนฝากออมทรพยทวโชค นาไปสแนวทางการแกไขปญหา 2 แนวทาง คอ

แนวทางท 1 เมอลกคามาตดตอทาธรกรรมหนาเคานเตอร ใหพนกงานตรวจสอบยอดคง เหลอในบญชเงนฝากของลกคา หากพบวามยอดเงนฝากคงเหลอตากวา 1,000 บาท ใหเชญชวนใหลกคาออมเงนเพมและเชญชวนออมใหครบ 2,000 บาท เพอรบสทธลนรางวล

ระยะเวลาการดาเนนการ: ตงแตเดอน ตลาคม 2562 ถง มนาคม 2564 งบประมาณในการดาเนนงาน: ไมม รายละเอยดทเกยวของกบแผนการปฏบตงานตามแนวทางท 1 แสดงตามตารางท 1.1

SO

รณรงคการเพมยอดใหครบ 1,000 บาท ทกบญช ผานพนกงานบรการหนาเคานเตอร และเชญชวนออมใหครบ 2,000 บาท เพอรบสทธลนรางวล

WO แนะนา สอสาร ใหลกคารจกและใชแอพพลเคชน ธ.ก.ส. A-Mobile ทาธรกรรมทางการเงนแทนการใชต ATM

ST ประชาสมพนธสรางการรบรและความเขาใจเกยวกบเงนฝากออมทรพยทวโชคเนนใหความรทางการเงน ใหตระหนกถงความสาคญของการออมเงน

WT - สงเสรมใหลกคาปลกพชสวนผสม เพอปองกนรายไดลดลงเมอราคาผลผลตตกตา และสงเสรม

เรองการแปรรปสนคาเกษตรเพอเพมมลคา

- แนะนา สอสาร ใหลกคารจกและใชแอพพลเคชน ธ.ก.ส. A-Mobile ทาธรกรรม

ทางการเงนแทนการใชต ATM

TOWS

ตารางท 1.1 รายละเอยดทเกยวของกบแผนการปฏบตงานตามแนวทางท 1

วตถประสงค กลม

เปา

หมาย

ตวชวด เปา

หมาย

ผรบ

ผด

ชอบ

ผ

สนบ

สนน

ปจจยเสยง ประโยชนทจะไดรบ

1. เพอลดจานวนบญชเงนฝากออมทรพยทวโชคทมยอดเงนคงเหลอตากวา 1,000 บาท ของลกคาเกษตรกร (รหส 0603)

2. เพอใหเกษตรกรลกคามเงนออมไวใชจายยามฉกเฉนและเพอความมนคงในชวต

3. เพอเปนการประชาสมพนธใหลกคารจกเงนฝากออมทรพยทวโชคและไดรบสทธลนรบของรางวลตามเงอนไขโครงการ

4. เพอเพมประสทธภาพการบรหารตนทนทางการเงนของธนาคาร

เกษตรกรลกคาประเภท 0603 ทมยอดเงนคงเหลอในบญชเงนฝากออมทรพยทวโชคตากวา 1,000 บาท

ตามดชน

ชวดความ

สาเรจ

หวหนาการเงนและพนกงานสายงานการเงน

ผจดการสาขาและผชวยผจดการสาขา

1. ความไมแนนอนของรายไดเกษตรกรสงผลตอการออมเงน

2. ผลตภณฑและชองทางการใหบรการของคแขงมมากกวา

3. การสรางการรบรและความเขาใจกบพนกงานททาหนาทแนะนาลกคา

4. การกากบควบคมดแลของสาขาไมเปนไปอยางตอเนองจากการโยกยายของพนกงาน

1. จานวนบญชเงนฝากออมทรพยทวโชคทมยอดเงนคงเหลอตากวา 1,000 บาท ของลกคาเกษตรกร (รหส 0603) ลดลง

2. เกษตรกรลกคามเงนออมไวใชจายยามฉกเฉนและเพอความมนคงในชวต

3. ลกคารจกเงนฝากออมทรพยทวโชคมากขน

4. ธนาคารมแหลงเงนทนทใชในการดาเนนงานเพมขนและมตนทนทเหมาะสม

แนวทางท 2 จดอบรมความรเกยวกบการวางแผนทางการเงนใหกบกลมลกคาเกษตรกรทมยอดเงนคงเหลอในบญชเงนฝากออมทรพยทวโชคไมถง 1,000 บาท รวมทงสอสารทางการตลาดและการประชาสมพนธสรางการรบรเกยวกบเงนฝากออมทรพยทวโชคเพอเพมเตมความรและเสรมสรางวนยทางการเงนแนะนาใหลกคารจกและใชแอพพลเคชน ธ.ก.ส. A-Mobile แทนการทาธรกรรมทางการเงนผานทางต ATM

ระยะเวลาการดาเนนการ: ตงแตเดอน ตลาคม 2562 ถง มนาคม 2564 งบประมาณในการดาเนนงาน: 42,950 บาท

รายละเอยดทเกยวของกบแผนการปฏบตงานตามแนวทางท 2 แสดงตามตารางท 2.2

ตารางท 2.2 รายละเอยดทเกยวของกบแผนการปฏบตงานตามแนวทางท 2

วตถประสงค กลม

เปา

หมาย

ตวชวด เปา

หมาย

ผรบ

ผด

ชอบ

ผ

สนบ

สนน

ปจจยเสยง ประโยชนทจะไดรบ

1. เพอลดจานวนบญชเงนฝากออมทรพยทวโชคทมยอดเงนคงเหลอตากวา 1,000 บาท ของลกคาเกษตรกร (รหส 0603)

2. เพอสงเสรมวนยและสนบสนนการออมของเกษตรกรลกคาอยางยงยน

3. เพอเปนการประชาสมพนธใหลกคารจกเงนฝากออมทรพยทวโชคและแอพพลเคชน ธ.ก.ส. A-Mobile

4. เพอสนบสนนการดาเนนงานตามนโยบายและวสยทศนของธนาคาร ยกระดบคณภาพชวตของเกษตรกรลกคา

เกษตรกรลกคาประเภท 0603 ทมยอดเงนคงเหลอในบญชเงนฝากออมทรพยทวโชคตากวา 1,000 บาท

ตามดชน

ชวดความ

สาเรจ

ทมงาน

พนกงานทจดอบรม

ผจดการสาขาและผชวยผจดการสาขา

ผนาชมชน

ทองถน

1. เศรษฐกจ/สงคม/การเมอง อาจสงผลกระทบตอการออมเงนของลกคา

2. การพฒนาเทคโนโลยของธนาคารลาชาและคแขงมเทคโนโลยททนสมยกวา

3. ลกคาไมเหนความสาคญของการออม

4. การกากบควบคมดแลของสาขาไมเปนไปอยางตอเนองจากการโยกยายของพนกงาน

1. จานวนบญชเงนฝากออมทรพยทวโชคทมยอดเงนคงเหลอตากวา 1,000 บาท ของลกคาเกษตรกร (รหส 0603) ลดลง

2. ลกคามวนยทางการเงนและเหนความสาคญของการออมเงน

3. ลกคารจกเงนฝากออมทรพยทวโชคและใชแอพพลเคชน ธ.ก.ส. A-Mobile มากขน

4. ประชาสมพนธและเสรมสรางภาพลกษณทดใหแกธนาคาร

ดชนชวดความสาเรจ เปาหมายระยะสนภายในปบญช 2562 ตองการลดจานวนบญชเงนฝากออมทรพยทวโชคท

มยอดเงนคงเหลอตากวา 1,000 บาท ของลกคาเกษตรกร (รหส 0603) โดยลดลงอยางนอย 5% ของจานวนบญชเดอนมนาคม 2562 ทมอย 1,613 บญช แสดงวาตองลดลงเหลออยางนอย 1,533 บญช ภายใน 31 มนาคม 2563

เปาหมายระยะยาว ภายในปบญช 2563 หรอ 31 มนาคม 2564 จะตองไมมบญชเงนฝากออมทรพยทวโชคทมยอดเงนคงเหลอตากวา 1,000 บาท ของลกคาเกษตรกร (รหส 0603)

ปจจยแหงความสาเรจ ในปบญช 2562 ธนาคารมเปาหมายตองการใหลดจานวนบญชเงนฝากออมทรพยทวโชคท

มยอดเงนคงเหลอตากวา 1,000 บาท ของลกคาเกษตรกร (รหส 0603) โดยลดลงอยางนอย 5% เมอเทยบกบสนปบญชทผานมา (มนาคม 2562) ผศกษาจงไดกาหนดกลยทธในการขบเคลอนการดาเนนงานใหบรรลเปาหมายตามทธนาคารกาหนดไวดงน

1.ดานกลยทธ กาหนดแนวทางในการดาเนนงานและนาเสนอใหตรงกบความตองการของลกคาตามแตละกลมเปาหมาย รวมถงการนาเสนอขายผานหลายชองทาง เชน ผานพนกงานหนาเคานเตอร ผานทางสอโซเชยลมเดย

2.ดานการตลาด การอบรมใหความรทางการเงนและสรางความเขาใจทถกตองครบถวน เกยวกบผลตภณฑเงนฝากออมทรพยทวโชค

3.ดานลกคา สรางความสมพนธอนดกบลกคาอยางตอเนอง มงเนนการดแลลกคาทกกลมเปาหมายดวยบรการทประทบใจ

4.ดานบคลากร สรางความประทบใจใหกบลกคา อกทงยงสามารถสรางการรบร ความเขาใจ และสอสารนาเสนอผลตภณฑใหตรงกบความตองการของลกคา

5.ดานระบบงาน แนะนาใหลกคาเลอกใชเทคโนโลยทางการเงนโดยไมตองมาดาเนนการทสาขาดวยตนเอง เชน การโอนเงนเขาออกจากบญช การตรวจสอบยอดเงนคงเหลอ การชาระคาสนคาและบรการ ผานแอพพลเคชน ธ.ก.ส. A-mobile

แผนฉกเฉน ในการดาเนนงานตามแผนทวางไว ยอมมเหตการณทไมพงประสงคเกดขนไดอยเสมอ ผ

ศกษาจงไดมการกาหนดกลยทธเพอรองรบสถานการณดงกลาว ใชในการขบเคลอนการดาเนนงานใหบรรลเปาหมายตามทธนาคารกาหนดไว ดงน

1. สนคาเกษตรราคาตกตาทาใหลกคาไมมเงนมาเกบออม ธ.ก.ส. สาขาบางสะพาน จะเปนตวกลางในการชวยตดตอประสานกบสหกรณการเกษตร

และการตลาดลกคาจงหวดประจวบครขนธ เพอชวยรวบรวมสนคาทางเกษตรของเกษตรกรสงไปจาหนายผานสหกรณการเกษตรและการตลาดทวประเทศไทย อกทงยงมการออกหนงสอเชญชวนไปยง ธ.ก.ส. จงหวดตางๆ ทสนใจจะจดซอสนคาทางการเกษตรจากเกษตรกรลกคาอาเภอบางสะพานสามารถสงซอผานเกษตรกรลกคาไดโดยตรง เปนการเพมชองทางการจดจาหนายสนคาให กบเกษตรกรลกคาและชวยเพมรายไดใหกบลกคาไดอกทางหนง

2.พนกงานทรบผดชอบและมความชานาญในการปฏบตตามแผนงานโยกยายหรอเกษยณ อาย

กอนทพนกงานคนดงกลาวจะโยกยายหรอเกษยณอาย ใหทาหนงสอสงมอบงาน รวมทงวธปฏบตงานไวอยางละเอยดและสงตอใหพนกงานทมารบหนาทแทน โดยกอนจะไปใหถายทอดความรใหกบพนกงานคนอนไวดวย

3.ลกคาเกดความไมพงพอใจในการบรการของพนกงานหรอผลตภณฑเงนฝากออมทรพยทวโชคของทางธนาคาร จนเกดการรองเรยนขน

ผจดการสาขา ผชวยผจดการสาขา หรอหวหนาการเงน โทรศพทสอบถามหรอเดนทางไปพบลกคาเพอหาสาเหตของปญหาทแทจรง พรอมทงกลาวขอโทษลกคาและชแจงใหลกคาเกดความเขาใจและความพงพอใจ หลงจากนนจงนาสาเหตของปญหาดงกลาว มาหาทางแกไขและซกซอมทาความเขาใจกบพนกงานทกคน เพอไมใหเกดเหตการณซาอก สาหรบปญหาความไมพงพอใจในผลตภณฑเงนฝากออมทรพยทวโชค ผบรหารสาขาตองรบฟงขอคดเหนของลกคาเพอนาไปเสนอตอฝายเงนฝากหรอผทเกยวของทงหมด

ขอเสนอแนะใหกบธนาคาร ธนาคารควรมการกาหนดกลยทธในการขบเคลอนการดาเนนงานใหบรรลเปาหมายตามทธนาคารกาหนดไว ดงน

1.ดานกลยทธ พฒนาผลตภณฑเงนฝากออมทรพยทวโชค โดยยดลกคาเปนศนยกลางรบฟงความคดเหนจากลกคา รวมถงการใหความสาคญกบเครองมอทใชในการสอสารทางการตลาด

2.ดานการตลาด จดกจกรรมสงเสรมการขายเพอรกษาลกคารายเดมและขยายฐานลกคารายใหม มการสอสารแบบบรณาการโดยการโฆษณาผานสอตางๆ เชน Facebook Youtube

การนาเสนอขายผานทางพนกงานหรอการสงจดหมายเชญชวน เพอใหขาวสารและประชาสมพนธกจกรรมหรอโครงการตางๆ เกยวกบผลตภณฑเงนฝากออมทรพยทวโชค

3.ดานลกคา ใชจดแขงทธนาคารมความสมพนธกบลกคาอยางยาวนาน สรางความเชอมนในการใชบรการเพอรกษาฐานลกคาเดมและขยายไปสครอบครว รนลกรนหลานของลกคา เพอเพมฐานลกคาใหมใหกบธนาคาร

4.ดานบคลากร สงเสรมการใหความรเพมเตมกบพนกงานใหเปนนกขายมออาชพ มงเนนการใหบรการดวยใจ สรางความประทบใจใหกบลกคา อกทงยงสามารถสรางการรบร ความเขาใจ และสอสารนาเสนอผลตภณฑใหตรงกบความตองการของลกคา

5.ดานระบบงาน พฒนาเทคโนโลยทางการเงนและหาแนวทางทจะทาใหลกคาสามารถเขาถงผลตภณฑทางการเงนของธนาคารไดสะดวกและรวดเรวยงขน

ขอเสนอแนะสาหรบการศกษาครงตอไป ทาการสารวจเกยวกบลกษณะของผลตภณฑเงนฝากทลกคาเกษตรกรใหความสนใจ เพอเปนแนวทางในการออกผลตภณฑใหม ใหตรงกบความตองการของลกคาประเภทเกษตรกร

บรรณานกรม ภาษาไทย การวเคราะหสวอต [ออนไลน]. 6 มนาคม 2558. เขาถงไดจาก: https://th.wikipedia.org/wiki/ การวเคราะหสวอต แผนผงกางปลา [ออนไลน]. 13 ตลาคม 2561. เขาถงไดจาก: https://greedisgoods.com/แผนผง

กางปลา-fishbone-diagram-คอ/

แผนผงกางปลา [ออนไลน]. 7 มถนายน 2555. เขาถงไดจาก: https://perchai.wordpress.com /2012/06/07/25 สรปตนทนธนาคาร แบบเขาใจงายๆ [ออนไลน]. 8 กนยายน 2561. เขาถงไดจาก: https://www. longtunman.com/ สทธาทพย แทนวสทธ, อมรวรรณ รงกล และเสร แขงแอ. 2558. แนวทางการเพมยอดเงนฝาก ออมทรพยทวโชค ของธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร สาขาวงสะพง จงหวดเลย. ประชมวชาการทางธรกจและนวตกรรมทางการจดการระดบชาตและนานา ชาต ประจาป 2558 สตร Taro Yamane สาหรบคานวณขนาดกลมตวอยาง [ออนไลน]. 10 ธนวาคม 2560. เขาถงได

จาก: https://greedisgoods.com/taro-yamane/ ศรมา วทยา. 2558. พฤตกรรมการออมและรปแบบการออมของลกคาธนาคารเพอการเกษตรและ สหกรณการเกษตร สาขาอาเภอทงหวา จงหวดสตล. การคนควาอสระหลกสตร เศรษฐศาสตรมหาบณฑต. บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยหอการคาไทย ภาษาตางประเทศ

Pichayut, Wangsukit. 2019. TOWS Matrix [On-line]. Available: https://www.tereb. in.th/erp/tows-matrix

Waranyu, Suradech. 2017. SWOT Analysis [On-line]. Available: https://ceoblog.

co/what-is-swot-analysis/