8/30/2014 ◌ျမ��ာအင�ါယာ Burmese Kingdom အ

http://murann.com/stories/empire.myanmar.illustration.htm 1/2

ျမနမာအငပါယာ Burmese Kingdom အေနာ ရထာမငး ပဂျမ႔ေတာ မ AD 849 တြင စတငခသည။ ႏစေပါငး ၄၅၀ခန႔ တညတချပး၊ မြနဂအငပါယာ

ကးေကာ မႈေၾကာင ပဂမငးဆကေပာကခသည။ ေတာငငမငးဆက ေပၚေပါကလာျပး ႏစေပါငး ၂၇၀ခန႔အပစးခသည။

ျပညတြငး မြန-ျမနမာ တကပြမားျဖင 1752 တြင မငးဆကပကခရျပနသည။ စစအငအားၾကးသ အေလာငးဘရား

ကနးေဘာငမငးဆက AD1752 စတငခသည။ ႏစ၇၀ၾကာ ကနးေဘာငမငးဆကတြင ကးေကာ သ တရပက ၄ၾကမ

အႏငတကခကခသည။ ထငး၊အာသ၊မဏပရ၊ နာဂ၊ ရခင စသညႏငငမားက စစႏငခသည။ တအခနက

အငအားၾကးမားလေသာ အဂၤလပအငပါယာက စစအငအားျဖငယဥျပငခရမ အႏစ၆၀ကာလ ၁၈၂၄၊ ၁၉၅၂၊

၁၉၈၈၆ အဂၤလပျမနမာစစပြမား၊ အဂၤလပက ျမနမာဘရငကဖမးဆးႏငျပး၊ မငးဆကေပာကခရသည။

အဂၤလပလကေအာကတြင ၁၈၈၅-၁၉၄၈ ႏစေပါငး ၆၃ႏစ ၾကာခသည။ ဒတယကမၻာစစတြင စစေခါငးေဆာင

ဗလခပေအာငဆနးႏင ျမနမာ တပမေတာ ေပၚထြကလာသည။ စတထျမနမာႏငငဟ သမငးတြငခသည။ အဂၤလပ၊

ဂပနတ႔ထမ လြတလပေရးရယချပး ၁၉၄၈-၂၀၁၁ ႏစေပါငး ၆၃ႏစ ကယထးကယနနးအပခပခသည။

တနညးအားျဖင စစ၀ါဒအစးရ (စစဗလခပမား) အပခပခေသာ ၁၉၆၂ေနာကပငး ျမနမာျပညသည၊

အေရ႔ေတာငအာရအဆငးရဆးျဖစရမက၊ ကမၻာ အဆငးရဆးျဖစသြားခရသည။ ကမၻာႏင ႏစ၅၀

8/30/2014 ◌ျမ��ာအင�ါယာ Burmese Kingdom အ

http://murann.com/stories/empire.myanmar.illustration.htm 2/2

အဆကျပတသြားရသည။ ယခအခါ ျပျပငေျပာငးလလေသာ စစဗလခပေဟာငးမား ေခါငးေဆာငေနသည။

စစ၀ါဒျဖစပါေစ စစမနေသာအမးသားစတ (ႏငငသားခငးအႏငမကငေသာစတ) ရေသာ Nationalist

မားေခါငးေဆာငဖ႔ လပါသည။

အငပါယာၾကးမား ႏစေပါငးမားစြာ တညတ၊ စညပငတးတကျခငးတြင၊ လ႔အခြငအေရးေပးျခငး၊ သတ႔၏ ဘာသာေရး၊

စာေပ၊ ယဥေကးမႈထးတမးဓေလမားက ဆကလကကငသးခြငေပးျခငးသည အဓက ျဖစသည။

ေရာမအငပါယာေအာက ကေရာကသြားေသာ တငးျပညရ၊ လမး၊ ဘာသာ၊ စာေပမား ေပာကမသြားပါ။

ေရာမအပခပေရးစနစက နာခ၊ အခြနေဆာင၊ ဒါပ အဓကျဖစသည။ တရကေအာ တမန အငပါယာေအာက

ကေရာကသြားေသာ တငးျပညမားလညး ထ႔အတ။ လမး၊ ဘာသာ၊ စာေပ၊ ယဥေကးမႈမားက

ဆကလကကငသးခြငရသည။ တရကက မဆလငဆျပး၊ အားလးမဆလငကးကြယရမယ..ဟ အတငးကပမလပပါ။

ျဗတသ အငပါယာေအာက ကေရာကသြားေသာ ဗဒၶဘာသာႏငင၊ ဟျဒၵႏငင၊ မဆလငႏငင ..အားလးက ေနျမအတငး

ဘာသာ၊စာေပ၊ယဥေကးမႈမား ဆကလကကငသးေစပါသည။

အငပါယာက ၾကးထြားလပါက

- အငပါယာအတြကလပသမား စးပြားေရးမလပသင။

- စးပြားလပသ သေဌးသည အျမတရဖ႔၊ အငပါယာကအခြနေဆာငရမည

- ပညာေရးထးခြ နသမားက အငပါယာက ေစာငေရာကေပးရမည။

မမတငးျပညတြငးရေသာ လမးေပါငးစ၊ ဘာသာေပါငးစ၊ ယဥေကးမႈမားထနးသမးထားရနအတြက၊

ကယပငအပခပခြငေပးေရးပငျဖစသည။ Human Resource ကယပငအပခပႏငသမား ေနရာေပးဖ႔

အထးလေနပါသည။ အေမရကန၊ တရပျပညနယမားက သြားေလလာေနစရာမလပါ။ ျမနမာမားစြာ

အလပလပေနေသာ၊ ထငး၊ မေလးရားျပညနယမားကသာ ေလလာေရး၊မားမား ေစလႊတပါက ျမနမာအငပါယာၾကး

သာယာ၀ေျပာလာမည..ဟ ရးသားစြာ ေမ ာ လငမပါေၾကာငး။

ျမနမာႏငငသမငး သရပျပပျဖစပါသည။ ေဇာ ေအာင

8/30/2014 ကမၻာအင�ါယာၾကးမား ◌ႏ◌င◌ ◌ျမ��

http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 1/11

ကမၻာ အငပါယာၾကးမားႏငျမနမာ

ျဗတလ အငပါယာ ကမၻာတြင အၾကးကယဆးျဖစခသည။ ၁၇-၂၀ ရာစအတြင နယခ႔ချပး၊ ၁၉၂၀တြင အကယျပန႔ဆးျဖစခသည။

33,700,000 km2

ရရားအငပါယာသည ၁၈၆၆တြင ဒတယအကယျပန႔ဆး ျဖစသည။ USSR ကြနျမနစမား ၁၉၉၀ ျပလျပးေနာက ယခတင

ရရားဖကဒေရးရငးႏငငမားအျဖစ ရေနၾကသည။

150 years until 2013.

8/30/2014 ကမၻာအင�ါယာၾကးမား ◌ႏ◌င◌ ◌ျမ��

http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 2/11

မြနဂအငပါယာသည အၾသဘြယ ဂငဂစခနဆသ စစဗလခပတစဦးက အခနတေတာငးစြာ တကခကခ႔ထြငချပး၊ သ၏ေျမး

ကဗလငခနလကထကတြင အၾကးကယဆးျဖစခသည။ ၁၂၀၆-၁၃၆၈ အထ တရပတျပညလးက ခနမငးဆကထေထာငခသည။

အခ႔သမငးဆရာမားက မြနဂမား ရကစကစြာတကခက၊သတဖကမႈမားေၾကာင အႏၷယလမးမား သနးေပါငးမားစြာေသခရျပး၊

လဦးေရရပတကဆငးသြားခသညဟ ဆသည။ ျမနမာျပညတြင မြနဂတပမားေၾကာင ပထမျမနမာအငပါယာ (ပဂထးနနး) ပကသနးခသည။

ထေနရာ ပဂေဒသသည အေနာ ရထာမငး၊ ကနစစမငး တ႔ျဖင ဘရားပထးေပါငး ၄၄၄၆၇၃ က လညး၀နရးသတစညည ပဂဘရားေပါငး ဟ

မတတမးတငခသည။ ျမနမာမငးမား ထပမနနးမစကေတာ ေပ။ ဘရငစနစက တမးတေသာ စစေခါငးေဆာငမားက ျမနမာေခတသစျမ႔ေတာ က

ေနျပညေတာ သ႔ေရႊ႔ခသည။

160 Years in Asia, Europe 44,000,000 km²

8/30/2014 ကမၻာအင�ါယာၾကးမား ◌ႏ◌င◌ ◌ျမ��

http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 3/11

ျပငသစအငပါယာ ၁၇-၂၀ရာစ၊ ၁၉၅၀အထ ကယျပန႔ခသည။

12,347,000 km²

ပထမဆး ေရေၾကာငးအားျဖင ဥေရာပတကမ နယေျမရာ၊ အငပါယာခ ခေသာ စပနႏငေပၚတဂ ၂ႏငင ၁၅၈၀-၁၆၄၀ ႏစေပါငး ၆၀အတြငး

အငပါယာေထာငႏငခသည။ ေနာကပငးတြင ဆကလကမထနးႏပခပါ။ စပနပငနယမားမာ မကဆက၊

8/30/2014 ကမၻာအင�ါယာၾကးမား ◌ႏ◌င◌ ◌ျမ��

http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 4/11

အေမရကနအေနာကဖကကမးႏငတကဆက၊ အလယပငးအေမရကႏငငမား အာဖရကအေရ႔ပငး အာဂငတးနား၊ ပရး၊ အာရတြင

ဖလစပငးတ႔ျဖစသည။ ေပၚတဂသည ေတာငအေမရကတြင ဘရာဇး၊ အာဖဖရက တစပါတလး၊ ကမးေျချမ႔နယမား၊

သရလကၤာႏငအႏၷယကမးေျချမ႔မား၊ မေလးရားကမးေျခ မလာကာျမ႔ ..စသည ကမးေျခေဒသမားျဖစသည။

ဘစ၂၇ မာ ေအဒ ၁၄၅၃အထ ေရာမအငပါယာၾကးစးခသည။ ဥေရာပႏငအာဖရကေျမာကပငး ကမၻာ သမငးမတတမးမားစြာ ဂရ၊ေရာမ၊

အေရ႔အလယပငးမားက လႊမးမးခသည။ ဒမကေရစစနစသးေသာ စစအငအားၾကး အငပါယာျဖစသည။ ဥေရာပႏငငအားလးနးပါး (အဂၤလနမပါ)

လႊမးမးခသည။

8/30/2014 ကမၻာအင�ါယာၾကးမား ◌ႏ◌င◌ ◌ျမ��

http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 5/11

ဂရအငပါယာ (BC 808 - 306) ႏငငဘရငၾကး အလကဇျႏၵာလကထက BC336-323 အငပါယာၾကးသညလည ဂရႏငငမ အာရ၊

အာဖရကတကက အခနတအတြင ခထြငႏငခသည။ ထစဥက ၾကးကယလေသာ ပါရနအငပါယာ (အရန) ကသမးပကႏငခသည။

ေနာကပငးတြင ေရာမအငပါယာေအာကသ႔ ဂရမား ကေရာကသြားခသည။

အႏၷယႏငငတြင ဘရငအေသာကဘရင လကထကတြင အၾကးမားဆး နယေျမခ႔ထြငႏငခသညအျပင၊ ဗဒၶဘာသာထြနကားခသည။

ေနာကပငးတြင မဟာရာဂာမားအပခပရမာ ျဗတလ အငပါယာေအာကသ႔ ေရာကရသြားခသည။ လြတလပေရးရျပးေနာက

တစညးတလးတညးျဖစရန ၾကးစားခေသာ လညး ပါကစၥတန၊ ဘဂၤလားေဒခ၊ သရလကၤာ စသည ဘာသာမတေသာႏငငမား

သးျခားေပၚထြကခသည။ ၁၉၉၀ ေနာကပငးတြင အနၷယျပျပငေျပာငးလမႈျဖင စးပြားအငအားၾကးႏငငအျဖစ အငပါယာခ႔ရနျဖစလာသည။

8/30/2014 ကမၻာအင�ါယာၾကးမား ◌ႏ◌င◌ ◌ျမ��

http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 6/11

ေအာ တမနအငပါယာသည တရကႏငင၊ အစၥတနဘတြင အစျပသည။ ၁၃၀၀မ နယခ႔လာျပး ၁၅၀၀တြင ဥေရာပ၊အာရ၊အာဖရကတကမား

ဆရာေဒသတြင နယေျမအကယဆးျဖစခသည။ တေျဖးေျဖးကဆးလာျပး ၁၉၂၃တြင ဘရငစနစက ျဖတချပးေနာက

အငပါယာအဆးသပခသည။

620 years, 4,000,000 km2

ဂာမဏအငပါယာ ၁၈၇၁ခႏစမာ စတငေပၚေပါကလာသည။ ဥေရာပတြင ထပတနးျဖစေသာ လညး ကလနနယေျမမရေသာေၾကာင ၂ၾကမတင၊

စစဆငအငပါယာခ႔ခရာ ကမၻာစစၾကး၂ခ ျဖစခသည။ ၁၉၄၂တြင ဥေရာပတစတကလးနးပါး ဂာမနလကေအာကသ႔ ေရာကခေသာ လညး

အငအားၾကးအေမရကန စစတြငပါ၀ငလာသည။ ဒတယကမၻာစစတြင စစရႈးျပး စးပြားအငအားျဖင အငပါယာခ႔ထြငေနဆျဖစသည။

140 years,

8/30/2014 ကမၻာအင�ါယာၾကးမား ◌ႏ◌င◌ ◌ျမ��

http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 7/11

ဂပနအငပါယာ ၁၈၅၀ခန႔က စတငနယခ႔လာခသည။ ၁၉-၂၀ ရာစ - ၁၉၄၂တြင အကယျပန႔ဆးျဖစခသည။ ဒတယကမၻာစစ ရႈးျပးေနာက

ကလနနယေျမ အားလးက စြန႔လႊတခရသည။ စးပြားအငအားျဖင အငပါယာခ႔ထြငေသာ ၂၁ရာစတြင အေမရကနျပးလ င ဒတယအၾကးဆး

ျဖစလာသည။ ၂၀၀၂တြင တရပစးပြားေရးအငပါယာက ဂပနကေကာ တကသြားသျဖင ဂပနသည အေမရကန၊တရပျပးလ င

တတယအငအားအၾကးဆးအျဖစ ရပတညလ ကရသည။

160 years 7,400,000 km²

အေမရကနအငပါယာသည လကရ စစေရးႏင စးပြားေရးတြင ကမၻာ နပါတ(၁) အျပကအသကရေနသည။ သ႔ေသာ ... စးပြားေရးတြင

8/30/2014 ကမၻာအင�ါယာၾကးမား ◌ႏ◌င◌ ◌ျမ��

http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 8/11

တရပျပညမပါလ ငမျပးေလာကေအာင တကမၻာလးက အားထားေနရေလျပ။ ေနာငအႏစ ၃၀အထေတာ အေမရကနအငအားၾကးေနဦးမည

ေသခာပါသည။ ထ႔အျပင ေသခာတာ တစခေတာ ရပါသည။ စးပြားျပငေသာေခတတြင ကြ ႏ ပတ႔ အႏစ၃၀ခန႔အသကရငရပါဦးမည၊ စစၾကးျဖစဖ႔

လမးနညးေသာေၾကာင စစျဖငေသဖ႔ လမးနညးပါးပါသည။

(အထကပ-အေမရကနတကမၻာလးျဖန႔ထားေသာ စစအငအား၊ ေအာကပ-တရပႏငင၏ တကမၻာလးျဖန႔ထားေသာ စးပြားကနသြယမႈအငအား)။

ႏစ၂၅၀၀အတြငး ကမၻာ အငအားၾကး အငပါယာမား ဇယား

ဟး ေရးေခတက စစေရးအငအားၾကးလ င အငပါယာခ႔ထြငႏငသည။ ယခေခတတြင ေပၚလာေသာ အႏျမဗးေၾကာင စစအငအားၾကးသမား

အငပါယာ အငအားသး မခ႔ႏငျဖစရသည။ အဆငျမင Management System သးျပး ေငြအငအားျဖင အငပါယာခ႔ျခငးက ဒတယကမၻာစစ

8/30/2014 ကမၻာအင�ါယာၾကးမား ◌ႏ◌င◌ ◌ျမ��

http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 9/11

စစရႈး၂ႏငင၊ ဂပန၊ ဂာမဏတ႔က လကေတြ႔ျပသလကသည။ ကြနျမနစအငပါယယ ေခါငးေဆာင ရရားအငပါယာၾကး စးပြားခြ တျခ

ကဆးသြားေသာအခါ၊ တရပျပညေခါငးေဆာငသစမားက မဟာျဗဟာ ေျပာငးလၾကသည။ အႏစ၂၀အတြငး တရပျပညသည ဂပနက

စးပြားေရးတြင ေကာ လႊားသြားျပး၊ စစအငအားလညး အလြနၾကးမားေနျပျဖစသည။ အႏၷယႏင အျခားဖြ႔ျဖးဆႏငငမားစြာ၊ စးပြားအငအားၾကးရန

စစသးစရတက ေလ ာ ခ၊ ၾကးစားေနေသာ ေခတျဖစသည။ အေရ႔ေတာငအာရတြင စစအငအားအၾကးဆး အငဒနးရားႏငင စစအငအားမ

စးပြားအငအားသ႔ ေျပာငးလေနျပး၊ ဗယကနမကြနျမနစမား ၁၉၉၈တြင စးပြားျပျပငေျပာငးလသည။ ေနာကဆး ျမနမာ ၂၀၁၁တြင

ျပျပငေျပာငးလမႈ စပါသည။

ဘရငေနာငလကထကျမနမာအငပါယာ (အစမး) ႏင ဘရငေနာငကြယလြနျပး ထငးအငပါယာ (အ၀ါ)

ျမနမာအငပါယာ Burmese Kingdom အေနာ ရထာမငး ပဂျမ႔ေတာ မ AD 849 တြင စတငခသည။ ႏစေပါငး ၄၅၀ခန႔ တညတချပး၊ မြနဂအငပါယာ ကးေကာ မႈေၾကာင စစရႈးျပး၊

မငးဆကေပာကခသည။ ေတာငငမငးဆက ေပၚေပါကလာျပး ႏစေပါငး ၂၇၀ခန႔အပစးခသည။ ျပညတြငး မြန-ျမနမာ တကပြမားျဖင 1752 တြင

မငးဆကပကခရျပနသည။ စစအငအားၾကးသ အေလာငးဘရား ကနးေဘာငမငးဆက AD1752 စတငခသည။ ႏစ၇၀ၾကာ

ကနးေဘာငမငးဆကတြင ကးေကာ သ တရပက ၄ၾကမ အႏငတကခကခသည။ ထငး၊အာသ၊မဏပရ၊ နာဂ၊ ရခင စသညႏငငမားက

စစႏငခသည။ တအခနက အငအားၾကးမားလေသာ အဂၤလပအငပါယာက စစအငအားျဖငယဥျပငခရမ အႏစ၆၀ကာလ ၁၈၂၄၊ ၁၉၅၂၊ ၁၉၈၆

အဂၤလပျမနမာစစပြမား၊ အဂၤလပက ျမနမာဘရငကဖမးဆးႏငျပး၊ မငးဆကေပာကခရသည။ အဂၤလပလကေအာကတြင ၁၈၈၅-၁၉၄၈

ႏစေပါငး ၆၃ႏစ ၾကာခသည။ ဒတယကမၻာစစတြင စစေခါငးေဆာင ဗလခပေအာငဆနးႏင ျမနမာ တပမေတာ ေပၚထြကလာသည။

စတထျမနမာႏငငဟ သမငးတြငခသည။ အဂၤလပ၊ ဂပနတ႔ထမ လြတလပေရးရယချပး ၁၉၄၈-၂၀၁၁ ႏစေပါငး ၆၃ႏစ

ကယထးကယနနးအပခပခသည။ တနညးအားျဖင စစ၀ါဒအစးရ (စစဗလခပမား) အပခပခသည ၁၉၆၂ေနာကပငး ျမနမာျပညသည၊

အေရ႔ေတာငအာရအဆငးရဆးျဖစရမက၊ ကမၻာ အဆငးရဆးျဖစသြားခရသည။ ကမၻာႏင ႏစ၅၀ အဆကျပတသြားရသည။ ယခအခါ

ျပျပငေျပာငးလလေသာ စစဗလခပေဟာငးမား ေခါငးေဆာငေနသည။ စစ၀ါဒျဖစပါေစ စစမနေသာအမးသားစတ

(ႏငငသားခငးအႏငမကငေသာစတ) ရေသာ Nationalist မားအာဏာ ရရရနလပါသည။

အငပါယာၾကးမား ႏစေပါငးမားစြာ တညတ၊ စညပငတးတကျခငးတြင၊ လ႔အခြငအေရးေပးျခငး၊ သတ႔၏ ဘာသာေရး၊ စာေပ၊

ယဥေကးမႈထးတမးဓေလမားက ဆကလကကငသးခြငေပးျခငးသည အဓက ျဖစသည။ ေရာမအငပါယာေအာက ကေရာကသြားေသာ

တငးျပညရ၊ လမး၊ ဘာသာ၊ စာေပမား ေပာကမသြားပါ။ ေရာမအပခပေရးစနစက နာခ၊ အခြနေဆာင၊ ဒါပ အဓကျဖစသည။ တရကေအာ တမန

အငပါယာေအာက ကေရာကသြားေသာ တငးျပညမားလညး ထ႔အတ။ လမး၊ ဘာသာ၊ စာေပ၊ ယဥေကးမႈမားက ဆကလကကငသးခြငရသည။

တရကက မဆလငဆျပး၊ အားလးမဆလငကးကြယရမယ..ဟ အတငးကပမလပပါ။ ျဗတသ အငပါယာေအာက ကေရာကသြားေသာ

ဗဒၶဘာသာႏငင၊ ဟျဒၵႏငင၊ မဆလငႏငင ..အားလးက ေနျမအတငး ဘာသာ၊စာေပ၊ယဥေကးမႈမား ဆကလကကငသးေစပါသည။

အငပါယာက ၾကးထြားလပါက နပါတ(၁)အခကျဖစေသာ စစအငအားၾကးမားမႈက တညေဆာကရမညျဖစသည။ ထအခကက

စစအာဏာရငစနစ မနးတးေသာ ျမနမာမားက သေဘာကမညမဟတပါ။ သ႔ေသာ အငပါယာတစခ တညေထာငပါက စစအငအားၾကးရမည။

ေရာမအငပါယာၾကး ႏစေထာငခ ဒမကေရစစနစက ကငသးခစဥက စစႏငျပနလာေသာ စစဗလခပၾကးမား ဧကရာဇျဖစေလရသည။ သ႔ေသာ

8/30/2014 ကမၻာအင�ါယာၾကးမား ◌ႏ◌င◌ ◌ျမ��

http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 10/11

ဧကရာဇက လပခငတငးလပခြငက ပါလမနကမေပးပါ။ ေရးေခတက ေရာမတ႔သည ေအာငပြ

မျပနလာေသာ စစဗလခပႀကးအား ႀကဆၿပး ၿမ႕ထ စတနးလညလညေလ႔ရသည။ စတနး လညလညသမားတြင စစသညမားႏင ေအာငျမငမႈ

သကေသအျဖစ ဖမးဆးခ႔ေသာ အကဥးသားမား ပါဝငသည။ သရေကာငးတ႔၏ ေအာငျမငမႈ က ပရသတလထႀကးက ဝမးေျမာက ေပာ ရႊငစြာ

ၾသဘာေပးၾကသည။ (တစၿမ႕လးအႏ႔ လညလညၿပး) လထ၏ ခးေျမႇာကမႈက ခစား ေနရခနတြင ဗလခပႀကး စတႀကးမဝငေအာင

သ႔ျမငးရထားေဘးတြင ကၽြနတစဦးလ ကပါကာ “မငးလညး ေသမးပ” ဟ၍ သၾကားေအာင တးတးေရရြတေပးသည။ ေရာမအငပါယာၾကး

အဓြန႔ရညေအာင စစႏငဗလခပၾကးမားက ထကသ႔ ထနးေပးသည စနစက ဂလယကဆဇာက အာဏာရငတညေထာငရန ၾကးစားသျဖင

လပၾကခခရသည။ မညသ႔ပငျဖစေစ စစအငအားသည တငးျပညထေထာငရာတြင အဓကျဖစသည။ ယခအစးရသစသည စစလကနကမားစြာ

ရရား၊ ယကရနးတ႔မ ၀ယယေနရသည။ စစအငအားအေရးၾကးေၾကာငးက အေရ႔ေတာငအာရ စစသးဘတဂတဇယားျဖငၾကညပါ။

Ref: Wikipdeia 2011 Data (SIPRI Stockholm, Sweden)

ထဇယားအရ ကမၻာ အငပါယာၾကးမား စစသးစရတမာ ၾကးေလးလသည။ အေမရကန၊ တရပ၊ ရရားတ႔ စစသးစရတၾကးျခငးမာ သတ႔၏

သယဇာတမားက စနစတက သးႏငေအာငၾကးစားရသည။ ျခစားမႈမားက နညးပါးေစရသည။ အေရ႔ေတာငအာရတြငၾကညပါက

ျမနမာႏငငစစသးစရတႏင စစအငအားသည သပမမားလပါ ဟ ေျပာႏငသည။ သ႔ေသာ ျမနမာႏငင GDP မာ အလြနနညးသည။

ဆငးရမြေတေသာ ႏငငျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင စစသးစရတ Us$ 1.1 billion ပမာဏသည အျခားႏငငမားႏင ယဥပါက၊ မမားပ

နညးလြနးသလျဖစေနေသာ လည။ % of GDP တြင ၂၂% ျဖစေနျခငးမာ လြနလြနးအားၾကးလေပသည။ စစေခါငးေဆာင (ကာ/ခပ၊ ကာ/လ

စသည ျမနမာ စစအာဏာရငအဖြ႔အစညး) အေမရကနသ႔ မၾကာခဏ သြားေရာက၊ ပညာသင၊ ေလလာေရး ေစလႊတသငေၾကာငး၊ သတ႔

စစသားမား ၄သနးက ဦးပငအလပရမားတြင အလပခန႔ထားရနအတြက ဦးပငအပခပရန ဦးေတဇ (သ႔မဟတ) ဦးေဇာ ေဇာ က ကမၻာ CEO

လစာေငြႏငအည ေဒၚလာ၂သနးခန႔ ေပးျပး၊ ဦးပငက ျပျပငေျပာငးလ၊ စးပြားေရးလပမသာ စစသား၄သနးႏင ျမနမာ တပမေတာ ၾကး

စးပြားေတာင၊ အငအားေတာင၊ အေမရကန အမအငဂ (သ႔မဟတ) ရရားမးရပဂတႏငဒးပလကနကမား ၀ယယႏငမညဟ စဥးစားေနမပါသည။

အငပါယာက ေခါငးေဆာငမည ႏငငေရး၊ စးပြားေရး၊ ပညာေရး ပဂၢလထးမားသည

- အာဏာပင ျမနမာျပညအတြက ကာ/လ အဖြ႔၀ငမား)သည..စးပြားေရးမလပသင။

(သ႔မသားစသည ဦးပငရယယာမာ လေလာကေပသည။)

8/30/2014 ကမၻာအင�ါယာၾကးမား ◌ႏ◌င◌ ◌ျမ��

http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 11/11

- စးပြားလပသ သေဌးသည အျမတရဖ႔၊ အငပါယာကအခြနေဆာငရမည

- ပညာေရးထးခြ နသမားက အငပါယာက ေစာငေရာကေပးရမည။

မမတငးျပညတြငးရေသာ လမးေပါငးစ၊ ဘာသာေပါငးစ၊ ယဥေကးမႈမားထနးသမးထားရနအတြက၊ ကယပငအပခပခြငေပးေရးပငျဖစသည။

Human Resource ကယပငအပခပႏငသမား ေနရာေပးဖ႔ အထးလေနပါသည။ အငဒနးရား Aceh ပစ၊ တရပျပည လမးစျပညနယမားပစမားက

ေလလာႏငပါသည။ ေတာငကးရးယားႏငငသည ညကလယာပငေသာ ေျမာကကးရးယားျခမးေျခာကမႈမားျဖင အတေနထငရငး၊

ကမၻာ ထပတနးတကသြားပါသည။ ေတာငကးရးယား ေခါငးေဆာငမားစတဓါတ ျမနမာေခါငးေဆာငမားရလ င တငရငးသားလကနကကငမား

ဆး၀ါးေနပါေစ၊ ျမနမာေခါငးေဆာငေကာငးမားေၾကာင ျမနမာျပညျပနလည လနးဆနးလာႏငပါသည။ ျမနမာအစးရ အၾကးတနးေခါငးေဆာငမား

ေတာငကးရးယားသ႔ ရကရည၊ ေလလာေရး ေစလႊတေနသညဟ ဆသည။ ဤအအတငး ကးရးယားမားထမ အပခပေရးပညာ

(လသားအရငးအျမစ) ေလလာတတေျမာကႏငမည အလားအလာ ေကာငးသည။ အေမရကန၊ ဂပန၊ တရပျပညနယမားက

သြားေလလာေနစရာမလပါ။ ျမနမာမားစြာ အလပလပေနေသာ၊ ထငး၊ မေလးရားျပညနယမားကသာ တစပါတ၊ ႏစပါတ ေလလာေရး၊မားမား

ေစလႊတ၊ ေလလာေစပါက ျမနမာအငပါယာၾကး သာယာ၀ေျပာလာမည..ဟ ရးသားစြာ ေမ ာ လငမပါေၾကာငး။ ေဇာ ေအာင

ျမနမာအငပါယာ

တငးျပညတစခတဟနထး ျပျပငေျပာငးလႏငဖ႕ ႏစသပမၾကာပါဘး။ အဓကေတာ

ႏငငေခါငးေဆာငမား အလြနလလဝရယ ၾကးမားစြာန႕၊ ၾကးစားရမယျဖစပါတယ။ ခမတထားတ

မဝါဒအတငး တေသြမသမး နပါတ(၁)ေခါငးေဆာငကအစ အာဏာစြန႕ဖ႕ဝနမေလးသမား

ျဖစရပါမယ။ ႏငငန႕ျမနမာလမးမားအတြက

၁။ ေခါငးေဆာငျဖစသ ေငြ၊အာဏာ လးဝမကေမာမႈသ ျဖစရပါမယ။

၂။ ေခါငးေဆာငျဖစသ ကာမဂဏလညး မမကေမာသျဖစရပါမယ။

၃။ စစတပ ေခါငးေဆာငမားအေပၚ၊ စစတပစညးကမးလကနာတတပမေတာျဖစေစရပါမယ။

၄။ ဘာသာေရးေခါငးေဆာငမားကလညး ဘာသာေရးကငဝတ လကနာဖ႕လမးျပႏငရပါမယ။

၅။ အစးရအဖြ႕အစညး၊ ဝနထမး ေခါငးေဆာငမား

၆။ စးပြားေရးသမားမားက အခြနေကာကႏငရပါမယ။ အခြနေရာငမႈက ၾကးစြာသတန႕

တာဆးႏငရပါမယ။

ေနာကဆးေတာ သငကယတငလ ေခါငးေဆာငျဖစေနပါတယ။ ကယမသားစ၊ ကယလပငနး၊

ဌာနမာ စနမနာျဖစေအာင ေနထငသြားရင၊ ကေနာတ႕ျမနမာႏငငလညး ကပတ႕အသကမေသခင၊

၁၀ႏစအတြငး ထးျခားစြာေျပာငးလသြားမယ ျဖစပါတယ။

ေရာမအငပါယာၾကး ႏစေပါငး၅၀၀ေလာက ေအာငျမငၾကးကယခပါတယ။ စစႏငလာတ

စစဗလန႕စစတပၾကး၊ ေအာငပြခလ႕ ေရာမျမ႕ေတာက ျပနလာခနမာ

ေသာငးေသာငျဖျဖၾကဆၾကပါတယ။ စစဗလခပၾကးစးတ ျမငးရထားေဘးမာ

ကြ နေနာကလကတစဥး လကရငးန႕၊ စစဗလခပၾကး ဘဝငျမငမသြားေအာင ...

သငလေသမးပ..လ႕ တတြတတြတေျပာရပါတယ။ ေခါငးေဆာငမား ဘဝငမျမငျခငး၊

တနညးအားျဖင ႏမချခငးဟာ ႏငငတစႏငငက တးတကၾကးပြားဖ႕ အဓကအခကပျဖစပါတယ။

ျပးပါျပ။ 30-Aug-2014