ENDOSONOGRAFIA

EUS

Dr. Altin CEKODHIMA Dr. Emrah ALPER

CFARE ESHTE ENDOSONOGRAFIA?

Jane sonda ultrasonografike ne forme lineare dhe radiale te bashkengjitura ne endoskop me pamje anesore ose ballore. ( ekoendoskop )

Ekoendoskopet lidhen me aparaturat standarte te US(ekos) dhe japin imazhe ultrasonografike

Ne aparaturat Endosonografike perdoren software te doplerit qe perdoren ne USG per te matur rrymen, elasticitetin, harmonine e indeve, dhe imazhe me lende kontrastuese te eneve te gjakut.

LLOJET E ENDOSONOGRAFISE Endosonografia radiale ; perdoret per qellimet diagnostike jep pamje ballore endoskopike eshte me e lehte ne perdorim jep pamje imazherike te ngjashme me tomografine e

kompjuterizuar 360°

Endosonografia lineare ; perdoret per qellime terapeutike dhe intervencioniste jep pamje laterate endoskopike eshte me e veshtire ne perdorim dhe kerkon

sedacion jep pamje te ngjashme me ultrasonografine 130°

EUS DİAGNOSTİKE(PREJ VITIT 1980 DERI NE DITET E SOTME);

Me pamjet imazherike, marrjen e biopsise ne lezionet e vrejtura dhe stadifikimin e tumoreve ka nje perdorim te gjere si me poshte:

Vleresimin e paretit dhe te lumenit te traktit gastrointenstinal

Organet qe kufizohen me lumenin gastrointenstinal (mediastini, hapesira perirektale, tiroidet, hapesira celiake etj)

Parenkima e pankreasit dhe strukturat qe kufizojne parenkimen

Vijat biliare extrahepatike

EUS TERAPEUTIKE(PREJ VITIT 2000 NE DITET E SOTME);

Bllokun dhe neurolizen e plexusit celiak

Cistogastrostomine

perdorim ne faze eksperimentale

Drenazhet gastrobiliare dhe koledokoduodenal

Markimet tumorale

Brakioterapine intratumorale

Terapine me antikorpe intratumorale

PERPARESITE E EUS;Nuk ka pengese per shkak te obezitetit dhe gazrave

Struktura anatomike qe ekzaminohet eshte shume afer sondes. ( mund te ekzaminohen dhe lezione shume te vegjel)

Valet ultrasonografike qe perdoren kane frekuence shume te larte (5- 20 MHz)

Te jep mundesi per marrje imazhesh dhe biopsi ne struktura anatomike qe nuk mund te arrihen ne menyre transabdominale

Avantazhet e tjera te USG standarte ( dallimi cistik-solid, pa radiacion, dhe pamjet real time etj)

PORTAL KONFLUENS

KARACİĞER

PORTAL VENÖZ SİSTEM

SPLENİK VEN

SUPERİOR MEZ. VEN PORTAL VEN

PANKREAS

PANKREAS BAŞI

KOLEDOK

PANKREATİK KANAL

PANKREAS BAŞI

PORTAL VEN

PANKREAS GÖVDESİ

PANKREAS GÖVDE SUP MEZ ARTER

RENAL VEN

SPLENİK VEN

Ekzaminimi dhe marrje biopsie e limfadenopative te mediastinit

Stadifikimi lokal sipas shtresave dhe infiltrimit I tumoreve te ezofagut

Marrja e biopsise se lezioneve subepiteliale te paretit e ezofagut

Stadifikimi lokal I tumoreve gastrike

Marrja e biopsise se lezioneve subepiteliale te paretit gastrik

FUSHA E PERDORIMIT

MİDE CA MALİGN LAP

MİDE LEIMYOSARKOM

ÖZÖFAGUS LEIOMYOM

GIST

KESENİN MİDEYE BASISI

GASTRİK LENFOMA

PERİGASTRİK KOLLATERALLER

FUSHA E PERDORIMITEkzaminimi I natyres se obstruksionit te

koledokut dhe nese nevojitet marrja e biopsise per ekzaminim citologjik

Diagnostikimi I gureve te koledokut (koledokolitiazis)

Klasifikimi lokal I tumoreve te koledokut

Drenazhimet koledoko-duodenal

Drenazhimet gastro- biliare

DİSTAL KOLANJİO CA

KOLEDOK TAŞLARI

KESE TÜMÖRÜ

KR PANKREATİT DİSTAL KOLEDOK BASISI

İNTRAHEPATİK KLATSKİN TM

FUSHA E PERDORIMITKlasifikimi lokal I tumoreve te rektumit

Ekzaminimi dhe drenimi I absceve perirektale

Ekzaminimi I abseve dhe fistulave perianale

Klasifikimi lokal dhe marrja e biopsive te tumoreve te prostates

REKTUM CA

FUSHA E PERDORIMITMarrja e biopsive nga masat e Pankreasit

Stadifikimi lokal I kancerit te pankreasit

Aspirimi I kisteve dhe tumoreve kistike te pankreasit

Drenimi gastrik I pseudokisteve te pankreasit

Drenimi gastrik I absceve peripankreatik

Diagnostikimi I hershem I pankreatitit kronik.

PANKREAS BAŞ TM

KİTLE

KOLEDOK

PORTAL VEN

SPLENİK VEN İNVAZE TM

KİTLE

SPLENİK VEN DİSTALİ

PANKREATİK KANAL TM

PANKREATİK KANAL

KOLEDOK

KİTLE

PORTAL VEN

VASKÜLER İNVAZYON (LİNEER)

SPLENİK ARTER

VASKÜLER İNVAZE TM

KİTLEİNVAZYON SEGMENTİ

SPLENİK VEN TROMBÜSÜ

SPLENİK VEN

TROMBÜS

PANKREASSUP MEZ ARTER

PANKREAS GÖVDE KİTLE

KİTLE

PANKREAS TM BİOPSİ

KİTLE

İĞNE

DÜZENSİZ PANKREATİK KANAL

PANKREATİK KANAL

PANKREAS

KR PANKREATİT

FUSHA E PERDORIMITNeurolize e pleksusit celiak

Vendosja e markerit radjoterapik

Brakiterapi (radioactive iodine seeds (125I)

Injektimi I agjenteve Anti-Tumorale (5 fluorouracil (200 mg/m2/day, for 5 days, mixed

lymphocyte culture (Cytoimplant), anti-tumor viral therapy (ONYX-015)

ÇÖLİAK NÖROLİZ

ÇÖLİAK ARTER

AORTA

MASAT SOLIDE TE PANKREASIT

Percaktohet:Perberja ( masa, ekogjeniteti, nekroza)

Infiltrimi vaskular dhe raportin me: ( vena portae, vena mezenterica sup, arteria mezanterica sup, arteria splenica, arteria celiacae)

Raporti me organet fqinje ( koledoku, duodeni, pareti gastrik, hepari)

Gjendrat lymphatice perreth ( celiak, periaortik, peripancreatic, hilear, mediastinal)

VLERA DIAGNOSTIKEEUS`ja eshte menyra imazherike me

sensitive jo kirurgjikale ne diagnostikimin e masave malinje ose beninje te pankreasit.

Ka nje sensitivitet diagnostikimi 85 – 100 %, dhe specifitet 92 – 98 %.

Sensitiviteti ne klasifikim eshte 90 – 97 %.Sensitiviteti ne vleresimin e invazionit

vaskular eshte 85 – 97 %

VLERA E PERDORIMIT TE EUSPerdorimi i endosonografise dhe FNA-se ne

diagnostikimin dhe klasifikimin e dyshimeve te tumorit te pankresit ka nje kosto efikasitet te larte

Ne diagnostikimin e masave solide te pankreasit, EUS – FNA ka nje sensitivitet 95 % dhe specifitet 92 % , dhe percaktim 94.1 %

DISAVANTAZHET E EUS;Hapesire te kufizuar ekzaminimi ( max 7 cm)Ka perdorim te kufizuar ne crregullimet e teresise anatomike ( operacionet GIS etj)Eshte e pamjaftueshme ne ndarjen e benign – malign ( ka

parashikim te larte)Ndjehet nevoja e biopsise ( nevojitje e EUS – FNA)Eshte e pamjaftueshme ne dallimin e mases me inflamacionin

( krijon probleme ne klasifikimin e tumoreve)Eshte e pamjaftueshme ne dallimin e limfadenopative reaktive

– malign ( ka parashikim te larte)Ne klasifikimet e tumoreve te Pankreasit, GIS superior dhe

Rektale ka nevoje per ekzaminime te tjera ( CT, MRI, PET etj. ) duhet te perdoret bashke me to

SI MUND TE ZGJIDHIM NJE PJESE TE DIZAVANTAZHEVE?

Mund te zgjidhim problemet qe rrjedhin nga permasat e ekoendoskopit dhe prishjeve anatomike duke perdorur probe mini qe kalojne brenda endoskopit standart. ( qe perdoren aktualisht)

Duke perdorur agjent kontrasti ultrasonik mund te ekzaminojme vaskularitetin intratumoral.

Mund te perdorim Elastografine per te matur elasticitetin e

indeve. ( perdoret ne pak qendra dhe kerkon pervoje.)

Mund te perdorim se bashku agjentin kontrastues dhe elastografine.