ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI ve ETİK

Prof. Dr. Ayşe Sevim Gökalp

• FERTİLİZASYON

• DOĞUM• • • 18 yaş

ÇOCUKLUK ÇAĞI

• =>Büyüme potansiyeli

• =>Davranışlar

• =>Hastalıklar

• =>Ölüm nedenleri farklı dönemlerden oluşmaktadır.

• Fertilizasyon

•

• doğum

Doğum öncesi ( Prenatal, antenal ) dönem:

• Embriyolojik dönem:İlk 8 veya 12. hafta

• Fetal dönem: Embriyonik hayatın bitiminden doğuma kadar olan dönem

Doğum sonrası ( Postnatal ) dönem

Doğumda başlayan dönem

• Perinatal dönem: 24 hafta – ilk 7 gün

*Neonatal dönem :0-28 gün

*Süt çocukluğu dönemi ( Infancy) : 0-12 ayBazı kaynaklarda hayatın ilk 2 yılı

* Oyun çocuğu dönemi ( Toddler ) : 1-5 yaş

• * Okul çocuğu dönemi : 6 yaş – Adölesan başlangıcı

• * Adölesan dönemi : Puberte’ nin başladığı ilk bulgu yaşından fiziksel, cinsel, psikolojik ve sosyal gelişmenin tamamlandığı yaşa kadar olan süreç.

ÇOCUK HEKİMLİĞİ

• Hasta – hekim ilişkisine ilaveten aile ilişkisi

• Ailenin içine girebilen hekim

• Aileye güven vermeli

• İyi ilişki → Doğru hikaye →Doğru tanı

• Mekanik ilişki olmamalı ( Hastanın kişiliğinin göz ardı edilmesi)

• Çift taraflı ön yargı

• Mahremiyet ve sorumluluk

PEDİATRİDE ETİK

• Etik: İnsanların birbirleri ile ilişkilerinin ahlaki, yasal ve geleneksel kurallar ile sınırlandırılması

• Çocuk Hakları Sözleşmesi’ ne göre, 18 yaşına kadar her birey çocuk olarak kabul edilmektedir.

• # Çocukla ilgili tüm girişimlerde çocuğun yüksek yararı tam olarak gözetilmelidir.

Etik, çocuk hekimliği açısından 2 yönden önem taşımaktadır:

• Sağlık hizmetleri alanında çocukların sağlık haklarının uygulanması ( Ekim 1998 Ottowa Bildirgesi )

• Çocuklarla ilgili biyolojik – tıbbi işlemler ile ilgili etik düzenlemeler

Çocuk Hekimliğinde Temel Etik Konular

• Çocuklar üzerinde yapılacak araştırmalar

• Aydınlatılmış onam ve aile izni

• Yaşam desteğinin kesilmesi kararı

• Anne - bebek yararı arasında çatışma

• Fetal tedaviler

• Kiralık anne – donör spermi

• Yüksek riskli yeni doğanda tedavi başlanması ve sonlandırılması

• Özürlü çocukların infertil hale getirilmesi

• Anansefalik bebekler

• Tarama programları

Neonatal Etik:

• Yararlılık

• Zarar vermeme

• Özerklik ve adalet

• İlkelerine uyulmalıdır.

• # Hangi gebelik yaşı ile doğan bebekler yaşatılmalı?

• Isıt

• besle

• oksijen ver

22 – 24 hft veya 500 gr altında ise sadece

• 22 – 24 hft veya 500 gr altında ise

canlandırma ( - )

• Yaşam kalitesi önemli ( Mental – Motor )

• # Zararlı ve faydasız tedavilerle ölümü geciktirmek, acı çekmesine razı olmak çocuk istismarına girebilir.

• # Araştırma amacıyla fetüs üretilmesi ⇒ YASAK

∀ # Cinsiyet seçimi ⇒ YASAK

• Çin – Hindistan’ da 60 –100 milyon kız fetüsün tahliye edildiği biliniyor.

∀ # Sınırlı kaynakların kullanımında toplum yararını gözetmek daha mı öncelikli?

• Baby Doe olgusu

•

• Dawn Sendromu + Ösefagus atrejisi

• Boşuna – yararsız tedavi kullanılmamalıdır.