fatlaðar konur og ofbeldi - Öryrkjabandalag Íslands · fatlaðar konur og ofbeldi hvenær, hvar,...

Fatlaðar konur og ofbeldiFatlaðar konur og ofbeldi

Sommarsol 2005Sommarsol 2005

Fatlaðar konur og ofbeldiFatlaðar konur og ofbeldiHvenHvenæær, hvar, hverjarr, hvar, hverjar

31. j31. júúllíí –– 5. 5. áággúúst 2005st 2005Sommarsol, Vejbystrand, SkSommarsol, Vejbystrand, SkååneneKonur sem starfa Konur sem starfa áá kvennaathvkvennaathvöörfum og rfum og fatlaðar konur, alls 25 (allar sfatlaðar konur, alls 25 (allar sæænskar nema við)nskar nema við)

Markmið nMarkmið náámskeiðsinsmskeiðsins

Að gera kvennaathvarfskonur og fatlaðar Að gera kvennaathvarfskonur og fatlaðar konur meðvitaðri um reynslu og aðstkonur meðvitaðri um reynslu og aðstææður ður hverra annarra.hverra annarra.Að konurnar upplifi það frelsi sem samfAð konurnar upplifi það frelsi sem samféélag lag kvenna gefur.kvenna gefur.Að styðja fatlaðar konur Að styðja fatlaðar konur íí að koma að koma áá framfframfææri ri hverju þarf að breyta hverju þarf að breyta íí samfsamféélaginu.laginu.

Markmið nMarkmið náámskeiðsinsmskeiðsins

Að auka þekkingu athvarfskvenna Að auka þekkingu athvarfskvenna áá aðstaðstææðum ðum fatlaðra kvenna, svo þfatlaðra kvenna, svo þæær geti betur stutt allar r geti betur stutt allar þþæær konur sem þurfa r konur sem þurfa áá hjhjáálp þeirra og stuðningi lp þeirra og stuðningi að halda.að halda.Að konurnar verði sterkari og upplýstari að Að konurnar verði sterkari og upplýstari að nnáámskeiði loknu.mskeiði loknu.Að veita frAð veita frææðslu um ofbeldi karla gegn konum.ðslu um ofbeldi karla gegn konum.Að setja orð Að setja orð áá það sem við vitum flestar en það sem við vitum flestar en ttöölum ekki um.lum ekki um.

Uppbygging nUppbygging náámskeiðsinsmskeiðsins

StStííf dagskrf dagskrááHHóópefli, ýmsir pefli, ýmsir ““leikirleikir””FyrirlestrarFyrirlestrarHHóópvinna, t.d. kynning pvinna, t.d. kynning áá fföötlunum okkartlunum okkarTjTjááning ning -- ““RundaRunda””Kennsla Kennsla íí sjsjáálfsvlfsvöörn (daglega)rn (daglega)

Uppbygging nUppbygging náámskeiðsinsmskeiðsins

LeikþLeikþæættir settir uppttir settir uppKvikmyndirKvikmyndirDansDansSiglingSiglingÁÁhersla hersla áá systralag, það systralag, það áá að rað rííkja virðing og kja virðing og umburðalyndi umburðalyndi íí hhóópnumpnumHeimildamyndHeimildamynd

““RundaRunda””

Aðferð sem notuð er innan kvennahreyfingarinnar.Aðferð sem notuð er innan kvennahreyfingarinnar.Markmið að allar fMarkmið að allar fáái að tala.i að tala.Talað Talað íí rrööð ð íí hring. Shring. Súú sem ekki vill tala gefur sem ekki vill tala gefur orðið orðið ááfram.fram.Við grVið gríípum ekki fram pum ekki fram íí hver fyrir annarri og hver fyrir annarri og komum ekki með neikvkomum ekki með neikvææða gagnrýni ða gagnrýni áá það sem það sem hinar hafa sagt.hinar hafa sagt.


Við berum Við berum áábyrgð byrgð áá að við sjað við sjáálfar tlfar töökum ekki kum ekki of mikið plof mikið plááss.ss.Við tVið töölum lum úútfrtfráá okkur sjokkur sjáálfum. Þetta er lfum. Þetta er ttæækifkifææri til að tjri til að tjáá hvað okkur sjhvað okkur sjáálfum finnst, lfum finnst, hugsanir okkar og tilfinningar.hugsanir okkar og tilfinningar.HjHjóóðnemiðnemi

Ofbeldi/feminismiOfbeldi/feminismi

Ofbeldi gegn konum er samfOfbeldi gegn konum er samféélagslegt lagslegt vandamvandamáál.l.Ofbeldi er mjOfbeldi er mjöög g úútbreitt, það er ekki bara ltbreitt, það er ekki bara líítið tið brot af kbrot af köörlum sem beita konur ofbeldi.rlum sem beita konur ofbeldi.Feminismi er ekki það sama og karlahatur. Er Feminismi er ekki það sama og karlahatur. Er það karlahatur að segja frþað karlahatur að segja fráá þvþvíí sem karlar gera, sem karlar gera, þ.e. myrða, nauðga, beita ofbeldi, kaupa og þ.e. myrða, nauðga, beita ofbeldi, kaupa og selja konurselja konur??

ÍÍ feðraveldi ...feðraveldi ...

... er það sem er karlmannlegt metið h... er það sem er karlmannlegt metið hæærra en rra en það sem er kvenlegt.það sem er kvenlegt.... er karlmaðurinn normið; hv... er karlmaðurinn normið; hvíítur, miðaldra.tur, miðaldra.... ef kona verður fyrir kynferðislegu ... ef kona verður fyrir kynferðislegu ááreiti, reiti, ááhhúúnn að segja frað segja fráá þvþvíí..... ef kona s... ef kona sæætir ofbeldi tir ofbeldi íí sambsambúúð, ð, áá hhúúnn að að fara frfara fráá manninum.manninum.

ÍÍ feðraveldifeðraveldi

Það er eins og karlinn sÞað er eins og karlinn séé óóbreytanlegt breytanlegt nnááttttúúruafl, það er ekki talað um að karlar ruafl, það er ekki talað um að karlar eigieigiekkiekki að að ááreita konur kynferðislega og beita reita konur kynferðislega og beita þþæær ofbeldi.r ofbeldi.Mismunandi afstaða gagnvart fMismunandi afstaða gagnvart föötluðum ktluðum köörlum rlum og konum.og konum.Konur upplifa að fKonur upplifa að föötlun þeirra hafi meiri tlun þeirra hafi meiri ááhrif hrif áá llííf sitt en fatlaðra karla, s.s. mf sitt en fatlaðra karla, s.s. mööguleika til guleika til vinnu, hjvinnu, hjúúskapar og barneigna.skapar og barneigna.

Aðferðir sem karlar nota til að halda Aðferðir sem karlar nota til að halda konum niðrikonum niðri

Konur gerðar Konur gerðar óósýnilegar:sýnilegar:Konur sjKonur sjáást sjaldnar en karlar st sjaldnar en karlar íí fjfjöölmiðlum lmiðlum ííumfjumfjööllun um alvarleg mllun um alvarleg máálefni.lefni.Karlar blaða Karlar blaða íí papppappíírum eða tala saman rum eða tala saman áá fundum fundum meðan kona hefur orðið.meðan kona hefur orðið.

Konur gerðar hlKonur gerðar hlæægilegar: konum lgilegar: konum lííkt við dýr, kt við dýr, ““gagga eins og hgagga eins og hæænurnur””..


Konur gerðar Konur gerðar áábyrgar fyrir þvbyrgar fyrir þvíí ef þeim er ef þeim er nauðgað eða verða fyrir annars konar ofbeldi.nauðgað eða verða fyrir annars konar ofbeldi.Konur fKonur fáá ekki aðgang að upplýsingum ekki aðgang að upplýsingum áávinnustvinnustööðum.ðum.TvTvööffööld refsing: Það er sama hvað konur gera, ld refsing: Það er sama hvað konur gera, það er ekki rþað er ekki réétt. Ef kona er virk tt. Ef kona er virk íí stjstjóórnmrnmáálum lum æætti htti húún að hugsa betur um bn að hugsa betur um böörnin srnin síín og ef n og ef hhúún er heimavinnandi er hn er heimavinnandi er húún ekki nn ekki nóógu gu samfsamféélagslega virk.lagslega virk.


Unnið gegn einingu kvenna, Unnið gegn einingu kvenna, ““þþúú sem ert svo sem ert svo hugguleg hugguleg æætlar þtlar þóó ekki að fara að vera með ekki að fara að vera með þessu ljþessu ljóótu feministum?!!tu feministum?!!””Gert lGert líítið tið úúr konum: það sem konur gera er r konum: það sem konur gera er llíítilfjtilfjöörlegt.rlegt.Konur gerðar að kynverum. Allt sem við Konur gerðar að kynverum. Allt sem við gerum stjgerum stjóórnast af hormrnast af hormóónum og num og ttííðablðablææðingum.ðingum.

AthvAthvöörf fyrir konur rf fyrir konur íí SvSvííþjþjóóðð

KvennaathvKvennaathvöörfrfStelpuathvStelpuathvöörfrfAthvarf fyrir heyrnarskertar konur Athvarf fyrir heyrnarskertar konur Ca. 10.000 konur eru Ca. 10.000 konur eru ííkvennaathvarfahreyfingukvennaathvarfahreyfingu

LLííkamlegt ofbeldi, hvar kamlegt ofbeldi, hvar áá llííkamann og kamann og með hverju!með hverju!

Sparka Sparka íí magann magann áá óóllééttri konuttri konuSlSláá með hamri með hamri íí hhööfuðiðfuðiðDraga Draga áá hháárinurinuBrenna með sBrenna með síígarettum og garettum og áá eldaveldavéélahellumlahellumSnSnúúa upp a upp áá handleggihandleggiHrinda fram af trHrinda fram af trööppumppumSlengja utan Slengja utan íí veggvegg

Andlegt ofbeldiAndlegt ofbeldi

HHóótanir um ofbelditanir um ofbeldiHHóótanir um að taka frtanir um að taka fráá henni bhenni böörninrninHHááððUppnefniUppnefniLLíítilsvirðing, t.d. fyrir framan btilsvirðing, t.d. fyrir framan böörninrnin

Kynferðislegt ofbeldi, hvar og með Kynferðislegt ofbeldi, hvar og með hverju!hverju!

LeggLeggööngngMunnurMunnurEndaþarmurEndaþarmurLimurLimurHnefiHnefiÝmislegt, s.s. flaskaÝmislegt, s.s. flaska

Fatlaðar konur ...Fatlaðar konur ...

... verða fyrir ofbeldi eins og aðrar konur.... verða fyrir ofbeldi eins og aðrar konur.

... eru oft h... eru oft hááðar ðar ööðrum ðrum íí daglegu ldaglegu líífi og það fi og það gerir þgerir þæær berskjaldaðri fyrir ofbeldi.r berskjaldaðri fyrir ofbeldi.... verða fyrir annars konar ofbeldi, er t.d. ... verða fyrir annars konar ofbeldi, er t.d. neitað um hjneitað um hjáálpartlpartææki, mat, lyf og annað sem ki, mat, lyf og annað sem þþæær þarfnast r þarfnast –– rrááðist ðist áá veikleikann.veikleikann.

Fatlaðar konur ...Fatlaðar konur ...

... verða oftast fyrir ofbeldi af hendi maka, ... verða oftast fyrir ofbeldi af hendi maka, sambýlismanns, ksambýlismanns, kæærasta, karlkyns rasta, karlkyns æættingja eða ttingja eða karlkyns hjkarlkyns hjáálparmanns.lparmanns.... eiga oft erfitt með að enda sambandið eða ... eiga oft erfitt með að enda sambandið eða kkææra ofbeldið, þvra ofbeldið, þvíí þþæær eru hr eru hááðar ðar ofbeldismanninum með hjofbeldismanninum með hjáálp lp íí daglegu ldaglegu líífi.fi.

VVååga se ga se –– rannsrannsóókn kn áá ofbeldi gagnvart ofbeldi gagnvart fföötluðum konumtluðum konum

Upplifa það niðurlUpplifa það niðurlæægjandi að vera gjandi að vera ööðrum ðrum hhááðar.ðar.Finnst ekki vera litið Finnst ekki vera litið áá þþæær sem konur, heldur r sem konur, heldur einhvern sem þarf aðstoð og vernd.einhvern sem þarf aðstoð og vernd.Erfitt fyrir fErfitt fyrir fóólk að sjlk að sjáá manneskjuna bakvið manneskjuna bakvið fföötlunina.tlunina.Konan oftast hKonan oftast hááð ofbeldismanninum með ð ofbeldismanninum með aðstoð, hann er indaðstoð, hann er indææll ll úút t áá við.við.


Ofbeldið fer oftast fram Ofbeldið fer oftast fram áá heimilinu, snýst um heimilinu, snýst um vvööld og stjld og stjóórn.rn.Konur beita frekar andlegu ofbeldi.Konur beita frekar andlegu ofbeldi.Konur sem eiga erfitt með að tjKonur sem eiga erfitt með að tjáá sig eru sig eru sséérstaklega viðkvrstaklega viðkvææmar.mar.HHúúsgsgöögn fgn fæærð rð úúr stað ef konan er blind.r stað ef konan er blind.Blind kona felld með að bregða fyrir hana fBlind kona felld með að bregða fyrir hana fææti.ti.


MjMjöög algengt að þroskaheftar konur verði fyrir g algengt að þroskaheftar konur verði fyrir kynferðislegu ofbeldi (3x algengara en hjkynferðislegu ofbeldi (3x algengara en hjááööðrum).ðrum).Konum neitað um lyf, hjKonum neitað um lyf, hjáálpartlpartææki, eða ki, eða meðferð.meðferð.Kona skilin eftir Kona skilin eftir íí lyftu lyftu áá baðherbergi.baðherbergi.SSííminn fminn fæærður rður úúr seilingarfjarlr seilingarfjarlæægð.gð.Staðið Staðið íí vegi fyrir konu vegi fyrir konu íí hjhjóólastlastóól.l.


FFóótunum sparkað undan konu ef htunum sparkað undan konu ef húún n áá erfitt erfitt með jafnvmeð jafnvæægi og hgi og húún hn hæædd fyrir að standa ekki dd fyrir að standa ekki áá ffóótunum.tunum.Konur með Konur með óósýnilega fsýnilega föötlun ftlun fáá að heyra að það heyra að þæær r ssééu að lu að láátast.tast.HHææðnislegar athugasemdir um hvernig konan ðnislegar athugasemdir um hvernig konan gengur, hreyfir sig eða tjgengur, hreyfir sig eða tjááir sig.ir sig.


Konur skildar eftir heima þegar karlinn fer Konur skildar eftir heima þegar karlinn fer úút t að skemmta sað skemmta séér, fr, fáá að heyra að það heyra að þæær passi ekki r passi ekki inn inn íí umhverfið.umhverfið.Konur fKonur fáá að heyra að það heyra að þæær sr sééu lju ljóótar (með poka tar (með poka áá maganum, maganum, óónýta fnýta fæætur o.s.frv.).tur o.s.frv.).SvSvííður meira undan andlegu ofbeldi en ður meira undan andlegu ofbeldi en llííkamlegu.kamlegu.

SjSjáálfsvlfsvöörn fyrir konurrn fyrir konur(feministisk selvforsvar)(feministisk selvforsvar)

Markmið að þMarkmið að þáátttakendur finni sinn eigin styrk tttakendur finni sinn eigin styrk og upplifi að þog upplifi að þæær hafi mr hafi máátt til að standa gegn tt til að standa gegn óóvelkomnu velkomnu ááreiti sem og ofbeldismanni.reiti sem og ofbeldismanni.Fjallar um að konur sjFjallar um að konur sjáái að við erum þess virði i að við erum þess virði að verja og að við erum ekki veikar og að verja og að við erum ekki veikar og varnarlausar.varnarlausar.Tilfinningar skipta miklu mTilfinningar skipta miklu mááli, ef þli, ef þéér finnst r finnst það vera rangt, þþað vera rangt, þáá er það rangt.er það rangt.Hver kona finni þHver kona finni þáá aðferð sem hentar henni.aðferð sem hentar henni.


ÍÍ kvikmyndum sjkvikmyndum sjááum við num við næær aldrei konur ekki r aldrei konur ekki bregðast við bregðast við áárráás s ööðruvðruvíísi en að grsi en að gráátbiðja um tbiðja um nnááð. Ofbeldismaðurinn býst við að við ð. Ofbeldismaðurinn býst við að við bregðumst þannig við, það getur verið okkur bregðumst þannig við, það getur verið okkur ííhag.hag.Algeng goðsAlgeng goðsöögn er að mgn er að móótstaða geri illt verra. tstaða geri illt verra. Það er ekki satt. RannsÞað er ekki satt. Rannsóóknir syna að 80% knir syna að 80% kvenna sleppa ef þkvenna sleppa ef þæær verja sig. Konur eru lr verja sig. Konur eru lííka ka fljfljóótari að jafna sig eftir tari að jafna sig eftir áárráás ef þs ef þæær hafa veitt r hafa veitt mmóótspyrnu.tspyrnu.


Andleg sjAndleg sjáálfsvlfsvöörn. Mikilvrn. Mikilvæægust. Við finnum gust. Við finnum að við hað við hööfum rfum réétt tt áá að setja mað setja möörk og krefjast rk og krefjast virðingar. Lvirðingar. Lííka mikilvka mikilvæægt að upplifa gt að upplifa samkennd með samkennd með ööðrum konum.ðrum konum.Munnleg sjMunnleg sjáálfsvlfsvöörn; tal, lrn; tal, lííkamstkamstááning og ning og andlitssvipur. Tandlitssvipur. Tóónn og lnn og lííkamstjkamstjááning tjning tjáá 90% 90% af þvaf þvíí sem við segjum.sem við segjum.LLííkamleg sjkamleg sjáálfsvlfsvöörn. Notuð þegar hitt dugar rn. Notuð þegar hitt dugar ekki. ekki. ““Augu, barki, klof og hnAugu, barki, klof og hné”é”..

Hvernig ofbeldi verður Hvernig ofbeldi verður ““eðlilegteðlilegt””(Normaliseringsprocessen)(Normaliseringsprocessen)

ÍÍ feðraveldi eru karlinn og konan ekki jfeðraveldi eru karlinn og konan ekki jööfn þegar fn þegar stofnað er til sambands, valdahlutfstofnað er til sambands, valdahlutfööllin eru honum llin eru honum ííhag.hag.Þegar kona er Þegar kona er íí ofbeldisfullu sambandi er spurt: ofbeldisfullu sambandi er spurt: ““Hvers vegna fer hHvers vegna fer húún ekki?n ekki?”” Sjaldnar er spurt: Sjaldnar er spurt: ““Hvers vegna er hann ekki Hvers vegna er hann ekki íí fangelsi?fangelsi?”” Konan er Konan er gerð gerð áábyrg fyrir þvbyrg fyrir þvíí að ofbeldið gagnvart henni heldur að ofbeldið gagnvart henni heldur ááfram.fram.


SambSamböönd sem enda með ofbeldi, nauðgun eða e.t.v. nd sem enda með ofbeldi, nauðgun eða e.t.v. morði, byrja eins og flest morði, byrja eins og flest öönnur sambnnur samböönd; fnd; fóólk lk verður verður áástfangið og þykir vstfangið og þykir væænt hvoru um annað, nt hvoru um annað, flytur saman og skipuleggur framtflytur saman og skipuleggur framtííðina, rðina, rææðir ðir barneignir.barneignir.Það er fyrst þegar sambandið er orðið þrÞað er fyrst þegar sambandið er orðið þróóað sem að sem vandamvandamáálin byrja.lin byrja.ÍÍ okkar menningu eru það frekar konurnar sem laga okkar menningu eru það frekar konurnar sem laga sig að þsig að þöörfum karlsins, rannsrfum karlsins, rannsóóknir sýna að karlarnir knir sýna að karlarnir halda shalda síínum vinum, num vinum, ááhugamhugamáálum og vinnu þlum og vinnu þóó þeir þeir hefji sambhefji sambúúð eða gifti sig.ð eða gifti sig.


Algengara er að konurnar hAlgengara er að konurnar hæætti að sinna tti að sinna ááhugamhugamáálum lum og hitta vinkonur. Margar minnka við sig vinnu og og hitta vinkonur. Margar minnka við sig vinnu og missa við það fmissa við það féélagsskap vinnuflagsskap vinnuféélaga og fjlaga og fjáárhagslegt rhagslegt sjsjáálfstlfstææði.ði.Hennar Hennar ““llíífsrýmifsrými”” minnkar, þ.e. hminnkar, þ.e. húún byrjar að n byrjar að einangrast og það er oft þeinangrast og það er oft þáá sem hann slsem hann slæær hana r hana íífyrsta sinn. Það breytir lfyrsta sinn. Það breytir líífi þeirra, hann hefur fengið fi þeirra, hann hefur fengið meiri vmeiri vööld, hld, húún minni.n minni.


Karlinn Karlinn áásakar konuna, það er henni að kenna að sakar konuna, það er henni að kenna að hann slhann slóó hana. Konan reynir að passa að gera ekkert hana. Konan reynir að passa að gera ekkert sem getur fengið hann til að slsem getur fengið hann til að sláá hana. Þvhana. Þvíí meir sem meir sem hhúún reynir, þvn reynir, þvíí verra verður það.verra verður það.Konan einangrast meir og meir, ekki bara lKonan einangrast meir og meir, ekki bara lííkamlega kamlega (hittir sj(hittir sjááldan fldan fóólk), heldur llk), heldur lííka andlega. Hans ka andlega. Hans úútgtgááfa fa af veruleikanum verður hennar.af veruleikanum verður hennar.


Margir karlar sem beita konur sMargir karlar sem beita konur síínar ofbeldi eru nar ofbeldi eru indindæælir og glir og góóðir inn ðir inn áá milli, fmilli, fææra henni gjafir og tala ra henni gjafir og tala fallega til hennar, konan heldur fallega til hennar, konan heldur íí þetta, þetta, ““hann elskar hann elskar migmig””..VVííxlverkunin milli ofbeldis og gxlverkunin milli ofbeldis og góóðmennsku brýtur ðmennsku brýtur konuna smkonuna smáám saman niður, hm saman niður, húún glatar sinni eigin n glatar sinni eigin sjsjáálfsmynd og slfsmynd og séér tilveruna bara með hans augum. r tilveruna bara með hans augum. Oft er það einungis gOft er það einungis góóða hliðin ða hliðin áá karlinum sem skarlinum sem séést st úút t áá við, það er ekki hvið, það er ekki hæægt að sjgt að sjáá áá karli hvort hann beitir karli hvort hann beitir ofbeldi eða ekki.ofbeldi eða ekki.

KlKláámiðnaðurinnmiðnaðurinn

Sýn okkar Sýn okkar áá hvað er klhvað er kláám hefur farið m hefur farið íí gegnum gegnum ““normaliseringsprocessnormaliseringsprocess””, við erum orðin v, við erum orðin vöön n ýmsu sem ýmsu sem áá áárum rum ááður hefði þður hefði þóótt vera kltt vera kláám.m.Það eru til tvÞað eru til tvöö ttíímarit með myndum af marit með myndum af fföötluðum konum og greinum.tluðum konum og greinum.ÍÍ ÁÁstralstralííu, þar sem hu, þar sem hóóruhruhúús eru ls eru löögleg, eru til gleg, eru til sséérstrstöök hk hóóruhruhúús fyrir karla sem vilja kaupa s fyrir karla sem vilja kaupa fatlaðar konur.fatlaðar konur.VVæænd og klnd og kláám vm vææri ekki til nema vegna þess ri ekki til nema vegna þess að karlar vilja þetta.að karlar vilja þetta.

AuglýsingarAuglýsingar

Konur eru hlutgerðar Konur eru hlutgerðar íí auglýsingum, þ.e. eru oft auglýsingum, þ.e. eru oft sýndar sem hlutir, eru passsýndar sem hlutir, eru passíívar, ekki gerendur.var, ekki gerendur.Konur oft eins og dauðar Konur oft eins og dauðar áá auglýsingamyndum.auglýsingamyndum.Konur oft með hKonur oft með háálfopinn munninn lfopinn munninn –– til til íí ...!!!...!!!

LandssamtLandssamtöök kvennaathvarfa k kvennaathvarfa ííSvSvííþjþjóóðð

Allar manneskjur Allar manneskjur æættu að ttu að vera feministar !vera feministar !

Viljum við misrViljum við misréétti ?tti ?

fatlaðar konur og ofbeldi - Öryrkjabandalag Íslands · fatlaðar konur og ofbeldi hvenær, hvar,...

Documents