ワークショップ 報告書 インレー湖における環境教 …ワークショップ...
TRANSCRIPT
ワークショップ
報告書
インレー湖における環境教育
ワークショップ
2018 年 3 月7日、8日、9 日
地球市民の会
東洋大学国際共生社会研究センター
目次
写真・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・ⅰ
ワークショッププログラム・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・ⅲ
ワークショップ パワーポイント
『インレー湖における水質調査結果の報告』
眞子 岳 研究員・・・・・・・・・・・・・・1
『サステイナブル・ツーリズム』
藤稿 亜矢子 研究員・・・・・・・・・・・・8
『TPA の取り組み』
柴田 京子 RA・・・・・・・・・・・・・・・19
写真
写真1:ワークショップ参加者集合写真
写真2:ワークショップ開催の様子(一日目) 写真 3:岡本研究員
ⅰ
写真 4:僧院におけるワークショップの様子 写真 5:インダー大臣の挨拶
写真 6:藤稿研究員による発表 写真 7:松丸研究員による調査活動の説明
写真 8:眞子研究員による発表 写真 9:ワークショップ参加者(二日目)
ⅱ
プログラム
【プログラム1日目】 (敬称略)
チューポーコン村における環境教育ワークショップ
09:00 ワークショップ開催
09:30 チューポーコン代表より挨拶
U Thein Than
09:45 水質調査結果
眞子 岳(東洋大学国際共生社会研究センター研究助手)
10:45 循環型農業の実践とメリット
TPA スタッフ、ヌワダマ村循環型農業実践者
12:00 休憩
13:00 ごみ分別ワークショップ
東洋大学学生(東洋大学国際地域学部)
14:30 終了
【プログラム 2 日目】
ニャウンシュエにおける政府関係者との環境教育ワークショップ
09:30 開会の挨拶、講師紹介
U Sai Tun Aye
09:45 TPA の取り組み
柴田 京子(認定 NPO 法人地球市民の会 ミャンマー事務所長)
10:00 東洋大学挨拶、ワークショップ説明
松丸 亮(東洋大学国際共生社会研究センター研究員)
11:00 インレー湖における水質調査の結果、質疑応答
眞子 岳(東洋大学国際共生社会研究センター研究助手)
12:30 インダー大臣挨拶
Dr. Tun Hlaing
13:00 休憩
14:00 観光協会の取り組み(ニャウンシュエ観光協会)
U Sao Thar Oo
14:30 サステイナブル・ツーリズム、質疑応答
ⅲ
藤稿 亜矢子(東洋大学国際共生社会研究センター研究員)
16:00 終了
【プログラム3日目】
ニャウンシュエにおけるローカル NGO との環境教育ワークショップ
09:00 インレー湖における水質調査
眞子 岳(東洋大学国際共生社会研究センター研究助手)
09:30 サステイナブル・ツーリズム
藤稿 亜矢子(東洋大学国際共生社会研究センター研究員)
10:00 インレー湖周辺ローカル NGO の取り組み
鈴木 俊良(Home Myanmar mm Co., Ltd)
11:00 インレー湖周辺におけるごみ分別の事例紹介
倉内 博茂(JAMAHA 理事)
12:00 参加者におけるディスカッション
ファシリテーター:岡本郁子(東洋大学国際共生社会研究センター研究員)
13:00 終了
ⅳ
講演者
眞子 岳
(東洋大学国際共生社会研究センター研究助手)
အငးးေးလးကန သဘာ၀ပတ၀နးးကငသေးတသန ရလဒ ား
Toyo University Center for Sustainable Development Studies
Gaku Manago
က ယေးရးအကဥးး
သေးတသန း ပလပရာ
・း မန ာ・ေကမၻာဒ းယား・ဖ လစ င・ဘဂၤလားေးဒရး・န ေးပါ
သေးတသန ေးခါငးးစဥ - “ေးဘးအႏးရရာယကင ငးးေးသာေးေရပးေးေ၀ရး” းႏးငး “ကနးးမာေးရးအတတက တစကင ယေးရႏးငး ပတဝနးးကငသန႔ရငးးေးရး”
က ယေးရးအကဥးး(ဘဂၤလားေးဒရး းႏးငး ေကမာၻဒ းယား တ ႔တတင း ပလပခေးသာ
သေးတသန)
က ယေးရးအကဥးး(ေကမာၻဒ းယားတတင း ပလပခေးသာ သေးတသန)
အငးးေးလးကနအတတက သဘာဝပတဝနးးကငထ နးးသ မးးေးရး
ေးရရညေးဆာငငရက ႈ
ေးး ခာကေးတသေ႔သာအညာေးဒသအတတက ေးေရပးေးေ၀ရး
ေးရရညေးဆာငငရက ႈ
ရမးးး ပညနယသဘာဝပတဝနးးကငကင ထ ခ ကေးနသညး
စ နဓာတ(Arsenic) သေးတသန
ရနကငနနြင ေးရာငးးေခနသညး ဆ လား ပားေးစးႏႈနးးမား
စးစမးးေးလလား ခငးး
က ယေးရးအကဥးး
အငးးေးလးကန
ကနေးရသန႔ရငးးမႈ/ ညစညမးးမႈ
သေးတသန ရလဒ ား
1
ကမာေၻပၚမာ း ဖငစားေးေနသာ ေးရကနကင စၥ( Uzbekistan းႏး းငင Aral Sea )
Aral Seaဟာ Kazakhstanးႏး းးငင နခ႔Uzbekistanးႏး းငငတ ႔ရခ႕နယစပြဝ က မာရ တခ ေးရကနႀက းး ဖစါတယ။ၿပ းခခတခအႏးစ ၅၀ တနးးက AralSeaရခ႕အကယအ ဝနးးက စတရန င ၂၅၄၀၀ ေးကားရ ၿပ းကမာေၻပၚမာစတတအႀက းဆးးးေးရကနလညးး း ဖစခပါတယ။ကနေးရတတင ဆားက တစရာခ ငးးးႏးႈနးးေးလာကခပါဝငၿပ း ငါးေးတတမားမားကကစားၾကတခ ေးရကနႀက းး ဖစခပါတယ။၁၉၆၀ ခႏးစကငစၿပ း Uzbekistanးႏး းငငမာကနေးေရတားေးတားမားက အသးးးး ပၿပ းဝါဂဂမးး စတငစ ကခပါတယ။ေးး ခာကေးတသေ႔ဒသမာရ တခAral Seaမာ အခ းႏးစစဥ၇.၂ မ ၈.၄ ကဗမ ငေးလာက ကနေးရေးလာတသားေးနတား ဖစါတယ။
出展:http://www.geocities.jp/msakurakoji/004Localmaps/26aralsea.htm
http://www.geocities.jp/msakurakoji/004Localmaps/26aralsea.htm
၁၉၈၉ ခႏးစ ၂၀၀၃ ခႏးစ ၂၀၀၉ ခႏးစ
https://matome.naver.jp/odai/2141221646061316001
ဂပနးႏး းငငရခ႕ ေးရအ င၊ ေးရကနက စၥမား
Kasumigaura ေးရကနကင စၥ
ကနေးရညစညမးးမႈး ဖစေးစတခ ေအၾကာငးးအရာ -သဘာဝအတ ငးးညစညမးးတသားး ခငးး နခ႔လလပေးၾကာငးညစညမးးတသားး ခငးး
ကနေးရက ညစညမးးေးစတခ ေအၾကာငးးအရာပမာဏကလ ေအယာကေးပါငးး ၉၇၁၈၀၀ဝက ေအကာငေးေရပါငးး ၂၈၈၅၀၀းႏဂးးားး ေအကာငေးေရပါငးး ၃၀၄၀၀လယယ ာ၊ၾကာပင အကယအ ဝနးး စတရနးးမ င ၂၈၅
Kasumigauraေးရကနထခက ဝငလာတခ အရာဝတ
မ းစနးးဓာတ
းႏး းကထ ရ ဂငး ဒပစင(Nitroge
n)
COD
လေးနအ မ စကရး ေးဂမးး မေးရး လယယ ာ ဆ င ေးတာမ း
၊အလပရးhttps://matome.naver.jp/odai/2141221646061316001http://d.hatena.ne.jp/Limnology/20120618/p1
Kasumigauraေးရကနဟာ ၄ မ တာပခ နကၿပ း ပနးးကနးစး ဖစြခ ေးရကနး ဖစါတယ။ ဒ လ မ းေးရကနထခမ ေးရသတရဝါေးတတႀက ကၾ ကတခေးေရမားပင ား မားဂစာရ းပါသည။
Kasumigauraေးရကနကင ညစညမးးေးစတခေအၾကာငးးအရာမား
၁။ ဒ ေးရကနဟာ ေးး မ ပန႔မာတညရ မ ၿပ း ေးရနက သ ပ မနကြ ခအတတကေးေရမားပင ား သဘာဝအတ ငးး မ းဂပားတသားတခေးရကနး ဖစါတယ။ေးရကနြဝ က မာ လဥ းေးရ မားလာတခအတတက လေးနထ င ႈ၊ စ းဂပားေးရးေးၾကာငး ကနေးရထခမာပါတခ အစာအဟာေရတတလညးး မားလာပါတယ။ကနေးရရခ႕အစာအဟာရ မားလာပါက ကနေးရလညးးေးနာကကင လာႏး းငါသည။
၂။ ေးရကနြဝ က မာ လေးနအ မ၊ ကမၸဏ ၊ လယယ ာေးတတ မားတခအတတကးႏး းကထ ရ ဂင း ဒပစင(Nitrogen)၊ မ းစနးးဓာတေးတတက ေးရကနထခက အမားႀက းဝငလာပါတယ။
အငးးေးလးကန၏ ေအး ခေအန
2
အငးးေးလးကန ေးရညစညမးးမႈသေးတသန
အငေးလးကနေးပၚ ေးနရာ ၃၀ ခန႔မာ ေးရညစညမးးမႈက ေးအာကါအတ ငးး တ ငးးတာခခပါတယ။ (မ းရာသ နခ႔ ေးဆာငးးရာသ းႏးစါ)
၁။ COD ပါဝင ႈႏႈနးး - ကနေးရရခ႕ညစညမးးမႈ စစေးဆးဖ ႔
၂။ DO ပါဝင ႈႏႈနးး - ကနေးရထခမာပါဝငြခ
ေးအာကဆ ဂငဓာတေးဂင႕ပမာဏ စစေးဆးဖ ႔
၃။ ကနေးေရနာကကင မႈႏႈနးး
၄။ ကနေးရ၏ အနက
အငေးလးကနေးပၚမာေးနထ ငၾကတခ ေးဒသခေးတတက ေးမးဂခနးးမားလညးး ေးမးခခပါတယ။
အငေးလးကန
ニャウンシュエ
ေးညာငေးရႊ
ကနေးရသေးတသန ရလဒ (COD)
June August
အ ဖ - ၀ မ ၈ (mg/L) အထက
CODအ ပာ - ၉ မ ၁၀ (mg/L) CODအဝါ - ၁၁ မ ၁၅ (mg/L) CODအန - ၁၆ မ ၂၀ (mg/L) COD
ကနေးရသေးတသန ရလဒ (DO)
June August
အ ဖ - ၉ (mg/L) အထက
DOအ ပာ - ၆ မ ၈ (mg/L) DOအဝါ - ၃ မ ၅ (mg/L) DOအန - ၀ မ ၂ (mg/L) DO
ကနေးရသေးတသန ရလဒ (ေးေရနာကကင မႈ)
June August
အ ဖ - ၀ မ ၁၅ NTUအ ပာ - ၁၆ မ ၃၀ NTUအဝါ - ၃၁ မ ၄၅ NTUအန - ၄၆ အထက NTU
3
ကနေးရသေးတသန ရလဒ(ေးရအတ မအနက)
အန - ၁ မ တာေးအာက ၊ အ၀ါ - ၁ မ ၂မ တာ၊ အ ပာ - ၂ မ ၃ မ တာ
June August
အငးးေးလးကနေးရညစညမးးမႈး ဖစေးပေၚေစသာေအၾကာငးးအရာမား
အငးးေးလးေးဒသ တ၀ ကေးး မပး
4
လေးနမႈေးၾကာငး း ဖငစားေးေနသာေးရညစညမးးမႈ
ဟ တယ ားေးၾကာငး ေးရညစညမးးမႈ
ေးေရပၚစ က းေးရး စနစေးၾကာငး း ဖစေးပေၚနသညး က စၥမား
မ းရာသ တတင သခ၊ ေးကာကခမား၀ငလား ခငးး
5
အငးးေးလးကနည စညမးးမႈ ပ းသတေးဆးမားဂစာ
အသးးးး ပး ခငးး
ဓါတေးး မၾသဇာ
မားဂစာအသးးးး ပး ခငးး
စား၀တေးေနရးပးစေးး ပာငးးလခ
လား ခငးး
ခရ းသည ား
လား ခငးး
မ းတတငးး သခ၊
ေးကာကခမား
၀ငလား ခငးး
အ မသးးးေးရမား
တလနကငခဂစာ
ဂစန႔ပစး ခငးး
ေးေရပၚစ က းေး
ရး
စကေးလမားမ
ဆ တထကလ ား ခငးး
ဟ တယ ား
တညေးဆာကး ခ
ငးး
လယယ ာအသစ ား
ခတတထ ငြ တထငး ခငးး
ကနေးရမကးႏးးာ
း ပင
းႏး းမးက ခငးး
တငး ပခက ား
ေးရကနထခက သခ၊ရႊး႕၊ေးကာကခမားဝငလာမႈ ေးလာပါးေးစရနတတ ငးးတညေးဆာကး ခငးး
ေးကာကခေးတတက နစး မပေးစႏး းငြခ ေးရကနေးလးမားေးပေၚပါကး ခငးး
အ မသာမား တညေးဆာကး ခငးး
Intercenptorမား ေခပးး ခငးး
ဥေပဒ းႏးငး စညကငမးးမား း ပဌာနးးး ခငးး
မ းစနးးဓာတါေးသာ အဝတေးလားေးဆးစတခပစၥညးးမားက တားး မစး ခငးး
သဘာဝပတဝနးးကငထ နးးသ မးးေးရး သငြနးးေးပးး ခငးး
ေးနာက ငးးအစ အစဥ ား(COD ပမာဏတတကကး ခငးး)
ေးဒသခ - ၄၀ (g) × ၁၅၀၀၀၀ (ေးယာက) × ၀.၃ = ၁၈၀၀၀၀၀ (g/တစရက)
ခရ းသည(ေးန႔ခငးးး ပန) - ၆၆ (ေးယာက) × ၂၆.၁ (g) × ၀.၃ = ၅၁၆.၇၈(g/တစရက)
ခရ းသည(တစညအ ပ) - ၂၆၄ (ေးယာက) × ၃ (g) × ၀.၃ = ၂၃၇.၆ (g/တစရက)
းႏဂးးားး - ၅၃ (g) × ၁၀၀၀ (ေးကာင) = ၅၃၀၀၀ (g/တစရက)
ဝက - ၁၉.၂ (g) × ၅၀၀ (ေးကာင) = ၉၆၀၀ (g/တစရက)
ၾကက - ၀.၃ (g) × ၃၀၀၀ (ေးကာင) = ၉၀၀ (g/တစရက)
လယ - ၁၁၈ (g) × ၃၀၀၀ (hectare) × ၀.၉ = ၃၁၈၆၀၀ (g/တစရက)
ယာ - ၆၂ (g) × ၅၂၀၀ (hectare) × ၀.၈ = ၂၅၇၉၂၀ (g/တစရက)
အ မရာ၊လမးး - ၁၄၄ (g) × ၆၀၀၀ (hectare) × ၀.၅ = ၄၃၂၀၀၀ (g/တစရက)
သစေးတာ းႏးင အ ခားအရာမား - ၄၁ (g) × ၁၅၀၀၀၀၀ (hectare) × ၀.၇ =၅၁၄၅၀၀၀ (g/တစရက)
ေးရကနဧရ ယာ၏ မ းေးရခ န - ၈၁.၉ (g) × ၄၀၀၀ (hectare) × ၁ = ၃၂၇၆၀၀(g/တစရက)
ေးနာက ငးးအစ အစဥ ား(ေးဒသခမားက Interview လပး ခငးး)
ေးဒသ၏ေအး ခေအနက ေးလလား ခငးး
ေအး ခခအခကအ လက ား
စ းဂပားေးရးေအး ခေအနမား
ကနေးရညစညမးးး ခငးးေအပၚ
ခစားခက၊ ေသဘာထားမႈ
ေးရသယဇာတ၊ေးရအသးးးး ပမႈစနစနခ႔
ပတသ တြ ခ ေးမးဂခနးး
ေးကးဇးအထးတငရ းပါသည။
6
講演者
藤稿 亜矢子
(東洋大学国際共生社会研究センター研究員)
စဥဆကမပကခရ းသ းစနစထနးး မးးး ခငးး
Sustainable Tourismဒတယပါေ မာကၡ Ms. TOKO Ayako
TOYO University International Tourism Major
ခရ းသ းလပငနးး၏
အရ န
ခရ းသ းလပငနးးထနးး မးးမမမရ
း ခငးး
>
ဘ ဝပတဝနးးက
င၏
ခ ႏးးငရည
ေးဒ ခ ၏လကခ မမေအး ခေအန
ဘ ဝပတဝနးးကငးႏး ငး ေးဒ ခ မ း၏ ခ ႏးးငရညထက း မနတ အရ နနတ႔ ခရ းသ းလပငနးး
ဖဖ ႕ၿဖ းတးတကေးရးကလပေးဆ ငပါက “စဥဆကမပကခရ းသ းစနစထနးး မးးး ခငးး”
မ ဖစးႏးးငပါ။
ခရ းသ းလပငနးးဆငရ ဆးက းမ း(ဥပမ )
ေးဟ းတယ၊ စ းေး ကဆ ငမေးရဆး ေးရညစေးၾက ငး ေးရပက းး ခငးး၊ေးရအပခနကး ခငးးခရ းသ းလပငနးးဖဖ ႕ၿဖ းသလနၿ
ပ း ဘ ဝပတဝနးးကငပက းး ခငးး ေးဒ ခ လမမအတငးးအဝငးးပက းး
ခငးး
ကမၸဏ ႀက းမ လကဝါးႀက းအပအ မတယ း ခငးး
ေးေရလ က ခငးး
*画像はイメージ
အမမးကမ းး ခငးး
ဥပမ -ဆ မအ ကသြနးး(ထငးး)မ း ဖစခတ ေး း ပန
းႏး စဥခရ းသ းဧည း ည နးးေးပါငးးမ းဖစ လ ခတ ပါ ည။
ႏး း ေးက ကနးး၏အေလ ၾက ငး ေးရငပကစ းၾက ည။
ဟတယ၊ အပနးးေးး ဖစခနးးမ းမ မလ ရညေးၾက ငး ေးရပက းး ခငးး၊ခရ းသ းဖဖ ႕ၿဖ းေးရးသလနၿပ း ကမးးေးး ခဆတယ တလ ခတ ပါတယ။ပငလယည စညမးးၿပ း ႏး း ေးက ကနးးလညးး နညးးလ တယ။
ေးရငပကစ းပစၥညးးဆငပတတ းး ခငးး၊ဧညး ညနညးးသ းး ခငးး။
စဥဆကမပကခရ းသ းစနစထနးး မးးေးရးအသတကေအရးႀက းေး အခကအ လကမ း
(၁) ေအရးႀက းဆ းး ဖစေး
ဘ ဝပတဝနးးကငးႏး ငး ႐မခငးးမ းက မဖကဆ းပါႏး ငး ။
(၂) ခရ းသ းေးဒ ၏ ေးဒ ခ မ းအက းခ စ းေးစရမည။
(၃) ခရ းသ းလပငနးးလပရငးး ေးဒ ၏ယဥေးကးမမ၊
ေေလ ထ းတမးးမ းက ထနးး မးးရမည။
(၄) ခရ းသ းဧညး ညမ းမ စတေးကနပမမရ ရမည။
သဘာဝ
ပတဝန ကငအ တတက
သင ေ လာ သည။
စ ပပာ ေ ရ အရ
ႀက တ ာ ြားႏ ငသ
ည။
လမႈယဥေ က မႈ
အတတက
ေ ကာင သည။
စဥဆကမပကခရ းသ းစနစထနးး မးးေးရး
Sustainable Tourism
ဘ ဝပတဝနးးကေငအး ခခ း ဖစၿပ းေအရးႀက းဆ းး ဖစည။
- ပတဝနးးကငည စညမးးမမေးလ ရမည။
- အမမးက၊ ဆည ေးလ ရမည။
- ႐မခငးးထနးး မးးရမည။
- ပတဝနးးကငအရငးးအ မစမ း
အသလနအကသြ မ းရ။
- ေးရရ ညအက းရ ရမည။
(ေးဒ ခ ႏး ငး ခရ းသ း
လပငနးးရ ငမ း)
- ေးဒ တးတကမမရ ရမည
။
- အ မတအ ဖစနးးကဘကမလ
ကဘ တ ေမ ဝရမည။
- အလပအကငဖ န းရ မည။
- ခရ းသ းဧညး ညမ း
စတေးကနပမမ ရ ရမည။
- ယဥေးကးမမ၊ေေလ ထ းတမးးမ းထနးး မးးရမည။
- ေးဒ ခ မ းအက းခ စ းဖခငး ရ ရမည
။- ေးဒ ခ မ း
ပါဝငမမရ ရမည။- ေးဒ ခ မ း
အလပအဆငေးး ပရမည။- လ႔အဖခငး ေအရးႏး ငး
လမမတနးးတည မ မမကေးလးစ းရမည။
- ရ ဇဝတမမက သကယ ဆ း
ရမည။
8
ခရ းသ းလပငနးးမ း
ဘ ဝပတဝနးးကငဆ ငရ ခရ းသ းလပငနးး
စဥဆကမပကခရ းသ းလပငနးး၏ နယ မ ပညး စ တတ ခရ းသ းလပငနးး ညဤအန ေးရ ငဝငးးအသတငးးမ ခရ းသ းလပငနးး စဥဆကမပကး ဖစးႏးးငည။ စဥဆကမပက
ခရ းသ းလပငနးး
Eco-ခရ းသ းလပငနးး
စဥဆကမပကခရ းသ းလပငနးးအသတငးး
အထးတနဘးရ ေး ဘ ဝပတဝနးးကငမ
း ပ လပတ ခရ းသ းလပငနးးက
Eco-ခရ းသ းလပငနးးလ႔ ေးခၚပါ ည။
အငးးေးလးကနအသတက ငး ေးလ းေး ခရ းသ းလပငနးး
ဤအန ေးရ ငဝငးးအ ပငဘကမခရ းသ းလပငနးး ညစဥဆကမပကမျ ဖစးႏးးငပါ။ Eco-ခရ းသ းလပငနးးဆ ညမ
IUCN (International Union of Conservation of Nature):1982 Eco-ခရ းသ းလပငနးး
「 ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးေးရးအသတကလ ေးလ ကေး ဝငေးဖငရရ ေးစ ခင
းး၊ ေးဒ ခ အဖဖတ႕အစညးးကအလပအကေငရစ ခငးး၊ ခရ းသ းဧညး ညက ဘ ဝ
ပတဝနးးကငဆ ငရ ပည ေးပးး ခငးး စ ညး ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးေးရး
အသတကအက းရ ေး ႔မဟတ
ေးဒ ယဥေးကးမမကေးလ လ ေး ခရ းသ းလပငနးး」
Eco-ခရ းသ းလပငနးးဆ ညမ
TIES (The International Ecotourism Society)
「 ဘ ဝပတဝနးးကငက ထနးး မးးၿပ း
ေးဒ ခ ၏ေးပ းရႊငမမကထနးး မးး ညး ခရ းသ းလပငနးးလပက ငႏး ငး
ခရ းသ းဧညး ညမ း းႏး စဘကလ းက
ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးေးရးပည ႏး ငး အ ပည မ း
ေးပးႏးးငေး ဘ ဝပတဝနးးကငအသတက ဝနရ ေး ခရ း 」
藤稿(2017)
Eco-ခရ းသ းလပငနးး၏ရညညရယခကEco-ခရ းသ းလပငနးး၏နယ မ (၃)ခက
ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးေး
ရးႏး ငး ရနပ ေးဖငရ း ခငးး
ေးဒ ခ မ းအသတက အလပအကငဖန းး ခငးး
ဘ ဝပတဝနးးကငဆ ငရ ပည ေးပးး ခငးး
Eco-ခရ းသ းလပငနးး ည နယ မ (၃)ခကး ဖစေး
ခရ းသ းလပငနးးတးတကး ခငးး၊
ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးး ခငးး၊ ေးဒ ဖဖ ႕ၿဖ းး ခငးးကမတညၿပ း
ရညညရယည။
ေးဒ ဖဖ ႕ၿဖ းေးရး
Eco-ခရ းသ းလပငနးး
Eco-ခရ းသ းလပငနးးး ဖငး ခရ းသ းလပငနးးး မႇငး တငေးရး
ဖဖ ႕ၿဖ းဆတႏးးငင မ း ည ဇ ဝမ းကကတမ း၏
ရတန ကး ဖစည။
ဘ ဝပတဝနးးကငက ခရ းသ းလပငနးး၏
အရငးးအ မစအျ ဖစအ းး ပ ႏးးငည။
ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးရငးး
း ပညပဝငေးဖငမ း ရ ႏးးငည။
ယခအခနအထ ကနရ ေးန ညး ဘ ဝပတဝနးးကင
၏ ဆကးႏဖးယအ က းး ပ ေးနထငမမ၊ ႐းရ ေေလ ထ းတမးးမ းက
ခရ းသ းလပငနးးအရငးးအ မစအျ ဖစ လပေးဆ ငးႏးးငည။
ဘ ဝႏး ငး ယဥေးကးမမ၊ ႐းရ ေေလ ထ းတမးးမ းက
ထနးး မးးရငးး ဘဝတးတကမမအသတကလပငနးးတစခး ဖစည။
Eco-ခရ းသ းလပငနးးး ဖငး ခရ းသ းလပငနးးး မႇငး တငေးရး
9
Eco-ခရ းသ းလပငနးးး ဖငး ခရ းသ းလပငနးးဖဖ ႕ၿဖ းေးရး
• ရတန ေးန ကလ ကး ခငးးမ စ ညး Eco-ခရ းသ းလပငနးး
ေးဒ သတငးးရ ရတန မ း( ဘ ဝ၊ ယဥေးကးမမ၊ မငးး)က
ေ ဒသခမာ ကယင ရ ေးဖဖၿပ း ရတန ကထနးး မးးရငးး စဥဆကမပက
းဖစတး ခငးး ည Eco-
ခရ းသ းလပငနးး(ကယပငလမးးစဥး ဖငး ဖဖ ႕ၿဖ းတးတကး ခငးး) း ဖစည။
ရတန ကထနးး မးးရငးး ေးဒ ခ မ းမ ရတန က ဂဏယ ဝငး ၾသက းရန
ေအရးႀက း ည။
းႏးးငင း ခ း းခရ း
သ း
ဧညး ညအသတက
ကဆတေးဆ ငမမရ ည။
ခရ းသ းလပငနးး၏ကမၻ လ းဆငရ လမးးေးၾက ငးး စအစစအမ နး ဖစး ခငးး (Authentic)
ခရ းသ းဧညး ညအသတက အတမလပထ း ညး အမ နရ း
အ ပနအလ နး ပ မမမ (Interaction)
ခရ းသ းေးဒ ရ ေးဒ ခ ႏး ငး ယဥေးကးမမဖလ ယး ခငးး
ေအသတ႔အႀက (Experience)
ခရ းသ းဧညး ညကယ ငလပရ းမမအမ းမ း ေအသတ႔အႀက ယး ခငးး
ေအစ ပငးးက လသတငအစအဖဖတ႕ ဖငး ခရ းသ းး ခငးးမ းခတ ေး းလညးးယခအခါ အင နက
အ းမ းလ ညး အသတက (Authentic, Interaction, Experience) ကလႀက ကမ းလ ည။
ထေ႔ၾက ငး Eco-ခရ းသ းလပငနးး ည ေအရးႀက းလ ည။
Echo-ခရ းသ းလပငနးးသတင ဘ ဝႏး ငး အတေးနထငေး ၏
ကမးး၊ ယဥေးကးမမ၊ ႐းရ ေေလ ထ းတမးးမ း ည
ေအရးႀက း ညး ခရ းသ းလပငနးး အရငးးအ မစမ းး ဖစပါ ည။
ယဥေးကးမမဆ
ငရ ႐မး ခငးး
ဂပနေးကးလကေးဒ ႏး ငး နတက းသကယး ခငးး
းႏးးငင း ခ း းခရ းသ းဧညး ညအႀက ကမ း ညး ေးကးလက႐မခငးး (ဂပန၏နမန )
ဂပနးႏးးငင ၏ေးကးလကေးဒ ည လႏး ငး ဘ ဝ အ ပနအလ နဆကးႏဖးယၿပ း
ေးနထငခတ ညး ေးနရ း ဖစၿပ း းႏးးငင း ခ း းမ
ၾကညး လ ငဂပနးႏး ငး တ ညး ႐မခငးးကခ စ းရ ည။
၄ငးးက ခရ းသ းလပငနးး၏အရငးးအ မစအျ ဖစ အ းး ပ ၿပ း
လေးနနညးးပါးလ ညး ေးကးလကက း ပနလညရငနေးစႏးးငပါ ည။
ေးကးလကေးဒ ၏႐မခငးးကနဂအတငးးအ းး ပ း ခငးး(ေကမၻ တ းယ း၏နမန )
Angkor Rural Boutique
10
လတယက ငးး ညလညးး ခရ းသ းလပငနးး၏ အရငးးအ မစး ဖစည။
• ေကမၻ ဒ းယ း၏ 80%
ည လယမ းး ဖစည။
• လတယက ငးးမ းဖစ ကနရ ေးန
ေး း ည။
• ၄ငးး႐မခငးးး ဖငး
လယမ း၏ ကမးးက
နဂအတငးး
ခရ းသ းလပငနးး၏
အရငးးအ မစအျ ဖစ လပည။
ေအန ကငးးမ ခရ းသ းမ းအသတက ယေးဆ ငခတ ေး ႐မခငးးးႏး ငးေးန႔စဥေးနထငမမး ဖစည။
ေးဒ ခ မ းႏး ငး ယဥေးကးမမဖလ ယး ခငးး
ေးကးရ း းႏဖးး းးလ ညးးစ း၍ေးလ ကလ ညး ခငးး
လေမနထငေး ေးခ ငးးန းေမ ပ းဖပတစ း
ေးကးလကေးဒ ႐မခငးးမ ဟတယ၊ တညးးခခနးး
ေအရးအႀက းဆ း
● ေးဟ းတယ၊ တညးးခခနးးမ ဝနထမးးမ း ည ေးဒ ခ မ း း ဖစည။
● စ းစရ အမ းစ ည ေးဒ သထကက နမ းကအ းး ပ ည။
● ခရ းသ းလပငနးးမ ေရ ရနပ ေးဖင ည ေးဒ ခ မ းသတကရနပ ေးဖငး ဖစၿပ း
ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးေးရး၊ ပည ေးရးအသတက းဖစတေးန ည။
လႏး ငး ဘ ဝ၏အ ပနအလ နဆကးႏဖးယေးနထငမမ ညခရ းသ းလပငနးး၏အရငးးအ မစး ဖစည။ (အငးးေးလးကန၏နမန )
စဥဆကမပကေးရးအသတကအတဒါကထနးး မးးရန ေအရးႀက း ည။
ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးေးရး ည ခရ းသ းလပငနးး၏
အရငးးအ မစထနးး မးးေးရးလညးးး ဖစၿပ း
လေးနထငမမထနးး မးးေးရးလညးးး ဖစည။
ဘ ဝပတဝနးးက
င ထနးး မးးေးရး
ခရ းသ းလပငနးးအရင
းးအ မစထနးး မးးေးရး
ဘ ဝပတဝနးးကငက စဥဆကမပကထ နးး မးး းဖစတမမ(Sustainable Use)လပရ နလ အပည။
းဖစတရငးးထနးး မးးရမည။
လေးနထငမမထနးး မးးေးရး
ဖခတး ခမးးစတး ဖ း ခငးး- တညဆတး ပန မ း- း ဖစမညး း ပန မ း- ကဆ င မ း- လကရ ေအး ခေအန
တ႔ကရ ငးးလငးးေးစ ခငးး
ေအလ အကငး - အစ အစဥအတငးးလပး ခငးး
- Monitoring- ဘတဂကး ပန လညဆနးးစစး ခငးးတ႔ကထေးထ ငမည။
အကတး ဖတး ခငးး၊ဆနးးစစး ခငးး
- Monitoring data စး ခငးး- ရလ ဒ၏Analisys
- တးတကမမအစ အစဥတ႔ကထေးထ ငမည။
သကငသအာ လ
ပါဝငေ သာစ မခန႔ခခြမႈ
အစ အစဥ- ရညမနးးခကးႏး ငး မဟ ဗ
ဟ - ေးလ လ ေးစ ငး ၾကညး
း ခငးး နညးးလမးး- ေအလ အကငး မ လပငနးးစဥ
- ရနပ ေးဖငတ႔ကထေးထ ငမည။
တငးးအခကအ လကေးဝမ း ခင
းး၊ ေးလ လ း ခငးး- အကတး ဖတ၊
ဆနးးစစး ခငးးရလ ဒ- တးတကမမအစ အစဥအ စတ႔က ကဆ င အ းေးဝမ မည။
ခရ းသ းလပငနးးး မႇငး တငေးရးႏး ငး ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးေးရးးႏး စခစလ း လပပ းရနေအရးႀက းလအပညး အခကအ လကမ း
ခရ းသ းလပငနးးအစ အစဥးႏး ငးေးလ လ ေးစ ငး ၾကညး း ခငးး
ေးဒ ခ မ းပါဝငရန အထးေအရးႀက း ည။
ခရ းသ းလပငနးး၏
အရငးးအ မစး ဖစညး
ဘ ဝပတဝနးးကငမ ဆးက းး ဖစၿပ းမ
ေးး ဖရ ငးးလ င ေးန ကက သ းမည။
11
負荷 概要
ဘ ဝပတဝနးးကင
ပက းး ခငးး၊
ဇဝမ းစမ းကကတပက း
း ခငးး
လမးး၊ေးလဆပကတ ႔ ေအဆ ကအ ဥမ ေါတေးဖင႔ ထတလ ႊတး ခငးး းႏးငး
ခရးသ းလပငနးးဆငရ ေအဆ ကအ ဥမ း ေးဆ ကလ ပး ခငးး
ေးၾက ငး ေးဂဟစနစေးး ပ ငးးလတး ခငးး၊ အစ းအစ ၊ ေးရ၊ အ ခ းအရငးး
အ မစမ း းဖစတး ခငးး၊ ဖစန႔ပစ ပစၥညးးးႏးငး ဖစန႔ပစေးေရၾက ငး ညစညမးး
း ခငးး။ ေးရငပကစ းး ခငးး၊ ေးတ ငကး ခငးး၊ ငါးဖမးးး ခငးး၊ ေးလစးး ခငးးစ
ညးကစ းး ခငးး၊ ပနးးး ခ လပ၍ တ ခ းမ းစတ အပငမ းေးရ ေးးႏးး ၍
အပငမ းစတ ပက းး ခငးး၊ လထထပ ေး ေးၾက ငး ေးတ ႐းးငးး
တရစၦ နမ း စတဖစးမမး ဖစး ခငးး၊ ရ ဥတေးး ပ ငးး လတမမေးၾက ငး
ေးဂဟစနစေးး ပ ငးးလတး ခငးး။
အရငးးအ မစးဖစတ
သလနး ခငးး းႏးငး
ဖစန႔ပစအမမကမ း
အစ းအစ ၊ ဟတယးပစၥညးးမ းကတ ႔ အရငးး အ မစအမ းမ းက
အသလနအကသြ းဖစတး ခငးးအမမးက၊ ဖစန႔ပစပစၥညးးေးၾက ငး
ဘ ဝပတဝနးးကင ေးး မ၊ ေးရပက းး ခငးး
ေးရ းဖစတသလနကတး ခငးး
းႏးငး ေးရဆး
ေးဟ းတယ၏ေးရအ းး ပမမ (ဧညးခနးး၊ ေးရကးကန၊
႐းမခငးးထနးး မးးေးရး၊ အဝတေးလ းး ခငးး) ဟတယ၊
စ းေး ကဆ ငမသထကေး ေးရဆးေးၾက ငး ေးရခ ညစညမးးေးစ ခငးး
ပငလယည စညမးးေးစ ခငးး
ဖစမးးအင းဖစတမမႏး ငး
ဖနလအမဓါတေးဖင ႔
ထတလ ႊတး ခငးး
ခရ းသ းး ခငးး၊ ခရးသ းလပငနးး၊ ဟတယ၊ အစ းအစ ဆငရ
ဖစမးးအငးဖစတမမ းႏးငး CO2ကတ ႔ ဖနလအမဓါတေးဖင ႔ထတလ ႊတး ခငးး
ခရ းသ းလပငနးးဆငရ ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးမမမ း
အန ေးရ ငည
အငးးေးလးကနကတ ႔
ေးရခ ေးဂဟ စနစးႏး ငး
ကဆ ငည။
藤稿(2017)
Eco-ခရ းသ းလပငနးး၏ရညညရယခကEco-ခရ းသ းလပငနးး၏နယ မ (၃)ခက
ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးေး
ရးႏး ငး ရနပ ေးဖငရ း ခငးး
ေးဒ ခ မ းအသတက အလပအကငဖန းး ခငးး
ဘ ဝပတဝနးးကငဆ ငရ ပည ေးပးး ခငးး
Eco-ခရ းသ းလပငနးး ည နယ မ (၃)ခကး ဖစေး
ခရ းသ းလပငနးးတးတကး ခငးး၊
ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးး ခငးး၊ ေးဒ ဖဖ ႕ၿဖ းး ခငးးကမတညၿပ း
ရညညရယည။
ေးဒ ဖဖ ႕ၿဖ းေးရး
Eco-ခရ းသ းလပငနးး
ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးေးရးနညးးလမးးရနပ ေးဖငရ ေးဖဖး ခငးး (နမန )
စေးပါငးးအမမကေးက ကး ခငးးလ ၿခ ေးရးပတဝနးးကငထနးး မးးေးရးတးတကမမေးဂဟစနစး ပနလညညေးထ ငး ခငးး၊စ ညး
ဝငေးၾကးက းရပန းခ
အ းး ပ ခ
💰
ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးေးရးနညးးလမးးခရ းသ းဧညး ည မ ခန႔ဖခတမမ (နမန )
စညးးကမးးမ းး ပ႒ နးးး ခငးး
ခရ းသ းဧညး ညနညးး ညး က လအ း
ကဆတေးဆ ငမမး မႇငး တငး ခငးး
(ခရ းသ းဧညး ညစၿပ ငနကၿပ း ခငးးမ က သကယး ခငးး)
ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးေးရးနညးးလမးးအစးရမ ညႊနၾက းး ခငးး၊ စညးးကမးးထတး ခငးး(နမန )
ခရ းသ းေအဆ ကအ ဥေးဆ ကပါက ဘ ဝပတ
ဝနးးကငထနးး မးးေးရးအကတး ဖတးႏး ငးလပက ငး ခ
ငးး
ဘ ဝပတဝနးးကငထခကမမက ပ မ နစေးဆးၿပး
ဆးက းေးပး ေကန ဒဏေးေဖငက ကး ခငးး
(ဆးက းး ဖစေးစ ကတ ဝနေးပးနညးး)
ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးေးရးအသတက
ထညး သ ငးး စဥးးစ း ညး ဟတယအ းလကမတ၊
အမ တအ းေးပးး ခငးး
( ခရ းသ းဧညး ညမ ေးစရန)
ဘ ဝပတဝနးးကငေးစ ငး ၾက
ညး ရန ဝန
ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးေးရးနညးးလမးးခရ းသ းလပငနးးရ ငမ း၏တ ဝန (နမန )
ငး ေးတ းေး ဖစန႔ပစေးရစ မ ခန႔ဖခတမမး ဖငး
ဘ ဝပတဝနးးကငည စညမးးမမအ းက သကယး ခငးး
ဖစန႔ပစေးရအ းစ မ ခန႔ဖခတမမေမက ငးးလ င ေးး မကညစညမးးေးစ လ၊ ပငလယ၊
ေးခ ငးး၊ ကန တ႔ကညစညမးးေးစပါ ည။
အပခနး မငး မ း ညး ဖစန႔ပစေးရ ညလညးး ေးေရန ကရ မ းက
ဆးက းေးပး ညး အသတက တထ းရနလ ည။ ေးန ကဆ းနညးးပည း ဖငး ထတလ ပညး
စကက အ းး ပ း ခငးး ေညအက ငးးဆ းး ဖစည။
စကဝယရ နအခကအ ခတး ဖစလ င လကရ စကအ း ပ းမ နစေးဆးၿပ း း ပ း ပငထနးး မးးရမည။
ပည ရ င၏အကအည လအပေး းလညးး ပည ရ ငေးခၚ ခငးး၊ ေမခၚ ခငးး ည
ခရ းသ း လပငနးးရ ငမ း၏ဆႏၵသတငမ တညပါ ည။
12
ေးဒ ခ မ းအလပအကငဖ န းး ခငးးးႏး ငး ခရ းသ းလပငနးးသတငပါဝငး ခငးး
စ းစရ ၊ လကေးဆ င
ေးဒ ၏ေအး ခခ ထတက န
ေးဒ ၏႐းရ ေေလ ထ းတမးးဆငရ ပစၥညးးမ း
ကနၾကမးး၊
ထတက နမ း
ဝယယ း ခငးး
ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးေးရးပည ေးပးး ခငးး:
မငးးေးၾက ငးးရ ငးးး ပ ခငးး ေညအရးႀက း ည။
မငးးေးၾက ငးးရ ငးးး ပ ခငးး (ဘ း ပနး ခငးး၊ ရ ငးးလငးးခက)
ဘ ဝပတဝနးးကင၊ ယဥေးကးမမ၊ မငးး(ေးရ းေးဟ ငးးေအဖမအႏး စ)က
န းလတညလယက ရနရငးးး ပ ခငးး။ ဘ ဝပတဝနးးကငဗဟ တအ ပင ၊ ၄ငးး၏
ဆလခက ႔မဟတအရညအခငးးအ း ခရ းသ းလပငနးးအရငးးအ မစ၏
တနဘးအသတက မငးးေးၾက ငးးေးဖ းေးဆ ငငး ၊ မ ငး ေးပၚမတညပါ ည။
အင ပရ တ ( မငးးေးၾက ငးးရ ငးးး ပ )-တးဂကထကပ၍ ေးဒ ႏး ငး န းစပည။
မငးးေးၾက ငးးရ ငးးး ပ က အင ပရ တ ဟေးခၚ ည။ Eco-
ခရ းသ းလပငနးး
သတင ေးဒ ခ မ းက မငးးေးၾက ငးးရ ငးးး ပႏးးငလင ေအက ငးးဆ းး ဖစည။
မငးးေးၾက ငးးရ ငးးး ပ ခငးးဆ ညမ
တငးးအခကအ လကမ းက ေးစ ခငးးအ ပင
ဧညး ညမ းအ း ပမန းလညေးစၿပ း၊
တနဘ းအမ နက ေးစရန ရညညရယည
ခရ းသ းဧညး ညအ ျ ပင ေးဒ ခ မ းလညးး
ေးဒ အရငးးအ မစ၏ တနဘးက
ေးလ လ ႏးးငည။
မငးးေးၾက ငးးရ ငးးး ပ ခငးးသတ
င လဝနေးဆ ငမမ းႏး ငး လမလ ညးဝနေးဆ ငမမရ ည။
မငးးေးၾက ငးးရ ငးးး ပ ခငးး၏ ပ စ အမ းမ း
မငးးေးၾက ငးးရ ငးးး ပ
းေးလ လ ေးရးခနးးမ
ညလညးး
မးငးးေးၾက ငးးရ ငးးး ပ ခ
ငးး
နမန
ေကမၻ ဒ းယ း၏နမန
Multiple Use Management Area
National Park
Protected LandscapeRamsar Site
Natural Heritage Site
Wildlife Sanctuary
Legend
Water body
Case Studies
◯ထတမ န ပါတမ း ည ၄ငးးး ပညနတယငး ပ လပေးန ညး Eco-ခရ းသ းလပငနးး၏ေအရအသတကး ဖစည။
Prek Toal င ကထ နးး မးးေးရးဇနEco-ခရ းသ းလပငနးးခရ းသ းလပငနးးအရငးးအ မစညေးေရပေၚနထင၏ေးနထငမမ၊ ရ းပါး ညး င ကမ း (Tonle Sap ေးရကန)
Kampi ၏ Eco ခရ းသ းလပငနးးခရ းသ းလပငနးး ည မယေးခါငး မစလငးးပင၊ေးကးလကလ မမအဖဖတ႕အစညးးးႏး ငး ေးနထငမမ၊မယေးခါငး မစ
Chambock ၏ Eco-ခရ းသ းလပငနးးခရ းသ းလပငနးးအရငးးအ မစည စေးတ ၊ေးကးလကလ မမအဖဖတ႕အစညးးးႏး ငး ေးနထငမမ
13
မ း ဥးးရနအႏး ရ ယရ ညး မ းစတး ဖစညး
မယေးခါငး မစလငးးပငးႏး ငး ေးကးရ ကသ းလညး ခငးး။
ေးဒ ခ မ းမ စကေးလ လပငနးးလပည။လ ၿခ မမအခကအ ခတရ ည။
(၁) Kampi ၏ Eco-ခရ းသ းလပငနးးေးလ လ ေးရးခနးးမ
အမလ ညညခငး း ပ ည။ န႔ရ ငးးေးရးအခကအ ခတရ ည။
စကဘ းင ါးး ခငးး
မငးးေးၾက ငးး
ရ ငးးလငးးး ခငးး
ေးဒ ခ အမ း မ းမ းခကညး အစ းအစ
ကစ းႏးးငည။ (အရ ရ ည)
ရ မ အမ း မ းမ းက ေးလ ကငး ၿပ းခကး ပ တည။
ေးဒ ခ ဂက(အင ပရ တ )
အဂၤလပလ ရ ငးးး ပတတညး
ေးဒ ခ ေးဖမးထတရ နအခကခတရ ည။
(၂) Prek Toal (Tonle Sap ေးရကန)၏Eco- ခရ းသ းလပငနးး
ေးလ ငယးႏး ငး (၄)န ရ ခန႔ခရ းသ းရ ည။႐မခငးးလ ည။
ခရ းသ းဧညး ညအသတကေးဝးသလနးး၍
အခကအ ခတရ ည။
လ ၿခ ေးရးလညးး း ပငရ နလ ည။
ေးေရပၚအမၾကညး ႐မေးလ လ း ခင
းး
ေးဒ ခ မ းႏး ငး ယဥေးကးမမဖလ
ယေးရး အစ အစဥနညးး ညး
အခကအ ခတရ ည။
ေးဒ ခ မ စ မ ခန႔ဖခတ
ညး စ းေး ကဆ င
14
ေးလ လ ေးရးး ပခနးး၏ မငးးေးၾက ငးးရ ငးးလငးးခကရ ငးးး ပ နညးးလ႔ အခကအ ခတရ ည။
ေးလ အ းလ းသတငေးဝ ညး င ကေးသတေအၾက ငးးကရ ငးးး ပ ညး စ ။
အဂၤလပလ ေးး ပ တတညး ရ ငးးး ပ မရ ညး အခါ အ းဝငည။
ေးလ လ ေးရးး ပခနးး (၃) Chambok ၏ Eco- ခရ းသ းလပငနးး
ခရ းသ းဧညး ညးတကး ခငးး
ေးဒ ခ အမ း မ းမ းခကညး အစ းအစ
ကစ းႏးးငည။ (အရ ရ ည)
ရ မ အမ း မ းမ းက ေးလ ကငး ၿပ းခကး ပ တည။
ေးဒ ခ ဂက ( မငးးေးၾက ငးးရ ငးးး ပ )
ရ မ အမ း မ းမ း
လပညး လကမမလပငနးး
လကေးသတ႔လပေးဆ
ငး ခငးး
စေးတ အသတငးးရ ေးရတ ဖခန ေ႔တ ငတက းး ခငးး
ကဆတေးဆ ငမမေးက ငးး ညး ခရ းသ းအရငးးအ မစရ းပါးး ခငးး ည အခကအ ခတး ဖစေးစ ည။အတဒ အသတကရ းႏး ငး ယဥေးကးမမဖလ ယး
ခငးးးႏး ငး လကေးသတ႔လပေးဆ ငး ခငးးကအေကလပည။
Chambok သတင Eco-ခရ းသ းလပငနးးမလပခင
• Chambok သတငရ ညး Kanpon Sev း ပညနယမ စကပ းေးရးထက
ဝငေးေဖငက ငးးတတ မ းေးသ းလပေးရ ငးးၿပ း မ းေးသ းမ
အေကဝငေးဖငး ဖစခတ ည။
• ၄ငးးအသတက Chambok သတငလညးး မ းေးသ းလပရနေးန႔စဥ
ရ ေးပါငးးမ းဖစ ေး စပငခတခတ ၿပ း အမ း းဥယ ဥက လညးး
မ းဖစ ထခကခတ ည။
• စဥဆကမပကဝငေးဖငေရအ င မ းေးသ းလပး ခငးးက ပတပငၿပ း Eco-
ခရ းသ းလပငနးးက စတငခတ ည။
Source: TOKO (2016)
Eco-ခရ းသ းလပငနးးဆငရ ဝငေးဖငမ း
းႏးးငင း ခ း းဝငေးၾကး လႀက း $ 3 / ေကလး $ 1
ေးရတ ဖခန ေ႔တ ငကး ခငးး(ဂကပါ) $ 15
စကဘ းင ါးး ခငးး တစဥ းႏမနးး $3
အမညးးး ခငးး တစညႏမနးး $4
ေးဒ ႐းရ က ေပဖ းေးး ဖ ခငးး (တစေးခါကးႏးမနးး) $20
မငးးေးၾက ငးးရ ငးးး ပ (အဂၤလပက း) $15
〜
ေးလ လ ေးရးး ပခနးးမ ထမငးးစ းး ခငးး တစန ပလင$4
15
Eco-ခရ းသ းလပငနးးမ ရ ညး ေးဒ ခ အသတကရနပ ေးဖင
0
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
30,000
35,000
40,000
45,000
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Total Tourist Khmer Tourists Income (USD) Foreign Tourist
CBET မ ရ ညး ဝငေးဖငအ းလ း ည ေးဒ ခ ရနပ ေးဖငး ဖစၿပ းေးဒ ခ ေးက းမတ မ ရနပ ေးဖင းဖစတး ခငးးကဆ းး ဖတည။
Source: TOKO (2016)
Eco-ခရ းသ းလပငနးးဝငေးဖငး ဖန႔ ဖးး ခငးး
Eco-ခရ းသ းလပငနးးဝငေးဖင
ေးဒ ခ စ မ ခန႔ဖခတေးရး
ေးက းမတ
ေးကးရ (၉)ရ မ
ေးခါငးးေးဆ င(၁)ဥ းစ ပါဝငညး
(၉)ဥ းေးက းမတ
Eco-ခရ းသ းလပငနးး ဝနေးဆ ငမမလပက ငမ း
အမ း မ းအဖဖတ႕
ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးေး
ရးလပငနးး
ေးဒ လထရနပ ေးဖင
ဂက၊ းႏဖးး းးလ ညးး၊ အမညးးခခနးး၊ အကအဖဖတ႔
စ းေး ကဆ င မ ခန႔ဖခတ ၊လကမမပစၥညးးထတလ ပ
စေးတ ေးစ ငး ၾကပး ခငးး
ဆငးးရတေး မ းစအ းေးထ ကပ း ခငးး
စ မ ခန႔ဖခတေးရးေးက းမတ ၏တ ဝနညအသလေနအရးႀက း ည။
Eco-ခရ းသ းလပငနးးစ မ ခန႔ဖခတရနးႏး ငး ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးရန တမတညး စညးးကမးးမ း (နမန )
• Eco-ခရ းသ းလပငနးးလပက ငအသတက ေရဖငပမ ဏ
• ေးရတ ဖခနတမတဧရယ သတင က း၊ ဆငကယေးပးမဝငး ခငးး
• စေးတ ေးစ ငး ၾကညး ရနအဖဖတ႕ဝင (ရ အ းလ းပါဝငး ခငးး)
• စေးတ မ ရယႏးးငညး စ၊
အ ခ းပစၥညးးမ း၏ တမတပမ ဏဆငရ စညးးကမးး
(ရ ခ မ းမ အမ းထငးး အနညးးငယးႏး ငး စက ငးးေးး ခ ကမ းက
ယဖခငး ရ ည)
• ေးရ ငးးရနထတယ ဖခငး မ ပ ပါ။
ရ ရ က ဝဂေးကးရ (နမန -ဂပန)
• 1995 ခႏး ပ စင ကမၻ ယဥေးကးမမ
ေအဖမအႏး စး ဖစၿပ း း ပတညငးး၊
း ပညပဧညး ည မ းလ ည။
• အခကအ ခတရ ညး ဘ ဝပတဝနးးကင
ၾက းမ ေးဒ ခ မ း ည
ေးကးလက႐မခငးးကထနးး မးး ည
း
ကမၻ ယဥေးကးမမေအဖမအႏး စး ဖစ
ည။
• ကမၻ ယဥေးကးမမေအဖမအႏး စမျ ဖစခင
တစးႏး စလ င ခရ းသ းဧညး ည (၇)
နးး ခန႔လ ၾကၿပ း၊ ယခသတင
(၁)
ခရ းသ းလပငနးးး မႇငး တငး ခငးးေးၾက ငး း ဖစေးပၚလ ညး း ပန
မ း
အမမကပစး ခငးး၊ ပဂၢလကခ းေးဖ ကမမ အခန(၁)န ရ ဟ ေးး ပ ကတ ႔ ခဏ ေးန ညး ခရ းသ းဧညး ညမ း
တစၿပ ငညးးလ ၾက ည။
တစရကလ င ၃၅၀၀ ေးက း ဧညး ညလ ည။ (ရ လဥ းေးရ၏ 1.7 ဆ)
တစရတကင ပမးးမ က းအစ း ၃၀၀ ခန႔လ ည။
အမမးကမ းလ ည။
တမတထ း ညး အမမဟတညး အပ မ ငလညးး ဧညး ညဝငလ ည။ပဂၢလကခ းေးဖ ကမမး ဖစည။
ေးဒ ခ ေးနထငမမကး ပ ညး ေးနရ သတင း ဖစညး း ပန ။
ဧညး ညမ းလ ညး အသတက ရ ရ က ဝရ သတင တညးးခခနးး၊
လကေးဆ ငပစၥညးးဆင၊ လကဖကရညဆငမ း မ းလ ည။
အခ ႕ ည စကခငးးကက းရပရနေးနရ လပ၍ ႐မခငးးပက းလ ည။
ဧညး ညအသတေကအ ဆ ကအ ဥ မ းက ႐မခငးးဖကဆ း ညး း ပန း ဖစလ ည။ ဧညး ညမ း၍
ဆည လ ည။ နဂေးအးခမးး ယ ခတ ညး ေးကးလကပက းသ း ည။
အရမးးဆးရ းလ ၿပ း ယဥေးကးမမေအဖမအႏး စအ သတက အႏး ရ ယ ရငးးထတဝငခါန း
အဆငး အထး ဖစလ ခတ ည။
(၂)
ခရ းသ းလပငနးးး မႇငး တငး ခငးးေးၾက ငး း ဖစေးပၚလ ညး
း ပန မ း
႐မခငးးပက းး ခငးး
16
း ပန ကငးးေးစရန
ရ ရ က ဝရ ည ႐မခငးးထနးး မးးေးရးအသတက
ဧညး ည မ းအ း ယ ဥညးးကမးး တမတလ ကည။
ရ သတငးး အလယလ မးး (0.6 မင)သတင ဧၿပ မ းႏးးဝငဘ
န နက (၉း၀၀) မ ည (၄း၀၀)အ းက းလမးးပတထ း ည။
ဧညး ညမ းကကမၻ ယဥေးကးမမေအဖမအႏး စ၏တနဘ း
န းလညေးစရန ေးဒ ခ ႏး ငး ခရ းသ းလပငနးးရ ငမ းမ
ပးေးပါငးးၿပ း ေးကးလကေးဒ ဒ၏
႐းရ ေေလ ထ းတမးးက
လကေးသတ႔လပေးဆ ငးႏးးငညး Eco-
ခရ းသ းစ မ ကနးးက း ပ လပလကရ ည။
အစးရႏး ငး ေးဒ ခ မ းပးေးပါငးးၿပ း
“႐မခငးးထနးး မးးေးရး စညးးမဥးးမ း”က
ေအး ခခ ၿပ း ႐မခငးးထနးး မးးေးရးအစ
အစဥလ ပေးဆ ငလကရ ည။
ေးကးရ အမေးး ခအလ းလ းပါဝငညး 「ရ ရ က ဝဂ
ဘ ဝပတဝနးးကငထနးး မးးေးရးအ ငးး」
မ ဥ းေးဆ င ၿပ း ေးဒ ခ အ းလ းမ
႐မခငးးေးက ငးးေးအ ငႀက းစ းလက ရ ည။
း ပန ကငးးေးစရန
႐းရ မန႔လပး ခငးး
ေးဒ သထကပနးးဂ း ပ လပး ခငးး
စကပ းေးရးလကေးသတ႔ ပ လပး ခငးး
စေးတ ထနးး မးးေးရး လကေးသတ႔လပေးဆ ငး ခငးး
ဘ ဝပတဝနးးကငအ းမထခကညး ဘ ဝကစ းး ခငးး
ေးတ ငကး ခငးး
ဂပနးႏးးငင သတငလညးးေးဒ ဖဖ ႕ၿဖ းေးရးအသတက Eco-ခရ းသ းလပငနးး ည ေအရးႀက း ည။အကဥးးခ ပ-အငးးေးလးေးဒ စဥဆကမပကခရ းသ းစနစထနးး မးးေးရးအသတက
အငးးေးလး
ကန
ယယ ပေ႔ဆ ငေးရးထနးး မးးး ခငးး・ ဘ ဝပတဝနးးကငဆ း႐မး းးမမကက သကယး ခငးး・အက းး ဖစမညး ခရ းသ းလမးးလပး ခငးး・CO2ေးလ ခ ခငးး
ခရ းသ းေးဒ သတငးးလမပရ းမမ
စဥဆကမပကေးဟ းတယလ ပငနးး၊စ းေး ကဆ င၊ကန ဆငမ း・ပတဝနးးကငက႐မး းးမမက သကယး ခငးး・အရငးးအ မစအ းအေက းဖစတး ခငးးးႏး ငး အမမကပစမမေးလ ခ ခငးး・ေးဒ အစ းအစ ေးကသြးး ခငးး・ေးဒ အလပအကငဖန းး ခငးး・း ပနလညး ပညး ၿဖ းၿမတဖစမးးအင းး ခငးး・ခရ းသ းဧညး ညေးကနပး ခငးး
စဥဆကမပက Eco-ခရ းသ းလပငနးး・ေးဂဟစနစးႏး ငး ယဥေးကးမမေအဖမအႏး စထနးး မးးေးရး
・ဧညး ည မ ခန႔ဖခတး ခငးးးႏး ငး စနေစကအ ငး ပ လပး ခငးး
・ေးဒ ခ ႏး ငး ယဥေးကးမမဖလ ယး ခငးး
・ မငးးေးၾက ငးးေးဖ းး ပ ခငးး
အစးး းႊနၾက းခက・ပည ရ ငမ းမ စဥဆကမပကခရ းသ းထနးး မးး မးးေးရးအစ အစဥေးရး
ကဆတး ခငးး・ပတဝနးးကငထနးး မးးေးရးပါဝငညး ခရ းသ းေးပၚလစ ေးရးကဆတး ခငးး・ ကဆ ငအ းလ းအ း စဥဆကမပကခရ းသ းထနးး မးးေးရး ငနးးေးပးး
ခငးးအာ ေ ပ ခင
17
講演者
柴田京子氏
(認定 NPO 法人
地球市民の会 ミャンマー事務所長)
TPA Projects
Terra People Association
8 March, 2018
TPA profile Terra People Association
Japanese NGO
2003:started our project in Shan state
Counterpart: Ministry of Border Affair, Progress ofborder areas and national races department
TPA’s ActivityRegional Development
Propagating Sustainable SymbioticAgriculture
Human Resources Development andEducation
Cultural Exchange
Preservation of the Natural Environment
Project area
Taunggyi T/S
Naung Shwe T/S
Hoppon T/S
Hsi Hseng T/S
Pin Laung T/S
Regional DevelopmentProject name Progress
1 Management of the Taung Bo
Gyi agriculture and livestock
training center
(Nyaung Shwe T/S, Taung Bo
Gyi V/T)
-Total 15 students are living in the
training center
grade 10:8person
grade 11:7 person
-Portly:1,300
-Pig:2
2 Management of Naung Kar
rural development center
(Kyauk Ta Lone Gyi sub T/S,
Naung Kar V/T)
-carrying out 7days
training:26trainees(2017)
-carried out 3months training from
January to March,2017
(10 trainees)
Agriculture , Animal Husbandry,
Mushroom , Sawing, Machine repair,
computer, Japanese
Management of Taung Bo Gyi agriculture and livestock training center
19
Management of Taung Bo Gyi agriculture and livestock training center
Demonstration farm(agriculture)
Management of Taung Bo Gyi agriculture and livestock training center
Demonstration farm(livestock)
Management of Naung Kar rural development center : 3months training(1.1.2016 to 31.3.2016)
Management of Naung Kar rural development center : Demonstration farm for 3months
training(1.1.2016 to 31.3.2016)
Management of Naung Kar rural development center : Demonstration farm(livestock)
Regional DevelopmentProject name Progress
3 Drinking water distribution in
Hsi Hseng town
(Hsi Hseng T/S , Hsi Hseng
town)
-Constructed 3 water tanks.
Tank1:100,000Galon
Tank2: 86,000Galon
Tank3: 6,540Galon
-Laying water supply pipe.
main pipe:102,364feet
distribution pipe:54,552ft
-Beneficiary population –
15,745 people(3,050 house hold)
6wards,5villages
-Health and hygiene training
4times, 1,228people
- Project cost- 464,389,000Kyats
20
Project for drinking water distribution in Hsi Hseng town
100,000 gallon capacity
6,500 gallon capacity
Project for drinking water distribution in Hsi Hseng town
Pump house(20’*15’*8’6’’) 100Kw transformer
Water pump
Distribution pipe(HDPE pipe)Main pipe (GI & HDPE pipe)
Connecting HDPE
pipe
Project for drinking water distribution in Hsi Hseng town
Regional DevelopmentProject name Progress
4 Agricultural waterway
construction in Hsi Hseng
township
(Hsi Hseng T/S , Hsi Hseng
town)
-Carrying out dam construction :Total
length 375 feet
-Carrying out waterway construction :
Total length 7,680feet (North portion
2,380feet, South portion 5,300feet)
-Beneficiary area: 390 acres (350
households)
-Agriculture training
17times, 1,677people
-Project cost- 537,103,000Kyats
-On 24th Oct 2017 handover
Agricultural dam and waterway constructionin Hsi Hseng town
Agricultural dam and waterway constructionin Hsi Hseng town
21
Agricultural dam and waterway constructionin Hsi Hseng town
Regional DevelopmentProject name Progress
5 Drinking water distribution in
Pin Laung township
(Pin Laung T/S , )
-Construction of
-filtering, sedimentation, basin
・2 water supply tanks:86,000galon
・7 water storage tanks:7,600galon
・3 pump houses
-Laying water supply pipe.
distribution pipe:78,391ft(5’’-3/4’’)
-Beneficiary population –
11,406 people(2,372 house hold)
1ward,5villages
-will carry out Health and hygiene
training
- Project cost- 720,000,000Kyats
Project for drinking water distribution in Pin Laung T/S Construction 2 schools in Hoppon Township
1)Naung San primary school (60*30)
2)Kaung Ta Yan primary school (60*30)
Construction 2 schools in Hsi Hseng Township1)Kaung Hto primary school (60*30)
2)Lon Thar primary school (60*30)
Construction 2 schools in Pin Laung Township1)War Yam post primary school (90*30)
2)Lwe Air primary school (60*30)
22
Construction nursery schools in 3 townships(Hoppon, Hsi Hseng, Pin Laung)
(1) Naung Khope Nursery school –Hoppon T/S
(2) Kaung Muu Bwar Nursery school – Hsi Hseng T/S
(3) Pin Laung Gyi Nursery school- Pin Laung T/S
Construction nursery schools in 3 townships(Hoppon, Hsi Hseng, Pin Laung)
Scholarship for high school students
Preservation of the natural environment
Project name Progress
1 Project for Preservation of
Environment in Hoppon, Hsi
Hseng,Pinlaung, Nyaung
Shwe Township
-carried out environmental education
seminar to villagers
-constructed nursery for young plant
-supported young plant
-Tree planting
10,400 trees(Nyaung Shwe T/S)
8,500 trees(Nyaung ShweT/S)
Project for Preservation of Environment in Hsi Hseng Township
Nursery young plant
Environment seminar in Hsi Hseng T/S
Project for Preservation of Environment in Hsi Hseng Township
tree planting
(moringa:15,000trees)
23
Project for Preservation of Environment in Pin Laung Township
Water Treatment Project in Inle Region
TPA’s ActivityRegional Development
Propagating Sustainable Symbiotic Agriculture
Human Resources Development and Education
Cultural Exchange
Preservation of the Natural Environment
အငးးေးလးေးဒသရး TPA၏စမကနးးမ း
Duration Project name Activity လပေ ဆာငမႈ
2008-2010 ーレンイ湖の境環水・生全保系態のめたの環循
化トクェジロプトッロイパ
~全保境環と着密たし能可的続持しらくな
を指目 して~
အငးးေးလကနး း
ငး သကရး ပတ၀နးးက ငက ကကယေးစ ငး ေး႐ာ ကး ခငးးအကတကစမးး
သပ စမကနးး
・インレー湖の汚染現状・原因の調査
・ホテイアオイの活用法の可能性追求
・循環型農業の普及
・啓発活動
•အငးးေးလးကန၏ညစညမးးမႈေအး ခေအနစစေးဆးး ခငးး၊
• ေးဗဒါအသ းး ပရနနညးးလမးးရ း ခငးး၊
•အ ပနအလ နဆကး ြးယအက းး ပ စ က းေးရးး ပန႔ြပ းး ခငးး၊
•သဘ ၀ပတ၀နးးက ငထနးးသမးးေးရးသငတနးးေးပးး ခငးး၊
မ ငးးေးသ ကေးက းရ ကတင အ ပနအလ နဆကး ြးယအ က းး ပ
စ က းေးြမးး မေးရးသငတနးး ြြငး လ စး ခငးး
24
ေးဗဒါပငး ြငး သရစရကေးကဆးေးး မၾသဇ း ပလ ပး ခငးး
ေးဗဒါပငး ြငး တရစ ၦနအစ း ပလ ပး ခငးး
အငးးေးလးေးဒသရး TPA၏ စမကနးးမ း
Duration Project name
2010-2012 インレー湖流域の自然資源利活用
による環境改善プロジェクト
~持続可能な循環型社会を目指
して~
အငးးေးလးေးဒသမ ရ တ
သဘ ဝပစၥညးးမ းက
အသ းး ပေးသ
သဘ ဝပတဝနးးက ငထနးးသ
မးးေးရးစမကနးး
上記調査結果を踏まえて、
・植林活動
・水草を活用した堆肥・飼料の技術及び循環型農畜産業
の普及活動
・モデルファームでの実践
・環境教育活動
Pilot Project မ ေရသ ေအး ေြပၚ မတညၿပး
•သစ ငစကး ခငးး၊
•ေးေရမ းပင းၿပး
သဘ ေဝး မၾသဇ း ပလ ပး ခငးး၊
တရစ န၏အစ ထ တလ ပး ခငးး၊
အ ပနအလ နဆကး ြးယအ က းး ပ
စ က းေးရးး ပန႔ြပ းး ခငးး၊
•စး ပစ ကခငးးမ းလကေးကတ႔ ပလ ပး ခငးး၊
•သဘ ၀ပတဝနးးက င ငတနးးေးပးး ခငးး၊
ေးက းရ (၅) ရ ကတင သစ ငစက းး ခငးး
ေးပါငးးပ ငးးေးက းရ ရး ပ းစငေးပါငးးပ ငးးေးက းရ ကတင သဘ ၀ပတ၀နးးက ငဆ ငရ သငတနးးြြငး လ စး ခငးး
25
အငးးေးလးေးဒသရး TPA၏စမကနးးမ း
Duration Project name
2013 インレー湖地域における土砂流出を防止する持続可能な緑化システム構築事業
အငးးေးလးေးဒသေးး မတ ကစ းမႈက က ကကယရနး း စရညအပငစက းစနစး ပလ ပး ခငးးစမကနးး
・土砂流出防止のための植林・育苗施設整備
・緑化基金の創出とシステム化・環境保全研修
•ေးး မတ ကစ းမႈက ကကယရ န စ ငစကး ခငးး၊
•ပ းပငေးဆ ကလ ပး ခငးး၊
•သစေးတ အကတက ရန ေးြငစ း ခငးး၊
•သဘ ဝပတဝနးးက င ငတနးးေးပးး ခငးး၊
မ ငးးေးသ ကေးက းရ ရး ပ းစင
ေးတ င ႔ႀကးစ က းေးရးသငတနးးကတင
သစ ငစက းး ခငးးအငးးေးလးေးဒသရး TPA၏ စမကနးးမ း
Duration Project name
2013-2014 シャン州インレー湖水上生活者の飲料水・衛生環境の改善
ရ မးးး ပညနယ၊အငးးေးလးကန ေးေရပေၚနး ပည မ းအကတကေးသ က းေး ြနေ႔ေဝရးစမကနးး
・飲料水の給水・循環型農業技術と環境・保健衛生知識の啓蒙活動
•ေးသ က းေး ြနေ႔ဝ ခငးး၊
•အ ပနအလ နဆကး ြးယအ က းး ပ
စ က းေးရးသငတနးး၊
သဘ ဝပတဝနးးက ငထနးးသမးးေးရး
သငတနးး၊ က နးးမ ေးရးသငတနးး၊
အငးးေးလးေးဒသရး TPA၏ စမကနးးမ း
Duration Project name
2014 山岳少数民族地域における学校林造成及び環境教育事業
ေးလးအမက နးးရ ရ ေးက ငးးပ င စေးတ း ပလ ပး
ခငးး း း ငး သဘ ဝပတဝနးးက င သငတနးးစမကနးး
・アボガド、モリンガの植林・環境教材の作成・環境教育・給水・育苗施設の整備・環境教育教室の建設
•ေးထ ပတ င၊ ဒန႔သကလန ငစက းး ခငးး၊
•သဘ ဝပတဝနးးက င ငတနးးေးပးး ခငးး၊
•ပ းစင၊ ေးရပ က၊ ေးရကန
တပဆငေးဆ ကလ ပး ခငးး၊
•သဘ ဝပတဝနးးက ငထနးးသမးးေးရး
ပည ေးပး ေအဆ ကအ ဥ
ေးဆ ကလ ပး ခငးး၊
ေးလးအမက နးးေးက းရ ကတင သစ ငစက းး ခငးး
26
ေးလးအမကနးးေးက းရ ရး ေးက ငးးသ း/သေကလးမ းအ း သဘ ၀ပတ၀နးးက ငဆငရ သငတနးးေးပးး ခငးး
အငးးေးလးေးဒသရး TPA၏စမကနးးမ း ၂၀၁၇ ခ း စမစၿပး TOYO တကသ လ၊ Center for
sustainable development studies း း ငး အတအငးးေးလးကန ဘ ဝပတဝနးးက ေငအး ခေအန း ငး ကနေးရေအး ခေအနမ းက ေးလ လ သ ေးတသန ပလ ပး ခငးး
အငးးေးလးကန န႔ရ ငးးေးရး း ငး ေးရရ ညတညတ ေးရးအကတက စဥဆကမပ ကကဖ႕ၿၿြ းတ းတကရနထနးးသမးးေးစ ငး ေးရ ကေးရးနညးးလမးးရ ေးြြရနရကညရယ ါသည။
27
国際ワークショップ インレー湖における環境教育
報告書
東洋大学国際共生社会研究センター
発行:2018 年 4月