მთავარი - wigni martali goderdzi · 2012. 9. 8. · vaxtang guruli martali goderzi...

24
vaxtang guruli marTali goderZi goderZi Coxelis Semoqmedebis gaazrebis mokrZalebuli cda gamomcemloba `universali~ Tbilisi 2010 krebulSi Sevida goderZi Coxelis Semoqmede- bisadmi miZRvnili werilebi. werilebis nawili qarTul presaSi gamoqveynda, nawili ki pirvelad ibeWdeba. © v. guruli, 2010 gamomcemloba `universali~, 2010 Tbilisi, 0179, i. WavWavaZis gamz. 19, : 22 36 09, 8(99) 17 22 30 E-mail: [email protected] ISBN 978-9941-17-026-3

Upload: others

Post on 31-Jan-2021

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • vaxtang guruli

    marTali goderZi

    goderZi Coxelis Semoqmedebis

    gaazrebis

    mokrZalebuli cda

    gamomcemloba `universali~ Tbilisi 2010

    2

    krebulSi Sevida goderZi Coxelis Semoqmede-

    bisadmi miZRvnili werilebi. werilebis nawili qarTul

    presaSi gamoqveynda, nawili ki pirvelad ibeWdeba.

    © v. guruli, 2010

    gamomcemloba `universali~, 2010

    Tbilisi, 0179, i. WavWavaZis gamz. 19, �: 22 36 09, 8(99) 17 22 30

    E-mail: [email protected]

    ISBN 978-9941-17-026-3

  • 3

    nu gaaxmobT mxarze

    amosul naZvs!

    goderZi Coxelis sicocxleSive gamiCnda misi

    Semoqmedebisadmi miZRvnili wignis daweris survili.

    didi xnis fiqris Semdeg gadavwyvite: veranairi wigni

    ver warmoaCens goderZi Coxelis Semoqmedebas. aseTi

    wignis wakiTxvas sjobia goderZis erTi moTxroba

    waikiTxo, erTi filmi naxo. dRemde azri ar Semicvlia.

    miuxedavad amisa zogjer miCndeba xolme survili raime

    davwero. Cemi azris qaRaldze gadatanisagan mainc Tavs

    vikavebdi, meSinoda raime iseTi ar damewera, rac

    goderZis ar moewoneboda. da Tu mainc vbedav weras, es

    imitom, rom is, rasac dRes mkiTxvelis samsjavroze

    gamovitan bevrjer miTqvams goderZisTvis, is iyo Cemi

    mokrZalebuli nafiqralis pirveli msmeneli da

    Semfasebeli.

    4

    goderZi Coxeli rom gavicani, igi ukve didebis

    mwvervalze idga. triumfiT svlam goderZi, rogorc

    adamiani ver Secvala, igi darCa did bavSvad. zogjer

    daujerebel ambebs yvebodnen misi gulubryvilebisa da

    aramiwierebis Taobaze. miuxedavad amisa goderZi

    CoxelTan Cemma pirvelma Sexvedram yovelgvar

    molodins gadaaWarba. warmoidgineT Tbilisis

    saxelmwifo universiteti, studentebiT gadaWedili

    derefani, gzas mujlugunebiT Tu gaikvlevdi, saSineli

    xmauri. dekanatSi Semovida TanamSromeli qali da

    SeSfoTebulma miTxra: ,,saaTze metia fanjarasTan dgas

    goderZi Coxeli, arafers ar ambobs, uxexulia sanamdis

    unda idges ase!” me saswrafod gavedi, goderZis

    mivesalme da Cemi Tavi gavacani. kabinetSi SemovediT.

    cota xnis Semdeg mosvlis mizezi vkiTxe. gairkva, rom

    swored CemTan hqonda saqme. imdenad mokrZalebuli

    adamiani iyo, rom kabinetSi Semosvla ver gaebeda,

    elodeboda roca momsvlel-wamsvleli daileoda.

    moridebiT vusayvedure. darcxvenilma mipasuxa: ,,ravi

    aba, amdeni xalxi ireoda, me ki arsad meCqareba, mainc

    ninos velodebi”. gairkva, rom goderZi meuRlesTan,

    qalbaton ninosTan, erTad mosuliyo universitetSi. am

    dRidan daiwyo Cemi da goderZis nacnoboba.

  • 5

    yvela Cveni saubari, Sexvedrisas Tu telefoniT,

    mxolod da mxolod goderZis Semoqmedebas exeboda.

    roca Cemi naTqvamidan gamoarkvevda, rom sworad Cavwvdi

    misi Semoqmedebis arss, Tvalebi gaubrwyindeboda. Tu

    vcdebodi arasdros SeniSvnas ar momcemda, mokled

    mipasuxebda: ,,aba ravi”. konkretuli SeniSvna mxolod

    erTxel momca. im dRes didxans visaubreT goderZis

    erTi moTxrobis Taobaze, me Cemi nafiqrali

    dawvrilebiT gavacani, gaiRima da miTxra: ,,e ramdeni

    gifiqria am patara moTxrobis Sesaxeb, me magdeni ar

    mifiqria, erTi ambavi aRvwere, es iyo da es”. es ,,ambavi”

    me dResac goderZis erT-erT saukeTeso moTxrobad

    mimaCnia.

    XX saukunis 70-80-iani wlebi qarTuli

    mwerlobis, qarTuli kinos didi aRmavlobis periodi

    iyo. imxanad ver vacnobierebdiT, gvian mivxvdiT, rom

    Cvens Tvalwin uamravi saocreba xdeboda. saocrebaTa

    Soris saocreba iyo goderZi Coxelis pirveli

    moTxrobebi da filmebi. Semovida goderZi Coxeli

    qarTuli mwerlobasa da kinoSi, aravis ar gajibrebia,

    aravis adgilis dakaveba ar ucdia, daikava is adgili,

    romelic uflis nebiT mxolod misTvis iyo

    gankuTvnili. aforiaqda ,,Zveli samyaro”. jer iyo da,

    TiTqos ver SeamCnies. roca ,,arSemCneva” SeuZlebeli

    6

    gaxda, maSin farisevlebma zemodan dauwyes cqera

    ,,viRac gudamayrel biWs”. niWma mainc ipova gza. goderZi

    Coxels moSurneebTan erTad uamravi Tayvanismcemelic

    gamouCnda. yoveli moTxroba, yoveli filmi kidev ufro

    zrdida mis niWierebis maRiarebelTa ricxvs. goderZi

    Coxelis Sesaxeb saubrobdnen didi siyvaruliT, didi

    siTboTi. goderZisTan megobroba saamayod iTvleboda.

    gavixseneb erTi studentis naambobs. goderZi

    studqalaqSi yofila megobrebTan miwveuli.

    daugvianebia. wveulebaze misuls mxrebiT miutania

    Zlieri qarisagan fesvebianaT moglejili pawia xe da

    uTqvams: ,,qars moeglija, Semecoda, marto ver davtove

    da Tan wamoviRe!” am ambavs rom vixseneb, bunebrivad

    miCndeba azri: goderZi Coxeli Tavad iyo misi yvela

    moTxrobis gmiri: vaJi gogic, beric, maqsinaic,

    gamixardaic, bibRaic, SuRlaic, stefanec, aClaxunec,

    sebac, Tadeozic, lukac... goderZi Coxeli maqsinasaviT

    Tavadac daufiqreblad… gahyveboda miwaze daSvebul

    arwivs ukan, zecaSi; Tavadac berisaviT uyoymanod

    Caimarxeboda miwaSi mxarze amosuli naZvi rom ar

    gamxmariyo da gamixaradasaviT, adamianad yofna rom

    mobezrdeboda, Tevzad gadaiqceoda...

    goderZis yoveli axali moTxroba, yoveli axali

    filmi sul ufro metad aborotebda mis moSurneebs.

  • 7

    goderZi rom Cveulebrivi adamiani yofiliyo, igi

    advilad Caikargeboda niWier SemoqmedTa Soris da

    ,,CveulebrivTa” Soris daikavebda adgils. es ar moxda

    imitom, rom Tavis rCeuls ufali ,,didTa saqmeTaTvis”

    amzadebda.

    goderZi Coxeli yovel wuTs grZnobda

    Casafrebul moSurneTa mzeras, cinizms, boRmas. mis

    yovel axal moTxrobas, yovel axal films Rirseuli

    adamianebi, aRiarebuli profesionalebi Tu ubralo,

    rigiTi mkiTxvelebi aRtacebiT xvdebodnen, gulSi

    ikravdnen goderZis. iyvnen iseTebic, romlebic

    yovelnairad cdilobdnen daekninebinaT gamosvlisTanave

    Sedevrad aRiarebuli moTxrobebi da filmebi.

    adamianur mankierebas goderZi sulgrZelobasa

    da mimteveblobas upirispirebda. me arasdros minaxavs

    vinmeze gaborotebuli goderZi Coxeli, Tumca bevri

    ram, rac mis garSemo xdeboda, ar moswonda, ver

    egueboda, guls tkenda...

    avtorTa koleqtivTan erTad saqarTvelos

    istoriis saxelmZRvanelos vwerdi. kargad maxsovs,

    rogor movida CemTan ramdenime, sazogadoebaSi miRebuli

    adamiani da XX saukunis meore naxevris qarTuli

    mwerlobisa da kinos istoriidan goderZi Coxelis

    gvaris amoReba mTxova. erT-erTma maTganma goderZis

    8

    nacvlad wignSi Sesatanad sakuTari kandidatura

    warmomidgina. sakmao xani davyavi am qveynad da aseTi

    uzneo adamiani arc manmade da arc Semdeg ar

    Semxvedria. me es ambavi goderZisTvis ar miTqvams.

    Tumca goderZim, cxadia, gacilebiT meti icoda. icoda

    isic, rom misi ,,kritika” yovelTvis erTi centridan iyo

    xolme SekveTili. erTma sazogadoebaSi Zalze

    popularulma moRvawem mavanis davalebiT mweralTa

    kavSirSi ,,kritikis qarcecxlSi” gaatara goderZi

    Coxelis Sedevri ,,adamianTa sevda.” goderZis imdenad

    etkina guli, rom lamis iyo wonasworoba dakarga.

    mwerali pasuxs iTxovda kiTxvaze: ratom ar moswonda

    momxsenebels ,,adamianTa sevda?” pasuxs ki, cxadia,

    veravin gascemda. 1987 wels saqarTvelos

    kinematografisTa yrilobaze aseve sazogadoebisaTvis

    kargad cnobilma pirovnebam goderZi Coxelis filmebis

    ukbilo kritika warmoadgina. yvelasaTvis cxadi iyo,

    rom es kritika aseve SekveTili iyo. erTxel gambedaoba

    gamoviCine da qarTul mwerlobaze saubrisas ganvacxade:

    ,,goderZi Coxeli, rom didi eris Svili iyos, misi

    ,,mgeli” aucileblad nobelis premiiT aRiniSneboda!”

    erTma adamianma, romelsac yvela samecniero xarisxis,

    wodebisa da premiis miReba moeswro, cinikurad

    gadmomxeda da mkiTxa: ,,Tqven icnobT goderZi Coxels?”

  • 9

    imxanad goderZi Coxels ar vicnobdi. is cinikosi

    mxolod goderZis mteri ar iyo, igi saqarTvelos mteri

    iyo!

    saqarTveloSi gansakuTrebuli niWiT

    dajildoebul mweralsa da reJisors ra dalevs!

    didxans vfiqrobdi, mindoda mepova pasuxi kiTxvaze: riT

    iyo niWierTagan gamorCeuli, gansakuTrebuli goderZi

    Coxeli? _ goderZi Coxeli gamorCeuli iyo imiT, rom

    yoveli filmiT, yoveli moTxrobiT igi qmnida Tavis

    samyaros. mwerlis TiToeuli sityva da fraza am

    samyaros Seqmnas emsaxureboda. goderZi Coxelis

    samyaroSi waSlilia zRvari adamianebs, cxovelebs,

    frinvelebs, mcenareebs Soris. isini yvelani erTi

    mTelis ganuyofeli nawilebi arian, maTi arsebobis

    wesia erT mTliansa da harmoniulSi arseboba. goderZi

    Coxelma waSala zRvari amqveyniursa da imqveyniurs

    Soris, sicocxlesa da sikvdils Soris, ,,adamianad

    yofnasa” da ,,adamianad aryofnas” Soris. amitomaa, rom

    ar dascildnen erTmaneTs goderZis arwivi da adamiani,

    amitomaa rom adamianma ar moiglija mxarze amosuli

    naZvi, miwaSi Caeflo, rom naZvisaTvis sicocxle

    SeenarCunebina, xolo adamianad yofna rom mobezrda,

    Tevzad gadaqceva arCia.

    10

    goderZi Coxels uTqvams: vaJa RmerTs

    Camouvarda zecidan, me vaJas gavuvardi jibidano! esec

    uTqvams: vaJas vazna var, jerac Tofidan gausrolelio!

    goderZi ver ityoda, ufro zustad ar ityoda imas, rac

    Cven unda vTqvaT. goderZi Coxeli qarTul mwerlobaSi

    Semovida vaJa-fSavelas movlenidan erTi saukunis

    Semdeg. rom ar yofiliyo vaJa maSin Cveni aRtaceba

    goderZis SemoqmedebiT sruliad bunebrivi iqneboda.

    goderZi Coxeli didia imitom, rom misma Semoqmedebam

    vaJas Semdgomi qarTveloba gaaoca, gaaogna da

    aRafrTovana. goderZi Coxeli vaJas memkvidrea qarTul

    mwerlobaSi! yovelive, rac zemoT mogaxseneT, sityva-

    sityviT maqvs naTqvami goderZisaTvis. yuradRebiT

    mismenda, bolos Tavi CaRuna da ise, rom Tavi ar auRia,

    miTxra: ,,marTla ase fiqrob?” mivxvdi, rom misTvis

    Zalian faqiz sakiTxs Sevexe. gadavwyvite, cota

    gamemxiarulebina mZime fiqrebSi wasuli. amitom iyo,

    rom vuTxari: ,,goderZi, kacobriobis istoriis

    dasabamidan adamianebi ZiriTadad ori raimes _

    Tanamdebobis miRebisa da fulis moxveWis mizniT

    cruoben. Sen CemTvis Tanamdebobis boZeba ar SegiZlia,

    arc fuli gaqvs, rom momce. ase rom, me Sengan arafers

    ar veli, merwmune, rac giTxari, gulwrfelad giTxari”.

    sicili auvarda, icinoda laRad da gulianad. aseTi

  • 11

    gaxarebuli, aseTi momRimari goderZi Coxeli me

    pirvelad da ukanasknelad vnaxe.

    goderZi CoxelTan megobroba wamierad misi

    samyaros nawilad maqcevda xolme. me vigrZeni: Cem mier

    winaT aRqmuli samyaro ra uferuli, uintereso,

    erTferovani yofila! goderZi Coxelis samyaroSi

    Tundac wamierad gadasaxlebam me SemaZlebina amexsna,

    Tu ras gvikiJinebda mwerali: ,,nu gaaxmobT mxarze

    amosul naZvs!”

    jer kidev axalgazrdobaSi Seerya goderZi

    Coxels janmrTeloba. es ar iyo araadamianuri Sromis

    Sedegi. goderZis SeeZlo kidev aTasi moTxroba daewera,

    gadaeRo bevri filmi da didxansac ecocxla. goderZis

    gulma ver gauZlo imas, rac mis garSemo xdeboda.

    goderZis guls tkenda yvelaferi: irems rom klavdnen,

    arwivs rom galiaSi amwyvdevdnen, xes rom Wridnen,

    yvavils rom Telavdnen, xars rom dasaklavad

    imetebdnen, Coxi da bevri sxva sofeli rom icleboda,

    Wiri rom mravldeboda da Wirisufali ki mcirdeboda.

    goderZis guls tkenda is, rasac Cven gulgrilad

    aRviqvamT. ramdenjerac ar unda gaevlo JinvalSi,

    goderZi Coxels mudam agondeboda ,,Zveli Jinvali”,

    Tavisi ,,patara eklesiebiT,” wyalsacavis qveS rom

    mohyva. axsendeboda gudamayari da gudamayrelebi iseTi,

    12

    rogoric man naxa da rogorsac veRarasodes veRar

    naxavdnen misi Svilebi da SviliSvilebi. es didi

    tkivili da kidev ramdeni aseTi tkivili sicocxlis

    bolomde atara goderZis gulma. mis gulSi arsebul

    saqveyno (sakacobrioc!) satkivarze iSviaTad saubrobda.

    Tu satkivars vinme miuxvdeboda, Tvalebi

    gaubrwyindeboda, cas eweoda xolme sixaruliT.

    satkivris wamali Tavad arasdros uZebnia. misi malamo

    iseTi gulis adamiani iyo, rogori gulic Tavad

    goderZis uZgerda mkerdqveS. aseTi adamianebi ki ver

    ipova goderZi Coxelma! ver ipova da Tavad gamoigona.

    goderZis mier gamoZerwili adamianebi: beri, maqsinai,

    gamixardai, bibRai, SuRlai, aClaxune, Tadeozi, luka,

    seba da maravali sxva _ swored is adamianebi iyvnen,

    romlebic realur cxovrebSi ver ipova goderZim. rac

    icocxla, swored mis mier Seqmnili gmirebis samyaroSi

    icocxla. guli mainc stkioda. stkioda imitom, rom

    cotani iyvnen misi samyaros gmirebi. amitom iyo, rom

    daucxromlad Zerwavda axal gmirebs.Yyoveli axali

    moTxroba kidev erT an or gmirs matebda mis samyaros.

    Tumca esec sakmarisi ar iyo, mainc cotani iyvnen.

    ukmarisobis grZnoba Tan sdevda goderZis pirveli

    moTxrobis daweridan, pirveli filmis gadaRebidan

    sicocxlis bolomde. gulma veRar gauZlo. goderZi

  • 13

    grZnobda, rom aTasi gamixarda, aTasi beri, aTasi seba

    rom Seeqmna, igi samyaros mainc ver Secvlida, sanam

    icocxlebda, unda ecocxla misi Seqmnili gmirebis

    garemocvaSi. adamianebi ki mainc iseTebi rCebian, maT

    umravlesobas codviani cxovreba ar eTmoba. amis

    aRiareba, amis dajereba ar undoda goderZis. goderZi

    Coxeli darwmunda, rom mis garSemo arsebul

    sinamdviles igi verasdros Seegueboda. yvelaferma

    amqveyniurma goderZisTvis azri dakarga... ,,adamianad

    yofnis tkbili sevda” dasrulda, daiwyo ,,adamiand

    aryofnis sevda”. aki Tqva kidec: ,,sikvdili valia, unda

    moixados kacma vali”.

    samTavros dedaTa monastris ezoSi rCeul

    qarTvelTaTvis gankuTvnilma miwam miibara goderZis

    neSti. suli ki amaRlda zecad da vaJas daudga

    marjvniv…

    26 maisi, 2010 weli

    14

    marTali buTula codvilTa Soris

    aucileblad dadgeba dro, rodesac goderZi

    Coxelis ,,saziaro yvavs” mkiTxevli mwerlis saxelisa

    da gvaris gareSe moixseniebs. es bedi ar ascdeba

    goderZis kidev bevr moTxrobas, romansa da films. es

    iqneba mwerlisa da reJisoris ukvdavebis utyuari

    dasturi!

    goderZis ukvdaveba misi erT-erTi pirveli

    moTxrobidan _ ,,saziaro yvavidan” daiwyo. moqmedeba

    gudamayris sofel CoxSi viTardeba. qarTveli,

    gudamayari TvaliTac rom ar enaxos, advilad

    warmoidgens ulamazes xeobas buberazi mTebiT da

    aragviT, ,,talRaze mTxveva” rom mogindeba; Tavisi

    Zalisa da Rirsebis sruliad Semcnobi caSi monavarde

    arwivebiT, baniani saxlebiT da iSviaTi, faqizis sulis

    adamianebiT. qarTveli, aseve advilad warmoidgens,

    rogor gamoCndeba maRla, caSi, Savi wertiliviT yvavi

    da rogor daeSveba Zirs _ mosamarTlis qudisaken.

    yovelive amas ucxoeli ver warmoidgens. miuxedavad

    amisa, ucxoelisaTvis ,,saziaro yvavi~ mSobliuriviT

  • 15

    advilad aRsaqmelia. advilad aRsaqmelia imitom, rom

    Sedevria, Sedevrs ki geografiuli, eTnikuri, religuri,

    socialuri da saerTod aranairi sazRvari ara aqvs.

    Sedevri yvelas sakuTrebaa...

    da mainc, ,,saziaro yvavs” qarTvelisaTvis

    gacilebiT meti Rirebuleba aqvs. moTxrobis siuJetSi

    aris adgilebi, romelTa niuansobrivi gaazreba Sedevris

    aRqmisaTvis sulac ar aris saWiro, magram saWiroa

    TemisaTvis - goderZi Coxeli, rogorc misi Tanamedrove

    sinamdvilis protesti.

    ,,saziaro yvavi” XX saukunis 70-ian wlebSi

    daiwera. es is dro iyo, rodesac sabWoTa cixeebi savse

    iyo ,,sxvagvarad moazrovneebiT”, represiebi ar

    wydeboda. imxanad veravin warmoidgenda, rom 1991 wels

    sabWoTa imperia seriozuli gabrZolebis gareSe

    daiSleboda. velikoderJavuli azrovneba ganuyoflad

    batonobda kremlis politikur liderTa Soris.

    uzarmazari imperia imarTeboda pricipiT: Zala Tu gaqvs,

    Wkua ar gWirdeba. ai, aseT viTarebaSi iwereboda

    ,,saziaro yvavi”.

    ,,saziaro yvavi” iwyeba mosamarTlisa da soflis

    dekanoz buTula Coxelis dialogiT - buTulas

    dakiTxviT. mwerali movlenis droSi lokalizebas

    gangeb ar axdens. miuxedavad amisa, aSkaraa, Tu romel

    16

    epoqaSi xdeba ambavi... saqme sabWoTa sasamarTloSi

    ixileba. amaze sul ramdenime winadadebiT mianiSnebs

    mwerali. mosamarTle Seityobs buTulas mier yvavis

    moSinaurebis ambavs da ekiTxeba dekanozs:

    - moica, moica... Tqven gyavdaT sakuTari yvavi,

    ara?..

    aSkaraa, rom mosamarTle SeSinda, SeSinda

    imitom, rom ar icoda, buTulas mier yvavis kerZo

    sakuTrebad qceva kanonsawinaaRmdego qmedebad CaeTvala

    Tu ara. dabneuli mosamarTle dros igebda. swored

    amitom warmoTqva gaurkvevl viTarebSi Cavardnili

    sabWoTa mosamarTleebisaTvis Cveuli sityva:

    - gasagebia.

    buTulasaTvis ki yvelaferi gaugebari iyo da

    amitomac kiTxvac bunebrivad dasva:

    - ra aris gasagebi, kaco?

    amas ki briyvi, magram cbieri mosamarTle aRar

    eloda. Tanamdebobis dakargvis SiSiT Sepyrobili

    Temidas msaxurisagan buTula gasagebi eniT saubars

    iTxovda. mosamarTle isev dros igebda. buTulas

    daSinebis mizniT igi Setevaze gadavida da

    gabrazebulma isev uazro pasuxi misca:

    - is, rom Tqven miisakuTreT yvavi, gesmiT?

  • 17

    iyo Tu ara yvavis misakuTreba kanoniT dasjadi

    qmedeba, mosamarTlem ar icoda, amitom iyo, rom

    buTulas brali ver wauyena. kanonebSi verc buTula

    erkveoda, magram imas ki mixvda, rom mosamarTle mis

    mimarT keTilad ar ganewyo. Tavisi udanaSaulobis

    damtkiceba dekanozma buTula Coxelma morwmune

    adaminisaTvis sruliad bunebrivi gziT scada. dekanozma

    azri moikriba da daiwyo:

    - RmerTia mowme...me...

    aq ki goderZi Coxelma ukve pirdapir mianiSna

    sabWoTa epoqaze da sabWoTa sasamarTloze.

    gGanrisxebulma mosamarTlem buTulas sityva

    gaawyvetina:

    - RmerTi! RmerTi ar gamagono!

    SeSinda albaT ukve mravalgzis daSinebuli

    dekanozi buTula da Zlivs wailuRluRa:

    - mapatieT... es ise...

    metis Tqma saWiro aRar iyo. mweralma sul

    ramdenime winadadebiT SeZlo daexata sabWoTa

    mosamarTlis portreti.

    Tu ra safrTxe emuqreboda goderZi Coxels

    sabWoTa sasamrTlos da mosamarTlis ase gaSarJebiT,

    dRes SeiZleba mTeli sisruliT verc warmoidginos

    axalgazrda mkiTxvelma. es sityvebi iwereboda 25-30

    18

    wlis winaT, im politikuri reJimis pirobebSi, romelic

    ,,sxvagvarad azrovnebas” gamoricxavda. metis gakeTeba

    imxanad SeuZlebeli iyo. mkiTxveli isedac mixvdeboda:

    goderZi Coxelis mTeli arseba ewinaaRmdegeboda

    politikur reJims... vin icis, ramden qarTvels daedo

    malamod gulze goderZi Coxelis sityvebi, ramden

    qarTvels agrZnobina mweralma, rom uTanasworo

    brZolaSi is marto ar iyo...

    siuJetis politikuri pamfletis formiT

    gagrZeleba saxifaTo iyo mwerlisaTvis. amitomaa, rom

    goderZi Coxelma Txrobas komikuri Sinaarsi misca da

    sabolood absurdamde miiyvana. absurdi ki erTnairad

    amxiarulebs gonier mkiTxvelsac da mrisxane

    diqtatorsac. miuxedavad imisa, rom am absurdis erT-

    erTi mTavri moqmedi piri isev is cbieri sabWoTa

    mosamarTlea, moTxroba politikur simwvaves kargavs da

    mxatvrul Sedevrad iqceva. absurdi xSirad imasac ki

    Rimils hgvris, vinc masSi Tavis Tavs xedavs.

    goderZi Coxels hqonda erTi Tviseba.

    moigonebda iseT siuJets, romelic SeiZleboda mxolod

    genioss SeeTxza. da roca mkiTxveli aRtacebuli

    rCeboda unikaluri siuJetiT, goderZi mokrZalebiT

    ityoda: es ambavi me ar SemiTxzavs, namdvilad moxdao!

    goderZis tyulis Tqma ar SeeZlo. me darwmunebuli

  • 19

    var, rom garkveuli periodis Semdeg goderZis marTla

    sjeroda, rom mis mier moTxrobili ambebi marTlac

    moxda gudamayarSi, umravlesoba ki _ sofel CoxSi!

    daviwyoT imiT, rom goderZi Coxelma yvavi

    Seayvara mkiTxvels. soflis dekanozma buTula Coxelma

    yvavi moiSinaura, ise kvebavda rogorc Sinaur frinvels.

    cxra weli ganuyrelad cxovrobdnen buTula da yvavi,

    erTmaneTs cxovrebas umsubuqebdnen. adamiani gareuli

    frinvelis an cxovelis moSinaurebiT garkveul

    sargebels poulobs. buTula imdenad armiwieria, rom

    man zarali naxa yvavis moSinaurebiT: Sinauri frinvelis

    gamosakveb sakenks uyrida yvavs. samagierod buTulam

    didi sulieri simSvide moipova. yvavi da adamiani

    sruli harmoniiT cxovrebdnen, gasaocar erTgulebas

    iCendnen erTmaneTis mimarT. es harmonia cxra wlis

    ganmavlobaSi ar darRveula. buTulasa da yvavis

    xangrZlivma Tanaarsebobam gaacofa eSmaki. eSmakma

    buTulas mezobeli maxara acduna. maxaras SeeZlo yvavi

    iseve moeSinaurebina, rogorc buTulam moiSinaura.

    buTulas mier yvavis moSinaureba iyo sikeTis

    gamoxatuleba (e.i. RmerTisaTvis saTno saqcieli),

    maxaras aseTi miswrafeba ar hqonda, igi eSmakis

    cdunebiT moqmedebda. amitom iyo, rom maxaram adamianisa

    20

    da yvavis cxrawliani Tanaarseboba daarRvia da

    buTulas yvavi gadaibira. eSmakma gaimarjva.

    buTulas reaqcia savsebiT kanonzomieria:

    samarTlianoba mosamarTlem unda aRadginos.

    damcirebuli keTili adamianis, buTulas, qmedeba

    TiTqos isev misi sikeTis gamoxatulebaa _ buTulas

    mezoblis mimarT Zaladoba azradac ar mosvlia. Tu

    ufro Rrmad CavukvirdebiT buTulas saqciels, aqac

    eSmakis kvals davinaxavT. eSmakma buTulac acduna -

    mezobels uCivla. eSmaki kvlav zeimobs. mezoblebis

    erTmaneTTan sabolood dasapirispireblad axla

    mosamarTlis cduneba iyo saWiro. acduna kidec. Yyvavis

    kuTvnilebis garkvevis is meTodi, romelic mosamarTlem

    SearCia, aseve eSmakisgan iyo. ase rom, yvavis

    kuTvnilebis dadgenamde irkveva, rom sami mTavri piri:

    buTula, maxara da mosamarTle _ eSmakis nebiT

    moqmedebda. yvavi sasamarTlo eqsperimets ar

    daemorCila: arc buTulas banze dajda da arc

    maxarasaze (e.i. yvavis patroni ver gairkva), mosamarTlis

    quds daasklinta da gafrinda. absurdi gagrZelda.

    zemoT vTqviT, rom goderZi Coxelma politikuri

    pamfleti absurdSi gadaiyvana da amiT Txrobas

    gasaocarad komikuri xasiaTi misca. miuxedavad amisa,

    moTxroba saxumaro (gasarTob) ambad ar iqca. es imitom,

  • 21

    rom mweralma ar uRalata Cveul stils da absurduli

    siuJetiT adamianTan eSmakis dausrulebel brZolaze

    mianiSna. eSmakisagan cdunebuli adamianebi (buTula,

    maxara, mosamarTle, soflelebi) gamosavals ver

    pouloben. mosamarTle misi Seuracxmyofeli yvavis

    daWeras iTxovs, yvavi ki sofels aRar ekareba,

    gadikarga. Sewuxebuli soflelebi Ciodnen:

    - samas wels mainc ar cocxlobdes, sabuTi

    gveqneboda, daberda da mokvdao.

    zemoT avRniSneT: politikuri pamfleti

    absurdSi gadavida, Tumca uaRresad daxvewili komizmi

    sasacilo, gasarTob ambad ar iqca. dasasruli ki sulac

    ar iyo komikuri. absurdi dasrulda. dadga goderZi

    Coxeliseuli dasasrulis droc. Sewuxebuli,

    Tavmobezrebuli adamianebisagan saSveli RmerTma

    mxolod buTulas misca: ,,buTulas ra enaRvleba, mokvda

    siberiT”.

    buTula imitom kvdeba, rom mwerals igi

    yvelaze metad uyvarda, yvelaze metad ebraleboda. ver

    datovebda goderZi Coxeli marTal buTulas codvilTa

    Soris.

    26 maisi, 2010 weli

    22

    sikeTisa da borotebis samani

    codvilia adamiani. codva-madli sikvdilis

    Semdeg daideba sasworze da ufalic Tavis msjavrs

    gamoitans: an sasufeveli da samudamo netareba, an

    jojoxeTi da samudamo satanjveli. icis adamianma es.

    icis, magram mainc eWvi epareba: vaiTu arc sasufevelia

    da arc jojoxeTi? iqneb yvelaferi am qveynad

    mTavrdeba? RrRnis es eWvi adamians. Tu eSmakma

    imZlavra da adamians goneba daubnela, maSin ra

    eSveleba mzisqveSeTs? ra eSvelebaT adamianebs? rogor

    unda icxovron erTad uflis mcnebaTa mimdevarma da

    misma uarmyofelma? _ dafiqrda yovelive amaze

    gudamayreli SuRla, dafiqrda da SeeSinda. brZeni kaci

    iyo SuRla Coxeli. imTaviTve mixvda, rom codviani

    cxovrebis mosurneT uflis sityvis WeSmaritebaSi ver

    daarwmunebda. ecodeboda SuRlas Coxis wminda giorgis

    erTguli ymani, uflis nebas mindobilni. ecodeboda

    sofeli Coxi, maRali mTis wverze dabudebuli mze rom

    dahyurebda ,,CaWrilais mTidan“. ifiqra SuRlam, bevri

    ifiqra da gamosavalic ipova. RmerTma saiqio xom orad

  • 23

    gayo _ sasufevlad da jojoxeTad _ hoda, SuRlamac

    gadawyvita, saaqaoc, sofeli Coxic, orad gaeyo. Temis

    Tavkacma soflelebs ganucxada: ,,is didi lodi iyos

    sikeTisa da borotebis sazRvari“. Zalze ubralod

    ganumarta SuRlam sikeTe da boroteba adamianebs:

    _ ,,vinc dReis mere sikeTes emsaxureba, is

    wminda giorgis emsaxureba da man unda icxovros lods

    aqeT, wminda giorgis adgilSi. aqve unda daimarxos

    sikvdilis mere“.

    _ ,,vinc an kacs moklavs, an imruSebs, an sxva

    raime miutevebel danaSauls Caidens, is borot suls

    emsaxureba da mas ufleba ar aqvs wminda adgilSi

    icxovros. aseTi kaci unda movikveToT da davasaxloT

    lodis iqiT, devis samkvidrebelSi. samarxic iq unda

    hqondes“.

    SuRla kmayofili unda yofiliyo: ,,mdumarebam

    daisadgura samans iqiT. Rame eridebodnen im adgilebSi

    siaruls, avi sulebisa eSinodaT“. aravis ar surda

    samans iqiT dasaxleba.

    gacofda eSmaki. goneba daubnela maSvnias... da

    samans iqiT pirveli mosaxle gaCnda, mere meorec

    dasaxlda, mesamec... imata codvilTa ricxvma.

    mZime tvirTi aikida SuRlam. arc ise advili

    aRmoCnda codva-madlis gankiTxva, imisi garkveva, Tu

    24

    vin unda damarxuliyo samans iqiT an aqeT. Bberais

    sikeTec bevri hqonda Cadenili da borotebac. samans

    iqiT unda gaTxriliyo misi saflavi Tu samans aqeT? es

    ki aRar icoda SuRlam. Temma aseTi msjavri gamoitana:

    bera ise damarxes, rom ,,naxevari mxar-gverdi samans

    aqeT hqonda, naxevari _ samans iqiT“.

    amiT ar damTavrebula SuRlas safiqrali.

    SuRlas brZanebiT samans iqiT dasaxlebulma gulqanma

    Tavi CamoixrCo. codvas kidev ufro didi codva miemata.

    ra unda eRona SuRlas? ,,samans iqiT ar sWrida misi

    Zala“. daeWvda SuRla: iqneb arc Rirda gulqanis samans

    iqiT dasaxleba? iqneb saerTod ar Rirda samanis

    dadeba? sinanuli gviani iyo. samans iqiT dasaxlebulma

    gulqans aseTi ganaCeni gamoutanes: _ ,,Tavismkvleli

    Tavisi nebiT hklavs RmerTis did nebas, masSi

    Casaxlebul sicocxles. amitom is arc jojoxeTis

    Rirsia da im qveyanaze, is jojoxeTze qvemoT unda

    itanjebodes!“

    mixvda SuRla, rom Zalze Zneli yofila

    adamianTa codva-madlis gankiTxva. adamianebs Soris

    veRar gaZlo. ,,Tadeozi airCia SuRlam Temis Tavad.

    TviTon guda-nabadi aikra da im mTis wverze dasaxlda,

    saidanac mze amodis“.

  • 25

    darwmunda brZeni gudamayreli: adamianTa

    codva-madli mxolod RmerTma unda ganikiTxos.

    _ sworad migixvdi saTqmels, goderZi?

    _ aba, ravi!

    _ ese igi ar mogwons Cemi naTqvami?

    _ ara, me eg ar miTqvams!

    _ ar hqonda SuRlas adamianTa codva-madlis

    gankiTxvis ufleba!

    _ Senc ar gaqvs SuRlas gankiTvis ufleba!

    _ maS, risi ufleba maqvs?

    _ airCio samans aqeT ginda dasaxleba Tu iqiT!

    _ Sen, cxadia, samans aqeT dasaxledebodi!

    _ ara!

    _ maS, sad?

    _ me CaRisaviT magrad Cavekvrebodi gordagor

    dagorebul mTvares da atatebuli landiviT

    gamovCndebodi samanis orive mxridan!

    _ ese igi codvil dedamiwas ganeridebodi?

    _ ho.

    _ ar mogenatrebodiT?

    _ momenatrebodiT!

    _ samans aqeT Tu samans iqiT dasaxlebulebi?

    _ oriveni.

    _ maS, risTvisRa dasde samani?

    26

    _ samani me ar damidia, samani RmerTma dasdo.

    _ maS, risTvisRa dawere es moTxroba?

    _ adamianebs RmerTis mier dadebuli samani

    Sevaxsene!

    7 ivnisi, 2010 weli

  • 27

    ver darCeboda

    maqsinai dedamiwaze

    cxvar-batkani adamianisaTvis arsebobis, sicocxlis

    SenarCunebis erT-erTi wyaroa. cxvar-batkani

    arwivisTvisac sicocxlis wyaroa. arwivTan SedarebiT

    adamians upiratesoba aqvs, igi flobs faras da neba-

    neba ikvebeba kidec cxvrisa da batknis xorciT. arwivma

    cxvar-batkani adamians unda mostacos, rac, cxadia, arc

    advilia da arc Tu uxifaTo. asea es mas Semdeg, rac

    dedamiwaze gaCndnen adamiani, arwivi da cxvari. es

    brZola, brZola arsebobisaTvis, dRemde grZeldeba.

    goderZi Coxeli gvarwmunebs, rom is, rac

    Cveulebrivi adamianisaTvis brZolaa, sinamdvileSi,

    uflis nebiT daSvebuli harmoniaa. am harmoniis danaxva

    cota Znelia, Tumca Tu goderZi Coxelis moTxroba

    ,,arwivTan frenas“ guldasmiT waikiTxav, darwmundebi:

    adamiani, arwivi da cxvari erTi mTlianis ganuyofeli

    nawilebi arian, maTi arsebobis wesia erT mTliansa da

    ganuyofelSi arseboba.

    28

    gudamayrelebma, kotoraanT mamukais brigadis

    mwyemsebma, lazaraanT maqsinaim da gagim yovelive zemoT

    Tqmuli ar ician. Tovliani sajixveebidan mofrenilma

    erTma arwivma ,,wels ukve mesame cxvar-batkani mostaca

    maqsinais“.Mmiuxedavad amisa, ,,xandaxan, roca arwivebi

    daigvianeben, mowyenili arian mwyemsebi, verafriT

    erTobian am ukacriel midamoSi“. goderZi CoxelisaTvis

    harmoniul Tanacxovrebas arRvevs ara arwivis mofrena

    da cxvris motaceba, aramed arwivebis dagvianeba:

    ,,mexuTe dRea, aRar gaugonia maqsinais arwivis yefa“.

    adamianis, arwivisa da cxvris harmoniuli

    Tanaarseboba uflisagan aris da mis centrSi, iseve

    rogorc samyaros centrSi, adamiania. adamianTa modgmis

    mteri _ eSmaki _ amas ver egueba, cdilobs harmoniuli

    Tanacxovreba daarRvios. eSmaki adamianis cdunebas

    iwyebs. maqsinai wylis dasalevad wyarosTan dafrenili

    arwivis mokvlas cdilobs. mwyemsi arwivs joxs

    daartyams da orive xels Semoxvevs, rom arsad gaeqces.

    arwivma gaibrZola da maqsinais orive xelis mtevanSi

    klanWebi gauyara, caSi aitaca da kldis Tavze, budeSi

    miitana. maqsinais aranairi winaaRmdegobis gaweva ar

    SeeZlo, orive xelis mtevanSi arwivis klanWebi hqonda

    gayrili.

  • 29

    daiwyo adamianisa da arwivis iseTi urTierToba,

    romelic mxolod goderZi Coxels SeeZlo warmoedgina.

    maqsinais Wrilobebi mouSuSda, arwivis klanWebi xelis

    mtevnebs Seexorca. Tu aqmde maqsinais ewada arwivis

    klanWebisagan ganTavisufleba da arwivi ar uSvebda,

    amieridan TviT arwivsac aRar ZaluZda adamianis xelis

    mtevnebidan klanWebis amoReba.Aadamiani da arwivi

    erTarsebad iqcnen.

    maqsinai dedalma arwivma gaitaca. siuJetis

    ganviTarebaSi pirveli moulodneloba isaa, rom dedalma

    arwivma, romelic kvercxebze ijda da maarTveebis

    gamoCekamde sakvebiT uzrunvelyofa esaWiroeboda,

    maqsinai ar mokla da amdenad, adamianis xorciT kvebaze

    uari Tqva. dedalma arwivma arc mamal arwivs

    moakvlevina maqsinai. mamali arwivis winaaRmdegobis

    miuxedavad, dedali arwivi mamali arwivis mier

    mopovebuli sakvebiT (kurdReli, cxvari) kvebavs

    maqsinais. adamians ver auxsnia, ratom iqceva ase arwivi.

    siuJeti kvlav moulodnel ganviTarebas iZens.

    mamali arwivi sami dRe ar mofrenila, dedali arwivi

    da maqsinai sami dRe SimSilobdnen. adamiani fiqrobs,

    rom arwivi SimSiliT sikvdils, Tavisi Tavis da

    STamomavlobis daRupvas maqsinais SeWmas amjobinebda.

    arwivma SimSils gauZlo, adamiani ar gaimeta. momdevno

    30

    dReebSic arwivebi Tavis lukmas uyofdnen maqsinais.

    morig SimSils maqsinaim veRar gauZlo da arwivis

    ubeSi Sefarebulma budeSi Cadebuli kvercxebidan erTi

    SeWama. dedali arwivi mixvda, rom maqsinaim kvercxi

    SeWama, magram mainc ar gaimeta sasikvdilod.

    siuJeti ise viTardeba, rom arwivis mier maqsinais

    SeWma TiTqos bunebrivi unda iyos: Tu SimSiliT

    Sewuxebulma adamianma SeWama arwivis kvercxi da

    sicocxle mouswrafa jer argamoCekil marTves, ratom

    ar unda SeeWama dedal arwivs adamiani, is xom amiT

    Tavsac gadairCenda da STamomavlobasac. goderZi

    Coxeli am logikas ar aRiarebs. warmoudgeneli ram

    xdeba: dedali arwivi maSinac ki ar klavs adamians,

    roca daWrili mamali arwivi mokvdeba da dedal arwivs

    da axlad gamoCekil marTveebs SimSiliT sikvili

    daemuqrebaT.

    arwivebma adamiani SesaWmelad ver gaimetes.

    maqsinai arc ki dafiqrebula, ar ucdia aexsna arwivebis

    saqcieli. maqsinais arsebaSi gardatexa im wuTidan

    daiwyo, roca mamali arwivis sikvdils uyura. arwivis

    sikvdilis scena imdenad Semzaravi, gamaognebeli iyo,

    rom maqsinais sulSi gardatexa srulebiT bunebrivad

    moxda. daWrilma mamalma arwivma SeZlo ukanaskneli

    nadavli, batkani budemde miitana:

  • 31

    ,,haerSi mamali arwivi gamoCnda, batkani moetana da,

    ki ar dajda, daexeTqa kldes...

    mamals TqrialiT Camosdioda sisxli ferdidan.

    dedali gaSterebuli uyurebda.

    mamali fexze idga da ise kvdeboda. TvalebiT

    aWyivlebul Svilebs umzerda da kvdeboda nel-nela,

    sisxlis CxrialiT. mere dedal arwivs Sexeda, mere

    maqsinais gauyara mzera da CaxleCili xmiT daiyefa...

    arwivma mzes Sexeda da neba-neba moeSva, daiyefa

    da Camouvarda Tavi“.

    gasagebia ratom umzerda arwivi aWyivlebul

    Svilebs. am mzeraSi iqneboda siyvarulic, alersic,

    siamayec, imedic da sinanulic. ratom gauyara mzera

    momakvdavma arwivma maqsinais? xom ar inana, rom ar

    mokla adamiani, romelmac dedal arwivs kvercxi

    mohpara da SeWama, ese igi Tavisuflad SeeZlo SeeWama

    marTveebic; is adamiani, romlis jilagisagan erT-erTma

    mas Tofi esrola da sicocxle mouswrafa. es

    saidumlo Tan waiRo arwivma da goderZi Coxelma...

    lamazad mokvda mamali arwivi. aseTi sikvdili

    yvelas ar ZaluZs: ,,maqsinaim Tavi daxara“, Tavi daxara

    arwivis vaJkacuri sikvdilis damfasebelma adamianma.

    iqneb ifiqra kidevac maqsinaim: SeeZlo Tavad aseTi

    erTguleba, aseTi sikvdili?

    32

    siuJeti ise viTardeba, rom TiTqos gardauvali

    unda yofiliyo maqsinais sikvdili: dedalma arwivma

    marTveebi adamianis xorciT unda gamokvebos, sxva gza

    mas ar darCenia. aseTi dasasruli logikuri iqneboda,

    magram ara goderZi Coxeliseuli. jer dasasruli

    naadrevia. goderZi Coxeli axla Sedis Tavis stiqiaSi,

    axla unda Tqvas Tavisi saTqmeli. Tqvas is, risTvisac

    dawera ,,arwivTan frena“.

    logikis sawinaaRmdegod, magram ara goderZi

    Coxeliseuli logikisa, dedali arwivi ar SeWams

    adamians, ar SeWams praqtikulad ukve misi sxeulis

    nawils da marTveebisaTvis sakvebis mopovebis mizniT

    cxvris farisaken gafrindeba. cxadia, arwivi Tan

    waiRebs maqsinaisac, romlis xelis mtevnebSic

    Caxorcebulia arwivis klanWebi. Sia maqsinais, Sia

    arwivs, SiaT budeSi myof ramdenime dRis win daCekil

    marTveebs. arwivi farisaken ki gafrinda, magram mas

    batknis motaceba aRar SeuZlia, radgan klanWebi

    maqsinais xelis mtevnebSi aqvs gayrili da Caxorcebuli.

    batkans fexs maqsinai Semoaxvevs da arwivi da adamiani

    budisaken gafrindebian.

    gadarCa adamiani, gadarCa arwivi, gadarCnen

    marTveebic.

  • 33

    maqsinai adamiania da dedamiwaze adamianurad

    cxovreba swadia.Mmeore dRes, roca arwivi wyarosTan

    dafrinda maqsinaim iqve winaswar mwyemsebis mier

    misTvis datovebuli dana aiRo, arwivs erTi fexi

    moaWra da cali xeli gaiTavisufla.Aarwivi mainc

    afrinda.Mmeore fexi maqsinaim arwivs ukve haerSi moaWra,

    meore xelic gaiTavisufla da miwaze daeca.

    siuJeti TiTqos aq unda dasrulebuliyo: adamiani

    dabrunda dedamiwaze.Dda ukve meramdened siuJeti axal

    da moulodnel ganviTarebas iZens:

    ,,ufexod xom veRar inadirebs, _ gaifiqra maqsinaim

    da warmoidgina sami dedisaken kiserwawvdili

    yeltitveli marTve”.

    maqsinais gulSi aRZruli sinanuli bunebrivia,

    magram goderZi Coxels bunebrivi dasasruli sulac ar

    xiblavda.

    dasasruli sruliad moulodneli aRmoCnda.

    goderZi Coxelma kidev erTxel aqcia alogikuri

    logikurad.Mmiwaze daSvebul fexebmoWril arwivs

    mwyemsebi mosaklavad uaxlovdebian. Aarwivi maT ver

    xedavs.

    ,,maqsinaim arwivs auqSia.

    arwivma kacebi dainaxa da frTebi aiqnia.

    34

    verafriT veRar aiwia haerSi. maSin maqsinai fexze

    wamodga da kacebisaken ki ar wavida, piriqiT, gaeqca

    maT..”

    saiT gaiqca maqsinai? ramdenime dRe is xom

    adamianebTan dabrunebas lamobda da amisaTvis orive

    fexi moaWra arwivs. ratom gaurbis adamianebs maqsinai?

    ,,arwivi frTebs aqnevda da afrenasac cdilobda.

    Mmaqsinai exmareboda, kacebi ukan misdevdnen.

    kldis pirze arwivma moaxerxa haerSi afrena.

    maqsinaim axla ufro Seikeca fexebi.

    arwivma wre moxaza“.

    _ goderZi! ratom gahyva maqsinai arwivs?

    _ sxvagvarad ar iqneboda!

    _ maqsinai rom arwivs afrenaSi daxmareboda,

    magram TviTon dedamiwaze darCeniliyo?

    _ maSin arwivica da marTveebic daiRupebodnen.

    _ ese igi maqsinai arwivisa da marTveebis

    gadarCenis mizniT gahya arwivs?

    _ iyo kidev sxva, ufro didi, mizezi.

    _ ra mizezi?

    _ vali hqonda maqsinais gadasaxdeli.

    _ dedali arwivis vali?

    _ kidev ufro didi vali.

    _ marTveebis vali?

  • 35

    _ kidev ufro didi vali.

    _ vis winaSe? ra vali?

    _ momakvdavi arwivis vali!

    _ me goderZi Coxeli ara var da cota miWirs

    egeTi raimes gageba. miTxari, risTvis dawere es

    moTxroba?

    _ adamianma, arwivma da cxvarma im wesiT unda

    iarsebon dedamiwaze ra wesic odiTganve daudgina

    RmerTma. vinc am wess daarRvevs, is valSia da unda

    moixados vali!

    12 ivnisi, 2010 weli

    36

    codvilis sikvdili

    ,,adamiand yofnis~ ,,adamianad aryofnaSi~ gadasvla,

    kavSiri am qveyniursa da im qveyniurs Soris goderZi

    Coxelis mudmivi safiqrali iyo. erTxel albert

    ainStains hkiTxes: sikvdilis geSiniaT? pasuxi: meSinia...

    ise ki saintereso unda iyos... sikdilis saidumlo

    ainteresebda goderZi Coxelsac, saerTod sikvdilis da

    kerZod codvilis sikvdilis saidumlo.Aam

    TvalsazrisiT Sedevrebad unda miviCnioT ,,samans iqiT

    dasaxlebulni~ da ,,mRvdlis codva~, gasakuTrebiT ki, _

    ,,mRvdlis codva~.

    codvili iyo berai Coxeli, ,,Svid oci~ kaci hyavda

    mokluli.Bberais adamiani SeiZleba saerTod ar moekla,

    qistebs rom misi soflis jogi ar gaetacaT da

    SimSiliT sikvdilisaTvis ar gaewiraT didi da patara.

    xuTi weli xocavda berai qistebs, xuTi weli icavda

    Tavis sofels. goderZi Coxeli misTvis damaxasiaTebeli

    ostatobiT gvarwmunebs: ar iyo berai mkvleli. amitom

    iyo, rom rogorc ki qistebma mSvidobis sanacvlod

    xarki ikisres, berai uyoymanod daTanxmda.

  • 37

    damSvidda ,,Svid oci~ qistis momkvleli

    gudamayreli. goderZi Coxeli TiTqos SeumCnevlad

    berais mimarT simpaTiiT imsWvaleba. SemTxveviT araa,

    rom qistebTan mSvidobis Camovardnis pirvel dResve

    ,,berai kerasTan ijda da sanTels axvevda~. aSkaraa, rom

    mwerali migvaniSnebs berais sulSi momxdar did

    gardatexaze.Bberai codvebs inaniebda. winaaRmdeg

    SemTxvevaSi, qistebis damSinebeli da damxarkveli

    gudamayreli xatis goraze dadgeboda da gamarjvebuli

    ieriT gahxedavda misTvis xarkis mosarTmevad misul

    qistebs.Bberai ase ar moiqca imitom, rom mas, qistebze

    gamarjvebis miuxedavad, sazeimo ganwyobileba sulac ar

    hqonda. ,,Svid oci~ qistis mkvleli sulze da im

    qveyniur cxovrebaze fiqrobda. mweralma imazec

    migvaniSna, rom berais sikvdilisaTvis mzad iyo, mzad

    iyo udrtvinvelad mieRo sasjeli.

    berai Coxeli Zmam mokla RalatiT. Zmisagan

    Ralats eloda berai: ,,icoda, rom Surda Zmas misi

    saxeli da axla maincadamainc ar gahkvirvebia imisi

    mtroba~. qistebis damwiokebeli adre Tu gvian eloda

    sasjels, sasjels didi codvebisaTvis.Bberai Tavs

    codvilad miiCnevda. amitom iyo, rom ,,samans iqiT~,

    codvilTa gverdiT, iTxova dakrZalva:

    ,,_ samans iqiT dammarxeT, SuRlav.

    38

    _ ratom?

    _ codva maqvs Cadenili.

    _ ramdeni qisti mokal?

    _ Svid oci.

    _ mtris mokvla codvad ar geTvleba.

    _ vici.

    _ maS ra codva gaqvs?

    _ im Svid ocidan sami suli mawevs codvad~.

    ori qistis, nefisa da dedoflis, qorwilis dros

    mokvla, isev qisteTSi Cvili bavSvis mokvla _ ai ra

    codvebi awuxebda sasikvdilod daWril berais.

    gansakuTrebiT Cvili bavSvis mokvla tanjavda mas:

    ,,mesame codva am orze ufro mZimea~.

    lamazad mokvda berai Coxeli. Zmisagan natyorcni

    isari damsaxurebul sasjelad miiRo, codvebi aRiara,

    Cadenil codvaTagan yvelaze mZimec gamoyo da RmerTis

    msjavris momlodine gavida am soflidan.

    codvili iyo Sio mRvdeli, wiTeli mRvdeli.

    SemTxveviTi araa rom goderZi Coxeli Sio mRvdelis

    mier codviani cxovrebis dawyebas sabWoTa reJims ar

    ukavSirebs. Sios uamravi codva jer kidev manmade

    hqonda Cadenili. sul erTi winadadebiT migvaniSnebs

    mwerali: ,,RmerTTan karga xania Semomwyrali iyo~.

    sabWoTa reJimma axali asparezi misca RmerTTan

  • 39

    ,,Semomwyral~ mRvdels: ,,roca Sio mRvdelma, axali

    cxovrebis dadgomasTan erTad, Savi anafora gaixada da

    mis nacvlad wiTeli satinis gulisjibeebian xalxaTSi

    gamoewyo, im dRidan Searqva xalxma wiTeli mRvdeli~.

    Aanaforis gaxda imxanad ar iTvleboda araCveulebriv

    movlenad. bevri mRvdeli sikvdilis muqariT aiZules

    gaexada anafora. mwerali arsad ambobs, rom Sio

    aiZules, Siom anafora Tavisi nebiT gaixada sruliad

    konkretuli mizniT: ,,axlad Camoyalibebul

    kolmeurneobasac amave xalaTSi gamowyobili Caudga

    saTaveSi. xalxis Tavkacoba da Tavmjdomareoba Zalian

    Seifera~. wiTeli mRvdeli aq ar SeCerebula, kidev

    ufro didi codva Caidina. Siom ase mimarTa xalxs: ,,Cven

    iqidan unda daviwyoT Cveni namdvili cxovreba sadac

    TviTon RmerTma daasrula da amiT sabolood

    daamtkica Tavisi ararseboba, _ mimarTa kolmeurneobis

    krebaze Siom xalxs da axali cxovreba imiT daiwyo,

    rom saukuneebis manZilze wminda adgilad miCneul

    xatis moedanze xalxs qva miatanina da eklesiis

    mopirdapire mxares boseli aaSenebina~. _ codviT

    dacemuli sxvebsac codvisaken ezideboda.

    Sio sabWoTa reJimis warmomadgenlebs ar

    dauSinebiaT, arc vinmes ubiZgebia am udidesi codvis

    40

    Cadenisaken. Siom es gza Tavad airCia _ eSmakis

    msaxurad Tavis nebiT iqca.

    berai Coxelic codvilia da Sio mRvdelic

    codvilia. beraim Cvili bavSvi mokla, saqorwino

    sufraze mokla nefe dedofali. Sios amgvari codva ar

    Caudenia. miuxedavad amisa goderZi Coxeli gvarwmunebs:

    berai RmerTs ar gandgomia da codvebic mudam awuxebda;

    Sio mRvdeli RmerTs ganudga da amitom Cadenili

    codvebis gamo sindisis qenjna arasdros ugvrZvnia.

    berai Coxelma bevri moZalade, mZarcveli da misi

    samSoblos damaqcevari qisti sakuTari xeliT daxoca,

    erT Cvilsa da nefe dedofalsac sakuTari xeliT

    mouswrafa sicocxle. Siom uamravi adamiani gaaubedura.

    mis gulborotebas sazRvari ar uCanda. aTeuli wlebis

    ganmavlobaSi aTasgvari mzakvruli xerxiT uSxamavda

    adamianebs sicocxles, bevri maTgani Seewira mis Sursa

    da boRmas. beraim aTi mcnebidan mxolod meeqvse mcneba

    (,,ara kac-hkla~) daarRvia da imasac mwared ganicdida.

    Sio mRvdelma RmerTi uaryo, daarRvia meeqvse mcneba

    (,,ara kac-hkla~), meSvide mcneba (,,ara imruSo~), merve

    mcneba (,,ara iparo~), mecxre mcneba (,,ara cili-swamo...~),

    meaTe mcneba (,,ara guli giTqvamdes colisaTvis

    moyvasisa Senisa... arca yovlisa misTvis, raica iyos

    moyvasisa Senisa~) da miuxedavad amisa erTxelac ar

  • 41

    mounaniebia, piriqiT codvas codvas umatebda.Bberai

    codviani cxovrebis Semdeg damSvidda: ,,kerasTan ijda

    da sanTels axvevda~. Siom sisxlis wyurvili ver

    moikla, adamianebis gaubedureba moTxovnilebad eqca.

    Sios avkacobisa da gulborotebis aRkveTa mxolod

    RmerTma SeZlo. sasjeli saSineli iyo. Sios eCveneboda,

    rom yvavi ki ar Cxaoda, aramed Cxavilis nacvlad Sios

    mier sxvdasxva dros gaubedurebuli adamianebis saxels

    iZaxda. ramdenime dReSi yvavma uamravi daRupulis

    saxeli Seaxsena Sios. beraisagan gansxvavebiT Sios

    monaniebis survili arc amjerad gasCenia, piriqiT

    gaborotda da misi mamxilebeli yvavis dasja gadawyvita.

    Sios mier mogonili sasjeli saSineli iyo. mas SeeZlo

    yvavi TofiT moekla, magram ase ar moiqca. Siom yvavis

    aryofnis dros budidan kvercxebi amoiRo, moxarSa da

    isev budeSi Caawyo. cxadia, yvavi amas ver mixvda da

    mSvidad elodeboda rodis gamoiCekebodnen baxalebi. Sio

    tkbeboda motyuebuli yvavis cqeriT. budeSi did xans

    jdomiT yvavi ise dasustda rom sakvebis mopovebis

    Tavic ar hqonda, wylis dasalevadac veRar mifrinavda.

    bolos yvavi wyurvilisagan da SimSilisagan sikvdilis

    piras mivida. kmayofilma Siom im xis moWra daiwyo,

    romelzec yvavs bude hqonda. gaborotebuls yvavis

    Tavisi xeliT mokvla surda, Tumca icoda, rom yvavi

    42

    isec mokvdeboda.Aaq ki RmerTma Sios borotebas zRvari

    daudo. moWrili xe Sios daeca.Yyvavze adre misi

    sicocxle Seiwira...

    lamazad mokvda berai: Tavis codvebze

    dafiqrebuli, mterTan Serigebuli, monanuli, RmerTis

    msjavrs mindobili. sazizRrad mokvda Sio: RmerTis

    uarmyofeli, yvelaze da yvelaferze gaborotebuli,

    moyvasis winaaRmdeg daucxromlad mebrZoli, yvavTan

    brZolaSi damarcxebuli.

    ras ganicdida sicocxlisa da sikvdilis mijnaze

    mdgari berai Coxeli, ras fiqrobda, ras natrulobda,

    mwerals ar uTqvams. samagierod goderZi Coxelma

    daxata am qveynidan Sios gasvlis sulisSemZvreli

    suraTi. codvilis sikvdili isea aRwerili, rom TiTqos

    xilva iyos, xilva cxadi da sruliad naTeli.

    yvelaferi ise damajerebelia, rom zogjer veRar arCev:

    teqsts kiTxulob, naxats uyureb Tu films.

    mis mierve yvavis mokvlis mizniT moWrili xis qveS

    moyolili, sasikvdilod ganwiruli Sio gons rom movida,

    rac dainaxa ,,Casasvlelad gamzadebuli wiTeli mze~ iyo.

    ,,TviTonac TvalebSi sisxli moswoloda da yvelafers

    wiTlad xedavda~. Semdeg daiwyo saSineli tanjva:

    ,,soflidan mtredebi amofrindnen da msubuqad

    aiWrnen caSi.

  • 43

    Sios ratomRac moeCvena, rom es mtredebi imaTi

    sulebi iyo, vinc ki odesme misi mizeziT gamoesalma am

    wuTisofels~.

    Sio albaT verasdros warmoidgenda, rom aseTi

    Semzaravi sikvdili ergeboda: ,,sazarel simartoves

    grZnobda sikvdilis win. undoda vinmesTvis gadaeSala

    guli, undoda aRsareba eTqva, magram axlomaxlo

    kaciSvili ar Canda~.

    saSineli aRsasruli ki ase dadga:

    ,,Siom sisxlisfer cas Sexeda da SeZrwunda: cidan

    sisxlis wvima wamovida.

    es iyo yvelaze saSineli gancda mis cxovrebaSi.

    sasowarkveTils isev yvirili mounda.

    amJamad mqise xriali aRmoxda.

    es ar iyo yvirili, arc raime sxva grZnobis

    gamomxatveli xma.

    es sulis amosvla iyo.

    ase Sordeba codvili suli SeCveul sxeuls:

    mZimed, wvalebiT da Semazrzeni mqise xmuriT~.

    ebraleba goderZi Coxels monanuli codvili

    berai. ar ebraleba RmerTis mgmobeli, wiTeli mRvdeli

    Sio. TiTqos siuJeti logikur dasasrulamde mivida.

    moulodnelad siuJeti axal ganviTarebas iZens. Sios

    kuboSi im anaforiT Caawvenen, romelic man Tavis nebiT

    44

    gaixada didi xnis win.Ees anafora Sios skivrSi hqonda

    gadamaluli da mxolod erTxel mounda misi naxva.

    Sios mier anaforis Senaxva da Semdeg kuboSi

    micvalebulis anaforiT Semosva ar SeiZleba

    SemTxveviTi iyos. SemTxveviT goderZi Coxeli erT

    sityvasac ar werda. xalxs rom Sio kuboSi wiTeli

    satinis jibeebiani xalaTiT exila CaTvlidnen, rom

    asaflavebdnen kolmeurneobis Tavmjdomares. kuboSi

    anaforiT Semosili Sio rom ixiles, xalxma es didi

    xnis win dakarguli mRvdlis dabrunebad aRiqva. amitom

    iyo, rom ,,qalebi Sio mRvdels tirodnen~. TiTqos

    gadaaviwydaT, rom anaforiT Semosili Sio mRvdeli da

    wiTeli satinis jibeebiani xalaTiT Semosili

    kolmeurneobis Tavmjdomare erTi da igive adamiani iyo.

    goderZi Coxelma codvili mRvdlis gansja Tavs

    ar ido: Tavis damokidebuleba mweralma Sio mRvdlis

    colis sityvebiT gamoxata: ,,marto erTi RmerTi aris

    magisi gamkiTxavi, meti aravin~.

    dasasruli goderZi Coxeliseburia, ganumeorebeli

    da brwyinvale: ,,darCa erT adgilas amoweuli miwa,

    romlisTvisac sul erTia rogori tansacmliT

    Caugoreben ubeSi adamians. suli ki...~

    19 ivnisi, 2010 weli

  • 45

    ratom tiris goderZi Coxeli?

    ratom tiris goderZi Coxeli? imitom, rom

    codviania es qveyana, codviania adamiani, codvas codva

    emateba da mZimdeba miwa. ra hqnas man, visac ar surs

    codviani cxovreba? ra unda hqnas da, mxarze amosuli

    naZvi rom ar gauxmes, miwaSi Caizardos da miwad iqces,

    an dedamiwaze oqrosferi xomaldi rom mofrindeba, mas

    gahyves caSi. arada, adamians dedamiwaze surs cxovreba,

    magram ver cxovrobs. wasvlac ar unda, darCenac

    autanelia... amitom tiris goderZi Coxeli.

    zogierTebma darCenas wasvla arCies da wavidnen

    kidec. mere ra Seicvala amiT? ukeTesi gaxda es qveyana? _

    ara. codva isev matulobs. isev cas Sehyurebs da isev

    miwas CasCerebia adamiani. wavides Tu darCes? wasvlac ar

    unda, darCenac autanelia... ratom aris ase? _ aravin icis

    etyoba, mudam ase iqneba. Tu ase iqneba, maSin risTvisRa

    vsvamT kiTxvas: ratom tiris goderZi Coxeli?

    ratom aris aseTi codviani es qveyana? ratom

    aris aseTi sacodavi adamiani? ratom fiqrobs mudmivad

    46

    wasvla-darCenaze adamiani? Cven rom gvegona, amisi

    pasuxi aravin iciso, Turme scodnia gudamayrel

    SuRlianT sebas:

    _ aegeTia es cxoreba!

    kiTxvasac da pasuxsac maSin aqvs azri, Tu sebas

    aRar CaveZiebiT:

    _ mainc rogoria?

    Tu es kiTxva mainc dasva vinmem, sebas nu

    Caacivdeba: ginda Tu ara gamagebine, rogoria es

    cxovrebao. seba erTi gudamayreli kacia da mets

    verefers aTqmevineb. Tu maincdamainc surs vinmes,

    pasuxi miiRos, goderZi Coxelis yvela moTxroba da

    leqsi unda waikiTxos. Tu RmerTi Seewia da yvelafers

    Caswvda, darwmundeba: ,,roca didia sibrZne, dardic

    didia; mravlis Secnoba adamians wuxils umravlebs~

    (eklesiaste, 1, 18).

    icoda Tu ara adamianTa codvaze dafiqrebulma

    ucnobma gudamayrelma eklesiastes sibrZne? _ albaT,

    ara. samagierod, man icoda, rom sicocxle sevda aris,

    adamiand yofnis tkbili sevda; sikvdilic sevda aris,

    adamianad aryofnis sevda. es sebamac icis da amitomac

    swams: miuxedavad dardisa da wuxilis gamravlebisa,

    wasvlas darCena sjobs!

    27 oqtomberi,, 2005 weli

  • 47

    Sinaarsi

    * nu gaaxmobT mxarze amosul naZvs! ------------------ 3

    * marTali buTula codvilTa Soris ---------------- 14

    * sikeTisa da borotebis samani --------------------- 22

    * ver darCeboda maqsinai dedamiwaze ---------------- 27

    * codvilis sikvdili ------------------------------ 36

    * ratom tiris goderZi Coxeli --------------------- 45

    48

    teqsti aawyo gvanca burdulma

    daakabadona papuna gurulma

    yda gaaforma giorgi qavTaraZem

    gamomcemloba `universali~

    Tbilisi, 0179, i. WavWavaZis gamz. 19, �: 22 36 09, 8(99) 17 22 30

    E-mail: [email protected]